>

رفسنجان

شهرستان رفسنجان، یکی از شهرستان‌های استان کرمان است و مرکز آن شهر رفسنجان می باشد. مس سرچشمه، کشکوئیه، بهرمان، جوادیه و صفائیه از دیگر نقاط شهری این شهرستان هستند. رفسنجان از شمال به شهرستان بافق در استان یزد، از جنوب به شهرستان های سیرجان و بردسیر، از غرب به شهرستان انار و از شمال شرقی به شهرستان زرند محدود می شود. این شهرستان دارای آب و هوای نیمه کویری است و تابستان های نسبتاً گرم و زمستان های سردی دارد. این شهرستان دارای چهار بخش و چهارده دهستان می باشد و جمعیت آن بر طبق سرشماری سال 1395، برابر با 325 هزار و 921 نفر برآورد شده است.

 

مزیت های منطقه

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب ‌وكارهاي موجود در هر شهرستان بر مبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب ‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده ‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افراد خبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح ‌شده ‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست ‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان رفسنجان ارائه‌ شده‌ است.

 

تعیین کسب ‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همان‌طوري‌كه در قسمت قبل اشاره ‌شد مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده ‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب ‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌ وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده ‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجود دارد، اشاره شده ‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌ است.

 

باغداری
دامداری
صنایع غذایی
صنایع تبدیلی و تکمیلی
صنعت
زراعت
طیور
صنایع دستی
خدمات
شیلات

 

· باغداری

باغداری یکی از حوزه های رایج بخش کشاورزی در شهرستان رفسنجان است. در این شهرستان با انجام فعالیت های باغداری، ضمن ایجاد اشتغال‌زایی می توان به اقتصاد این شهرستان و فضای کسب و کار رونق بخشید. کشاورزی و از جمله باغبانی در این شهرستان، در افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی می تواند مؤثر باشد. این شهرستان یکی از قطب های کشاورزی استان کرمان می باشد و تولیدات متنوعی در این زمینه دارد. کشاورزی در این شهرستان به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب و همچنین تمایل کشاورزان، از رونق بالایی برخوردار است.

شهرستان رفسنجان بزرگترین تولید کننده پسته در جهان می باشد. پسته این شهرستان به دلیل کیفیت بالایی که دارد، از معروفیت جهانی برخوردار است. از جمله ارقام پسته تولید شده در این شهرستان، می توان به پسته های اوحدی، کله قوچی، احمد آقایی و اکبری اشاره نمود. اصولاً درخت پسته از ۷ تا ۹ سال پس از کاشت نهال و پیوند، شروع به باردهی می‌نماید. کسانی که قصد احداث باغ پسته را دارند برای رسیدن به سود اقتصادی باید کمی صبور باشند. بهترین خاک برای کاشت درخت پسته، خاک رسی یا شنی است. کیفیت آب مصرفی برای آبیاری درخت پسته به گونه‌ای است که در کاشت سایر محصولات کشاورزی با آن آب غیرممکن یا غیراقتصادی است. آگاهی از اقلیم و آب و هوای مناسب برای درخت پسته یک امر حیاتی قبل از احداث باغ است. شرایط مناسب آب و هوایی برای کاشت نهال پسته شامل اقلیم گرم و خشک در تابستان (گرمای سوزان نباشد) و زمستان سرد و معتدل است. انتخاب پایه مناسب نکته دیگری است که لازم است درنظر گرفته شود. یک پایه پسته قوی و ایده آل باید نسبت به بیماری‌های مختلف مقاوم بوده و دارای رشد بالایی باشد، همچنین مقاومت و سازگاری زیادی در برابر کم‌آبی و شوری داشته باشد. درختان پسته از نظر خوراکی و صنعتی همواره حائز اهمیت فراوانی بوده و انسان از میوه، پوست، هسته، برگ، ساقه و حتی صمغ آن نیز استفاده می‌برده است؛ بنابراین سرمایه گذاری در زمینه کاشت و توسعه باغات پسته در این شهرستان ضمن ایجاد اشتغال زایی، می تواند سودآوری خوبی را به همراه داشته باشد.

با توجه به اینکه شهرستان رفسنجان با محدودیت های آبی مواجه است، احداث گلخانه را می توان فرصت شغلی مناسبی دانست. در حال حاضر نیز گلخانه هایی در این شهرستان وجود دارند که به کشت صیفی جاتی مانند گوجه‌فرنگی، خیار، فلفل دلمه ای و همچنین پرورش گل های زینتی می پردازند و می توان نسبت به احداث گلخانه در رابطه با تولید محصولات ذکر شده اقدام کرد.گياهان براي داشتن رشد مطلوب نياز به شرايط خاصي از نظر شدت نور، دماي روزانه، دماي‌شبانه، ميزان رطوبت نسبي هوا و رطوبت خاک دارند. براي توليد و پرورش تجاري گياهان با کيفيت بالا و در تمام طول سال بايد شرايط محيطي مطلوب مهیا شده و عوامل خسارت زا نظير آفات و بیماری ها، باد، طوفان هاي ويرانگر، سرما و يخبندان کنترل شوند. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل درآورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد. گلخانه‌ها از نظر اندازه متغیرند و گیاهان را از سرمای بیش از حد زمستان یا گرمای بیش از حد تابستان حفظ می‌کنند. کشاورزی در گلخانه ها نسبت به کشاورزی در فضای آزاد و در زمین های کشاورزی دارای ریسک کمتری است، علاوه بر آن بازه زمانی برای به ثمر رسیدن و برداشت محصولات گلخانه‌ای نیز نسبت به کشاورزی سنتی، کوتاه تر است.

