تیران و کرون
شهرستان تیران و کَروَن در در ۴۵ کیلومتری اصفهان و در ارتفاع ۱۶۴۰ متری از سطح دریا واقع شدهاست. این شهرستان از جنوب غربی به استان چهارمحال بختیاری و از شرق و شمال به شهرستان نجفآباد، از غرب به شهرستانهای فریدن و چادگان از جنوب به شهرستان لنجان محدود میگردد. عبور جادههای اصفهان به استانهای مرکزی وخوزستان و لرستان و غرب کشور و همچنین جاده به استان چهار محال و بختیاری در جنوب شهرستان باعث رونق شهرستان گردیدهاست.
این شهرستان بر اساس آخرین تقسیمات کشوری دارای دو بخش به نامهای مرکزی و کرون و چهار دهستان به نامهای رضوانیه؛ ورپشت در بخش مرکزی و کرون سفلی و کرون علیا در بخش کرون می باشد. این شهرستان دارای ۴۴ روستای بالای ۲۰ خانوار جمعیت و تعداد ۱۹ روستای زیر ۲۰ خانوار جمعیت و مزارع مسکونی و ۳ شهر به نامهای تیران؛ عسگران و رضوانشهر می باشد. بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت شهرستان تیران و کرون در سال ۱۳۹۵ برابر با ۷۱۵75 نفر بوده که شامل 22704 خانوار میشود.
شهر تیران دارای آب وهوای بیابانی ونیمه بیابانی باتابستانهای گرم وخشک وزمستانهای سرد است. میزان بارندگی سالانه شهرستان ۲۵۶ میلیمتر درسال است. درشهر تیران بیشترین نم نسبی درزمستان ۷۸ درصدودر تابستان ۱۳ درصد می باشد. تعدادروزهای یخبندان درسال ۹۰-۸۰ روز گزارش شده است. ازنظر وضع جوی برابربا ایستگاه کلیماتولوزی تیران میانگین دما در دی ماه ۵/۴ وحداکثر دما درتیرماه ۲/۳۵ درجه سانتیگراد گزارش شده است.
در حال حاضر مهمترین صنایع دستی این شهرستان قالیبافی می باشد و از دیگر رشته های صنایع دستی در این شهرستان می توان به سفالگری ، معرق ، قلمزنی ، خاتم کاری ، زنگوله سازی ، منبت کاری ، معرق و کار روی شیشه نام برد.
مزیت های منطقه
مزيتسنجي و اولويتبندي كسب و كارهاي موجود در هر شهرستان بر مبناي يک روش تحقيق انجام ميشود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب و كار تدوين ميشود. اين شناسنامهها به عنوان ورودي به نرمافزار داده شده و خروجي نرمافزار همپوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيتدار شهرستان است. اين اولويتبنديها توسط كارشناسان و افراد خبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح ميشوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيتسنجي اصلاح شده است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام ميشود. اين مصاحبهها پيادهسازي و ارزيابي ميگردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيتسنجي، مصاحبههاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت ميگيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبهها و ليست مزيتسنجي حاصل ميشود. در ادامه تحليل شهرستان تیران و کرون ارائه شده است.
تعیین کسب و کارهای مزیتدار شهرستان
همانطور كه در قسمت مقدمه اشاره شد مبناي تحليل، مصاحبهها و ليست مزيتسنجي است. از بررسي اين دو منبع رستههاي رايج و اولويتدار شهرستان تعيين شده است. مبناي اين اولويتبندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب و كارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيتسنجي دارند، است. در هر رسته كسب و كارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راهاندازي نشده و پتانسيل ايجاد آنها در شهرستان وجود دارد، اشاره شده است. مزيتهاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده است.
1. صنایع تبدیلی و تکمیلی
2. زراعت
3. باغداری
4. طیور
5. دامداری
6. صنایع غذایی
7. خدمات
8. صنعت
9. صنایع دستی
10. شیلات
· صنایع تبدیلی و تکمیلی
با وجود تنوع تولید انواع محصولات کشاورزی، بررسیها نشان میدهد که سالانه بخشی از محصولات در مرحله برداشت و عرضه به بازار به ضایعات تبدیل میشوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ میدهد اما مصرف آنها در طی سال صورت میپذیرد. لذا صنایع تبدیلی و تکمیلی میتواند زمان استفاده را افزایش داده و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغالزایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات میگردد.
بررسیهای انجام شده نشان میدهد تولید موسیر در این شهرستان به اندازهای بوده که احداث واحدی برای بستهبندی صرفه اقتصادی داشته و میتوان با ایجاد چنین واحدی به اهداف اشتغالزایی پایدار و سوددهی دست یافت. ضرورت بسته بندی محصولات و تولیدات، برای ارائه و فروش در بازارهای مختلف، موردی است که در سالهای اخیر، جایگاه ویژهای را کسب کرده و به عاملی مهم در میزان فروش یک واحد تولیدی تبدیل شده است. هر چقدر بسته بندی یک محصول، زیبا، مناسب، در برگیرنده مشخصات، معرف محصول و مطابق با جنبهها و خصوصیات روانشناختی خریداران باشد، به همان اندازه، از بازار و فروش خوبی برخوردار خواهد بود. بستهبندی باید تا حد امکان ساده و ارزان باشد، ضمن این که اهداف اولیه بستهبندی یعنی خاصیت حفاظتی و جذابیت را نیز دارا باشد.
زعفران از دیگر محصولات تولیدی این شهرستان بوده که ظرفیت و قابلیت مطلوبی برای بستهبندی جهت سودآوری و درآمدزایی هر چه بیشتر پرورش دهندگان دارد. زعفران در شمار گرانقیمتترین ادویهها جای دارد. گیاهی که خواص مختلف درمانی داشته و تنها در تعداد معدودی از کشورهای جهان از جمله ایران به عمل میآید. اما متأسفانه به دلیل ضعف در زمینه فرآوری، بازاریابی و عدم ارائه محصول به شکل امروزی، این محصول ارزشمند بهصورت فله به کشورهای دیگر فروخته شده و در آنجا بستهبندی شده و نهایتاً به قیمتی بسیار بالاتر عرضه میگردد. با توجه به اینکه زمینهای زیر کشت زعفران در این شهرستان زیاد است، راه اندازی صنعت بسته بندی زعفران صرفه اقتصادی قابل توجهی به همراه خواهد داشت.
علاوه بر موارد فوق، ایجاد واحدی برای تولید خوراک دام، فرصت مناسبی برای سرمایهگذاری است زیرا با وجود این که چنین واحدی در شهرستان تیران و کرون وجود دارد اما در حال حاضر خوراک دام از جمله مواد وارداتی شهرستان است.[1] احداث چنین واحدی به حفظ و حراست هر چه بیشتر مراتع و منابع آن کمک شایانی میکند. مراتع از مهمترین بخشهای منابع طبیعی بوده که به دلیل پایین بودن هزینه تأمین علوفه از آنها در مقایسه با هزینه تولید علوفه از طریق کشت آبی، فشار زیادی بر آن وارد میشود. با توجه به افزیش دامپروری و مرغداریها و پایین بودن ظرفیت تولیدی مراتع، این فشار بیشتر و بیشتر میشود و برای جلوگیری از تخریب مراتع باید به فکر منابع غذایی غیر مرتعی باشیم. با توجه به این که میزان دام هر روز رو به افزایش است لذا هر سال به مقدار بیشتری علوفه و خوراک دام مورد نیاز است. با اجرای پروژههای صنعتی که از ضایعات کشاورزی و... خوراک دام با ارزش غذایی تولید بشود، هم غذای مورد نیاز دامها تأمین میشود و هم استفاده از مواد اولیه ارزانتر در تولید این محصول سبب خواهد شد تا قیمت تمام شده آن پایینتر و در نتیجه قیمت فروش آن نیز پایین باشد. تولید خوراک دام میتواند زمینه اشتغال خوبی را به طور مستقیم و غیر مستقیم برای افراد ایجاد کند.
بسته بندی عسل از جمله مزیتهای زود بازده این شهرستان در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی است زیرا با وجود این که تولیدات عسل به اندازه بسته بندی صنعتی رسیده است؛ اما همچنان این محصول به صورت خانگی بستهبندی شده و یا عسل تولیدی شهرستان به صورت فلهای و عمده به فروش میرسد.[2] لازم به ذکر است که تولید کندو نیز از جمله پیشنهادات مطلوب در این زمینه است که به دلیل گستردگی زنبورداری، قابلیت سرمایهگذاری را دارد. ویژگی مهم عسل آن است که این ماده طبیعی به دلیل دارا نبودن آب، به شرط دوری از رطوبت، در مدت طولانی فاسد نمیشود. این ماده فقط در صورتی ارزش غذایی خود را از دست میدهد که بیش از ۶۰ درجه حرارت ببیند. البته برای حفظ قدرت ضد میکروبی عسل باید آن را در مکانی تاریک و یا در ظرف شیشهای مات یا تیره خارج از یخچال نگه داشت. نگهداری عسل در ظروف فلزی برای مدت طولانی مناسب نیست. بدین منظور امروزه بسته بندی عسل به شکلهای جذاب، خلاقانه و مناسب جهت نگهداری رو به افزایش است. بستهبندیهای شکیل، باعث جذب بیشتر مشتری و همچنن تسهیل در حمل و نقل عسل میشود؛ لذا فعالیت در حوزه بستهبندی عسل تولیدی شهرستان علاوه بر سودآوری باعث ایجاد اشتغال پایدار میشود.
