>

جهرم

شهرستان جهرم، یکی از شهرستان‌های استان فارس و مرکز آن شهر جهرم است. جمعیت این شهرستان بر پایه سرشماری سال ۱۳۹۵ مرکز آمار ایران برابر با 228532 نفر بوده‌است.  بیشتر اهالی جهرم شیعه و فارسی زبان می‌باشند. این شهرستان با وسعت ۳٬۹۲۶ کیلومتر مربع حدود ۳٫۲ درصد کل مساحت استان فارس را به خود اختصاص داده است. جهرم در جنوب استان فارس واقع شده که از شمال به شهرستان فسا و سروستان و کوار و فیروز آباد، از مشرق به فسا و زرین دشت، از جنوب به لارستان و قیر و کارزین و از مغرب هم به شهرستان فیروزآباد و قیروکارزین محدود است. شهرستان جهرم، شامل سه بخش مرکزی، سیمکان و کردیان است. نقاط شهری این شهرستان، شامل سه شهر جهرم، قطب‌آباد و دوزه می‌باشد. جهرم بزرگ‌ترین و پرجمعیت‌ترین شهر نیمهی جنوبی استان فارس، دومین شهر بزرگ و سومین شهر پرجمعیت در کل استان و پنجمین شهر بزرگ جنوب ایران است. شهر جهرم به دلیل دارا بودن بالاترین شاخص‌های جمعیتی و توسعه‌یافتگی، مهم‌ترین گزینه برای مرکزیت سیاسی جنوب استان فارس در صورت تقسیم به‌شمار می‌رود.

آب و هوای جهرم، گرم و خشک و میانگین میزان بارندگی آن، حدود ۲۸۵ میلی‌متر در سال می‌باشد. میانگین دمای این شهر حدود ۲۰ درجه ی سانتی گراد است. بیشینه ی دما در تابستان به ۴۵ درجه و کمینه ی دما در زمستان به ۵- درجه سانتی‌گراد می‌رسد. ارتفاع متوسط جهرم، حدود ۱۰۵۰ متر از سطح دریاست. 

مزیت های منطقه

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب ‌و كارهاي موجود در هر شهرستان بر مبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب ‌و كار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌ شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افراد خبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح ‌شده‌ است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌ يابد؛ بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان جهرم ارائه ‌شده ‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همان‌طوري‌كه در قسمت قبل اشاره ‌شد مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده ‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌ و كارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب ‌و كارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجود دارد، اشاره شده ‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌ است.

 

1.باغداری
2.صنایع غذایی
3.صنایع تبدیلی و تکمیلی
4.زراعت
5.طیور
6.دامداری
7.صنایع دستی
8.خدمات
9.شیلات
10.صنعت

 

· باغداری

فعالیت های باغی در شهرستان جهرم به دلیل مکانیزه بودن و استفاده از سیستم آبیاری قطره ای، رونق خوبی دارد. از جمله باغات این شهرستان می توان به باغات مرکبات، انار، انجیر، خرما و انگور اشاره کرد. تمامی این موارد به دلیل بازار مصرف بهتر و سازگاری بیشتر با شرایط اقلیمی شهرستان مزیت اقتصادی جهت توسعه دارند.[1]

مرکبات تولید شده در این شهرستان شامل لیمو ترش و شیرین، پرتقال، نارنگی، ترنج، نارنج و بالنگ می شوند. تولید مرکبات مذکور به دلیل داشتن بازار مناسب در داخل کشور و همچنین کشور های اطراف، دارای مزیت اقتصادی مناسب می باشد.[2]

باغات انگور در شهرستان جهرم بسیار وسیع بوده و بیشتر انگور یاقوتی در آن تولید می شود. درختان انگور نیاز سرمایی اندک در حدود 50 تا 400 ساعت با دمای 2 الی 8 درجه در زمستان و فصل های طولانی گرم و خشک با رطوبت کمتر و زمستانی معتدل نیازمندند که این شرایط در شهرستان جهرم بخوبی برقرار است. درختان انگور در اکثر خاک ها قابلیت رشد را دارند، اما خاک های سبک شهرستان برای کشت با عمق های زیاد مناسب تر هستند.

نیاز آبی بسیار کم و سازگاری با محیط و استقامت در برابر گرما و خشک‌سالی از ویژگی‌های بارز گیاه انجیر محسوب می‌شود. ازآنجاکه باغ‌های انجیر معمولاً در دامنه‌های شیب‌دار احداث می‌گردند، احداث چنین باغ‌هایی علاوه بر ایجاد اشتغال و پوشش گیاهی مناسبی برای شهرستان جهرم و بیابان‌زدایی آن می‌تواند به حفظ کنترل سیلاب، جلوگیری از فرسایش خاک و استفاده بهینه از آب باران کمک کند. همچنین انجیر به عنوان میوه ای با خواص بسیار زیاد علاوه بر تازه خوری، برای تولید میوه خشک نیز مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به ساعات و روزهای آفتابی زیاد در شهرستان، خشک نمودن انجیر به کمک نور خورشید به راحتی ممکن بوده و خاصیت انبار مانی این محصول را تا سال ها افزایش می دهد.

خرما از جمله محصولات باغی است که با آب و هوای گرم و اقلیم جغرافیایی کویری شهرستان جهرم سازگاری دارد. خرما میوه ای است با ارزش غذائی بالا که به علت دارا بودن مواد قندی قابل توجه (حدود 70%) علاوه بر مصرف غذایی، در صنعت نیز موارد استفاده فراوان دارد. از ضایعات این درخت و محصول آن در ترکیب خوراک دام و طیور، از برگ خرما در ساخت انواع ظروف بافتنی، حصیر و از تنه و چوب خرما در کارخانجات نئوپان سازی و کاغذ سازی و همین طور پوشش ساختمانها و پلها استفاده می کنند.

مصرف انار در سال های اخیر در کل کشور و شهرستان جهرم افزایش یافته است. از انار در تولید داروهای تقویتی و صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. مصرف رب و آب انار نیز از گذشته رواج داشته و در سال های اخیر به اشکال متنوع و بهتری انجام می شود. نهال انار حداقل سه سال نیاز به رشد دارد و از سال چهارم به بعد شروع به باردهی می کند. درخت انار بیش از 40 سال عمر مفید دارد و با آب و هوای شهرستان جهرم سازگاری دارد. علی رغم اینکه این درخت در تمام کشور قابل کشت است، ولی در برخی از مناطق شهرستان جهرم انار مرغوب تری به دست می آید. درخت انار در مقابل کم آبی مقاوم است، اما میزان و نوع آب در کیفیت و کمیت میوه آن تاثیر مهمی دارد.

در شهرستان جهرم تولید صیفی جات چند سالی است که در گلخانه ها انجام می شود و محصولات تولید شده علاوه بر تامین نیاز استان فارس، به استان های اطراف نیز صادر می شوند. از جمله صیفی جات تولید شده در گلخانه ها می توان به فلفل دلمه ای، خیار، کاهو، کدو، بادمجان و گوجه فرنگی اشاره کرد و برای موفقیت در این کسب و کار، تولید خیار و گوجه فرنگی به دلیل برخورداری از بازار مصرف بزرگ، دارای مزیت بیشتری نسبت به سایر موارد هستند.[3]

یکی از تولیدات باغی این شهرستان ازگیل است.

در اولویت های پایین تر، احداث باغات گریپ فروت برای شهرستان جهرم مزیت دارد. گریپ فروت، میوه ای است شبیه پرتقال، ولی درشت تر از آن و درون آن به رنگ های سفید، صورتی و قرمز پرورش می یابد و گاه به اندازه یک طالبی بزرگ رشد می کند.

گیاه ازگیل درخت کوچکی است که ارتفاع آن حدود ۶ متر، شاخه های آن خاردار، در جوانی خزی و رفته رفته صاف می شود. از مشخصات اختصاصی آن، دارای بودن ریشه ای عمودی و پوست خاکستری نقره ای است. ازگیل طالب خاک های عمیق و حاصلخیز شهرستان جهرم بوده و میوه ای کروی و قهوه ای رنگ دارد. با توجه به مصرف این میوه در داخل شهرستان و استان فارس، احداث باغات برای تولید بیشتر این محصول فرصت مناسبی برای کشاورزان شهرستان است.

در شهرستان جهرم پرورش گل های محمدی و نرگس نیز انجام می شود. این گل ها علاوه برمصرف در داخ کشور، در کشور های اطراف وهمچنین کشور های اروپایی نیز بازار فروش خوبی دارند، در نتیجه فعالیت در این حوزه نیز می تواند برای کشاورزان شهرستان مزیت داشته باشد.[4] گل محمدی، گیاهی مقاوم به کم آبی، آفات و امراض و دارای خواص درمانی است. غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و اسانس، فرآورده‌های برگرفته از گل محمدی هستند که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کلیه کشورهای جهان را دارا هستند. شهرستان جهرم به دلیل داشتن پتانسیل لازم، می‌تواند یکی از بزرگترین مناطق تولید گل محمدی باشد. در مورد بازار جهانی نیز، پرورش و کشت گل محمدی، بیش از 30 میلیارد یورو در دنیا گردش مالی دارد؛ که نشان از عمق بزرگ بازار این گل می باشد.

