سرعین

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان سرعین ارائه‌شده‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

 

1. دامداری
2. خدمات
3. صنایع غذایی
4. صنایع تبدیلی و تکمیلی
5. زراعت
6. باغداری
7. شیلات
8. طیور
9. صنعت
10. صنایع دستی

 

· دامداری

شهرستان سرعین از رونق بسیار خوبی در زمینه دامداری برخوردار است. دام های پرورشی در این شهرستان از نوع دام های سنگین مانند گاو، گاومیش و دام های سبک مانند گوسفند و بز است. شرایط برای توسعه پرورش هر دو نوع دام در این شهرستان فراهم است.

گوسفندهای پرورشی در این شهرستان از نوع قزل و مغانی هستند. سرمایه‌گذاری در زمینه پرورش این نژادها از مزایای قابل توجهی برخوردار است. گوسفند مغانی یکی از نژادهای مهم گوسفندان بومی ایران در منطقه آذربایجان شرقی است. این گوسفند از نظر نژادی نسبتا خالص است. نژاد گوسفند مغانی گوشتی-شیری است و یکی از مهمترین نژادهای گوشتی کشور محسوب می‌شود که قابلیت خوبی برای تولید بره های سنگین دارد. تولید گوشت در این نژاد هدف اصلی پرورش است ولی میزان تولید پشم از گوسفند مغانی نیز می‌تواند به عنوان یک هدف ثانویه جهت کسب درآمد بیشتر مدنظر قرار گیرد. پشم به دست آمده از گوسفندان مغانی از دسته پشم‌های ضخیم بوده و بیشترین کاربرد آن در صنایع قالیبافی است.

از جمله ویژگی‌های گوسفند نژاد قزل می‌توان به داشتن دنبه کوچک، قابلیت راهپیمایی طولانی در مناطق کوهستانی، گوشت مرغوب با کیفیت، راندمان توليد گوشت، شير و زاد و ولد اشاره کرد. این گوسفند به جیره نگهداری کمی احتیاج داشته و بیشتر غذایی را که دریافت می کند صرف تولید و رشد و نمو خود می‌کند.

پرورش بز نیز از مزیت خوبی در این شهرستان برخوردار است ولی طبق بررسی های انجام شده در اولویت های بعدی مزیت های شغلی این حوزه قرار می گیرد. بزهای پرورشی در این شهرستان اکثرا از نوع بومی هستند و فعالیت های کمی نیز در زمینه پرورش بز سانن صورت گرفته که بازدهی خوبی داشته‌است. پرروش بز سانن نسبت به بز بومی از مزیت بالاتری برخوردار است. به طورکلی بز به‌عنوان یک حیوان اهلی نشخوارکننده جهت تولید شیر و گوشت در مناطق مختلف پرورش داده می‌شود. جثه کوچک، کم توقع بودن و مقاومت در برابر بیماری‌ها و شرایط سخت محیطی، باعث شده تا بز به‌عنوان حیوانی محبوب در بین دامداران تلقی شود. در نقاط مختلف از این حیوان علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده می‌شود.

بز سانن یک نژاد شیری پرتولید است که نسبت به بزهای بومی، تولید شیر بسیار بیشتری دارد و می‌تواند بخشی از نیاز کشور به شیر و پروتئین حیوانی را تأمین نماید. نرخ تبدیل مواد خوراکی به شیر در بزهای سانن بالاتر می‌باشد که این امر موجب افزایش بازدهی بز سانن از خوراک مصرف شده توسط آن می‌شود. کسب و کار پرورش بز سانن موجب اشتغال‌زایی و رغبت بیشتر جوانان به امر دام‌پروری می‌شود. هر کیلوگرم شیر بز با قیمت بیشتری نسبت به شیر گاو فروخته می‌شود و در نقاط مختلف کشور طرفداران خاص خود را دارد.

گاوهای پرورشی در شهرستان سرعین از نوع دورگ، سمینتال، هلشتاین و بومی هستند. ظرفیت برای گسترش پرورش تمام این دام ها وجود دارد اما پرورش گاو بومی در اولویت‌های پایین‌تری قرار می‌گیرد.

امروزه به منظور بهره برداری بهینه از دام سنگین، از گاو های دورگ استفاده می‌شود. این دام‌ها، حاصل تلقیح نژاد اصلی و نژاد بومی هستند. گوساله ای که از طریق آمیخته گری متولد می شود هم برخی خصوصیات ارثی گاو نر اصیل و هم برخی خصوصیات ارثی گاو ماده بومی را دارا است. در نسل های بعدی به تدریج صفات منتقل شده از گاو های اصیل در گوساله ها ظاهر می شود و تولیدات شیر و گوشت اغلب آنها نیز به نحو قابل توجهی بیشتر می شود.

گاو سمینتال جزء بهترین گاو های شیری و گوشتی جهان است. افزایش وزن روزانه فوق‌العاده و گوساله دهی با فاصله 365 روز، مقاومت بالا نسبت به بیماریهای عفونی و متابولیکی، عمر مفید بالا، مدیریت آسان این نژاد و همچنین سازگاری بسیار خوب و قابل توجه با محیط پرورش همان چیزی است که یک دامدار برای بقاء و پیشرفت به آن نیاز دارد. یکی دیگر از مزایای پرورش گاو سمینتال، به صرفه بودن در شرایط اقتصادی فعلی است زیرا این گاو با دادن کمترین علوفه و کنسانتره، بیشترین میزان شیر و گوشت را می‌دهد.

گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می کند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد  و درصد پروتئین آن ۳ درصد است.

همانطور که گفته شد گاومیش نیز در این شهرستان پرورش داده می‌شود و با توجه به مزایای حاصل از پرورش این دام، توسعه سرمایه گذاری در این زمینه پیشنهاد می گردد. گاومیش دامی است که نسبت به بیمارهای دام بسیار مقاوم بوده و شیر تولیدی آن از کیفیت بسیار خوبی برخوردار است. گاومیش برخلاف گاو که هر علوفه‌ای را نمی‌خورد و انتخابی عمل می‌کند، همه نوع علفی می‌خورد و حتی از بقایا و پسماندهای کشاورزی و جلبک های موجود در آب هم تغذیه می‌کند. یکی از مهم‌ترین مزیت‌های پرورش گاومیش بالا بودن درصد چربی موجود در شیر این دام است. در حالی که هر لیتر شیر گاو بطور میانگین 4 تا 5 درصد چربی دارد، چربی موجود در شیر گاومیش بین 8 تا 12 درصد است.