انار از دیگر محصولات باغی تولید شده در رفسنجان است و با توجه به ظرفیت‌های شهرستان می‌توان نسبت به افزایش تولید آن‌ نیز اقدام کرد و با ارزیابی نیاز بازار، به روزرسانی فرآیند بسته‌بندی و جابجایی، درآمد حاصل از کشت آن را افزایش داد. خواص این میوه و ابعاد مختلف محصولی آن موجب شده است که مصرف آن در سال های اخیر افزایش چشمگیری داشته باشد. انار در تولید داروهای تقویتی و صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می‌شود. مصرف رب ‌انار و آب ‌انار نیز از گذشته رواج داشته و در سال‌های اخیر به اشکال متنوع و بهتری استفاده می‌شود. نهال انار حداقل سه سال نیاز به رشد دارد و از سال چهارم به بعد شروع به باردهی می‌کند. درخت انار بیش از 40 سال عمر مفید دارد و با آب و هوای خاصی سازگاری دارد. انار در تمامی مناطق قابلیت کشت دارد ولی در برخی از مناطق کیفیت مرغوب‌تری دارد. درخت انار در مقابل کم‌آبی مقاوم است اما میزان و نوع آب در کیفیت و کمیت میوه آن تأثیر مهمی دارد. ارزش غذایی و خواص میوه انار باعث شده است که طرفداران بسیار زیادی داشته باشد.

کشت گل محمدی نیز در شهرستان رفسنجان انجام شده و قابلیت گسترش سطح زیر کشت آن همچنان وجود دارد. گل محمدی نیاز آبی کمی داشته و همچنین بازار فروش خوب و مناسبی دارد. همچنین این گیاه، در برابر آفات و بیماری ها مقاوم است و علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی فراوانی مانند ارزش صادراتی، جذب گردشگر و اشتغال زایی است. غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و اسانس فرآورده‌های برگرفته از گل محمدی هستند که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کلیه کشورهای جهان را دارند.

همچنین سیب، زردآلو، گلابی و گیلاس از دیگر محصولات باغی این شهرستان هستند که می‌توان در زمینه افزایش تولیدات آن‌ها اقدام کرد. میوه‌های نام برده شده از بازار فروش مناسبی برخوردارند و در صنایع غذایی مختلفی کاربرد دارند؛ بنابراین تولید آن‌ها در این شهرستان از پیشنهادات شغلی می‌باشد که سوددهی قابل توجهی به همراه خواهد داشت.  

از جمله کسب و کارهایی که در این شهرستان قابلیت انجام دارد، پرورش قارچ است. این فعالیت در شهرستان به صورت محدودی انجام می شود. قابل ذکر است که سرمایه گذاری در این زمینه مستلزم ایجاد بازار فروش مناسب است تا بتواند با سودآوری مناسبی همراه باشد. سرمایه‌گذاری در زمینه توسعه پرورش قارچ علاوه بر اشتغال‌زایی، می‌تواند بخشی از نیاز غذایی را نیز تأمین کند. پرورش قارچ مزایایی مانند نیاز به سرمایه کم، نیاز به فضای کم برای پرورش، زودبازده بودن و سازگار بودن با هر شرایط آب و هوایی دارد.

 

· دامداری

دامداری به عنوان یکی از حوزه‌های بخش کشاورزی، در شهرستان رفسنجان انجام می شود. انجام این فعالیت سود اقتصادی مناسبی را برای شهرستان به همراه داشته است. با توجه به اینکه حوزه دامداری با یکی از مهم ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و همچنین منابع پروتئینی مرتبط می‌باشد؛ بنابراین همواره مورد توجه قرار گرفته است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره وری در آن، می تواند عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی محسوب شود.

دامداری در این شهرستان به دلیل وجود مراتع از رونق خوبی برخوردار است. طبق نظر کارشناسان حوزه اشتغال شهرستان رفسنجان دامداری در این شهرستان بیشتر به صورت سنتی انجام می‌شود و البته این فعالیت به صورت صنعتی و نیمه صنعتی نیز در این منطقه انجام می شود.[1] مردم این شهرستان بیشتر از دام سبک استقبال می‌کنند و در این زمینه گوسفند بومی (کرمانی) و بز بومی را پرورش می‌دهند. دام های ذکر شده، با اقلیم این شهرستان سازگار بوده و قابلیت‌های سرمایه گذاری و توسعه پرورش را دارند.

گوسفند کرمانی دارای صفات مطلوبی می‌باشد و با آب و هوای گرم و خشک و همچنین کمبود علوفه سازگاری دارد. این گوسفند چابک بوده و قدرت راهپیمایی بالایی نیز دارد. گوسفندان کرمانی جزو نژادهای پشمی - گوشتی هستند؛ به طوری که پشم و گوشتی که از این گوسفندان به دست می‌آید مرغوب و با کیفیت است. این گوسفندان دارای پشم و پوستی به رنگ نخودی هستند و از این جهت می توان آن ها را از سایر گوسفندان متمایز کرد. با توجه به اینکه پشم این گوسفندان دارای رنگ نخودی می باشد و الیاف های آن مرغوبیت بالایی دارد؛ به همین جهت از آن در تولیدات البسه و نیز فرش دست‌بافت استفاده می شود. قابل ذکر است که پشم این گوسفند دارای قدرت رنگ‌پذیری بالایی می باشد.

بز بومی جهت تولید شیر و گوشت در مناطق مختلف دنیا پرورش داده می‌شود. جثه کوچک، کم توقع بودن و مقاومت در برابر بیماری‌ها و شرایط سخت محیطی، باعث شده است تا بز به ‌عنوان حیوانی محبوب در بین دامداران تلقی شود. در نقاط مختلف از این حیوان علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده می‌شود.