با توجه به این که شهرستان تیران و کرون یکی از مراکز اصلی تولیدات گلخانهای است و محصولات زیادی در این زمینه تولید میشوند، بسته بندی این موارد توجیه اقتصادی داشته و قابلیت سرمایهگذاری را دارد.[3] در چند سال اخیر پرورش و نگهداری شتر مرغ در این شهرستان رایج شده و مورد توجه قرار گرفته است ولی متاسفانه هیچ گونه فرآوری روی این پرنده انجام نمیشود. در صورتی که احداث واحدهایی برای فرآوری شتر مرغ دارای مزیت است. شترمرغ از معدود طیوری است كه علاوه بر گوشت ميتوان از پوست، روغن، پر، قرنيه چشم، ناخن، پوسته تخم و در يك كلام از تمام اجزاي بدنش استفاده كرد و از طرفي با توجه به علوفهخوار بودن اين پرنده با تغذيه مناسب سريع وزن ميگيرد و سود زيادي را نصيب پرورش دهندگان ميكند. فعالیت در حوزه فرآوری شتر مرغ مورد پیشنهاد بوده و میتوان در این حیطه برای شهرستان سودآوری به همراه داشت.[4]
علیرغم عملکرد خوب باغداری، شهرستان تیران و کرون فاقد سردخانه است بنابراین ایجاد این واحد از جمله نیاز های اساسی این شهرستان است، که زیرساختهای لازم جهت سرمایهگذاری را دارد.[5] از مهمترین مزایای استفاده از سردخانه میوه و سبزی میتوان به جلوگیری از فساد محصول اشاره کرد. روند انواع فسادها از قبیل فساد فیزیکی، فساد شیمیایی یا تغییر رنگ محصول، فساد ناشی از وجود میکروارگانیسم ها و غیره با نگهداری در سردخانهها به شدت کند شده و حفظ کیفیت محصول در زمان طولانیتر حاصل میگردد. از دیگر مزایای با اهمیت احداث سردخانه میوه، کنترل قیمت بازار است. ذخیره کردن میوه در سردخانه موجب می شود در ماه هایی که مصرف میوه بسیار است و فصل برداشت آن محصول خاص نیست، بازار با کمبود مواجه نشده و حباب قیمت ایجاد نگردد. در واقع با ساخت سردخانه میوه تعادلی در عرضه و تقاضا ایجاد می گردد و موجب خواهد شد از افزایش بی رویه قیمت که به ضرر مصرف کننده است و از کاهش بیش از حد آن که به ضرر باغداران است جلوگیری به عمل آید بنابراین نقش سردخانه های میوه جات به عنوان حد واسط بازار و باغداران در این بین بسیار پر رنگ و حیاتی است.
بستهبندی گوشت قرمز از جمله مزیتهایی است که به سبب رونق دامداری و نیز جمعیت جوان و رو به رشد شهرستان، قابلیت سرمایهگذاری و سوددهی را دارد. امروزه مصرف گوشتهای قطعهبندی شده در ظرفهای یکبار مصرف نشان دهنده رعایت شرایط بهداشتی و نظارت دامپزشکی است و توصیه میشود. گوشت سالم و بهداشتی دارای رنگ، بو و شکل فیزیکی طبیعی، عاری از هر گونه فضولات و کاملاً تمیز و بدون آثار خون مردگی است. یکی از روشهای تازه ماندن گوشت، بستهبندی مناسب است. بستهبندی باید به گونهای باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی جلوگیری کند. همچنین بسته بندی باید خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگیهای گوشت را حفظ و همچنین گوشت را در برابر آلودگی های میکروبی و سایر آلودگی ها نگهداری کند.
صنعت فرآوری پشم و پوست در شهرستان تیران و کرون به دلیل نبود واحدهای مرتبط با این حرفه، رونق نداشته و غالباً این محصولات ارزشمند به مرکز استان یا استانهای همجوار برای فرآوری ارسال میشود. فرآوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم دوزی و همچنین استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی بوده که ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایهگذار، سود خوبی هم نصیب دامدار میکند. لذا ایجاد یک واحد صنعتی یا واحدهای کوچک نیمه صنعتی ریسندگی و تولید چرم در زمینه فرآوری پوست دام مورد پیشنهاد است. با توجه به این که قالی بافی و چرم دوزی از صنایع دستی اصلی این شهرستان است و تامین مواد اولیه یعنی نخ و چرم برای این حرفه سرمایه بالایی میطلبد، لذا فعالیت در این حوزه میتواند ضمن سودآوری، شهرستان را به خودکفایی برساند و برای جوانان جویای کار ایجاد شغل کند.[6]
با افزایش جمعیت، رشد تکنولوژی و افزایش سطح استانداردهای زندگی، مصرف محصولات با بستهبندیهای کوچک و مخاطب پسند افزایش یافته است. در این راستا اهمیت صنعت بستهبندی به تدریج برای بنگاهها و برنامهریزان اقتصادی در حال آشکار شدن است. در بیشتر موارد شاهد هستیم که محصولاتی با بستهبندیهای نامناسب در بازار عرضه شده یا به صورت فلهای و با قیمتهای ناچیز به بازرگانان خارجی فروخته میشوند. این محصولات بعد از انتقال به خارج از کشور و انجام بستهبندیهای مناسب بر روی آنان، با ارزش افزوده بالا و با قیمتهای چند برابری و به اسم و برند همان کشورها به بازارهای هدف عرضه میشوند و این کار ضمن برندسازی برای آن کشورها، تجارت آن ها را هم توسعه میدهد. این موضوع نشان دهنده رابطه مستقیم توسعه صنعت بستهبندی با رشد و توسعه تجاری کشورهاست. با توجه به موارد گفته شده و تولیدات میوههای آجیلی و حبوبات در این شهرستان، بستهبندی خشکبار و حبوبات توجیه اقتصادی دارد.[7]
البته در این مورد لازم به ذکر است که در صورت کافی نبودن حجم تولیدی شهرستان، میتوان مابقی نیاز این واحدها را از سایر مناطق تامین کرد.
تولید برخی از میوههای آجیلی مانند گردو و بادام نیز مزیتهایی مانند فرآوری پوست خشکبار را ایجاد میکند. امروزه در اکثر صنایع مساله بازیافت پسماندها مورد توجه خاص قرار گرفته است. صنایع تبدیلی، دیگر مانند گذشته پسماندها را جزء ضایعات به حساب نمیآورند و سعی میکنند با فرآوری آنها، ارزش افزوده بیشتری برای صنایع خود ایجاد نمایند و همچنین به محیط زیست آسیب کمتری برسانند. یکی از پسماندهایی که اخیراً به شکل محدود مورد توجه قرار گرفته است، مساله پسماندهای حاصل از پوست کنی، فرآوری و بسته بندی خشکبار است. یکی از سادهترین راههای فرآوری پوست خشکبار، آسیاب کردن و تبدیل آنها به پودر است. با خرید یک دستگاه آسیاب مناسب جهت انجام این کار می توان پودر بدست آمده را به شکل ماده اولیه سایر صنایع از قبیل تولید خوارک دام و طیور، کاغذ، مقوا، MDF، نئوپان، فیبر، کفپوش و لمینیت و تولید کربن خالص به فروش رساند. در صورت نداشتن توان مالی جهت خرید دستگاه آسیاب میتوان با کارگاههایی که دارای این دستگاهها هستند همکاری نموده و با بستن قرارداد و دریافت مبلغی پوستها را آسیاب کرده و پودری شبیه آرد سفید تحویل گرفت. نوع دوم فرآوری که در آن نیاز به سرمایه بالاتر و جذب سرمایه گذار است تولید کربن فعال می باشد. کربن فعال مادهای است که برای تصفیه استفاده میشود و از آن میتوان در تصفیه خانههای بزرگ آب، صنایع پتروشیمی، نفت و گاز، صنایع غذایی و دارویی و همچنین پزشکی استفاده کرد. برای تولید هر کیلو کربن فعال به 12 کیلو پوست پسته نیاز است و هم اکنون چین بیشترین صادرات کربن فعال به کشورمان را دارد. متاسفانه در داخل بخش زیادی از پوست خشکبار به شکل خام و با قیمت بسیار پایین به دو کشور چین و ترکیه صادر میشود . در حالی که با راهاندازی صنایع فرآوری مربوطه، میتوان از این پتانسیل قدرتمند برای ایجاد کسب و کاری پرسود به عنوان تولید مواد اولیه برای صنایع مختلف بهره برد و از خروج ارز جلوگیری کرد. از فواید دیگر این صنعت این است که سلولزهای پوست خشکبار میتواند جایگزین مناسبی برای چوب درختان و کاهش نیاز به سلولز درختان در صنعت بوده و کمک شایانی به بهبود شرایط زیستمحیطی و نابودی کمتر جنگلها نماید.
لازم به ذکر است در صورت دقت نکردن به بازار فروش و ظرفیت شهرستان، تمام مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و کشش بازار و ظرفیت شهرستان و همچنین بازار فروش در شهرستانهای اطراف در زمینه راهانداری این مشاغل مهم است.
· زراعت
بخش زراعت در روند رشد و توسعه اقتصادی شهرستان نقشهای متعددی بر عهده دارد که از جمله مهمترین آنها میتوان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالا دستی، تامین نهادههایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخشهای صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشینآلات کشاورزی اشاره کرد. در مقیاس کلان نیز ارزآوری برای کشور و تامین مالی سایر بخشهای زیربنایی را میتوان نام برد. در این راستا میتوان گیاه زراعی و ارزشمند زعفران را نام برد. زعفران یکی از محصولات با ارزش و اقتصادی حوزه زراعت است که به صورت گسترده در برخی از مناطق شهرستان رونق داشته و به منظور بهرهوری بهتر از آب و خاک، همچنان ظرفیت و پتانسیلهای توسعه را دارد. مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد بوده و به آب کمی نیز نیاز دارد. این گیاه به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد فراوان دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف میکند و به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا کرده است. طبق آمارها ایران اولین کشور تولیدکننده زعفران است که قریب به 90 درصد از زعفران جهان را تأمین میکند. از طرفی مصرف زعفران در داخل نیز بالا بوده و سرانه مصرف مطلوبی دارد از اینرو نه تنها میتواند نیاز منطقه زیرکشت را تامین کند بلکه در سراسر ایران مشتری دارد.