پرورش اسب از دیگر مشاغل پیشنهادی در حوزه دامداری است که در اولویت‌های آخر این حوزه قرار می‌گیرد.

زنبورداری از جمله مشاغل مهم مردم شهرستان سرعین محسوب می شود. سرعین با داشتن مراتع غنی از علوفه و گیاهان دارویی متنوع و همچنین شرایط آب و هوایی متعادل یکی از قطب های پرورش زنبور عسل و تولید عسل در استان اردبیل می باشد که علاوه بر زنبورداران بومی پذیرای زنبورداران سایر استان ها نیز می باشد[1]. با توجه به وجود شرایط مساعد برای زنبورداری در این شهرستان، سرمایه گذاری در زمینه توسعه این فعالیت، مزیت اقتصادی داشته و پیشنهاد می گردد. پرورش زنبور اگر همراه با رعایت اصول علمی صورت پذیرد، می تواند پیشه‌ای سودآور باشد. زندگی این حشرات به سبک کلنی باعث شده تا پرورش دهندگان زنبور از اشتغالی پایدار بهره مند شوند چراکه میزان بالای زاد و ولد زنبورها باعث سودآوری بیشتر برای پرورش دهندگان خواهد شد. بر خلاف افکار غالب عمومی که تصور می کنند مهمترین فایده زنبورعسل، تولیدعسل  و سایر محصولات و فراورده های مرتبط با شهد و عسل است، در واقع بالغ بر 90 درصد فواید زنبورعسل مربوط فعالیت گرده افشانی است. عدم فعالیت زنبورها و دیگر حشراتی که گرده افشانی را انجام می دهند باعث عدم باروری و نابودی تدریجی گیاهان و درختانی که برای گرده افشانی به این آنها وابسته اند می شود. افراد با تجربه معمولا در کنار پرورش زنبور عسل به کشاورزی و تولید محصولات زراعی می پردازند و با یک تیر دو نشان می زنند، زیرا با ادغام این 2 فعالیت علاوه بر تامین مواد غذایی برای زنبورها به دلیل کیفیت در گرده افشانی، به کشت و زراعتی با کیفیت و محصولی بی نظیر نیز دست خواهند یافت.

 

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان سرعین نیز ظرفیت های بسیارخوبی برای سرمایه گذاری در این زمینه وجود دارد.

سرعین یکی از زیباترین شهرستان های ایران با طبیعتی بکر و آب و هوایی ناب است که دارای جاذبه های گردشگری بسیاری می باشد و می توان گفت از جمله قطب های گردشگری در ایران است که شهرت جهانی نیز دارد. آب گرم سبلان، آب گرم گاومیش گلی، آب گرم پنج خواهر، روستای آلوارس، دره گلستان، آبشار ورگه سران، روستای ویند کلخوران، روستای بیله درق، پیست اسکی سرعین، تپه باستانی آناهیتا و چشمه آب گرم شابیل لاهرود از جمله مناطق زیبای گردشگری در این شهرستان است که همه ساله گردشگران بسیاری را به سوی خود می کشاند.

با اینکه فعالیت های خوبی در زمینه گردشگری در این شهرستان صورت گرفته است اما می توان سرمایه گذاری های مجددی در این حوزه داشت. احداث هتل، اقامتگاه بومگردی، رستوران بومی و مجتمع خدماتی_رفاهی از جمله ی این موارد هستند که با انجام آن ها می توان گردشگری این شهرستان را رونقی دو چندان بخشید.

اقامتگاه بوم گردی فرصت مناسبی است تا مسافران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به اینکه علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق بیشتر شده‌است، گسترش این اماکن توجیه اقتصادی دارد.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آن‌ها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده می‌شود. رستوران‌ بومی جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی محسوب می‌شود و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذا های محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

چند سالی است که احداث مجتمع های خدماتی رفاهی بین راهی در جاده های کشور به منظور ساماندهی خدمات بین راهی و افزایش رفاه رهگذران جاده ها مورد توجه قرار گرفته است. لیکن قابلیت های بالقوه بسیاری در این مجتمع ها نهفته است که می توان از آنها در جهت نیل به اهداف بزرگتری همچون توسعه و توازن منطقه ای بهره برد. از سوی دیگر در نظر گرفتن نقش های جدید برای این مجتمع ها، می تواند گام های مهمی در جهت توسعه پایدار مناطق تلقی گردد و باعث شود که ادامه فعالیت مجتمع های خدماتی – رفاهی بین راهی و گسترش دامنه فعالیت آنها از نظر اقتصادی توجیه پذیر باشد. در این زمینه تبعات مثبت احداث این مجتمع ها، به ویژه جنبه های گردشگری همراه با تاثیرات متقابل آنها بر مردم منطقه و رهگذران جاده ها تا حدی است که بعضا این الزام را ایجاب می کند که نهادهای اجرایی برای احداث این مجتمع ها و کمک به استقرار فعالیت آن‌ها پیشقدم شوند

احداث شهربازی ازدیگر پیشنهادات شغلی در این حوزه است که سرمایه گذاری در زمینه ایجاد آن جوابگو خواهد بود.[2] جذب گردشگر برای شهرستان، ایجاد درآمد بسیار خوب برای سرمایه گذاران، ایجاد فرصت شغلی و ایجاد محیطی شاد و پرانرژی برای کودکان و بزرگسالان از جمله مزایای تاسیس شهربازی هستند.

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فراوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی محسوب می‌شود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد نیاز ممکن می‌کند. شهرستان سرعین از ظرفیت های مناسبی برای ایجاد برخی از صنایع غذایی برخوردار است که تا به حال توجه کافی به این ظرفیت ها نشده است و جای کار و فعالیت بیشتر در این زمینه وجود دارد.

