رستم

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب ‌وكارهاي موجود در هر شهرستان بر مبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب ‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌ شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افراد خبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح ‌شده‌ است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست ‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان رستم ارائه‌ شده ‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همان‌طوري‌كه در قسمت قبل اشاره‌ شد مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده ‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌ وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌ وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده ‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجود دارد، اشاره شده ‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده ‌است.

 

1.دامداری
2.صنایع غذایی
3.صنایع تبدیلی و تکمیلی
4.باغداری
5.زراعت
6.صنایع دستی
7.صنعت
8.طیور
9. شیلات
10.خدمات

 

· دامداری

دامداری به عنوان یکی از حوزه‌های بخش کشاورزی، در شهرستان رستم انجام می‌شود و انجام این حرفه سود اقتصادی مناسبی را به همراه دارد. با توجه به این که دامداری در این شهرستان با یکی از مهم‌ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصاً منابع پروتئینی مرتبط می‌باشد، توجه به آن امری ضروری است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره‌وری در آن ضمن ایجاد اشتغال زایی، می‌تواند عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی شهرستان محسوب شود.

دامداری در این شهرستان بیشتر به صورت سنتی انجام می‌شود و علاوه بر این، دامداری صنعتی و نیمه صنعتی نیز در شهرستان وجود دارد. مردم این شهرستان در زمینه دام سبک بیشتر گوسفند نژاد بومی، قشقایی، بختیاری و افشاری را پرورش می‌دهند. البته پرورش بز بومی، بز دورگ پاکستانی و بز سانن نیز به صورت محدود در برخی از نقاط شهرستان وجود دارد. در زمینه دام سنگین نیز بیشتر گاو هلشتاین دورگ و جرسی دورگ را پرورش می‌دهند. پرورش تمام موارد فوق با اقلیم شهرستان سازگار است و ظرفیت های توسعه را دارد. البته مردم بیشتر از دام سبک استقبال می‌کنند؛ لذا پرورش دام سبک در اولویت بالاتری قرار می‌گیرد.

گوسفند افشاری یکی از نژادهای بسیار مهم گوسفند داشتی است که بومی استان زنجان است. مدیریت پرورشی بهینه این نژاد می تواند سودآوری واحد گوسفندداری را افزایش دهد. دلایل زیادی باعث شده است که امروزه گوسفندان نژاد افشاری جزء پر فروش ترین گوسفندان باشند. این نژاد به آب و هوای سرد عادت داشته و دارای جثه بزرگی است. گوسفند افشاری جزء گوسفندان سنگین ‌دنبه کشور محسوب می‌گردد. رشد سریع، تولید شیر خوب و پرچرب و بهترین گوشت قرمز (که باعث ‌شده است این دام جزء گوسفندان دو منظوره گوشتی - شیری قرار بگیرد.)، بهبود کمی و کیفی پشم گوسفند، سازگاری و عادت پذیری با شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر، قدرت راهپیمایی و کوه پیمایی خوب، توان چند قلوزایی، مقاومت در برابر بیماری ها و انگل‌های منطقه، بالا بودن ضریب تبدیل و داشتن بازده اقتصادی مطلوب از جمله مزایای پرورش گوسفند افشاری هستند.

گوسفند بومی توانایی زیادی برای تحمل اقلیم های متفاوت دارد، جیره غذایی کمتر و در نتیجه هزینه کمتری نیاز دارد. تمامی فرآورده های دامی مانند گوشت، شیر، ماست، کره و حتی پشم و پوست این دام پرکاربرد هستند و فروش این فرآورده ها در تمامی روزهای سال انجام می‌شود. با توجه به فروش گوشت و سایر اجزای گوسفند و دست‌یابی به سود بالا، فعالیت در این زمینه مزیت دارد.

گوسفندان نژاد قشقایی جزو نژادهای گوشتی در ایران هستند و در شرایط سخت نیز قادر هستند به زندگی خود ادامه دهند. گوشت این نژاد کیفیت بالایی دارد؛ به طوری که می‌توان آن را به عنوان یکی از با کیفیت ترین گوشت های گوسفند در ایران برشمرد. همان‌طور که ذکر شد این نژاد یکی از محبوب ترین نژادهای گوسفندان در ایران است به همین دلیل هم اکثر دام هایی که در مناطق جنوبی ایران نگهداری می‌شوند از این دسته هستند و عمده گوشت قرمز مورد نیاز را تامین می‌کنند.

گوسفند لری - بختیاری گونه ای از نژادهای گوسفندان ایرانی است که در ایران زیست بوم دارند و پرورش داده می شوند. همان طور که از اسم این نوع نژاد پیداست، این گوسفندان در مناطق لرنشین ایران و به خصوص منطقه‌ چهار محال بختیاری پرورش داده می شوند و این استان به عنوان زیست بوم اصلی این گونه گوسفندان زنده محسوب می شود. به طور کلی گوسفند لری - بختیاری را جزو دسته های گوسفندان گوشتی می نامند. تمایز این نژاد نسبت به دیگر نژادهای گوسفندان ایرانی در این است که در پشت دست و پا، حتی جلوی پوزه، دور چشم ها و روی گوش های آن لکه هایی به رنگ قهوه ای تیره یا مشکی دیده می شود.

بز سانن یک نژاد شیری پرتولید است که نسبت به بزهای بومی، مقدار زیادی شیر تولید می کند و می‌تواند بخشی از نیاز شهرستان به شیر و پروتئین حیوانی را تأمین نماید. نرخ تبدیل مواد خوراکی به شیر در بزهای سانن بالاتر می‌باشد که این امر موجب افزایش بازدهی بز سانن از خوراک مصرف شده توسط آن می‌شود. کسب و کار پرورش بز سانن موجب اشتغال‌زایی و رغبت بیشتر جوانان به امر دامداری می‌شود. هر کیلوگرم شیر بز با قیمت بیشتری نسبت به شیر گاو فروخته می‌شود و در نقاط مختلف کشور طرفداران خاص خود را دارد.

به طورکلی بز به‌ عنوان یک حیوان اهلی نشخوارکننده جهت تولید شیر و گوشت در مناطق مختلف پرورش داده می‌شود. جثه کوچک، کم توقع بودن و مقاومت در برابر بیماری‌ها و شرایط سخت محیطی، باعث شده است که بز به‌ عنوان حیوانی محبوب در بین دامداران تلقی شود. در نقاط مختلف از این حیوان علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده می‌شود.