موسیر از جمله محصولاتی است که کشت و زراعت آن اخیراً در شهرستان تیران و کرون رونق مناسبی گرفته و با توجه به سازگاری که با شرایط آب و هوایی شهرستان دارد، پتانسیلهای سرمایهگذاری و توسعه را میطلبد. موسیر جزء خانواده سیر و پیاز است و برگهای آن بلند و میان تهی و گلهایش به رنگ سرخ یا بنفش است. موسیر سرشار از ویتامین C، پتاسیم، فیبر، اسید فولیک، کلسیم و آهن است و منبع خوبی از پروتئین محسوب میشود و در طب سنتی از آن برای تقویت معده، هضم غذا، حذف سموم از بدن و ترمیم زخمها استفاده میشود. با توجه به نیاز آبی کم موسیر و به منظور کاهش خسارت به مراتع، کشاورزان شهرستان اقدام به کاشت این گیاه کردهاند و منافع اقتصادی مطلوبی نیز بدست آوردهاند.
اقلیم شهرستان تیران و کرون یکی از مناسبترین اقلیمها برای پرورش گیاهان دارویی مانند گل گاو زبان و... است. با این که پرورش و فرآوری گیاهان دارویی فرآیندی شناخته شده است اما آن چنان که باید و شاید از این ظرفیت استفاده نمیشود. گیاهان دارویی به اشکال مختلف قابلیت فرآوری و عرضه به بازارهای هدف را دارند. بازار این گیاهان صرفاً مختص بازارهای داخلی نبوده و در کل جهان برای تولیدات گیاهان دارویی ناب ایران متقاضی وجود دارد. این تقاضا به علت روی گردانی از داروهای شیمیایی و یا حتی استفاده شدن برخی از این محصولات در تولیدات کارخانههای بزرگ دارویی همواره رو به افزایش است. گیاهان دارویی گونهها و مصارف مختلفی دارند. از این گیاهان نه تنها برای درمان بیماریها بلکه در صنایع کنسروسازی، نوشابه سازی، عطرسازی و غذایی نیز استفاده میشود. گیاهان دارویی به طور معمول در طبیعت یافت میشوند که میتوان با برداشت آنها اقدام به فروش مستقیم و یا فرآوری آنها نمود. در ضمن امروزه بسیاری از مردم گیاهان دارویی را به صورت هدفمند در مزارع پرورش میدهند.
کشت برخی از دانههای روغنی مانند کلزا در حال حاضر به صورت پراکنده در برخی از نقاط شهرستان وجود دارد و با توجه به سازگاری با اقلیم منطقه، پتانسیلهای توسعه را داشته و افزایش سطح زیرکشت آنها سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت. کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماریها و علفهای هرز گردیده و با کاهش جمعیت آنها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگیهای زیست محیطی میگردد. با توجه به آنکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، نیاز گیاه به آب کم بوده و با استفاده از نزولات جوی میتوان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه میتواند در تغذیه دامهای منطقه نقش موثری داشته باشد. همچنین برگردان بقای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهادههای خوراکی دام و طیور در بسیاری از کشورها متداول است. روغن کلزا از جمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و با داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع شده مورد استقبال قرار گرفته است.
طبق بررسیها کشت ذرت دانهای و علوفهای در این منطقه موفق عمل کرده و محصول با کیفیتی در این زمینه تولید شده است لذا گسترش کشت ذرت نیز توجیه اقتصادی دارد. ذرت با هر آب و هوایی سازگاری دارد. این گیاه در برابر خشکی مقاوم بوده و میزان ثمردهی آن در هکتار بالا است. ذرت در دو نوع علوفهای و دانهای کشت میشود. در ضمن دولت برای تشویق به کشت این گیاه، اقدام به خرید تضمینی ذرت از کشاورزان میکند. روغن ذرت، کنسرو بلال و دانه ذرت به مصارف انسانی میرسد و همچنین دانه ذرت در مرغداریها و علوفه تر، خشک، سیلو شده و کنجاله دانه در دامداریها استفاده میشود. کاکل ذرت نیز در صورت جمعآوری در داروسازی به کار میرود. از ساقه و برگ ذرت در صنایع کاغذ، مقواسازی و تولید کاغذ دیواری استفاده میکنند. نشاسته ذرت در صنایع رنگرزی، داروسازی و پلاستیک سازی کاربرد دارد.
با توجه به اهمیت تولید حبوبات در اقتصاد کشاورزی و مستعد بودن شرایط اقلیمی از نظر نوع خاک که سبک و غیر اسیدی است و آب و هوای معتدل این شهرستان، توسعه کشت حبوباتی مانند نخود[8] از جمله مواردی است که ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد. با توجه به این که کشت سیب زمینی و پیاز در حال حاضر در این شهرستان وجود دارد، توسعه سطح زیر کشت این موارد در صورت مدیریت منابع آبی، سودآور خواهد بود.
سیب زمینی بعد از گندم، برنج و ذرت، بیشترین سهم را در میزان تولید محصولات غذایي داراست و نقش مهمي در تغذیه و سبد غذایي جمعیت دارد. در کشورهاي درحال توسعه، اهمیت غذایي سیب زمیني به مراتب بیشتر است و در ایران نیز بعد از گندم، رتبه دوم را به خود اختصاص داده است. برای تولید پایدار محصول سیب زمینی، آب مهمترین عامل است که با توجه به مشکل کم آبی در کشور، تلاش در جهت استفاده بهینه از آبهاي استحصالی و کاهش برداشت از منابع آب زیرزمیني، اجتناب ناپذیر است. سیب زمینی بیشتر از هر نوعی از غلات، مواد مغذی مورد نیاز انسان را در زمان كمتر و در شرایط آب و هوایی دشوارتر میتواند تامین كند.
پياز محصولی است که به صورت یکساله كشت میشود. این گیاه متعلق به فصل خنک است و بهترین دما برای جوانه زدن بذر آن 18 درجه سلسیوس و حداقل و حداکثر دما برای این مرحله از رشد به ترتیب 7 و 29 درجه سلسیوس است. این محصول از محصولاتی است که بهعنوان چاشنی و طعمدهنده در اکثر غذاها استفاده میشود و دارای مصارف پزشکی و دارویی متعددی است بنابراین بازار مصرف خوبی داشته و توسعه آن توجیه اقتصادی دارد.
گندم و جو از دیگر محصولات عمده و استراتژیک این شهرستان هستند که تاکنون عملکرد خوبی داشتهاند و با توجه به این که با شرایط جوی شهرستان سازگار بودهاند، پتانسیلهای سرمایهگذاری را دارند. در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به سایر محصولات آسانتر است. گندم در بازه زمانی حدوداً هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سوددهی میرسد و در دو نوع بهاره و پاییزه کشت میشود که محصولدهی پاییزه آن بیشتر است. علاوه بر خود گندم، کاه آن نیز مشتری خاص خودش را دارد. بعد از برداشت محصول، زمین آن هم چراگاه گوسفندان میشود. همچنین مورد حمایتهای دولت واقع شده و کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانهای در اختیار کشاورزان قرار میگیرد بنابراین توسعه این کشت توجیه اقتصادی مطلوبی دارد.
محصول زراعی جو نیز از دیرباز در تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار میگیرد. جو برای تهیه نان، پخت سوپ و تهیه غذای کودک کاربرد دارد. از طرفی جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است. لذا این محصول نیز از مزیت اقتصادی مناسبی جهت سوددهی برخوردار است.
· باغداری
باغداری یکی از حوزههای اقتصادی رایج در شهرستان تیران و کرون است. تولید اشتغال در بخش باغداری بسیار زیاد میباشد و به اقتصاد شهرستان و فضای کسب و کار رونق میبخشد. کشاورزی و از جمله باغبانی در توسعه ملی و افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی موثر است. در یک نگاه کلی میتوان گفت نقش کشاورزی و به خصوص باغ و باغداری در کاهش فقر بسیار چشمگیر بوده و در برقراری الگوی صحیح توسعه شهری مؤثر است و در صورت بی توجهی به این بخش، توسعه شهرنشینی، الگوی متمرکز و ناسالمی به خود میگیرد که پیدایش شهرهای بزرگ با هزینه زندگی بسیار بالا مثال بارز آن است.
گردو و بادام از جمله میوههای آجیلی این شهرستان هستند که با کیفیت بالایی تولید شده و ظرفیتهای توسعه و ارزآوری را دارند. بادام یکی از میوه های سردرختی خشک و از جمله محصولات ارگانیک محسوب میشود. از ویژگیهای درخت بادام این است که نسبت به کم آبی مقاوم و نگهداری آن نیز نسبت به سایر درختان آسانتر است. این میوه با ارزش با قیمت بالایی در بازار فروش، عرضه میشود و توسعه باغات مربوط به آن با درآمدزایی بسیار خوبی روبه رو خواهد بود.
گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 100 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا سالهای سال نیاز به سرمایهگذاری و کشت دوباره وجود ندارد زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا دهها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جزء معدود میوههایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، میتواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد. در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکشهای چوب بسیار پرکاربرد است.
میوه بهشتی انگور از جمله محصولات باغی دیگری است که در این شهرستان به مقدار زیاد و با کیفیت بالایی تولید میشود. بنابراین توسعه کشت این محصولات که طرفداران زیادی دارند از جمله برنامههای راهبردی برای توسعه اقتصادی هر چه بیشتر شهرستان است. انگور از مهمترین محصولات باغی است که هم به لحاظ سطح زیر کشت و هم ارزش اقتصادی و تغذیهای، مورد توجه کشاورزان و کارآفرینان است. تنوع رنگ، طعم و مزه، ارزش غذایی، خواص دارویی و وجود فرآوردههای تبدیلی چون کشمش، شیره انگور، روغن هسته انگور، کنسانتره، آب انگور، سرکه، آبغوره، داروهای تقویتی و مواد آرایشی بهداشتی انگور را به یک میوه استثنایی و بینظیر تبدیل کرده است. از اینرو در بین مردم طرفداران زیادی داشته و بازار مصرف این محصول به صورت محصولات فرآوری شده و تازه خوری فراهم است. پرورش انگور علاوه بر اشتغالزایی، یکی از محصولات ارزآور کشور است و میتواند در توسعه صادرات غیرنفتی در بخش کشاورزی، سهم بسزایی داشته باشد.
