بیله سوار

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان بیله سوار ارائه‌شده‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

 

1. زراعت
2. دامداری
3. صنایع غذایی
4. باغداری
5. طیور
6. صنایع تبدیلی و تکمیلی
7. شیلات
8. صنایع دستی
9. صنعت
10. خدمات

 

· زراعت

زراعت یکی از حوزه های مهم بخش کشاورزی است که تولید بسیاری از محصولاتی که وجودشان در سبد غذایی خانوارها ضروری است در این حوزه قرار می گیرد. در شهرستان بیله سوار محصولات زراعی متنوعی تولید می شود. به صورت کلی این شهرستان به لحاظ داشتن خاک بسیار مرغوب و غنی بودن از لحاظ منابع آبی، پیشرفت بسیار خوبی در زمینه کشاورزی، خصوصا زراعت داشته است. کشاورزی نقش مهمی در توسعه اقتصادی این شهرستان داشته است. لازم به ذکر است، در صورت وجود زمین کافی، ظرفیت بسیار خوبی برای توسعه کشت محصولات زراعی و کاشت محصولات باغی وجود دارد.

دانه های روغنی مانند کلزا، سویا، کنجد و ذرت (علوفه ای و دانه ای) در این شهرستان کشت می شوند که در این بین کلزا و سویا سطح کشت بسیار بیشتری دارند. شهرستان بیله سوار پتانسیل خوبی برای توسعه کشت این محصولات دارد. خصوصا که تولید هرکدام از دانه های روغنی علاوه بر اینکه باعث برداشتن گامی در جهت خودکفاشدن در زمینه می‌شود؛ مزایای بسیار و سودآوری خوبی نیز دارد.

کشت کلزا باعث  از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آنها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی های زیست محیطی می گردد. با توجه به آنکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، نیاز گیاه به آب کم می‌باشد و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های منطقه نقش موثری داشته باشد. همچنین برگردان بقای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهاده‌های خوراکی دام و طیور در بسیاری از کشورهای دنیا متداول است. روغن کلزا ازجمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و با داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع ‌شده مورد استقبال و استفاده ملل‌های مختلف قرارگرفته و پیشینه کشت و پرورش این محصول در ایران به اوایل دهه هفتاد برمی‌گردد.

دانه سویا نیز سرشار از پروتئین، چربی و عناصر معدنی است. سویا دانه ای روغنی است که از نظر گروه بندی مواد غذائی ، در گروه چربی ها قرار می گیرد . از این دانه ، همچون دانه های دیگر مانند دانه آفتابگردان، روغن گرفته می شود که دارای خواص بسیار زیادی است . در حال حاضر بسیاری از مردم ، دانه سویا را به عنوان یکی از اجزاء سبد آجیل خود مصرف می کنند و بسیاری از افراد نیز استفاده عام تری از پروتئین سویا دارند . تعدادی از مردم به مصرف سویا به جای گوشت چرخ کرده روی آوردند.این کسب و کار پردرآمد را می توان با سرمایه اولیه پایین و با یک کارگر راه انداخت و به سود خوبی دست یافت.

ذرت با هر آب و هوایی سازگاری دارد. این گیاه در برابر خشکی مقاوم بوده و میزان ثمردهی آن در هکتار بالا است. ذرت در دو نوع علوفه ای و دانه ای کشت می شود. (هردونوع آن در این شهرستان کشت شده است) در ضمن دولت برای تشویق به کشت این گیاه، اقدام به خرید تضمینی ذرت از کشاورزان می کند. روغن ذرت، کنسرو بلال و دانه ذرت به مصارف انسانی می رسد و همچنین دانه ذرت در مرغداری ها و علوفه تر، خشک، سیلو شده و کنجاله دانه در دامداری ها استفاده می شود.  کاکل ذرت نیز در داروسازی به کار می رود. از ساقه و برگ ذرت در صنایع کاغذ، مقوا سازی و تولید کاغذ دیواری استفاده می کنند. نشاسته ذرت در صنایع رنگرزی، دارو سازی و پلاستیک سازی کاربرد دارد. بنابراین گسترش کشت آن در شهرستان بیله سوار که پتانسیل کشت آن را دارد، مقرون به صرفه است.

 شهرستان بیله سوار در زمینه تولید حبوبات نیز موقعیت خوبی دارد. عدس از جمله حبوباتی است که نسبت به سایر حبوبات، تولید بیشتری دارد. می توان گفت شهرستان بیله سوار در زمینه تولید عدس جایگاه خوبی دارد. سایر حبوبات مانند نخود، لوبیا و ماشک نیز در این شهرستان تولید می شود که می توان در زمینه توسعه کشت آن ها اقدام کرد اما کشت عدس مزیت بیشتری دارد.

بادام زمینی از دیگر محصولاتی است که در این شهرستان به مقدار بسیار خوبی تولید می شود و گسترش کشت آن نیز از مزیت های شغلی در این حوزه است. بادام زمینی به دلیل خواص دارویی و مزه دلچسب آن همیشه پرتقاضا است. مهم ترین مورد برای رشد بادام زمینی نور خورشید است. اگر نور به طور کامل تامین شود می‌توان محصول مرغوبی را تولید کرد. بادام زمینی در آب وهوای مرطوب به بهترین صورت ممکن رشد می کند. بادام زمینی به صورت خام و فرآوری نشده فروش خوبی دارد و بازدهی قابل توجهی از خود نشان می‌دهد ولی فراروده هایی مثل کره و روغن بادام زمینی سود بسیار چشم گیری را به همراه دارد. بازار فراورده های بادام زمینی در داخل پرتقاضا است ولی کشورهای خاور میانه مشتری دست به نقد این فرآورده‌ها هستند. در حال حاضر شهرستان آستانه اشرفیه طلایه دار تولید این محصول در ایران است ولی با آگاهی کامل و سرمایه گذاری در این طرح در شهرستان بیله سوار نیز قابلیت توسعه وجود دارد.

گندم و جو از غلاتی هستند که در این شهرستان به میزان زیادی کشت می شوند. کشت این محصولات به صورت دیمی و آبی انجام می شود. در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر است. گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می گیرد. البته خود کشاورز هم می تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

جو بعد از گندم بیشترین سطح زیر کشت را در ایران به خود اختصاص داده است. در ایران اراضی وسیعی وجود دارد که بدلیل شوری و عمق کم خاک و شور بودن آب زراعی صرفا برای تولید جو مناسب است. کشت این محصول با شرایط شهرستان بیله سوار نیز سازگاری خوبی دارد. جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جو برای تهیه نان و پخت سوپ استفاده می شود. این گیاه در تهیه غذای کودک نیز کاربرد دارد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است.

پنبه نیز از محصولات زراعی دیگری است که در این شهرستان کشت می شود و می توان نسبت به توسعه کشت آن اقدام کرد. پنبه، به طلای سفید مشهور است. الیاف پنبه یکی از مهم‌ترین الیاف طبیعی برای تهیه نخ و پارچه به شمار می‌رود و محصولات آن علاوه بر ویژگی‌هایی چون استحکام، دوام، رنگ‌پذیری، قابلیت شستشو، اتو پذیری، قابلیت جذب گرما و تبادل هوا، موجبات آرامش روحی و احساس مثبت را در انسان فراهم می‌آورد. به‌طوری‌که امروزه به‌عنوان یکی از گیاهان مهم استراتژیک و صنعتی، در بیش از 70 کشور جهان مورد کشت و کار، قرار می‌گیرد.  این گیاه گرمادوست است و رشد و نمو آن بستگی زیادی به دما دارد و هرگز نباید با یخبندان و سرمای شدید مواجه گردد که این شرایط در شهرستان بیله سوار فراهم است. البته این گیاه به شوری مقاوم است و در اغلب خاک‌های زراعی می‌توان آن را کشت نمود، اما خاک‌های رسوبی و جلگه‌ای عمیق با مواد آلی کافی و زهکشی طبیعی مناسب‌تر هستند.

شهرستان بیله سوار برای کشت گیاهان دارویی نیز مستعد است و در حال حاضر نیز انواعی از این گیاهان در شهرستان تولید می‌شوند. اقلیم مناسب در کنار وسعت منطقه و خاک مناسب این امکان را فراهم می کند تا با برنامه ریزی، ارزشمندترین گیاهان دارویی در این منطقه کشت شود.گزنه، هل، آویشن، پونه، شیرین بیان و زنجبیل از جمله گیاهان دارویی هستند که در این شهرستان تولید می شود.[1] گیاهان دارویی به اشکال مختلف قابلیت فرآوری و عرضه به بازار را دارند. بازار این گیاهان صرفا مختص بازارهای داخلی نبوده و در کل جهان برای تولیدات گیاهان دارویی ایران متقاضی وجود دارد. این تقاضا به علت روی گردانی از داروهای شیمیایی و یا حتی استفاده شدن برخی از این محصولات در تولیدات کارخانه‌های بزرگ دارویی همواره رو به افزایش است.گیاهان دارویی گونه‌ها و مصارف مختلفی دارند. از این گیاهان نه تنها برای درمان بیماری‌ها بلکه در صنایع کنسروسازی، نوشابه سازی، ‌عطر سازی و غذایی نیز استفاده می‌شود. گیاهان دارویی به طور معمول در طبیعت یافت می‌شوند که می‌توان با برداشت آن‌ها اقدام به فروش مستقیم و یا فرآوری آن‌ها نمود. بنابراین توسعه کشت این گیاهان در شهرستان بیله سوار از پیشنهادات شغلی در حوزه زراعت است.