نرگس از جمله گل‌هاي پيازي است، گل‌ها و گياهان پيازي خاك‌هاي سنگين و رسي شهرستان جهرم را دوست ندارند و بيشتر خاك سبك را مي‌پسندند. گیاه نرگس برای کاشت نیاز به آب فروان دارد و در موقع کاشت گل نرگس لازم است خاک حتما مرطوب باشد. لازم به ذکر است برای گل به گل رفتن گیاه نرگس، لازم است پیازها علاوه بر یک دوره سرما، یک دوره خشکی هم طی کنند، در غیر این صورت گیاه دارای برگهای فروان شده ولی به گل نمی نشیند. از اسانس تولید شده توسط گل نرگس برای تولید بسیاری از عطر ها استفاده می شود.

پرورش قارچ در شهرستان جهرم به صورت خانگی انجام می شود و افزایش فعالیت در این حیطه قابلیت دارد؛ زیرا درچند سال اخیر قارچ در سبد تغذیه ای خانواده ها جا باز کرده است. میزان مصرف قارچ در سال های اخیر در ایران و شهرستان رشد خوبی داشته و سرانه مصرف بالا رفته است. بازار مناسب این محصول از یک سو و غنی از پروتئین و ویتامین بودن آن از سوی دیگر، باعث شده که جایگزین مناسبی برای گوشت باشد. در برخی از شهرها و روستاهای شهرستان جهرم و کشور، به دلیل عدم آشنایی با فواید قارچ، میزان مصرف این محصول پایین است که می توان با تبلیغ و معرفی این محصول، میزان مصرف را بالاتر برد .همچنین پرورش قارچ از شغل هایی است که می توان با سرمایه اولیه کم و در محیط کوچک در شهرستان آن را شروع کرد. یک دوره کامل پرورش قارچ 60 روز طول می کشد که قابلیت کاهش به 35 روز را نیز دارد.

اصولا درخت پسته از ۷ تا ۹ سال پس از کاشت نهال و پیوند، شروع به باردهی می‌نماید. کسانی که قصد احداث باغ پسته را دارند برای داشتن سود اقتصادی باید کمی صبور باشند. بهترین خاک برای کاشت درخت پسته، خاک رسی یا شنی در برخی مناطق شهرستان جهرم است. کیفیت آب مصرفی برای آبیاری درخت پسته به گونه ای است که در کاشت سایر محصولات کشاورزی با آن آب غیر ممکن یا غیر اقتصادی است. شرایط مناسب آب و هوایی برای کاشت نهال پسته اقلیم گرم و خشک در تابستان (گرمای سوزان نباشد) و زمستان سرد و معتدل است که برخی از نواحی شهرستان چنین موقعیتی را دارا می باشند.

 گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 18 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل شهرستان و کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالایی برای صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا سال های سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است. میوه گردو هم جزء معدود میوه هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد.

 از درخت بادام به‌عنوان یک درخت مقاوم در برابر خشکی یاد می‌شود و در مناطقی از شهرستان جهرم که با مشکل کم آبی مواجه هستند، درخت بادام میوه خوبی می‌دهد و همچنین ازلحاظ شرایط کاشت در زمین‌های آهکی هم تا حد زیادی مقاومت دارد. از این رو کاشت درخت بادام نیز می تواند به عنوان یک گزینه مناسب برای برخی مناطق شهرستان پیشنهاد شود.

استفاده از مصنوعات چوبی در داخل استان فارس و شهرستان جهرم، در سال های اخیر بسیار زیاد شده است و تامین چوب برای این تولیدات از جمله دغدغه های اساسی به شمار می شود، در نتیجه احداث باغات پالونیا، صنوبر و باران طلایی در جهت تامین نیاز های شهرستان سود قابل توجهی را برای متقاضی طرح ایجاد خواهد کرد.[5] صنوبرها درختانی هستند که سریع رشد می کنند و دوره بهره برداری از چوب آن ها به خاطر رشد زیاد آنان، کوتاه است. این درختان تا ۵۰ متر مکعب در هکتار در سال نیز می توانند چوب تولید کنند ولی در شهرستان جهرم و سایر مناطق کشور، این میزان به 20 تا 30 مترمکعب در هکتار می‌رسد. ازدیاد و کاشت صنوبر با استفاده از قلمه به راحتی امکان دارد و پس از کاشت، به جز آبیاری مراقبت زیادی لازم ندارد. بطور معمول با فاصله کشت 1×3 متر (بین ردیف 3متر و داخل ردیف یک متر) بیش از 3300 درخت در هکتار می‌توان کشت نمود.

درخت پالونیا به دلیل تحمل بالا به گرما، خشکی و عدم حساسیت به انواع خاک، موقعیت مناسبی را برای کاشت آن در شهرستان جهرم مهیا کرده است. رشد درخت پالونیا بسیار سریع بوده و در طی سه هفته از شروع کاشت به اندازه یک وجب رشد می کند. این درخت در سن 5 سالگی به بلوغ رسیده و چوب آن قابل بهره برداری و استفاده است. نرمی و فرم پذیری چوپ درخت پالونیا ،گزینه مناسبی در صنایع مبلمان سازی است.

درخت باران طلایی یک درخت مقاوم به گرما بوده و از این نظر برای شهرستان جهرم مناسب می باشد، همچنین توانایی رشد در خاک های فقیر آن را برای بسیاری از مناطق شهرستان با خاک های فقیر سازگار کرده است. این درخت برای مقابله با بادهای شدید و گرد وخاک نیز موثر است و از چوب آن برای تولید ام دی اف و مبلمان استفاده می‌شود.

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فراوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال پایدار و کاهش وابستگی به درآمد های نفتی و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی کشور است. ایجاد صنایع غذایی، علاوه بر اشتغالزایی، باعث ارتقای سطح درآمد ارزی می‌شود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن می‌کند.

 شهرستان حهرم تولید مرکبات بسیار زیاد است و معمولا به صوت تازه خوری استفاده می شوند، در صورتی که احداث واحد های فراوری نظیرر تولید آبمیوه، کنسانتره و مربا برای آنها سوددهی خوبی خواهد داشت. مربا از پختن میوه با شکر به دست می‌آید. این محصول معمولاً در ظرف دربسته نگهداری می‌شود و برای مدت زمان طولانی سالم باقی می‌ماند. از پکتین طبیعی یا مصنوعی و عسل هم می‌توان به عنوان افزودنی استفاده کرد.

 برای تولید کنسانتره پرتقال مقدار مشخصی از آب موجود در آب پرتقال طی فرآیند تولید کنسانتره از آن خارج می شود. در نتیجه کنسانتره پرتقال نسبت به آبمیوه آن حجم بسیار کمتری دارد. از این رو مقدار بیشتری پرتقال با هزینه کمتر و با سهولت بیشتر قابل حمل می گردد. کنسانتره لیمو نیز از حذف آب موجود در آب میوه لیمو تولید می شود و فرایند جدا سازی آب در برج‌های تبخیر تا اندازه‌ای است که آب لیمو را تبدیل به یک مایع غلیظ در دمای اتاق می‌کند. این کنسانتره از آبمیوه تازه، ترش‌تر است، در نتیجه مقدار مصرف آن در محصولات غذایی بسیار کمتر از آب لیموی تازه است. کنسانتره پرتقال و لیموترش قابل استفاده در شیرینی پزی، محصولات پختنی، آبمیوه، نکتار، مربا و مارمالاد، دسر ها و شکلات ها هستند. همچنین با توجه به تولید انار، انجیر و انگور در شهرستان جهرم، احداث واحد های فرآوری برای آنها نیز پیشنهاد می شود.

تولید خرما در  شهرستان جهرم و همچنین واردات این محصول از استان های مجاور، احداث واحد هایی برای فرآوری خرما را نیز به یک فرصت سرمایه گذاری مناسب در این استان تبدیل کرده است.[6] فراوری های متداول از خرما شامل شیره ی خرما، شهد خرما، سرکه ی خرما، چیپس خرما، قند مایع خرما، قهوه خرما، شکلات، نان و لواشک خرمایی می باشند.

