نجف آباد
شهرستان نجفآباد شهرستانی در استان اصفهان است که مرکز این شهرستان یعنی شهر نجف آباد در زمان شاه عباس صفوی در ۳۰ کیلومتری غرب شهر اصفهان بنا شدهاست. این شهرستان در سال 1337 از اصفهان منتزع و خود به شهرستانی مستقل تبدیل شد. نجف آباد از شمال و شرق به شهرستان شاهین شهر و میمه، از جنوب شرق و جنوب به شهرستانهای خمینیشهر، فلاورجان و لنجان و از غرب و شمال غرب به شهرستانهای تیران و کرون، فریدن، خوانسار و گلپایگان محدود میشود.
شهرستان نجف آباد دارای دو بخش مرکزی و مهردشت و ۶ شهر به نامهای: نجف آباد، کهریزسنگ، گلدشت، جوزدان، دهق و علویجه و ۵ شهرک اقماری به نامهای: آزادگان، ویلاشهر، فیروزآباد، محله های امیرآباد و یزدانشهر که تابع شهر نجف آباد میباشد. همچنین این شهرستان دارای ۴ دهستان به نامهای صادقیه و جوزدان در بخش مرکزی و حسینآباد و اشن در بخش مهردشت میباشد. جمعیت این شهرستان طبق آخرین سرشماری در سال 1395، برابر با 319205 نفر بوده است.
نجف آباد در دشتی با آب و هوای معتدل و نسبتاً خشک قرار گرفتهاست. میانگین بارش سالیانه در آن ۱۲۰ میلیمتر بوده که بیشتر در فصلهای سرد انجام میگیرد. از جوی دارای حداکثر مطلق درجه حرارت ۳۸ درجه و حداقل مطلق ۵/۹ درجه و متوسط درجه حرارت در سال برابر ۸/۱۵ درجه میباشد. ارتفاع این شهر از سطح دریا ۱۶۰۰ متر است.
از صنایع دستی این شهرستان می توان به گیوه دوزی، قالیبافی، لوده بافی، چاقوسازی و نمدمالی اشاره نمود.
مزیت های منطقه
مزيتسنجي و اولويتبندي كسبوكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام ميشود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسبوكار تدوين ميشود. اين شناسنامهها به عنوان ورودي به نرمافزار دادهشده و خروجي نرمافزار همپوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيتدار شهرستان است. اين اولويتبنديها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح ميشوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيتسنجي اصلاحشدهاست. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام ميشود. اين مصاحبهها پيادهسازي و ارزيابي ميگردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيتسنجي، مصاحبههاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت ميگيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دستيابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبهها و ليست مزيتسنجي حاصل ميشود. در ادامه تحليل شهرستان نجف آباد ارائهشدهاست.
تعیین کسبوکارهای مزیتدار شهرستان
همانطوريكه در قسمت مقدمه اشارهشده مبناي تحليل، مصاحبهها و ليست مزيتسنجي است. از بررسي اين دو منبع رستههاي رايج و اولويتدار شهرستان تعيين شدهاست. مبناي اين اولويتبندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسبوكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيتسنجي دارند، است. در هر رسته كسبوكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شدهاست. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راهاندازي نشده و پتانسيل ايجاد آنها در شهرستان وجوددارد، اشاره شدهاست. مزيتهاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شدهاست.
1. دامداری
2. صنایع غذایی
3. باغداری
4. صنایع تبدیلی و تکمیلی
5. طیور
6. زراعت
7. خدمات
8. صنایع دستی
9. شیلات
10. صنعت
· دامداری
دامداری به عنوان یکی از حوزههای مهم مرتبط با تولیدات بخش کشاورزی و به عنوان یکی از پایههای اقتصادی شهرستان، در سطح گستردهای انجام میشود و در نتیجه انجام این حرفه، سود و منفعت اقتصادی خوبی هم کسب شده است. از آن جایی که حوزه دامداری با یکی از مهمترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصاً منابع پروتئینی مرتبط میباشد، توجه به آن امری ضروری است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهرهوری در آن، میتواند از راهکارهای افزایش اشتغالزایی باشد و عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی محسوب شود.
