گرگان

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب ‌وكارهاي موجود در هر شهرستان بر مبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب ‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افراد خبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌ شده ‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست ‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان گرگان ارائه‌ شده‌ است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همان‌طوري‌كه در قسمت قبل اشاره شد مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌ است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌ وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب ‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده ‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجود دارد، اشاره شده‌ است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌ است.

 

1. صنایع غذایی
2. دامداری
3. زراعت
4. صنایع تبدیلی و تکمیلی
5. باغداری
6. طیور
7. شیلات
8. صنایع دستی
9. صنعت
10.  خدمات

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فرآوری محصولات کشاورزی در شهرستان گرگان مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال پایدار بوده و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی محسوب می‌شود. ایجاد صنایع غذایی، علاوه بر اشتغالزایی، باعث ارتقای سطح درآمد ارزی می‌شود و همچنین تا حدی از هدررفت محصولات کشاورزی می کاهد.

طبق بررسی های انجام شده، با توجه به اینکه کشت برخی از گیاهان دارویی در این شهرستان وجود دارد، فرآوری گیاهان دارویی، فرصت مناسبی برای اشتغال زایی است. علاوه بر این فرآوری گیاهان دارویی سبب افزایش انگیزه کشاورزان برای توسعه سطح زیر کشت این محصولات می‌شود.[1]

با مقایسه سرانه مصرف آبزیان در سبد غذایی جامعه ایرانی و فاصله بسیار زیاد بین ارقام و اعداد سرانه مصرف جهانی بایستی علل عدم مصرف آن در جامعه را بررسی و به رفع آن پرداخت؛ زیرا قرار گرفتن آبزیان در سبد غذایی مردم نقش مهمی در سلامت جامعه ایفا می نماید. مصرف گوشت سفید در مقایسه با گوشت قرمز از سلامت بالاتری برخوردار است و برطبق آخرین یافته های محققین علوم تغذیه و پزشکی مصرف صحیح آبزیان از بروز بسیاری از بیماریها جلوگیری می کند؛ بنابراین تنها راه افزایش مصرف سرانه آبزیان در کشور علاوه بر برگزاری برنامه های آموزشی، تولید غذاهای دریایی آماده مصرف نظیر انواع فیش برگر و ناگت، میگو برگر و ترویج مصرف آن ها بین گروه های مختلف مصرف کننده است؛ لذا ایجاد چنین صنایعی ضمن وجود مواد اولیه آنها در شهرستان گرگان توجیه اقتصادی دارد.

علی‌رغم تولیدات انبوه سیب زمینی در این شهرستان، واحدی برای فرآوری آن جهت تولید نشاسته سیب زمینی و چیپس سیب زمینی وجود ندارد؛ بنابراین ایجاد چنین واحدهایی توجیه اقتصادی دارد.[2] چیپس سیب زمینی یکی از محصولاتی است که به واسطه طعم جذاب خود مخاطبین زیادی در میان تمام اقشار جامعه دارد و اکثر افراد به ویژه کودکان و نوجوانان مخاطب استفاده از این محصول هستند. از آنجا که سیب زمینی در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی مانند گندم و چغندر، در خاک‌های ضعیف و شرایط نامساعدتر آب و هوایی قابل کشت است و بیشترین ماده خشک را در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی دارد، توجه کشورهای صنعتی به سیب زمینی‌های پربازده و مصرف آن برای محصولات فرآوری شده، معطوف شده است. همچنین امکان استفاده از تکنولوژي هاي به روز دنیا در کشورهاي تولیدکننده سیب زمینی، زمینه را برای  تولید محصولاتی با ارزش افزوده بالا فراهم می آورد؛ بنابراین چیپس به عنوان یک ماده غذایی خوشمزه و پرطرفدار در بازار مصرف مواد غذایی کالایی رقابتی است. افرادی که قصد ورود به این حرفه را دارند باید به این نکته توجه کنند که حتماً محصولات تولیدی توانایی رقابت با نشان‌های تجاری موجود در بازار را داشته باشند.

شهرستان گرگان یکی از شهرستان هایی است که باغداری در آن عملکرد خوبی داشته و محصولات با کیفیتی در این حوزه تولید می‌شوند؛ بنابراین راه اندازی کسب و کار فرآوری میوه جهت تولید آبمیوه، چیپس میوه، کمپوت، لواشک، کنسانتره، مربا نرخ سودآوری کوتاه مدتی داشته و از جمله مزیت های اشتغال‌زا به شمار می‌رود. البته چیپس میوه در حال حاضر در شهرستان تولید می‌شود و به سایر مناطق نیز صادر می‌شود؛ اما همچنان ظرفیت برای فعالیت بیشتر در این زمینه وجود دارد.[3] همچنین لازم به ذکر است که فرآوری توت فرنگی نیز مانند تولید اسانس، آبمیوه، شهد، ژله، پوره و ... با توجه به گستردگی تولید مواد اولیه آن پتانسیل های اشتغالزایی خواهد داشت.[4]

خشک کردن میوه‌جات، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد؛ در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد. با توجه به اینکه بخشی از بازار میوه خشک ایران، سهم محصولات وارداتی است، با تولید مشابه داخلی این میوه‌ها (از نظر نوع و کیفیت)، می‌توان مانع واردات و خروج میلیون‌ها دلار ارز از کشور شد. همچنین نیاز بیش از حد برخی از کشورها به این گونه محصولات (به دلیل شرایط ویژه اقلیمی آن‌ها، هزینه بالای حمل و نقل سبزیجات و میوه‌های تازه و محدود بودن زمان نگه‌داری آن‌ها)، فرصت مناسبی برای رونق تولید و صادرات چیپس میوه فراهم آورده است.

آبمیوه یکی از بهترین جایگزین‌ها برای نوشابه‌های گازدار در سراسر دنیا است. این نوشیدنی تهیه شده از انواع میوه، از نظر سلامتی ارزش غذایی بالایی دارد و بر این اساس میزان مصرف آن در کشورهای مختلف جهان دائما در حال افزایش است. صنعت آبمیوه در هر کشوری از صنایع اساسی در بخش غذایی به شمار می‌رود و این موضوع موجب شده تا بازار جهانی انواع آبمیوه و کنسانتره بسیار پررونق و گرم باشد؛ اما نکته ای که بر بازار فروش آبمیوه تاثیر دارد و باید به آن دقت شود نوع بسته بندی محصول است. بسته بندی جذاب در کنار کیفیت خوب محصول تاثیر بسیار خوبی در افزایش محبوبیت کالا خواهد داشت.

با توجه به اینکه کاشت صیفی جات در این شهرستان به صورت گسترده انجام می‌شود، مزیت هایی مانند تولید رب گوجه فرنگی، پودر گوجه فرنگی، خیارشور و ترشی جات برنامه های خوبی برای سرمایه گذاری و درآمدزایی هستند که در حال حاضر به صورت سنتی در این شهرستان انجام می‌شوند[5]. البته تولید رب به صورت صنعتی نیز انجام می‌شود؛ اما طبق بررسی های انجام شده با توجه به تولیدات انبوه گوجه فرنگی، همچنان ظرفیت برای  فعالیت بیشتر در این حیطه وجود دارد؛[6] لذا در اولویت‌ پایین تر مزیت خواهد داشت. صنعت تولید رب گوجه فرنگی است دارای کاربردهای فروانی از قبیل چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سس‌ها و کنسروها است.

پودر گوجه‌فرنگي محصولي است كه زمان زیادی از توليد آن در كشور نمي‌گذرد و در همین مدت هم توانسته است جاي خود را در بازار باز كند. اين پودر به دليل داشتن وزن و حجم كمتر نسبت به ساير فرآورده‌هاي گوجه‌فرنگي، باعث سهولت و صرفه‌جويي در حمل ‌و نقل و بسته‌بندي شده و ماندگاري و عمر مفيد بيشتري دارد. از طرفي برخی آنتي ‌اكسيدان‌های موجود در گوجه‌فرنگي طی فرايند توليد رب از بين مي‌ روند اما اين مواد در پودر گوجه فرنگی حفظ شده و از بين نمي‌روند. مزيت ديگر اين پودر نداشتن مواد نگهدارنده در تركيبات آن نسبت به رب است؛ زیرا رب، ماندگاري كمتري دارد و براي جلوگيري از اين حالت از مواد نگهدارنده بيشتري در ترکیب آن استفاده می‌ شود. پودر گوجه فرنگی در صنایع غذایی و دارویی دارای کاربردهای متنوعی است. از جمله کاربردهای گسترده این محصول می‌توان به کاربرد آن در مواد غذایی منجمد شده و نیمه آماده، سوپ‌های آماده، اسنک‌ها (شامل پفک، چیپس و ...) اشاره نمود. به طور کلی می توان گفت از این محصول به عنوان چاشنی در تولید محصولات مختلف استفاده می‌شود.

