تبریز
تبریز یکی از شهرستان استان آذربایجان شرقی است که مرکز این استان نیز می باشد. وسعت آن به طور تقریبی 1.781 کیلومتر مربع است که به شهرستان های مختلف زیر محدود می شود:
جمیعت شهرستان تبریز در سال1395 بالغ بر 3.773.033 نفر بوده است که 90 درصد جعیت این شهرستان ساکن 4 شهر تبریز، سردرود، خسروشاه و باسمنج و مابقی نیز ساکن روستاها می باشند.
تبریز دارای آب و هوای سرد و خشک و كم رطوبت است. حد متوسط بارندگی آن در سال به 285 میلیمتر می رسد. این شهرستان در اثر ارتفاعی كه از سطح دریا دارد، دارای زمستان‌های سرد و طولانی و تابستان‌های معتدل می باشد.
مزیت های منطقه
در زیر قصد داریم به مزیت‌سنجی و اولویت‌بندی كسب‌وكارهای موجود در این شهرستان بپردازیم.
تعیین کسب و کارهای مزیت‌دار شهرستان تبریز
کسب و کار های رایج و اولویت‌دار تبریز بر اساس مصاحبه‌ها و لیست مزیت‌سنجی تعیین می شود. مبنای این اولویت‌بندی با توجه به لیست مزیت‌سنجی براساس فراوانی و میزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهای رایج در این مشخص می شود.
در زیر به مزیت‌های شغلی به ترتیب اولویت اشاره می شود:
مزیت های فوق را با ذکر مثال توضیح خواهیم داد:
- صنایع غذایی
راه‌اندازی کسب و کار فرآوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال پایدار و کاهش وابستگی به درآمد های نفتی و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی است. ایجاد صنایع غذایی، علاوه بر اشتغالزایی، باعث ارتقای سطح درآمد ارزی میشود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن می‌کند.
در زیر به تعدادی از کسب و کار هایی که در این شهرستان می توان انجام داد می پردازیم:
-
تهیه چیپس میوه
تهیه چیپس میوه به دلیل فراوانی تولید میوه‌های باغی مانند سیب، گلابی، هلو، زردآلو و ... در تبریز می تواند زمینه اشتغال خوبی را چه در مقیاس کارگاهی و چه کارخانه ای برای علاقه مندان فراهم می‌کند. -
تهیه آبمیوه، مربا، کمپوت و لواشک
تهیه مربا، آبمیوه، کمپوت و لواشک نیز از دیگر مزیت هایی هستند که به سبب گستردگی باغات میوه شهرستان، قابلیت توسعه را دارند و فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری به شمار می‌روند که در ادامه به نکات مهم و تاثیر گذار آن در بازار می پردازیم.
آبمیوه تهیه شده از انواع میوه است که از نظر سلامتی ارزش غذایی بالایی دارد و می تواند بهترین جایگزین نوشابه های گازدار شود. صنعت آبمیوه از صنایع اساسی در بخش غذایی به شمار می‌رود، نکته مهم و تاثیرگذار در بازار فروش این محصول نوع بسته بندی در کنار کیفیت خوب محصول باعث افزایش محبوبیت کالا خواهد شد. همچنین شرط موفقیت در فروش توانایی رقابت با نشان‌های تجاری موجود در بازار است.
مربا یکی از خوراکی های مقوی و محبوب است که پربازده‌ترین خطوط تولید کنسرویجات است، چرا که مصرف این محصولات محدود به فصل خاصی نیست و همواره طرفداران خود را دارد.
امروزه مصرف انواع کمپوت میوه افزایش یافته است. کمپوت های میوه که در واقع میوه های پخته فرآوری شده در شربت آب و شکر هستند، می توانند جایگزین مناسبی برای میوه تازه باشند.
لواشک از جمله فرآورده‌هایی است که ماده اولیه لواشک شامل انواع میوه‌ها می شود و مورد علاقه همه افراد به ویژه کودکان میباشد.. مصرف لواشک‌های بسته‌بندی شده که با مجوز‌های بهداشتی تولید می‌شوند، نگرانی آلودگی آنها نیز برطرف می‌گردد و فروش آن آسان تر میشود.