زنبورداری از جمله اساسیترین فعالیت های این شهرستان میباشد و هر ساله نیز این فعالیت رونق بهتری پیدا می کند. در واقع زنبورداری به عنوان شغل اصلی نیمی از مردم این شهرستان در روستاهاست و کسانی که به صورت حرفه ای این شغل را دنبال نمی کنند نیز در کنار کشاورزی و دامداری خود، به این فعالیت مشغول هستند. فعالیت در حوزه زنبورداری برای شهرستان مزیت بالایی دارد و پیشنهاد میشود[1]. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده ارزش اقتصادی پرورش زنبور عسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبورعسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز فکر کرد و به سود خوبی دست یافت. در مناطق گرمسیری از هر کندو یک بچه کندو گرفته می شود. در ضمن محصول مزرعه پرورش زنبور عسل صرفاً کندو و عسل نیست؛ موم، زهر و ژل آن نیز قابل فروش است.
پرورش شتر در شهرستان در سال های اخیر رشد چشمگیری داشته است و با توجه به اینکه شرایط محیطی و آب و هوایی برای پرورش آن مساعد است و همچنین بازار مصرف خوبی در کشور های اطراف دارد، راهاندازی این کسبوکار در شهرستان می تواند گزینه مناسبی باشد.[2] پرورش شتر نسبت به سایر دام ها مزیتهایی مانند قابلیت سازگاری با شرایط سخت محیطی در برخی مناطق خشک و نیمه خشک شهرستان، تحمل گرما، کم آبی و کیفیت پایین علوفه و مقاومت نسبی در مقابل امراض و عوامل بیماری زا دارد. همچنین شتر در مقایسه با سایر دام های اهلی علوفه را با قابلیت هضم بالا و بازده بیشتری استفاده می نماید و قادر است از انواع خاص گیاهان مرتعی (خشبی و خاردار و تیغ دار) به میزانی استفاده نماید که سایر دام ها قادر به استفاده از آن نیستند. از دیگر فواید پرورش شتر، حداقلِ نیاز به تاسیسات، تجهیزات و امکانات پرورش و نگهداری و در نتیجه کمترین نیاز به سرمایه گذاری سنگین را در مقایسه با سایر دامها دارد.
در شهرستان نجف آباد پرورش دام های سنگین از سبک بیشتر است و علاوه بر اینکه به صورت سنتی این فعالیت انجام می شود؛ واحد های صنعتی و نیمه صنعتی نیز فعال است. از جمله دام های سنگین پرورش داده شده در این شهرستان می توان به گاو های بومی و هلشتاین اشاره کرد، که هر دو مورد دارای اولویت بالایی برای پرورش هستند. گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می کند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد و درصد پروتئین آن ۳ درصد است.
برای تامین نیاز گوشت مصرفی در شهرستان نجف آباد و استان اصفهان چند سالی است که در حوزه ی پرواربندی گوساله فعالیت هایی انجام شده است و همچنان ظرفیت برای اینگونه فعالیت ها در شهرستان وجود دارد. مزایای ورود به عرصهی پرواربندی گوساله دارای جنبه های مختلف است. از یک طرف، از پوست گاو گوشتی در چرمسازی استفاده میشود؛ از طرف دیگر از گوشت آن جهت استفاده در تغذیه انسان بهره برداری می شود. همچنین برای جلوگیری از واردات گوشت گوساله از کشورهای دیگر، تولید آن اهمیت دارد.
پرورش دام های سبک معمولا به صورت سنتی انجام می شود. دام های سبک پرورش داده شده در این شهرستان از نژاد های بومی، افشاری، لری-بختیاری و رومانف هستند، که پرورش گوسفندان بومی و افشاری به دلیل همخوانی بیشتر با شرایط محیطی، مزیت بالاتری نسبت به دو مورد دیگر دارد[3]. گوسفند افشاری در گروه گوسفندان گوشتی-شیری و گوسفند لری-بختیاری در گروه گوسفندان گوشتی قرار میگیرد.
