بندر گز

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب ‌وكارهاي موجود در هر شهرستان بر مبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب ‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده ‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افراد خبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح ‌شده ‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست ‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان بندرگز ارائه‌ شده‌ است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همان‌طوري‌كه در قسمت قبل اشاره ‌شد مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده ‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب ‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌ وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده ‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجود دارد، اشاره شده ‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌ است.

 

1. باغداری
2. زراعت
3. صنایع تبدیلی و تکمیلی
4. صنایع غذایی
5. دامداری
6. شیلات
7. طیور
8. خدمات
9. صنعت
10. صنایع دستی

 

· باغداری

باغداری یکی از حوزه‌های رایج در شهرستان بندر گز است. تولید اشتغال توسط رسته باغداری بسیار زیاد می‌باشد و به اقتصاد شهرستان و فضای کسب و کار رونق می‌بخشد. کشاورزی و از جمله باغبانی در توسعه ملی و افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی موثر است. در یک نگاه کلی می توان گفت نقش کشاورزی و به خصوص باغداری در کاهش فقر بسیار چشمگیر بوده و در برقراری الگوی صحیح توسعه شهری مؤثر است و در صورت بی توجهی به این بخش، توسعه شهرنشینی، الگوی متمرکز و ناسالمی به خود می‌گیرد که پیدایش شهرهای بزرگ با هزینه زندگی بسیار بالا مثال بارز آن است.

شهرستان بندر گز با داشتن منابع آبی مناسب و با کیفیت و همچنین داشتن خاکی حاصلخیز جهت انجام فعالیت های باغداری بسیار مناسب می باشد. در ادامه به نمونه هایی از محصولات قابل تولید در شهرستان بندر گز پرداخته می‌شود[1].

از جمله محصولاتی که در شهرستان بندر گز به میزان زیاد کشت می شوند و عملکرد مناسبی نیز دارند می توان به هلو، کیوی و پرتقال اشاره کرد. امروزه كيوي كالايي كاملاً‌ اقتصادي تلقي مي‌شود و در مقايسه با ساير محصولات كشاورزي كه در شرايط آب و هوايي مشابه كيوي كشت مي‌شوند (نظير برنج و مركبات) بازدهي اقتصادي بالايي دارد. میوه کیوی و پوست آن دارای خواص بی شماری است. قرار دادن کندوهای زنبور جهت گرده افشانی بهتر گل های کیوی و در نتیجه افزایش محصول تولید شده، از فواید کاشت این میوه است. همچنین این محصول را می توان به صورت فراوری شده میوه خشک نیز به بازار عرضه کرد.

در زمینه تولید انار نیز شهرستان بندر گز ظرفیت خوبی دارد و این امر نشان دهنده پتانسیل بالا برای تولید این محصول است؛ بنابراین به شرط تامین منابع آبی مورد نیاز گسترش باغات انار مزیت دارد. نهال انار حداقل سه سال نیاز به رشد دارد و از سال چهارم به بعد شروع به باردهی می کند. درخت انار بیش از 40 سال عمر مفید داشته و در مقابل کم آبی مقاوم است؛ اما میزان و نوع آب در کیفیت و کمیت میوه آن تاثیر مهمی دارد. مصرف انار در سال های اخیر افزایش یافته است. خواص این میوه و ابعاد مختلف محصولی آن از دلایل افزایش مصرف آن است. از انار در تولید داروهای تقویتی و صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. مصرف رب و آب انار نیز از گذشته رواج داشته و در سال های اخیر به اشکال متنوع و بهتری انجام می شود. کاشت انار فعالیتی درآمدزا است که با ارزیابی نیاز بازار، به روزرسانی فرآیند بسته بندی و جابجایی و ... می توان درآمد حاصل از آن را افزایش داد.

در شهرستان بندر گز پرورش قارچ نیز به صورت محدود انجام می شود که گسترش کشت آن در شهرستان می تواند سوددهی خوبی را به همراه داشته باشد[2]. فعالیت بیشتر در این حوزه در صورت ایجاد بازار فروش کافی دارای مزیت خواهد بود. قارچ غنی از پروتئین و ویتامین است و همین امر باعث شده که جایگزین مناسبی برای گوشت باشد. در برخی از شهرها و روستاها به دلیل عدم آشنایی با فواید قارچ، میزان مصرف این محصول پایین است که می توان با تبلیغ و معرفی این محصول، میزان مصرف را افزایش داد. همچنین پرورش قارچ از شغل هایی است که می توان با سرمایه اولیه کم و محیط کوچک شروع کرد.

شهرستان بندر گز از مناطق مستعد در استان گلستان برای توسعه کشت گلخانه‌ای است. گياهان براي داشتن رشد مطلوب نياز به شرايط خاصي از نظر شدت نور، دماي روزانه، دماي ‌شبانه، ميزان رطوبت نسبي هوا و رطوبت خاک دارند. براي توليد و پرورش تجاري گياهان با کيفيت بالا و در تمام طول سال بايد شرايط محيطي مطلوب مهیا شده و عوامل خسارت زا نظير آفات و بیماری ها، باد، طوفان هاي ويرانگر، سرما و يخبندان و ...کنترل شوند. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل درآورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد. گلخانه‌ها که از نظر اندازه متغیرند گیاهان را از سرمای بیش از حد زمستان یا گرمای بیش از حد تابستان حفظ می‌کنند. کشاورزی در گلخانه ها نسبت به کشاورزی در فضای آزاد و در زمین های کشاورزی دارای دردسر و مشکلات کمتری است، به علاوه بازه زمانی برای به ثمر نشستن و برداشت محصولات نیز نسبت به کشاورزی سنتی، کوتاه تر است؛ اما با این وجود پرورش گلخانه ای محصولات نیز نیاز به مراقبت های خاص خود دارد. در حال حاضر بیشتر صیفی جات و سبزیجات تولیدی شهرستان بندر گز در گلخانه تولید می شوند و امکان توسعه آن ها نیز وجود دارد.