سیر و پیاز نیز در این شهرستان کشت می شوند. پیاز با اینکه دو يا چندساله است، اما در سبزی‌کاری به‌صورت محصول یک‌ساله كشت می‌شود. این گیاه متعلق به فصل خنک است و بهترین دما برای جوانه زدن بذر پیاز 18 درجه سانتی‌گراد و حداقل و حداکثر دما برای این مرحله از رشد به ترتیب 7 و 29 درجه سانتی‌گراد است. این محصول از مهم‌ترین سبزی‌هایی است که در سطح وسیعی در تمام دنیا کشت می‌گردد. این محصول به‌عنوان چاشنی و طعم‌دهنده در اکثر غذاها استفاده می‌شود و دارای مصارف پزشکی و دارویی متعددی نیز است.

سیر نیز گیاهی است که نیاز کمی به آبیاری دارد و در طول زمستان آب مورد نیاز آن از نزولات جوی تا مین می شود. همچنین نسبت به سایر محصولات آفت و بیماری کمتری دارد و از محصولاتی است که راحت تر و زمان طولانی تری انبار می‌شود؛ بنابراین توسعه این کشت هم از مواردی است ارزش افزوده مناسبی را به دنبال دارد.

 

· دامداری

دامداری به عنوان یکی از حوزه های بخش کشاورزی رونق خوبی در کشور دارد. حوزه دامداری با یکی از مهم ترین نیاز های انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصا منابع پروتئینی مرتبط است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره وری در آن، می تواند از راهکارهای کاهش وابستگی به درآمد نفتی باشد و عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی کشور محسوب شود.

 دامداری از کسب و کارهای اصلی مردم شهرستان بیله سوار است که به صورت صنعتی و سنتی در حال انجام است. شهرستان بیله سوار به دلیل داشتن مراتع و آب و هوای مناسب، ظرفیت بسیار خوبی برای دامداری دارد. دام های پرورشی شهرستان شامل دام های سنگین نظیرگاو و شتر دو کوهانه و دام های سبک مانند گوسفند و بز هستند که بیشتر آن ها را دام های سبک تشکیل می دهند. در بین گوسفندهای پرورشی شهرستان گوسفندان مغانی نیز وجود دارند.  گوسفند مغانی یکی از نژادهای مهم گوسفندان بومی ایران در منطقه آذربایجان شرقی است. گوسفند مغانی بیشتر در دشت مغان و نواحی ییلاقی و غرب دریای خزر دیده می شود. این گوسفند از نظر نژادی نسبتا خالص است. نژاد گوسفند مغانی گوشتی-شیری است و یکی از مهمترین نژادهای گوشتی کشور است و قابلیت خوبی برای تولید بره های سنگین دارد. تولید گوشت در این نژاد هدف اصلی پرورش است ولی میزان تولید پشم از گوسفند مغانی نیز می‌تواند به عنوان یک هدف ثانویه جهت کسب درآمد بیشتر مدنظر قرار گیرد. پشم به دست آمده از گوسفندان مغانی  از دسته پشمهای ضخیم بوده و بیشترین کاربرد آن در صنایع قالیبافی است. این شهرستان مراتع بسیار خوبی دارد و به صورت کلی پرورش دام سبک خصوصا گوسفند در این شهرستان بسیار خوب جواب می دهد و با راه اندازی واحدهای پرورش گوسفند می توان درآمد زیادی کسب کرد.

در سالهای اخیر پرواربندی گوسفند به دلیل سودآوری بالا و ریسک کم، طرفداران بسیاری پیدا کرده و با اقبال عمومی مواجه شده است. از مزیت‌های اقتصادی این کسب و کار می توان به اشتغال زایی در مناطق مختلف، تولید گوشت مرغوب و پشم اشاره نمود. گوسفند در مقايسه با ساير حيوانات به جيره نگهدارى کمترى احتياج دارد و بيشتر غذاى دريافتى را صرف رشد و نمو مى‌کند همچنین نسبت به سایر دام‌ها مثل بز و طیور، مقاومت خوبی به بیماری‌ها و شرایط نامناسب رطوبتی و دمایی دارد. بنابراین میزان تلفات در این دام بسیار پایین‌تر بوده و ضرر اقتصادی کمی را از این جهت به دامدار وارد می‌کند.

همچنین در این شهرستان گوسفند رومانوف نیز پرورش یافته و نتیجه نسبتا خوبی را به دنبال داشته است. بنابراین می توان در زمینه گسترش این نوع دام نیز اقدام کرد. البته پرورش گوسفند رومانف در اولویت های بعدی مزیت های شغلی قرار می گیرد. گوسفند رومانوف جزء به صرفه ترین و بهترین گوسفندان گله گوشتی – زایشی است. این نوع گوسفند، یک گوسفند روسی است که اصل ‌نژاد آن متعلق به دره ولگا، در شمال غرب مسکو است. رومانوف یک ‌نژاد خالص بوده و از تلاقی نژاد‌ها به‌وجود نیامده است. باروری بسیار خوب، بالاترین میزان چندقلوزایی، فصل تولیدمثل بسیار طولانی، امکان تولیدمثل در تمام طول سال، سازگاری و عادت کردن به آب و هوای سرد و خوراک محلی برخی از ویژگی‌های خوب این نژاد هستند. نژاد رومانوف گرچه از دسته گوسفندان گوشتی است؛ اما پشم این نژاد بسیار محکم و باکیفیت است و سالانه 5/4 کیلوگرم پشم قابل استحصال دارد که از جنبه اقتصادی برای پرورش‌دهنده سرمایه ساز است.

بز نیز به‌عنوان یک حیوان اهلی نشخوارکننده جهت تولید شیر و گوشت در مناطق مختلف دنیا پرورش داده می‌شود. جثه کوچک،توقع کم بودن و مقاومت در برابر بیماری‌ها و شرایط سخت محیطی، باعث شده تا بز به‌عنوان حیوانی محبوب در بین دامداران در نظر گرفته شود. در نقاط مختلف دنیا از بزها علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده می‌شود.

گاوهای پرورشی در شهرستان نیز اکثرا از نوع نژاد هلشتاین هستند. گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته می شود جز سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است سالانه حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر تولید می کند. درصد چربی این شیر ۳٫۶۵ درصد  و درصد پروتئین آن ۳ درصد است. بنابراین توسعه واحدهای پرورش این نوع گاو در شهرستان بیله سوار که شرایط اقلیمی مناسبی برای پرورش آن دارد، دارای مزیت است.

شتر دو كوهانه به عنوان گونه ای منحصر به فرد و كمیاب كه از زمان های دور توسط عشایر شاهسون در استان اردبیل پرورش یافته، به دلیل ویژگی های بارزی از جمله مقاومت به سرما و قدرت راهپیمایی بیشتر در مناطق كوهستانی به عنوان حیوانی باركش در كوچ ایلات مورد استفاده قرار گرفته و با تغییر سبك زندگی عشایر در سال های اخیر در معرض خطر انقراض قرار گرفته است. با توجه به اینكه ایران به عنوان مركز ذخیره گاه ژنتیكی شتر دوكوهانه در خاورمیانه شناخته شده ، مركز حفاظت و توسعه شتر دوكوهانه بخش جعفرآباد به عنوان مركز هدف برای بررسی و برنامه ریزی و پشتیبانی فائو (سازمان خوارو بار و كشاورزی ملل متحد) انتخاب شده است.[2] شتر دوکوهانه با توجه به ساختمان بدنی خاص خود به شرایط آب و هوایی سرد خشک تطابق یافته‌ و قادر است در راه‌های کوهستانی و پربرف رفت‌وآمد نماید. شتر دوکوهانه می‌تواند در تابستان تا دمای ۳۰ درجه سانتی گراد و در زمستان تا دمای 30- درجه سانتی‌گراد را به خوبی تحمل نماید. شیر این شترها از لحاظ ویتامین C بسیار غنی بوده و می‌توان از آن به راحتی فراورده‌های لبنی تهیه نمود که این امر در شترهای یک‌کوهانه نیاز به افزودن بعضی مواد از جمله کلرید کلسیم دارد. با توجه به اینکه گونه این شتر در حال انقراض است و همچنین پرورش این دام مزیت اقتصادی دارد، راه اندازی واحد پرورش شتر دو کوهانه پیشنهاد می شود. البته پرورش شتر در اولویت های بعدی قرار می گیرد.

زنبورداری یکی دیگر از حرفه هایی است که تعداد زیادی از مردم شهرستان بیله سوار به آن مشغول هستند و تولید خوبی در زمینه عسل صورت می گیرد. امکان توسعه این فعالیت در شهرستان بیله سوار وجود دارد. مسلما اتکا به درآمدهای نفتی همیشگی نیست و یکی از راهکارهای توسعه اقتصادی کشور، توجه به صادرات غیر نفتی است. پرورش زنبور عسل از این نوع بوده که می تواند سود خوبی به همراه داشته باشد. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده ارزش اقتصادی زنبور عسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبورعسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز فکر کرد و به سود خوبی دست یافت.

 

· صنایع غذایی

صنعت تولید غذا، ازنمونه فعالیت‌های توانمند در کشور به شمار می‌رود. عرصه‌ای که در صورت حمایت و برنامه‌ریزی می‌تواند به قطبی تأثیرگذار در توسعه صادرات غیر نفتی تبدیل شود. در سایه صنعت مواد غذایی، می‌ توان به گردش مالی بسیار بالا، سود آوری قابل توجه و توسعه صادراتی مضاعف رسید و طبیعتا مجموعه این موارد روند توسعه اقتصادی کشور را بهبود می بخشد.