امروزه به منظور بهره برداری بهینه، از گاوهای دورگ استفاده می‌شود که این موارد حاصل تلقیح نژاد اصلی و نژاد بومی هستند. گوساله ای که از طریق آمیخته گری متولد می شود هم برخی خصوصیات ارثی گاو نر اصیل را دارد و هم برخی خصوصیات ارثی گاو ماده بومی را دارد. در نسل های بعدی به تدریج صفات منتقل شده از گاوهای اصیل در گوساله ها ظاهر می شود و تولیدات شیر و گوشت اغلب آنها نیز به نحو قابل توجهی بیشتر می شود. در شهرستان رستم نیز پرورش گاو هلشتاین دورگ و جرسی دورگ انجام می‌شود و با توجه به سازگاری که با اقلیم منطقه دارند، همچنان قابلیت توسعه و سرمایه گذاری را دارد.

زنبورداری نیز از جمله مشاغلی است که در شهرستان انجام می‌شود و به سبب اقلیم مناسب و عملکرد بالا، پتانسیل های سرمایه گذاری و سوددهی را دارد. پرورش زنبور اگر همراه با رعایت اصول علمی صورت پذیرد، می تواند پیشه‌ای سودآور باشد. زندگی این حشرات به سبک کلنی باعث شده است که پرورش دهندگان زنبور از اشتغالی پایدار بهره مند شوند؛ زیرا میزان بالای زاد و ولد زنبورها باعث سودآوری بیشتر برای پرورش دهندگان خواهد شد. برخلاف افکار غالب عمومی که تصور می کنند مهمترین فایده زنبورعسل، تولیدعسل  و سایر محصولات و فرآورده های مرتبط با شهد و عسل است، در واقع بالغ بر 90 درصد فواید زنبورعسل مربوط فعالیت گرده افشانی است. عدم فعالیت زنبورها و دیگر حشراتی که گرده افشانی را انجام می دهند باعث عدم باروری و نابودی تدریجی گیاهان و درختانی می شود که برای گرده افشانی به آنها وابسته هستند. افراد با تجربه معمولاً در کنار پرورش زنبورعسل به کشاورزی و تولید محصولات زراعی می پردازند و به اصطلاح با یک تیر دو نشان می زنند، زیرا با ادغام این دو فعالیت علاوه بر تامین مواد غذایی برای زنبورها به دلیل کیفیت در گرده افشانی، به کشت و زراعتی با کیفیت و محصولی بی نظیر نیز دست خواهند یافت. در انتها می‌توان به راه اندازی کسب و کارهایی مانند پرورش عقرب اشاره کرد که هم اکنون نیز انجام شده و ظرفیت های توسعه و سوددهی را دارد.

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فرآوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی محسوب می‌شود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن می‌کند. در این حوزه فعالیت‌هایی در سطح شهرستان انجام شده است؛ اما همچنان ظرفیت برای افزایش فعالیت وجود دارد.

با توجه به تولید شیر در این شهرستان، تولید لبنیات به صورت صنعتی سودآور خواهد بود؛ زیرا در حال حاضر تولید لبنیات به صورت سنتی در این شهرستان انجام می‌شود و بیشتر لبنیات مورد نیاز شهرستان از سایر مناطق تامین می‌شود؛ بنابراین ایجاد این واحد یکی از نیازهای مبرم این شهرستان است.

شیر و فرآورده هاي آن از مهمترین اجزاي تشکیل دهنده جیره غذایی انسان هستند که از لحاظ ارزش غذایی غنی از کلسیم، فسفر، ویتامین هاي مورد نیاز و پروتئین می‌باشند و همیشه استقبال بسیار خوبی از این نوع محصولات می شود. البته باید توجه داشت برای موفقیت در این زمینه باید به بالابردن توانایی رقابت با نشان‌های تجاری معروف نیز فکر کرد.

با وجود اینکه گندم یکی از محصولات عمده تولید شده در شهرستان رستم است، اما متأسفانه این شهرستان فاقد کارخانه آرد است و گندم تولیدی بیشتر به کارخانه آرد شیراز و یاسوج ارسال می‌شود؛ بنابراین ایجاد چنین واحدی از جمله نیازهای مبرم این منطقه است که توجیه اقتصادی مناسبی را به همراه دارد. 

با آسیاب کردن گندم، جوانه و سبوس یا همان پوسته از بخش آردی آن تفکیک می‌گردد. آرد با توجه به میزان سبوس جدا شده، به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌گردد. از انواع آرد می‌توان به آرد قنادی، آرد ستاره، آرد سبوس گرفته و آرد کامل اشاره نمود که از این میان آرد کامل به لحاظ میزان سبوس بالای آن، دارای ارزش غذایی قابل توجهی است.

تولید محصولات مشتقی از گوشت‌های فرآوری شده، در هر زمانی سوددهی دارد و از شغل‌های آزاد پردرآمد محسوب می‌شود. در بین فرآورده های گوشتی، سوسیس و کالباس به دلیل آماده سازی سریع و همچنین طعم و مزه مطلوب، مصرف بیشتری دارند. سوسیس و کالباس حاوی پروتئین های حیوانی کافی، چربی، کربوهیدرات و ویتامین هستند و می توان آن‌ها را از جمله غذاهای آماده در سفره خانواده ها نام برد. برای حفظ این جایگاه و افزایش تقاضای این محصولات، علاوه بر انتخاب روش های مناسب تولید و فرآوری، باید به نوع و شکل بسته بندی آنها نیز توجه نمود. با توجه به رونق دامداری در این شهرستان، راه‌اندازی این کسب‌ وکار مزیت دارد.

با توجه به اینکه کشت کلزا در این شهرستان مورد توجه قرار گرفته است و استقبال خوبی از آن می‌شود، روغن کشی از کلزا از جمله کسب و کارهای پر بازدهی است که پتانسیل های ارزآوری را دارد.

کشت برخی از گیاهان دارویی در این شهرستان رونق گرفته است؛ در نتیجه فرآوری گیاهان دارویی از جمله پیشنهادات سودده این حوزه قلمداد می‌شود. فرآوری گياهان دارويي، علاوه بر ارزش افزوده، نياز به سرمايه‌گذاري زيادي نداشته و مي‌تواند نقش مهمي در کارآفرینی داشته باشد. یکی از فرآوری‌های گیاهان دارویی تولید عرقیات است. تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده ای نمی باشد و با توجه به ظرفیت تولید گیاهان دارویی در شهرستان رستم و نیز سهولت صادرات این محصولات به شهرها و کشورهای دیگر، می توان با سرمایه‌ای اندک به این کسب و کار مشغول شد. خشک کردن و بسته‌بندی نیز از دیگر فرآوری‌های گیاهان دارویی است که می‌توان با فعالیت در آن‌ها به سود رسید.