در شهرستان بندر گز تعداد اندکی نهالستان وجود دارد که بازار فروش مناسبی نیز دارند؛ بنابراین امکان توسعه این کسب و کار با توجه به رواج باغداری در این شهرستان وجود دارد. همچنین کاشت گوجه سبز نیز در این شهرستان به مقدار زیاد صورت می گیرد و به صورت نوبرانه می تواند سودآوری زیادی را برای کشاورز به همراه داشته باشد[3].

شهرستان بندر گز در زمینه تولید انجیر، زیتون و گردو نیز مستعد است. البته تولید این محصولات در حال حاضر به میزان انبوه نیست اما ظرفیت لازم برای توسعه تولید آن ها در شهرستان وجود دارد. نیاز آبی بسیار کم و سازگاری با محیط و استقامت در برابر گرما و خشک‌سالی از ویژگی‌های بارز گیاه انجیر محسوب می‌شود. از آنجا که باغ‌های انجیر در این شهرستان معمولاً در دامنه‌های شیب‌دار احداث می‌گردند، احداث چنین باغ‌هایی علاوه بر ایجاد اشتغال و پوشش گیاهی مناسب برای منطقه و بیابان‌زدایی، می‌تواند به کنترل سیلاب، جلوگیری از فرسایش خاک و استفاده بهینه از آب باران کمک کند.

زیتون به موجب مقاومت به کم‌آبی، سازگاری با خاک‌های فقیر و کم بازده و تولید محصول ارزشمند، از نظر اقتصادی حائز اهمیت می‌باشد و به محصول ثروتمند خاک‌های فقیر مشهور است. زیتون به دلیل استقامت و طول عمر و سازش با محیط‌های مختلف به دیگر درختان برتری دارد تا جایی که علاوه بر کشت در باغات و اراضی کشاورزی در توسعه فضای سبز شهری نیز از این درخت استفاده می‌شود. زیتون علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی ارزشمندی از جمله تولید روغن، کنسرو زیتون، کمک به معیشت کشاورزان با زیر کشت بردن اراضی کم بازده فقیر و شور، اشتغال‌زایی (جذب قابل‌ملاحظه‌ای از جمعیت جویای کار) و جلوگیری از مهاجرت است.

گردو درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 18 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی درخت گردو قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا سال های سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جزء معدود میوه هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد. در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش های چوب بسیار پرکاربرد است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد.

 

· زراعت

بخش زراعت در روند رشد و توسعه اقتصادی نقش‎های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم‎ترین آن‎ها می‎توان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تامین نهاده‎هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش‏های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی، ارزآوری برای کشور و تامین مالی سایر بخش‎های زیربنایی را نام برد. در این قسمت نیز به بررسی محصولات زراعی متناسب با شرایط موجود در منطقه پرداخته می شود و مزایای کشت هر کدام به تفکیک آورده می شود.

کشت گندم از گذشته تاکنون به روش آبی و دیم در این شهرستان انجام شده است و همچنان برای توسعه آن مزیت وجود دارد. گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد و در دو نوع بهاره و پاییزه کشت می شود که محصول دهی پاییزه آن بیشتر است. علاوه بر خود گندم، کاه آن نیز جهت تغذیه دام مورد استفاده قرار می گیرد و مشتری خاص خودش را دارد و بعد از برداشت محصول، زمین آن نیز چراگاه گوسفندان خواهد شد. همچنین کشت گندم مورد حمایت های دولت واقع شده و کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین توسعه این کشت توجیه اقتصادی دارد.

سویا نیز از دیگر محصولات کشت شده در شهرستان بندر گز می باشد که می تواند سودآوری خوبی برای کشاورزان این حوزه در پی داشته باشد. سويا مي تواند جايگزين مناسبي براي محصولات با مصرف آب زياد باشد. ارزش تناوبي سويا و نقش آن در افزايش توليد ساير محصولات زراعي، تقويت خاك هاي زراعي از طريق تثبيت بيولوژيكي ازت، استفاده از شاخ و برگ سويا به عنوان خوراك دام و نياز به آب كمتر در مقايسه با ذرت از مزاياي زراعت سويا است.

توسعه کشت گیاهان دارویی به دلیل داشتن آستانه تحمل بالا در برابر تنش های محیطی و نیاز کم به منابع آبی حرکتی هوشمندانه و در خور توجه است. تقاضای مصرف گیاهان دارویی به علت روی گردانی از داروهای شیمیایی و یا حتی استفاده برخی از این محصولات در تولیدات کارخانه‌های بزرگ دارویی همواره رو به افزایش است. از این گیاهان نه تنها برای درمان بیماری‌ها بلکه در صنایع کنسروسازی، نوشابه سازی، ‌عطرسازی و غذایی نیز استفاده می‌شود. امروزه افراد زیادی به استفاده از گیاهان دارویی متمایل شده اند. خواص بی نظیر این گیاهان و نداشتن عوارض جانبی ناشی از مصرف باعث شده تا افراد زیادی به صور مختلف از آن ها استفاده کنند. به همین جهت به کشت گیاهان دارویی می توان به چشم یک مزیت پر سود نگریست. از آن جا که این گیاهان برای کشت به مراقبت خاص و شرایط حساسی نیاز ندارند، می توان روی کشت آن ها سرمایه گذاری کرد[4].

کشت برنج نیز در حال حاضر در برخی از نقاط شهرستان که منابع آبی خوبی دارد، انجام می‌شود و در صورت مدیریت منابع آبی، قابلیت توسعه و افزایش سطح زیر کشت را دارد.[5] برنج جزء مهم ترین غلات و اقلام غذایی جهان است و بیشتر مردم به برنج به عنوان یک غذای اصلی وابسته هستند. آب مورد نیاز برای کشت برنج از سایر غلات بیشتر است و رطوبت کافی از عوامل مورد نیاز برای کاشت بهتر این محصول است. البته برای کشت این محصول باید بازار فروش و قیمت، مناسب باشد تا کشاورزان متضرر نشوند و رونق تولیدات داخلی را نیز زمینه ساز شود.