علاوه بر ظرفیت بالای شهرستان در زمینه پرورش دام سبک، برای پرواربندی گوساله نیز مزیت وجود دارد. پرواربندی به معنی فربه کردن دام در طی یک دوره پرورشی معین با استفاده از خوراک مناسب و رعایت اصول بهداشتی است که به روش‌های سنتی و صنعتی (با کارایی و سود اقتصادی متفاوت) انجام می‌شود. برای پرواربندی صحیح باید علاوه بر تولید گوشت، کیفیت محصول نهایی نیز مدنظر قرار بگیرد.

پرورش شتر نیز از جمله کسب و کارهایی است که در این شهرستان قابلیت سرمایه گذاری را دارد.[2] از مزایای پرورش شتر می توان به قابلیت سازگاری با شرایط سخت محیطی مناطق خشک و نیمه خشک، تحمل گرما، کم‌آبی، استفاده از علوفه های خشبی و مقاومت نسبی در مقابل امراض و عوامل بیماری‌زا اشاره کرد. شتر در مقایسه با سایر دام‌های اهلی علوفه را با قابلیت هضم بالا و بازده بیشتری نسبت به گاو و گوسفند استفاده می‌نماید و قادر است از انواع خاص گیاهان مرتعی (خشبی و خاردار و تیغ‌دار) به میزانی استفاده نماید که سایر دام‌ها قادر به استفاده از آن نیستند. برای پرورش شتر بصورت صنعتی و نیمه صنعتی هزینه های کمتری صرف ساخت جایگاه و خرید تجهیزات می شود، زیرا این دام مقاومت بسیار خوبی با شرایط آب و هوایی دارد و دام قانعی است.

 

· صنایع غذایی

فرآوری محصولات کشاورزی و دامی، یکی از مهم ترین روش‌ها برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی در شهرستان رفسنجان محسوب می‌شود. ایجاد و توسعه صنایع غذایی در این شهرستان، علاوه بر اشتغال‌زایی و کاهش هدررفت محصولات کشاورزی در این منطقه، باعث ارتقای سطح درآمد مردم نیز خواهد شد.

با توجه به اینکه مقدار زیادی پسته در این شهرستان تولید می شود، احداث واحد صنعتی جهت فرآوری این محصول مقرون به صرفه خواهد بود و می‌تواند جزو پیشنهادات شغلی این حوزه محسوب شود. ایجاد واحدهای پسته پاک کنی، شور کردن پسته، تهیه پودر پسته و تولید خلال پسته از جمله مشاغل پیشنهادی در زمینه فرآوری پسته هستند. کره پسته، حلوای پسته و روغن پسته نیز از دیگر فرآورده های حاصل از پسته هستند که هنوز در بین مردم رایج نشده‌اند؛ ولی با تبلیغات صحیح می توان بازار فروش خوبی را در خصوص این محصولات داشت. کره پسته محصولی خمیری شکل است که از مغز برشته و آسیاب شده پسته، همراه با شکر یا شیرین کننده های طبیعی مثل عسل و شهد خرما به دست می آید. کره پسته می تواند به عنوان کرم بین دو بیسکویت و ویفر، مغز کیک و کلوچه و تزئین بستنی مورد استفاده قرار گیرد. حلوای پسته فرآورده ای جامد با ظاهری یکنواخت است که از مخلوط کردن شربت قند، مغز پسته آسیاب شده و سایر افزودنی های مجاز و با ترکیبات مشخص به دست می آید. روغن پسته روغنی است که از طریق فشار مکانیکی از مغز این محصول تولید می شود.

با توجه به میزان تولید گوجه فرنگی در این شهرستان، می توان در زمینه احداث واحدهای صنعتی جهت تولید رب گوجه فرنگی و پودر گوجه فرنگی اقداماتی انجام داد و به سود قابل توجهی رسید. رب گوجه فرنگی دارای کاربردهای فروانی از قبیل چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سس‌ها و کنسروها است. پودر گوجه‌فرنگي محصولي است كه زمان زیادی از توليد آن نمي‌گذرد و در همین مدت هم توانسته است جاي خود را در بازار گسترش دهد. اين پودر به دليل داشتن وزن و حجم كمتر نسبت به ساير فرآورده‌هاي گوجه‌فرنگي، باعث سهولت و صرفه‌جويي در حمل‌ونقل و بسته‌بندي شده و ماندگاري و عمر مفيد بيشتري دارد. از طرفي نیز برخی آنتي ‌اكسيدان‌های موجود در گوجه‌فرنگي طی فرآيند توليد رب گوجه فرنگی از بين مي‌ روند اما اين مواد در پودر گوجه فرنگی حفظ شده و از بين نمي‌روند. مزيت ديگر اين پودر نداشتن مواد نگهدارنده در تركيبات آن نسبت به رب است؛ به دلیل اینکه رب، ماندگاري كمتري دارد و براي جلوگيري از فساد از مواد نگهدارنده بيشتري در ترکیب آن استفاده می‌ شود. پودر گوجه فرنگی در صنایع غذایی و دارویی دارای کاربردهای متنوعی است. از جمله کاربردهای گسترده این محصول می‌توان به کاربرد آن در مواد غذایی منجمد شده و نیمه آماده، سوپ‌های آماده، اسنک‌ها (شامل پفک و چیپس) اشاره نمود. به طور کلی می توان گفت از این محصول به عنوان چاشنی در تولید محصولات مختلف استفاده می‌شود.

با توجه به این که مقدار زیادی میوه مانند سیب، زردآلو، گلابی و گیلاس در این شهرستان تولید می‌شوند؛ لذا امکان ایجاد واحد یا واحدهای صنعتی در خصوص تولید آبمیوه، چیپس میوه و کمپوت در این شهرستان وجود دارد. البته فعالیت های صنعتی در زمینه فرآوری میوه ها مانند تولید چیپس میوه در سطح محدودی در این منطقه انجام می شود و همچنان ظرفیت برای فعالیت بیشتر در این زمینه وجود دارد.