در راستای تحقق اهداف اقتصادی احداث واحدی برای گلاب گیری دارای صرفه اقتصادی می باشد. اهمیت گل محمدی در تولید عطر، اسانس و گلاب آن است. بسیاری از فعالان در عرصه صنعت عطرسازی، اسانس گل محمدی را مهم ترین ماده اولیه این صنعت می‌دانند. بخش اعظم اسانس گل محمدی تولید شده، به دلیل داشتن عطر و بوی بسیار خوش برای تهیه عطرهای گران قیمت استفاده می‌شوند. گلاب نیز یکی از نوشیدنی‌هاي پرمصرف در طب سنتی است و طبع میانه تا حدودی رو به خنکی دارد. اسانس و گلاب حاصل از این گل در رفع مواردی نظیر افسردگی، بی خوابی، فشار روحی، خشکی و حساسیت پوست، التیام زخم های پوستی و عفونت های باکتریایی و ویروسی مؤثر است.

در اولویت های پایین تر نیز می‌توان به مزیت هایی مانند تولید نان، رشته آشی و شیرینی اشاره کرد که در صورت تقاضا و وجود بازار مصرف، ظرفیت های توسعه را خواهند داشت. از جمله فرآورده هاي خميري حاصل از آرد گندم انواع رشته ها هستند. رشته فرآورده‌اي است كه از مخلوط كردن آرد گندم، آب و نمك پس از طي مرحله عمل آوردن به وسيله ماشين‏هاي مخصوص، تهيه و پس از خشك كردن به بازار عرضه مي شود. رشته آش رشته اي است كه داراي رنگ سفيد متمايل به شيري مي باشد و از آرد ستاره که 21 درصد از سبوس خود را از دست داده است، تهيه مي شود.

پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و حتی در محیطی کوچک (در خانه) امکان پذیر است. شیرینی محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم های متنوعی تهیه می شود. همچنین می توان با تغییر در مواد تشکیل دهنده آن برای افراد رژیمی نیز شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد. این کسب و کار را می توان با تجهیزات کم و سرمایه پایینی شروع کرد و در زمان کوتاه با فروش محصول به سود بالایی رسید. پخت شیرینی یکی از مشاغل زودبازده بوده و یک فرصت شغلی مناسب مخصوصاً برای زنان خانه دار محسوب می شود. یافتن بازار فروش محصول یکی از ضروریات این حرفه بوده که با تبلیغات مناسب مخصوصاً در فضای مجازی می توان به آن دست یافت. توجه به این نکته ضروری است که یکی از لازمه های موفقیت در این شغل گذراندن دوره های آموزشی مرتبط با پخت شیرینی است.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از آن ها در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد؛ لذا ایجاد و توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی می‌تواند زمان استفاده از محصولات را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات می‌گردد.

با وجود اینکه عسل به مقدار زیادی در این شهرستان تولید می شود؛ اما مطابق نظر کارشناسان این شهرستان فاقد واحد صنعتی بسته بندی عسل است و عسل تولیدی به صورت فله ای به فروش می‌رسد؛بنابراین سرمایه گذاری در زمینه بسته بندی عسل می تواند از جمله مزیت های زودبازده این شهرستان در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی محسوب شود.

با توجه به اینکه مرکبات از جمله محصولات باارزش این شهرستان هستند، ایجاد صنایعی برای بسته بندی آنها از جمله کسب و کارهای پرسود قملداد می‌شود که ضمن اشتغال‌زایی بستری مناسب برای عرضه محصولات باغی با نام خود شهرستان به بازار فراهم می‌کند.

علی‌رغم اینکه در این شهرستان محصولات باغی به خصوص مرکبات به مقدار زیادی تولید می‌شوند، اما سردخانه های موجود برای این شهرستان کافی نیستند و  نیاز به احداث چنین واحدهایی در صورت توسعه سطح زیر کشت این موارد حس می‌شود؛ بنابراین سرمایه گذاری در زمینه احداث سردخانه، سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت. از مهمترین مزایای استفاده از سردخانه میوه و سبزی می توان به جلوگیری از فساد محصول اشاره کرد. روند انواع فسادها از قبیل فساد فیزیکی، فساد شیمیایی یا تغییر رنگ محصول، فساد ناشی از وجود میکروارگانیسم ها و غیره با نگهداری در سردخانه ها به شدت کند شده و حفظ کیفیت محصول در زمان طولانی تر حاصل می گردد. از دیگر مزایای با اهمیت احداث سردخانه میوه، کنترل قیمت بازار است. ذخیره کردن میوه در سردخانه موجب می شود در ماه هایی که مصرف میوه بسیار است و فصل برداشت آن محصول خاص نیست، بازار با کمبود مواجه نشده و حباب قیمت ایجاد نگردد. در واقع با ساخت سردخانه میوه تعادلی در عرضه و تقاضا ایجاد می گردد و موجب خواهد شد از افزایش بی رویه قیمت که به ضرر مصرف کننده است و از کاهش بیش از حد آن که به ضرر باغداران است جلوگیری به عمل آید؛ بنابراین نقش سردخانه های میوه جات به عنوان حد واسط بازار و باغداران در این بین بسیار پر رنگ و حیاتی است.

با افزایش جمعیت، رشد تکنولوژی و افزایش سطح استانداردهای زندگی در جوامع امروزی، مصرف محصولات با محتوای بسته بندی های کوچک افزایش یافته است. جامعه مصرفی نیازمند محصولاتی با سایزها و بسته بندی های متفاوت بوده و اهمیت صنعت بسته بندی به تدریج برای بنگاه ها و برنامه ریزان اقتصادی در حال آشکار شدن است. با توجه به موارد گفته شده و تولیدات غلات و حبوبات در این شهرستان، بسته بندی غلات و حبوبات توجیه اقتصادی دارد. البته لازم به ذکر است که در صورت کافی نبودن مواد تولیدی در شهرستان، می‌توان مابقی نیاز این واحدها را از سایر مناطق تامین کرد.