ترشی و شور، بیشتر به ‌عنوان یک چاشنی در کنار غذا مصرف می شوند و به دلیل خاصیت اسیدی که دارند، باعث افزایش اشتها و میل به غذا خوردن در افراد می‌شوند. این محصول یکی از فرآیندهای نگهداری طولانی‌ مدت صیفی‌ و سبزیجات است. در جوامع امروزی به دلیل افزایش مشغله افراد و شاغل بودن بسیاری از زنان، فرصت کافی برای تهیه آن در منزل و توسط خود افراد وجود ندارد و اکثر خانواده‌ها تمایل دارند ترشی و شور مورد نیاز خود را به‌ صورت آماده تهیه نمایند؛ بنابراین راه اندازی کسب‌ وکار تهیه ترشی و شور می‌تواند راهی برای پاسخ به این نیاز افراد جامعه و کسب درآمد باشد.

راه‌اندازی خط تولید خیارشور به دلیل نیاز به سرمایه نسبتا کم در مقایسه با دیگر خطوط تولید و همچنین مواد اولیه تولید شده در داخل شهرستان، فرصت مناسبی را برای سرمایه گذاری در این زمینه فراهم کرده ‌است. برخی از خواص خیارشور برای سلامتی عبارتند از بهبود وضعیت گوارش، منبع غنی از آنتی‌اکسیدان، کمک به کنترل دیابت، حفظ سلامت کبد و حفظ سلامت معده.با توجه به گرانی نرخ اجاره ها، افزایش هزینه ها و خیلی موارد دیگر، راه اندازی مشاغل خانگی که بتواند در محیط کوچک درآمدزا باشد، نکته جذابیست و امروزه در سراسر دنیا همین مشاغل خانگی، رو به افزایش بوده و مورد استقبال بسیاری از زنان و مردان واقع شده است. فرآوری سبزی جات شامل پاک کردن، خشک کردن، سرخ کردن و بسته بندی یکی از مشاغل خانگی پرطرفدار است که با توجه به وجود مواد اولیه آن در این شهرستان، باعث ارز آوری و اشتغالزایی می‌شود.

با توجه به اینکه گندم تولید شده در این شهرستان کیفیت بسیار خوبی داشته و سطح زیر کشت قابل توجهی را به خود اختصاص داده است، تهیه نان، رشته آشی و شیرینی پتانسیل های لازم برای درآمد زایی را دارند.

شیرینی از دیرباز مورد توجه ایرانیان با ذائقه های مختلف  بوده و در تمامی مراسم ها و جشن ها کاربرد داشته است. پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و حتی در محیطی کوچک (در خانه) امکان پذیر است. شیرینی محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم های متنوعی تهیه می شود. به علاوه این که با تغییر در مواد تشکیل دهنده آن می توان برای افراد رژیمی هم شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد. این کسب و کار را می توان با تجهیزات کم و سرمایه پایینی شروع کرد و در زمان کوتاه با فروش محصول به سود بالایی رسید. پخت شیرینی یکی از مشاغل زودبازده است و یک فرصت شغلی مناسب مخصوصا برای زنان خانه دار محسوب می شود. یافتن بازار فروش محصول یکی از ضروریات این حرفه می‌باشد که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی می توان به آن دست یافت. توجه به این نکته ضروری است که یکی از لازمه های موفقیت در این شغل گذراندن دوره های آموزشی مرتبط با پخت شیرینی است.

با توجه به ورود تکنولوژی‌های جدید و به همراه آن تغییر در فرهنگ تغذیه، غذاهای متنوعی در بین افراد رایج شده است و افراد نوع مواد مصرفی را با در نظر گرفتن دو فاکتور اساسی یعنی مطلوبیت فرهنگی و امکانات اقتصادی در برنامه غذایی خود گنجانده‌اند. در این میان یکی از انواع غذاهایی که با توجه به معیارهای مورد اشاره در خور توجه واقع شده است، انواع رشته آشی و پلویی می‌باشد که گذشته از ظاهر مطلوب و تطابق با تحولات فرهنگی، از جنبه اقتصادی نیز مقرون به صرفه است. ماده اصلی این رشته‌ها گندم است که خوراک اصلی و دائمی ما را تشکیل می‌دهد. تبدیل آرد به رشته می‌تواند عمر ماندگاری آن را افزایش دهد و از این جهت در تأمین امنیت غذایی جامعه نیز نقش مهمی داشته باشد.

 

· دامداری

دامداری به عنوان یکی از حوزه های بخش کشاورزی، در سطح گسترده ای در کشور انجام می شود. انجام این حرفه سود اقتصادی مناسبی را برای شهرستان به همراه داشته است. از آن جایی که حوزه دامداری با یکی از مهم ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصا منابع پروتئینی مرتبط می‌باشد، توجه به آن امری ضروری است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره وری در آن، ضمن ایجاد اشتغال زایی، می تواند عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی محسوب شود.

زنبورداری از جمله کسب و کارهای موفق شهرستان است که در حال حاضر به صورت سنتی و کوچ رو انجام می‌شود؛ به این ترتیب که زنبورداران در حال حاضر هنگام شکوفه دهی کلزا و مرکبات زنبورهای خود را در اطراف زمین های کشاورزی مستقر می‌کنند و پس از آن مجدداً به کوهستان باز می‌گردانند؛ [7] بنابراین پرورش زنبورعسل  با توجه به وجود مراتع و کوهستان های غنی، قابلیت توسعه دارد و می تواند سوددهی خوبی را به همراه داشته باشد. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبورعسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده است که ارزش اقتصادی پرورش زنبورعسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبورعسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز فکر کرد و به سود خوبی دست یافت. در مناطق گرمسیری از هر کندو یک بچه کندو گرفته می شود. در ضمن محصول مزرعه پرورش زنبورعسل صرفاً کندو و عسل نیست؛ بلکه موم، زهر و ژل آن نیز قابل فروش است.

دامداری در روستاهای شهرستان بیشتر به صورت سنتی و در سطح شهرستان و حاشیه های شهر هم بیشتر به صورت صنعتی و نیمه صنعتی انجام می‌شود. مردم شهرستان در زمینه دام سبک بیشتر گوسفند افشاری، گوسفند مهربان و گوسفند نژاد زل را پرورش می‌دهند و در زمینه دام سنگین نیز بیشتر گاو سمینتال و هلشتاین پرورش می دهند. البته پرورش گاو بومی نیز در واحدهای سنتی وجود دارد؛ اما استقبال از آن کمتر است؛ لذا در اولویت های پایین تر مزیت خواهد داشت.

پرورش تمامی موارد فوق با اقلیم شهرستان سازگار است؛ لذا پتانسیل های سرمایه گذاری در حوزه دامداری فراهم است. مطابق با نظر کارشناسان، استقبال مردم از پرورش دام سبک بیشتر است؛ در نتیجه پرورش دام های سبک در اولویت بالاتر مزیت خواهند داشت.[8]

گوسفند افشاری یکی از نژادهای بسیار مهم گوسفند داشتی است که بومی استان زنجان است. مدیریت پرورشی بهینه این نژاد می تواند سودآوری واحد گوسفندداری را افزایش دهد. دلایل زیادی باعث شده است که امروزه گوسفندان نژاد افشاری جزء پر فروش ترین گوسفندان باشند. این نژاد به آب و هوای سرد عادت داشته و دارای جثه ای بزرگی است. گوسفند افشاری جزء گوسفندان سنگین ‌دنبه کشور محسوب می‌گردد. رشد سریع، تولید شیر خوب و پرچرب و بهترین گوشت قرمز (که باعث ‌شده است این دام جزء گوسفندان دو منظوره گوشتی – شیری قرار بگیرد.)، بهبود کمی و کیفی پشم گوسفند، سازگاری و عادت پذیری با شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر، قدرت راهپیمایی و کوه پیمایی خوب، توان چندقلوزایی، مقاومت در برابر بیماری ها و انگلهای منطقه، بالا بودن ضریب تبدیل و داشتن بازده اقتصادی مطلوب از جمله مزایای پرورش گوسفند افشاری هستند.