خشک کردن میوه‌جات، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن علاوه بر افزایش مدت زمان نگه داری میوه، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد؛ در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي آن نیز می‌کاهد.

امروزه با توجه به اینکه مقدار تولید انواع میوه بیشتر از مقدار مصرفی می‌باشد، لازم است با روش های مختلفی مانند تولید کمپوت، از مازاد این محصول نگهداری کرد تا علاوه بر کاهش ضایعات، در تمام فصول نیز مورد استفاده قرار بگیرند. تهیه کمپوت یکی از روش های نگهداری طولانی مدت میوه با استفاده از حرارت است که طی آن آنزیم های تجزیه کننده غیرفعال شده و اغلب میکروارگانیسم ها نیز کاهش می یابد. بسته بندی میوه های کمپوت شده به گونه ای است که از آلودگی مجدد آن ها جلوگیری می کند. انتخاب مواد اولیه مناسب و سالم در کیفیت محصول نهایی و رضایت مصرف کننده نقش مهمی دارد.

آبمیوه یکی از بهترین جایگزین‌ها برای نوشابه‌های گازدار می‌باشد. این نوشیدنی از انواع میوه‌ها تهیه می‌شود و از نظر سلامتی ارزش غذایی بالایی دارد. صنعت آبمیوه از صنایع اساسی در بخش غذایی به شمار می‌رود و این موضوع موجب شده تا بازار انواع آبمیوه بسیار پررونق و گسترده شود؛ اما نکته‌ای که بر بازار فروش آبمیوه تأثیر دارد و باید به آن توجه شود، نوع بسته بندی محصول است. بسته‌بندی جذاب در کنار کیفیت خوب محصول، تأثیر بسیار چشمگیری در افزایش محبوبیت کالا خواهد داشت.

 در این شهرستان، مقدار مناسبی از گیاهان دارویی تولید می شوند؛ بنابراین امکان ایجاد واحد صنعتی در زمینه فرآوری و بسته بندی آن ها، در شهرستان وجود دارد. احداث چنین واحدی در این شهرستان ضمن ایجاد اشتغال‌زایی، تأثیر مهمی در توسعه تولید این محصولات نیز خواهد داشت. فرآوری گياهان دارويي، علاوه بر ارزش افزوده، نياز به سرمايه‌گذاري زيادي نداشته و مي‌تواند نقش مهمي در کارآفرینی نیز داشته باشد. یکی از فرآوری‌های گیاهان دارویی تولید عرقیات است. تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده ای نمی باشد و با توجه به ظرفیت تولید گیاهان دارویی در این شهرستان و نیز سهولت صادرات این محصولات به شهرها و کشورهای دیگر، می توان با سرمایه‌ای اندک این کسب و کار را راه اندازی کرد. خشک کردن و بسته‌بندی کردن گیاهان دارویی نیز یکی دیگر از فرآوری‌های گیاهان دارویی است که می‌توان در این زمینه فعالیت کرده و به درآمد قابل توجهی رسید.

انار نیز از جمله محصولات باغی تولید شده در این شهرستان است که می توان در زمینه فرآوری آن سرمایه گذاری کرد و زمینه اشتغال جوانان این منطقه را فراهم نمود. فرآوری انار نیز شامل تهیه رب انار، سس انار، آب انار، شربت انار، مربا، مارمالاد، ژله انار، نوشابه، بستنی انار، ترشی، سرکه و لواشک انار است که با استقبال خوب، بازار مناسب و ارزآوری همراه خواهد بود. فرآورده‌های حاصل از انار تنها به محصولاتی که بیان شد محدود نمی شوند، بلکه فرآورده بسیار باارزش دیگری نیز به نام روغن هسته انار می توان تولید کرد که خواص درمانی فوق العاده‌ای نیز برای بدن دارد. متأسفانه بسیاری از مردم از خواص شگفت انگیز روغن هسته انار اطلاعی ندارند و با تبلیغات صحیح باید بازار فروش این محصول را گسترده تر کرد. علاوه بر هسته انار، پوست آن نیز قابل فرآوری است و می توان پودر شده آن را مورد استفاده قرار دارد. پودر پوست انار علاوه بر اینکه در ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی کاربرد دارد، بلکه در درمان گلودرد، تقویت سیستم گوارشی، تقویت لثه نیز مؤثر است.

کلمپه نیز نوعی شیرینی مخصوص این شهرستان است که در سطح مشاغل خانگی در این شهرستان تولید می شود و می توان در این زمینه فعالیت های بیشتری انجام داد و درآمدزایی کرد. برای تهیه این شیرینی خمیر با هل، دارچین و گلاب ترکیب می شود و گردو و خرما در داخل آن قرار می‌گیرد و بر روی این شیرینی پودر پسته یا کنجد ریخته می‌شود.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با توجه به تولید محصولات کشاورزی و دامی در شهرستان رفسنجان، بررسی ها نشان می دهد که سالانه مقدار زیادی از این محصولات به ضایعات تبدیل می شوند. از سوی دیگر تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می دهد؛ اما مصرف آن ها در طی سال صورت می پذیرد؛ لذا توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در این شهرستان می تواند زمان استفاده از محصولات را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن ها بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات خواهد شد.