با توجه به اینکه شهرستان رستم فاقد کشتارگاه صنعتی دام است، ایجاد چنین واحدهایی از جمله نیازهای این شهرستان است که در صورت استقبال مردم قابلیت های سرمایه گذاری را خواهد داشت. کشتارگاه‌های صنعتی نقش مهمی در حفظ محیط زیست دارند؛ به دلیل اینکه ضایعات حاصل از کشتار دام نظیر خون و اجزای گوشتی غیر قابل مصرف، در محل تبدیل ضایعات به پودرگوشت که خوراک دام است، تبدیل می شود و علاوه بر قرار گرفتن مجدد در چرخه اقتصادی، از آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری می‌کند. فاضلاب حاصل از کشتار در تصفیه خانه های مجهز تصفیه شده و پساب حاصله به مصرف کشاورزی می رسد. البته در کشتارگاه ها باید فضای مناسب برای کشتار دام سبک و سنگین به صورت همزمان وجود داشته باشد و همچنین باید آب مورد نیاز در زمان کشتار نیز تامین شده و تجهیزات و امکانات لازم برای رعایت مسائل بهداشتی و زیست محیطی فراهم شود.

بررسی های انجام شده نشان می‌دهد ایجاد واحدی برای تولید خوراک دام، فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری در شهرستان رستم است؛ زیرا این شهرستان فاقد چنین واحدی است و در حال حاضر خوراک دام از شیراز وارد می‌شود. شهرستان رستم دارای مراتع ارزشمندی است که به دلیل پایین بودن هزینه تأمین علوفه از آنها در مقایسه با راه‌های دیگر تأمین علوفه و از طرفی دیگر به دلیل افزایش تعداد واحدهای دامداری و مرغداری‌ در معرض آسیب و خطر تخریب قرار گرفته‌اند؛ به همین دلیل باید به سمت تولید خوراک دام به روش‌های صنعتی رفت تا فشار روی مراتع شهرستان به حد قابل قبولی کاهش پیدا کند. سالانه تقاضا برای محصولات دامی در کشور در حال افزایش است و این امر باعث می‌شود تا آمار تعداد دام سیر صعودی داشته باشد، از این رو هر سال نسبت به سال گذشته مقدار بیشتری علوفه و خوراک دام مورد نیاز است؛ در نتیجه با اجرای پروژه های صنعتی که از ضایعات کشاورزی، خوراک دام با ارزش غذایی تولید شود غذای مورد نیاز دام‌ها تأمین می شود و هم این که استفاده از مواد اولیه ارزانتر در تولید این محصول سبب خواهد شد تا قیمت تمام شده خوراک پایین‌تر بوده و در نتیجه با قیمت پایین‌تری به فروش می‌رسد. تولید خوراک دام می تواند زمینه اشتغال خوبی را به طور مستقیم و غیر مستقیم برای افراد ایجاد کند.

تولید و بسته بندی کمپوست (افزودن کود شیمیایی به کود حیوانی) نیز از جمله کسب و کارهای خوبی است که در این شهرستان قابلیت سرمایه گذاری را دارد. از آنجایی که در این شهرستان کشاورزی و دامداری به حد مطلوبی انجام می‌شود؛ لذا مشکلی در خصوص تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد. كود حيواني علاوه بر تأمين قسمتي از نياز غذایي محصول، ساختمان فيزيكي خاك را بهبود بخشيده تا ريشه محصول بهتر بتواند تنفس كند و فضاي بهتري را برای رشد و گسترش ريشه در اختيار داشته باشد؛ بنابراین طرفداران زیادی مخصوصاً در بین باغداران دارد.

 

· باغداری

باغداری یکی از حوزه‌های رایج  بخش کشاورزی در شهرستان رستم است. تولید اشتغال توسط باغداری بسیار زیاد می‌باشد و به اقتصاد شهرستان و فضای کسب و کار رونق می‌بخشد. کشاورزی و از جمله باغبانی در توسعه ملی و افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی موثر است.

شهرستان رستم یکی از شهرستان های مستعد در تولید مرکباتی مانند پرتقال، لیمو، نارنگی و ... است؛ لذا توسعه باغات مرکبات همچنان جای کار داشته و می‌توان در این زمینه فعالیت کرد.

گلخانه داری از جمله کسب و کارهایی است که در حال حاضر انجام می‌شود و با توجه به سازگاری با شرایط شهرستان، قابلیت توسعه و سرمایه گذاری را دارد. گلخانه های فعال در این شهرستان بیشتر صیفی جاتی مانند خیار، گوجه فرنگی و توت فرنگی را پرورش می‌دهند. البته استقبال از گلخانه توت فرنگی کمتر است؛ لذا در اولویت های بعدی قرار می‌گیرد. همچنین کاشت این صیفی‌جات در فضای آزاد نیز انجام می‌شود و قابلیت توسعه را دارد.

گياهان براي داشتن رشد مطلوب نياز به شرايط خاصي از نظر شدت نور، دماي روزانه، دماي‌شبانه، ميزان رطوبت نسبي هوا و رطوبت خاک دارند. براي توليد و پرورش تجاري گياهان با کيفيت بالا و در تمام طول سال بايد شرايط محيطي مطلوب مهیا شده و عوامل خسارت زا نظير آفات و بیماری ها، باد، طوفان هاي ويرانگر، سرما، يخبندان و ... کنترل شوند. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل درآورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد. گلخانه‌ها از نظر اندازه متغیرند و گیاهان را از سرمای بیش از حد زمستان یا گرمای بیش از حد تابستان حفظ می‌کنند.

از دیگر پیشنهادات خوب حوزه باغداری، می‌توان به کاشت گل محمدی اشاره کرد که در حال حاضر وجود داشته و محصول با کیفیتی را تولید می‌کنند. اهمیت گل محمدی در تولید عطر، اسانس و گلاب آن است. بسیاری از فعالان در عرصه صنعت عطرسازی، اسانس گل محمدی را مهم ترین ماده اولیه این صنعت می‌دانند. بخش اعظم اسانس گل محمدی تولید شده، به دلیل داشتن عطر و بوی بسیار خوش برای تهیه عطرهای گران قیمت استفاده می‌شوند. گلاب نیز یکی از نوشیدنی‌هاي پرمصرف در طب سنتی است و طبع میانه تا حدودی رو به خنکی دارد. اسانس و گلاب حاصل از این گل در رفع مواردی نظیر افسردگی، بی خوابی، فشار روحی، خشکی و حساسیت پوست، التیام زخم های پوستی و عفونت های باکتریایی و ویروسی مؤثر است.