شهرستان تیران و کرون یکی از مراکز اصلی تولید محصولات گلخانهای است و گلخانهداری از جمله کسب و کارهایی است که به علت کمبود منابع آبی مورد توجه ویژهای قرار گرفته است. بنابراین با توجه به جوابدهی و استقبال خوبی که از واحدهای موجود صورت گرفته، زیر ساختهای سرمایهگذاری و افزایش تعداد این واحدها فراهم است. گلخانههای فعال در این شهرستان بیشتر صیفیجاتی مانند خیار و گوجه و گل و گیاه زینتی را پرورش میدهند. البته در این بین استقبال از گلخانه گل و گیاه زینتی کمتر است لذا در اولویتهای بعدی این حوزه قرار میگیرد.
گياهان براي داشتن رشد مطلوب نياز به شرايط خاصي از نظر شدت نور، دماي روزانه، دمايشبانه، ميزان رطوبت نسبي هوا و رطوبت خاک دارند. همچنین براي توليد و پرورش تجاري گياهان با کيفيت بالا و در تمام طول سال بايد شرايط محيطي مطلوب مهیا شده و عوامل خسارتزا نظير آفات و بیماریها، باد، طوفانهاي ويرانگر، سرما و يخبندان و... کنترل شوند. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل درآورد و به سمت رشد مطلوب گیاه را سوق داد. کشاورزی در گلخانهها نسبت به کشاورزی در فضای آزاد و در زمینهای کشاورزی دارای مشکلات کمتری است، به علاوه بازه زمانی برای به ثمر نشستن و برداشت محصولات نیز نسبت به کشاورزی سنتی، کوتاهتر است. اما با این وجود پرورش گلخانهای محصولات نیز نیاز به مراقبت های خاص خود را دارد. تولید محصول خارج از فصل و مطابق با نیاز بازار مهمترین مزیت اقتصادی گلخانهداری است.
امروزه ﺑﺎ ﻓﺮاﻫﻢ کردن زﻣﻴﻨﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﻞ و ﮔﻴﺎﻫﺎن زینتی در ﺣﺠﻢ ﺑﺎﻻ و ﺻﺎدرات آن میﺗﻮان دربﻫﺎی ﺑﺎزارﻫﺎی ﺟﻬﺎنی را ﺑﺮ روی اﻗﺘﺼﺎد ﮔﺸﻮد و سبب ﻛﺴﺐ درآﻣﺪ ارزی ﺑﺎﻻ شد و از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﻛﺸﺖ ﮔﻞ و ﮔﻴﺎﻫﺎن زینتی در روﺳﺘﺎﻫﺎ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﺠﺎد اﺷﺘﻐﺎل و درآﻣﺪ ﺳﺒﺐ اﻓﺰاﻳﺶ ﭘﺲاﻧﺪاز و اﻧﺒﺎﺷﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ روﺳﺘﺎﺋﻴﺎن ﺷﺪه و ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎدی روﺳﺘﺎ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪار منجر میشود. بنابراین پرورش گل و گیاه زینتی علاوه بر اشتغال آفرینی، در توسعه صادرات غیر نفتی، رشد اقتصادی و ارزآوری برای کشور نقش موثری دارد. البته با توجه به این که میتوان شرایط خوبی را به وسیله گلخانه برای این کار فراهم کرد، احداث چنین واحدهایی سوددهی بالایی را به دنبال خواهد داشت.
پرورش قارچ نیز از جمله کسب و کارهایی است که در حال حاضر توسط برخی از افراد شهرستان انجام میشود و به نظر میرسد پتانسیلهای لازم برای توسعه و اشتغالزایی را دارد. میزان مصرف قارچ در سالهای اخیر در این شهرستان رشد خوبی داشته و سرانه مصرف بالا رفته است. مشتری داشتن این محصول از یک سو و غنی از پروتئین و ویتامین بودن آن از سوی دیگر، باعث شده که جایگزین مناسبی برای گوشت باشد. در برخی از شهرها و روستاها به دلیل عدم آشنایی با فواید قارچ، میزان مصرف این محصول پایین است که میتوان با تبلیغ و معرفی این محصول، میزان مصرف را بالاتر برد .همچنین پرورش قارچ از شغلهایی است که میتوان با سرمایه اولیه کم و محیط کوچک شروع کرد. یک دوره کامل پرورش قارچ 60 روز طول میکشد که قابلیت کاهش به 35 روز را دارد. لذا با برنامهریزی مناسب جهت تولید و عرضه به بازار میتوان سودآوری مطمئنی را انتظار داشت.
احداث نهاستان گردو و بادام نیز از دیگر فرصتهای شغلی این شهرستان در حوزه باغداری است که قابلیت سرمایه گذاری را دارد زیرا در حال حاضر هم تولید نهال در سطح منطقه انجام شده و عملکرد خوبی نیز مشاهده شده است. با توجه به این که باغات برخی از میوهها مانند سیب، آلبالو و گیلاس در این شهرستان وجود دارد، توسعه این موارد نیز از جمله گزینههای شغلی مناسب برای اشتغالزایی و سوددهی است زیرا کیفیت خوبی دارند و با اقلیم شهرستان سازگار هستند. البته میزان تولید گیلاس بیشتر است لذا اولویت بالاتری دارد.
در انتها نیز میتوان به کاشت انواع سبزیجات اشاره کرد زیرا هم اکنون نیز کاشت این محصولات سوددهی خوبی را به همراه داشته است. تقاضای مداوم برای سبزیهای تازه در طول سال، نشان دهنده عظیم بودن نقش اقتصادی صنعت تولید سبزی و سهم آن در برآورده کردن عمده رژیمهای غذایی است. متخصصین علم تغذیه معتقدند که مصرف سبزی به صورت تازه از بروز ناراحتیهای ناشی از فقر غذایی جلوگیری میکند. خوشبختانه مصرف سبزی به صورت تازه رواج دارد و کمتر سفرهای را میتوان یافت که خالی از این محصولات باشد. حرفه توسعه سبزی کاری به میزان قابل توجهی به اقتصاد منطقه کمک میکند و علاوه بر کشاورزان، نفرات متعددی را در زمینه فرآوردههای سبزیجات، حمل و نقل و بازاریابی، جذب میکند که با توجه به نیروی انسانی فراوان و بازار عرضه مناسب داخلی، قابلیت جذب سرمایه گذاران بخش کشاورزی را دارد.
· طیور
پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز شهرستان به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و البته سود سرشاری هم دارد. بررسیهای انجام شده نشان میدهد، پرورش شترمرغ هم اکنون در این شهرستان انجام میشود. همچنین شرایط اقلیمی و بازار فروش خوب برای این پرنده باعث شده تا همچنان ظرفیت برای پرورش این پرنده وجود داشته باشد. لذا توسعه آن دارای مزیت مطلوبی به منظور سودآوری میباشد. شترمرغ در گروه پرندگان طبقهبندی شده و گوشت آن جزء گوشتهای قرمز محسوب میشود که نسبت به دیگر گوشتهای قرمز کم چربتر و سالمتر است و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده که مقاومتش سه برابر چرم گاو است و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار میرود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده میشود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و خلق آثار هنری، میتوان درآمدزایی کرد.
عمده پرورش طیور این شهرستان به مرغهای گوشتی اختصاص دارد و پرورش مرغهای گوشتی به منظور تولید گوشت سفید در جهت تامین نیاز غذایی جمعیت رو به رشد شهرستان ضروری بوده و البته دارای مزیت اقتصادی است. لذا این فعالیت و گسترش آن مورد پیشنهاد است. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم و بهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است. بدیهی است گوشت مرغ به سبب مزیتهای فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند مطرح و نیاز عمومی را در این زمینه مرتفع نماید. نسبت ضایعات در گوشت مرغ در مقایسه با سایر دام ها کمتر است، به طوری که در گوشت گوسفند ضایعات حدود 50 % و در مرغ حدود 25 % است. با توجه به دلایل فوق ایجاد واحد پرورش مرغ گوشتی در شهرستان مزیت دارد و تنها باید بازاریابی کرد تا بتوان محصول را با قیمت مناسب به فروش رساند.
همچنین در اولویتهای بعدی این حوزه پرورش مرغ تخمگذار مدنظر است. پرورش مرغ تخمگذار علاوه بر اینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک میکند نقش بهسزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا میکند. در صورتی که شخصی بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخمگذار به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینهای ندارد و با بهرهگیری از امکانات کم میتواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخمگذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن میتواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالانه تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم در مورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصاً در فضای مجازی امکانپذیر است.
طبق بررسیهای انجام شده در حوزه طیور، پرورش بوقلمون، کبک و بلدرچین، میتوانند از کسب و کارهای پر سود باشند زیرا در حال حاضر نیز انجام میشود و بازدهی خوبی داشته است. بنابراین پتانسیلهای لازم برای سرمایهگذاری را دارد. گوشت بوقلمون دارای خواص غذایي ويژهای است و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد بنابراین ميتواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علیالخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديتهایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوگرمی را تشکيل ميدهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهادههای مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.
بلدرچین پرندهای با جثه کوچک بوده که در برابر بسیاری از بیماریها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینههای جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش (40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکتهای بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.
کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب و قیمت بیشتر، مشتریان خاص خود را دارد. از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماریها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. با پرورش کبک بهصورت صنعتی میتوان بخشی از نیاز شهرستان در حوزه گوشت را تأمین و از میزان واردات به داخل کشور کاست. همچنین میتوان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه را دارد. در انتها نیز میتوان از پرورش مرغ مادر به عنوان یکی از برنامههای اقتصادی برای دستیابی به اشتغالزایی و سوددهی یاد کرد که با شرایط جوی شهرستان کاملا سازگاری دارد.