در شهرستان جهرم انجیر خوب و مرغوبی تولید می‌شود؛ اما چون ماندگاری میوه تازه انجیر بسیار کم است و صنایع تبدیلی آن در شهرستان وجود ندارد، سالانه بخشی از آن به ضایعات تبدیل می‌شود. از این رو ایجاد صنایع فراوری آن سود خوبی را برای باغدار و سرمایه گذار خواهد داشت. بهره‌گیری از خواص فراوان انجیر بیشتر از طریق مصرف انجیر خشک و پس از آن میوه تازه مرسوم است. مصرف انجیر خشک به‌صورت مخلوط با دیگر میوه‌های خشکباری مرسوم است. به‌عنوان مثال تهیه و مصرف مخلوط پسته، بادام، گردو و انجیر خشک برای تقویت حافظه و قدرت تفکر بسیار مفید است. این در حالی است که میوه انجیر را به‌صورت فرآورده‌های مختلف نیز می‌توان مصرف کرد. اولین فراورده انجیر که تهیه و مصرف آن برای همه لازم است، نوشیدنی آب انجیر و شیره انجیر است.

تولید کشمش و شیره ی انگور به صورت خانگی در شهرستان انجام می شود و معمولا این تولیدات در داخل شهرستان جهرم و استان فارس بازار فروش خوبی دارند. باتوجه به میزان تولید زیاد انگور، می توان واحدی برای فرآوری این محصول ایجاد و محصولاتی نظیر کشمش، شیره، آبغوره و سرکه تولید کرد.

هچنین با توجه به میزان تولید زیاد انار در شهرستان، فراوری انار نیز می‌تواند ضمن انحصاری بودن، سودآوری خوبی را داشته باشد. فراوری انار شامل تهیه رب، سس، آب و شربت انار، مربا، مارمالاد، ژله انار، نوشابه، بستنی انار، ترشی، سرکه و لواشک انار است که با استقبال خوب و بازار مناسب همراه خواهد بود.

با توجه به تولید زیاد محصولات صیفی در شهرستان و همچنین خام فروشی به قیمت کم و تبدیل به ضایعات شدن آن‌ها، فعالیت درحوزه ی صنایع غذایی نظیر تولید رب گوجه فرنگی، پودر گوجه فرنگی، خیار شور و ترشی و شور برای شهرستان مزیت دارد، الویت تمام ای تولیدات یکسان است.

رب گوجه فرنگی دارای کاربردهای فروانی از قبیل چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سس‌ها و کنسروها است. پودر گوجه‌فرنگي محصولي است كه زمان زیادی از توليد آن در شهرستان نمي‌گذرد و در همین مدت هم توانسته جاي خود را در بازار باز كند. اين پودر به دليل داشتن وزن و حجم كمتر نسبت به ساير فراورده‌هاي گوجه‌فرنگي، باعث سهولت و صرفه‌جويي در حمل‌ونقل و بسته‌بندي شده و ماندگاري و عمر مفيد بيشتري دارد. از طرفي برخی آنتي ‌اكسيدان‌های موجود در گوجه‌فرنگي طی فرايند توليد رب از بين مي‌ رود، اما اين مواد در پودر گوجه حفظ شده و از بين نمي‌روند.

ترشی و شور، بیشتر به‌عنوان یک چاشنی در کنار غذا مصرف می شود و به دلیل خاصیت اسیدی که دارد، باعث افزایش اشتها و میل به غذا خوردن در افراد می‌شود. این محصول یکی از فرآیندهای نگهداری طولانی‌ مدت صیفی‌ و سبزیجات  است. در شهرستان جهرم، همانند بسیاری از شهرستان ها، به دلیل افزایش مشغله افراد و شاغل بودن بسیاری از زنان، فرصت کافی برای تهیه آن در منزل و توسط خود افراد وجود ندارد و اکثر خانواده‌ها تمایل دارند ترشی و شور موردنیاز خود را به‌صورت آماده تهیه نمایند. بنابراین راه اندازی کسب‌ وکار تهیه ترشی و شور می‌تواند راهی برای پاسخ به نیاز شهرستان باشد. راه‌اندازی خط تولید خیار شور به دلیل سرمایه نسبتا کم در مقایسه با دیگر خطوط تولید و همچنین مواد اولیه تولید شده در داخل شهرستان، فرصت مناسبی را برای سرمایه گذاری در این زمینه فراهم کرده‌است. برخی از خواص خیارشور برای سلامتی عبارتند از: بهبود وضعیت گوارش، منبعی غنی از آنتی‌اکسیدان، کمک به کنترل دیابت، حفظ سلامت کبد و حفظ سلامت معده.

تولید گیاهان دارویی و همچنین وجود گیاهان دارویی خودرو در شهرستان باعث شده تا ایجاد واحدهایی برای فراوری آن‌ها دارای توجیه اقتصادی باشد. در واقع فرآوری گياهان دارويي، علاوه بر ارزش افزوده، نياز به سرمايه‌گذاري زيادي نداشته و مي‌تواند نقش مهمي در اشتغال مردم شهرستان جهرم داشته باشد. یکی از فرآوری‌های گیاهان دارویی تولید عرقیات است. تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده ای نمی باشد و می‌توان در این حوزه وارد شد. همچنین با توجه به اینکه مصرف گیاهان دارویی در شهرستان و سراسر کشور به صورت خشک شده رایج می باشد، احداث واحدی برای بسته بندی آن ها نیز سوددهی خوبی خواهد داشت.

با توجه به میزان تولید زیاد گل محمدی در شهرستان جهرم، تولید گلاب می تواند یک گزینه مناسب برای علاقه مندان به کسب و کار گیاهان دارویی باشد. این فعالیت تاکنون در شهرستان انجام نشده است. در واقع گلاب مایعی است که از گل محمدی استخراج می‌شود. گلاب یکی از نوشیدنی‌هايی پرمصرف در طب سنتی است و طبع میانه تا حدودی رو به خنکی دارد.

یکی دیگر از فعالیت های مناسب برای شهرستان، تولید چیپس میوه است. این خوراکی به صورت خانگی تولید می شود؛ ولی این محصول را می توان به صورت کارگاهی نیز تولید کرد و به سوددهی رسید. تهیه چیپس میوه به دلیل فراوانی تولید میوه‌های باغی در شهرستان زمینه اشتغال خوبی را چه در مقیاس کارگاهی و چه کارخانه ای برای علاقه مندان فراهم می‌کند. خشک کردن میوه‌جات، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد، در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد. با توجه به اینکه بخشی از بازار میوه خشک شهرستان، سهم محصولات وارداتی است، با تولید مشابه داخلی این میوه‌ها (از نظر نوع و کیفیت)، می‌توان مانع واردات و خروج میلیون‌ها دلار ارز از کشور شد. همچنین نیاز بیش از حد برخی از کشورها به این گونه محصولات (به دلیل شرایط ویژه اقلیمی آن‌ها، هزینه بالای حمل و نقل سبزیجات و میوه‌های تازه و محدود بودن زمان نگه‌داری آن‌ها)، فرصت مناسبی برای رونق تولید و صادرات چیپس میوه فراهم آورده است.

تولید آرد از دیگر کسب و کارهای پیشنهادی برای شهرستان جهرم می باشد. از میوه های تولیدی در این شهرستان می توان به عنوان طعم دهنده استفاده کرد. فعالیت در زمینه ی تولید کیک، کلوچه و بیسکوئیت نیز در این شهرستان دارای مزیت است، البته باید بازار فروش مناسب را از قبل مورد بررسیب قرار داد. کیک، کلوچه، بیسکوئیت و امثال آن جزء محصولات هستند که از بازار خوبی برخوردار بوده و فرهنگ مصرف این محصولات بین مردم جا افتاده است. از پتانسیل های شهرستان جهرم می توان برای تولید محصولات غذایی بهره گرفت. در دسترس بودن سوخت ارزان قیمت و نیروی انسانی از مهمترین عامل هایی هستند که باعث خواهند شد تا قیمت تمام شده محصولات تولیدی کمتر باشد و بخاطر هزینه تمام شده کمتر و مزیت قیمتی در بازار موقعیت خوبی را برای خود کسب کند. یکی دیگر از فرصت های که تولید این محصولات خواهند داشت این است که بسیاری از کشورها بویژه کشورهای همسایه ما و حاشیه خلیج فارس بازار مصرف خوبی دارد.

در شهرستان جهرم شیرینی رنگینک تولید می شود و این محصول بازار فروش خوبی دارد و می توان برای تولید بیشتر آن اقدام کرد، این محصول در اولویت های پایین تر برای شهرستان مزیت تولید دارد. رنگینک نام نوعی شیرینی مناطق جنوب ایران‌ است که با رطب یا خرما، آرد و پودر دارچین تهیه می‌شود.

تولید کلزا و دانه های روغنی در شهرستان به حدی است که احداث یک واحد روغن کشی برای کاهش هزینه های حمل این محصولات به مناطق دیگر برای روغن کشی را کم می کند. روغن کشی از دانه های روغنی طی تکنیک پرس سرد صورت می گیرد.[7]

میزان سیب زمینی تولیدی در شهرستان نیز زیاد بوده و به دلیل اینکه قیمت تمام شده برای این محصول با احتساب هزینه حمل و نقل به نفع کشاورزان نیست، لذا احداث واحدی برای تولید نشاسته می تواند معامله دوسر برد را برای متقاضی طرح و کشاورزان شهرستان داشته باشد.