حبوباتی همچون عدس و نخود نیز در این شهرستان کشت می گردند که می توان در زمینه گسترش سطح کشت آن ها اقدام کرد[6]. نخود گیاهی است که به آب و هوای سرد نیاز دارد و دارای دو تیپ زمستانه و تابستانه است. نخود به علت دارا بودن اسیدهای آمینه مختلف، ویتامین ها و مواد معدنی غذای بسیار خوبی است. همچنین از نظر طب قدیم ایران گرم و خشک است و خواص بی‌شماری دارد. روشن شدن پوست صورت، درمان عفونت های قارچی و تقویت رشد مو نمونه هایی از خواص نخود است.

کشت کلزا و باقلا نیز در این شهرستان به صورت محدود انجام می شود و در صورت گسترش کاشت این محصولات می توان درآمدزایی خوبی داشت. کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آنها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی های زیست محیطی می گردد. با توجه به آنکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، نیاز گیاه به آب کم می‌باشد و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های منطقه نقش موثری داشته باشد. همچنین برگرداندن بقایای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهاده‌های خوراکی دام و طیور در بسیاری از کشورهای دنیا متداول است. روغن کلزا ازجمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و با داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع ‌شده مورد استقبال و استفاده ملل‌های مختلف قرارگرفته است.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی در شهرستان بندر گز، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از این محصولات در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد؛ لذا توسعه صنایع تبدیلی در این شهرستان می‌تواند زمان استفاده از محصولات را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات در این شهرستان خواهد شد.

میوه های تولید شده در شهرستان عموماً به صورت فله ای به فروش می رسند و با کیفیت ترین محصولات با سایر تولیدات که کیفیت پایین تری دارند به یک قیمت به فروش می رسند.[7] از این رو سورتینگ و درجه بندی میوه ها و سبزیجات تولید شده باعث می شود، تا محصولاتی که صادراتی هستند، یک دست باشند و کسب درآمد از این فعالیت به مراتب بیشتر شود. همچنین با توجه به تولید برنج و حبوبات مختلف در شهرستان، می توان در زمینه بسته بندی این محصولات سرمایه گذاری های مناسبی در شهرستان صورت گیرد تا ارزش افزوده حاصل از این محصولات افزایش قابل ملاحظه ای یابد.

میزان تولید گوجه فرنگی در شهرستان بندر گز زیاد است و معمولا به صورت خانگی از آن تولید رب گوجه فرنگی می کنند؛ بنابراین ایجاد واحدی برای تولید رب در شهرستان بسیار مزیت دارد و با ایجاد بازار فروش مناسب در خارج از شهرستان می توان به سوددهی خوبی رسید و باعث کاهش درصد بیکاری در این شهرستان شد. صنعت تولید رب گوجه فرنگی دارای کاربردهای فروانی نظیر تولید چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سس‌ها و کنسروها است و با توجه به اینکه کاشت گوجه فرنگی در این شهرستان انجام می‌شود، تولید رب از مزیت های قابل سرمایه گذاری در این شهرستان است. همچنین با توجه به پرورش میگو در این شهرستان، می توان در زمینه بسته بندی این محصول نیز اقداماتی انجام داد و به سودآوری مناسبی دست یافت.

تولید ورمی کمپوست هم از کسب و کارهای خوبی است که قابلیت سرمایه گذاری را دارد؛ زیرا در این شهرستان کشاورزی و پرورش قارچ به حد مطلوبی انجام می‌شود؛ لذا مشکلی در خصوص تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد.

با توجه به اینکه تولید دام و پشم در شهرستان بندر گز در حد مطلوبی انجام می شود لذا فرآوری پوست و پشم دام ها می تواند سودآوری مناسبی داشته باشد. فراوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم دوزی و همچنین استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی، ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه گذار، سود خوبی را نیز نصیب دامدار می‌کند؛ زیرا در حال حاضر پوست دام در شهرستان فراوری نمی‌شود و فعالیت در این زمینه دارای مزیت است.

با توجه به جمعیت بالای دام در این منطقه، سرمایه گذاری در زمینه کشتارگاه صنعتی دام پیشنهاد می گردد. کشتارگاه‌های صنعتی نقش مهمی در حفظ محیط زیست دارند؛ به دلیل اینکه ضایعات حاصل از کشتار دام نظیر خون و اجزای گوشتی غیر قابل مصرف، در محل تبدیل ضایعات به پودر گوشت که خوراک دام است، تبدیل می شود و علاوه بر قرار گرفتن مجدد در چرخه اقتصادی، از آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری می‌کند. فاضلاب حاصل از کشتار نیز در تصفیه خانه های مجهز تصفیه شده و پساب حاصله به مصرف کشاورزی می رسد. البته در کشتارگاه ها باید فضای مناسب برای کشتار دام سبک و سنگین به صورت همزمان وجود داشته باشد و همچنین باید آب مورد نیاز در زمان کشتار نیز تامین شده و تجهیزات و امکانات لازم برای رعایت مسائل بهداشتی و زیست محیطی فراهم شود. همچنین با توجه به نبود کشتارگاه طیور در شهرستان بندر گز احداث کشتارگاه طیور نیز در این شهرستان می تواند سوددهی مناسبی را به همراه داشته باشد.

لازم به ذکر است که در صورت دقت نکردن به بازار فروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد؛ بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازار فروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه انداری این مشاغل مهم است. لازم به ذکر است که مشاغل فوق با احداث بیش از یک یا دو واحد به حالت اشباع می‌رسند و سرمایه گذار باید بازار مصرف و وجود مواد اولیه را به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهد.