گوسفند نژاد مهربان یکی از نژادهای گوسفند بومی ایران است. این گوسفند گوشتی است و همچنین می تواند شیردهی خوبی نیز داشته باشد. گوسفند نژاد مهربان، بومی بخش وسیعی از استان همدان و قسمت‌های هم‌مرز بین استان‌های زنجان و کردستان ‌است. طبق گفته دامداران مناطق شهرستان کبودر آهنگ، زادگاه اصلی این نژاد منطقه وسیعی در شمال غربی استان همدان به ‌نام منطقه مهربان است. گوسفند نژاد مهربان با شاخصه های منحصر به فردی نظیر کم توقع بودن نسبت به غذا، تحمل در برابر کم آبی و گرسنگی، مقاومت در برابر بیماری ها و آفات منطقه، راهپیمایی های طولانی در کوه و دشت، ضریب تبدیل غذایی بالا، سازگاری با شرایط آب و هوایی سرد و سخت زمستان، تولید 56 لیتر شیر در یک دوره 110 روزه که دارای 7.9 درصد چربی است از جمله گزینه های پیشنهادی برای پرورش می‌باشند.

گوسفند نژاد زل یکی از بهترین نژادهای گوشتی است که در ایران پرورش داده می شود. این نژاد در رنگ های متنوعی یافت می‌شود و تنها نژاد بی دنبه در ایران است و به جای دنبه یک دم کوچک دارد. این نژاد اکثراً در نواحی اطراف دریای خزر پرورش داده می‌شود و بومی استان گلستان می باشد ولی در استان مازندران هم این نژاد را پرورش می‌دهند. این نژاد به دلیل نداشتن دنبه و داشتن دست و پاهای کوتاه و همچنین قد کوتاه می‌تواند مسافت های طولانی و مرتفع را به خوبی طی کند؛ به همین دلیل قابلیت پرورش این گوسفند در مناطق کوهستانی و جنگلی وجود دارد و می‌تواند به خوبی خود را با اقلیم کوهستانی سازگار نماید. همچنین گوسفندان نژاد زل را اکثرا در نواحی جنگل ها، کوهپایه ها و مناطق معتدل پرورش می‌دهند؛ به همین دلیل برای پرورش آنها در فصل تابستان و بهار میتوان از مراتع جنگلی و کوهپایه ای استفاده کرد و میزان علوفه مورد نیاز برای پرورش این دام به صورت آزاد و از مراتع تأمین می‌شود.

گاو سمینتال جزء بهترین گاوهای شیری و گوشتی جهان است. افزایش وزن روزانه فوق‌العاده و گوساله دهی با فاصله 365 روز، مقاومت بالا نسبت به بیماریهای عفونی و متابولیکی، عمر مفید بالا، مدیریت آسان این نژاد و همچنین سازگاری بسیار خوب و قابل توجه با محیط پرورش مواردی هستند که یک دامدار برای بقاء و پیشرفت به آن نیاز دارد. یکی دیگر از مزایای پرورش گاو سمینتال، به صرفه بودن در شرایط اقتصادی فعلی است؛ زیرا این گاو با دادن کمترین علوفه و کنسانتره، بیشترین میزان شیر و گوشت را تولید می کند.

گاو هلشتاین که به نام هولشتاین نیز شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان می باشد. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است، حدوداً ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می‌کند. این شیر دارای 3.65 درصد چربی و 3 درصد پروتئین است. 

گاوهای بومی ایران به لحاظ تنوع و اختلاف ژنتیکی، ویژگی های خاص نژادی و مقاومت های طبیعی ایجاد شده در آن ها طی قرن ها زیست در شرایط سخت محیطی و آب و هوایی مختلف به عنوان یک منبع عظیم تولید شیر و گوشت می تواند نقش مؤثر در تامین مواد پروتئین حیوانی و اقتصاد جامعه ایفا نماید. پوست گاو نیز به عنوان یک محصول با ارزش دامی امروزه به میزان 10 تا 20 درصد مصارف چرم سازی را تأمین می کند. حتی شاخ، سم و فضولات این حیوان نیز ارزش اقتصادی داشته و به روش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

توسعه نوغانداری و ابریشم که در حال حاضر به صورت محدود انجام می‌شود، با توجه به ظرفیت و قابلیت بسیار بالا در زمینه ایجاد درآمد و اشتغال برای خانوارها به‌ویژه در روستاها باید مورد توجه قرار گیرد. همچنین صنعت نوغانداری برای حفظ نسل جوان در روستاها و جلوگیری از مهاجرت آن‌ها یکی از مناسب ترین برنامه ها قلمداد می‌شود.

در عصر حاضر هم تولید ابریشم همچنان به ‌عنوان یکی از محصولات ارزشمند در خرید و فروش‌های جهانی به‌ حساب می‌آید و تجارت این محصول در پی سیر صعودی تقاضای جهانی به ابریشم خام، مدام در حال افزایش است. در کشور هم با توجه به شرایط مطلوب آب و هوایی برای پرورش کرم ابریشم، می‌توان با اتخاذ سیاست‌های استراتژیک حضور خود را در بازارهای جهانی نمایان‌تر نمود و بخشی از این تجارت را در سیطره‌ی خود درآورد که هم بتوان آمار بالای بیکاری را با فراهم نمودن زمینه‌های اشتغال رفع نمود و هم با صادر کردن ابریشم و ارزآوری موقعیت حال حاضر اقتصاد کشور را ارتقا داد.

 

· زراعت

بخش زراعت در روند رشد و توسعه اقتصادی شهرستان گرگان نقش‎های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم‎ترین آن‎ها می‎توان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تامین نهاده‎هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش‏های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی را نام برد. در ادامه به برخی از محصولات زراعی این شهرستان که قابلیت سرمایه گذاری دارند پرداخته می شود. البته لازم به ذکر است که تمام موارد پیشنهاد داده شده به شرط وجود زمین کافی، قابلیت سرمایه گذاری را دارند.

برنج از جمله محصولات زراعی است که به صورت گسترده در این شهرستان کشت می‌شود. این محصول که در حال حاضر به صورت عمده کشت می‌شود، با اقلیم منطقه سازگار است و به سایر نقاط نیز ارسال می‌شود و بازار فروش خوبی دارد؛ بنابراین پتانسیل های افزایش سطح زیر کشت را دارد. برنج مهم ترین غلات و اقلام غذایی جهان است و بیشتر مردم به برنج به عنوان یک غذای اصلی وابسته هستند. آب مورد نیاز برای کشت برنج از سایر غلات بیشتر است و رطوبت کافی از عوامل مورد نیاز برای کاشت بهتر این محصول است. البته برای کشت این محصول باید بازار فروش و قیمت مناسب باشد تا کشاورزان متضرر نشوند و رونق تولیدات داخلی را زمینه ساز شود.

کشت گیاهان دارویی مانند آویشن، خارشتر، گل گاو زبان و ... در منطقه، به لحاظ دارا بودن شرایط جوی مناسب انجام شده است و همچنان پتانسیل لازم برای توسعه این فعالیت در شهرستان وجود دارد[9]؛ زیرا امروزه افراد زیادی به استفاده از گیاهان دارویی متمایل شده اند. خواص بی نظیر این گیاهان و نداشتن عوارض جانبی ناشی از مصرف باعث شده است که افراد زیادی به صورت مختلف از آن ها استفاده کنند؛ به همین جهت سرمایه گذاری در این زمینه مزیت دارد و می تواند به عنوان مشاغل پیشنهادی این حوزه محسوب شود. از آن جایی که کشت این گیاهان به مراقب خاص و شرایط حساسی نیاز ندارد، می توان روی کشت آن ها سرمایه گذاری کرد.