با توجه به میزان تولید مرغ و گوشت قرمز در شهرستان، احداث واحد های فرآوری نظیر تولید سوسیس و کالباس، ناگت و شنیسل می تواند ضمن ایجاد کارآفرینی در شهرستان، از خام فروشی گوشت نیز جلوگیری به عمل آورد. البته با اینکه این محصولات در داخل شهرستان مورد استفاده هستند و مردم از آنها استقبال میکنند؛ ولی باید بازار فروش مناسب در خارج از استان نیز پیش بینی شود تا سوددهی برای مجری طرح ایجاد شود.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی در شهرستان جهرم، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از محصولات تولید شده در شهرستان در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد؛ لذا احداث صنایع تبدیلی در این شهرستان می‌تواند زمان استفاده از محصولات کشاورزی را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات کشاورزی در این شهرستان می‌گردد.

میزان میوه های تولید شده در شهرستان زیاد است و معمولا به صورت فله ای به فروش می رسند، در صورتیکه می توان انها را سورت و درجه بندی کرد. در واقع هدف از سورتینگ میوه، دسته بندی و درجه بندی انواع میوه بر اساس سایز و کیفیت است؛ به طوری که بتوان محصول نهایی را به صورت یک دست و یک اندازه در بسته بندی های مختلف در بازار ارائه نمود و مشتری نهایی در طول زمان از یکنواختی خرید خود با برند مورد نظر مطمئن باشد. بسته بندی نهایی میوه و سبزی پس از عملیات سورتینگ به منظور جابجایی آسان و همچنین حفاظت از محصول نهایی سورتینگ شده صورت می گیرد.

در حال حاضر تنها یک واحد بسته بندی خرما در شهرستان جهرم دایراست؛ ولی با توجه به اینکه این محصول در داخل شهرستان تولید می شود و از شهرستان‌ها و استان های دیگر نیز وارد می شود، فرصت شغلی مناسبی است و می توان واحد های دیگری برای این فعالیت در شهرستان احداث کرد.[8]

بوجاری به معنی پاک کردن غلات است، در حین عمل بوجاری، دانه از ساقه و پوسته جدا می‌شود. همچنین اگر تخم حشرات و یا آفتی هم در غلات باشد به‌وسیله بوجاری جدا می‌شود . اگر برای انجام بوجاری و ضد عفونی کردن بذر هزینه ای را  پرداخت کنیم،در واقع سود خود را چندین برابر کرده ایم و از بروز خسارت های سنگین جلوگیری می شود. با توجه به میزان غلات تولید شده در شهرستان، احداث واحد بوجاری غلات برای ارائه ی محصولی تمیز تر و با کیفیت تر، پیشنهاد می شود.

با توجه به میزان گوشت قرمز، مرغ و بوقلمون تولیدی در شهرستان، احداث واحد بسته بندی گوشت در شهرستان جهرم قابل توصیه است. یکی از روش‌های تازه ماندن گوشت، بسته‌بندی مناسب است. بسته بندی باید به گونه‌ای باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی جلوگیری کند. همچنین بسته بندی باید خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگی‌های گوشت را حفظ و همچنین گوشت را در برابر آلودگی های میکروبی و سایر آلودگی ها نگهداری کند. با توجه به اینکه امروزه استفاده از این گوشت ها بین مردم باب شده است، بسته بندی مرغ و بوقلمون به دلیل تولید بیشتر و بازار مصرف بهتر، دارای مزیت است.

تولید ذغال فشرده از پوست خشکبار از دیگر فرصت های شغلی در شهرستان است. یکی از پرمصرف ترین سوخت های جهان، زغال است، ولی آلودگی هوا و آلودگی محیطی را به همراه دارد. زغال ها اگر در مجاورت اکسیژن آتش بگیرند دود فراوانی تولید می کنند ولی اگر اکسیژن از آن ها حذف شود بدون هیچ دودی می سوزند. زغال فشرده بهترین و مناسب ترین جایگزین برای زغال های طبیعی هستند، چون هم تولید آنها توجیه اقتصادی دارد و هم برای طبیعت و سلامتی انسان ها مضر نیستند. زغال فشرده برعکس زغال های طبیعی از چوب درخت تولید نمی شود و همین امر باعث می شود که درختان کمتری قطع شود.

میزان عسل تولیدی در شهرستان جهرم زیاد است و معمولاعسل ها در بسته بندی های ده کیلویی عرضه می شوند و بسته بندی آنها به صورت سنتی است؛ در نتیجه فعالیت در حوزه ی بسته بندی عسل در شهرستان از توجیه اقتصادی خوبی برخوردار خواهد بود. ویژگی مهم عسل آن است که این ماده طبیعی به دلیل دارا نبودن آب، به شرط دوری از رطوبت، در مدت طولانی فاسد نمی‌شود. این ماده فقط در صورتی ارزش غذایی خود را از دست می‌دهد که بیش از ۶۰ درجه حرارت ببیند. البته برای حفظ قدرت ضد میکروبی عسل باید آن را در مکانی تاریک و یا در ظرف شیشه ای مات یا تیره خارج از یخچال نگه داشت. نگهداری عسل در ظروف فلزی برای مدت طولانی مناسب نیست. بدین منظور امروزه بسته بندی عسل به شکل های جذاب، خلاقانه و مناسب جهت نگهداری رو به افزایش است. بسته‌بندی های شکیل، باعث جذب بیشتر مشتری و همچنن تسهیل در حمل و نقل عسل می‌شود.

پرورش قارچ در جهرم و بیشتر شهرستان های استان فارس در حال انجام است و برای این کار نیاز به کمپوست می باشد. ایجاد واحد تولید کمپوست از جمله فعالیت هایی است که برای شهرستان جهرم می توان مد نظر قرار داد؛ زیرا در این شهرستان کشاورزی (به عنوان مصرف کننده کمپوست) و دامداری (به عنوان تولید کننده مواد اولیه کمپوست) به حد مطلوبی انجام می‌شود و مشکلی در خصوص تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد. كود حيواني علاوه بر تأمين قسمتي از نياز غذایي محصول، ساختمان فيزيكي خاك را بهبود بخشيده تا ريشه محصول بهتر بتواند تنفس كند و فضاي بهتري را برای رشد و گسترش ريشه در اختيار داشته باشد؛ بنابراین طرفداران زیادی مخصوصا در بین باغداران دارد.

فراوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم دوزی  و همچنین استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی، ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه گذار، سود خوبی هم نصیب دامدار می‌کند.

لازم به ذکر است که مشاغل فوق با احداث بیش از یک یا دو واحد به حالت اشباع می‌رسند و سرمایه گذار باید بازار مصرف و وجود مواد اولیه را به صورت دقیق مورد بررسی قرار دهد.

· زراعت

در شهرستان جهرم فعالیت های زراعی نسبت به حوزه ی باغداری کمتر است و به صورت سنتی انجام می شود. تولید زراعی غالب در شهرستان گندم و جو می باشد. با توجه به اینکه این تولیدات توسط دولت به صورت تضمینی خریداری می شوند و کیفیت خیلی خوبی دارند، کشت بیشتر آنها برای شهرستان قابل پیشنهاد است.[9]

در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر و کم آفت تر است.گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می گیرد. البته خود کشاورز هم می تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

جو بعد از گندم بیشترین سطح زیر کشت را در ایران  و شهرستان جهرم به خود اختصاص داده است. جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جو برای تهیه نان و پخت سوپ در این شهرستان استفاده ی زیادی می شود. این گیاه در تهیه غذای کودک نیز کاربرد دارد.

در جهرم گیاهان دارویی به صورت خودرو در سطح وسیعی رشد می کنند و معمولا مردم از انها استفاده می کنند. در چند سال اخیر فعالیت در حوزه ی کشت گیاهان دارویی در شهرستان قوت گرفته است و گیاهانی نظیر آویشن کشت می شوند. تولید این گیاه به دلیل بالا بودن تقاضا در داخل شهرستان، کشور و کشور های اطراف، اولویتی نسبت به سایر گیاهان دارویی دارد. آویشن یک گیاه همیشه سبز است که با گل های سفید، صورتی و بنفش شکوفه می کند. آویشن به سرعت در مناطق آفتابی که خاک آن به خوبی زِهکِشی شده باشد، رشد می کند. این گیاه یک منبع عالی از فیبر، کلسیم، آهن، منگنز، و ویتامین های 6B، A و C است.