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فرآوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال پایدار و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی شهرستان محسوب می‌شود. ایجاد صنایع غذایی در شهرستان بندر گز، علاوه بر اشتغالزایی، باعث ارتقای سطح درآمد ارزی کشور نیز می‌شود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن می‌سازد.

با توجه به تولید زیاد میوه در شهرستان بندر گز، فعالیت در زمینه تولید میوه خشک می تواند درآمدزایی خوبی در پی داشته باشد البته در این زمینه باید بازار فروش این محصول نیز مد نظر قرار گیرد. خشک کردن میوه‌جات، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد، در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد.

در شهرستان بندر گز کشت گیاهان دارویی و همچنین گیاهان دارویی خودرو به میزان زیاد است و فعالیت در حوزه فرآوری این گیاهان به دلیل بازار مصرف بسیار خوب دارای مزیت است و می توان به سوددهی خوبی رسید. در واقع فرآوری گياهان دارويي، علاوه بر ارزش افزوده، نياز به سرمايه‌گذاري زيادي نداشته و مي‌تواند نقش مهمي در کارآفرینی داشته باشد. یکی از فرآوری‌های گیاهان دارویی تولید عرقیات است. تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده ای نمی باشد و می‌توان به راحتی در این حوزه وارد شد. همچنین احداث واحدی برای بسته بندی این محصول نیز سوددهی خوبی خواهد داشت.

تولید لبنیات در شهرستان به صورت خانگی انجام می شود. با توجه به اینکه شیر تولید شده در شهرستان کفاف تامین نیاز شهرستان بندر گز را می دهد، ایجاد واحد های سنتی و نیمه صنعتی برای تولید آن دارای مزیت است. شیر و فرآورده هاي آن از مهمترین اجزاي تشکیل دهنده جیره غذایی انسان است که از لحاظ ارزش غذایی از کلسیم، فسفر، ویتامین هاي مورد نیاز و پروتئین، غنی می‌باشد و همیشه استقبال بسیار خوبی از این نوع محصولات می شود. البته باید توجه داشت برای موفقیت در زمینه تولید لبنیات باید به بالابردن توانایی در زمینه رقابت با نشان‌های تجاری معروف نیز فکر کرد.

در شهرستان بندر گز به اندازه‌ای میوه تولید می شود که بتوان در زمینه احداث واحدهای صنعتی در زمینه فرآوری آن ها اقدام کرد و از اینکه صرفا این محصولات خام فروشی شوند جلوگیری کرد. احداث واحدهای صنعتی در زمینه تولید آبمیوه از جمله اقداماتی هستند که قابلیت انجام آن ها در شهرستان وجود دارد.

با توجه به حجم انار تولیدی در شهرستان، فراوری انار سوداور خواهد بود. فراوری انار شامل تهیه رب انار، سس انار، آب انار، شربت انار، مربا، مارمالاد، ژله انار، نوشابه، بستنی انار، ترشی، سرکه و لواشک انار است که با استقبال خوب، بازار مناسب و ارزآوری همراه خواهد بود. فراورده های حاصل از انارتنها به محصولاتی که بیان شد محدود نمی شوند، بلکه فراورده‌های بسیار باارزش دیگری نیز به نام روغن هسته انار می توان تولید کرد که خواص درمانی فوق العاده ای نیز برای بدن دارد. متاسفانه بسیاری از مردم از خواص شگفت انگیز روغن هسته انار بی اطلاع هستند و با تبلیغات صحیح باید بازار فروش این محصول را گسترده تر کرد. البته روغن هسته انار در خارج از کشور نیز بازار فروش خوبی دارد و می توان روی صادرات آن کار کرد و سود اقتصادی بالایی را به دست آورد. علاوه بر هسته انار، پوست آن نیز قابل فرآوری است و می توان پودر شده آن را مورد استفاده قرار دارد. از آنجایی که پودر پوست انار خواص زیادی دارد و مردم کشورهای جهان از آن استفاده می کنند کشورهایی که دارای انار مرغوب هستند پوست آن را با دستگاه های خشک کن خشک می کنند و به کشورهایی صادر می کنند که این محصول را تقاضا کرده اند و مردم آن کشورها از این طریق می توانند از پودر پوست انار مرغوب استفاده کنند. قیمت پودر پوست انار در بازار جهانی مشخص می شود و به دلیل ارزش بالای این محصول از قیمت بالایی  برخوردار است. پودر پوست انار علاوه بر اینکه در ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی کابرد دارد، در درمان گلودرد، تقویت سیستم گوارشی، تقویت لثه و... موثر است.

در شهرستان بندر گز تولید انواع سبری، انجیر و زیتون انجام می شود و اغلب این محصولات به صورت فله ای به سایر شهرستان ها و با قیمت ناچیز به فروش می رسند؛ بنابراین فعالیت در حوزه فرآوری این محصولات می تواند سودآوری مناسبی را در پی داشته باشد.

 

· دامداری

مشاغل حوزه دامداری یکی از جمله فعالیت های کسب و کاری است که در سطح گسترده‌ای در شهرستان بندر گز انجام می شود. سود اقتصادی حاصل از دامداری برای مردم این شهرستان مناسب است و علاوه بر آن در تامین غذایی مردم منطقه نقش مهمی دارد. از آن جایی که حوزه دامداری با یکی از مهم ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصاً منابع پروتئینی مرتبط می‌باشد، توجه به آن امری ضروری است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره وری در آن، می تواند عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی در این شهرستان محسوب شود.