با توجه به اینکه در شهرستان سرعین، مقدار مناسبی از گیاهان دارویی تولید می شود و واحدی صنعتی جهت فرآوری و بسته بندی آن ها وجود ندارد، سرمایه گذاری در زمینه احداث واحد فرآوری گیاهان دارویی از جمله فعالیت هایی است که انجام آن صرفه اقتصادی خوبی خواهد داشت[3]. فرآوری گياهان دارويي، علاوه بر ارزش افزوده، نياز به سرمايه‌گذاري زيادي نداشته و مي‌تواند نقش مهمي در کارآفرینی داشته باشد. یکی از فرآوری‌های گیاهان دارویی تولید عرقیات است. تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده ای نمی باشد و با توجه به ظرفیت تولید گیاهان دارویی در شهرستان سرعین و نیز سهولت صادرات این محصولات به مناطق دیگر، می توان با سرمایه‌ای اندک به این کسب و کار مشغول شد. خشک کردن و بسته‌بندی نیز از دیگر فرآوری‌های گیاهان دارویی است که می‌توان با فعالیت در آن‌ها به سود رسید.

همچنین با توجه به کاشت گل محمدی در این شهرستان، امکان ایجاد واحد صنعتی فرآوری آن وجود دارد. اهمیت گل محمدی در تولید عطر، اسانس و گلاب آن است. بسیاری از فعالان در عرصه صنعت عطرسازی، اسانس گل محمدی را مهم ترین ماده اولیه این صنعت می‌دانند. بخش اعظم اسانس گل محمدی تولید شده، به دلیل داشتن عطر و بوی بسیار خوش برای تهیه عطرهای گران قیمت استفاده می‌شوند. گلاب نیز یکی از نوشیدنی‌هاي پرمصرف در طب سنتی است و طبع میانه تا حدودی رو به خنکی دارد. اسانس و گلاب حاصل از این گل در رفع مواردی نظیر افسردگی، بی خوابی، فشار روحی، خشکی و حساسیت پوست، التیام زخم های پوستی و عفونت های باکتریایی و ویروسی مؤثر است. خشک کردن و بسته بندی گل محمدی از دیگر فعالیت هایی است که می توان در این زمینه انجام داد.

سیب زمینی از جمله محصولات زراعی شهرستان سرعین است که به میزان زیادی تولید می‌شود و شرایط برای احداث واحد صنعتی فرآوری آن به منظور تولید چیپس فراهم است[4]. چیپس سیب زمینی یکی از محصولاتی است که به واسطه طعم جذاب خود مخاطبین زیادی در میان تمام اقشار جامعه دارد و اکثر افراد به ویژه کودکان و نوجوانان از این محصول استفاده می‌کنند. چیپس به عنوان یک ماده غذایی لذیذ و پرطرفدار در بازار مصرف مواد غذایی کالایی رقابتی است؛ بنابراین افرادی که قصد ورود به این حرفه را دارند باید به این نکته توجه کنند که حتماً محصولات تولیدی توانایی رقابت با نشان‌های تجاری موجود در بازار را داشته باشند.

میزان گندم تولیدی در شهرستان به حدی است که راه‌اندازی کسب‌وکارهای مربوط به فرآوری آن‌ را دارای مزیت کرده‌است. تولید کیک، کلوچه و بیسکوییت، آرد، نان سنتی، رشته آشی و پلویی، شیرینی و گندم برشته از جمله فعالیت هایی است که می توان در زمینه فرآوری این محصول انجام داد. البته بررسی های انجام شده نشان می دهد تولید کیک، کلوچه و بیسکوییت از اولویت بالاتری برخوردار است. همچنین در شهرستان سرعین فعالیت هایی در زمینه تولید نان های سنتی و صنعتی صورت می گیرد که توسعه تولید نان صنعتی صرفه اقتصادی نخواهد داشت. لازم به ذکر است بازار فروش تمام فرآورده های نام برده شده ممکن است به صورت کامل در شهرستان سرعین تامین نشود که در این صورت باید در خارج از شهرستان بازاریابی انجام داد.

با آسیاب کردن گندم، جوانه و سبوس یا همان پوسته از بخش آردی آن تفکیک می‌گردد. آرد با توجه به میزان سبوس جدا شده، به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌گردد. از انواع آرد می‌توان به آرد قنادی، آرد ستاره، آرد سبوس گرفته و آرد کامل اشاره نمود که از این میان آرد کامل به لحاظ میزان سبوس بالای آن، دارای ارزش غذایی قابل توجهی است. باتوجه به سرانه مصرف آرد در شهرستان و تولید نان سنتی به میزان زیاد، ایجاد واحد صنعتی تولید آرد مزیت دارد.

پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و حتی در محیطی کوچک (در خانه) امکان پذیر است. شیرینی محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم های متنوعی تهیه می شود. به علاوه این که با تغییر در مواد تشکیل دهنده آن می توان برای افراد رژیمی هم شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد. این کسب و کار را می توان با تجهیزات کم و سرمایه پایینی شروع کرد و در زمان کوتاه با فروش محصول به سود بالایی رسید. پخت شیرینی یکی از مشاغل زودبازده و یک فرصت شغلی مناسب مخصوصا برای زنان خانه دار محسوب می شود. یافتن بازار فروش محصول یکی از ضروریات این حرفه می‌باشد که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی می توان به آن دست یافت . توجه به این نکته ضروری است که یکی از لازمه های موفقیت در این شغل گذراندن دوره های آموزشی مرتبط با پخت شیرینی است.