-
تولید و بسته بندی ترشی جات و شور
تولید و بسته بندی ترشی جات و شور نیز از جمله مزیت های سودآور است که در حال حاضر نیز به صورت خانگی توسط مردم صورت گرفته و به فروش می‌رسد؛ اما همچنان جای کار دارد. ترشی و شور، بیشتر به‌عنوان یک چاشنی در کنار غذا مصرف می شود. در جوامع امروزی به دلیل افزایش مشغله افراد و شاغل بودن بسیاری از زنان، اکثر خانواده‌ها تمایل دارند ترشی و شور مورد نیاز خود را به‌صورت آماده تهیه نمایند. بنابراین راه اندازی کسب وکار تهیه ترشی و شور می‌تواند راهی برای پاسخ به این نیاز افراد جامعه و کسب درآمد باشد.
-
شیرینی
شیرینی در این شهرستان به صورت عمده تولید می شود و به تمام نقاط ایران و برخی از کشور ها مانند ارمنستان، عراق، جمهوری آذربایجان و ... صادر میشود. پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و حتی در محیطی کوچک (در خانه) امکان پذیر است. شیرینی محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم های متنوعی تهیه می شود. به علاوه این که با تغییر در مواد تشکیل دهنده آن می توان برای افراد رژیمی هم شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد. پخت شیرینی یکی از مشاغل خانگی زودبازده است و یک فرصت شغلی مناسب مخصوصا برای زنان خانه دار محسوب می شود (توجه داشته باشید گذراندن دوره های آموزشی مرتبط با پخت شیرینی لازمه موفقیت در این شغل است). یافتن بازار فروش محصول یکی از ضروریات این حرفه میباشد که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی می توان به آن دست یافت.
-
پنیر لیقوان
پنیر لیقوان یک برند است و در حال حاضر نیز واحدهایی در زمینه تولید آن فعال هستد و بازار مصرف خوبی دارند؛ بنابراین کار کردن در این حوزه و همچنین تولید سایر لبنیات، مثمر ثمر خواهد بود. شیر تولیدی در این شهرستان، توسط ایستگاه‌های شیر، جمع‌آوری شده و به کارخانه لبنیات پگاه ارسال میشود؛ بنابراین تولید شیر به اندازه ایجاد واحد های دیگر و رسیدن به خودکفایی است. -
عرق گیری و فرآوری گیاهان دارویی
کار کردن در حوزه عرق گیری و فرآوری گیاهان دارویی نیز فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری در حوزه صنایع غذایی به شمار می‌رود. یکی از فرآوری‌های گیاهان دارویی تولید عرقیات است. تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده ای نمی باشد و با توجه به ظرفیت بالای تولید گیاهان دارویی در شهرستان تبریز و صادرات این محصولات به کشورهای دیگر، می توان با سرمایه‌ای اندک به این کسب و کار مشغول شد. خشک کردن و بسته‌بندی نیز از دیگر فرآوری‌های گیاهان دارویی است که می‌توان با فعالیت در آنها به سود رسید.
-
تولید فرآورده های گوشتی
تولید محصولات مشتقی از گوشت‌های فرآوری شده، در هر زمانی سوددهی دارد و از شغل‌های آزاد پردرآمد محسوب میشود. در بین فرآورده های عمل آوری شده از گوشت، سوسیس و کالباس به دلیل آماده سازی سریع و همچنین طعم و مزه مطلوب، مصرف بیشتری دارد. برای حفظ این جایگاه و افزایش تقاضای این محصولات، علاوه بر انتخاب روش های مناسب تولید و فرآوری، باید به نوع و شکل بسته بندی آنها نیز توجه نمود.
-
تهیه نان فانتزی
تهیه نان فانتزی نیز از دیگر مزیت‌هایی است که سوددهی خوبی خواهد داشت. نان محصولی است که با توجه به سلیقه یا نوع غذای مصرفی خانواده ها، همواره بر سر سفره ها قرار دارد. نان‌ها فقط به صورت نان های ساده و معمول مانند لواش، سنگک و … نیستند بلکه نان های فانتزی نیز تولید می شوند که مشتریان خاص خود را دارند. امروزه راه اندازی کسب و کار تولید نان فانتزی بازاری رو به رشد دارد. این کسب و کار با تولید نان هایی با اندازه و طعم های متفاوت با استقبال مردم مواجه شده‌است. -
تولید خیارشور
تولید خیارشور نیز از دیگر مواردی است که به دلیل وجود مواد اولیه آن در شهرستان، قابلیت توسعه را دارد و می‌توان روی آن سرمایه گذاری نمود.