دامداری در شهرستان بندر گز از دیرباز تاکنون به دلیل داشتن مراتع مرغوب و همچنین آب و هوای مناسب رونق خوبی داشته است. بیشتر جمعیت دام های این شهرستان را دام‌های سبک تشکیل داده اند و استفاده از دام های سبک در این شهرستان مزیت بیشتری نسبت به دام سنگین داشته است. در واقع اقلیم منطقه شرایط مناسبی را برای انجام فعالیت های دامداری اعم از پرورش گوسفند و گاوهای شیری و پرواری فراهم نموده است. در ادامه به معرفی و مزیت دام هایی که در این منطقه ظرفیت پرورش دارند، پرداخته می شود. لازم به ذکر است که در زمینه پرورش دام های سبک و سنگین یاد شده، پرورش به روش صنعتی اگر چه سرمایه گذاری بیشتری را می طلبد اما می تواند شخص را با سود سرشاری مواجه سازد؛ بنابراین مزیت این روش با توجه به محاسنی که دارد، به مراتب بیشتر از دامداری سنتی است.

در سال‌های اخیر پرواربندی گوسفند به دلیل سودآوری بالا و ریسک کم، طرفداران بسیاری پیدا کرده و با اقبال عمومی مواجه شده است. در شهرستان بندر گز پرورش گوسفند بومی انجام می شود. از مزیت‌های اقتصادی این کسب و کار می توان به اشتغال زایی در مناطق مختلف، تولید گوشت مرغوب و پشم اشاره نمود. گوسفند در مقايسه با ساير حيوانات به جيره نگهدارى کمترى احتياج دارد و بيشتر غذاى دريافتى را صرف رشد و نمو مى‌کند. همچنین نسبت به سایر دام‌ها مثل بز و طیور، مقاومت خوبی به بیماری‌ها و شرایط نامناسب رطوبتی و دمایی دارد؛ بنابراین میزان تلفات در این دام بسیار پایین‌تر بوده و ضرر اقتصادی کمی را از این جهت به دامدار وارد می‌کند. پرواربندی گوسفند نیاز به تجهیزات ارزان قیمتی داشته و به دلیل ریسک کم و بازگشت سریع سرمایه در کوتاه مدت، از جذابیت مالی مطلوبی برخوردار است. طرح پرواربندی گوسفند از نظر اقتصادی ظرفیت بالایی داشته و به دلیل نیاز مداوم بازار به گوشت گوسفند و میزان تولید کم آن در داخل کشور، تقاضا برای گوشت گوسفند پا برجا بوده و هر میزان تولید به راحتی به فروش خواهد رسید؛ از این رو بحث رقابت در این حوزه چندان مطرح نبوده و جزء دغدغه‌های پرورش‌دهندگان نیست. با توجه به مزیت های مطرح شده طرح پرواربندی گوسفند در شهرستان دارای مزیت می باشد.

علاوه بر ظرفیت بالای شهرستان در زمینه پرورش دام سبک از نژادهای مختلف، برای پرورش دام های سنگین گوشتی و شیری بومی نیز پتانسیل مناسبی در شهرستان بندر گز وجود دارد. از جمله نژادهای شیری قابل پرورش می توان به نژاد بومی و هلشتاین اشاره نمود[8].  امروزه با توجه به رشد جمعیت کشور و نیاز روزافزون جامعه به گوشت و مواد گوشتی و نقش مهم این محصولات در تامین پروتئین و غذای افراد جامعه، پرورش دام های پر بازده به منظور افزایش تولید و خودکفایی غذایی کشور، امری لازم و ضروری است. گاوهای بومی به لحاظ تنوع و اختلاف ژنتیکی، ویژگی های خاص نژادی و مقاومت های طبیعی ایجاد شده در آن ها طی قرن ها زیست در شرایط سخت محیطی و آب و هوایی مختلف به عنوان یک منبع عظیم تولید شیر و گوشت می تواند نقش موثر در تامین مواد پروتئین حیوانی و اقتصاد جامعه ایفا نماید. پوست گاو به عنوان یک محصول با ارزش دامی در صنعت چرم‌سازی استفاده می‌شود و حتی شاخ، سم و فضولات این حیوان نیز ارزش اقتصادی داشته و به روش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

گاو هلشتاین که به نام هولشتاین نیز شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می کند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد و درصد پروتئین آن نیز ۳ درصد است.

از جمله فعالیت هایی دیگری که طبق نظر کارشناسان در این شهرستان دارای مزیت است، فعالیت در حوزه پرورش گاومیش در جهت تولید گوشت و شیر مورد نیاز شهرستان و کشور است.[9] گاومیش دامی است که نسبت به بیمارهای دام بسیار مقاوم بوده و شیر تولیدی آن از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است. گاومیش برخلاف گاو که هر علوفه‌ای را نمی‌خورد و انتخابی عمل می‌کند، همه نوع علفی می‌خورد و حتی از بقایا و پسماندهای کشاورزی و جلبک های موجود در آب هم تغذیه می‌کند. یکی از مهم‌ترین مزیت‌های پرورش گاومیش بالا بودن درصد چربی موجود در شیر این دام است. در حالی که هر لیتر شیر گاو بطور میانگین 4 تا 5 درصد چربی دارد، چربی موجود در شیر گاومیش بین 8 تا 12 درصد است.

از جمله دیگر رشته های دارای مزیت برای اجرا در شهرستان بندر گز، پرورش زنبورعسل است که در حال حاضر با شرایط خشکسالی می تواند به عنوان یک کسب و کار خرد مورد توجه قرار گیرد. پرورش زنبور اگر همراه با رعایت اصول علمی صورت پذیرد، می تواند پیشه‌ای سودآور باشد. زندگی این حشرات به سبک کلنی باعث شده تا پرورش دهندگان زنبور از اشتغالی پایدار بهره مند شوند چرا که میزان بالای زاد و ولد زنبورها باعث سودآوری بیشتر برای پرورش دهندگان خواهد شد. بر خلاف افکار عمومی که تصور می کنند مهمترین فایده زنبورعسل، تولید عسل و سایر محصولات و فراورده های مرتبط با شهد و عسل است، در واقع بالغ بر 90 درصد فواید زنبورعسل مربوط به فعالیت گرده افشانی است. عدم فعالیت زنبورها و دیگر حشراتی که گرده افشانی را انجام می دهند باعث عدم باروری و نابودی تدریجی گیاهان و درختانی که برای گرده افشانی به این حشرات وابسته اند می شود. افراد با تجربه معمولا در کنار پرورش زنبور عسل به کشاورزی و تولید محصولات زراعی می پردازند، زیرا با ادغام این دو فعالیت علاوه بر تامین مواد غذایی برای زنبورها به دلیل کیفیت در گرده افشانی، به کشت و زراعتی با کیفیت و محصولی بی نظیر نیز دست خواهند یافت.