با توجه به رونق دامداری در شهرستان سرعین، مقدار زیادی شیر و گوشت تولید می شود که فرآوری آن‌ها دارای مزیت است. در زمینه فرآوری شیر دو کارخانه تولید لبنیات وجود دارد[5] با این وجود بررسی های انجام شده نشان می دهد احداث واحدهای صنعتی، نیمه صنعتی و سنتی دیگر در این زمینه توجیه اقتصادی دارد.[6] شیر و فرآورده هاي آن از مهمترین اجزاي تشکیل دهنده جیره غذایی انسان است که از لحاظ ارزش غذایی از کلسیم، فسفر، ویتامین هاي مورد نیاز و پروتئین، غنی می‌باشد و همیشه استقبال بسیار خوبی از این نوع محصولات می شود. البته باید توجه داشت برای موفقیت در این زمینه باید به بالابردن توانایی رقابت با نشان‌های تجاری معروف نیز فکر کرد.

تولید محصولات مشتقی از گوشت‌های فرآوری شده، در هر زمانی سوددهی دارد و از شغل‌های آزاد پردرآمد محسوب می‌شود. در بین فراورده های عمل آوری شده از گوشت، سوسیس و کالباس به دلیل آماده سازی سریع و همچنین طعم و مزه مطلوب، مصرف بیشتری دارد. سوسیس و کالباس حاوی پروتئین های حیوانی کافی، چربی، کربوهیدرات و ویتامین است و می توان آن‌ها را از جمله غذاهای آماده در سفره خانواده ها نام برد. برای حفظ این جایگاه و افزایش تقاضای این محصولات، علاوه بر انتخاب روش های مناسب تولید و فراوری، باید به نوع و شکل بسته بندی آنها نیز توجه نمود.

جو تولید شده در شهرستان را نیز می توان در زمینه تولید فرآورده های حاصل از جو مانند آرد جو، نان جو و جوپرک مصرف و ارزش افزوده مناسبی را ایجاد کرد.

با توجه به انجام زنبورداری در سطح گسترده در این شهرستان، راه اندازی کسب و کار تولید ژل رویال صرفه اقتصادی داشته و پیشنهاد می گردد. ژل رویال، ماده‌ای بسیار مغذی و نیرو بخش و در واقع به عنوان غنی ترین ماده مغذی بیولوژیک شناخته شده است. ارزش افزوده بالای تولید ژل رویال زنبور عسل در بازارهای جهانی سبب شده تا تولید این محصول با ارزش در دستور کار صنایع غذایی  قرار گیرد. میکروب کشی، جلوگیری از آلزایمر، جلوگیری از فشار خون، ضدسرطان بودن و کمک به جوانی و شادابی پوست از جمله خواص این ژل است.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد. لذا صنایع تبدیلی می‌تواند زمان استفاده را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات می‌گردد.

با توجه به رونق دامداری و پرورش طیور در شهرستان سرعین، احداث واحدی صنعتی در زمینه تولید خوراک دام وطیور مقرون به صرفه بوده و پیشنهاد می گردد.[7]

همچنین با توجه به میزان تولید پوست دام، می توان در زمینه احداث واحد صنعتی فرآوری پوست دام اقدام کرد. البته ممکن است برای احداث چنین واحدی، نیاز به واردات پوست دام از سایر شهرستان ها وجود داشته باشد. فرآوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم دوزی  و همچنین استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی، ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه گذار، سود خوبی هم نصیب دامدار می‌کند. لازم به ذکر است در صورت عدم تامین بازارفروش محصولات تولید شده، می توان در خارج از شهرستان بازاریابی انجام داد.

فرهنگ بسته بندی محصولات و تولیدات، برای ارائه و فروش در بازارهای مختلف، موردی است که در سال های اخیر، جایگاه ویژه ای را کسب کرده و به عاملی مهم در میزان فروش یک واحد تولیدی تبدیل شده است. هر قدر بسته بندی یک محصول، زیبا، مناسب، در برگیرنده مشخصات، معرف محصول و مطابق با جنبه‎ها و خصوصیات روانشناختی خریداران باشد، به همان اندازه، از بازار و فروش خوبی برخوردار خواهد بود. با توجه به مزایای بسته‌بندی و میزان حبوبات تولیدی در شهرستان، راه‌اندازی کسب‌وکار بسته‌بندی حبوبات پیشنهاد می‌شود.

همچنین در زمینه بسته بندی عسل کارخانه ای وجود دارد و کارخانه ای نیز در حال ساخت است[8] با این وجود به نظر می رسد احداث واحد صنعتی دیگری در این زمینه مقرون به صرفه باشد. ویژگی مهم عسل آن است که این ماده طبیعی به دلیل نداشتن آب، به شرط دوری از رطوبت، در مدت طولانی فاسد نمی‌شود. این ماده فقط در صورتی ارزش غذایی خود را از دست می‌دهد که بیش از ۶۰ درجه، حرارت ببیند. البته برای حفظ قدرت ضد میکروبی عسل باید آن را در مکانی تاریک و یا در ظرف شیشه ای مات یا تیره خارج از یخچال نگه داشت. نگهداری عسل در ظروف فلزی برای مدت طولانی مناسب نیست. بدین منظور امروزه بسته بندی عسل به شکل های جذاب، خلاقانه و مناسب جهت نگهداری رو به افزایش است. بسته‌بندی های شکیل، باعث جذب بیشتر مشتری و همچنن تسهیل در حمل و نقل عسل می‌شود؛ لذا کار کردن در حوزه بسته بندی عسل تولیدی شهرستان علاوه بر سودآوری باعث ایجاد اشتغال پایدار می‌شود.

شهرستان سرعین کشتارگاه دام ندارد اما واحدی در این زمینه در حال احداث است.[9] همچنین در زمینه کشتار طیور نیز کشتارگاهی وجود ندارد اما با توجه به نزدیکی شهرستان سرعین به اردبیل، طیور پرورش یافته برای کشتار به آنجا منتقل شده و سرمایه گذاری در این زمینه توجیه اقتصادی نخواهد داشت.

لازم به ذکر است در صورت دقت نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه انداری این مشاغل مهم است.

 

· زراعت

بخش زراعت در روند رشد و توسعه اقتصادی نقش‎های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم‎ترین آن‎ها می‎توان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تامین نهاده‎هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش‏های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی، ارزآوری برای کشور و تامین مالی سایر بخش‎های زیربنایی را نام برد.