- خدمات
تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی‌گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان تبریز ظرفیت های بسیارخوبی برای سرمایه گذاری در این زمینه را دارد.
گردشگری امروزه یكی از اقتصادی ترین فعالیت‌ها، به خصوص از جهت اشتغال و ارزآوری و رونق مناطق مختلف تلقی می شود كه علاوه بر آن دارای مزایای ارتباطی، سیاسی، فرهنگی و تأثیرات بین‌الملل خاصی است. به همین دلیل اغلب مناطقی كه دارای میراث فرهنگی غنی و نیز مناطق طبیعی هستند، از این فعالیت به منزله ابزاری راهبردی در توسعه اقتصادی استفاده می كنند.
از جمله راه‌های تحقق توسعه گردشگری، ایجاد مجتمع‌های تفریحی-سرگرمی، اقامتگاه بومگردی، رستوران بومی، هتل و اقامتگاه، رستوران، خدمات استقبال از مسافر، کرایه اتومبیل و سوغاتی فروشی در مناطقی مانند شهرستان تبریز است که موقعیت خاص جغرافیایی و تاریخی دارند؛ این امر از طریق جذب گردشگر و افزایش اشتغال بر رشد اقتصـادی و توسعه این مناطق و در نهایت توسعه كشور تاثیر می گذارد.
-
رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب و رسوم هر منطقه است که در آنها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده میشود و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده میشود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند بنابراین ایجاد رستوران بومی از کسب و کار های زود بازده به شمار می آید.
-
اقامتگاه بوم گردی فرصت مناسبی است تا گردشگران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است.
-
مجتمع تفریحی-سرگرمی به تاسیساتی گفته میشود که مجموعه ای از واحد های گردشگری ساخته شده است و هر کدام به صورت خود پذیرایی کار می‌کنند. فروشگاه ها، رستوران ها، اغذیه فروشی ها، تسهیلات ورزشی، فضای بازی و تفریحی، اقامتگاه ها، مراکز توریست گردانی و ... از جمله امکاناتی است که این مجتمع ها ارائه میدهند. همچنین در اکثر این تاسیسات، واحد های ساخته شده‌ی دارای اتاق، مانند هتل، کلبه و ویلا عرضه میشود.
-
مغازه سوغاتی فروشی هم یکی دیگر از ایده‌‌‌‌‌‌های کسب و کار در سفر و گردشگری است که در تمامی شهرهای توریستی بسیار سودآور است. بسیاری از بازدیدکنندگان ترجیح میدهند که صنایع‌‌‌‌‌‌دستی محلی، هدایای منحصر به فرد یا لباس‌‌‌‌‌‌های محلی و چیزهای دیگر را به عنوان یادگاری از یک شهر توریستی بخرند؛ بنابراین فعالیت در این زمینه در شهرستان تبریز دارای مزیت است.
-
یکی دیگر از کسب و کارهای آسان مرتبط با سفر و گردشگری، خدمات استقبال از مسافران است. این کسب و کار شامل استقبال از گردشگر هنگام ورود به یک شهر توریستی و سپس ارائه اطلاعات و البته بسته‌‌‌‌‌‌هایی حاوی کوپن و نمونه‌‌‌‌‌‌کار از کسب وکارهای محلی و سایر فرصت‌‌‌‌‌‌های موجود در شهر یا شهرستان است. این کسب و کار را می‌توان با اندکی سرمایه یا حتی بدون سرمایه اولیه شروع کرد.
-
خدمات کرایه اتومبیل یکی دیگر از کسب وکارهای جالب در حوزه گردشگری است. خدمات کرایه اتومبیل شامل کرایه دادن اتومبیل به کسانی است که برای اهداف مختلف به اتومبیل نیاز دارند. این کسب و کار مناطق شلوغ و مکان هایی که میزبان خیل عظیمی از گردشگر هستند، بسیار پررونق و سودآور میباشد.
- صنایع دستی
صنایع دستی به آن گروه از صنایعی گفته می شود كه مهارت، ذوق و بینش انسان در آن نقش اساسی دارد و یا اینكه تمام یا بخش اعظم مراحل ساخت فرآورده های آن با دست انجام گرفته و در چارچوب فرهنگ و بینش هر منطقه و با دیدگاه های قومی ساخته و پرداخته می شود. صنایع دستی بازتابی از تاریخ تمدن هر ملت و قومی است و می تواند انتشار مؤثری برای فرهنگ و سنن مناطق مختلف باشد. در زیر به تعدادی از صنایعی که در این شهرستان رایج است می پردازیم.