در شهرستان بیله سوار پتانسیل های بسیار خوبی در زمینه ایجاد صنایع غذایی وجود دارد که تاکنون آن گونه که باید از این پتانسیل ها استفاده نشده است.

با اینگه گندم در شهرستان بیله سوار به میزان انبوه تولید می شود، تنها کارخانه های تولید آرد و نشاسته در این شهرستان وجود دارد. فرآورده های متنوعی از گندم می توان تولید کرد که نان صنعتی، شیرینی، رشته آشی و پلویی، کیک، کلوچه و بیسکوییت و ماکارونی از این دست هستند. لازم به ذکر است که میزان گندم تولید شده در شهرستان بسته به اندازه ی واحدهای صنعتی که قرار است راه اندازی شوند، ممکن است برای ایجاد تمام واحدهای نام برده شده کافی نباشد و در این صورت باید از شهرستان های اطراف نیز گندم وارد کرد. تولید فرآورده های نام برده شده مزیت مشابهی دارند که در ادامه به مزایای مربوط به هر یک می پردازیم.

در تولید نان به روش صنعتی، نان با استفاده از تکنولوژی روز دنیا، ماشین ­آلات مدرن و به صورت مکانیزه (تمام اتوماتیک) و بدون دخالت دست و در مقیاس بالا تولید می گردد. از مزایای تولید صنعتی نان، ارتقاء کیفیت نان، ارزش غذایی بیشتر، ضایعات کمتر، تنوع محصول و بسته بندی و استفاده بهینه از انرژی است.

شیرینی از دیرباز مورد توجه ایرانیان با ذائقه های مختلف  بوده و در تمامی مراسم ها و جشن ها کاربرد داشته است. پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و حتی در محیطی کوچک (در خانه) امکان پذیر است.شیرینی محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم های متنوعی تهیه می شود. به علاوه این که با تغییر در مواد تشکیل دهنده آن می توان برای افراد رژیمی هم شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد.این کسب و کار را می توان با تجهیزات کم و سرمایه پایینی شروع کرد و در زمان کوتاه با فروش محصول به سود بالایی رسید. پخت شیرینی یکی از مشاغل زودبازده بوده و یک فرصت شغلی مناسب مخصوصا برای زنان خانه دار محسوب می شود. یافتن بازار فروش محصول یکی از ضروریات این حرفه بوده که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی می توان به آن دست یافت. توجه به این نکته ضروری است که یکی از لازمه های موفقیت در این شغل گذراندن دوره های آموزشی مرتبط با پخت شیرینی است.

کیک، کلوچه، بیسکوئیت و امثال آن جزء محصولات خوراکی هستند که مزیت‌های خاصی در کشور ما دارند و ما می‌توانیم از این مزیت‌ها برای صادرات این محصولات استفاده کنیم. مثلا در کشور ما  ماشین آلاتی که برای تولید استفاده می شوند، ماشین آلات اتومات و مجهزی هستند که بهداشت هم آنها را تایید می­ کند. همچنین اکثر این محصولات بخاطر اینکه هزینه سوخت و فرآوری بسیار بالایی دارند و از طرفی، داخل کشور ما هزینه سوخت بسیار ارزان است و نیروی انسانی هزینه پایینی دارد، قیمت تمام شده نسبت به کشورهای دیگر که هزینه سوخت بالایی دارند، کمتر می شود. یکی دیگر از مزیت‌های این کالاها این است که در تمام دنیا مصرف می‌شوند یعنی اینکه اکثر دنیا این محصولات را می‌پسندند و از آن استفاده می‌کنند.

تولید ماکارونی نیز جزو کسب و کارهایی است که آینده خوبی دارد. ماکارونی یکی از رایج­ترین غذا­ها در ایران محسوب می‌شود اما باز هم تبلیغات از مهم­ترین عناصر این شغل به حساب می ­آید. این روزها آن­ قدر تولیدات ماکارونی گسترده شده که برای فروش آن باید مهارت خاصی داشت. اما در هر صورت در کنار داشتن این مهارت باید راه های تبلیغاتی صحیح را نیز فرا گرفت. اولین و موثرترین تبلیغ همان بسته بندی جذابی است که می توان برای محصول طراحی کرد. معمولا این کسب و کار از یک کارگاه کوچک گرفته تا کارخانه­‌ای بزرگ، انتظارات تولید کننده را در خصوص سودآور بودن برآورده می‌کند. لازم به ذکر است موفقیت واحد صنعتی تولید ماکارونی منوط به توانایی رقابت با نشان های تجاری موجود در بازار است.

رشته آشی و پلویی نیز در تهیه بسیاری از غذاهای نقاط مختلف کشورمان کاربرد دارد.

تولید گوجه در این شهرستان به میزانی است که بتوان در خصوص ایجاد واحد صنعتی تولید رب گوجه فرنگی و پودر گوجه فرنگی اقدام کرد اما در حال حاضر چنین واحد تولیدی وجود ندارد. لازم به ذکر است تولید پودر گوجه فرنگی در  قالب یک واحد صنعتی مجزا مزیت پایین تری نسبت به تولید رب گوجه فرنگی دارد مگر اینکه یک واحد صنعتی در خصوص تولید هر دو محصول راه اندازی شود. رب گوجه فرنگی از محصولاتی است که جایگاه ویژه ای در سبد خانوارهای ایرانی دارد. بنابراین حتی راه اندازی یک کارگاه کوچک تولید رب می تواند حتی در کوتاه مدت سود قابل توجهی را برای سرمایه گذار ایجاد کند.

پودر گوجه‌فرنگي محصولي است كه زمان زیادی از توليد آن در كشور نمي‌گذرد و در همین مدت هم توانسته جاي خود را در بازار باز كند. اين پودر به دليل داشتن وزن و حجم كمتر نسبت به ساير فراورده‌هاي گوجه‌فرنگي، باعث سهولت و صرفه‌جويي در حمل‌ونقل و بسته‌بندي شده و ماندگاري و عمر مفيد بيشتري دارد. از طرفي برخی آنتي ‌اكسيدان‌های موجود در گوجه‌فرنگي طی فرايند توليد رب از بين مي‌ رود اما اين مواد در پودر گوجه حفظ شده و از بين نمي‌روند. مزيت ديگر اين پودر نداشتن مواد نگهدارنده در تركيبات آن نسبت به رب است چرا كه رب، ماندگاري كمتري دارد و براي جلوگيري از اين حالت از مواد نگهدارنده بيشتري در ترکیب آن استفاده می‌ شود. پودر گوجه فرنگی در صنایع غذایی و دارویی دارای کاربردهای متنوعی است. از جمله کاربردهای گسترده این محصول می‌توان به کاربرد آن در مواد غذایی منجمد شده و نیمه آماده، سوپ‌های آماده، اسنک‌ها (شامل پفک، چیپس،...) و... اشاره نمود. به طور کلی می توان گفت از این محصول به عنوان چاشنی در تولید محصولات مختلف استفاده می‌شود.

هلو و شلیل از جمله میوه های سردرختی پرکاربردی هستند که در شهرستان بیله سوار به میزان زیاد تولید می شوند. امکان ایجاد واحدهای فرآوری آن ها به منظور تولید چیپس میوه، آبمیوه، کمپوت و لواشک در این شهرستان وجود دارد.

دلایل و شاید توجیه های مختلفی وجود دارد که باعث می شود انسان در طول روز ویتامین‌های لازم در میوه جات برای بدن خود را تامین نکند. یکی از مهمترین این دلایل سختی یا عدم سهولت لازم برای خوردن میوه در هر زمان و هر مکانی است. به علاوه فساد پذیری بالای انواع میوه جات در دماهای متوسط و بالا، یکی دیگر از این دلایل است. همچنین به دلیل شرایط اقلیمی متفاوتی که در کره زمین وجود دارد، در برخی مناطق و کشورها بسیاری از میوه ها قابلیت کشت ندارند و دسترسی مردم این مناطق به میوه ها اغلب از طریق واردات است که هزینه بالای حمل ونقل میوه جات  تازه و محدود بودن زمان نگهداری آنها موجب شده تا بشر فکر تازه ای برای مصرف این محصولات داشته باشد. محصولاتی که این روزها با عنوان چیپس میوه از آن ها یاد می شود در واقع حلال مشکلاتی است که پیشتر از این ذکر شد. از طرفی چیپس میوه جایگزینی مناسب برای تنقلات ناسالم مانند انواع چیپس و پفک برای کودکان است ، همچنین این محصول برای افراد دیابتی که از مصرف میوه های شیرین به جهت قند بالا منع شده اند و حتی برای برخی افراد که خوردن میوه ها برای سیستم گوارششان مشکل ایجاد می کند، بهترین راه چاره است.

آبمیوه نیز یکی از بهترین جایگزین‌ها برای نوشابه‌های گازدار سراسر دنیا است. این نوشیدنی، از نظر سلامتی ارزش غذایی بالایی دارد و بر این اساس میزان مصرف آن در کشورهای مختلف جهان دائما در حال افزایش است. صنعت آبمیوه در هر کشوری از صنایع اساسی در بخش غذایی به شمار می‌رود و این موضوع موجب شده تا بازار جهانی انواع آبمیوه و کنسانتره بسیار پررونق و گرم باشد اما نکته ای که بر بازار فروش آبمیوه تاثیر دارد و باید به آن دقت شود نوع بسته بندی محصول است. بسته بندی شکیل تر در کنار کیفیت خوب محصول تاثیر بسیار خوبی در افزایش محبوبیت کالا خواهد داشت.