شهرستان گرگان یکی از شهرستان های مستعد برای توسعه سطح زیر کشت گندم است. در حال حاضر سطح زیر کشت این محصول در این شهرستان زیاد است و با توجه به اهمیت اقتصادی ویژه ای که دارد، قابلیت های سوددهی را دارد.[10] در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه دارای ریسک کمتری است. گندم در بازه زمانی حدوداً هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سوددهی می رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می گیرد. البته خود کشاورز هم می تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

با توجه به اینکه کشت برخی از دانه های روغنی مانند سویا و کلزا نیز از جمله کسب و کارهای موفق و سودآور شهرستان است، توسعه آن می‌تواند زمینه های سودآوری و اشتغالزایی را هموارتر کند.

کشت کلزا از دیگر کشت هایی است که در این شهرستان قابلیت سرمایه گذاری  و توسعه را دارد؛ زیرا روغن کلزا به دلیل ترکیب مناسب، با کیفیت ترین روغن خوراکی است. در بین دانه های روغنی، کلزا به عنوان سومین گیاه عمده روغنی جهان پس از سویا و نخل روغنی شناخته می شود که نقطه امیدی جهت تأمین روغن خوراکی کشور محسوب می‌شود. تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که دانه کلزا 40-30 درصد روغن و کنجاله‌اش 50-40 درصد پروتئین دارد. این گیاه را می‌توان بین گندم و جو کاشت و مانع از رشد علف های هرز شد. کنجاله برای خوراک دام استفاده می‌شود و در ضمن با هر آب وهوایی سازگار است. با توجه به اینکه کشت این محصول در حال حاضر در این شهرستان وجود دارد، توسعه آن سودآور خواهد بود.

سویا نیز از جمله محصولات زراعی است که نیاز کمی به آب دارد و با توجه به اهميت موضوع كاهش مصرف آب در توليدات كشاورزي، کشت این گیاه مي تواند جايگزين مناسبي براي محصولاتی باشد که به آب زیادی نیاز دارند؛ بنابراین کشت این گیاه در شهرستان مزیت دارد.

سیب زمینی نیز از دیگر محصولات حوزه زراعت است که به صورت انبوه در این شهرستان تولید می شود و علاوه بر تأمین نیاز شهرستان، به سایر مناطق نیز صادر می‌شود. با توجه به اینکه توسعه این محصول با شرایط جوی شهرستان سازگار است، توسعه سطح زیر کشت آن باعث افزایش بهره وری از آب و خاک شهرستان می‌شود.[11] سیب زمینی بعـد از گنـدم، برنـج و ذرت بیشتریـن سـهم را در میـزان تولید محصولات غذایـي داراسـت و نقـش مهمـي در تغذیه و سـبد غذایي جمعیـت جهان دارد. سیب زمینی برای رشد به آب زیادی نیاز دارد؛ بنابراین یکی از فاکتورهای مهم بـرای تولید پایدار این محصول آب است که باید مورد توجه کشاورزان این شهرستان قرار گیرد.

با توجه به اهمیت تولید حبوبات در اقتصاد کشاورزی و مستعد بودن شرایط اقلیمی شهرستان گرگان از نظر نوع خاک که سبک و غیر اسیدی است و همچنین آب و هوای معتدل این شهرستان، توسعه کشت حبوباتی مانند نخود و لوبیا، از جمله مواردی هستند که ارزش افزوده زیادی را به دنبال خواهند داشت.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد. لذا ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی می‌تواند زمان استفاده را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات می‌گردد.

طبق بررسی های انجام شده، علی‌رغم اینکه زنبورداری در این شهرستان در وضعیت مطلوبی قرار داشته و محصول با کیفیتی تولید می‌شود اما متأسفانه واحدی برای بسته بندی عسل وجود ندارد[12]؛ لذا ایجاد چنین واحدی توجیه اقتصادی مناسبی را به دنبال خواهد داشت. ویژگی مهم عسل آن است که این ماده طبیعی به دلیل دارا نبودن آب، به شرط دوری از رطوبت، در مدت طولانی فاسد نمی‌شود. این ماده فقط در صورتی ارزش غذایی خود را از دست می‌دهد که بیش از ۶۰ درجه سانتی گراد حرارت ببیند. البته برای حفظ قدرت ضد میکروبی عسل باید آن را در مکانی تاریک و یا در ظرف شیشه ای مات یا تیره خارج از یخچال نگه داشت. نگهداری عسل در ظروف فلزی برای مدت طولانی مناسب نیست. بدین منظور امروزه بسته بندی عسل به شکل های جذاب، خلاقانه و مناسب جهت نگهداری رو به افزایش است. بسته‌بندی های شکیل، باعث جذب بیشتر مشتری و همچنن تسهیل در حمل و نقل عسل می‌شود؛ لذا فعالیت در حوزه بسته بندی عسل تولیدی شهرستان علاوه بر سودآوری باعث ایجاد اشتغال پایدار می‌شود.

تولید و بسته بندی کمپوست از جمله کسب و کارهایی است که به سبب عملکرد خوب باغداری و دامداری، علاوه بر اشتغالزایی، سبب ارزآوری می‌شود. تولید و بسته بندی کمپوست (افزودن کود شیمیایی به کود حیوانی) نیز از جمله مشاغلی است که در این شهرستان قابلیت سرمایه گذاری دارد؛ زیرا در این شهرستان کشاورزی و دامداری به حد مطلوبی انجام می‌شود؛ لذا مشکلی در خصوص تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد. كود حيواني علاوه بر تأمين قسمتي از نياز غذایي محصول، ساختمان فيزيكي خاك را بهبود بخشيده تا ريشه محصول بهتر بتواند تنفس كند و فضاي بهتري را برای رشد و گسترش ريشه در اختيار داشته باشد؛ بنابراین طرفداران زیادی مخصوصاً در بین باغداران دارد.

در سال های اخیر با افزایش آگاهی های مردم نسبت به مواد غذایی و توجه بیشتر آنها به سلامت و نقش مواد غذایی مفید، مصرف گوشت ماهی از جایگاه ویژه ای نزد مردم برخوردار شده و مصرف آن در جوامع بشری افزایش چشمگیری پیدا کرده است. همچنین با توجه به فسادپذیری بالای ماهی و لزوم وجود آن در سبد غذایی انسان، استفاده از روش های بسته بندی مناسب بسیار ضروری است؛ لذا بسته بندی ماهیان پرورشی صرفه اقتصادی دارد؛ زیرا تولیدات ماهی بیش از نیاز شهرستان است و می توان در زمینه بسته بندی آن سرمایه گذاری کرد.

با افزایش جمعیت، رشد تکنولوژی و افزایش سطح استانداردهای زندگی در جوامع امروزی، مصرف محصولات با محتوای بسته بندی های کوچک افزایش یافته است. جامعه مصرفی نیازمند محصولاتی با سایزها و بسته بندی های متفاوت بوده و اهمیت صنعت بسته بندی به تدریج برای بنگاه ها و برنامه ریزان اقتصادی در حال آشکار شدن است. در بیشتر موارد شاهد هستیم که محصولات با بسته بندی های نامناسب در بازار عرضه شده یا به صورت فله ای و با قیمت های ناچیز به بازرگانان خارجی فروخته می‌شوند. این محصولات بعد از انتقال به خارج و انجام بسته بندی های مناسب بر روی آنان، با ارزش افزوده بالا و با قیمت های چند برابری و به اسم و برند همان کشورها به بازار کشورهای دیگر عرضه می شوند و این کار ضمن برندسازی برای آن کشورها، تجارت آن ها را هم توسعه می‌دهد و این نشان دهنده رابطه مستقیم توسعه صنعت بسته بندی با رشد و توسعه تجاری کشورهاست. با توجه به موارد گفته شده و تولیدات غلات در این شهرستان، بسته بندی غلات توجیه اقتصادی دارد.