در شهرستان سرعین انواعی از محصولات زراعی تولید می شوند که با توجه به پتانسیل شهرستان در این حوزه، می توان نسبت به توسعه سطح کشت آن ها اقدام کرد. البته باید توجه داشت تمام پیشنهادات مربوط به توسعه تولید محصولات کشاورزی اعم از باغی و زراعی منوط به وجود زمین کافی در شهرستان است.

زعفران از جمله محصولاتی است که در چند سال اخیر، توجه خوبی به کشت آن شده است. کشت این محصول در شهرستان سرعین بازدهی خوبی داشته و فعالیت در زمینه توسعه تولید آن پیشنهاد می گردد. مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد است و به آب کمی نیاز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند. ایران اولین کشور تولیدکننده زعفران است که قریب به 90 درصد از زعفران جهان را تأمین می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و نه تنها می تواند نیاز منطقه زیرکشت را تامین کند بلکه درسراسر ایران نیز مشتری دارد.

گیاهان دارویی از دیگر محصولات ارزشمندی است که به صورت خودرو و کشت شده در این شهرستان وجود دارد. پونه، آویشن و به لیمو انواعی از این گیاهان دارویی هستند. امروزه افراد زیادی به استفاده از گیاهان دارویی متمایل شده اند. خواص بی نظیر این گیاهان و نداشتن عوارض جانبی ناشی از مصرف باعث شده تا افراد زیادی به گونه‌های مختلف از آن ها استفاده کنند. به همین جهت به کشت گیاهان دارویی می توان به چشم یک مزیت پر سود نگریست. از آن جا که این گیاهان برای کشت، مراقبت خاص و شرایط حساسی نیاز ندارند، می توان روی کشت آن ها سرمایه گذاری کرد.

کشت گندم و جو به دلیل بازدهی مناسب و تولید محصولات باکیفیت قابلیت توسعه دارد. در میان محصولات کشاورزی، کشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر است.گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می گیرد. البته خود کشاورز هم می تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جو برای تهیه نان و پخت سوپ نیز استفاده می شود و در تهیه غذای کودک کاربرد دارد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است.

شهرستان سرعین در زمینه کشت حبوباتی همچون عدس، نخود، لوبیا و ماش نیز مستعد است و افزایش سطح زیر کشت آن‌ها مزیت دارد. البته بررسی های انجام شده نشان می دهد کشت لوبیا و ماش مزیت پایین تری نسبت به کشت عدس و نخود دارد. نخود گیاهی است که به آب و هوای سرد نیاز دارد و دارای دو تیپ زمستانه و تابستانه است. نخود به علت دارا بودن اسید های آمینه مختلف ، ویتامین ها و مواد معدنی غذای بسیار خوبی است. روشن شدن پوست صورت، درمان عفونت های قارچی و تقویت رشد مو نمونه هایی از خواص نخود است.

عدس نیز از جمله حبوباتی است که کشت و برداشت آن نسبت به سایر حبوبات ساده تر بوده و در هر آب و هوایی با دو روش دیمی و آبی قابل کشت است. این گیاه با هوای سرد هم سازگاری دارد و در فصل پاییز میزان ثمردهی آن بیشتر از بهار است. این گیاه به حاصلخیزی خاک کمک کرده و همچنین به عنوان کود سبز برای تقویت خاک استفاده می شود.

لوبیا از جمله حبوبات محبوب در ایران است که گزینه مناسبی برای کشت در باغچه های کوچک و یا گلدان های اپارتمانی محسوب می شود. زمین برای کشت لوبیا باید به اندازه کافی عمق داشته باشد و خاک نیز دارای سطحی نرم و حاصلخیز باشد. تهیه زمین لوبیا با هدف از بین بردن علف های هرز، زیر خاک بردن بقایای گیاهی، نرم کردن و افزایش عمق خاک زراعی، زیر خاک بردن مواد تقویت کننده و حفظ رطوبت موجود در خاک است.

ماش نیز یک تثبیت کننده قدرتمند ازت هوا در خاک است. این گیاه با کمک یک باکتری تثبیت کننده ازت هوا با ایجاد گره هایی در ریشه ازت را تثبیت می‌کند و از این ازت، مقداری مورد استفاده گیاه قرارگرفته و مابقی در خاک ذخیره و محصولات بعدی استفاده می کنند. هنگامی که قسمتهای هوائی گیاه ماش به زیر خاک برگردانده می شود پس از مدتی شاخ وبرگ گیاه در خاک تجزیه شده و انبوهی از مواد آلی حاصل از تجزیه گیاه ماش به خاک افزوده می شود که سبب بالا رفتن حاصلخیزی خاک وافزایش تولید در دراز مدت خواهد شد. نیازآبی کم و مقاومت دربرابرخشکی، رشد سریع و مدت زمان کوتاه چرخه زندگی، تولید شاخ و برگ فراوان وسرشاراز عناصر غذایی و توقع کم نسبت به کود از جمله مزایای کشت این محصول است.

سیب‌زمینی از دیگر محصولات زراعی شهرستان است که به دلیل سازگاری با شرایط منطقه قابلیت توسعه دارد. لازم به ذکر است سیب زمینی آب زیادی مصرف می کند و قبل از شروع کشت آن، باید به این نکته نیز توجه شود.

کشت دانه‌های روغنی نظیر کلزا در شهرستان جواب می‌دهد و قابل سرمایه‌گذاری است. کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آنها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی های زیست محیطی می گردد. با توجه به آنکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، نیاز گیاه به آب کم می‌باشد و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های منطقه نقش موثری داشته باشد. همچنین برگردان بقای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهاده‌های خوراکی دام و طیور متداول است. روغن کلزا ازجمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع ‌شده مورد استقبال قرارگرفته است. تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که دانه کلزا 40-30 درصد روغن و کنجاله‌اش50-40 درصد پروتئین دارد.