یکی از صنایع مهم در زمینه پرورش ماکیان، صنعت پرورش مرغ مادر (گوشتی و تخمگذار) است که صنایع فرودستی و حتی پایین دستی را به شدت متاثر مینماید. صنایع مرغ مادر گوشتی و تخم گذار، با تامین تعداد مورد نیاز جوجه گوشتی و تخمگذار، سهم بهسزایی در تامین پروتئین مورد نیاز جوامع بشری دارند. از آنجایی که راندمان تولید مثل در این صنعت بسیار حائز اهمیت میباشد، هر عاملی که باعث کاهش درصد تخمگذاری و جوجهآوری شود، به شدت میتواند بر تولید جوجه یک روزه و لذا قیمت جوجه تاثیرگذار باشد، که پیامد آن افزایش قیمت محصول نهایی یعنی گوشت و تخم مرغ است.
· دامداری
اهمیت دامداری به دلایل اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی از قبیل منبع پایدار درآمد، افزایش سطح باروری خاک و تولید انواع محصولات دامی (شیر، گوشت و...) برای خانوارها بسیار مهم است لذا همواره مورد توجه اقشار مختلف جامعه بوده است و به عنوان اصلیترین سرمایه خانوادهها در بسیاری از مناطق شهرستان تیران و کرون محسوب میشود. دامداری به عنوان یکی از پایههای اقتصادی شهرستان سهم مهمی در تامین غذای مورد نیاز منطقه و اهالی آن دارد که میتوان به تولید محصولات لبنی، گوشت و پشم و حتی چرم اشاره کرد. علاوه بر این، کود حیوانی تولید شده در این حوزه نقش اساسی را در صنعت کشاورزی دارد.
زنبورداری از جمله کسب و کارهایی است که به صورت گسترده و کوچرو انجام میشود و پتانسیل بالایی برای سرمایه گذاری دارد زیرا عسل تولیدی دارای کیفیت بسیار مطلوبی بوده و تقاضا و بازار مصرف آن رو به رشد است.[9] پرورش زنبور اگر همراه با رعایت کامل اصول علمی صورت پذیرد، میتواند پیشهای سودآور باشد. زندگی این حشرات به سبک کلنی باعث شده تا پرورش دهندگان زنبور از اشتغالی پایدار بهرهمند شوند چرا که میزان بالای زاد و ولد زنبورها باعث سودآوری بیشتر برای پرورش دهندگان خواهد شد. بر خلاف افکار غالب عمومی که تصور میکنند مهمترین بهره زنبور عسل، تولید عسل و سایر محصولات و فرآوردههای مرتبط با شهد و عسل است، باید گفت که در واقع بالغ بر 90 درصد فواید زنبورعسل مربوط فعالیت گرده افشانی است. عدم فعالیت زنبورها و دیگر حشراتی که گرده افشانی را انجام میدهند باعث عدم باروری و نابودی تدریجی گیاهان و درختانی که برای گرده افشانی به این حشرات وابستهاند میشود. افراد با تجربه معمولاً در کنار پرورش زنبور عسل به کشاورزی و تولید محصولات زراعی میپردازند و با یک تیر دو نشان میزنند زیرا با ادغام این 2 فعالیت علاوه بر تامین مواد غذایی برای زنبورها به دلیل کیفیت در گرده افشانی، به کشت و زراعتی با کیفیت و محصولی با عملکرد بالا نیز دست خواهند یافت.
طبق بررسیها دامداری شهرستان تیران و کرون بیشتر به صورت سنتی انجام میشود. البته دامداری صنعتی و نیمه صنعتی هم وجود دارد. مردم این شهرستان در زمینه دام سبک بیشتر گوسفند نژاد افشاری و گوسفند بومی را پرورش میدهند. البته پرورش بز بومی نیز در برخی از نقاط منطقه به صورت محدود مشاهده میشود. در زمینه دام سنگین نیز بیشتر گاو هلشتاین و گوسالهپرواری پرورش پیدا میکند. پرورش گاو بومی و الاغ شیری نیز به صورت پراکنده و محدود وجود دارد که به دلیل استقبال کمتر در اولویت های بعدی قرار میگیرد.
پرورش دامهای فوقالذکر با اقلیم شهرستان سازگار بوده و ظرفیتهای توسعه را دارد. البته مردم بیشتر از دام سبک استقبال میکنند از اینرو پرورش دام سبک در اولویت بهتری قرار میگیرد.[10]
توان گوسفند برای تحمل اقلیمهای متفاوت بالا بوده و همچنین جیره غذایی کمتر و در نتیجه هزینه کمتری نیاز دارد. از طرفی تمامی فرآوردههای دامی مانند گوشت، شیر، ماست، کره، و حتی پشم و پوست آن پرکاربرد بوده و فروش این فرآوردهها در تمامی روزهای سال انجام میشود. با توجه به فروش گوشت و سایر اجزای گوسفند و دستیابی به سود بالا، فعالیت در این زمینه مزیت دارد.
گوسفند افشاری یکی از نژادهای بسیار مهم گوسفند داشتی و مورد علاقه دامدارن شهرستان است که بومی استان زنجان میباشد. دلایل زیادی باعث شده است که امروزه گوسفند نژاد افشاری جزء پر فروشترین نوع از دام سبک باشد. این نژاد به آب و هوای سرد عادت داشته و دارای جثهای بزرگ است. گوسفند افشاری جزء گوسفندان سنگین دنبه کشور محسوب میگردد. سرعت رشد بالا، تولید شیر مطلوب و پرچرب، بهترین گوشت قرمز (که باعث شده است که جزء گوسفندان دو منظوره گوشتی – شیری قرار بگیرد)، بهبود کمی و کیفی پشم گوسفند، سازگاری و عادتپذیری با شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر، قدرت راهپیمایی و کوهپیمایی خوب، توان چندقلوزایی، مقاومت در برابر امراض و بیماریها و بالا بودن ضریب تبدیل غذایی و داشتن بازده اقتصادی مطلوب از جمله مزایای پرورش گوسفند افشاری است. لذا مدیریت پرورشی بهینه این نژاد میتواند سودآوری واحد گوسفندداری را افزایش دهد.
در زمینه پرورش دام سبک، بز به دلیل ویژگیهای منحصر به فردی که دارد مورد پیشنهاد است. به طورکلی بز بهعنوان یک حیوان اهلی نشخوارکننده جهت تولید شیر و گوشت در مناطق مختلف شهرستان پرورش داده میشود. جثه کوچک، کم توقع بودن و مقاومت در برابر بیماریها و شرایط سخت محیطی، باعث شده تا بز بهعنوان حیوانی محبوب در بین دامداران تلقی شود. در نقاط مختلف از این حیوان علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده میشود. در رابطه با پرورش دام سنگین و پربازده گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته میشود مدنظر بوده و جزء سنگین وزنترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدوداً ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید میکند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد و درصد پروتئین آن ۳ درصد است. از اینرو دارای مزیت اقتصادی دوچندان و سودآوری مطمئن میباشد.
پرواربندی گوساله در راستای تامین گوشت، میتواند مزیت موفق دیگری در حوزه دامداری شهرستان باشد. حدود نیمی از گوشت قرمز توسط گاوهای پروار شده تأمین میشود بنابراین این بخش از دامپروری و دامداری دارای ظرفیت زیادی برای توسعه و پیشرفت میباشد. مزایای ورود به عرصه پرورش گوساله دارای جنبههای مختلف است. از یک طرف، از پوست آن در چرمسازی استفاده میشود از طرف دیگر از گوشت آن جهت استفاده در تغذیه انسان بهرهبرداری میشود. علاوه بر این موارد، برای جلوگیری از واردات گوشت گوساله از کشورهای دیگر تولید آن اهمیت دارد. در این شهرستان پرورش گاو به دو صورت صنعتی و سنتی انجام میگیرد. در پرواربندی علمی و صنعتی از دامهای نر جوان نژادهای گوشتی استفاده میشود. استفاده از ظرفیت ژنتیکی دامهای گوشتی و کاهش کشتار دامهای شیری و مولد از دیگر محاسن پرواربندی با روشهای نوین است. پرواربندی گوساله با روشهای علمی و نوین سبب کاهش دوره پرواربندی، کاهش هزینه تولید گوشت و جلوگیری از تخریب مراتع میشود.
امروزه با توجه به رشد جمعیت و نیاز روز افزون به گوشت و مواد گوشتی و نقش مهم این محصولات در تامین پروتئین و غذای افراد جامعه، پرورش دامهای پر بازده نظیر گاوهای بومی به منظور افزایش تولید و خودکفایی غذایی، امری لازم و ضروری است. گاوهای بومی به لحاظ تنوع و اختلاف ژنتیکی، ویژگیهای خاص نژادی و مقاومتهای طبیعی ایجاد شده در آنها طی قرنها زیست در شرایط سخت محیطی و آب و هوایی مختلف به عنوان یک منبع تولید شیر و گوشت میتواند نقش موثر در تامین مواد پروتئین حیوانی ایفا نماید. پوست گاو به عنوان یک محصول با ارزش دامی در صنعت چرمسازی استفاده میشود، حتی شاخ و سم و فضولات حیوان نیز ارزش اقتصادی داشته و به روشهای مختلف مورد استفاده قرار میگیرد.
امروزه با پیشرفت طب سنتی و آگاهی از فواید فراوان شیر الاغ (جنس ماده)، این حیوان نیز وارد حیطه دامپروری شده است. با توجه به قیمت بالای شیر این حیوان و نیز فرآوری و صادرات شیر الاغ بصورت پنیر به کشور های اروپایی می توان به سود قابل توجهی دست یافت. همچنین این کسب و کار در مراحل مختلف تولید و نگهداری با مشکلات زیادی مواجه نیست و نیاز به تخصص و مهارت خاصی برای راه اندازی ندارد. ویژگیهای اقتصادی پرورش الاغ تنها به تولید پنیر و شیر این حیوان ختم نمیشود، فضولات الاغ که با نام عنبرنسارا شناخته میشود، خواص درمانی داشته و در طب سنتی مورد استفاده قرار میگیرد. این شغل برای محرومیت زدایی و ایجاد کسب و کار در مناطقی از شهرستان که فرصتهای شغلی چندانی ندارد بسیار مناسب بوده و با توجه به سود قابل توجهی که دارد، در این شهرستان نیز پیشنهاد میشود.