پرورش قارچ نیز از جمله کسب و کارهایی است که در حال حاضر توسط برخی از افراد شهرستان انجام می‌شود و پتانسیل های لازم برای توسعه و اشتغالزایی را دارد. بازارفروش مناسب این محصول از یک سو و غنی از پروتئین و ویتامین بودن آن از سوی دیگر، باعث شده است که جایگزین مناسبی برای گوشت باشد. در برخی از شهرها و روستاها به دلیل عدم آشنایی با فواید قارچ، میزان مصرف این محصول پایین است که می توان با تبلیغ و معرفی این محصول، میزان مصرف را افزایش داد. همچنین پرورش قارچ از شغل هایی است که می توان با سرمایه اولیه کم و محیط کوچک شروع کرد. یک دوره کامل پرورش قارچ 60 روز طول می کشد که قابلیت کاهش به 35 روز را نیز دارد.

احداث نهالستان برای تولید نهال میوه نیز از دیگر مزیت های این شهرستان در حوزه باغداری است که قابلیت سرمایه گذاری را دارد. در حال حاضر تولید نهال در شهرستان انجام می‌شود و محصولات تولیدی عملکرد خوبی دارند.

 

· زراعت

بخش زراعت در روند رشد و توسعه اقتصادی شهرستان رستم نقش‎های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم‎ترین آن‎ها می‎توان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تامین نهاده‎هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش‏های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی را نام برد.

طبق بررسی های انجام  شده، کشت برخی از دانه های روغنی مانند کلزا و کنجد به صورت پراکنده در برخی از نقاط شهرستان رستم وجود داشته و با توجه به اینکه با شرایط اقلیمی و اکولوژیکی شهرستان سازگار هستند، گزینه های مناسبی برای بهره وری بهتر از آب و خاک محسوب می‌شوند. البته کلزا سطح زیر کشت بیشتری دارد و اولویت بهتری را به خود اختصاص می‌دهد.

کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آنها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی های زیست محیطی می گردد. با توجه به آنکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، نیاز گیاه به آب کم می‌باشد و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های منطقه نقش موثری داشته باشد. همچنین برگردان بقایای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهاده‌های خوراکی دام و طیور متداول است. روغن کلزا از جمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع ‌شده مورد استقبال قرارگرفته است. تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که دانه کلزا 40-30 درصد روغن و کنجاله‌اش50-40 درصد پروتئین دارد.

کاشت کنجد به دلیل سازگاری محیطی، بازدهی بالا، مفید بودن برای خاک، نیاز به سرمایه اولیه کم و بازاریابی آسان گزینه شغلی مناسبی است. کنجد از آن دسته گیاهانی محسوب می شود که با هر بار کشت و پرورش، محصول و بار قابل توجهی را به ارمغان می آورد. یکی دیگر از مزایای کاشت کنجد، صرفه جویی در منابع آب است. این گیاه قادر است تا با جذب رطوبت باقیمانده در خاک رشد کند. همین امر موجب سازگاری کنجد با آب و هوای گرم می شود. ریشه های کنجد در بهبود ساختمان خاک و افزایش نفوذ پذیری آن نقش موثری داشته و به عنوان یکی از گیاهان مناسب برای تناوب‌های زراعی در نظر گرفته می شود. همچنین در بعضی از مناطق این گیاه به عنوان کود سبز کاشته می شود. کنجد در روغن کشی (کنجد و ارده)، نانوایی و آجیل فروشی ها، تهیه عطرها و به عنوان حلال در داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. صادرات ارزش افزوده و فرآوری های کنجد، می تواند هدف تولید انبوه کشاورزان باشد. از همین رو نگرانی ها برای بازاریابی این محصول نسبت به سایر محصولات کاهش پیدا می کند. عمده مشکل کنجدکاران عدم وجود ماشین‌آلات کاشت و برداشت دانه های روغنی است که در صورت تامین این ماشین آلات، تولید کمی وکیفی محصول در سطح منطقه می‌تواند از رشد قابل توجهی برخوردار شود.

 

با توجه به اینکه برنج یکی از محصولات زراعی باارزش در این شهرستان است، توسعه آن در مناطقی که منابع آبی کافی دارند، از جمله چشم اندازهای شهرستان برای دستیابی به اشتغال پایدار به شمار می‌رود. برنج مهم ترین غلات و اقلام غذایی است که بیشتر مردم به عنوان یک غذای اصلی به آن وابسته هستند. آب مورد نیاز برای کشت برنج از سایر غلات بیشتر است و رطوبت کافی از عوامل مورد نیاز برای کاشت بهتر این محصول است. البته برای کشت این محصول باید بازار فروش و قیمت، مناسب باشد تا کشاورزان متضرر نشوند و رونق تولیدات داخلی را زمینه ساز شود.

گندم و جو از جمله محصولات زراعی عمده و استراتژیک این شهرستان هستند که تاکنون عملکرد خوبی داشته اند و با توجه به سازگاری با شرایط شهرستان، پتانسیل های سرمایه گذاری را دارند. البته کشت گندم به میزان بیشتری انجام می‌شود و اولویت بهتری دارد. در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه دارای ریسک کمتری است.گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سوددهی می رسد و در دو نوع بهاره و پاییزه کشت می شود که عملکرد پاییزه آن بیشتر است. علاوه بر خود گندم، کاه آن نیز مشتری خاص خودش را دارد. بعد از برداشت محصول، زمین آن هم چراگاه گوسفندان می‌شود. همچنین مورد حمایت های دولت واقع شده و کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین توسعه سطح زیر کشت آن توجیه اقتصادی دارد. جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جو برای تهیه نان و پخت سوپ نیز استفاده می شود و در تهیه غذای کودک کاربرد دارد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب، كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است.

اقلیم شهرستان رستم یکی از مناسب‌ترین اقلیم‌ها برای پرورش گیاهان دارویی مانند گل گاو زبان و به لیمو  است. امروزه افراد زیادی به استفاده از گیاهان دارویی متمایل شده اند. خواص بی نظیر این گیاهان و نداشتن عوارض جانبی ناشی از مصرف باعث شده است که افراد زیادی به گونه‌های مختلف از آن ها استفاده کنند. به همین جهت به کشت گیاهان دارویی می توان به چشم یک مزیت پر سود نگریست. از آن جایی که این گیاهان برای کشت، به مراقبت خاص و شرایط حساسی نیاز ندارند، می توان روی کشت آن ها سرمایه گذاری کرد.