-
کفش
در ایران، تبریز، اصفهان، مشهد و تهران جزو سرآمدهای تولید کفش هستند، اما تبریز در تولید کفش‌های با کیفیت و چرم، شهره جهانی دارد. صنعت چرم و کفش تبریز به عنوان یک مزیت صنعتی پیشینه‌دار در این شهر دارای مزیت‌های فراوانی است و باید تصمیم‌های متناسبی با وضعیت فعلی آن اتخاذ شود تا مانع از ایجاد بحران در این صنعت شد. بی‌تردید توانمندی‌های تولیدات چرم کشور و بالاخص تبریز در عرصه تولید و صادرات محصولات ایرانی، اشتغالزایی و دیگر موفقیت‌ها در عرصه تولید و اقتصاد کشور قابل قبول و مورد توجه است.
-
قالی بافی
یکی از مهمترین صنایع دستی تبریز، قالی بافی است که در این زمینه نیز شهرت جهانی دارد. فرش بافی در تبریز از قبل از دوران صفویه آغاز شد و یکی از قدیمی ترین و معروفترین مراکز بافت فرش های دستباف در دنیا به شمار می آید. مواد اولیه بکار رفته در فرش از جنس پشم یا ابریشم می باشد که فرش های بسیار با کیفیت و اعلا را روانه بازار می کند. البته در مورد فرش بافی لازم به ذکر است که به دلیل مشهور بودن شهرستان به این موارد و داشتن رقیبان سرسخت، سرمایه گذار باید کیفیت کارها را بالا ببرند و بازار مصرف را به صورت دقیق تر بررسی کند.
-
گلیم بافی
گلیم بافی یكی از شاخه های قالی بافی است و در آن از طرح های مختلف محلی استفاده می شود. برخی از مردم شهرستان با مهارت گلیم بافی آشنا هستند و این کار را انجام میدهند. این مورد نیز در صورت تامین بازار، همچنان جای کار دارد. لازم به ذکر است که مردم شهرستان اقدام به تولید میز و مبل با روکش گلیم کرده اند که این کار باعث افزایش بازار فروش این محصول شده است.
مورد 4 جاجیم بافی و مورد 5 سفالگری نیز از جمله صنایع دستی تبریز است که در حال حاضر انجام میشود و در صورت بازاریابی مناسب، قابلیت خوبی برای سرمایه گذاری دارند.
- صنعت
شهرستان تبریز و به خصوص شهر تبریز به دلیل داشتن بسیاری از کارخانه‌های بزرگ، دومین شهر بزرگ صنعتی در ایران پس از تهران محسوب میشود. تبریز قلب شمال غرب ایران، از دیرباز مهد صنعت و تجارت بوده و هست.
کارخانه های صنعتی که در تبریز در حال فعالیت هستند به شرح زیر است:
-
شهرک صنعتی غرب تبریز
-
مجتمع عظیم پتروشیمی
-
کارخانه‌های عظیم ماشین‌سازی
-
تراکتورسازی
-
ایدم
-
موتوژن
-
بلبرینگ‌سازی
-
پیستون‌سازی
-
صانع
-
مرکز تحقیقات صنایع سنگین
-
آذربنیاد
-
صنایع نساجی تبریز
-
لیفتراک سازی
-
پمپ ایران
-
بنیان دیزل
-
چرخشگر
-
کبریت سازی
-
صنایع غذایی و شکلات
همچنین تبریز و پیرامون آن دارای شهرک های صنعتی مختلفی می باشد از جمله:
-
شهرک صنعتی شهیدرجایی
-
شهرک صنعتی شهید سلیمی
-
کوجوار
-
چرم شهر
همچنین برخی از صنایع مانند تولید مبلمان، مصالح ساختمانی، پوشاک، قطعات خودرو، مواد شوینده و مواد بهداشتی مانند دستمال کاغذی، مسواک، محصولات مراقبت از پوست و مو و ... در تبریز همچنان جای کار دارند و فرصت های مهم و بزرگی برای سرمایه گذاری، محسوب می‌شوند.