· صنایع غذایی
راهاندازی کسب و کار فرآوری انواع محصولات کشاورزی مهمترین روش برای ایجاد اشتغال پایدار و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی محسوب میشود. ایجاد صنایع غذایی، علاوه بر اشتغالزایی، باعث ارتقاء سطح درآمد میشود که به نوبه خود کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن میکند. در این راستا موسیر مورد پیشنهاد است. موسیر عمده محصول زراعی این شهرستان است که تولیدات آن به صورت فصلی بوده و محصول تازه آن فقط در فصل بهار یافت میشود لذا میتوان آن را به صورت خشک درآورده و برای سایر فصول ذخیره کرد. تهیه پودر موسیر نیز از دیگر فرآوردههای این محصول است.
انگور تولیدی در این شهرستان از نظر کمی و کیفی بالا بوده ولی واحدی صنعتی جهت فرآوری آن در این منطقه وجود نداشته و این محصول به صورت تازهخوری مصرف شده یا به صورت سنتی فرآوری میشود بنابراین ایجاد چنین کسب و کاری در حوزه صنایع غذایی به دلیل مزیت جغرافیایی شهرستان در تولید ماده اولیه آن، از جمله گزینههای مناسب برای سرمایهگذاری است.[11] شیره انگور فرآوردهای با ارزش غذایی بالاست که از آب انگور به دست میآید. این ماده به دلیل مزه شیرین، مطبوع و ملایم در تولید نان محلی، حلوا، شیرینی، فرنی و سایر اقلام غذایی به کار میرود. شیره در مقایسه با انگور کالری بسیار بالایی دارد و مصرف مقدار کمی از آن انرژی از دست رفته را جبران میکند. تولید این محصول سنتی که طرفداران زیادی دارد، اگر با رعایت مسائل بهداشتی انجام گیرد و همچنین به مسائل بازاریابی توجه شود، میتوان آن را به عنوان یک فرصت اقتصادی مناسب معرفی کرد.
به دليل روند رو به رشد مصرف روغنهاي گياهي در سالهاي اخير، روغن هسته انگور دركنار روغنهاي ديگر ميتواند تامين كننده بخشي از نياز مردم باشد. لذا با توجه به وارداتي بودن روغن هسته انگور احداث كارخانه روغن كشي از تفاله انگور در كنار ساير دانههاي روغني ديگر و در مجاورت كارخانجات توليد آب انگور و با در نظر گرفتن توجيه اقتصادي طرح در زمينه مصرف داخلي و همچنين مساله صادرات آن، توصيه ميشود. شایان ذکر است که روغنکشی از این دانه علاوه بر بحث خوراکی در بسیاری از موارد صنعتی مانند صنایع نساجی، تولید کاغذ، داروسازی، لاستیک سازی و... هم پرکاربرد است. تولید سرکه انگور، آبغوره و غوره نیز از مواردی است که تولید آن حتی به روش خانگی هم امکانپذیر است که علاوه بر ارزش افزوده زیادی که دارد، فرصتهای شغلی مناسبی را هم در سطح شهرستان ایجاد میکند.
فرآوری بادام و همچنین تولید روغن گردو از جمله مشاغلی هستند که در صورت سرمایهگذاری و راهاندازی، توجیه اقتصادی خواهند داشت زیرا مواد اولیه آنها با کیفیت بالایی در این شهرستان تولید میشوند. روغن گردو یکی از گرانترین روغنهای طبیعی موجود در بازار است و روغن گردوی استخراج شده از طریق تکنیکهای پرس سرد، احتمالا گرانتر هم باشد. این روغن بهراحتی در دسترس بوده و در تمام جهان شناخته شده است. ولی بسیاری از مردم هنوز از این روغن همهکاره که خواص فراوانی دارد بهره نمیبرند زیرا از خواص روغن گردو آگاهی ندارند، اما با آگاهی دادن به مردم میتوان بازار فروش این روغن را گستردهتر کرد. یکی دیگر از محصولاتی که از گردو میتوان تولید کرد، ترشی گردو است. این ترشی خوشمزه علاوه بر خواص بینظیر در کاهش سطح کلسترول نیز مفید است.
در حوزه صنایع غذایی فرآوری بادام میتواند یکی از گزینههای شغلی مناسب برای درآمدزایی باشد. مغز بادام برای فرآوری بیشتر، توزین شده و عملیاتی چون برش زدن، خرد کردن، بو دادن ، نمک زدن و یا دودی کردن روی آن انجام میگیرد. این محصولات نهایی درون شیشه، فویل، قوطی، کیسه یا جعبه، بستهبندی و در بازار عرضه میشود. همچنین تکههای کوچک مغز بادام نیز ممکن است آسیاب شده و به صورت آرد یا خمیر برای فرآوردههای نانوایی استفاده شوند.
روغن کشی از دانههای روغنی مانند ذرت و کلزا نیز از دیگر پیشنهادات این حوزه است که در صورت توسعه سطح زیر کشت مواد اولیه، سوددهی بهسزایی را به همراه خواهد داشت. در سالهای اخیر با توجه به اهمیتی که مصرفکنندگان به مصرف روغن گیاهی به جای روغن حیوانی میدهند، میزان تقاضا برای این روغنها بیشتر شده و در نتیجه رشد چشمگیری را در این صنعت مشاهده میکنیم. ضمن این که کشت برخی از دانههای روغنی مانند کلزا، کنجد و ذرت در این شهرستان به مقدار قابل توجهی انجام میشود، ایجاد صنایع روغنکشی از دانههای روغنی، فرصتی مناسب برای سرمایه گذاران است.
شهرستان تیران و کرون یکی از شهرستانهایی است که باغداری در آن عملکرد خوبی داشته و محصولات متنوع و با کیفیتی در این حوزه تولید میشوند. در این راستا راهاندازی کسب و کارهایی مانند تولید آبمیوه، میوه خشک، چیپس میوه و سایر فرآوردههای میوه مانند کمپوت، لواشک، کنسانتره، مربا و... نرخ سودآوری کوتاه مدتی داشته و از جمله مزیتهای اشتغالزا به شمار میرود. تهیه چیپس میوه به دلیل فراوانی تولید میوههای باغی در شهرستان زمینه اشتغال خوبی را چه در مقیاس کارگاهی و چه کارخانهای برای علاقمندان فراهم میکند. خشک کردن میوهجات، یکی از روشهاي جلوگیري از فساد میکروبی آنها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنشهاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش مییابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش میدهد، در نتیجه از هزینههای حمل و نقل و ذخیرهسازي نیز میکاهد. با توجه به این که بخشی از بازار میوه خشک، سهم محصولات وارداتی است، از اینرو با تولید مشابه داخلی این میوهها (از نظر نوع و کیفیت)، میتوان مانع واردات و خروج میلیونها دلار ارز از کشور شد. همچنین نیاز بیش از حد برخی از کشورها به این گونه محصولات (به دلیل شرایط ویژه اقلیمی آنها، هزینه بالای حمل و نقل سبزیجات و میوههای تازه و محدود بودن زمان نگهداری آنها)، فرصت مناسبی برای رونق تولید و صادرات چیپس میوه فراهم آورده است.
آبمیوه یکی از بهترین جایگزینها برای نوشابههای گازدار در سراسر دنیا است. این نوشیدنی تهیه شده از انواع میوه، از نظر سلامتی ارزش غذایی بالایی دارد و بر این اساس میزان مصرف آن در کشورهای مختلف جهان دائماً در حال افزایش است. صنعت آبمیوه در هر کشوری از صنایع اساسی در بخش غذایی به شمار میرود و این موضوع موجب شده تا بازار جهانی انواع آبمیوه و کنسانتره بسیار پررونق و گرم باشد اما نکتهای که بر بازار فروش آبمیوه تاثیر دارد و باید به آن دقت شود نوع بستهبندی محصول است. بسته بندی شکیلتر در کنار کیفیت خوب محصول تاثیر بسیار خوبی در افزایش محبوبیت کالا خواهد داشت. فرآوری انواع گیاهان دارویی که امروزه به عنوان ثروتی فراموش شده تلقی میشود در حوزه صنایع غذایی دارای پتانسیل سوددهی بالایی است. لذا با توجه به شرایط ممتاز اقلیمی و محیطی شهرستان، به نظر میرسد سرمایهگذاری در این بخش ضمن ایجاد اشتغال پایدار، سودآوری قابل ملاحظهای نیز به همراه داشته باشد.
· خدمات
تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد بوده و حرفههای زیادی را در بر میگیرد که میزان سودآوری حرفهها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوتهایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیتهایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان تیران و کرون نیز ظرفیتهای بسیار خوبی برای سرمایهگذاری در این زمینه وجود دارد. از مکانهای معروف این شهرستان میتوان به امامزاده احمد حنفیه نوه امام علی و فرزند محمد حنفیه، امامزاده عبداله بن موسی کاظم کوهان، منطقه نمونه گردشگری چشمه مرغاب، حیات وحش قمشلو، امامزاده احمد رضا و سد خمیران، دربند، بنگله بند، تاقاراب، چشمه مرغاب، جوق شاه، باغات درب سنگی و... اشاره نمود. این اماکن از جمله اماکن پربازدید شهرستان هستند که پتانسیل احداث رستوران بومی، هتل و اقامتگاه و اقامتگاه بومگردی را دارند.
رستورانهای بومی، مکانهایی با فضای سنتی و متناسب با آداب و رسوم منطقه است که در آنها بیشتر بهجای استفاده از میز و صندلیهای مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده و علاوه بر سرو غذاهای محلی و ترشیجات خانگی، نوشیدنیهایی مانند چای و قهوه نیز سرو میشود. رستوران بومی جزء مهمترین نمادهای فرهنگی محسوب میشود و میتواند در خانههای قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریستهای غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهرهبرداری است بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذاهای محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام میشود.