با توجه به اینکه در شهرستان گرگان باغداری در وضعیت مناسبی قرار داشته و میوه های با کیفیتی در این حوزه تولید می‎‌شود، بسته بندی و سورت میوه فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری و درآمدزایی است. هدف از سورتینگ میوه، دسته بندی و درجه بندی انواع میوه بر اساس سایز و کیفیت است؛ به طوری که بتوان محصول نهایی را به صورت یک دست و یک اندازه در بسته بندی های مختلف در بازار ارائه نمود و مشتری در طول زمان از یکنواختی خرید خود با برند مورد نظر مطمئن باشد. بسته بندی نهایی میوه و سبزی پس از عملیات سورتینگ به منظورحمل و نقل آسان و همچنین حفاظت از محصول نهایی سورتینگ شده صورت می گیرد. از ویژگی های بسته بندی مناسب میوه، می‌توان به عدم استفاده از مواد مضر و شیمیایی در ساختار بسته بندی، سهولت فریز کردن و نگهداری در سردخانه، قابلیت حمل و نقل مناسب، پاسخگویی به نیازهای نهایی بازار به طوری که در وزن ها و بسته های مختلف، همه سلیقه ها را در بر بگیرد، استحکام فیزیکی مناسب بسته بندی به خصوص در صورت سورتینگ صادراتی میوه و سبزیجات، پالت سازی و جایگذاری صحیح کارتن ها درون پالت است. همچنین بسته بندی باید به گونه ای باشد که درون بسته و محصول سورتینگ شده کاملا مشخص باشد.

فرآوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم دوزی  و همچنین  استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی، ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه گذار، سود خوبی هم نصیب دامدار می‌کند؛ زیرا در حال حاضر چنین واحدی در شهرستان وجود ندارد.[13]

در این شهرستان کشتارگاه طیور وجود دارد؛ اما این کشتارگاه مختص مرغ است و چنگه های کشتارگاهی، سایر طیور کوچک و بزرگ را قبول نمی‌کند؛ بنابراین مردم مجبور هستند طیور پرورش یافته خود را به صورت زنده و زیر قیمت بفروشند؛ لذا ایجاد کشتارگاه از جمله نیازهای ضروری این شهرستان است.[14] هدف از احداث کشتارگاه طیور تأمین گوشت و رسانیدن آن و سایر متفرقات خوراکی به صورت بهداشتی و مطابق با موازین شرع مقدس اسلام به دست مردم، بالا بردن ظرفیت تولید، اشتغالزایی، کشتار متمرکز و به دست آوردن آمار دقیق جهت برنامه‌ریزی‌های آینده است.

لازم به ذکر است که در صورت دقت نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، تمام مشاغلی که در این حوزه ذکر شدند با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه اندازی این مشاغل مهم است.

 

· باغداری

باغداری یکی از حوزه های رایج  بخش کشاورزی در شهرستان گرگان است. در این شهرستان با انجام فعالیت های باغداری، ضمن ایجاد اشتغال‌زایی می توان به اقتصاد این شهرستان و فضای کسب و کار رونق بخشید. کشاورزی و از جمله باغبانی در توسعه ملی و افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی می تواند مؤثر باشد.

شهرستان گرگان یکی از شهرستان هایی است که باغداری و مخصوصا کاشت مرکبات در آن عملکرد خوبی داشته است؛ بنابراین توسعه و احداث باغ مرکباتی مانند نارنگی، پرتقال و نارنج سوددهی بالایی خواهد داشت.

با توجه به اینکه در این شهرستان تعدادی گلخانه در زمینه تولید گل و گیاهان زینتی مانند زاموفیلیا، سابتریلیا و همچنین صیفی جاتی مانند خیار، گوجه فرنگی و کاهو وجود دارد[15]، توسعه چنین مواردی یکی از گزینه های شغلی مناسب برای توسعه اقتصاد شهرستان است. البته در حال حاضر کشت این صیفی جات در فضای آزاد نیز وجود داشته و پتانسیل های توسعه را دارد. لازم به ذکر است که گلخانه های گل و گیاهان زینتی عملکرد بهتری داشته اند و با استقبال بیشتری مواجه شده‌اند؛ لذا در اولویت بالاتری قرار می‌گیرند.

گياهان براي داشتن رشد مطلوب نياز به شرايط خاصي از نظر شدت نور، دماي روزانه، دماي‌شبانه، ميزان رطوبت نسبي هوا و رطوبت خاک دارند. براي توليد و پرورش تجاري گياهان با کيفيت بالا و در تمام طول سال بايد شرايط محيطي مطلوب مهیا شده و عوامل خسارت زا نظير آفات و بیماری ها، باد، طوفان هاي ويرانگر، سرما و يخبندان کنترل شوند. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل درآورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد. گلخانه‌ها که از نظر اندازه متغیرند گیاهان را از سرمای بیش از حد زمستان یا گرمای بیش از حد تابستان حفظ می‌کنند. کشاورزی در گلخانه ها نسبت به کشاورزی در فضای آزاد و در زمین های کشاورزی دارای ریسک کمتری است. علاوه بر این بازه زمانی برای به ثمر نشستن و برداشت محصولات در گلخانه نیز نسبت به کشاورزی سنتی، کوتاه تر است.

بررسی هاي راهبردي نشان می دهد که کشاورزي در ایران برخلاف برخورداري از شرایط مناسب خدادادي به لحاظ سنتی بودن تولید، کوچک بودن سطح تولید و مصرف بالای انرژی، تا حدود زیادی غیر اقتصادی به نظر می رسد. در حالیکه با تولید گل و گیاهان زینتی در کشور که توانمندي بسیار بالایی در ایجاد اشتغال داشته و به دلیل بالا بودن مصرف این محصولات در بازار کشورهاي همسایه و توانایی رقابت محصولات تولیدي ایران، می تواند بخشی از نیازهاي ارزي را تأمین نماید. در ضمن گل و گیاهان زینتی در برخی از ایام خاص در ایران هم بازارفروش خوبی دارند و استقبال خوبی از آن‌ها می‌شود. گل‌ها و گیاهان زینتی جزء کشت هاي متراکم محسوب شده و از توانمندي  بالایی در بهره وري نهاده ها به ویژه آب برخوردار هستند.

گردو نیز یکی از محصولات باارزش این شهرستان است که با کیفیت بالایی تولید می‌شود؛ لذا احداث چنین باغاتی سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت. گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 18 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا سال های سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جزء معدود میوه هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد. چوب درخت گردو برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش های چوب بسیار پرکاربرد است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد.

احداث باغات زیتون نیز از جمله مزیت های خوب این شهرستان است؛ زیرا در حال حاضر چنین باغاتی در این شهرستان وجود داشته و ظرفیت های توسعه را دارد.

زیتون به موجب مقاومت به کم‌آبی، سازگاری با خاک‌های فقیر و کم بازده و تولید محصول ارزشمند، از نظر اقتصادی حائز اهمیت می‌باشد و به محصول ثروتمند خاک‌های فقیر مشهور است. زیتون به دلیل استقامت، طول عمر و سازش با محیط‌های مختلف به دیگر درختان برتری دارد؛ تا جایی که علاوه بر کشت در باغات و اراضی کشاورزی در توسعه فضای سبز شهری نیز از این درخت استفاده می‌شود. زیتون علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی ارزشمندی از جمله تولید روغن، کنسرو زیتون، کمک به معیشت کشاورزان با زیر کشت بردن اراضی کم بازده فقیر و شور، اشتغال‌زایی و جلوگیری از مهاجرت است.

توسعه کاشت توت فرنگی و باغات انجیر به دلیل سازگاری با اقلیم شهرستان و همچنین تولید محصول با کیفیت توجیه اقتصادی دارند و می توانند جزو مشاغل پیشنهادی این حوزه محسوب شوند.

نیاز آبی بسیار کم، سازگاری با محیط، استقامت در برابر گرما و خشک‌سالی از ویژگی‌های بارز گیاه انجیر محسوب می‌شوند. از آنجا که باغ‌های انجیر معمولاً در دامنه‌های شیب‌دار احداث می‌گردند، احداث چنین باغ‌هایی علاوه بر ایجاد اشتغال و پوشش گیاهی مناسب برای منطقه و بیابان‌زدایی می‌توانند به حفظ کنترل سیلاب، جلوگیری از فرسایش خاک و استفاده بهینه از آب باران کمک کنند.