کنسرو کردن و یا تولید کمپوت از میوه نیز یکی از روش های نگهداری طولانی مدت مواد غذایی با استفاده از حرارت است که طی آن انزیم ها غیر فعال می شوند. بسته بندی مواد غذایی کنسروشده به گونه ای است که از آلودگی مجدد آن ها جلوگیری می کند. انتخاب مواد اولیه مناسب و سالم در کیفیت محصول نهایی و رضایت مصرف کننده نقش مهمی دارد. مصرف کمپوت میوه برای کسانی که مصرف میوه خام برایشان مضر است نیز مفید فایده خواهد بود.

لواشک نیز از خوراکی های پرطرفدار در بین مردم است. خصوصا که لواشک میوه های نام برده شده از طعم بسیار خوبی برخوردارند.

در رابطه با صنایع غذایی مرتبط با حوزه دامداری باید گفت در این شهرستان واحدهای صنعتی تولید محصولات لبنی وجود دارند ولی با توجه به اینکه تولیدات در این زمینه انبوه نیست، می توان در خصوص ایجاد یک واحد صنعتی تولید لبنیات دیگر در این شهرستان اقدام کرد. . شهرستان بیله سوار علاوه براینکه در زمینه تولید شیر موفق است، تولید خوبی نیز در زمینه گوشت قرمز دارد. بنابراین راه اندازی کارخانه تولید فرآورده های گوشتی مانند سوسیس و کالباس از جمله کسب و کارهایی است که سودآوری خوبی دارد.  البته در این منطقه کارخانه ای درخصوص تولید سوسیس و کالباس قبلا احداث شده است ولی به دلیل کوتاهی سرمایه گذار تعطیل است. بنابراین علت تعطیلی آن عدم مزیت ایجاد چنین واحدی نیست. البته ممکن است برای سوسیس و کالباس در این شهرستان بازارفروش خوبی وجود نداشته باشد که می توان روی صادارت آن ها کار کرد.

بادام زمینی نیز از محصولاتی است که مقدار تولید خوبی دارد و قابلیت ایجاد یک واحد صنعتی نه چندان بزرگ در خصوص تولید فرآورده  های این محصول وجود دارد. روغن بادام زمینی و کره بادام زمینی از جمله محصولاتی هستند که می توان از بادام زمینی تولید کرد. بادام زمینی و محصولات حاصل از آن به ویژه کره بادام زمینی از جمله فرآورده هایی هستند که به دلیل خواص تغذیه ای بالا و طعم لذیذ آن از استقبال و مصرف بالایی در سطح جامعه برخوردار است. این فرآورده، منبع غنی از پروتئین و چربی مرغوب و حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع ، فیبر و ویتامین های مختلف به ویژه اسید فولیک است .

روغن بادام زمینی همانطور که از نامش برمی آید، یک نوع روغن گیاهی است که معمولا در پخت و پز استفاده می شود و از بادام زمینی گرفته شده است. روغن بادام زمینی انواع مختلفی دارد از جمله تصفیه شده، غیر تصفیه شده، سرخ شده و پرس سرد. این تفاوت در میزان مواد مغذی و مزایای این روغن ها تغییراتی ایجاد کرده است. افراد معمولا به این دلیل از روغن بادام زمینی در پخت و پز استفاده می کنند که طعمی جالب و متفاوت به غذا می دهد، مخصوصا اگر نوع سرخ شده آن مورد استفاده قرار گیرد. البته از دیگر دلایل استفاده این روغن آن است که از روغن های دیگر سالم تر است. سطح نامتعادل اسید چرب ها می تواند برای سلامت خطرناک باشد، اما روغن بادام زمینی مقدار مناسبی از این اسیدها را در خود دارد که می تواند از راه های متفاوتی به تقویت سلامت کمک کند. بعلاوه ویتامین ها، مواد معدنی و ترکیبات ارگانیک دیگری که در روغن بادام زمینی وجود دارد نیز، برای سلامتمان مفید هستند.

همچنین میزان خیار تولید شده در شهرستان نیز برای ایجاد واحد صنعتی تولید خیارشور کفایت می کند. تولید خیارشور از خطوطی است که توجیه اقتصادی دارد. خط تولید خیار شور به دلیل سرمایه نسبتا کم در مقایسه با دیگر خطوط تولید از یک سو و مواد اولیه تولید شده در داخل شهرستان از سوی دیگر فرصتی مناسب در مورد سرمایه گذاری است. برخی از خواص خیار شور برای سلامتی عبارت هستند از: بهبود وضعیت گوارش، منبعی غنی از آنتی‌اکسیدان، کمک به کنترل دیابت، حفظ سلامت کبد و حفظ سلامت معده.

جو غله ای است که به مقدار زیادی در شهرستان کشت می شود ولی فرآورده ای در این خصوص تولید نمی شود. جو پرک، آرد جو و نان جو از جمله فراورده هایی هستند که احداث واحد صنعتی در خصوص تولید آن از پیشنهادهای شغلی در این حوزه است.

لازم به ذکر است شهرستان بیله سوار، شهرستانی مرزی است و به بازارهای خارجی دسترسی دارد و در صورت بروز مشکل بازار فروش در خصوص هرکدام از تولیدات گفته شده می توان از این ظرفیت شهرستان برای صادرات محصولات استفاده کرد.

 

· باغداری

باغداری از حوزه هایی است که تاثیر مهمی در توسعه اقتصادی کشور ما تا کنون داشته است شهرستان هایی همچون بیله سوار که از لحاظ منابع آب غنی هستند تولیدات خوبی در زمینه باغداری دارند.

میوه های سردرختی همچون هلو و شلیل در این شهرستان تولید بسیار خوبی دارند به گونه ای که علاوه بر تامین نیاز منطقه به سایر شهرستان ها نیز ارسال می شوند. این میوه ها علاوه براینکه برای تازه خوری با تقاضای خوبی مواجه هستند، استفاده های مختلفی در صنایع غذایی مختلف مانند تولید لواشک، آبمیوه و... دارند. بنابراین توسعه این باغات صرفه اقتصادی خوبی برای باغدار دارد.

در شهرستان بیله سوار صیفی جاتی همچون خیار، گوجه و بادمجان هم در فضای آزاد و هم در گلخانه کاشته می شوند. گسترش سطح کاشت صیفی جات نام برده شده به هردو شکل کاشت، در این شهرستان مزیت دارد. به صورت کلی تولید صیفی جات از این جهت که جایگاه ویژه ای در سبد غذایی خانوارها دارند و بازار فروشی همیشگی برای آن ها وجود دارد، مزیت اقتصادی دارد. البته کاشت گلخانه ای این صیفی جات نسبت به کاشت در فضای آزاد مزیت بیشتری دارد.

گياهان براي داشتن رشد مطلوب نياز به شرايط خاصي از نظر شدت نور، دماي روزانه، دماي‌شبانه، ميزان رطوبت نسبي هوا و رطوبت خاک دارند. براي توليد و پرورش تجاري گياهان با کيفيت بالا و در تمام طول سال بايد شرايط محيطي مطلوب مهیا شده و عوامل خسارت زا نظير آفات و بیماری ها،  باد، طوفان هاي ويرانگر، سرما و يخبندان و ...کنترل شوند. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل دراورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد. پوشش گلخانه باعث ایجاد اثر گلخانه‌ای و محبوس شدن انرژی خورشیدی درون گلخانه می‌گردد. گلخانه‌ها که از نظر اندازه متغیرند گیاهان را از سرمای بیش از حد زمستان یا گرمای بیش از حد تابستان حفظ می‌کنندامروزه، با توجه به نياز روزافزون بازار، از نظر صيفي جات خارج از فصل، تولیدات گلخانه ای، به يکي از سود آورترين بخشهاي کشاورزي تبديل شده است که البته سرمايه گذاري اوليه فراواني را نيز می طلبد. با توجه به سرمايه گذاري زيادي که در اين زمينه صورت مي‌گيرد، فقدان مديريت صحيح در احداث گلخانه، انتخاب مکان، نوع گلخانه و پوشش آن باعث عدم بهره وري مناسب از سرمايه و امکانات خواهد شد. در زمینه پرورش محصولات گلخانه ای باید گفت محصولات دیگری همچون فلفل دلمه ای، توت فرنگی، سبزیجات و ترب را نیز می توان به صورت گلخانه ای پرورش داد. همچنین در این منطقه گلخانه پرورش نهال گل و گیاه نیز وجود دارد. در این زمینه نیز جای پیشرفت وجود دارد اما شرط موفقیت در این حرفه این است که در زمینه بازاریابی بسیار موفق عمل شود. با توجه به بازارفروش مختلفی که در رابطه با این محصولات وجود دارد، احداث گلخانه تولید نهال گل و گیاه، فلفل دلمه ای و ترب در اولویت پایین تری قرار می گیرند.

در شهرستان بیله سوار باغات مربوط به میوه های خشک همچون پسته، گردو، فندق و بادام وجود دارند. البته تولید انبوهی در این زمینه ها صورت نمی گیرد اما به لحاظ مزایایی که تولید این محصولات دارد و وجود پتانسیل لازم می توان میزان تولید بیشتری در خصوص این میوه ها داشت.