با توجه به اهمیت تولید حبوبات در اقتصاد کشاورزی و همچنین مستعد بودن شرایط اقلیمی شهرستان از نظر نوع خاک که سبک و غیر اسیدی است و آب و هوای معتدل آن، توسعه کشت حبوباتی مانند عدس، ماش و لوبیا از جمله مواردی است که ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

 

· صنایع دستی

صنايع دستي به آن گروه از صنايع گفته مي شود كه مهارت، ذوق و بينش انسان در آن نقش اساسي دارد و يا اينكه تمام يا بخش اعظم مراحل ساخت فرآورده هاي آن با دست انجام شده و در چارچوب فرهنگ و بينش هر منطقه و با ديدگاه هاي قومي ساخته و پرداخته مي شود. صنايع دستي بازتابي از تاريخ تمدن هر ملت و قوم است و مي تواند انتشار مؤثري براي فرهنگ و سنن مناطق مختلف باشد.

با توجه به اینکه قالی بافی در حال حاضر در شهرستان انجام می‌شود و برخی از مردم نیز در انجام آن مهارت دارند، این مورد را می‎‌توان گسترش داد و با استفاده از بازاریابی مناسب، سود چشمگیری را به دست آورد.  قالیبافی از مشاغل خانگی پردرآمدی بوده که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. در ضمن این کسب و کار را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.

در کنار انواع فرش ها، گلیم ها و جاجیم هایی که برای زینت کف اتاق ها و خانه ها به کار می روند، تابلو فرش ها هم برای آراستن دیوارهای منازل کاربرد دارند و می توان گفت تابلوفرش کالایی تزیینی و دکوری است. ایران یکی از کشورهای پیشرو در بافت و تولید این مدل از فرش هاست و عده زیادی در کشور به غیر از تولید فرش به تولید تابلوفرش می پردازند که به نظر می رسد به نوعی راهکاری برای زنده نگه داشتن کارگاه های تولیدی است. با توجه به اینکه برخی از افراد شهرستان در این زمینه مهارت های کافی را دارند، توسعه آن می‌تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی این شهرستان ایجاد کند.

گليم بافي يكي از شاخه هاي قاليبافي است و در آن از طرح هاي مختلف محلي استفاده مي شود. برخی از مردم شهرستان با مهارت گلیم بافی آشنا هستند و این کار را انجام می‌دهند. این مورد نیز در صورت تامین بازار، همچنان جای کار دارد. گلیم، زیر انداز و پوششی است که از ابریشم، موی بز، پشم گوسفند و یا دیگر چهار پایان اهلی بافته می شود. از گلیم به شکل سنتی اش، معمولا برای پوشاندن زمین، دیوار و یا رواندازی برای حیوانات باربر استفاده می شود. ولی امروزه این محصولات به عنوان یک پوشش مدرن برای خانه های شهری نیز استفاده می شوند.

بعد از موارد فوق می‌توان به مزیت هایی مانند گبه بافی اشاره کرد که در حال حاضر توسط برخی از مردم شهرستان انجام شده و در صورت وجود بازار مصرف، همچنان جای کار داشته و می‌توان این تولیدات را افزایش داد. گبه نوعی قالی گره بافته با بافت درشت است که دارای پرزهای بلند (بین 1 تا 3 سانتی متر) است، کم بودن تعداد پودهای گبه که بین 3 تا 8 عدد است باعث می شود نرمی این محصول زیاد شود. روش های بافت گبه به صورت سنتی فارسی باف است، اما در بین ایلات و عشایر دیده می شود که گبه را روی دارهای افقی می بافند که به آن ترکی باف می گویند. مرغوب ترین گبه ها از پشم های دست ریس در فصل بهار بافته می شوند.

راه اندازی کسب و کارهایی مانند شمع سازی، ساخت تراریوم و عروسک نمدی نیز از جمله موارد پیشنهادی برای اشتغالزایی زنان به شمار می‌روند که در صورت تامین بازار مصرف به وسیله تبلیغات و بازاریابی سوددهی بالایی را به همراه خواهند داشت.

دوخت عروسک نمدی از جمله مشاغل خانگی است که هم اکنون در شهرستان انجام می شود و با سرمایه اولیه کم قابل راه اندازی است. با اقبال مردم (مخصوصا مردم شهرهای بزرگ) به دست سازها و کارهای هنری، راه اندازی این کسب و کار، می تواند سود خوبی را به ارمغان بیاورد. برای شروع، نیاز به محیط بزرگی نبوده و می توان داخل خانه مشغول تهیه عروسک نمدی شد. با افزایش تولید و بالارفتن سفارشات می توان، کار را توسعه داده و به احداث یک مکان بزرگ تر فکر کرد. این امر زمینه اشتغال بسیاری از افراد (مخصوصا زنان خانه دار) را فراهم می کند. بنابراین می توان این حرفه را یک فرصت شغلی مناسب دانست. دوخت عروسک، به دانش خاصی نیاز ندارد و با آموختن این مهارت می توان محصولات متنوعی تولید و به بازار عرضه کرد. بازار مصرف این محصولات، مغازه ها و نمایشگاه ها می باشند. با توجه با گسترش فضای مجازی، با تبلیغ در این شبکه ها می توان محصولات بیشتری را معرفی کرده و به فروش رساند.

کسب و کار شمع سازی از مشاغل خانگی پر درآمدی است که امروزه به علت خواص دارویی، خواص زینتی و زیبایی، بازار مصرف مناسب و پررونقی دارد. این کسب و کار از ریسک پایینی برخوردار است و چون مواد اولیه آن به راحتی تامین می شود، بازار مصرف خوبی دارد (مواد اولیه شمع سازی، پارافین می‌باشد که ایران منابع سرشاری از پارافین را داراست). شمع‌سازی در مقیاس کوچک قابل انجام است و خطرهایی مثل بیماری و یا آب و هوای اقلیمی، کار و سرمایه را تهدید نمی کند. به همین خاطر می تواند از بهترین گزینه ها برای راه اندازی کسب و کار باشد و با بازاریابی مناسب سود خوبی را نصیب شخص کند. در صورت تامین بازار می‌توان این شغل را در مقیاس‌های بزرگ‌تر نیز راه‌اندازی کرد.