 

· شیلات

شیلات از حوزه های شغلی سوددهی است که ظرفیت بسیار خوبی در کشور ما برای آن وجود دارد که اگر از این ظرفیت های شیلاتی استفاده شود ارزآوری بسیار خوبی برای کشور به همراه خواهد شد. در شهرستان بندر گز به دلیل وجود منابع آبی مناسب و قرارگیری در کنار دریا ظرفیت های خوبی جهت پرورش انواع ماهی دارد و می توان در زمینه پرورش ماهیان سردابی مانند قزل آلا، پرورش میگو و ماهی خاویاری و ماهیان گرمابی مانند کپور در شهرستان بندر گز فعالیت نمود. قابل ذکر است که در این بین پرورش ماهیان گرمابی از مزیت پایین تری برخوردار است.

ماهی قزل‌آلا مناسب‌ترین ماهی سرد آبی جهت پرورش است، زیرا آسان‌تر به غذای دستی عادت کرده و نسبت به درجه حرارت و کیفیت آب، حساسیت کمتری دارد. از این ماهی می‌توان جهت ماهی‌دار کردن آبگیرهای طبیعی استفاده نمود. به دلیل وجود تعداد زیادی مراکز تکثیر ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان در کشور، در طول سال بچه ماهی مورد نیاز مزارع پرورشی در اوزان مختلف مهیا می‌شود. از طرفی وجود کارخانه‌های متعدد تولید غذای ماهی قزل‌آلا باعث شده تا عمده‌ترین اقلام مورد نیاز مزارع پرورشی به‌راحتی قابل تأمین باشد. ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان مانند سایر آزادماهیان دارای گوشتی لذیذ است که طرفداران زیادی دارد و طعم و مزه این ماهی حتی در بین کسانی که کمتر ماهی را به‌عنوان غذای اصلی خود مصرف می‌کنند، خوشایند است.

با توجه به کاهش ذخایر طبیعی ماهیان خاویاری در جهان و دریای خزر، یکی از راه حل های بسیار موثر جهت افزایش تولید گوشت و خاویار، آبزی پروری است. پرورش خاویار یک فرصت سرمایه گذاری جذاب با توجیه اقتصادی مناسب است و در صورتی که مجوز صادرات هم داشته باشد، سوددهی بسیار زیادی دارد. البته در زمینه سرمایه گذاری برای پرورش ماهی خاویار باید به دو نکته توجه کرد. نکته اول اینکه سرمایه مورد نیاز برای احداث یک مزرعه پرورش ماهی خاویار بسیار زیاد است (البته سوددهی بسیار بالایی هم دارد) نکته دوم این است که برای پرورش ماهی خاویاری و به دست آوردن محصول نهایی یعنی خاویار تقریباً 10 سال باید صبر کرد البته به نوع ماهی خاویاری بستگی دارد مثلا فیل ماهی پس از10 سال، خاویار برای فروش می دهد. البته پس از 3 سال با فروش گوشت ماهیان نر، سود سرشاری عاید تولید کننده می‌شود.

ماهیان گرمابی در محدوده دمایی 27-20 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. بزرگ‌ترین خانواده ماهيان آب شيرين، کپورماهیان هستند. این ماهی در مقایسه با سایر گونه‌های پرورشی در آب‌های گرم و معتدل، ارزشمندترین ماهی از لحاظ اقتصادی است و نیز ارزش‌های تغذیه‌ای فراوانی دارد؛ ازاین‌رو آموزش توسعه پرورش این ماهی می‌تواند در راستای تأمین غذای جمعیت کشور و نیز افزایش سطح معیشتی مردم مؤثر باشد.

 

· طیور

امروزه یکی از معیارهای پیشرفت جوامع، وضعیت تغذیه به ویژه تغذیه پروتئین توسط افراد آن جامعه است. وظیفه متخصصین علوم دامی تولید پروتئین با حداکثر کیفیت و عملکرد و حداقل هزینه و بار محیطی می باشد. فراورده های طیور از مهم ترین منابع پروتئینی در اغلب کشورها هستند، به طوری که تولید و مصرف آن ها در اغلب کشورها با سرعت روز افزون در حال افزایش است. در این زمینه برای پرورش بسیاری از طیور شرایط مساعدی در شهرستان بندر گز وجود دارد اما نکته مهم و قابل توجه، بازاریابی جهت فروش محصولات تولیدی است. در واقع وجود بازار فروش دائمی و مطمئن می تواند زمینه را برای گسترش طرح های پرورش طیور چه به صورت سنتی و چه صنعتی فراهم نماید؛ بنابراین طیوری که به آن پرداخته می شوند، به شرط بازازیابی مناسب مزیت پرورش دارند و در حال حاضر اولویت پرورش به غیر از مرغ گوشتی برای تمامی آن ها یکسان است[10]. گوشت مرغ به سبب مزیت‌های فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند مطرح و نیاز عمومی منطقه و کشور را در این زمینه مرتفع نماید. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم و بهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است.