گیاه آفتابگردان به صورت کلی در دو نوع روغنی و آجیلی کشت می‌شود. بررسی‌ها نشان می‌دهد در حال حاضر نوع آجیلی آن در شهرستان برداشت می شود ولی می توان در زمینه تولید آفتابگردان روغنی نیز فعالیت داشت. گل آفتابگردان گیاهی یک ساله است که پرورش آن در هر شرایطی امکانپذیر بوده و فرآورده های حاصل از آن دارای مزیت اقتصادی فراوانی می‌باشد. این گیاه، یکی از نباتات روغنی مهم جهان است که از نظر تولید روغن، بعد از سویا در مقام دوم قرار دارد. آفتاب گردان های آجیلی از بازار پسندی ویژه ای برخوردارند. علاوه بر این، فراورده های جانبی آفتاب گردان به خصوص کنجاله آن باعث توجه هر چه بیشتر به زراعت این گیاه با ارزش شده است

ذرت کشت شده در این شهرستان از نوع دانه ای و شیرین است؛ اما ظرفیت لازم در زمینه کشت ذرت علوفه ای نیز وجود دارد. به صورت کلی ذرت با هر آب و هوایی سازگاری دارد، در برابر خشکی مقاوم است و میزان ثمردهی آن در هکتار بالا می‌باشد. دولت برای تشویق به کشت این گیاه، اقدام به خرید تضمینی ذرت از کشاورزان می کند. روغن ذرت، کنسرو بلال و دانه ذرت به مصارف انسانی می رسد و همچنین دانه ذرت در مرغداری ها و علوفه تر، خشک، سیلو شده و کنجاله دانه در دامداری ها استفاده می شود.  کاکل ذرت نیز در داروسازی به کار می رود. از ساقه و برگ ذرت در صنایع کاغذ، مقوا سازی و تولید کاغذ دیواری استفاده می کنند. نشاسته ذرت در صنایع رنگرزی، دارو سازی و پلاستیک سازی کاربرد دارد

ذرت شیرین یک گیاه یک ساله است و احتیاج به رطوبت دائمی دارد. رطوبت خاک اگر با بارندگی تأمین شود، سبب می‌شود که بوته رشد بهتری داشته باشد، ولی بارندگی و رطوبت زیاد در هنگام گل دادن روی میزان محصول اثر منفی می‌گذارد. ذرت شیرین با توجه به توریستی بودن شهرستان سرعین از بازارفروش خوبی برخوردار خواهد بود.

 

· باغداری

باغداری یکی از مشاغل موجود در شهرستان سرعین است که قابلیت توسعه دارد. افزایش باغداری، علاوه‌بر اشتغالزایی، به اقتصاد و فضای کسب و کار شهرستان رونق می‌بخشد. کشاورزی و ازجمله باغبانی در توسعه ملی و افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی موثر است.

آلبالو و گیلاس از جمله محصولات باغی شهرستان سرعین هستند که سازگاری خوبی با شرایط اقلیمی منطقه دارند و افزایش تولید آن‌ها قابل سرمایه‌گذاری است. این محصولات علاوه بر تازه‌خوری، در صنایع غذایی مختلفی مانند تولید میوه خشک، لواشک، مربا و... کاربرد دارند؛ بنابراین از بازارفروش خوبی برخوردار بوده و تولید آن ها صرفه اقتصادی دارد.

سیب و گلابی از دیگر محصولاتی است که در شهرستان سرعین تولید می شوند و قابلیت توسعه دارند. البته به نظر می رسد احداث باغ گلابی مزیت کمتری نسبت به احداث باغ سیب داشته باشد. سیب میوه بسیار مهمی است و نسبت به سایر میوه های درختی خاصیت ماندگاری زیادی دارد؛ بنابراین مدت زیادی می تواند انبار شود. درختان سیب نسبتاً به شرایط خاک بی‌تفاوت هستند و در دامنه گسترده‌ای از مقادیر PH و سطوح حاصلخیزی رشد می کنند. این درختان حتماً باید در مقابل باد مراقبت شده و نباید در مناطق پست که در معرض آخرین سرماهای بهاری می باشند کاشته شوند.

گلابی در مقایسه با سیب، در برابر سرما حساس تر است ولی می تواند دمایی تا حدود منفی 30 درجه را تحمل کند. گلابی برای میوه دادن به یک دوره سرما نیاز دارد و گرمای زیاد هوا می تواند به گیاه آسیب بزند. خاک شنی لومی، مناسب درختان گلابی است و این درختان خاک های سنگین و مرطوب را دوست نمی دارند. زهکشی خاک نقش زیادی در رشد این درخت خواهد داشت.

احداث گلخانه از دیگر ظرفیت های شهرستان سرعین است. در حال حاضر گلخانه هایی در زمینه تولید صیفی جاتی مانند خیار وگوجه، سبزیجات، گیاهان دارویی (گیاهان دارویی ضد سرطان) و گل و گیاه زینتی مانند گل رز هلندی وجود دارد. بررسی‌ها نشان می‌دهد افزایش تعداد این گلخانه‌ها دارای مزیت است. البته گلخانه پرورش گل و گیاه زینتی و گیاهان دارویی مزیت پایین تری نسبت به موارد دیگر دارند.

کاشت صیفی جات و سبزیجات در فضای آزاد به میزان خیلی کم انجام می شود و با توجه به شرایط اقلیمی منطقه (که منطقه ای کوهستانی است)، فعالیت در این زمینه مزیتی ندارد.

راه‌اندازی کسب‌وکار پرورش قارچ از جمله مشاغل پیشنهادی است که هم در فضای گلخانه و هم در بیرون از آن مزیت دارد. میزان مصرف قارچ در سال های اخیر رشد خوبی داشته و سرانه مصرف بالا رفته است. مشتری داشتن این محصول از یک سو و غنی از پروتئین و ویتامین بودن آن از سوی دیگر، باعث شده که جایگزین مناسبی برای گوشت باشد. پرورش قارچ از شغل هایی است که می توان با سرمایه اولیه کم و محیط کوچک شروع کرد. یک دوره کامل پرورش قارچ 60 روز طول می کشد که قابلیت کاهش به 35 روز را دارد.