- دامداری
دامداری در شهرستان تبریز عمدتا در حاشیه روستاها و به صورت سنتی انجام میشود و مردم بیشتر گوسفند بومی، گاو بومی و بز بومی را پرورش میدهند. البته دامداری صنعتی و نیمه صنعتی هم وجود دارد که در زمینه پرورش گاو سمینتال و گاو هلشتاین مشغول هستند. تمام موارد فوق در صورت سرمایه گذاری، همچنان جای کار دارند و فرصت مناسبی برای اشتغالزایی و سودآوری محسوب می‌شوند.
-
پرورش گوسفند
پرورش گوسفند در میان سایر حیوانات بیشتر مورد توجه دامداران است؛ زیرا توان بالای گوسفند برای تحمل اقلیم های متفاوت بیشتر است، جیره غذایی کمتر و در نتیجه هزینه کمتری نیاز دارد، تمامی فرآورده های دامی مانند گوشت، شیر، ماست، کره، و حتی پشم و پوست دام پرکاربرد هستند و فروش این فرآورده ها در تمامی روزهای سال انجام میشود، قیمت گوشت گوسفند بالا می باشد.
-
پرورش بز بومی
توسعه پرورش بز بومی هم می‌تواند سوددهی خوبی داشته باشد. بزها فاصله نسلی کوتاه تر و نسبت دوقلوزائی بالاتری نسبت به دیگر دام‌های اهلی دارند.
-
دام های سبک اصلاح نژاد شده
پرورش برخی از دام های سبک اصلاح نژادشده مانند گوسفند رومانف و بز سانن هم در این شهرستان انجام میشود؛ اما به دلیل شرایط سخت و حساسی که برای پرورش احتیاج دارند، خیلی از آنها استقبال نمی‌شود؛ اما در صورت ایجاد شرایط و زیر ساخت های لازم، قابلیت توسعه برای این موارد نیز وجود دارد. -
پرورش شتر
پرورش شتر نیز از دیگر مزیت های حوزه دامداری است که در حال حاضر انجام میشود و قابلیت توسعه را دارد. پرورش شتر نسبت به سایر دام ها مزیت‌هایی مانند قابلیت سازگاری با شرایط سخت محیطی مناطق خشک و نیمه خشک، تحمل گرما، کم آبی و کیفیت پایین علوفه و مقاومت نسبی در مقابل امراض و عوامل بیماری زا دارد. همچنین شتر در مقایسه با سایر دام های اهلی علوفه را با قابلیت هضم بالا و بازده بیشتری استفاده می نماید و قادر است از انواع خاص گیاهان مرتعی (خشبی و خاردار و تیغ دار) به میزانی استفاده نماید که سایر دام ها قادر به استفاده از آن نیستند. از دیگر فواید پرورش شتر، حداقلِ نیاز به تاسیسات، تجهیزات و امکانات پرورش و نگهداری و در نتیجه کمترین نیاز به سرمایه گذاری سنگین را در مقایسه با سایر دام‌ها دارد. گوشت شتر منبع بسیار خوبی برای بسیاری از مواد غذایی مهم و مورد نیاز بدن می باشد.
-
پرورش زنبور عسل
پرورش زنبورعسل نیز به صورت فصلی و محدود انجام میشود؛ اما همچنان ظرفیت های لازم برای سوددهی را دارد. پرورش زنبور عسل از جمله مشاغلی است که می تواند سود خوبی به همراه داشته باشد. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده ارزش اقتصادی پرورش زنبور عسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در ضمن محصول مزرعه پرورش زنبور عسل صرفاً کندو و عسل نیست؛ موم، زهر و ژل آن نیز قابل فروش است.
- صنایع تبدیلی و تکمیلی
-
بسته بندی محصولات کشاورزی
گستردگی و تنوع محصولات باغی، مزیت بسته بندی و سورت میوه را برای شهرستان تبریز ایجاد می‌کند. هدف از سورتینگ میوه، دسته بندی و درجه بندی انواع میوه بر اساس سایز و کیفیت است؛ به طوری که بتوان محصول نهایی را به صورت یک دست و یک اندازه در بسته بندی های مختلف در بازار ارائه نمود و مشتری نهایی در طول زمان از یکنواختی خرید خود با برند مورد نظر مطمئن باشد. بسته بندی نهایی میوه و سبزی پس از عملیات سورتینگ به منظور جابجایی آسان و همچنین حفاظت از محصول نهایی سورتینگ شده صورت می گیرد. بسته بندی باید به گونه ای باشد که درون بسته و محصول سورتینگ شده کاملا مشخص باشد.