درخت گردو درختی با ارزش و دارای عمر باردهی بالایی است، به طوری که بعد از یکبار کاشت می توان سالها از محصول درخت گردو برداشت کرد. احداث باغ گردو یک سرمایه‌گذاری طولانی‌مدت و پربازده در حوزه باغی است. گردو از جمله میوه هایی است که در بین میوه های خشک ارزش بسیار بالایی دارد و جهت نگهداری طولانی مدت نیاز به سردخانه و تجهیزات پرهزینه ندارد.

بادام نیز از جمله محصولاتی است که نسبت به کم آبی مقاوم است و حتی به صورت دیم نیز می توان آن را کاشت. با توجه به میزان بارندگی مناسب در شهرستان بیله سوار، اقدام به کاشت این محصول به صورت دیم نیز جوابگوست.

درخت فندق از گونه های کم توقع و مقاوم در برابر عوامل نامساعد محیطی می باشد. مناطق با شرایط اقلیمی معتدل و کوهستانی برای توسعه این محصول مناسب هستند. ضمناً وجود رطوبت کافی در رشد و پرورش این محصول امری ضروری است. مشتریان فندق بازارهای خشکبار و آجیل فروشان هستند. از این محصول همچنین در صنعت شکلات و بستنی استفاده می شود. از میوه فندق، روغن هم به دست می آید که علاوه بر مصرف خوراکی در صنایع عطرسازی و نقاشی نیز کاربرد دارد.علاوه بر آفات و بیماری هایی که درختان فندق را تهدید می کند،‌ اختلاف قیمت بین فندق خریداری شده از کشاورز و قیمتی که در مغازه ها به فروش می رسد، دغدغه تمام باغ داران می باشد، که با تبلیغ و بازاریابی مناسب می توان این اختلاف قیمت را از بین برد.

پسته از قدیم‌الایام به عنوان یکی از محصولات کشاورزی و خشکبار صادراتی ایران در دنیا شناخته شده است. اصولا درخت پسته از ۷ تا ۹ سال پس از کاشت نهال و پیوند، شروع به دادن محصول می‌نماید. کسانی که قصد احداث باغ پسته را دارند برای داشتن سود اقتصادی باید کمی صبور باشند. بهترین خاک برای کاشت درخت پسته، خاک رسی یا شنی است. کیفیت آب مصرفی برای آبیاری درخت پسته به گونه ای است که در کاشت سایر محصولات کشاورزی با آن آب غیر ممکن یا غیر اقتصادی است. آگاهی از اقلیم و آب و هوای مناسب برای درخت پسته یک امر حیاتی قبل از احداث باغ است. شرایط مناسب آب و هوایی برای کاشت نهال پسته اقلیم گرم و خشک در تابستان (گرمای سوزان نباشد) و زمستان سرد و معتدل است. انتخاب پایه مناسب نکته دیگری است که لازم است درنظر گرفته شود. یک پایه پسته قوی و ایده آل باید نسبت به بیماری های مختلف مقاوم و دارای رشد بالایی باشد، همچنین مقاومت و سازگاری زیادی در برابر کم آبی و شوری داشته باشد. محصول پسته به لحاظ اهمیتی که اندام های مختلف گونه های متعدد درختان پسته از نظر خوراکی و صنعتی دارد همواره حائز اهمیت فراوانی بوده و انسان از میوه، پوست، هسته، برگ، ساقه و حتی صمغ آن نیز استفاده می برده است.

در شهرستان بیله سوار محصولات جالیزی مانند هندوانه و خربزه نیز کاشته می شوند. این محصولات از میوه های پرطرفدار فصل تابستان هستند و گسترش تولید آن ها مزیت دارد. لازم به ذکر است این محصولات آب زیادی مصرف می کنند، همچنین توسعه کاشت آن نیز نسبت به محصولاتی که قبلا به آن ها اشاره شد، مزیت کمتری دارد.

در شهرستان گل محمدی نیز کاشته می شود. فعالیت در زمینه گسترش سطح کاشت این محصول در این منطقه مزیت اقتصادی دارد زیرا گل محمدی، گیاهی مقاوم به کم آبی، آفات و امراض است، که علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی فراوانی مانند ارزش صادراتی، جذب گردشگر و اشتغال زایی است. غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و اسانس، فرآورده‌های برگرفته از گل محمدی است که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کلیه کشورهای جهان را دارا هستند.

گونه های مختلف آلوئه ورا گیاهانی مقاوم به گرما، خشکی، بیماری‌ها، آفات و حتی شوری هستند. علت مقاومت زیاد آن ها ساختار مرفولوژیکی این گیاه است و بذر آن ها نیز در شرایط اقلیمی مناسب و در دمای 21درجه سانتی گراد سبز می شوند. البته این گیاهان به سرما بسیار حساس هستند به طوریکه در دردمای زیر 10درجه سانتی گراد رشد آن ها متوقف می شود. آلوئه ورا به رطوبت بالا، آب ایستایی و آبیاری زیاد حساس است. از این رو آبیاری گیاهان باید زمانی انجام شود که خاک آن ها کاملا خشک شود. چنانچه این گیاه در مناطق گرم و خشک کاشته شود باید تحت آبیاری به موقع قرار بگیرد. آلوئه ورا را در هر نوع خاکی می توان کاشت ولی خاک های سبک که از زهکشی مناسبی برخوردار باشند برای کاشت این گیاه توصیه می شود. بازار و جایگاه آلوئه ورا در کشور جدید بوده و آن چنان که باید جایگاه خود را پیدا نکرده است اما این گیاه از اندک گیاهان دارویی است که علاوه بر مصرف دارویی در حوزه های آرایشی (مایع، ژل، کرم، لوسیون) و تغذیه ای (عصاره و نوشیدنی) نیز کاربرد دارد. به نظر می رسد در شهرستان بیله سوار شرایط برای کاشت این گیاه فراهم باشد. 

در شهرستان بیله سوار پرورش قارچ نیز انجام می شود و توسعه آن درآمدزایی خوبی دارد. تولید قارچ هم می‌تواند زمینه‌ ساز فعالیت اقتصادی و تولید شغل باشد هم برای سلامت و ذائقه مردم مناسب است و به صورت کلی مزایایی مانند نیاز به سرمایه کم، فضای کم، زودبازده بودن و امکان کشت در هر آب و هوایی را داراست. همچنین در این شهرستان بازار فروش مناسبی نیز برای آن وجود دارد

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و سود بالایی دارد.

مرغ گوشتی از طیوری است که در این شهرستان پرورش داده می شود.  تعدادی مرغداری صنعتی در این شهرستان وجود دارد که به پرورش مرغ گوشتی می پردازند. افزایش تعداد این مرغداری ها در این شهرستان مزیت دارد. البته باید توجه داشت که ممکن است برای تمام مرغ های گوشتی تولید شده در این شهرستان بازارفروش وجود نداشته باشد که می توان روی صادرات آن ها کار کرد. با افزایش روزافزون جمعیت در راستای تامین نیازهای مردم، ایجاب می‌کند در زمینه تولید گوشت سفید و پرورش مرغ گوشتی فعالیت کرد. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم وبهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است. بدیهی است گوشت مرغ به سبب مزیتهای فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند در کشور مطرح و نیاز عمومی را در این زمینه مرتفع نماید. نسبت ضایعات در گوشت مرغ در مقایسه با سایر دام ها کمتر است، به طوری که در گوشت گوسفند ضایعات حدود 50 % و در مرغ حدود 25 % است. ضریب تبدیل جیره غذائی به گوشت در مرغ نسبت به سایر دام ها بالا بوده به طوری که در مرغ های اصلاح شده این ضریب 2 تا 2/2 و در گوساله و گاو بین 6 تا 9 % متغیر است. با توجه به دلایل فوق ایجاد واحد پرورش مرغ گوشتی در شهرستان مزیت دارد و تنها باید بازاریابی کرد تا بتوان محصول را با قیمت مناسب به فروش رساند.

البته در زمینه پرورش مرغ تخم گذار نیز در این شهرستان ظرفیت وجود دارد و پرورش این نوع پرنده نیز صرفه اقتصادی دارد که این حرفه در اولویت های بعدی قرار می گیرد. پرورش مرغ تخمگذار علاوه براینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم درمورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است.

بوقلمون از دیگر طیوری است که به صورت صنعتی در زمینه پرورش آن کار شده است و درحال حاضر نیز این واحد صنعتی فعال است. گسترش واحدهای مربوط به پرورش بوقلمون از دیگر کسب و کارهای پیشنهادی در این زمینه است،چرا که پرورش بوقلمون مزایای زیادی دارد که در صورت بازاریابی مناسب، سود بسیاری را نصیب فرد سرمایه گذار می کند. در طي چند دهه گذشته توجه به بوقلمون و محصولات آن موجب شده تا پرورش آن به صورت صنعتي در ايران و جهان آغاز و طي چند سال اخير نيز به مرز قابل قبولی برسد تا جائيکه امروزه شاهد افزايش روز افزون مصرف گوشت و ساير فرآورده هاي آن در سراسر جهان هستيم. از آنجا که گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای بوده و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد؛ مي تواند به عنوان جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

بلدرچین و کبک نیز به صورت سنتی در این شهرستان پرورش می یابند. امکان گسترش پرورش این طیور به صورت سنتی یا صنعتی در این شهرستان وجود دارد و سودآور خواهد بود. بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک است که در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ مزیت بسیار خوبی دارد. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.

محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب قیمتی بیشتر و مشتریان خاص خود را دارند و از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه بیشتر را دارد و از نظر صادرات در برخی از استان­ها در وضعیت مناسبی قرار دارد. با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست.

پرورش شترمرغ اگرچه در بیله سوار وجود ندارد اما قابلیت سرمایه گذاری دارد. کسب و کار در زمینه پرورش شترمرغ پرواری در کشور ما قابلیت و استعداد پیشرفت فراوانی دارد؛ زیرا کشور ما چهار فصل بوده و شرایط طبیعی پرورش شترمرغ در بسیاری از مناطق مختلف ایران فراهم است. شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش3 برابر چرم گاو  است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و  خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.

در حوزه پرورش طیور به شیوه سنتی، غاز و اردک نیز پرورش می یابند. سرمایه گذاری در زمینه پرورش این طیور نیز توجیه اقتصادی دارد. زیرا هر کدام از این طیور مزایایی دارند که سرمایه گذار را برای پرورش آن ها در شهرستانی مانند بیله سوار که اقلیم مناسبی برای نگهداری و پرورش این طیور دارد، ترغیب می کند. البته با توجه به اینکه بازارفروش موجود برای این پرنده کمتر از بازارفروش سایر پرنده هایی است که گفته شد، پرورش آن ها در اولویت آخر قرار می گیرد.

پرورش غاز آسان و به‌صرفه است؛ اما در ایران به دلایل نبود سیاست‌های حمایتی، کمتر به تولید صنعتی غاز توجه شده و رقابت کم در این عرصه، بازار را برای پرورش‌ دهندگان غاز، داغ می‌کند. همچنین پرورش غاز دارای ویژگی‌های همچون مدیریت ساده و مسئولیت کم، سرعت رشد بالا و مورد استفاده قرار گرفتن گوشت، تخم و کرک و پر آن است. تخم وجگر این پرنده برای تهیه غذا‌های گران قیمت در بسیاری از کشور‌ها استفاده می‌شود و جنبه صادراتی دارد.

از مزایای پرورش اردک نیز این است که تغذیه ­ی اردک­ ها شبیه مرغ است، با این تفاوت که گوشت آن گرم است و مثل مرغ واکسینه نمی‌شود. در نتیجه مشکل هورمونی ندارند و نگه‌داری از آن­ها آسان است ضمن آنکه ارزش غذایی بالایی دارند.

یکی دیگر از طیوری که قابلیت پرورش آن در این شهرستان وجود دارد، قرقاول است. قرقاول یکی از بهترین پرندگانی است که حتی نسبت به بقیه طیور در زمینه پرورش، از سودآوری بالایی برخوردار است؛ ولی به دلیل عدم اطلاع رسانی های کافی هنوز خیلی از پرورش دهندگان، آگاهی کافی نسبت به این نوع پرنده ندارند. قرقاول به دلیل ویژگی های ظاهری و جنبه زیبایی بال و پرها و خواص بسیار زیاد گوشت آن مانند: عدم وجود چربی، وجود مواد معدنی و گروه عظیمی از ویتامین ها، لذیذ بودن گوشت آن بعد از آهو، سریع الهضم بودن، نداشتن هیچ گونه عارضه مصرفی برای سیستم گوارش و همچنین خواص آن برای درمان فراموشی و کم خونی، بسیار مورد علاقه قرار گرفته است. این پرنده نیاز به مراقبت مداوم ندارد و نسبت به هر شرایط آب و هوایی مقاوم است. همچنین گوشت قرقاول به کشورهای دیگر صادر می‌شود؛ بنابراین پرورش آن سوددهی بالایی خواهد داشت. از آن جایی که بازار فروش خوبی در خارج از کشور برای آن موجود است و شهرستان بیله سوار به دلیل مرزی بودن، شرایط خوبی برای صادارت آن دارد، پرورش قرقاول سوداوری بسیار خوبی دارد.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

ایجاد صنایع تبدیلی یکی از پرسودترین ارتباطات بین صنعت با بخش های کشاورزی و دامداری است که ارزش افزوده و اشتغال زیادی برای هر شهرستانی ایجاد می کند. در شهرستان بیله سوار می توان کارهای موثری در زمینه صنایع تبدیلی و تکمیلی داشت و ارزش افزوده مناسبی را برای شهرستان ایجاد کرد.

 با وجود پرورش تعداد زیادی دام و طیور در این شهرستان، کشتارگاهی در این زمینه وجود ندارد و شهرستان به کشتارگاه صنعتی دام و طیور نیازمند است. کشتارگاه‌های صنعتی نقش مهمی در حفظ محیط زیست دارند؛ به دلیل اینکه ضایعات حاصل از کشتار دام نظیر خون و اجزای گوشتی غیر قابل مصرف، در محل تبدیل ضایعات به پودرگوشت که خوراک دام است، تبدیل می شود که علاوه بر قرار گرفتن مجدد در چرخه اقتصادی از آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری به عمل می آید. فاضلاب حاصل از کشتار در تصفیه خانه های مجهز تصفیه شده و پساب حاصله به مصرف کشاورزی می رسد. البته لازم به ذکر است که در کشتارگاه ها باید فضای مناسب برای کشتار دام سبک و سنگین به صورت همزمان وجود داشته باشد و همچنین باید آب مورد نیاز در زمان کشتار نیز تامین شده و تجهیزات و امکانات لازم برای رعایت مسائل بهداشتی و زیست محیطی فراهم شود.

همچنین از سال ها پیش تولید گوشت سفید طیور به صورت صنعتی و در مرغداری ها و مراکز پرورش صنعتی انجام می گیرد. ذبح سنتی طیور نیز مانند دام به دلیل عدم توجه لازم به موازین بهداشتی باعث به خطر افتادن سلامت جامعه و ایجاد انبوهی از زباله های متعفن در آن محل خواهد شد.

بسته بندی گوشت قرمز و گوشت مرغ نیز از جمله فعالیت های دیگری است که می توان در این زمینه انجام داد. البته امکان انجام این کار در کشتارگاه های احداث شده (در صورت احداث) نیز وجود دارد. ممکن است برای گوشت و مرغ بسته بندی شده، بازار فروش مناسبی در داخل شهرستان وجود نداشته باشد که در این صورت می توان آن ها را به سایر شهرستان ها ارسال کرد. همچنین مرزی بودن شهرستان، امکان صادرات این محصولات به خارج از کشور را نیز فراهم می کند.

 لازم به ذکر است احداث کشتارگاه طیور و واحد بسته بندی گوشت مرغ در اولویت های بعدی قرار می گیرند.

همچنین با وجود این تعداد از دام امکان فراوری پشم گوسفند به منظور تولید نخ وجود دارد. به نظر می رسد امکان تولید چرم در این شهرستان وجود نداشته باشد زیرا اکثر دام های سنگین گاوهای شیری هلشتاین هستند که برای تولید شیر از آن ها استفاده می شود. نخ تولید شده در این شهرستان به دلیل تولید صنایع دستی مانند فرش، بازار فروش خوبی خواهد داشت.

در شهرستان بیله سوار برای نگهداری محصولات کشاورز،ی سردخانه وجود دارد اما به نظر می رسد کافی نباشد و نیاز به احداث واحدهای دیگر در این زمینه وجود داشته باشد. سردخانه‌ها دارای قابلیت حفظ و نگهداری از محصولات کشاورزی بوده و این امر حاکی از اهمیت احداث سردخانه‌ها در ایجاد صرفه اقتصادی بیشتر برای تولیدکنندگان محصولات باغی است. درواقع سردخانه‌ها درکاهش ضایعات محصولات کشاورزی نقش کلیدی دارند. همچنین سردخانه به عنوان حلقه واسط تولید و بازار می‌ تواند درحفظ کیفیت محصول نقش اساسی ایفا کند. لازم به ذکر است واحدهایی مانند کشتارگاه و سردخانه به زودی اشباع می شوند و بسته به نیاز و ظرفیت شهرستان احداث یک یا دو واحد از آن ها کافی است.

با اینکه عسل در شهرستان بیله سوار به میزان خوبی تولید می شود اما تنها به صورت سنتی بسته بندی می شود در صورتی که بسته بندی و برندینگ یکی از عوال مهمی است که بر بازار فروش عسل تاثیر بسزایی دارد. راه اندازی خط تولید و بسته بندی عسل یکی از بهترین راهکارهایی است که می‌توان به کمک آن یک منبع درآمد پایدار برای فرد یا خانواده ایجاد کرد. خوشبختانه عسل یکی از موادی است که امکان فاسد شدن آن وجود ندارد و می‌توان آن را برای مدت زمان زیادی بسته بندی کرد. از طرف دیگر روند تولید این محصول پیچیدگی چندانی ندارد و فرد می‌تواند با سرمایه کم حجم بالایی از آن را تولید کند.وجود یک دستگاه بسته بندی عسل مناسب می تواند به فرد کمک زیادی کند.