گل محمدی از دیگر محصولات ارزشمندی است که در شهرستان سرعین کاشته می شود و ظرفیت لازم برای توسعه تولید آن فراهم است. گل محمدی، گیاهی مقاوم به کم آبی، آفات و امراض است، که علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی فراوانی مانند ارزش صادراتی، جذب گردشگر و اشتغال زایی است. غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و اسانس، فرآورده‌های برگرفته از گل محمدی است که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کشورهای دیگر را دارا است.

گردو از دیگر محصولات باغی شهرستان سرعین است که به میزان کمی تولید می شود. اما با توجه به سازگاری با شرایط شهرستان، می توان در رابطه با توسعه تولید آن اقدام کرد. گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 18 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا سال های سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جزء معدود میوه هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد. در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش های چوب بسیار پرکاربرد است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد.

به گفته کارشناسان احداث نهالستان از دیگر ظرفیت های شغلی این شهرستان است که پیشنهاد می شود[10].

 

· شیلات

پرورش ماهی از جمله حرفه هایی است که علی رغم وجود ظرفیت در شهرستان، به صورت گسترده ای به آن پرداخته نشده است. ماهیان پرورشی در این شهرستان از نوع قزل آلا هستند و شرایط برای توسعه پرورش آن‌ها فراهم است. همچنین با توجه به پتانسیل های شهرستان، می توان در زمینه پرورش ماهیان زینتی نیز فعالیت کرد.[11] لازم به ذکر است در حال حاضر پرورش ماهیان زینتی در شهرستان انجام نمی‌شود و نسبت به پرورش ماهی قزل‌آلا نیز مزیت کمتری دارد.

ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی با توجه به قیمت و طعم مناسب طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

شاید سال‌ها قبل نگهداری ماهیان زینتی، موضوع چندان شایعی نبود و تنها عده‌ی معدودی در خانه‌های خود، آكواريوم  و ماهی زینتی نگهداری می‌کردند؛ اما در سال‌های اخیر، با توجه به رواج آپارتمان‌نشینی و دور افتادن انسان از طبیعت، شرایط به‌گونه‌ای رقم خورده است که بازار ماهیان زینتی رونق گرفته و زمینه‌ساز ایجاد مشاغل مختلف شده است. به‌طوری‌که امروزه شاهد آن هستیم در بسیاری از شهرها، چندین مغازه به خرید و فروش این آبزیان مشغول هستند. پرورش ماهیان زینتی نیاز به آب کمی دارد و می‌توان از آب‌های شهری برای تولید آنها استفاده کرد.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار است و سود سرشاری به همراه دارد. در شهرستان سرعین انواعی از طیور پرورش می یابند که می توان نسبت به توسعه پرورش آن ها اقدام کرد. مرغ از جمله این طیور است که توجه خوبی به پرورش آن در شهرستان شده است. در حال حاضر مرغداری‌هایی در زمینه پرورش مرغ گوشتی و مرغ مادر (گوشتی) وجود دارند که شرایط برای احداث واحدهای بیشتر فراهم است.

گوشت مرغ به سبب مزیت‌های فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند مطرح و نیاز عمومی منطقه و کشور را در این زمینه مرتفع نماید. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم وبهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است.

پرورش مرغ تخم‌گذار از دیگر مشاغل پیشنهادی در شهرستان است که در حال حاضر انجام نمی‌شود ولی قابل سرمایه‌گذاری می‌باشد. پرورش مرغ تخمگذار علاوه براینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم درمورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است.

بوقلمون از دیگر طیوری است که در شهرستان سرعین پرورش داده می‌شود و پرورش آن از بازدهی خوبی برخوردار است. فعالیت در زمینه توسعه این فعالیت مزیت داشته و پیشنهاد می‌شود. گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای است و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد؛ بنابراین مي تواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

پرورش بلدرچین و کبک از دیگر مشاغل مزیت‌دار شهرستان است که به میزان کمی انجام می‌شود. طبق بررسی‌های صورت گرفته، افزایش فعالیت در این زمینه در صورت تأمین بازار مصرف قابلیت سرمایه‌گذاری دارد. بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک، در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.

محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب و قیمت بیشتر، مشتریان خاص خود را دارد. از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه را دارد.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی از عوامل مهم توسعه اقتصادی هر کشوری است. متاسفانه با اینکه ظرفیت های بسیار خوبی در کشور ما برای ایجاد مشاغل صنعتی وجود دارد، نقش این حوزه شغلی آن چنان که باید پررنگ نیست در صورتی که با اندکی ریسک پذیری می توان واحدهای سودآوری را در هرشهرستان احداث کرد.

شهرستان سرعین ظرفیت های مناسبی در زمینه ایجاد صنایع مختلف دارد. تولید مصالح ساختمانی از جمله پیشنهادات شغلی در این حوزه است که با توجه به رونق ساخت و ساز ساخت و ساز در این شهرستان، مزیت اقتصادی دارد[12]. با توجه به وجود  معدن شن و ماسه در این شهرستان، شن شویی، ماسه شویی و تولید بتن آماده از جمله فعالیت هایی هستند که پیشنهاد می‌شوند[13].

تولید ادوات کشاورزی در کارگاه های کوچک و تولید کارتن و سبد از دیگر ظرفیت های شغلی شهرستان سرعین در حوزه صنعت می‌باشد[14].

احداث واحدی جهت تولید پوشاک در صورت تولید محصولات با کیفیت و متنوع و بازاریابی صحیح در داخل و خارج از شهرستان، مزیت دارد.