کاشت هلو در حال حاضر به صورت گسترده در شهرستان انجام می شود و از بازار فروش خوبی نیز برخوردار است؛ در نتیجه می توان گفت توسعه چنین باغاتی در شهرستان سوددهی مناسبی را به همراه داشته باشد.[16]

سبزی کاری نیز از جمله کسب و کارهایی است که در این شهرستان قابل سرمایه گذاری است. حرفه سبزی کاری به میزان قابل توجهی به اقتصاد شهرستان کمک می‌کند و علاوه بر کشاورزان، موجب اشتغال‌زایی افراد زیادی  در زمینه فرآوری سبزی جات، حمل و نقل و بازاریابی می شود. متخصصین علم تغذیه معتقدند که مصرف سبزی به صورت تازه و یا فرآورده آن از بروز ناراحتی های ناشی از فقر غذایی جلوگیری می‌کند. خوشبختانه مصرف سبزی به صورت تازه در شهرستان رواج دارد و کمتر سفره ای را می‌توان یافت که خالی از این محصول باشد.

همچنین احداث باغات انار و خرمالو نیز در شهرستان قابلیت‌های سرمایه گذاری را دارند و ضمن ایجاد اشتغال زایی، سوددهی مناسبی را به دنبال خواهند داشت. مصرف انار در سال های اخیر افزایش یافته است. خواص این میوه و ابعاد مختلف محصولی آن از دلایل افزایش مصرف است. از انار در تولید داروهای تقویتی و صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. مصرف رب و آب انار نیز از گذشته رواج داشته و در سال های اخیر به اشکال متنوع و بهتری انجام می شود. نهال انار حداقل سه سال نیاز به رشد دارد و از سال چهارم به بعد شروع به باردهی می کند. درخت انار بیش از 40 سال عمر مفید دارد و با آب و هوای خاصی در ایران سازگاری دارد. علی رغم اینکه در تمام کشور قابل کشت است ولی در برخی از مناطق انار مرغوب تری به دست می آید. درخت انار در مقابل کم آبی مقاوم است اما میزان و نوع آب در کیفیت و کمیت میوه آن تأثیر مهمی دارد. کاشت انار فعالیتی درآمدزا است که با ارزیابی نیاز بازار، به روزرسانی فرآیند بسته بندی و حمل و نقل می توان درآمد حاصل از آن را افزایش داد.

طبق بررسی‌های صورت گرفته، احداث نهالستان در شهرستان گرگان جواب می‌دهد و قابل سرمایه‌گذاری است. تولید نشاء برنج و سایر محصولات زراعی نیز مزیت دارد.

تولید نشاء گیاهان زراعی در محیط گلخانه، کسب‌ وکار پرسود و اشتغال‌زایی است که موجب کاهش مصرف آب، نهاده‌ها و همچنین کاهش هزینه‌های بالای تولید خواهد شد. امروزه با توجه به محدودیت های منابع آبی، تغییر کشت از فضای باز به گلخانه ضروری بوده و با توجه به گسترش گلخانه‌ها نیاز به بذر و نشاء مرغوب نیز بالاتر می‌رود. با توجه به افزایش هزینه‌های تولید از جمله افزایش قیمت بذر و محدودیت نهاده‌های تولید، استفاده از نشاء به ‌جای کشت مستقیم بذر، ضروری به نظر می‌رسد. کاشت نشاء از مزیت‌ و جذابیت‌های اقتصادی بیشتری در مقایسه با کاشت بذر برخوردار است. افزایش دوره برداشت به ‌ویژه در مناطق سردسیر، تراکم مناسب بوته، افزایش عملکرد محصول پاییزه، کاهش مصرف آب تا 40 درصد، حداقل توقف رشد در مرحله انتقال، کاهش هزینه بذر، کاهش هزینه‌های جاری، یکنواختی رشد، محافظت محصول در برابر تگرگ و سرمازدگی و مبارزه مؤثر با بیماری، آفات و علف‌های هرز از جمله مزایای کاشت نشاء هستند. این مزایا باعث شده است که در سال‌های اخیر استفاده از نشاء برای تولید برخی از سبزی‌ها افزایش پیدا کند. همچنین از جذابیت‌های مالی کشت گلخانه‌ای نشاء، می‌توان به افزایش تعداد برداشت‌ها در سال، افزایش برداشت محصول نسبت به سطح زیر کشت، تعیین زمان بهره‌برداری محصول و کاهش تعداد کارگران اشاره کرد.

درخت پالونیا از جمله مواردی است که کاشت آن اخیراً در این شهرستان انجام شده و با موفقیت همراه بوده است؛ بنابراین توسعه آن از جمله برنامه های راهبردی برای بهره برداری از آب و خاک است.[17] کاشت درخت پالونیا به دلیل تحمل بالای آن نسبت به گرما، خشکی و عدم حساسیت به انواع خاک، توجیه اقتصادی مناسبی دارد؛ بنابراین کاشت این درخت می تواند فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری باشد. درخت پالونیا علاوه بر صنعت چوب، به علت زیبایی، سریع الرشد بودن و جذب آلاینده های هوا در جنگل کاری سریع و توسعه فضای سبز شهر مناسب است. رشد درخت پالونیا بسیار سریع است و در طی سه هفته از شروع کاشت به اندازه یک وجب رشد می کند. این درخت در سن 5 سالگی به بلوغ رسیده و چوب آن قابل بهره برداری و استفاده است. نرمی و فرم پذیری چوپ درخت پالونیا ،گزینه مناسبی در صنایع مبلمان سازی است. از چوپ درخت پالونیا علاوه بر تولید مبلمان در درب و پنجره، ساخت آلات موسیقی، روکش سازی، تخته های چند لایه، خمیرکاغذ، ساخت جعبه و کانتینرهای چوبی استفاده می شود. گرده زایی و شهدزایی بالای شکوفه های درخت پالونیا، تغذیه مناسب برای زنبورعسل بوده و همچنین مواد معدنی موجود در برگ بزرگ این درخت تقویت کننده خاک (خاک برگ و کود سبز) و تغذیه دام می باشد. همچینین در مصارف دارویی تأثیرات مثبتی بر روی کبد، کلیه و کیسه صفرا دارد.

در آخر نیز می‌توان به احداث باغات سیب، شفتالو، توت، آلو و شلیل اشاره کرد. این باغات هم اکنون نیز در شهرستان فعالیت خوبی داشته و در صورت وجود بازار مصرف، صرفه اقتصادی خواهند داشت.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و سود سرشاری دارد. در ادامه به برخی از طیوری که در این شهرستان پرورش داده می شوند و قابلیت توسعه نیز دارند، پرداخته می شود.

پرورش بوقلمون، شترمرغ و بلدرچین در حال حاضر در شهرستان انجام می‌‌شوند و توسعه پرورش این موارد در صورت بازاریابی و فرهنگ سازی برای مصرف، می تواند به عنوان مزیت محسوب شود. گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای است و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد؛ بنابراین مي تواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوگرمی را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک است و در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم می باشد. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش (40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.

شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است؛ به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش سه برابر چرم گاو است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.

در ادامه نیز می‌توان به مزیت پرورش اردک و غاز در شهرستان اشاره کرد که هم اکنون به صورت سنتی در حال انجام هستند و زیر ساخت های توسعه را نیز دارند. پرورش غاز آسان و به‌صرفه است؛ اما در ایران به دلایل نبود سیاست‌های حمایتی، کمتر به تولید صنعتی آن توجه شده و رقابت کم در این عرصه، بازار را برای پرورش‌ دهندگان غاز، داغ می‌کند. پرورش غاز دارای ویژگی‌هایی همچون مدیریت ساده و مسئولیت کم، سرعت رشد بالا و قابل استفاده بودن گوشت، تخم، کرک و پر آن است. تخم و جگر این پرنده برای تهیه غذا‌های گران قیمت در بسیاری از کشور‌ها استفاده می‌شود و جنبه صادراتی دارد.