با توجه به گستردگی کشاورزی در این شهرستان می توان در زمینه تولید کود آلی (ارگانیک) نیز فعالیت داشت.. سلامت خاک، انسان و هزینه‌های اقتصادی سه فاکتور مهم در فعالیت‌های کشاورزی هستند و در این میان مسأله تولید و استفاده از محصولات ارگانیک همواره مطرح بوده است. کود ارگانیک یا آلی، طبیعی بوده و متشکل از، مواد آلی بر پایه کربن است که از مواد زنده و یا سابقا زنده بدست می‌آید. این کود شامل فضولات حیوانی، پسماندهای گیاهی و دیگر فرآورده‌های متعدد ارگانیسم‌های زنده موجود در طبیعت می‌شود. با استفاده از این کودها نه‌تنها افزایش بهره‌وری محصول ثابت شده است بلکه هزینه نهایی نیز 60 درصد کاهش می‌یابد. لازم به ذکر است در حال حاضر نیز واحد تولید کود آلی در این شهرستان وجود دارد اما بازهم ظرفیت برای راه اندازی چنین واحدی موجود است.

 

· شیلات

شیلات از حوزه های شغلی سوددهی است که ظرفیت بسیارخوبی در کشور ما برای آن وجود دارد که اگر از این ظرفیت های شیلاتی استفاده شود ارزآوری بسیار خوبی برای کشور ایجاد خواهد شد. پرورش ماهی از استعدادها و ظرفیت های مهم شهرستان بیله سوار است که می تواند در راستای اشتغال زایی و رونق اقتصادی منطقه نقش موثری ایفا کند و باید در کنار یافتن بازار هدف زمینه برای صادرات این محصولات با برند محلی فراهم شود. البته شرایط و موقعیت جغرافیایی شهرستان به دلیل هم مرزبودن با جمهوری آذربایجان و نزدیکی به بازار هدف و دسترسی راحت تر به کشور‌های حوزه قفقاز به ویژه روسیه، ظرفیت خوبی را جهت صادرات محصولات آبزی فراهم کرده است. شهرستان بیله سوار برای پرورش ماهیان گرمابی و خاویاری مناسب است[3]. در حال حاضر نیز واحدهای پرورش ماهی گرمابی در این شهرستان وجود دارد. همچنین ماهیان سردابی را نیز می توان در نیمه دوم سال در این شهرستان پرورش داد. لازم به ذکر است در حال حاضر واحدهای پرورش ماهی سردابی در این شهرستان وجود ندارد.

با توجه به رشد جمعیت دنیا، تولید هر چه بیشتر پروتئین حیوانی روزبه‌روز از اهمیت بیشتری برخوردار می‌شود. پرورش آبزیان به دلایل زیادي به‌عنوان عمومی‌ترین و مؤثرترین راهکار جهت تولید پروتئین شناخته ‌شده است. بزرگ‌ترین خانواده ماهيان آب شيرين، کپورماهیان هستند، که دارای 200 جنس می‌باشند. این ماهی در مقایسه با سایر گونه‌های پرورشی در آب‌های گرم و معتدل، ارزشمندترین ماهی ازلحاظ اقتصادی است و نیز ارزش‌های تغذیه‌ای فراوانی دارد. ازاین‌رو آموزش توسعه پرورش این ماهی می‌تواند در راستای تأمین غذای جمعیت کشور و نیز افزایش سطح معیشتی مردم مؤثر باشد؛ بنابراین کار کردن در این زمینه هم از راه های کسب درآمد در این شهرستان است.

با توجه به کاهش ذخایر طبیعی ماهیان خاویاری در جهان و دریای خزر، یکی از راه حلهای بسیار موثر جهت افزایش تولید گوشت و خاویار، آبزی پروری است. پرورش خاویار یک فرصت سرمایه گذاری جذاب با توجیه اقتصادی مناسب است و در صورتی که مجوز صادرات هم داشته باشد، سوددهی بسیار زیادی دارد. البته در زمینه سرمایه گذاری برای پرورش ماهی خاویار باید به دو نکته توجه کرد. نکته اول اینکه سرمایه مورد نیاز برای احداث یک مزرعه پرورش ماهی خاویار بسیار زیاد است. (البته سوددهی بسیار بالایی هم دارد) نکته دوم این است که برای پرورش ماهی خاویاری و به دست آوردن محصول نهایی یعنی خاویار تقریباً 10 سال باید  صبر کرد البته به نوع ماهی خاویاری بستگی دارد مثلا فیل ماهی پس از10 سال، خاویار برای فروش می دهد. البته پس از 3 سال با فروش گوشت ماهیان نر، سود سرشاری عاید تولید کننده می‌شود.

ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

پرورش ماهیان زینتی یکی دیگر از پیشنهادات شغلی در شهرستان بیله سوار است. شاید سال‌ها قبل نگهداری ماهیان زینتی، موضوع چندان شایعی نبود و تنها عده‌ی معدودی در خانه‌های خود، آكواريوم  و ماهی زینتی نگهداری می‌کردند؛ اما در سال‌های اخیر، با توجه به رواج آپارتمان‌نشینی و دور افتادن انسان از طبیعت، شرایط به‌گونه‌ای رقم خورده است که بازار ماهیان زینتی در کشور رونق گرفته و زمینه‌ساز ایجاد مشاغل مختلف شده است. به‌طوری‌که امروزه شاهد آن هستیم در بسیاری از شهرها، چندین مغازه به خرید و فروش این آبزیان مشغول هستند. از آنجایي كه كشور ما، از لحاظ اقليم و موقعيت جغرافيايي در خاورميانه، داراي موقعيت بسيار مناسبی است، امكان توليد و صادرات به کشورهای دیگر فراهم است. میزان سودی که به دست می‌آید، نسبت به سرمایه‌ای که در ابتدا گذاشته می‌شود، زیاد است. پرورش ماهیان زینتی نیاز به آب کم‌تری دارد و از آب‌های شهری، می‌توان برای تولید آنها استفاده کرد.

 

· صنایع دستی

صنایع دستی چکیده و ثمره ذوق و هنر هنرمندان و صنعتگرانی است که با دستان پرتوانشان روح و جان فرهنگ و هنر به یادگار مانده از نیاکان خویش را جاودانه می‌سازند. فرش بافی یکی از هنرهای مردم شهرستان بیله سوار است که به انجام آن مشغول هستند. فعالیت گسترده تر در زمینه قالی بافی یکی از مزیت های شغلی شهرستان است.  قالیبافی از هنرهایی است که از قدیم نزد جهانیان جایگاه ویژه ای داشته و ایران را به این هنرش می‌شناسند. آمارها نشان می دهد فرش ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار بوده و قابل رقابت با کشورهای دیگر است. قالیبافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. همچنین با تولید فرش با کیفیت می توان به صادرات در این زمینه فکر کرد. این کسب و کار  را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد. لازم به ذکر است در چند سال اخیر بازارفروش فرش اندکی با مشکل روبه رو شد که با استفاده از طرح ها و نقشه های به روز و بازاریابی مناسب می توان تا حدودی این مشکل را رفع کرد.

گلیم بافی، ورنی بافی و جاجیم بافی از دیگر صنایع دستی مردم این شهرستان است. گليم بافي يكي از شاخه هاي قاليبافي است و در آن از طرح هاي مختلف محلي استفاده مي شود. برخی از مردم شهرستان با مهارت گلیم بافی آشنا هستند و این کار را انجام می‌دهند. این مورد نیز در صورت تامین بازار، همچنان جای کار دارد.

جاجیم بافی نیز در عین ظرافت و زیبایی و دقتی که باید صرف آن شود، سنتی ترین روش بافندگی را مجسم می کند و ابزار مورد نیاز آن از ساده ترین وسایل است. جاجیم نیز در برخی از نقاط کشور همچنان طرفداران خود را حفظ کرده است و توسعه جاجیم بافی درصورت تامین بازار فروش سودآوری خوبی دارد.

هنر ورني‌بافي تخيلات ذهني بافنده را همچون بوم نقاشي به نمايش مي‌گذارند و تابلويي کم‌نظير را به جهانيان عرضه مي‌دارد. ورني محصولي است ميان گليم و فرش که همچون ساير گليم‌ها به صورت ذهني و بدون نقشه از پيش تهيه شده، بافته مي‌شود. تار و پود اين فرش همانند قالي از نخ‌هاي پنبه‌اي، پشمي و ابريشمي فراهم شده و گاهي براي چله‌کشي از پشم گوسفند هم استفاده مي‌شود. توسعه این فعالیت در این شهرستان درآمدزایی و اشتغالزایی خوبی را به همراه دارد.

معرق کاری نیز از حرفه هایی است که در این منطقه انجام می شود و قابلیت گسترش دارد. امروزه محصولات معرق تقاضای خوبی از جانب مردم خصوصا افراد خوش ذوق و علاقه مند به هنر، دارند.

با وجود اینکه تمام این صنایع دستی قابلیت توسعه دارند اما فرش به دلیل گستردگی که در بازار فروش خود نسبت به سایر صنایع دستی دارد، در اولویت اول مزیت های شغلی این حوزه قرار می گیرد.

لازم است این نکته یادآوری شود که شهرستان بیله سوار به دلیل مرزی بودن، زمینه خوبی برای صادارت این صنایع دستی دارد. همچنین در حد فاصل سالن های یک و دو پایانه مرزی شهرستان بیله سوار، مکانی برای راه اندازی غرفه های فروش صنایع دستی تدارک دیده شده است.[4] درواقع با ایجاد این فروشگاه صنایع دستی بخش زیادی از مشکلات بازارفروش حل خواهد شد.