پرورش کبک، بلدرچین، بوقلمون و شترمرغ نیز هم اکنون به صورت محدود در شهرستان انجام می‌شود؛ اما ظرفیت های سرمایه گذاری و توسعه را دارند. کبک پرنده‌ای است وحشی، که در کوهستان‌ها زندگی می‌کند و از قدرت پرواز کمی برخوردار است. محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب و قیمت بیشتر، مشتریان خاص خود را دارد. از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات آن به داخل کشور کاست. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک نیز اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه را دارد.

بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک است که در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش (40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.

گوشت بوقلمون دارای خواص غذایي ويژه ای است و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد؛ بنابراین مي تواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد از وزن يک لاشه 8 کيلوگرمی را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده و مقاومتش 3 برابر چرم گاو است و ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.

 

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان بندر گز نیز ظرفیت های بسیار خوبی برای سرمایه گذاری در زمینه گردشگری وجود دارد.

جنگل زیبا، آبشار چلم ریز، ساحل بندر گز، قبرستان سفید چاه و ... از جمله جاذبه های دیدنی شهرستان بندر گز هستند که مورد استقبال مردم واقع می‌شوند[11]؛ بنابراین احداث اقامتگاه بوم گردی و رستوران بومی در این شهرستان سودآور خواهد بود.

اقامتگاه بوم گردی فرصت مناسبی است تا مسافران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به اینکه علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق بیشتر شده ‌است، گسترش این اماکن توجیه اقتصادی دارد.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آن‌ها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی و نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز عرضه می‌شود. رستوران‌ بومی جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی محسوب می‌شود و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذاهای محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

شهرستان بندر گز فاقد شهربازی و سینما است و در زمینه اماکن رفاهی مانند پارک نیز کمبودهایی دارد؛ بنابراین احداث این موارد در صورت استقبال مردم ارزش افزوده زیادی به همراه خواهد داشت.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی از مهم ترین عوامل توسعه اقتصادی هر کشوری است که متاسفانه در کشور ما آن گونه که باید به آن توجه نشده است و لازم است از پتانسیل های هر شهرستان در این حوزه برای پیشرفت اقتصادی کشور استفاده شود. در شهرستان بندر گز، تعدادی واحد صنعتی در زمینه های مختلف وجود دارد اما پتانسیل های شهرستان نشان دهنده این موضوع است که همچنان برای ایجاد واحدهای صنعتی جدید ظرفیت وجود دارد.

بنا به نظر کارشناسان، تولید پوشاک در شهرستان بندر گز مزیت دارد[12]؛ زیرا ظرفیت لازم برای فعالیت در این منطقه وجود دارد. پوشاک پردرآمدترین صنعت موجود در کشور است. امروزه افراد زیادی در کشور ما در صنعت پوشاک یعنی در زمینه طراحی، دوخت و تولیدی لباس فعالیت می کنند. همچنین با وجود شبکه های اجتماعی و رشد روز افزون این شبکه ها و نفوذ آن در میان مردم طی ۵۰ سال گذشته تعداد مزون هایی که در زمینه پوشاک فعالیت می کند به طرز چشمگیری افزایش یافته است. از طرفی به دلیل این که در مناسبت هایی همچون عید نوروز و شروع مدارس افراد زیادی اقدام به خرید لباس می کنند و همین موضوع باعث می شود که بیش از پیش این صنعت رونق پیدا کند؛ بنابراین ایجاد و گسترش تولیدی های پوشاک نیز از کسب و کارهایی است که قابلیت سرمایه گذاری در شهرستان را دارد. همچنین با توجه به رونق کشاورزی در شهرستان بندر گز و نیاز به ادوات کشاورزی، سرمایه گذاری در زمینه تولید ادوات کشاورزی از صرفه اقتصادی خوبی برخوردار خواهد بود. فعالیت در این زمینه ضمن اشتغالزایی برای جوانان، درآمدزایی بسیار خوبی نیز به همراه خواهد داشت.

از دیگر کسب و کارهایی که در شهرستان بندر گز بنا به نظر کارشناسان می تواند سودآوری مناسبی به همراه داشته باشد تولید قطعات خودرو و مصالح ساختمانی است که سرمایه گذاری در این بخش می تواند موجب اشتغال جوانان این منطقه و کاهش درصد بیکاری شود.

در شهرستان بندر گز کارخانه های تولید آرد، کارخانه آب معدنی، کارخانه نئوپان، کارخانه ماکارونی کارخانه تولید لوازم خانگی و ... وجود دارد[13].

 

· صنایع دستی

صنایع دستی چکیده و ثمره ذوق و هنر هنرمندان و صنعتگرانی است که با دستان پرتوانشان روح و جان فرهنگ و هنر به یادگار مانده از نیاکان خویش را جاودانه می‌سازند. صنایع دستی نماد فرهنگ اصیل، تاریخ کهن و هنر بی‌مثال مردم این سرزمین اسطوره‌ای است.

نکته ای که در رابطه با صنایع دستی وجود دارد این است که برخلاف زحمتی که هنرمند می کشد تا یکی از صنایع دستی را تولید کند، متاسفانه به علت عدم حمایت و بازار فروش داخلی و خارجی، رغبت به سمت فعالیت در این زمینه کاهش یافته است و بسیاری از هنرهای دستی به همین دلیل به فراموشی سپرده شده اند. در ادامه توضیحاتی راجع به پتانسیل های صنایع دستی در شهرستان بندر گز آورده شده است اما در هر صورت اگر توجهی به آن از سمت دولت و نهادهای مربوطه نشود، نمی توان انتظار موفقیت برای آن داشت.

گلیم بافی از جمله صنایع دستی شهرستان بندر گز است که توسط زنان خانه دار این شهرستان انجام می شود و قابلیت توسعه آن در شهرستان وجود دارد. گلیم به عنوان یکی از قدیمی ترین دست بافت های بشر، از شاخه هاي قاليبافي است و در آن از طرح هاي مختلف محلي استفاده مي شود. هر چند در گذشته گلیم به عنوان یک زیرانداز شناخته و بافته می شد اما امروزه با توجه به زیبایی نقوش و کیفیت بافتی که دارد از آن در هنرهای تلفیقی همچون روکش های مبلمان، دوخت کیف های چرمی، وسایل تزیینی و غیره استفاده های بسیاری می شود.