اقامتگاه بومگردی فرصت مناسبی است تا مسافران ضمن گردشگری در منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. با توجه به این که علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق بیشتر شده است، گسترش این اماکن توجیه اقتصادی دارد. در حقیقت پیش از آن که یک گردشگر از شهری بازدید کند، بخشی از جستجوی آنها در مورد این خواهد بود که چگونه نزدیکترین هتل و اقامتگاه را در شهر پیدا کنند. حقیقت این است که اگر یک شهر توریستی فاقد هتلها و اقامتگاههای استاندارد باشد، احتمالاً بازدیدکنندگان (گردشگران) کمتری جذب خواهد کرد. در نتیجه به عنوان یک سرمایهگذار اگر به دنبال راهاندازی کسب و کار در حوزه سفر و گردشگری هستید، یکی از گزینههایتان سرمایهگذاری در بخش هتل و اقامتگاه است. با توجه به این که صنعت حمل و نقل جادهای در این شهرستان مورد توجه قرار گرفته و کسب و کار بخشی از مردم را تشکیل میدهد. در این راستا احداث واحدهایی برای تعمیرات کامیون (ماشین سنگین) و باربری، توجیه اقتصادی مطلوبی دارد و مورد پیشنهاد است.[12]
· صنعت
به جرات میتوان گفت که صنعت یکی از عوامل مهم توسعه اقتصادی به حساب میآید که متاسفانه در کشور ما آنچنان که باید و شاید به آن توجه نشده است. بنابراین ایجاد کسب و کارهای صنعتی در صورت کسب دانش کافی و جذب سرمایههای نسبتاً زیاد، هم سبب ایجاد اشتغال پایدار برای جوانان منطقه میشود و هم سودآوری زیادی را به همراه خواهد داشت. طبق بررسیهای انجام شده، تولید پوشاک گزینه شغلی مناسبی برای سرمایهگذاری است زیرا واحدهای موجود عملکرد خوبی داشتهاند اما کفاف نیاز شهرستان را نمیدهند و بخشی از پوشاک از مسیر واردات تامین میشود.[13] پوشاک پردرآمدترین صنعت موجود در کشور ماست. امروزه افراد زیادی در صنعت پوشاک یعنی در زمینه طراحی، دوخت و تولیدی لباس فعالیت میکنند. همچنین با وجود شبکههای اجتماعی و رشد روز افزون این شبکهها و نفوذ آن در میان مردم طی ۵۰ سال گذشته تعداد مزونهایی که در زمینه پوشاک فعالیت میکند به طرز چشمگیری افزایش یافته است از طرفی به دلیل این که در مناسبتهایی همچون عید نوروز و شروع مدارس افراد زیادی اقدام به خرید لباس میکنند و همین باعث میشود که بیش از پیش این صنعت رونق پیدا کند بنابراین ایجاد و گسترش تولیدیهای پوشاک نیز از کسب و کارهایی است که قابلیت سرمایهگذاری دارد.
یکی از امتیازات این شهرستان برخورداری از معادن سرب، روی و... است. استخراج از این معادن در حال حاضر انجام میشود اما متاسفانه برخی از آنها فرآوری نشده و به صورت خام به سایر مناطق فرستاده میشود لذا فرآوری معدن از جمله کسب و کارهای پرسود قلمداد میشود. در ادامه نیز میتوان به احداث واحدهایی برای تولید سبد و کارتن، لوله و تجهیزات گلخانهای و ادوات کشاورزی اشاره کرد زیرا موارد مذکور، زیرساختهای سرمایهگذاری در این شهرستان را دارند.[14] در این شهرستان سه شهرک صنعتی وجود دارد که یکی از آنها مخصوص سنگبری است. همچنین کارخانههای تولید جرثقیل، هواکش صنعتی، لولههای کشاورزی، پوشاک، مصالح ساختمانی، قطعات خودرو، فوم، لبنیات، کنسرور ماهی، کاشی و سرامیک، پروفیل آلومینیم، پلاستیک و... در داخل و خارج از این شهرکهای صنعتی مشغول هستند.
· صنایع دستی
صنايع دستي به آن گروه از صنايعي گفته ميشود كه مهارت، ذوق و خلاقیت انسان در آن نقش اساسي دارد و يا اين كه تمام يا بخش اعظم مراحل ساخت فرآوردههاي آن با دست انجام گرفته و در چارچوب فرهنگ و بينش هر منطقه و با ديدگاههاي قومي ساخته و پرداخته ميشود. صنايع دستي بازتابي از تاريخ تمدن هر ملت و قومي است و ميتواند انتشار مؤثري براي فرهنگ و سنن مناطق مختلف باشد. با توجه به این که قالی بافی در حال حاضر انجام میشود و برخی از مردم در انجام آن مهارت دادن، این مورد را میتوان گسترش داد و با استفاده از بازاریابی مناسب، سود چشمگیری را ایجاد کرد. قالی بافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق میگیرد. بسیاری از زنان خانهدار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب میدانند چون در کنار کارهای روزمره میتوانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. همچنین با تولید فرش با کیفیت می توان به صادرات در این زمینه فکر کرد. این کسب و کار را میتوان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.
معرق کاری، مینا کاری و فیروزه کوبی از جمله صنایع دستی رایج در این شهرستان بوده که در صورت وجود بازار مصرف، پتانسیل های توسعه و سرمایه گذاری را دارد. معرق کاری هنری است كه نسبت به دیگر صنایع دستی از سابقه كمتری برخوردار بوده و انواع معرق چوب با شیشه و چرم است که از بریدن و در كنار هم قرار دادن این موارد تابلوهای بسیار نفیسی ساخته میشود. مینا کاری نیز از جمله صنایع دستی نفیس شهرستان است که برخی از افراد در انجام آن مهارت است و همچنان هم جای کار دارد. مینا نوعی لعاب شیشه ای شفاف است که بیشتر به رنگ شیشه کبود وجود دارد، و به عنوان لعاب تزیینی در شیشه گری، فلزکاری، سفالگری و... به کار می رود.
به صورت کلی میتوان هنر ميناکاری را هنر آتش و فلز ناميد زيرا مينا بر خلاف سفال و سراميک درجه پختش به صورت تنشی میباشد. بدين ترتيب هنرمند میبايست درجه پخت و ميزان حرارت هر يک از لعابها و رنگهای مورد استفاده در اثر را بداند و به ترتيب از بالاترين درجه پخت شروع و به پايينترين درجه پخت برسد.
در انتها نیز میتوان به مزیتهایی مانند گلدوزی، منجوق دوزی، تراش سنگهای زینتی و قلمزنی اشاره کرد. این موارد نیز در حال حاضر توسط برخیی از افراد انجام میشوند و در صورت بازاریابی و تبلیغات مناسب، پتانسیلهای توسعه را دارد. گلدوزی نیز از جمله فرآیندهای تولید پوشاک و محصولات تزییناتی منزل یا متعلقات پوشش است که ارزش افزوده بالایی در این صنایع ایجاد مینماید و حتی دور از ذهن نیست اگر بگوییم از تاثیرگذارترین عوامل در موفقیت و سوددهی این صنایع است چرا که زیبایی و تنوع میآفریند. امروزه به استثنای برخی محصولات اولیه، تمام سفارشات صادراتی نیز دارای فرآیند چاپ و گلدوزی و یا هر دو مورد هستند. حجم زیادی از اقبال به محصولات خارجی در این زمینهها نیز، ناشی از همین زیباییهای افزوده شده و تزیینات بکار گرفته شده اینچنینی است. لذا منطقی به نظر میرسد که در شرایطی که امکان تولید داخلی همین محصولات و حتی با زیبایی و تنوع بیشتر و مطابقت بیشتر با فرهنگ و سلیقه جامعه ایرانی وجود دارد، دست به کار شد و این اقبال را با اراده و درایت با تولید داخلی پاسخ داد.
· شیلات
شیلات از حوزههای شغلی سوددهی است که ظرفیت بسیار خوبی برای آن وجود دارد که اگر از این ظرفیتهای شیلاتی استفاده شود سودآوری بسیار خوبی برای کشور ایجاد خواهد شد. با توجه به این که در این شهرستان چند استخر پرورش ماهی قزل آلا، ماهی کپور و میگو وجود دارد، کار کردن در این حوزه نیز در صورت تامین منابع آبی، علاوه بر اشتغالزایی، سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت. البته بازار فروش و استقبال از ماهی قزل آلا بیشتر است لذا در اولویت بهتری قرار میگیرد.
ماهی قزل آلا یکی از معروفترین گونههای ماهیان سردآبی است. ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سلسیوس بهترین رشد را دارند. قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش میدهد بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد. بنابراین این نوع ماهی با توجه به قیمت و طعم مناسب طرفداران زیادی در بین مردم دارد در این راستا راهاندازی پرورش و نگهداری آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را نیز به همراه خواهد داشت.
ماهیان گرمابی در محدوده دمایی 27-20 درجه سلسیوس بهترین رشد را دارند. بزرگترین خانواده ماهيان آب شيرين، کپورماهیان هستند. این ماهی در مقایسه با سایر گونههای پرورشی در آبهای گرم و معتدل، ارزشمندترین ماهی از لحاظ اقتصادی است و نیز ارزشهای تغذیهای فراوانی دارد. از اینرو آموزش توسعه پرورش این ماهی میتواند در راستای تأمین غذای جمعیت رو به رشد و نیز افزایش سطح معیشتی مردم منطقه مؤثر باشد. میگو از جانوران آبزی دیگری است که جزء شاخه بندپایان و رده سخت پوستان است. میگوها انواع گوناگونی دارند که در آب شور و شیرین و هم در مناطق گرم و سرد یافت میشوند. پرورش میگو به علت وجود پروتئین و مواد معدنی سرشار و همچنین کوتاه بودن زمان تکثیر و پرورش آن، در تمامی دنیا به عنوان یکی از پردرآمدترین مشاغل به حساب آمده و صادرات آنها میلیاردها دلار درآمدزایی میکند. از اینرو به عنوان یک کسب و کار در حوزه آبزی پروری مورد پیشنهاد است.