-
بسته بندی محصولات گوشتی
یکی از روش‌های تازه ماندن گوشت، بسته‌بندی مناسب است. بسته بندی باید به گونه‌ای باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی جلوگیری کند. همچنین بسته بندی باید خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگی‌های گوشت را حفظ و همچنین گوشت را در برابر آلودگی های میکروبی و سایر آلودگی ها نگهداری کند. با توجه به رونق دامداری و پرورش طیور در این شهرستان، بسته بندی گوشت قرمز و گوشت مرغ، صرفه اقتصادی دارد.
-
بسته بندی زعفران
زعفران در شمار گران‌قیمت‌ترین ادویه‌های جهان جای دارد. گیاهی که خواص مختلف درمانی داشته و تنها در تعداد معدودی از کشورهای جهان از جمله ایران به عمل می‌آید. ایران چه از نظر تولید و چه از نظر صادرات این ادویه خوش عطر و طعم و البته گران، مقام اول را دارا است؛ اما متأسفانه به دلیل ضعف در زمینه فرآوری، بازاریابی و ارائه محصول به شکل امروزی، زعفران ایران اغلب به‌صورت فله به کشورهای دیگر فروخته شده و در آنجا بسته‌بندی میشود و به قیمتی بسیار بالاتر عرضه می‌گردد. با توجه به اینکه کشت زعفران در این شهرستان آغاز شده و در حال گسترش است، راه اندازی صنعت بسته بندی زعفران صرفه اقتصادی خواهد داشت.
- باغداری
در یک نگاه کلی می توان گفت نقش کشاورزی و به خصوص باغداری در کاهش فقر بسیار چشمگیرتر از دیگر بخش‌ها بوده و در برقراری الگوی صحیح توسعه شهری مؤثر است. شهرستان تبریز نیز از جمله شهرستانهایی است که باغداری به واسطه ی شرایط طبیعی مناسب چون خاک خوب و حاصل خیز، رود دائمی، آب های زیر زمینی و باران مناسب، پیشرفت فراوانی یافته است.
-
احداث گلخانه
گلخانه داری از جمله کسب و کارهایی است که در حال حاضر در شهرستان انجام میشود و با توجه به سازگاری آنها با شرایط شهرستان، قابلیت توسعه و سرمایه گذاری در این زمینه وجود دارد. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل دراورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد. گلخانه های فعال در این شهرستان بیشتر صیفی جاتی مانند خیار، گوجه، گل و گیاه زینتی مانند کاکتوس را پرورش میدهند و با توجه به شرایط شهرستان تبریز، افزایش فعالیت در این زمینه مزیت دارد.
-
کشت انگور و انجیر
توسعه باغات انگور و انجیر نیز از دیگر کسب و کارهای این حوزه است که همچنان جای کار دارد و می‌توان روی آنها سرمایه گذاری نمود. نیاز آبی بسیار کم و سازگاری با محیط و استقامت در برابر گرما و خشک‌سالی از ویژگی‌های بارز گیاه انجیر محسوب میشود.
انگور از مهمترین محصولات باغی است که هم به لحاظ سطح زیر کشت و زیبایی، تنوع رنگ، طعم و مزه، ارزش غذایی، خواص دارویی و وجود فرآوردههای تبدیلی چون کشمش، سرکه و شیره انگور، روغن هسته انگور، کنسانتره، آب انگور، آبغوره، دارو‌های تقویتی و مواد آرایشی بهداشتی، همچنین توصیه‌‌های دینی و مذهبی یک میوه استثنایی می باشد.
-
محصولات باغی
با توجه به اینکه تنوع محصولات باغی مانند سیب، گیلاس، آلبالو، هلو، گلابی و زردآلو در این شهرستان وجود دارد و باغات این موارد عملکرد خوبی داشته اند، سرمایه گذاری در این حوزه نیز فرصت مناسبی است و توجیه اقتصادی دارد.
-
کشت سبزی
تقاضای مداوم برای سبزی های تازه و فرآوردههای آن، نشان دهنده عظیم بودن نقش اقتصادی صنعت تولید سبزی و سهم آن در برآورده کردن عمده رژیم های غذایی است. با توجه به نیروی انسانی فراوان در شهرستان و بازار عرضه مناسب داخلی و خارجی، فعالیت در این زمینه مزیت دارد.