 

· خدمات

مشاغل خدماتی از گذشته یکی از راه های مهم کسب درآمد در کشور ما هستند. مشاغل خدماتی تنوع زیادی دارند و بسته به نوع شهرستان و ظرفیت های آن، پیشنهاد می شوند. با توجه به مرزی بودن این شهرستان و حضور گردشگران خارجی، ایجاد بازارچه مرزی برای فروش محصولات مختلف مانند صنایع دستی و مواد غذایی (مانند لبنیات تولیدی این شهرستان) صرفه اقتصادی بسیار خوبی خواهد داشت. همچنین حمل و نقل مسافران نیز با توجه به مرزی بودن این شهرستان، گزینه شغلی خوبی به نظر می رسد که در اولویت های بعدی قرار می گیرد.

شهرستان بیله سوار در زمینه فعالیت های مربوط به گردشگری نیز ظرفیت های خوبی دارد. شهرستان بیله سوار مغان از شهرستان های شمالی و مرزی استان اردبیل است که گوشه ای از نعمت های بهشتی را در خود جای داده است. این شهرستان در همه فصول سبز بوده و با قرار داشتن در کنار رود مرزی آراز (ارس) و نزدیکی به دریای خزر دارای آب و هوای نیمه مرطوب است. این ویژگی به همراه جاده مرزی و مزارع و باغات در کنار رود مرزی آراز، جاذبه های خاص گردشگری را در این شهرستان ایجاد کرده است. رشته كوه خروسلو داغ، صلوات داغ، رود بلغار چای، دریاچه زیبای شورگل و روستای شورگل برخی از جاذبه های گردشگری این شهرستان هستند که هرساله تعداد زیادی گردشگر را به خود جذب می کنند. در این شهرستان اقامتگاه بومگردی و هتل وجود دارد. اما به نظر می رسد بازهم بتوان در این حوزه فعالیت داشت. احداث اقامتگاه بومگردی و رستوران بومی از جمله پیشنهاداتی است که در این حوزه مطرح می شود.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه هستند که در آنها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده می‌شود و علاوه بر سرو غذاهای محلی،ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده می‌شود. رستوران‌ها جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی برای هر کشوری در جهان محسوب می‌شوند و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف ایران قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کار های زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردن به سمت سرو غذا های محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

اقامتگاه های بوم گردی نیز فرصت مناسبی هستند تا ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است.

خیاطی و آرایشگری در صورت بازاریابی مناسب، سوددهی خوبی در شهرستان بیله سوار خواهند داشت.[5]

احداث فروشگاه های زنجیره ای از دیگر پیشنهادات شغلی در این حوزه است[6] که قابلیت راه اندازی داشته و از درآمدزایی مناسبی برخوردار است.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی از عوامل مهم توسعه اقتصادی هر کشوری است. متاسفانه با اینکه ظرفیت های بسیار خوبی در کشور ما برای ایجاد مشاغل صنعتی وجود دارد، نقش این حوزه شغلی آن چنان که باید پررنگ نیست در صورتی که می توان واحدهای سودآوری را در هرشهرستانی احداث کرد. شهرستان بیله سوار نیز از جمله مناطقی است که در زمینه احداث واحدهای صنعتی، کمتر مورد توجه قرار گرفته است. یکی از صنایعی که مواد اولیه ان در شهرستان فراهم است و می توان در این حوزه فعالیت کرد، تولید کاغذ است.[7] با توجه به کشت انبوه گندم در این شهرستان و تولید کاه، راه اندازی چنین واحدی صرفه اقتصادی خواهد داشت. در بسیاری از کشور های اروپایی روش استفاده از کاه برای تولید خمیر کاغذ پیشرفت چشمگیری داشته است .  همچنین برخی کشور های در حال توسعه مانند مصر، هند، اندونزی، مکزیک، پاکستان و ترکیه به دلیل محدودیت منابع چوبی به استفاده از بقایای محصولات کشاورزی به ویژه کاه روی آورده اند . از آن جایی که کاه یکی از عمده ترین ضایعات کشاورزی ایران به شمار می رود، واحد های تولیدی خمیر کاغذ بیشتر بر مبنای استفاده از آن به عنوان ماده اولیه طراحی شده اند. بنابراین راه اندازی چنین واحدی در شهرستان بیله سوار از جمله کسب و کارهای صنعتی است، که پیشنهاد می شود.

صنایع فعال شهرستان بیله سوار عبارتند از: واحدهای تولید آرد، نشاسته، لبنیات، تولید کودهای آلی، بسته بندی حبوبات، دانه های روغنی و غلات و تولید بتن آماده.

کشاورزی

صنایع

خدمات

ردیف

زراعت

باغداری

دامداری

طیور

شیلات

صنایع تبدیلی و تکمیلی

صنایع دستی

صنایع غذایی

صنعت

خدمات

1

کشت کلزا (1)

احداث باغ هلو (1)

پرورش گوسفند مغانی (1)

پرورش مرغ گوشتی (1)

پرورش ماهی گرمابی (1)

احداث کشتارگاه صنعتی دام (1)

فرش بافی (1)

فرآوری گندم (1)

احداث کارخانه تولید کاغذ (1)

احداث بازارچه مرزی (1)

2

کشت ذرت (1)

احداث باغ شلیل (1)

پرواربندی گوسفند (1)

پرورش بوقلمون (1)

پرورش ماهی خاویاری (1)

فرآوری پوست دام (1)

گلیم بافی (2)

تولید رب گوجه فرنگی (2)

ایجاد فروشگاه زنجیره ای (1)

3

کشت سویا (1)

احداث گلخانه تولید خیار، گوجه و بادمجان (1)

پرورش بز (2)

پرورش مرغ تخم گذار (2)

پرورش ماهی سردابی (1)

بسته بندی گوشت قرمز (1)

جاجیم بافی (2)

تولید چیپس میوه (2)

احداث اقامتگاه بومگردی (2)

4

کشت کنجد (1)

کاشت خیار، گوجه و بادمجان (2)

پرورش گاو هلشتاین (2)

پرورش کبک (2)

پرورش ماهیان زینتی (2)

احداث کشتارگاه صنعتی طیور (2)

ورنی بافی (2)

تولید آبمیوه (2)

احداث رستوران بومی (2)

5

کشت عدس (1)

احداث گلخانه تولید توت فرنگی (2)

زنبورداری (2)

پرورش بلدرچین (2)

بسته بندی گوشت مرغ (2)

معرق کاری (2)

تولید کمپوت (2)

خیاطی (3)

6

کشت بادام زمینی (1)

احداث گلخانه تولید سبزیجات (2)

پرورش شتر دوکوهانه (3)

پرورش شترمرغ (3)

احداث سردخانه برای محصولات کشاورزی (2)

تولید لواشک (2)

آرایشگری (3)

7

کشت گندم و جو (2)

احداث باغ فندق (2)

پرورش گوسفند رومانف (3)

پرورش قرقاول (3)

بسته بندی عسل (2)

تولید لبنیات (3)

حمل و نقل مسافران (3)

8

کشت پنبه (2)

احداث باغ بادام (2)

پرورش غاز (3)

تولید کود آلی (3)

فراوری بادام زمینی (3)

9

کشت گیاهان دارویی (2)

احداث باغ گردو (2)

پرورش اردک (3)

تولید خیارشور (3)

10

کشت سیر (3)

احداث باغ پسته (2)

فرآوری جو (3)

11

کشت پیاز (3)

کاشت هندوانه و خربزه (3)

تولید سوسیس و کالباس (3)

12

کشت نخود و لوبیا (4)

کاشت گل محمدی (3)

13

کشت ماشک (5)

کاشت آلوئه ورا (3)

14

احداث گلخانه تولید فلفل دلمه ای و ترب (4)

15

احداث گلخانه تولید نهال گل و گیاه (4)

پرورش قارچ (4)

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 52 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

 

 

مشاغل	مزیت
کشت کلزا	1
کشت سویا	2
کشت کنجد	3
کشت ذرت	4
پرورش گوسفند مغانی	5
پرواربندی گوسفند	6
کشت عدس	7
کشت بادام زمینی	8
پرورش گاو هلشتاین	9
زنبورداری	10
فراوری گندم	11
پرورش بز	12
فرآروی میوه ها	13
تولید رب گوجه فرنگی	14
احداث باغ هلو و شلیل	15
کشت گندم و جو	16
کشت گیاهان دارویی	17
احداث گلخانه تولید گوجه، خیار و بادمجان	18
فرآوری بادام زمینی	19
احداث باغ فندق	20
کاشت آلوئه ورا	21
کاشت گل محمدی	22
کشت پنبه	23
پرورش شتر دو کوهانه	24
پرورش گوسفند رومانف	25
پرورش بوقلمون	26
پرورش مرغ گوشتی	27
کاشت گوجه، خیار و بادمجان	28
احداث باغ بادام	29
احداث کشتارگاه دام	30
احداث باغ گردو	31
احداث باغ پسته	32
کشت سیر	33
احداث سردخانه برای محصولات کشاورزی	34
بسته بندی عسل	35
بسته بندی گوشت	36
پرورش مرغ تخم گذار	37
پرورش بلدرچین	38
پرورش کبک	39
پرورش ماهی گرمابی	40
پرورش ماهی خاویاری	41
پرورش شترمرغ	42
پرورش قرقاول	43
پرورش ماهی سردابی	44
پرورش غاز	45
پرورش اردک	46
فرش بافی	47
احداث بازارچه مرزی	48
احداث فروشگاه زنجیره ای	49
احداث کارخانه تولید کاغذ	50
ورنی بافی	51
پرورش ماهی زینتی	52

 

* این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) تهیه و تدوین شده است.