در شهرستان جهرم ذرت دانه‌ای و علوفه ای کشت می شود و با توجه به منابع آبی کافی، زمین های زیادی زیرکشت این محصول رفته و این شهرستان بخشی از نیاز کشور را تامین می‌کند. کاشت ذرت در بخش هایی از شهرستان که خاک هایی با عمق کافی، نرم و قابل نفوذ دارند، امکان پذیر است، همچنین لازم است تهویه در خاک به خوبی انجام شود، خاک از نظر آهک و هوموس غنی و حرارت کافی داشته باشد. زمین های خیلی سبک و خیلی سنگین برای کاشت ذرت مناسب نیستند. ذرت بر خلاف گندم و جو احتیاج به گرما و حرارت زیاد خورشید دارد. مناطقی از شهرستان جهرم که تابستان گرم و تابش نور خورشید کافی و پاییز خشک دارند بهترین عملکرد را از نقطه نظر تولید دانه ذرت دارند. در صورتیکه حداقل درجه حرارت زمین به 10-6 درجه سانتیگراد برسد، ذرت جوانه می زند و بهترین رشد را در حرارت هوای طبیعی 30-20 درجه دارد. در نتیجه با توجه وضعیت آب و هوایی شهرستان جهرم، کشت ذرت در آن توصیه می شود.

در استان فارس به واسطه ی فعالیت های گسترده دامداری و وجود منابع آبی غنی، تولید یونجه جهت تامین نیاز علوفه ای دام و طیور، انجام می شود. علاوه بر یونجه، کاشت شبدر نیز در شهرستان پیشنهاد می شود، ولی کشت شبدر، نسبت به یونجه آب بسیار زیادی مصرف می کند و در نتیجه اولویت کمتری خواهد داشت.[10]

در میان گیاهان علوفه ای، یونجه به خاطر ارزش غذایی بالا و عملکرد خوب از اهمیت خاصی برخوردار است. همچنین به علت وجود باکتریهای ریزوبیوم در ریشه های خود قادر به تثبیت ازت هوا بوده که این ازت برای کشت بعدی قابل استفاده است و می توان حداقل تا ۳ سال محصول برداشت نمود. گیاه یونجه را به دلیل دارا بودن انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و پروتئین‌ها سلطان گیاهان می‌نامند. شبدر ایرانی گیاهی است یکساله که در اوایل بهار و اواخر زمستان تولید علوفه می نماید. اهمیت شبدر ایرانی در رشد سریع آن است. این گیاه از انواع علوفه مرغوب بوده و می توان آن را به صورت چرای مستقیم، تهیه علوفه سبز یا خشک، تهیه سیلو، استفاده در کشت مخلوط و تهیه مراتع غنی و همچنین اصلاح خاک مورد استفاده قرار داد.

کشت دانه های روغنی نظیر کلزا و گلرنگ در شهرستان جهرم انجام می شود و با توجه به اینکه این محصولات به صورت تضمینی توسط دولت خریداری می شوند، یک مزیت بزرگ برای تولید ان ها در شهرستان خواهد بود.[11] کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آنها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی های زیست محیطی می گردد. با توجه به آنکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، نیاز گیاه به آب کم می‌باشد و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های شهرستان نقش موثری داشته باشد. همچنین برگردان بقای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. امروزه گیاه گلرنگ در اغلب کشورها کاشته می شود و از نظر مصارف روغن و ماده رنگی گل‌های آن مورد توجه است.تکثیر گلرنگ از طریق کاشت دانه آن صورت می گیرد. گلرنگ، گیاهی است که به طور عمده در آب و هوای گرم و خشک رشد می کند که شهرستان جهرم از این نظر دارای مزیت برای زراعت آن است. می توان در صنعت داروسازی از آن استفاده کرد، همچنین در آینده محصول جایگزین زعفران به حساب می آید و از روغن های مایع دیگر ضرر کمتری دارد.

سیب زمینی از جمله محصولات زراعی است که در شهرستان جهرم تولید می شود و با توجه به جایگاه ویژه سیب زمینی در سبد غذایی مردم شهرستان و کشور، تولید آن توجیه اقتصادی بسیار خوبی دارد. سیب زمینی بعـد از گنـدم، برنـج و ذرت، بیشتریـن سـهم را در میـزان تولید محصولات غذایـي داراسـت و نقـش مهمـي در تغذیه و سـبد غذایي جمعیـت جهان دارد. بـرای تولید پایـدار محصول سـیب زمینی، آب مهم تریـن عامـل اسـت کـه بـا توجـه بـه مشـکل کم آبـی در برخی نقاط شهرستان، کاشت آن در آن مناطق توصیه نمی شود.

کینوا گیاه دیگری است که زراعت آن در شهرستان جهرم انجام می شود و با توجه به اینکه این محصول در کشور های اطراف مصرف خوبی دارد و شرایط جغرافیایی شهرستان برای آن مناسب است، لذا کشت آن مزیت دارد.[12] گیاه کینوا به نام های برنج اینکا و خاویار گیاهی معروف است. کینوآ گیاهی مقاوم به شوری آب، شبیه غلات بوده و مانند دیگر غلات پخته و مصرف می شود اما جزو خانواده غلات به حساب نمی آید و از خانواده چغندر و اسفناج است. این گیاه به رشد در شرایط سخت مشهور است به همین دلیل یکی از بهترین گزینه ها برای بیابان زدایی در شهرستان جهرم محسوب می شود. مقاومت زیاد  گیاه کینوا به خاک و آب شور و انتخاب رقم زود رس و بازار پسند "تی تی کاکا " و " چیزوان" تجربه موفق کشاورزان پیشروی شهرستان در کشت انبوه کینوا است.

کشت کنجد در شهرستان به میزان کم انجام می شود. این محصول در داخل شهرستان های اطراف و استان یزد زیاد مصرف می گردد. کاشت کنجد به دلیل سازگاری محیطی، بازدهی بالا، مفید بودن برای خاک، نیاز به سرمایه اولیه کم و بازاریابی آسان، گزینه شغلی مناسبی برای شهرستان جهرم است. کنجد از آن دسته گیاهانی محسوب می شود که با هر بار کشت و پرورش، محصول و بار قابل توجهی را به ارمغان می آورد. یکی دیگر از مزایای کاشت کنجد، صرفه جویی در منابع آب است. این گیاه قادر است تا با جذب رطوبت باقیمانده در خاک رشد کند. همین امر موجب سازگاری کنجد با آب و هوای گرم شهرستان جهرم می شود. ریشه های کنجد در بهبود ساختمان خاک و افزایش نفوذ پذیری آن نقش موثری داشته و به عنوان یکی از گیاهان مناسب برای تناوب‌های زراعی در نظر گرفته می شود. همچنین در بعضی از مناطق این گیاه به عنوان کود سبز کاشته می شود. کنجد در روغن کشی (کنجد و ارده)، نانوایی و آجیل فروشی ها، تهیه عطرها، به عنوان حلال در داروسازی و... مورد استفاده قرار می‌گیرد. عمده مشکل کنجدکاران شهرستان، عدم وجود ماشین‌آلات کاشت و برداشت دانه های روغنی بوده و درصورت تامین این ماشین آلات، تولید کمی وکیفی محصول درسطح منطقه میتواند از رشد قابل توجهی برخوردار شود.

طبق نظر کارشناسان امکان کشت زعفران، آفتابگردان، توتون و چغندرقند در شهرستان جهرم وجود دارد.[13] بسیاری از مردم بر این عقیده اند که کاشت زعفران فقط درخراسان انجام می شود، به همین دلیل اطلاعات کافی از کاشت طلای سرخ ندارند. مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد بوده و به آب کمی نیاز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند. ایران اولین کشور تولیدکننده زعفران بوده که قریب به 90 درصد از زعفران جهان را تأمین می کند.

آفتابگردان گیاهی یک ساله است که پرورش آن در شرایط شهرستان جهرم ممکن است و فرآورده های حاصل از آن دارای مزیت اقتصادی فراوانی است. آفتابگردان در دو نوع آجیلی و روغنی کاشته می‌شود. این گیاه، یکی از نباتات روغنی مهم جهان است که از نظر تولید روغن، بعد از سویا در مقام دوم قرار دارد و بیش از 14% کل روغن نباتی جهان را تولید می کند.

تنباکو یا توتون گیاهی با برگ‌های پهن است که سازگاری مناسبی با آب و هوای شهرستان جهرم دارد. نام تنباکو به برگ‌های خشک و بریده شده ی این گیاه هم گفته می‌شود. مصرف اصلی این گیاه تدخین دود حاصل از سوزاندن برگ‌های خشک آن است که دارای نیکوتین می باشد.