گوسفند رومانوف جزء به صرفه ترین و بهترین گوسفندان گله گوشتی – زایشی است. این نوع گوسفند، یک گوسفند روسی است که اصل نژاد آن متعلق به دره ولگا، در شمال غرب مسکو است. رومانوف یک نژاد خالص بوده و از تلاقی نژادها بهوجود نیامده است. باروری بسیار خوب، بالاترین میزان چندقلوزایی، فصل تولیدمثل بسیار طولانی، امکان تولیدمثل در تمام طول سال، سازگاری و عادت کردن به آب و هوای سرد و خوراک محلی برخی از ویژگیهای خوب این نژاد است. نژاد رومانوف گرچه از دسته گوسفندان گوشتی است؛ اما پشم این نژاد بسیار محکم و باکیفیت است و سالانه 5/4 کیلوگرم پشم قابل استحصال دارد که از جنبه اقتصادی برای پرورشدهنده سرمایه ساز است.
در اولویت های پایین تر، پرورش بز های بومی و آلپاین برای شهرستان دارای مزیت خواهد بود.[4] به طورکلی بز بهعنوان یک حیوان اهلی نشخوارکننده جهت تولید شیر و گوشت در مناطق مختلف پرورش داده میشود. جثه کوچک، کم توقع بودن و مقاومت در برابر بیماریها و شرایط سخت محیطی، باعث شده تا بز بهعنوان حیوانی محبوب در بین دامداران تلقی شود. در نقاط مختلف از این حیوان علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده میشود.
بزهای آلپاین به دلیل زندگی در شرایط کوهستانی، مقاوم، چالاک و با قدرت پیاده روی و کوه پیمایی مثال زدنی هستند و می توانند از صخره های شیب دار کوه های بلند، بالا رفته و از مراتع آن استفاده کنند. به همین دلیل برخی فکر می کنند چون منشأ نژاد آلپاین از کوهستان های سرد منطقه آلپ است، نمی تواند در مناطق گرمسیر زندگی کند. اما بررسیها نشان داده است که این نژاد علاوه بر شرایط آب و هوایی سرد، قابلیت مناسبی برای زنده ماندن در شرایط گرم و خشک را داشته و تقریبا با هر نوع شرایط آب و هوایی سازگار است ضمن اینکه این بز تولید شیر بسیار خوبی نیز دارد.
در شهرستان نجف آباد، فعالیت های حوزه ی صنعتی برای پرورش دام های سنگین شیری و گوشتی به میزان زیاد انجام می شود و دارای اهمیت است. پرورش گاوهای اصلاح نژادشده در شهرستان جا افتاده و با استقبال دامداران رو به شده، از این رو می توان گاوهای آیرشایر، سمینتال و هرفورد را نیز در شهرستان پرورش داد.[5] لازم به ذکر است پرورش این دامها در اولویت آخر حوزه دامداری قرار میگیرد.
گاو ایرشایر نژادی مقاوم به شرایط جوی - آب و هوایی سخت می باشد و مقاومت غذایی بالایی دارد. این نژاد به مقاوم بودن و توانایی در چرای مناسب و تبدیل علف ها به شیر مرغوب و با کیفیت شناخته میشود. نژادهای توانمند ایرشایر در حال حاضر به خاطر خصیصه و ویژگی آسان زایی و طول عمر زیاد معروف اند.
گاو سمینتال جزء بهترین گاو های شیری و گوشتی جهان است. افزایش وزن روزانه فوقالعاده و گوساله دهی با فاصله 365 روز، مقاومت بالا نسبت به بیماریهای عفونی و متابولیکی، عمر مفید بالا، مدیریت آسان این نژاد و همچنین سازگاری بسیار خوب و قابل توجه با محیط پرورش همان چیزی است که یک دامدار برای بقاء و پیشرفت به آن نیاز دارد. یکی دیگر از مزایای پرورش گاو سمینتال، به صرفه بودن در شرایط اقتصادی فعلی است زیرا این گاو با دادن کمترین علوفه و کنسانتره، بیشترین میزان شیر و گوشت را میدهد.