مقدار گوشت تولید شده در این شهرستان، شرایط را برای احداث واحدی جهت بسته بندی گوشت فراهم کرده است. طبق بررسی های انجام شده چنین واحدی در شهرستان وجود ندارد؛ بنابراین سرمایه گذاری در این زمینه می تواند سودآوری خوبی را به دنبال داشته باشد. مصرف گوشت های قطعه بندی شده‌ای که در ظرف‌های یکبار مصرف بسته‌بندی می‌شوند و حاوی برچسب‌هایی هستند که نشان دهنده رعایت شرایط بهداشتی و نظارت دامپزشکی است، توصیه می شود. گوشت سالم و بهداشتی دارای رنگ، بو و شکل فیزیکی طبیعی، عاری از هر گونه فضولات و کاملاً تمیز و بدون آثار خون مردگی است. یکی از روش‌های تازه ماندن گوشت، بسته‌بندی مناسب آن است. بسته بندی باید به گونه‌ای باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی آن جلوگیری کند. همچنین بسته بندی باید خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگی‌های گوشت را حفظ کرده و همچنین آن را در برابر آلودگی های میکروبی و سایر آلودگی ها نگهداری کند.

یکی از موارد استفاده از پوست سبز پسته مانند هر بقایای گیاهی و آلی دیگر، تهیه کمپوست است. با پیشرفت کشاورزی ارگانیک استفاده از کودهای ارگانیک اهمیت بیشتری یافته است. از آنجایی که کمپوست مواد آلی یک نوع کود ارگانیک به شمار می‌رود، تقاضای مصرف آن رو به افزایش است.

احداث کشتارگاه دام در این شهرستان می تواند به عنوان مزیت محسوب شود. کشتارگاه‌های صنعتی نقش مهمی در حفظ محیط زیست دارند؛ به دلیل اینکه ضایعات حاصل از کشتار دام نظیر خون و اجزای گوشتی غیر قابل مصرف در واحد تبدیل ضایعات به پودرگوشت (کاربرد در تهیه خوراک دام و طیور) تبدیل می‌شوند که علاوه بر قرار گرفتن مجدد در چرخه اقتصادی از آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری می شود. فاضلاب حاصل از کشتار در تصفیه‌خانه‌های مجهز تصفیه شده و پس آب حاصله به مصرف کشاورزی می‌رسد. البته لازم به ذکر است که در کشتارگاه‌ها باید فضای مناسب برای کشتار دام سبک و سنگین به صورت همزمان وجود داشته باشد و همچنین باید آب مورد نیاز در زمان کشتار نیز تأمین شده و تجهیزات و امکانات لازم برای رعایت مسائل بهداشتی و زیست محیطی در زمان کشتار فراهم شود. همچنین احداث کشتارگاه طیور نیز در این شهرستان درآمدزا می باشد.

یکی دیگر از کسب و کارهایی که در این شهرستان پیشنهاد می شود، واحد تولید خوراک دام است. طبق نظر کارشناسان بخش مشاغل شهرستان، خوراک دام در این شهرستان از مناطق دیگر مانند بردسیر و شهربابک وارد می شود؛[3] لذا احداث چنین واحدی در شهرستان بازدهی خوبی خواهد داشت. با احداث و راه اندازی و اجرای پروژه های صنعتی در این شهرستان که در آن از ضایعات کشاورزی خوراک دام با ارزش غذایی تولید شود، غذای مورد نیاز دام‌ها تأمین می شود و همچنین استفاده از مواد اولیه ارزان‌تر نظیر کنجاله و کاه محصولات زراعی در تولید این محصولات سبب خواهد شد که قیمت تمام شده آن پائین‌تر بوده و در نتیجه با قیمت کمتری به فروش برسد. تولید خوراک دام می تواند زمینه اشتغال خوبی را به طور مستقیم و غیر مستقیم برای افراد این شهرستان ایجاد کند.

لازم به ذکر است که در صورت توجه نکردن به بازار فروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه ذکر شدند، با مسئله اشباع رو به رو خواهند شد؛ بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه اندازی این مشاغل امری مهم و ضروری است.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی یکی از عوامل توسعه اقتصادی کشور محسوب می‌شوند. در شهرستان رفسنجان، فعالیت های خوبی در زمینه ایجاد واحدهای صنعتی انجام شده است؛ اما پتانسیل های شهرستان نشان دهنده این موضوع است که امکان توسعه و همچنین ایجاد واحدهای صنعتی جدید در این شهرستان وجود دارد. در ادامه به برخی از کسب و کارهایی که قابلیت ایجاد و یا توسعه آن ها در این شهرستان وجود دارد پرداخته می شود.

این شهرستان دارای معادن سنگ آهن می باشد ولی متأسفانه واحد فرآوری آن در شهرستان وجود ندارد و سنگ آهن استخراج شده جهت تولید گندله آهن، به استان اصفهان ارسال می شود.[4] در نتیجه راه اندازی واحد فرآوری سنگ آهن در این شهرستان می تواند توجیه اقتصادی داشته باشد.

با توجه به رونق کشاورزی در این شهرستان و نیاز به ادوات کشاورزی، سرمایه گذاری در این زمینه از صرفه اقتصادی خوبی برخوردار خواهد بود. لازم به ذکر است که در این شهرستان در زمینه تولید ادوات کشاورزی، فعالیت هایی در حال انجام است ولی همچنان ظرفیت برای فعالیت بیشتر در این زمینه وجود دارد. همچنین کود و سموم شیمیایی از مناطق دیگر مانند شیراز وارد می شوند؛ لذا فعالیت در این زمینه با سودآوری مناسبی همراه خواهد بود.

در صورت رونق گلخانه ها که اغلب به میزان آب کمی نیاز دارند، می توان در زمینه مشاغل وابسته مانند تولید پلاستیک، تولید انواع گلدان، وسایل گرمایشی و سرمایشی سرمایه گذاری کرد و موجب اشتغال زایی شد. این تجهیزات از مناطق دیگر مانند یزد و اصفهان وارد این شهرستان می­شوند؛ در نتیجه فعالیت در این زمینه می‌تواند سوددهی داشته باشد.