با توجه به نیاز روزافزون جامعه به مواد پروتئینی و افزایش روند مصرف تولیدات دامی و به خصوص طیور، پرورش اردک مورد توجه قرار گرفته است. اردک در شالیزار نیز رشد می کند و وجود آن‌ به گونه ای باعث شخم زدن زمین می شود و فضولات آن نیز نوعی کود برای محصول است. از دیگر مزایای مهم پرورش اردک در شالیزار، مبارزه بیولوژیک با کرم ساقه‌خوار برنج و کرم برگخوار حلزون و سایر آفات است. همچنین اردک از لحاظ جایگاه پرتوقع نیست و نگهداری آن به راحتی در چراگاه‌ ها میسر است و اغلب اردک‌ها در آب بندان‌ها همراه با ماهی‌ها نگهداری می‌شوند. هزینه غذایی اردک نسبت به مرغ کمتر است و درصدی از نیاز غذایی روزانه خود را از راه چریدن و محیط آزاد دریافت می‌کند. جوجه اردک‌ها تقریبا از تمام گیاهان موجود در مزرعه به استثنای شالی تغذیه می‌کنند. گوشت اردک گرم بوده و مانند مرغ واکسینه نمی‌شود؛ بنابراین گوشت آن مشکل هورمونی نداشته و از ارزش غذایی بالایی برخوردار است.

طبق بررسی های انجام شده، در شهرستان گرگان چند مرغداری صنعتی وجود دارد که در زمینه پرورش مرغ گوشتی و مرغ تخم گذار فعالیت می‌کنند. پرورش این موارد که با اقلیم شهرستان سازگار هستند، تاکنون عملکرد خوبی داشته و در صورت تأمین بازارفروش همچنان پتانسیل های سرمایه گذاری را دارند. همچنین پرورش مرغ بومی نیز به صورت محدود و توسط برخی از افراد در شهرستان انجام می‌شود؛ در نتیجه توسعه آن به دلیل استقبال کمتر، در اولویت های پایین تر مزیت خواهد داشت.

پرورش مرغ تخمگذار علاوه بر اینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود، نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای نداشته و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می توان شرایط اجرای طرح را فراهم کرد. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت تأمین بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم در مورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصاً در فضای مجازی امکان پذیر است.

گوشت مرغ به سبب مزیت‌های فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند مطرح شود و نیاز شهرستان را در این زمینه مرتفع نماید. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم و بهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و دوره بازگشت سرمایه سریع از فواید پرورش مرغ گوشتی هستند.

یکی از دلایل استقبال از پرورش مرغ بومی یا محلی، سوددهی بسیارخوب آن است. مرغ بومی، نوعی نژاد بسیار مقاوم به شمار می آید که در مقابل بیماری ها، گرما و سرما تحمل بالایی دارد و این مزیت باعث می شود که ایجاد واحدهای تولیدی مرغ بومی برای تولید کنندگان سوددهی داشته باشد. یکی دیگر از مزیت های پرورش مرغ بومی این است که این کار نیاز به تجهیزات ندارد. هرچند اگر در پرورش مرغ بومی از تجهیزات مدرن استفاده شود، سود بیشتری نصیب پرورش دهنده می شود. منظور از تجهیزات مواردی مانند آبخوری، دان خوری و لانه تخم گذاری است.

 

· شیلات

شیلات از حوزه های شغلی سوددهی است که ظرفیت بسیارخوبی در کشور ما برای آن وجود دارد که اگر از این ظرفیت های شیلاتی استفاده شود ارزآوری بسیار خوبی برای کشور ایجاد خواهد شد.

با توجه به اینکه در این شهرستان چند استخر پرورش ماهی قزل آلا، ماهی آمور، ماهی فیتوفاگ و ماهی کپور وجود دارد، فعالیت در این حوزه نیز در صورت تأمین بازار مصرف، ضمن اشتغالزایی، سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت. البته طبق بررسی های انجام شده، استقبال از ماهی قزل آلا بیشتر است؛ لذا در اولویت بالاتری مزیت خواهد داشت.

ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی با توجه به قیمت و طعم مناسب طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

ماهیان گرمابی در محدوده دمایی 27-20 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. بزرگ‌ترین خانواده ماهيان آب شيرين، کپورماهیان هستند. این ماهی در مقایسه با سایر گونه‌های پرورشی در آب‌های گرم و معتدل، ارزشمندترین ماهی از لحاظ اقتصادی است و نیز ارزش‌های تغذیه‌ای فراوانی دارد. از این‌ رو آموزش توسعه پرورش این ماهی می‌تواند در راستای تأمین غذای جمعیت شهرستان و نیز افزایش سطح معیشتی مردم مؤثر باشد.

ماهی آمور گیاهخوار است و بیشتر در آبهای شیرین توانایی زندگی و رشد را دارد . این ماهی با نام لاتین Grass Carp معروف می‌باشد. ماهی آمور که از خانواده ماهی های کپور هست، شباهت زیادی به ماهی سفید خزر دارد؛ به طوری که آن را سفید پرورشی می‌نامند. ماهی آمور به دلیل داشتن ویژگی هایی نظیر گوشت مرغوب، امکان تکثیر مصنوعی، رشد سریع و تغذیه با علوفه دستی از جمله ماهیان پرورشی صدرنشین محسوب می شود.

ماهی فیتوفاگ یکی از گونه های پرورشی و اقتصادی کپور ماهیان است که اصالتاً از رودخانه آمور در چین به تمامی نقاط دنیا صادر شده است. این ماهی از مهمترین ماهیانی است که پرورش آن در کشور متداول بوده و سازگاري بسیار خوبی با اقلیم هاي متنوع دارد. فیتوفاگ داراي ارزش اقتصادي ویژه ای بوده و در ردیف ماهیان با ارزش پرورشی است. پرورش این ماهی به علت تغذیه آن از پلانکتونهاي گیاهی که از تولیدات طبیعی استخرهاست، از اهمیت ویژه‌اي برخوردار است.

 

· صنایع دستی

صنايع دستي به آن گروه از صنايعي گفته مي شود كه مهارت، ذوق و بينش انسان در آن نقش اساسي دارد و يا اينكه تمام يا بخش اعظم مراحل ساخت فرآورده هاي آن با دست انجام گرفته و در چارچوب فرهنگ و بينش هر منطقه و با ديدگاه هاي قومي ساخته و پرداخته مي شود. صنايع دستي بازتابي از تاريخ تمدن هر ملت و قومي است و مي تواند انتشار مؤثري براي فرهنگ و سنن مناطق مختلف باشد.

قالی بافی از جمله صنایع دستی است که در حال حاضر در شهرستان انجام می‌شود و برخی از مردم در انجام آن مهارت دارند. توسعه این حرفه در شهرستان به همراه بازاریابی مناسب، سوددهی قابل توجهی خواهد داشت.   قالیبافی از مشاغل خانگی پردرآمدی بوده که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. در ضمن این کسب و کار  را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه‌اندازی کرد و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.

گليم بافي يكي از شاخه هاي قاليبافي است و در آن از طرح هاي مختلف محلي استفاده مي شود. برخی از مردم شهرستان با مهارت گلیم بافی آشنا هستند و این کار را انجام می‌دهند. این مورد نیز در صورت تأمین بازارفروش، همچنان پتانسیل توسعه دارد.

با توجه به اینکه پرورش کرم ابریشم در این شهرستان در حال انجام می باشد و مورد استقبال نیز قرار گرفته است؛ لذا هنر ابریشم بافی نیز می تواند در این شهرستان جزو مشاغل پیشنهادی این حوزه محسوب شود.

بعد از موارد فوق می‌توان به مزیت هایی مانند جاجیم بافی، نقاشی روی شیشه و سفالگری اشاره کرد. توسعه این موارد که در حال حاضر توسط برخی از بانوان شهرستان انجام می‌شوند، در صورت وجود بازار مصرف، سودآوری خوبی خواهد داشت.

نمد بافی، منبت کاری، معرق کاری، سوزن دوزی، شماره دوزی، دوزندگی لباس محلی و چادرشب بافی نیز از جمله کسب و کارهایی هستند که به شرط بازاریابی و تبلیغات مناسب قابلیت سرمایه گذاری را دارند.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی از عوامل مهم توسعه اقتصادی هر کشوری است. متاسفانه با اینکه ظرفیت های بسیار خوبی در کشور ما برای ایجاد مشاغل صنعتی وجود دارد، نقش این حوزه شغلی آن چنان که باید پررنگ نیست در صورتی که با اندکی ریسک پذیری می توان واحدهای سودآوری را در هرشهرستان احداث کرد.