کشاورزی |
صنایع |
خدمات |
|||||||||
ردیف |
زراعت |
باغداری |
طیور |
دامداری |
شیلات |
صنایع تبدیلی و تکمیلی |
صنایع غذایی |
صنعت |
صنایع دستی |
خدمات |
|
1 |
کشت زعفران(1) |
احداث گلخانه صیفی جات(1) |
پرورش شترمرغ(1) |
پرورش گوسفند افشاری(1) |
پرورش ماهی قزل آلا(1) |
بسته بندی زعفران(1) |
فرآوری موسیر(1) |
فرآوری معدن(1) |
قالی بافی(1) |
احداث اقامتگاه بومگردی(1) |
|
2 |
کشت موسیر(1) |
احداث باغ انگور(1) |
پرورش مرغ گوشتی(1) |
پرورش گوسفند بومی(1) |
پرورش ماهی کپور(2) |
بسته بندی موسیر(1) |
فرآوری انگور(1) |
تولید پوشاک(1) |
معرق کاری(2) |
احداث رستوران بومی(1) |
|
3 |
کشت کلزا(2) |
احداث باغ گردو(1) |
پرورش مرغ تخم گذار(2) |
زنبورداری(1) |
پرورش میگو(2) |
تولید خوراک دام(1) |
روغن کشی از دانه های روغنی(2) |
تولید لوله و تجهیزات گلخانه ای(2) |
مینا کاری(2) |
احداث هتل و اقامتگاه(1) |
|
4 |
کشت گیاهان دارویی(2) |
احداث باغ بادام(1) |
پرورش بلدرچین(2) |
پرورش گاو هلشتاین(2) |
بسته بندی محصولات گلخانهای (2) |
فرآوری بادام(2) |
تولید سبد و کارتن(2) |
فیروزه کوبی(2) |
احداث باربری(2) |
||
5 |
کشت ذرت دانه ای(3) |
احداث باغ گیلاس(2) |
پرورش بوقلمون(2) |
پرواربندی گوساله(2) |
فرآوری شترمرغ(2) |
تولید روغن گردو(2) |
تولید ادوات کشاورزی(2) |
گلدوزی(3) |
احداث تعمیرگاه ماشین سنگین(2) |
||
6 |
کشت ذرت علوفه ای(3) |
احداث نهالستان(2) |
پرورش کبک(2) |
پرورش گاو بومی(3) |
بسته بندی عسل(2) |
تولید ترشی گردو(2) |
منجوق دوزی(3) |
||||
7 |
کشت حبوبات(4) |
پرورش قارچ(2) |
پرورش مرغ مادر(3) |
پرورش بز بومی(3) |
تولید کندو(2) |
تولید چیپس میوه(3) |
قلم زنی(3) |
||||
8 |
کشت سیب زمینی(4) |
احداث گلخانه گل و گیاه زینتی(3) |
پرورش الاغ شیری(4) |
احداث سردخانه(2) |
تولید آبمیوه(3) |
تراش سنگهای زینتی(3) |
|||||
9 |
کشت پیاز(4) |
احداث باغ آلبالو(3) |
فرآوری پوست دام(3) |
سایر فرآوردههای میوه(3) |
|||||||
10 |
کشت گندم(5) |
احداث باغ سیب(4) |
بسته بندی گوشت قرمز(3) |
تولید میوه خشک(3) |
|||||||
11 |
کشت جو(5) |
کاشت سبزیجات(4) |
فرآوری پوست خشکبار(4) |
فرآوری گیاهان دارویی(3) |
|||||||
12 |
بسته بندی حبوبات(4) |
||||||||||
13 |
بسته بندی خشکبار(4) |
||||||||||
در ادامه تحليل، مشاغل در 10 رسته، ذيل سه حوزه كشاورزي، صنعت و خدماتي دستهبندي شده است. در هر يک از اين رستهها عناوين شغلي، بر اساس مزيت راهاندازي، از شماره 1 تا 5 اولويتبندي شدهاند (مزیتها بر اساس اهمیت رستهها و تعداد مشاغل پیشنهادی در هر رسته، شمارهگذاری شده اند).
کشاورزی |
صنایع |
خدمات |
|||||||||
ردیف |
زراعت |
باغداری |
طیور |
دامداری |
شیلات |
صنایع تبدیلی و تکمیلی |
صنایع غذایی |
صنعت |
صنایع دستی |
خدمات |
|
1 |
کشت زعفران(1) |
احداث گلخانه صیفی جات(1) |
پرورش شترمرغ(1) |
پرورش گوسفند افشاری(1) |
پرورش ماهی قزل آلا(1) |
بسته بندی زعفران(1) |
فرآوری موسیر(1) |
فرآوری معدن(1) |
قالی بافی(1) |
احداث اقامتگاه بومگردی(1) |
|
2 |
کشت موسیر(1) |
احداث باغ انگور(1) |
پرورش مرغ گوشتی(1) |
پرورش گوسفند بومی(1) |
پرورش ماهی کپور(2) |
بسته بندی موسیر(1) |
فرآوری انگور(1) |
تولید پوشاک(1) |
معرق کاری(2) |
احداث رستوران بومی(1) |
|
3 |
کشت کلزا(2) |
احداث باغ گردو(1) |
پرورش مرغ تخم گذار(2) |
زنبورداری(1) |
پرورش میگو(2) |
تولید خوراک دام(1) |
روغن کشی از دانه های روغنی(2) |
تولید لوله و تجهیزات گلخانه ای(2) |
مینا کاری(2) |
احداث هتل و اقامتگاه(1) |
|
4 |
کشت گیاهان دارویی(2) |
احداث باغ بادام(1) |
پرورش بلدرچین(2) |
پرورش گاو هلشتاین(2) |
بسته بندی محصولات گلخانهای (2) |
فرآوری بادام(2) |
تولید سبد و کارتن(2) |
فیروزه کوبی(2) |
احداث باربری(2) |
||
5 |
کشت ذرت دانه ای(3) |
احداث باغ گیلاس(2) |
پرورش بوقلمون(2) |
پرواربندی گوساله(2) |
فرآوری شترمرغ(2) |
تولید روغن گردو(2) |
تولید ادوات کشاورزی(2) |
گلدوزی(3) |
احداث تعمیرگاه ماشین سنگین(2) |
||
6 |
کشت ذرت علوفه ای(3) |
احداث نهالستان(2) |
پرورش کبک(2) |
پرورش گاو بومی(3) |
بسته بندی عسل(2) |
تولید ترشی گردو(2) |
منجوق دوزی(3) |
||||
7 |
کشت حبوبات(4) |
پرورش قارچ(2) |
پرورش مرغ مادر(3) |
پرورش بز بومی(3) |
تولید کندو(2) |
تولید چیپس میوه(3) |
قلم زنی(3) |
||||
8 |
کشت سیب زمینی(4) |
احداث گلخانه گل و گیاه زینتی(3) |
پرورش الاغ شیری(4) |
احداث سردخانه(2) |
تولید آبمیوه(3) |
تراش سنگهای زینتی(3) |
|||||
9 |
کشت پیاز(4) |
احداث باغ آلبالو(3) |
فرآوری پوست دام(3) |
سایر فرآوردههای میوه(3) |
|||||||
10 |
کشت گندم(5) |
احداث باغ سیب(4) |
بسته بندی گوشت قرمز(3) |
تولید میوه خشک(3) |
|||||||
11 |
کشت جو(5) |
کاشت سبزیجات(4) |
فرآوری پوست خشکبار(4) |
فرآوری گیاهان دارویی(3) |
|||||||
12 |
بسته بندی حبوبات(4) |
||||||||||
13 |
بسته بندی خشکبار(4) |
راهنما:
(1): مزیتهایی که در اولویت اول قرار دارند.
(2): مزیتهایی که در اولویت دوم قرار دارند.
(3): مزیتهایی که در اولویت سوم قرار دارند.
(4): مزیتهایی که در اولویت چهارم قرار دارند.
(5): مزیتهایی که در اولویت پنجم قرار دارند.
در انتهای تحلیل یک لیست مزیتسنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه شده است. این جدول مشاغل فوق را در کنار هم نشان میدهد.
مشاغل |
مزیت |
بستهبندی زعفران |
1 |
کشت زعفران |
2 |
تولید خوراک دام |
3 |
کشت موسیر |
4 |
احداث گلخانه صیفی جات |
5 |
احداث باغ گردو |
6 |
احداث باغ انگور |
7 |
پرورش شترمرغ |
8 |
زنبورداری |
9 |
پرورش گوسفند افشاری |
10 |
پرورش گوسفند بومی |
11 |
بسته بندی موسیر |
12 |
احداث باغ بادام |
13 |
فرآوری انگور |
14 |
احداث اقامتگاه بومگردی |
15 |
فرآوری معادن |
16 |
تولید پوشاک |
17 |
قالی بافی |
18 |
پرورش ماهی قزل آلا |
19 |
فرآوری موسیر |
20 |
بسته بندی محصولات گلخانهای |
21 |
فرآوری بادام |
22 |
پرورش گاو هلشتاین |
23 |
پرواربندی گوساله |
24 |
پرورش مرغ گوشتی |
25 |
کشت کلزا |
26 |
روغن کشی از دانههای روغنی |
27 |
احداث رستوران بومی |
28 |
احداث باغ گیلاس |
29 |
پرورش بوقلمون |
30 |
تولید تجهیزات گلخانهای |
31 |
پرورش گاو بومی |
32 |
پرورش میگو |
33 |
فرآوری شترمرغ |
34 |
احداث سردخانه |
35 |
تولید روغن گردو |
36 |
معرق کاری |
37 |
تولید سبد و کارتن |
38 |
کشت گیاهان دارویی |
39 |
احداث نهالستان |
40 |
پرورش بلدرچین |
41 |
پرورش بز بومی |
42 |
تولید کندو |
43 |
فرآوری پوست دام |
44 |
کشت ذرت دانهای |
45 |
کشت ذرت علوفهای |
46 |
پرورش قارچ |
47 |
احداث هتل و اقامتگاه |
48 |
تولید ترشی گردو |
49 |
پرورش ماهی کپور |
50 |