بعد از موارد فوق می‌توان به مزیت هایی مانند سوزن‌دوزی، گل دوزی و عروسک سازی (با مزیت پایین تر) اشاره کرد که در حال حاضر توسط برخی از مردم شهرستان انجام شده و در صورت وجود بازار مصرف، همچنان جای کار داشته و می‌توان این تولیدات را افزایش داد.

 

 

 

در ادامه تحليل، مشاغل در 10 رسته، ذيل سه حوزه كشاورزي، صنعت و خدماتي دسته‌بندي شده‌ است. در هر يک از اين رسته‌ها عناوين شغلي، بر اساس مزيت راه‌اندازي، از شماره 1 تا 4 اولويت‌بندي شده‌اند (مزیت‌ها بر اساس اهمیت رسته‌ها و تعداد مشاغل پیشنهادی در هر رسته، شماره گذاری شده اند.)

 

 

 

کشاورزی

صنایع

خدمات

ردیف

باغداری

زراعت

دامداری

شیلات

طیور

صنایع تبدیلی و تکمیلی

صنایع غذایی

صنعت

صنایع دستی

خدمات

1

احداث باغ هلو (1)

کشت گندم (1)

پرورش گوسفند بومی (1)

پرورش ماهی سردابی (1)

پرورش مرغ گوشتی (1)

سورتینگ و بسته بندی میوه (1)

تولید میوه خشک (1)

تولید پوشاک (1)

گلیم بافی (1)

احداث اقامتگاه بوم گردی (1)

2

احداث باغ کیوی (1)

کشت سویا (1)

پرورش گاو بومی (1)

پرورش میگو (1)

پرورش کبک (2)

بسته بندی برنج (1)

فرآوری گیاهان دارویی (1)

تولید ادوات کشاورزی (1)

سوزن دوزی (1)

احداث رستوران بومی (1)

3

احداث باغ پرتقال (1)

کشت گیاهان دارویی (1)

پرورش گاو هلشتاین (2)

پرورش ماهی خاویاری (1)

پرورش بلدرچین (2)

بسته بندی حبوبات (1)

تولید لبنیات (1)

تولید قطعات خودرو (2)

گل دوزی (1)

احداث سینما (2)

4

احداث باغ انار (2)

کشت برنج (2)

پرورش گاومیش (2)

پرورش ماهی گرمابی (2)

پرورش بوقلمون (2)

تولید رب گوجه (2)

تولید آبمیوه (2)

تولید مصالح ساختمانی (3)

عروسک سازی (2)

احداث شهربازی (2)

5

پرورش قارچ (2)

کشت حبوبات (2)

زنبورداری (2)

پرورش شتر مرغ (2)

بسته بندی میگو (2)

فرآوری انار (2)

6

احداث گلخانه صیفی جات و سبزیجات (2)

کشت کلزا (3)

تولید ورمی کمپوست (2)

فرآوری سبزی (3)

7

احداث نهالستان (2)

کشت باقلا (4)

فرآوری پوست و پشم دام (3)

فرآوری انجیر (3)

8

احداث باغ گوجه سبز (2)

احداث کشتارگاه دام (3)

فرآوری زیتون (4)

9

احداث باغ انجیر (3)

احداث کشتارگاه طیور (3)

10

احداث باغ زیتون (3)

11

احداث باغ گردو (4)

راهنما: (1): مزیت‌هایی که در اولویت اول قرار دارند. (2): مزیت‌هایی که در اولویت دوم قرار دارند. (3): مزیت‌هایی که در اولویت سوم قرار دارند. (4): مزیت‌هایی که در اولویت چهارم قرار دارند. در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 52 تایی در جدول زیر ارائه ‌شده ‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنار هم نشان می‌دهد.

مشاغل	مزیت
احداث باغ هلو	1
احداث باغ کیوی	2
احداث باغ پرتقال	3
کشت گندم	4
کشت سویا	5
کشت گیاهان دارویی	6
کشت برنج	7
پرورش گوسفند بومی	8
پرورش گاو بومی	9
سورتینگ و بسته بندی میوه	10
بسته بندی برنج	11
بسته بندی حبوبات	12
تولید رب گوجه	13
تولید میوه خشک	14
فرآوری گیاهان دارویی	15
تولید لبنیات	16
تولید آبمیوه	17
تولید پوشاک	18
پرورش ماهی سردآبی	19
پرورش میگو	20
احداث باغ انار	21
پرورش قارچ	22
احداث گلخانه صیفی جات و سبزیجات	23
احداث اقامتگاه بوم گردی	24
بسته بندی میگو	25
تولید ورمی کمپوست	26
فرآوری پوست و پشم دام	27
احداث نهالستان	28
احداث باغ گوجه سبز	29
پرورش مرغ گوشتی	30
گلیم بافی	31
احداث رستوران بومی	32
فرآوری انار	33
پرورش ماهی خاویاری	34
پرورش ماهی گرمابی	35
پرورش گاو هلشتاین	36
پرورش گاومیش	37
تولید ادوات کشاورزی	38
احداث کشتارگاه دام	39
احداث کشتارگاه طیور	40
زنبورداری	41
کشت حبوبات	42
کشت کلزا	43
کشت باقلا	44
فرآوری سبزی	45
فرآوری انجیر	46
فرآوری زیتون	47
تولید قطعات خودرو	48
تولید مصالح ساختمانی	49
پرورش کبک، بلدرچین، بوقلمون و شترمرغ	50
احداث سینما و شهربازی	51
سوزن دوزی، گل دوزی و عروسک سازی	52

* این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) تهیه و تدوین شده است.