کشت چغندرقند علاوه بر این که از نظر اقتصادی بسیار سودآور است، می تواند در اصلاح خاک و کنترل علف های هرز نیز مؤثر بوده و از این رو به راحتی می توان این گیاه را در تناوب با گیاهان دیگر قرار داد. به خاطر سازگاری زیاد این گیاه با شرایط مختلف آب و هوا و خاک، در اکثر نقاط شهرستان می توان آن را کشت کرد. این گیاه با ریشه های عمیق خود نفوذپذیری خاک را افزایش داده و خاک مناسبی را برای کشت های بعدی آماده می کند. همچنین از چغندرقند علاوه بر قند محصولات دیگری مثل برگ چغندر و تفاله مخلوط با ملاس (بعد از برداشت قند در کارخانه) به دست می آید که می تواند مورد تغذیه دام قرار گیرد. لازم به ذکراست که کشت چغندرقند به آب زیادی نیاز دارد و برای شروع این کسب‌وکار باید این نکته را درنظرگرفت.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و سود سرشاری دارد. عمده پرورش طیور در شهرستان جهرم، به مرغ های گوشتی و تخم گذار اختصاص دارد و فعالیت در حوزه ی پرورش مرغ های گوشتی، تخم گذار و همچنین مرغ های بومی برای شهرستان دارای مزیت است و می توان به میزان بیشتر با توجه به نیاز مردم شهرستان در این زمینه ها فعالیت کرد.

با افزایش روزافزون جمعیت در راستای تامین نیازهای مردم، ایجاب می‌کند در زمینه تولید گوشت سفید و پرورش مرغ گوشتی فعالیت کرد. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم وبهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است. نسبت ضایعات در گوشت مرغ در مقایسه با سایر دام ها کمتر است، به طوری که در گوشت گوسفند ضایعات حدود 50 % و در مرغ حدود 25 % است. ضریب تبدیل جیره غذائی به گوشت در مرغ نسبت به سایر دام ها بالا بوده به طوری که در مرغ های اصلاح شده این ضریب 2 تا 2/2 و در گوساله و گاو بین 6 تا 9 % متغیر است. با توجه به دلایل فوق ایجاد واحد پرورش مرغ گوشتی در شهرستان گزینه مناسبی برای علاقه مندان به بخش طیور می باشد و تنها باید بازاریابی کرد تا بتوان محصول را با قیمت مناسب به فروش رساند.

یکی از دلایل استقبال از پرورش مرغ بومی، سوددهی بسیارخوب پرورش مرغ بومی یا محلی است. مرغ بومی یا همان مرغ های محلی، نوعی نژاد بسیار مقاوم به شمار می آیند که در مقابل بیماری ها، گرما و سرما تحمل بالایی دارند و این مزیت باعث می شود که ایجاد واحدهای تولیدی مرغ بومی در شهرستان جهرم برای تولید کنندگان سوددهی داشته باشد. یکی دیگر از مزیت های پرورش مرغ بومی این است که این کار نیاز به تجهیزات خاص و پیچیده ای ندارد، هرچند اگر در پرورش مرغ بومی یا همان مرغ محلی از تجهیزات مدرن استفاده شود، سود بیشتری نصیب پرورش دهنده می شود. منظور از تجهیزات مواردی مانند آبخوری، دان خوری، لانه تخم گذاری و... است.

پرورش مرغ تخمگذار علاوه براینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید در شهرستان کمک می کند، نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود شود، نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود در شهرستان می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم درمورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است.

پرورش بوقلمون در سال های اخیر به دلیل بازار فروش خوب برای گوشت این گونه و همچنین سازگاری شرایط آب و هوایی در شهرستان زیاد شده است و همچنان برای پرورش آن مزیت وجود دارد.[14] در طي چند دهه گذشته توجه به بوقلمون و محصولات آن موجب شده تا پرورش آن به صورت صنعتي در شهرستان، ايران و جهان آغاز و طي چند سال اخير نيز به مرز قابل قبولی برسد تا جائيکه امروزه شاهد افزايش روز افزون مصرف گوشت و ساير فرآورده هاي آن در سراسر جهان هستيم. از آنجا که گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای بوده و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد؛ مي تواند به عنوان جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه برای شهرستان جهرم حائز اهمیت است.

پرورش کبک و بلدرچین در شهرستان به صورت سنتی و خانگی انجام می شود. با توجه به اینکه این ماکیان در شهرستان ها و استان های اطراف بازار فروش مناسب دارند، فعالیت در این حوزه ها نیز دارای مزیت است.

بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک، در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.

کبک پرنده‌ای است وحشی، که در کوهستان‌ها زندگی می‌کند. این پرنده از قدرت پرواز کمی برخوردار بوده و در دنیا گونه‌های متعددی از آن وجود دارد. محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب قیمتی بیشتر و مشتریان خاص خود را دارند و از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه بیشتر را دارد و از نظر صادرات در وضعیت مناسبی قرار دارد. با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز شهرستان و کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست.

 

· دامداری

دامداری به عنوان یکی از حوزه های بخش کشاورزی، در سطح گسترده ای در کشور انجام می شود و در نتیجه ی انجام این حرفه، سود اقتصادی خوبی کسب شده است. از آن جایی که حوزه دامداری با یکی از مهم ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصا منابع پروتئینی مرتبط می‌باشد، توجه به آن امری ضروری است.

زنبورداری و تولید عسل از جمله محصولات تولیدی شهرستان است و در بسته بندی های ده کیلویی عرضه به بازار می شوند ولی بسته بندی آنها کاملا به صورت سنتی است؛ در نتیجه فعالیت در حوزه ی بسته بندی عسل برای شهرستان مزیت خواهد داشت. بسته بندی عسل به شکل های جذاب، خلاقانه و مناسب جهت نگهداری رو به افزایش است و نقش آن در فروش محصول بسیار زیاد است. بسته‌بندی های شکیل، باعث جذب بیشتر مشتری و همچنن تسهیل در حمل و نقل عسل می‌شود؛ لذا کار کردن در حوزه بسته بندی عسل تولیدی شهرستان علاوه بر سودآوری باعث ایجاد اشتغال پایدار می‌شود

در شهرستان جهرم به واسطه ی فعالیت گسترده در حوزه ی باغداری و زراعت، فعالیت های دامداری بسیار کم و در حد تامین نیاز شهرستان انجام شده است. در شهرستان پرورش دام های سبک از سنگین بیشتراست. [15]دام های سبک پرورش داده شده از نژاد های ترکی-قشقایی، کرمانی و بومی هستند. همه ی انواع این گوسفندان بخصوص کرمانی و بومی به دلیل تولید گوشت بیشتر دارای مزیت هستند.

گوسفندان کرمانی جزء نژاد های پشمی و گوشتی هستند و هم پشم و هم گوشتی که از این گونه گوسفندان به دست می آید مرغوبیت بالایی دارد. این گوسفندان دارای پشم و پوستی به رنگ نخودی هستند و از نظر رنگی می توان آن ها را از دیگر گوسفندان تمایز داد. این گوسفندان با شرایط آب و هوایی گرم شهرستان کاملآ سازگاری دارند و می توانند گرمی آب و هوا را تحمل کنند و حتی بدون استفاده از مراتع غنی زیست خود را ادامه دهند. گوسفندان کرمانی بسیار چابک هستند و قدرت راه پیمایی بالایی دارند.

پرورش گوسفند نسبت به سایر حیوانات، بیشتر مورد توجه دامداران شهرستان قرار گرفته است؛ زیرا توان گوسفند برای تحمل اقلیم های متفاوت بیشتر است، جیره غذایی کمتر و در نتیجه هزینه کمتری نیاز دارد، تمامی فرآورده های دامی مانند گوشت، شیر، ماست، کره و حتی پشم و پوست دام پرکاربرد هستند و فروش این فرآورده ها در تمامی روزهای سال در داخل شهرستان و استان های اطراف انجام می‌شود. قیمت گوشت گوسفند بالا است و به علاوه اجزای گوسفند مانند دل، قلوه، جگر، سیرابی، کله پاچه، خوش گوشت و… نیز قابل فروش هستند. خرید دام برای قربانی کردن در ایام مذهبی مانند عید قربان و… موجب رونق این کسب و کار می‌شود؛ بنابراین گسترش پرورش گوسفند سوددهی خوبی را خواهد داشت.

یکی از بهترین نژادهای گوسفندان ایران می توان گوسفندان نژاد قشقایی را نام برد که جز دسته گوسفندان گوشتی می باشد. زادگاه اصلی این نوع نژاد گوسفند در استان فارس می باشد که توسط ترک قشقایی پرورش می یابد. این نوع گوسفند در بدو تولد به رنگ قهوه ای می باشد و هر چه بزرگتر می شود به رنگ شکری متمایل می شود. البته این گوسفند چه میشن و قوچ آن دارای  سر و کله ای کشیده می باشند. دنبه آنها گرد و کوتاه می باشد. بره این نژاد دارای پشمی به وزن ۷۰۰ گرم و میش آن ۱٫۰۵ کیلوگرم و قوچ آن معمولا نزدیک به ۱٫۸۵ کیلوگرم وزن پشم آنها می باشد. فصل زایش این گوسفند بیشتر در زمستان و پاییز می باشد و درصد زایش آنها ۸۵ درصد و باروری آنها ۹۶ درصد و همچنین درصد دو قلوزایی گوسفند قشقایی ۲تا ۳ قلو می باشد.