تولید و پرورش گل و گیاه همیشه یکی از پر درآمدترین مشاغل بوده است، امروزه نیز با توجه به آپارتمانی شدن منازل، تمایل به پرورش گیاهان داخل آپارتمان رو به افزایش است. تولید تراریوم چون به سرمایه و صرف وقت زیادی نیاز ندارد، می تواند به عنوان شغل دوم، بسیار قابل تامل باشد و با صرف هفته ای یک روز زمان، سوددهی خوبی داشته باشد. با ایجاد خلاقیت، ابتکار و هنر در کارها سود را می توان تا دو برابر هم افزایش داد.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی از عوامل مهم توسعه اقتصادی در هر کشور است. متاسفانه با اینکه ظرفیت های بسیار خوبی در کشور ما برای ایجاد مشاغل صنعتی وجود دارد، نقش این حوزه شغلی آن چنان که باید پررنگ نیست در صورتی که با اندکی ریسک پذیری می توان واحدهای سودآوری را در هر شهرستان احداث کرد.

بررسی های انجام شده نشان می‌دهد که احداث نیروگاه خورشیدی با توجه به اقلیم شهرستان، از جمله برنامه‌های راهبردی برای سوددهی و اشتغالزایی محسوب می‌شود. در نیروگاه خورشیدی با استفاده از پنل‌های خورشیدی، انرژی خورشید را به الکتریسیته یا همان برق تبدیل می‌کنند. کاهش بارش در سال‌های اخیر و کمبود آب پشت سدها برای تولید برق، افزایش جمعیت و ساخت ‌و ساز و در دسترس بودن نور خورشید بدون پرداخت هزینه‌ای سبب شده است که دولت مجوز اجرا و حمایت از طرح احداث نیروگاه خورشیدی را در خانه ها، کارخانه ها و ... بدهد.

طبق ارزیابی های صورت گرفته، تولید سبد و کارتن از جمله برنامه های راهبردی برای توسعه اقتصاد شهرستان می باشد؛ زیرا در حال حاضر این موارد از شهرستان های اطراف وارد می‌شوند؛ در حالیکه پتانسیل های تولید آن ها در شهرستان وجود دارد.

علی‌رغم اینکه واحدهای تولیدی پوشاک در این شهرستان وجود دارند، اما برخی از اقلام مورد نیاز از سایر مناطق وارد می‌شود؛ لذا فعالیت در زمینه تولید پوشاک از جمله پیشنهادات مناسب برای دستیابی به اشتغال پایدار است. تولید مصالح ساختمانی نیز از جمله پیشنهاداتی است که به دلیل رونق ساخت و ساز در شهرستان، پتانسیل های سوددهی را دارد.

شهرستان رستم فاقد شهرک صنعتی است و کارخانه های یخ سازی، برنج کوبی و تولید ام دی اف در سطح شهرستان فعال هستند.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار است و سود سرشاری دارد. طبق بررسی های انجام شده، پرورش بوقلمون یکی از کسب و کارهای پرسود می‌باشد که در حال حاضر در شهرستان انجام می‌شود و بازدهی خوبی نیز داشته است؛ بنابراین پتانسیل های لازم برای سرمایه گذاری را دارد.

گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای است و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد و مي تواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوگرمي را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

در شهرستان رستم تعدادی مرغداری صنعتی وجود دارد که در زمینه پرورش مرغ گوشتی و مرغ تخم گذار فعالیت می‌کنند. پرورش این موارد که با شرایط شهرستان سازگار هستند، تاکنون عملکرد خوبی داشته و پتانسیل های سرمایه گذاری را دارد.

پرورش مرغ تخمگذار علاوه بر اینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. راه‌اندازی کسب و کار پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود، نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می توان شرایط اجرای طرح را فراهم کرد. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم در مورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است.

گوشت مرغ به سبب مزیت‌های فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند مطرح و نیاز عمومی منطقه را در این زمینه مرتفع نماید. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم و بهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و دوره بازگشت سرمایه سریع از فواید پرورش مرغ گوشتی هستند.

لازم به ذکر است مرغ بومی نیز در برخی از نقاط شهرستان پرورش داده می‌شود و قابلیت توسعه دارد؛ لذا در اولویت های پایین تر قرار می‌گیرد. مرغ‌های بومی، نوعی نژاد بسیار مقاوم به شمار می آیند که در مقابل بیماری ها، گرما و سرما تحمل بالایی دارند و این مزیت باعث می شود که ایجاد واحدهای تولیدی مرغ بومی برای تولید کنندگان سوددهی داشته باشد. یکی دیگر از مزیت های پرورش مرغ بومی این است که این کار نیاز به تجهیزات ندارد. هر چند اگر در پرورش مرغ بومی یا همان مرغ محلی از تجهیزات مدرن استفاده شود، سود بیشتری نصیب پرورش دهنده خواهد شد. منظور از تجهیزات مواردی مانند آبخوری، دان خوری، لانه تخم گذاری و ... است.

پرورش شترمرغ نیز در صورت وجود بازار مصرف، از جمله فرصت‌های مناسب سرمایه گذاری است؛ زیرا با اقلیم شهرستان سازگار بوده و تاکنون عملکرد خوبی داشته است. شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است؛ به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش سه برابر چرم گاو است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.

 

· شیلات

پرورش ماهی از جمله مشاغلی است که توسط برخی از مردم شهرستان انجام می‌شود. در این زمینه تعداد زیادی استخر پرورش ماهی قزل‌آلا وجود دارد که تاکنون عملکرد و بازار مصرف خوبی داشته اند و به سایر مناطق نیز ارسال می‌شوند؛ لذا فعالیت در این حوزه در صورت تامین منابع آبی مزیت داشته و سود خوبی را به دنبال خواهد داشت. لازم به ذکر است که عبور رودخانه از سطح شهرستان و وجود آب های سطحی در دسترس، مزیت این طرح را افزایش می‌دهد.

ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی با توجه به قیمت و طعم مناسب طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت.