- طیور
-
پروش بوقلمون و بلدرچین
در شهرستان تبریز، پرورش بوقلمون و بلدرچین مزیت بیشتری دارد. با توجه به اینکه پرورش این طیور با اقلیم منطقه سازگار است؛ کار کردن در این زمینه قابلیت خوبی برای اشتغالزایی و سود آوری دارد.
-
پرورش کبک
کبک از دیگر طیوری است که در شهرستان پرورش داده میشود و زمینه برای گسترش فعالیت در حوزه پرورش آن، فراهم است. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود.
-
پرورش مرغ و تخم مرغ
در حوزه طیور، در این شهرستان تعدادی مرغداری وجود دارد که در زمینه پرورش مرغ گوشتی و تخم گذار فعالیت می‌کنند و نیاز شهرستان را در این خصوص برطرف می‌کنند و همچنان هم قابلیت سرمایه گذاری و سوددهی را دارند. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم و بهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است. پرورش مرغ تخمگذار علاوه براینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخمگذار به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد.
-
پرورش شتر مرغ
پرورش شتر مرغ نیز از جمله مواردی است که به صورت سنتی انجام میشود و با اقلیم شهرستان تبریز سازگار است؛ با این وجود مردم از ان استقبالی نمیکنند؛ در حالیکه در صورت بازاریابی مناسب، توجیه اقتصادی دارد.
- شیلات
شیلات از حوزه‌های شغلی سوددهی است که در صورت توجه به آن، سودآوری خوبی به دنبال دارد. مردم شهرستان تبریز، بیشتر در زمینه پرورش ماهی قزل‌آلا فعالیت می‌کنند. برای پرورش ماهی در این شهرستان بیشتر از آب چاه و قنات استفاده می‌کنند. طبق بررسی‌های انجام‌شده افزایش فعالیت در این زمینه توجیه اقتصادی دارد. ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است. قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.
|
ردیف |
دامداری |
باغداری |
طیور |
شیلات |
زراعت |
صنایع غذایی |
صنایع دستی |
صنعت |
صنایع تبدیلی و تکمیلی |
خدمات |
|
1 |
پرورش گوسفند بومی |
احداث گلخانه صیفی جات |
پرورش بوقلمون |
پرورش ماهی قزل آلا |
کشت زعفران |
تولید چیپس میوه |
تولید مصنوعات چرمی |
تولید مصالح ساختمانی |
بسته بندی و سورت میوه |
احداث اقامتگاه بوم گردی |
|
2 |
پرورش گاو هلشتاین |
احداث گلخانه گل و گیاه زینتی |
پرروش بلدرچین |
کشت نخود |
شیرینی پزی |
قالی بافی |
تولید مبلمان |
بسته بندی گوشت قرمز |
احداث رستوران بومی |
|
|
3 |
پرورش گاو سمینتال |
احداث باغ انگور |
پرورش کبک |
کشت عدس |
تولید آبمیوه |
گلیم بافی |
تولید پوشاک |
بسته بندی گوشت مرغ |
احداث هتل و اقامتگاه |
|
|
4 |
پرورش گاو بومی |
احداث باغ انجیر |
پرورش مرغ گوشتی |
کشت لوبیا |
تهیه مربا |
جاجیم بافی |
تولید مواد شوینده |
بسته بندی حبوبات |
احداث رستوران |
|
|
5 |
پرورش گوسفند رومانف |
احداث باغ سیب |
پرورش مرغ تخم گذار |
کشت گندم |
تهیه لواشک |
سفالگری |
تولید لوازم بهداشتی |
بسته بندی خشکبار |
احداث مجتمع تفریحی-سرگرمی |
|
|
6 |
پرورش بز سانن |
احداث باغ گیلاس |
پرورش شترمرغ |
کشت جو |
تولید کمپوت |
تولید قطعات خودرو |
بسته بندی غلات |
احداث مغازه سوغاتی فروشی |
||
|
7 |
پرورش بز بومی |
احداث باغ هلو
|
تولید ترشی جات |
بسته بندی زعفران |
کرایه اتومبیل |
|||||
|
8 |
پرورش شتر |
احداث باغ گلابی |
تولید لبنیات(2) |
ایجاد خدمات استقبال از مسافر |
||||||
|
9 |
پرورش اسب |
احداث باغ آلبالو |
تولید سوسیس و کالباس |
|||||||
|
10 |
زنبورداری |
احداث باغ زردآلو |
فرآوری گیاهان دارویی |
|||||||
|
11 |
کاشت سبزی جات |
تولید نان فانتزی |
||||||||
|
12 |
تولید خیارشور |
- زراعت
بخش زراعت در روند رشد و توسعه اقتصادی، نقشهای متعددی بر عهده دارد که از جمله مهمترین آنها می‌توان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تامین نهادههایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخشهای صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی، ارزآوری برای کشور و تامین مالی سایر بخشهای زیربنایی را نام برد.