پرورش دام های سنگین در شهرستان در واحد های صنعتی و نیمه صنعتی انجام می شود. در شهرستان پرورش گاو اصلاح شده ی هلشتاین و گاو بومی صورت می گیرد. هر دوی این دام ها به یک نسبت برای شهرستان دارای مزیت هستند.

گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته می شود، جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می کند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد  و درصد پروتئین آن ۳ درصد است و فعالیت در این حوزه برای شهرستان دارای مزیت است.

گاوهای بومی شهرستان به لحاظ تنوع و اختلاف ژنتیکی، ویژگی های خاص نژادی و مقاومت های طبیعی ایجاد شده در آن ها طی قرن ها زیست در شرایط سخت محیطی و آب و هوایی شهرستان به عنوان یک منبع عظیم تولید شیر و گوشت می تواند نقش موثری در تامین مواد پروتئین حیوانی و اقتصاد جامعه ایفا نماید. در ضمن به عنوان مثال طبق آماری که اخیرا تهیه و ارائه شده است حدود 95.5% شیر مصرفی و حدود 50% گوشت مصرفی انسان در سطح جهان از گاو به دست می آید. پوست گاو نیز به عنوان یک محصول با ارزش دامی امروزه به میزان 10 تا 20 درصد مصارف چرم سازی را تامین می کند، حتی شاخ و سم و فضولات حیوان نیز ارزش اقتصادی داشته و به روش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

پرورش شتر در شهرستان به میزان کم انجام می شود؛ ولی با توجه به اینکه شرایط محیطی و آب و هوایی برای پرورش آن مساعد است و همچنین بازار مصرف خوبی در کشور های اطراف دارد، پرورش شتر در شهرستان می تواند گزینه مناسبی باشد. پرورش شتر نسبت به سایر دام ها مزیت‌هایی مانند قابلیت سازگاری با شرایط سخت محیطی در برخی مناطق خشک و نیمه خشک شهرستان، تحمل گرما، کم آبی و کیفیت پایین علوفه و مقاومت نسبی در مقابل امراض و عوامل بیماری زا دارد. همچنین شتر در مقایسه با سایر دام های اهلی علوفه را با قابلیت هضم بالا و بازده بیشتری استفاده می نماید و قادر است از انواع خاص گیاهان مرتعی (خشبی و خاردار و تیغ دار) به میزانی استفاده نماید که سایر دام ها قادر به استفاده از آن نیستند. از دیگر فواید پرورش شتر، حداقلِ نیاز به تاسیسات، تجهیزات و امکانات پرورش و نگهداری و در نتیجه کمترین نیاز به سرمایه گذاری سنگین را در مقایسه با سایر دام‌ها دارد.

یکی از فعالیت هایی که طبق نظیر کارشناسان در شهرستان مزیت دارد، پرواربندی گوساله است. پرواربندی گوساله در راستای تامین گوشت قرمز شهرستان، یکی دیگر از پیشنهاد های خوب در زمینه دامداری است. حدود نیمی از گوشت قرمز کشور توسط گاوهای پروار شده تأمین می‌شود؛ بنابراین این بخش از دامپروری و دامداری دارای ظرفیت زیادی برای توسعه و پیشرفت دارد. مزایای ورود به عرصه‌ی پرورش گوساله دارای جنبه های مختلف است. از یک طرف، از پوست گاو گوشتی در چرم‌سازی استفاده می‌شود؛ از طرف دیگر از گوشت آن جهت استفاده در تغذیه انسان بهره برداری می شود. در پرواربندی علمی و صنعتی از دام‌های نر جوان نژادهای گوشتی استفاده می‌شود. استفاده از ظرفیت ژنتیکی دام‌های گوشتی و کاهش کشتار دام‌های شیری و مولد از دیگر محاسن پرواربندی با روش‌های نوین است. پرواربندی گوساله با روش‌های علمی و نوین سبب کاهش دوره پرواربندی، کاهش هزینه تولید گوشت و جلوگیری از تخریب مراتع می‌شود.

 

· صنایع دستی

صنایع دستی چکیده و ثمره ذوق و هنر هنرمندان و صنعتگرانی است که با دستان پرتوانشان روح و جان فرهنگ و هنر به یادگار مانده از نیاکان خویش را جاودانه می‌سازند. صنایع دستی نماد فرهنگ اصیل، تاریخ کهن و هنر بی‌مثال مردم این سرزمین اسطوره‌ای است، گوهرِ پاکیزه و قیمتیِ مردمی که نه به وسیله صنعت بلکه به دستِ پرتوان صنعتگران، هنرمندان و بافندگان این دیار کهن تولید شده است.

صنایع دستی شهرستان جهرم شامل قالی بافی، حصیر بافی، گلدوزی، معرق کاری و منبت کاری است. البته فعالیت های صنایع دستی به دلیل عدم بازار فروش مناسب و قیمت پایین این محصولات، رونق خاصی ندارند. از بین موارد نامبرده شده قالی بافی دارای مزیت نسبی است.[16]

قالیبافی از هنرهایی است که از قدیم نزد ایرانیان جایگاه ویژه ای داشته و ایران را به این هنرش می‌شناسند. آمارها نشان می دهد فرش شهرستان جهرم همانند سایر فرش سایر استان ها از کیفیت خوبی برخوردار بوده و قابل رقابت با کشورهای دیگر است. قالیبافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. همچنین با تولید فرش با کیفیت می توان به صادرات در این زمینه فکر کرد. این کسب و کار  را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.

در سال های اخیر فعالیت های گوهر تراشی در شهرستان انجام شده است و علاقه به این کار به دلیل سوددهی خوب در شهرستان زیاد است، گوهرتراشی یا نگین تراشی واژه ای می باشد که برای تراش و پرداخت (پولیش) سنگ ارائه شده است.

طبق نظرکارشناسان گلیم بافی و جاجیم بافی نیز در شهرستان جهرم دارای مزیت اقتصادی است.[17] گلیم یا پلاس یکی از انواع صنایع دستی زیراندازی و پوششی است که از ابریشم، موی بز، پشم گوسفند یا دیگر چهارپایان اهلی بافته می‌شود.

جاجیم گونه‌ای زیرانداز دورویه و دست‌بافی است از پارچه ی کلفت شبیه به پِلاس که از پلاس نازک‌تر است و آن را از نخ‌های رنگین و ظریف پشمی یا پنبه‌ای یا آمیزه‌ای از این دو می‌بافند. جاجیم‌ها پرز ندازند و می‌توان از هر دو روی آن استفاده کرد.

 

· خدمات

شاید جاذبه‌های گردشگری شیراز که از شهرتی جهانی برخوردار است باعث شود مناطقی چون جهرم و زیبایی‌هایش، برای علاقمندان به سفر از قلم بیوفتد. اما باید بگوییم جهرم شهری باستانی است که از غنای تاریخی خاصی برخوردار است. علاوه بر این، طبیعت این شهر هم مثال‌زدنی است. قدمت این شهر به دوران هخامنشی و پادشاهی اردشیر اول برمی‌گردد. از جاذبه های طبیعی و تاریخی شهرستان می توان به معبد آناهیتا، چهارطاقی قطب آباد، مدرسه علمیه خان، بازار زرندیه و... نام برد. [18]

در این شهرستان در اطراف جاذبه ها هتل، اقامتگاه بومگردی و مسافرخانه ایجاد شده است ولی در حوزه های دیگر ایجاد مجتمع های رفاهی-خدماتی، مجتمع های تفریحی-سرگرمی  و رستوران بومی فعالیتی صورت نگرفته است. موارد بیان شده به همین ترتیبی که بیان شده اند، مزیت دارند.[19]

مجتمع تفریحی-سرگرمی به تاسیساتی گفته می‌شود که مجموعه ای از واحد های گردشگری ساخته شده و هر کدام به صورت خود پذیرایی کار می‌کنند. فروشگاه ها، رستوران ها، اغذیه فروشی ها، تسهیلات ورزشی، فضای بازی و تفریحی، اقامتگاه ها، مراکز توریست گردانی و ... از جمله امکاناتی است که این مجتمع ها ارائه می‌دهند.