 

	کشاورزی						صنایع				خدمات
ردیف	دامداری	باغداری	زراعت	طیور	شیلات	صنایع غذایی		صنایع تبدیلی و تکمیلی	صنایع دستی	صنعت	خدمات
1	پرورش گوسفند افشاری(1)	احداث باغ مرکبات(1)	کشت برنج(1)	پرورش بوقلمون(1)	پرورش ماهی قزل آلا(1)	تولید لبنیات(1)		بسته بندی عسل(1)	قالی بافی(1)	احداث نیروگاه خورشیدی(1)	احداث اقامتگاه بومگردی(1)
2	پرورش گوسفند قشقایی(1)	احداث گلخانه صیفی جات(1)	کشت کلزا(1)	پرورش مرغ گوشتی(2)		تولید سوسیس و کالباس(1)		بسته بندی مرکبات(2)	تابلو فرش بافی(1)	تولید سبد و کارتن(1)	احداث رستوران بومی(1)
3	پرورش گوسفند بختیاری(1)	احداث گلخانه توت فرنگی(2)	کشت گیاهان دارویی(1)	پرورش مرغ تخم گذار(2)		احداث کارخانه آرد(1)		احداث سردخانه(2)	گلیم بافی(2)	تولید پوشاک(2)	احداث مجتمع تفریحی -سرگرمی(1)
4	پرورش گوسفند بومی(1)	کاشت گل محمدی(2)	کشت گندم(1)	پرورش شترمرغ(2)		روغن کشی از کلزا(2)		بسته بندی حبوبات(3)	گبه بافی(3)	تولید مصالح ساختمانی(2)	احداث سینما(2)
5	پرورش گاو هلشتاین دورگ(2)	کاشت صیفی جات(2)	کشت کنجد(2)	پرورش مرغ بومی(3)		فراوری گیاهان دارویی(3)		بسته بندی غلات(3)	شمع سازی(4)		احداث شهربازی(2)
6	پرورش گاو جرسی دورگ(2)	احداث نهالستان(3)	کشت جو(2)			گلاب گیری(3)		احداث کشتارگاه دام(3)	ساخت عروسک نمدی(4)
7	زنبورداری(2)	پرورش قارچ(3)	کشت حبوبات(2)			تولید رشته آشی(4)		تولید خوراک دام(4)	ساخت تراریوم(4)
8	پرورش بز بومی(3)					شیرینی پزی(4)		تولید کمپوست(4)
9	پرورش بز سانن(3)					تهیه نان(4)
10	پرورش بز پاکستانی دورگ(3)
11	پرورش عقرب(4)

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان رستم نیز ظرفیت های بسیار خوبی برای سرمایه گذاری در زمینه گردشگری وجود دارد.

چشمه انجیری، سراب سیاه منصورآباد، پتکون زیردو، سرچشمه گجستان، دلی زوال و دشتک، آبشار پای تف، کوه سیاه و ... از جمله مناطق دیدنی این شهرستان هستند که هر ساله بازدید کنندگان زیادی دارند؛ بنابراین پتانسیل سرمایه گذاری در زمینه احداث اقامتگاه بوم گردی، رستوران بومی و همچنین مجتمع تفریحی - سرگرمی در این مناطق فراهم است.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه هستند که در آن‌ها بیشتر به ‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده می شود و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی و نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز عرضه می‌شود. رستوران‌ بومی جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی محسوب می‌شود و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذاهای محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

اقامتگاه بوم گردی فرصت مناسبی است تا مسافران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به اینکه علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق افزایش یافته ‌است، گسترش این اماکن توجیه اقتصادی دارد.

مجتمع تفریحی- سرگرمی به تاسیساتی گفته می‌شود که به صورت مجموعه ای از واحدهای گردشگری ساخته شده است و هر کدام به صورت خود پذیرایی کار می‌کنند. فروشگاه ها، رستوران ها، اغذیه فروشی ها، تسهیلات ورزشی، فضای بازی و تفریحی،  اقامتگاه ها، مراکز توریست گردانی و ... از جمله امکاناتی هستند که این مجتمع ها ارائه می‌دهند. همچنین در اکثر این تاسیسات، واحدهای ساخته شده‌ی دارای اتاق، مانند هتل، کلبه و ویلا عرضه می‌شوند.

متاسفانه شهرستان رستم فاقد شهربازی و سینما است؛ بنابراین احداث این موارد در صورت استقبال مردم ارزش افزوده زیادی را به همراه خواهد داشت. جذب گردشگر برای شهرستان، ایجاد درآمد بسیار خوب برای سرمایه‌گذاران، ایجاد فرصت شغلی برای جوانان و ایجاد محیطی شاد و پرانرژی برای کودکان و بزرگسالان از جمله مزایای تأسیس شهربازی هستند.

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه‌ شده‌ است. این جدول مشاغل فوق را در کنار هم نشان می‌دهد.

مشاغل	مزیت
پرورش گوسفند افشاری و بختیاری	1
پرورش گوسفند قشقایی و بومی	2
تولید لبنیات	3
تولید سوسیس و کالباس	4
بسته بندی عسل	5
احداث باغ مرکبات	6
احداث گلخانه صیفی جات	7
کشت کلزا	8
تابلو فرش بافی	9
احداث نیروگاه خورشیدی	10
پرورش گاو هلشتاین دورگ	11
بسته بندی مرکبات	12
کشت گیاهان دارویی	13
احداث کارخانه آرد	14
پرورش بوقلمون	15
پرورش گاو جرسی دورگ	16
زنبورداری	17
احداث سردخانه	18
پرورش ماهی قزل آلا	19
پرورش مرغ گوشتی	20
پرورش مرغ تخم گذار	21
احداث رستوران بومی	22
کاشت گل محمدی	23
بسته بندی حبوبات	24
قالی بافی	25
پرورش بز سانن	26
کشت گندم	27
کاشت صیفی جات	28
روغن کشی از کلزا	29
احداث اقامتگاه بومگردی	30
فراوری گیاهان دارویی	31
بسته بندی غلات	32
تولید کارتن و سبد	33
کشت برنج	34
پرورش شترمرغ	35
گلیم بافی	36
گلاب گیری	37
احداث گلخانه توت فرنگی	38
پرورش بز بومی	39
کشت کنجد	40
احداث نهالستان	41
تولید مصالح ساختمانی	42
احداث مجتمع تفریحی - سرگرمی	43
پرورش قارچ	44
احداث کشتارگاه دام	45
تولید خوراک دام	46
تولید کمپوست	47
پرورش بز پاکستانی دورگ	48
تولید پوشاک	49
شمع سازی	50

*این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی(ره) تهیه و تدوین شده است.