صنایع فعال شهرستان عبارتند از: کارخانه های تولید آب معدنی (واتا) ، بلوک های زینتی (آراکس)،  و واحدهای تولید مبل، ام دی اف و کابینت و ظروف عسل.[15]

 

· صنایع دستی

صنايع دستي به آن گروه از صنايعي گفته مي شود كه مهارت، ذوق و بينش انسان در آن نقش اساسي دارد و يا اينكه تمام يا بخش اعظم مراحل ساخت فراورده هاي آن با دست انجام گرفته و در چارچوب فرهنگ و بينش هر منطقه و با ديدگاه هاي قومي ساخته و پرداخته مي شود. صنايع دستي بازتابي از تاريخ تمدن هر ملت و قومي است و مي تواند انتشار مؤثري براي فرهنگ و سنن مناطق مختلف باشد. در شهرستان سرعین انواعی از صنایع دستی تولید می شوند که در صورت تامین بازارفروش می توان در زمینه توسعه تولید آن ها سرمایه گذاری کرد.

قالی بافی از جمله صنایع دستی شهرستان سرعین است که در سطح نه چندان گسترده‌ای انجام می‌شود؛ اما می توان در زمینه توسعه آن سرمایه گذاری کرد. قالی بافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. همچنین با تولید فرش با کیفیت می توان به صادرات در این زمینه فکر کرد. این کسب و کار  را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.

گلیم بافی، جاجیم بافی و ورنی بافی از دیگر صنایع دستی شهرستان سرعین هستند که ظرفیت لازم برای توسعه آن ها وجود دارد.

کشاورزی

صنایع

خدمات

ردیف

دامداری

زراعت

باغداری

شیلات

طیور

صنایع غذایی

صنایع تبدیلی و تکمیلی

صنعت

صنایع دستی

خدمات

1

پرورش گوسفند مغانی (1)

کشت گندم (1)

احداث باغ آلبالو (1)

پرورش ماهی قزل آلا (1)

پرورش مرغ گوشتی (1)

فرآوری گیاهان دارویی (1)

تولید خوراک دام وطیور (1)

تولید مصالح ساختمانی (1)

قالی بافی (1)

احداث هتل (1)

2

پرورش گوسفند قزل (1)

کشت جو (1)

احداث باغ گیلاس (1)

پرورش ماهی زینتی (2)

پرورش مرغ تخم گذار (1)

فرآوری گل محمدی (1)

فرآوری پوست دام (2)

تولید ادوات کشاورزی (2)

گلیم بافی (2)

احداث اقامتگاه بومگردی (1)

3

پرورش گاو دورگ (1)

کشت زعفران (1)

احداث باغ سیب (1)

پرورش مرغ مادر (1)

تولید چیپس سیب زمینی (1)

بسته بندی حبوبات (2)

تولید کارتن (2)

جاجیم بافی (2)

احداث رستوران بومی (1)

4

پرورش گاومیش (1)

کشت عدس (1)

احداث باغ گردو (1)

پرورش بوقلمون (1)

تولید کیک، کلوچه و بیسکوییت (1)

بسته بندی عسل (2)

تولید سبد (2)

ورنی بافی (2)

احداث مجتمع خدماتی-رفاهی (1)

5

پرورش گاو هلشتاین (1)

کشت نخود (1)

کاشت گل محمدی (1)

پرورش بلدرچین (2)

تولید آرد (2)

تولید پوشاک (3)

احداث شهربازی (2)

6

پرورش گاو سمینتال (1)

کشت گیاهان دارویی (1)

احداث گلخانه خیار و گوجه (1)

پرورش کبک (2)

تولید شیرینی (2)

7

زنبورداری (1)

کشت سیب زمینی (2)

احداث گلخانه سبزیجات (1)

تولید نان سنتی (2)

8

پرورش بز سانن (2)

کشت کلزا (2)

احداث گلخانه گل وگیاه زینتی (2)

تولید رشته آشی و پلویی (2)

9

پرورش بز بومی (3)

کشت آفتابگردان (2)

احداث گلخانه گیاهان دارویی (2)

تولید لبنیات (2)

10

پرورش گاو بومی (3)

کشت ذرت (2)

احداث نهالستان (2)

تولید سوسیس و کالباس (2)

11

پرورش اسب (3)

کشت لوبیا (3)

احداث باغ گلابی (2)

تولید ژل رویال (2)

12

کشت ماش (3)

پرورش قارچ (3)

تولید گندم برشته (3)

13

فرآوری جو (3)

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 56 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

 

مشاغل	مزیت
پرورش گوسفند مغانی و قزل	1
احداث مجتمع خدماتی- رفاهی	2
احداث هتل	3
احداث اقامتگاه بومگردی	4
احداث رستوران بومی	5
زنبورداری	6
پرورش گاو دورگ	7
پرورش گاومیش	8
پرورش گاو هلشتاین	9
پرورش گاو سمینتال	10
فرآوری گیاهان دارویی	11
فرآوری گل محمدی	12
تولید خوراک دام وطیور	13
کشت گیاهان دارویی	14
کشت زعفران	15
کاشت گل محمدی	16
احداث گلخانه خیار و گوجه	17
احداث گلخانه سبزیجات	18
پرورش ماهی قزل آلا	19
کشت گندم و جو	20
پرورش بز سانن	21
تولید چیپس سیب زمینی	22
تولید کیک، کلوچه و بیسکوییت	23
احداث گلخانه گل و گیاه زینتی	24
احداث گلخانه گیاهان دارویی	25
کشت سیب زمینی	26
کشت نخود و عدس	27
پرورش مرغ گوشتی	28
پرورش مرغ مادر	29
پرورش مرغ تخم گذار	30
تولید سوسیس و کالباس	31
تولید لبنیات	32
تولید نان سنتی	33
پرورش بز بومی	34
پرورش گاو بومی	35
پرورش بوقلمون	36
تولید مصالح ساختمانی	37
پرورش اسب	38
احداث باغ گردو	39
احداث باغ سیب	40
احداث باغ آلبالو و گیلاس	41
احداث نهالستان	42
پرورش ماهی زینتی	43
تولید آرد	44
تولید رشته آشی و پلویی	45
بسته بندی حبوبات	46
بسته بندی عسل	47
تولید ژل رویال	48
احداث شهربازی	49
احداث باغ گلابی	50
کشت کلزا	51
کشت آفتابگردان	52
کشت ذرت	53
تولید کارتن و سبد	54
قالی بافی	55
پرورش قارچ	56

 

* این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) تهیه و تدوین شده است.