چند سالی است که احداث مجتمع های خدماتی رفاهی بین راهی در جاده های کشور به منظور ساماندهی خدمات بین راهی و افزایش رفاه رهگذران جاده ها مورد توجه قرار گرفته است. لیکن قابلیت های بالقوه بسیاری در این مجتمع ها نهفته است که می توان از آنها در جهت نیل به اهداف بزرگتری همچون توسعه و توازن منطقه ای بهره برد. از سوی دیگر در نظر گرفتن نقش های جدید برای این مجتمع ها، ضمن آنکه می تواند گام های مهمی در جهت توسعه پایدار مناطق تلقی گردد و باعث آن می شود که ادامه فعالیت مجتمع های خدماتی – رفاهی بین راهی و گسترش دامنه فعالیت آنها از نظر اقتصادی توجیه پذیر باشد. در این زمینه تبعات مثبت احداث این مجتمع ها، به ویژه جنبه های گردشگری همراه با تاثیرات متقابل آنها بر مردم شهرستان و رهگذران جاده ها تا حدی است که بعضا این الزام را ایجاب می کند که نهاد های اجرایی برای احداث این مجتمع ها و کمک به استقرار فعالیت آنها پیشقدم شوند؛ بنابراین ایجاد چنین مکانهایی قابلیت سرمایه گذاری را دارد.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آنها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده می‌شود و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده می‌شود. رستوران‌ها جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی برای هر کشوری در جهان محسوب می‌شوند و می تواند در خانه های قدیمی موجود در شهرستان جهرم اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی، برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف ایران قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کار های زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذا های محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

علاوه بر فعالیت در حوزه ی گردشگری در حوزه ی ارائه ی خدمات دیگر نیز در شهرستان ضعف هایی وجود دارد. از جمله فعالیت های حوزه ی خدمات می توان به خدمات خودرو، خیاطی و آرایشگری اشاره کرد و تمام این موارد برای شهرستان مزیت یکسانی دارند.[20]

 

· شیلات

در شهرستان جهرم به دلیل عدم استفاده از گوشت ماهی پرورشی و نزدیکی به دریای خلیج فارس، فعالیت های حوزه ی شیلات بسیارکم بوده است و تنها یک واحد پرورش ماهی قزل الا در این شهرستان دایراست و حجم تولیدات کافی است و با توجه بهاینکه جهرم یک منطقه ی گرمسیری است، افزایشفعالیت در حوزه ی قزل آلا مزیت ندارد؛ اما ماهی کپور قابلیت تولید و پرورش دارد.[21]

بزرگ‌ترین خانواده ماهيان آب شيرين، کپورماهیان هستند، که دارای 200 جنس می‌باشند. این ماهی در مقایسه با سایر گونه‌های پرورشی در آب‌های گرم و معتدل همچون شهرستان جهرم، ارزشمندترین ماهی ازلحاظ اقتصادی است و نیز ارزش‌های تغذیه‌ای فراوانی دارد. ازاین‌رو آموزش توسعه پرورش این ماهی می‌تواند در راستای تأمین غذای جمعیت کشور و نیز افزایش سطح معیشتی مردم مؤثر باشد.

 

· صنعت

فعالیت های صنعتی در شهرستان جهرم بسیارکم است و با اینکه این شهرستان یک شهرک صنعتی بزرگ دارد؛ ولی به دلیل پرداختن به کشاورزی و دامداری فعالیت های صنعتی رونق زیادی نداشته است. [22]

در شهرستان جهرم معدن سنگ وجود دارد و ایجاد واحد هایی برای تولید سیمان، بلوک و بتن به دلیل استفاده از این مصالح ساختمانی در داخل شهرستان و استان های مجاور، سوددهی خوبی خواهد داشت.

همچنین در این شهرستان واحد تولید سبد و کارتن دایر است؛ ولی به دلیل فعالیت های بیشتر در حوزه ی باغی و زراعی، میزان تولید جوابگوی نیاز استان نبوده و احداث واحدی برای تولید سبد و کارتن در شهرستان احساس می شود.

واحد های فعال در این شهرستان شامل تولید الکل، کارتن، سبد، فولادآذین و ذوب آهن است. ماده ی اولیه ی ذوب آهن در این شهرستان نیست و فقط فعالیت در این حوزه در داخل جهرم صورت می گیرد.[23]

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

کشاورزی

صنایع

خدمات

ردیف

باغداری

زراعت

طیور

دامداری

شیلات

صنایع غذایی

صنایع تبدیلی و تکمیلی

صنایع دستی

صنعت

خدمات

1

احداث باغات مرکبات

(1)

کشت گندم

(1)

پرورش مرغ گوشتی

(1)

زنبورداری

(1)

پرورش ماهی کپور

(1)

فرآوری مرکبات

(1)

سورت درجه بندی میوه ها

(1)

قالی بافی

(1)

تولید سیمان

(1)

مجتمع رفاهی-خدماتی

(1)

2

احداث باغات انگور

(1)

کشت جو

(1)

پرورش مرغ بومی

(1)

پرورش گوسفند کرمانی

(1)

فرآوری انجیر

(1)

بسته بندی خرما

(1)

حصیر بافی

(2)

تولید بلوک

(1)

مجتمع تفریحی-سرگرمی

(1)

3

احداث باغات انجیر

(1)

کشت آویشن

(1)

پرورش مرغ تخم گذار

(1)

پرورش گوسفند بومی

(1)

فرآوری خرما

(1)

بوجاری

(2)

گلدوزی

(2)

تولید بتن

(1)

رستوران بومی

(2)

4

احداث باغات خرما

(1)

کشت ذرت علوفه ای و دانه ای

(2)

پرورش بوقلمون

(2)

پرورش گوسفند ترکی-قشقایی

(2)

فرآوری انگور

(1)

تولید ذغال فشرده

(2)

معرق کاری

(2)

تولید کارتن

(2)

خدمات خودرو

(2)

5

احداث باغات انار

(1)

کشت یونجه

(2)

پرورش بلدرچین

(3)

پرورش گاو هلشتاین

(3)

فرآوری انار

(1)

بسته بندی مرغ

(3)

منبت کاری

(2)

تولید سبد

(2)

خیاطی

(3)

6

گلخانه ی خیار و گوجه فرنگی

(1)

کشت شبدر

(3)

پرورش کبک

(3)

پرورش گاو بومی

(3)

تولید رب و پودر گوجه فرنگی

(2)

بسته بندی بوقمون

(3)

گوهرتراشی

(3)

آرایشگری

(3)

7

گخانه ی تولید سایر صیفی جات

(2)

کشت کلزا

(3)

پرورش شتر

(4)

تولید خیار شور

(2)

بسته بندی گوشت قرمز

(4)

جاجیم بافی

(4)

8

احداث باغات گریپ فوروت

(2)

کشت گلرنگ

(3)

پروار بندی گوساله

(5)

تولید ترشی و شور

(2)

بسته بندی عسل

(4)

گلیم بافی

(4)

9

احداث باغات ازگیل

(3)

کشت سیب زمینی

(3)

فرآوری گیاهان دارویی

(3)

تولید کمپوست

(5)

10

کاشت گل نرگس

(3)

کشت کینوا

(4)

گلاب گیری

(3)

فرآوری پوست دام

(5)

11

کاشت گل محمدی

(3)

کشت کنجد

(4)

تولید چیپس میوه

(3)

12

پرورش قارچ

(4)

کشت زعفران

(5)

تولید کیک و کلوچه

(4)

13

احداث باغات پسته

(5)

کشت آفتابگردان

(5)

تولید رنگینک

(5)

14

احداث باغات گردو

(5)

کشت توتون

(5)

روغن شی از دانه های روغنی

(5)

15

احداث باغات بادام

(5)

کشت چغندرقند

(5)

تولد نشاسته

(5)

16

کاشت درخت پالونیا

(6)

تولید سوسیس و کالباس

(6)

17

کاشت درخت صنوبر

(6)

تولید ناگت و شنیسل

(6)

18

کاشت درخت باران طلایی

(6)

مشاغل

مزیت

احداث باغات مرکبات

1

احداث باغات انار

2

احداث باغات انجیر

3

احداث باغات انگور

4

احداث باغات خرما

5

احداث گلخانه ی تولید خیار و گوجه فرنگی

6

فرآوری مرکبات

7

فرآوری انار

8

فرآوری انجیر

9

فرآوری خرما

10

فرآوری انگور

11

کشت گندم

12

کشت جو

13

کشت آویشن

14

سورت و درجه بندی میوه

15

بسته بندی خرما

16

پرورش مرغ گوشتی

17

پرورش مرغ بومی

18

پرورش مرغ تخم گذار

19

زنبورداری

20

پروش گوسفند کرمانی

21

پرورش گوسفند بومی

22

قالی بافی

23

مجتمع رفاهی-خدماتی

24

مجتمع تفریحی-سرگرمی

25

پرورش ماهی کپور

26

تولید سیمان

27

تولید بلوک

28

تولیدبتن

29

احداث باغات گریپ فروت

30

احداث گلخانه ی سایر صیفی جات

31

تولید رب وپودر گوجه فرنگی

32

تولید خیارشور

33

تولید ترشی و شور

34

بوجاری

35

تولید ذغال فشرده

36

کشت ذرت علوفه ای و دانه ای

37

کشت یونجه

38

پرورش بوقلمون

39

پرورش گوسفند ترکی-قشقایی

40

حصیربافی

41

گلدوزی

42

معرق کاری

43

منبت کاری

44

احداث رستوران بومی

45

خدمات خودرو

46

تولید سبد

47

تولید کارتن

48

احداث باغات ازگیل

49

کاشت گل محمدی

50

*این فایل با همکاری کیمته امداد امام خمینی(ره) تهیه و تدوین شده است.