 طبق بررسی های انجام شده، تولید مواد شوینده و همچنین لوازم بهداشتی مانند مسواک، محصولات مراقبت از پوست و مو در این شهرستان تولید نمی شوند و از استان های اطراف وارد می شوند؛ بنابراین قابلیت احداث چنین کارخانه‌ای در شهرستان وجود دارد و از بازدهی مناسبی برخوردار خواهد بود. امروزه مواد شوینده جزئی از ضروریات زندگی مردم محسوب می‌شوند و هر روز بر طیف این محصولات افزوده می شود. وجود انواع آلاینده ها و روش های بر طرف کردن این آلودگی ها در سطوح مختلف باعث شده است که اشکال متنوعی از مواد شوینده در بازار به وجود بیایند. هر چه جامعه و شهرها بزرگتر می شوند و هر چه تنوع زندگی شهری بیشتر می شود، لزوم تولید و ارائه متدهای ضروری تر و حرفه ای تر برای شستشو اهمیت زیادتری پیدا می کند.

تولیدی پوشاک نیز از جمله مشاغلی است که در این شهرستان قابلیت انجام دارد. پوشاک مورد نیاز این شهرستان از مناطق دیگر مانند مشهد وارد می شوند. طبق نظر کارشناسان حوزه اشتغال شهرستان، احداث واحد تولیدی پوشاک همراه با بازاریابی مناسب، می تواند سودآوری قابل توجهی را به همراه داشته باشد. تولیدی پوشاک یکی از پردرآمدترین صنایع محسوب می‌شود و با توجه به این که در مناسبت‌هایی همچون عید نوروز و شروع مدارس افراد زیادی اقدام به خرید لباس می کنند، همین امر باعث می شود که بیش از پیش این صنعت رونق پیدا کند.

از جمله کارخانه های فعال این شهرستان می توان به کارخانه تولید ورق و ظروف مسی، کارخانه کاشی، کارخانه اروند چرخ، کارخانه تولید لوازم بیمارستانی، کارخانه تولید آرد، کارخانه تولید نئوپان، کارخانه تولید لبنیات، کارخانه فرآوری و بسته‌بندی پسته و کارخانه تولید کابل و لوله پولیکا اشاره نمود. این شهرستان دارای یک منطقه ویژه اقتصادی است که بسیاری از مردم این شهرستان در حال اجرای طرح‌های خوبی در این منطقه هستند. در جنوب این شهرستان کارخانجات مس سرچشمه واقع شده ‌است که بزرگ‌ترین معادن مس ایران در آن فرآوری می‌شوند. از جمله شرکت‌های عمده‌ای که در منطقه اقتصادی رفسنجان فعالیت می‌کنند می‌توان به شرکت توسعه نفت و گاز مرآت آریا اشاره نمود که در حال ساخت پالایشگاه نفت و مواد پتروشیمی مرآت آریا است و شرکت آب نگهدار کویر آریا که در حوزه تولید کودهای آب نگهدار هوشمند فعالیت دارد.

 

· زراعت

بخش زراعت در حوزه کشاورزی، در روند رشد و توسعه اقتصادی شهرستان رفسنجان نقش های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم ترین آن ها می توان تأمین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تأمین نهاده‌هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین آلات کشاورزی را نام برد. در ادامه به برخی از محصولات زراعی این شهرستان پرداخته خواهد شد.

در این شهرستان گیاهان دارویی به صورت خودرو به میزان زیادی روییده می‌شوند. بومادران، خاكشير، كلپوره، آويشن، آلاله،آنغوزه شيرين و آنغوزه تلخ از جمله گیاهان دارویی خودرو در این شهرستان هستند که در مناطق سرچشمه، ارتفاعات راويز، ارتفاعات شرق نوق، كوه‌هاي خنامان و مناطق دشت كشكوييه يافت مي شوند. علاوه بر آن کشت زعفران نیز در این شهرستان انجام می‌شود. با توجه به شرایط آب و هوایی شهرستان و همچنین کمبود آب، قابلیت افزایش سطح زیر کشت زعفران در شهرستان وجود دارد. توسعه کشت این گیاهان در شهرستان، علاوه بر اشتغال زایی، سودآوری مناسبی را به همراه خواهد داشت؛ زیرا امروزه افراد زیادی به استفاده از گیاهان دارویی متمایل شده اند. خواص بی نظیر این گیاهان و نداشتن عوارض جانبی ناشی از مصرف آن‌ها باعث شده است که افراد زیادی به صورت‌های مختلف از آن ها استفاده کنند. به همین دلیل کشت گیاهان دارویی را می توان جزو مشاغل پرمزیت محسوب کرد. با توجه به اینکه گیاهان دارویی برای کشت، به مراقبت خاص و شرایط حساسی نیاز ندارند؛ بنابراین می توان در زمینه کشت آن ها در این شهرستان سرمایه گذاری کرد. تقاضای مصرف گیاهان دارویی به علت روی گردانی از داروهای شیمیایی و یا حتی استفاده برخی از این محصولات در تولیدات کارخانه‌های بزرگ دارویی همواره رو به افزایش است. از این گیاهان نه تنها برای درمان بیماری‌ها بلکه در صنایع کنسروسازی، نوشابه سازی، ‌عطرسازی و غذایی نیز استفاده می‌شود.

مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد است و به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع در صنایع غذایی کاربرد دارد. همچنین دمنوش آن آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضزد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا کرده است. مصرف زعفران در ایران بالا است؛ بنابراین کشت آن در این شهرستان نه تنها می تواند نیاز منطقه را تأمین کند بلکه در سراسر ایران نیز بازار فروش مناسبی دارد. نیاز آبی کم و همچنین تأمین نیاز آبی آن به کمک نزولات جوی، تداخل نداشتن نیاز آبی با سایر محصولات کشاورزی مرسوم در منطقه، اشتغال‌زایی مستقیم و غیرمستقیم (در زمان برداشت) و اقتصادی بودن آن از جمله مواردی هستند که می‌توان این محصول را جایگزین سایر محصولاتی کرد که به آب زیادی نیاز دارند.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که با سودآوری قابل توجهی نیز همراه است. در ادامه به برخی از طیوری که در این شهرستان پرورش داده می شوند و همچنین قابلیت توسعه دارند، پرداخته می شود.

مرغ از جمله طیوری است که در این شهرستان پرورش می‌یابد. طبق نظر کارشناسان، مرغداری‌های موجود در شهرستان اکثراً به پرورش مرغ گوشتی می‌پردازند؛[5] اما پتانسیل‌های شهرستان نشان‌دهنده این است که می‌توان در زمینه افزایش پرورش هردو نوع (مرغ گوشتی و تخم گذار) فعالیت کرد. البته طبق بررسی‌های انجام شده، پرورش مرغ تخم‌گذار مزیت کمتری نسبت به مرغ گوشتی دارد و در اولویت پایین تر قرار می‌گیرد.

گوشت مرغ به سبب مزیت‌های فراوانی که دارد، به عنوان یکی از منابع اصلی تأمین پروتئین مطرح می شود و نیاز عمومی شهرستان را در این زمینه مرتفع می نماید. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم و بهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و دوره بازگشت سرمایه سریع از فواید پرورش مرغ گوشتی است.

پرورش مرغ تخمگذار در این شهرستان علاوه بر اینکه به تأمین منابع غذایی و رونق تولید کمک می کند، می‌تواند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید تخم مرغ ایفا ‌کند. در صورتی که شخصی تمایل داشته باشد کسب و کار پرورش مرغ تخم گذار را در سطح محدود راه اندازی کند، نیاز به تکنولوژی پرهزینه ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت بازاریابی صحیح و مناسب، سالیانه حدود 30 الی 40 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین بازاریابی صحیح با حاشیه سود بالا از امور مهم در مورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصاً در فضای مجازی امکان پذیر است.

پرورش سایر طیور نظیر شترمرغ و بوقلمون نیز به هر دو صورت سنتی و صنعتی در این شهرستان انجام شده است و طبق نظر کارشناسان، در صورت بازاریابی مناسب، همچنان ظرفیت برای فعالیت بیشتر در این زمینه وجود دارد. فعالیت در این زمینه مستلزم داشتن تخصص کافی و امکانات لازم می باشد که در این صورت سوددهی مناسبی را به همراه خواهد داشت.

شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش سه برابر چرم گاو است. پوست فرآوری شده شترمرغ ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش‌های گرانقیمت به کار می رود. علاوه بر آن، از پر، تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و  خلق آثار هنری می توان اشتغال زایی کرد.

گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه‌ای بوده و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد و مي تواند به عنوان جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز به خصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوگرمی را تشکيل مي دهند.

پرورش کبک و بلدرچین نیز به صورت خیلی محدود در این شهرستان انجام شده است و توسعه پرورش آن‌ها در صورت تأمین بازار فروش، در اولویت های پایین تر مزیت خواهد داشت. کبک پرنده‌ای وحشی است که در کوهستان‌ها زندگی می‌کند. این پرنده از قدرت پرواز کمی برخوردار بوده و در دنیا گونه‌های متعددی از آن وجود دارد. محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب، قیمت بالایی داشته و مشتریان خاص خود را دارند و از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه بیشتر را دارد و از نظر صادرات در برخی از استان‌ها در وضعیت مناسبی قرار دارد. همچنین با پرورش کبک به ‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز شهرستان در حوزه گوشت را تأمین کرد.

بلدرچین پرنده‌ای با جثه کوچک است و در برابر بسیاری از بیماری های طیور مقاوم می باشد. پرورش بلدرچین گوشتی به دلیل هزینه های جاری کم پرورش، بازارفروش مناسب، کوتاه بودن دوره پرورش (45 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی بوده و همچنین سرشار از پروتئین است.

 

· صنایع دستی

صنایع دستی چکیده و ثمره ذوق و هنر هنرمندان و صنعتگرانی است که با دستان پرتوانشان روح و جان فرهنگ و هنر به یادگار مانده از نیاکان خویش را جاودانه می‌سازند. در ادامه به برخی از صنایع دستی این شهرستان پرداخته می شود.

پته دوزی از جمله صنایع دستی این شهرستان است که انجام آن در شهرستان موفقیت آمیز بوده است و می‌توان در زمینه توسعه این فعالیت سرمایه گذاری کرد.[6] پته دوزی به نوعی دوخت گل و بته با دست بر روی شال‌های کرکی گفته می‌شود که بیشتر در شهرستان های استان کرمان انجام می‌شود و معروف است. پته دوزی یک هنر اصیل ایرانی است که نام‌های دیگر آن فطه دوزی و سلسله دوزی است. هنرمندان پته دوز که معمولا زنان و دختران خانه دار هستند با کمک سوزن، نقش‌های ذهنی را که تلفیقی از پندار‌ها و بینش‌های شخصی خودشان است به وسیله کوک‌های نخی رنگی روی زمینه پارچه پشمی ضخیم یا همان عریض می‌دوزند.