علی‌رغم اینکه در شهرستان گرگان چند کارگاه تولید پوشاک وجود دارد؛ اما بخشی از پوشاک شهرستان از تهران و مشهد وارد می‌شود؛ بنابراین ظرفیت برای فعالیت بیشتر در این زمینه وجود دارد و می‌توان تعداد این کارگاه ها را افزایش داد.[18] با توجه به این که در مناسبت هایی همچون عید نوروز و شروع مدارس افراد زیادی اقدام به خرید لباس می کنند، همین باعث می شود که بیش از پیش این صنعت رونق پیدا کند؛ بنابراین ایجاد و گسترش تولیدی های پوشاک نیز از کسب و کارهایی است که قابلیت سرمایه گذاری دارد.

طبق بررسی های انجام شده، تولید مصالح ساختمانی نیز در این شهرستان از دیگر کسب و کارهایی است که زیرساخت های سرمایه گذاری و سوددهی را دارد.[19]

این شهرستان یک شهرک صنعتی دارد. همچنین کارخانه های تولید مواد ضدعفونی کننده، ماکارونی، ظروف پلاستیکی، خوراک طیور، داروهای گیاهی نیاک، ایزوگام، لبنیات، نوشابه، دستمال کاغذی و ... در داخل و خارج از شهرک صنعتی فعال هستند.[20]

 

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان گرگان نیز ظرفیت های بسیارخوبی برای سرمایه گذاری در زمینه گردشگری مانند احداث هتل و اقامتگاه، اقامتگاه بومگردی و رستوران بومی وجود دارد.

یک گردشگر پیش از آن که از این شهرستان بازدید کند، تحقیقاتی انجام می‌دهد که چگونه نزدیک‌ترین هتل و اقامتگاه را پیدا کند. در واقع اگر این شهرستان هتل و اقامتگاه‌های استاندارد نداشته باشد، احتمالاً بازدیدکنندگان (گردشگران) کمتری جذب خواهد کرد؛ بنابراین سرمایه‌گذاری در زمینه احداث هتل و اقامتگاه می‌تواند یکی از پیشنهادات شغلی در این شهرستان باشد.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه هستند که در آن‌ها بیشتر به‌ جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز عرضه می‌شود. رستوران‌ بومی جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی محسوب می‌شود و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذاهای محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

اقامتگاه بوم گردی فرصت مناسبی است تا مسافران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به اینکه علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق بیشتر شده‌است، گسترش این اماکن توجیه اقتصادی دارد.

 

در ادامه تحليل، مشاغل در 10 رسته، ذيل سه حوزه كشاورزي، صنعت و خدماتي دسته‌بندي شده‌ است. در هريک از اين رسته‌ها عناوين شغلي، بر اساس مزيت راه‌اندازي، از شماره 1 تا 4 اولويت‌بندي شده‌اند (مزیت‌ها بر اساس اهمیت رسته‌ها و تعداد مشاغل پیشنهادی در هر رسته، شماره گذاری شده اند.).

 

 

	کشاورزی						صنایع				خدمات
ردیف	دامداری	زراعت	باغداری	طیور	شیلات	صنایع غذایی		صنایع تبدیلی و تکمیلی	صنایع دستی	صنعت	خدمات
1	پرورش گوسفند افشاری(1)	کشت برنج(1)	احداث باغ مرکبات(1)	پرورش بوقلمون(1)	پرورش ماهی قزل آلا(1)	فرآوری گیاهان دارویی(1)		بسته بندی عسل(1)	قالی بافی(1)	تولید پوشاک(1)	احداث اقامتگاه بومگردی(1)
2	پرورش گوسفند نژاد زل(1)	کشت گیاهان دارویی(1)	احداث گلخانه گل و گیاه زینتی(1)	پرورش بلدرچین(1)	پرورش ماهی کپور(2)	فرآوری سیب زمینی(1)		تولید کمپوست(1)	ابریشم بافی(1)	تولید مصالح ساختمانی(2)	احداث هتل و اقامتگاه(1)
3	پرورش گوسفند نژاد مهربان(1)	کشت کلزا(2)	احداث باغ هلو(2)	پرورش شترمرغ(1)	پرورش ماهی آمور(2)	فرآوری ماهی(1)		بسته بندی ماهی(1)	گلیم بافی(1)		احداث رستوران بومی(1)
4	زنبورداری(1)	کشت سویا(2)	احداث باغ گردو(2)	پرورش اردک(2)	پرورش ماهی فیتوفاگ(2)	فرآوری میوه (2)		احداث کشتارگاه طیور(2)	سفالگری(2)
5	نوغانداری(2)	کشت سیب زمینی(2)	احداث باغ انجیر(2)	پرورش غاز(2)		فرآوری توت فرنگی(2)		فرآوری پوست دام(2)	جاجیم بافی(2)
6	پرورش گاو سمینتال(2)	کشت گندم(2)	احداث گلخانه صیفی جات(2)	پرورش مرغ گوشتی(3)		تولید ترشی جات(3)		بسته بندی غلات(2)	نقاشی روی شیشه(2)
7	پرورش گاو هلشتاین(2)	کشت حبوبات(3)	کاشت صیفی جات(2)	پرورش مرغ تخم گذار(3)		تولید خیارشور(3)		سورت و بسته‌بندی میوه(2)	معرق کاری(3)
8	پرورش گاو بومی(3)		کاشت توت فرنگی(2)	پرورش مرغ بومی(4)		فرآوری سبزی(3)			منبت کاری(3)
9			احداث باغ زیتون(2)			تولید نان(3)			چادرشب بافی(3)
10			احداث باغ خرمالو(3)			تولید رشته آشی(3)			شماره دوزی(3)
11			احداث باغ انار(3)			شیرینی پزی(3)			سوزن دوزی(3)
12			احداث نهالستان(3)			تولید رب گوجه فرنگی(4)			دوزندگی لباس محلی(3)
13			تولید نشا(3)			تولید پودرگوجه فرنگی(4)			نمدبافی (3)
14			کاشت درخت پالونیا(3)
15			کاشت سبزی جات(3)
16			احداث باغ سیب(4)
17			احداث باغ شفتالو(4)
18			احداث باغ آلو(4)
19			احداث باغ شلیل(4)
20			احداث توتستان(4)

راهنما: (1): مزیت‌هایی که در اولویت اول قرار دارند. (2): مزیت‌هایی که در اولویت دوم قرار دارند. (3): مزیت‌هایی که در اولویت سوم قرار دارند. (4): مزیت‌هایی که در اولویت چهارم قرار دارند. در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 48 تایی در جدول زیر ارائه ‌شده ‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنار هم نشان می‌دهد.

مشاغل	مزیت
فراوری سیب زمینی	1
فراوری ماهی	2
پرورش گوسفند افشاری	3
پرورش گوسفند نژاد مهربان	4
پرورش گوسفند نژاد زل	5
کشت برنج	6
فراوری گیاهان دارویی	7
زنبورداری	8
بسته بندی عسل	9
بسته بندی ماهی	10
تولید کمپوست	11
احداث باغ مرکبات	12
احداث گلخانه گل و گیاه زینتی	13
پرورش بوقلمون	14
پرورش ماهی قزل آلا	15
پرورش گاو سمینتال	16
پرورش گاو هلشتاین	17
نوغانداری	18
کشت گیاهان دارویی	19
قالی بافی	20
ابریشم بافی	21
پرورش بلدرچین	22
تولید پوشاک	23
احداث اقامتگاه بومگردی	24
کشت کلزا	25
کشت سویا	26
احداث باغ گردو	27
احداث باغ زیتون	28
پرورش گاو بومی	29
احداث باغ هلو	30
فرآوری میوه	31
احداث کشتارگاه طیور	32
فراوری پوست دام	33
گلیم بافی	34
احداث رستوران بومی	35
پرورش ماهی کپور	36
احداث گلخانه صیفی جات	37
فراوری توت فرنگی	38
بسته بندی غلات	39
تولید ترشی جات	40
پرورش شترمرغ	41
پرورش اردک	42
سورت و بسته بندی میوه	43
احداث هتل و اقامتگاه	44
احداث باغ انجیر	45
فراوری سبزی جات	46
شیرینی پزی	47
پرورش غاز	48

* این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) تهیه و تدوین شده است.

نیازمندی های موجود در گرگان

مشاهده تمامی نیازمندی ها