-
کشت زعفران
زعفران از جمله محصولاتی است که کشت آن به تازگی در این شهرستان آغاز شده و محصول تولیدی هم از کیفیت خوبی برخوردار بوده است؛ بنابراین توسعه این مورد، توجیه اقتصادی دارد. ایران اولین کشور تولیدکننده زعفران بوده که قریب به 90 درصد از زعفران جهان را تأمین می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و نه تنها می تواند نیاز منطقه زیرکشت را تامین کند بلکه درسراسر ایران نیز مشتری دارد.
-
کشت حبوبات
با توجه به اهمیت تولید حبوبات در اقتصاد کشاورزی و مستعد بودن شرایط اقلیمی از نظر نوع خاک که سبک و غیر اسیدی است و آب و هوای معتدل این شهرستان، توسعه کشت حبوباتی مانند عدس، نخود و لوبیا، از جمله مواردی است که ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.
-
کشت گندم و جو
گندم و جو از جمله محصولات استراتژیک شهرستان هستند که در حال حاضر کشت می شود و می توان زمین های زیر کشت آنها را افزایش داده و اشتغالزایی نمود. در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر و کم آفت تر است. گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می گیرد. البته خود کشاورز هم می تواند گندم را بفروشد. جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار میگیرد. از جو برای تهیه نان جو و پخت سوپ استفاده می شود. این گیاه در تهیه غذای کودک نیز کاربرد دارد.
در انتهای تحلیل یک لیست مزیت سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه شده است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می دهد.
|
مشاغل |
مزیت |
|
شیرینی پزی |
1 |
|
احداث اقامتگاه بوم گردی |
2 |
|
احداث هتل و اقامتگاه |
3 |
|
تولید چیپس میوه |
4 |
|
تولید مصنوعات چرمی |
5 |
|
احداث رستوران بومی |
6 |
|
احداث مجتمع تفریحی-سرگرمی |
7 |
|
تولید پوشاک |
8 |
|
تولید مصالح ساختمانی |
9 |
|
پرورش گاو هلشتاین |
10 |
|
قالی بافی |
11 |
|
تولید مبلمان |
12 |
|
تولید آبمیوه |
13 |
|
بسته بندی و سورت میوه |
14 |
|
پرورش گوسفند بومی |
15 |
|
پرورش گاو سمینتال |
16 |
|
تولیدکمپوت |
17 |
|
احداث مغازه سوغاتی فروشی |
18 |
|
تولید مواد شوینده |
19 |
|
پرورش گاو بومی |
20 |
|
بسته بندی گوشت قرمز |
21 |
|
پرورش گوسفند رومانف |
22 |
|
پرورش بزسانن |
23 |
|
تولید مربا |
24 |
|
تهیه ترشی جات |
25 |
|
احداث گلخانه صیفی جات |
26 |
|
پرورش بوقلمون |
27 |
|
احداث گلخانه گل و گیاه زینتی |
28 |
|
احداث باغ انگور |
29 |
|
تولید لواشک |
30 |
|
ایجاد خدمات استقبال از مسافر |
31 |
|
تولید لبنیات |
32 |
|
بسته بندی خشکبار |
33 |
|
کرایه اتومبیل |
34 |
|
پرورش بلدرچین |
35 |
|
بسته بندی حبوبات |
36 |
|
احداث باغ انجیر |
37 |
|
پرورش ماهی قزل آلا |
38 |
|
کشت زعفران |
39 |
|
بسته بندی غلات |
40 |
|
پرورش اسب |
41 |
|
تولید قطعات خودرو |
42 |
|
تولید سوسیس و کالباس |
43 |
|
احداث باغ گیلاس |
44 |
|
فرآوری گیاهان دارویی |
45 |
|
پرورش بز بومی |
46 |
|
زنبورداری |
47 |
|
کشت لوبیا |
48 |
|
بسته بندی زعفران |
49 |
|
پرورش مرغ گوشتی |
50 |
*این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی(ره) تهیه و تدوین شده است.