قالی بافی و جاجیم بافی نیز از جمله صنایع دستی این شهرستان می باشد. استان کرمان را می‌توان یکی از قطب‌های مهم قالی‌بافی در ایران معرفی کرد. قالی کرمان به دوام و کیفیت آن مشهور است. قدمت قالی‌بافی در این استان به قبل از دوران صفویه باز می‌گردد. قالی کرمان از نظر رنگ تنوع فراوانی دارد و اکثر این رنگ‌ها طبیعی هستند و در گذر زمان کیفیت خود را از دست نمی‌دهند. قالی بافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می‌گیرد. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می‌توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. این کسب و کار را می‌توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد. افزایش فعالیت در این زمینه می تواند مزیت داشته باشد و از جمله مشاغل پیشنهادی این حوزه می باشد.

جاجیم در عین ظرافت، زیبایی و دقتی که باید صرف آن شود، سنتی‌ترین روش بافندگی را مجسم می‌کند و ابزار مورد نیاز آن از ساده ترین وسایل است. جاجیم نیز همچنان طرفداران خاص خود را حفظ کرده است و توسعه آن در صورت تأمین بازار فروش، سودآوری خوبی را به همراه خواهد داشت. همچنین هنرهایی نظیر منبت کاری و سفال گری نیز در این شهرستان انجام می شوند و توسعه آن ها در صورت بازاریابی مناسب می تواند مزیت داشته باشد.

 

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان رفسنجان نیز ظرفیت های خوبی برای سرمایه گذاری در زمینه گردشگری وجود دارد.

از جمله آثار باستانی و جاذبه های طبیعی این شهرستان می توان به دهکده تاریخی اودرج، بادگیر معین، خانه خشتی حاج آقا علی، یخدان حاج آقا علی، حصار شهر، کاروان سرای قطب آباد، معبد آناهیتا، عمارت کلاه فرنگی، کاروان سرای کبوترخان، بازار رفسنجان، قلعه نوق، دره راگه، غار و صخره های راگه، دهستان راویز، درخت پسته اودرج، کوه پورکان و چشمه های معدنی اشاره نمود. همچنین شهرستان دارای امامزاده هایی به نام امامزاده سید غریب، بی­بی گوهر و ­بی­بی حیات می باشد.[7]

طبق نظر کارشناسان حوزه اشتغال رفسنجان، این شهرستان مورد استقبال بسیاری از بازدید کنندگان داخلی و خارجی قرار گرفته است؛ لذا احداث اقامتگاه بومگردی و رستوران بومی در این شهرستان، مزیت خواهد داشت.

اقامتگاه‌های بوم‌گردی فرصت مناسبی هستند تا گردشگران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه‌های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه‌ها، مصداق دیگری از مهمان‌نوازی ایرانی است.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آن‌ها بیشتر به ‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی و نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز عرضه می‌شود. رستوران‌ بومی جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی محسوب می‌شود و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذاهای محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

 

· شیلات

شیلات از حوزه‌های شغلی سوددهی است که اگر به آن توجه شود، ارزآوری خوبی خواهد داشت. از جمله ماهیان پرورشی این شهرستان می توان به ماهیان سردآبی و گرمابی اشاره نمود.[8] توسعه پرورش ماهیان ذکر شده در این شهرستان، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را به دنبال خواهد داشت. لازم به ذکر است که افزایش فعالیت در حوزه شیلات مستلزم ایجاد بازار فروش مناسب در شهرستان و در خارج از استان می باشد.

ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است. ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند که امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن نیز به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی با توجه به قیمت و طعم مناسب طرفداران زیادی در بین مردم دارد.

مهم‌ترین گونه ماهیان گرمابی، ماهی کپور است. یکی از مهم‌ترین موضوعات در رابطه با پرورش ماهی گرمابی، انتخاب محیط مناسب جهت پرورش ماهی است. این ماهی ها جزو آبزیانی هستند که می توان در استخرهای کوچک نیز به پرورش آن‌ها اقدام نمود؛ استخرهای بتنی یا استخرهای جدید قابل حمل و نقل که نسبت به استخرهای بتنی بسیار مقرون به صرفه هستند. با رشد ماهی ها باید محیط پرورش آن ها را گسترش داد و در صورت فروش خوب می‌توان نسب به توسعه استخر اقدام نمود.

 

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 44 تایی در جدول زیر ارائه ‌شده‌ است. این جدول مشاغل فوق را در کنار هم نشان می‌دهد.

مشاغل

مزیت

احداث باغ پسته

1

پرورش گوسفند بومی (کرمانی)

2

احداث واحد فرآوری پسته

3

احداث گلخانه صیفی جات

4

پرورش بز بومی

5

تولید رب گوجه‌فرنگی

6

تولید پودر گوجه‌فرنگی

7

بسته‌بندی گوشت

8

فرآوری سنگ آهن

9

احداث گلخانه گیاهان‌زینتی

10

پرواربندی گوساله

11

پرورش شتر

12

فرآوری محصولات باغی

13

تولید کمپوست

14

احداث باغ انار

15

احداث باغ سیب، زردآلو، گلابی و گیلاس

16

پرورش قارچ

17

فرآوری گیاهان دارویی

18

فرآوری انار

19

تولید شیرینی کلمپه

20

احداث کشتارگاه دام

21

احداث کشتارگاه طیور

22

تولید خوراک دام

23

تولید ادوات کشاورزی

24

تولید کود و سموم شیمیایی

25

تولید تجهیزات گلخانه

26

کشت گیاهان دارویی

27

کشت زعفران

28

کاشت گل محمدی

29

تولید مواد شوینده و بهداشتی

30

تولیدی پوشاک

31

پرورش مرغ گوشتی

32

پرورش مرغ تخم‌گذار

33

پته دوزی

34

احداث اقامتگاه بومگردی

35

احداث رستوران بومی

36

پرورش شترمرغ

37

پرورش بوقلمون

38

پرورش کبک

39

پرورش بلدرچین

40

قالی بافی

41

جاجیم‌بافی

42

پرورش ماهیان سردآبی

43

پرورش ماهیان گرمابی

44