منشأ گاو نژاد هرفورد از بخش هرفورد در انگلستان میباشد. هرفورد نژادی شاخدار و دستآموز بوده و کار کردن با آن راحت میباشد. تولید گوساله این نژاد تحت شرایط سخت، از سایر نژادها بیشتر است. وزن هرفورد نر در حدود 834 کیلوگرم و وزن هرفورد ماده 544 کیلوگرم استف گاوهایی مقاوم با توان چرای بسیار مناسب هستند و به آسانی میتوان آنها را در مراتع پروار کرد. گاو هرفورد از نژاد های گوشتی محسوب می شود.
· صنایع غذایی
راهاندازی کسب و کار فراوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی محسوب میشود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن میکند.
تولیدات باغی شهرستان نجف آباد در حوزه ی انار، بادام، انگور و گردو بسیار زیاد است و معمولا بخشی ازاین محصولات به صورت خام فروخته و بخش دیگر نیز معمولا خراب و دور ریخته می شوند، با توجه به اینکه محصولات فراوری شده این میوه ها بازار مصرف خوبی دارند، راهاندازی کسبوکار فراوری این محصولات دارای مزیت خواهد بود.[6]
با توجه به میزان تولید انار در شهرستان، فراوری انار میتواند ضمن انحصاری بودن محصولات، سودآوری خوبی را داشته باشد. فراوری انار شامل تهیه رب، سس، آب و شربت انار، مربا، مارمالاد، ژله انار، نوشابه، بستنی انار، ترشی، سرکه و لواشک انار است که با استقبال خوب و بازار مناسب همراه خواهد بود.
روغن گردو یکی از گرانترین روغنهای طبیعی موجود در بازار است. این روغن بهراحتی دردسترس است و در تمام جهان شناختهشده میباشد. ولی بسیاری از مردم هنوز از این روغن همهکاره که خواص فراوانی دارد بهره نمیبرند، زیرا از خواص روغن گردو آگاهی ندارند، اما با آگاهی دادن به مردم می توان بازار فروش این روغن را گسترده تر کرد. روغن گردو خواص فراوانی دارد که کمک به سلامت قلب و عروق، کمک به کنترل قند خون و دیابت، جلوگیری از ریزش مو، بهبود عملکرد مغز و کاهش خطر ابتلا به سرطان از این دست هستند. یکی دیگر از محصولاتی که از گردو می توان تولید کرد، ترشی گردو است. این ترشی خوشمزه علاوه بر خواص بی نظیر در کاهش سطح کلسترول نیز مفید است.
فراوری بادام میتواند یکی از گزینه های شغلی مناسب برای درآمد زایی باشد. مغز بادام برای فرآوری بیشتر، توزین شده و عملیاتی چون برش زدن، خرد کردن، بو دادن، نمک زدن و یا دودی کردن روی آنها انجام میگیرد. این محصولات نهایی که درون شیشه، فویل، قوطی، کیسه یا جعبه، بسته بندی میشوند بازار مصرف خوبی دارند. همچنین تکه های کوچک مغز نیز ممکن است آسیاب شده و به صورت آرد یا خمیر برای فرآورده های نانوایی استفاده شوند.
تولید کشمش و شیره ی انگور به صورت خانگی در شهرستان انجام می شود و معمولا این تولیدات در داخل شهرستان و استان بازار فروش دارند. انگور تولید شده در شهرستان زیاد است و با توجه به حجم تولیدات می توان واحدی برای فرآوری این محصول ایجاد و محصولاتی نظیر کشمش، شیره، آبغوره و سرکه تولید کرد.
تهیه چیپس میوه و میوه خشک به دلیل فراوانی تولید میوههای باغی در شهرستان پیشنهاد میشود. خشک کردن میوهجات، یکی از روشهاي جلوگیري از فساد میکروبی آنها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنشهاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش مییابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش میدهد، در نتیجه از هزینههای حمل و نقل و ذخیرهسازي نیز میکاهد. با توجه به اینکه بخشی از بازار میوه خشک ایران، سهم محصولات وارداتی است، با تولید مشابه داخلی این میوهها (از نظر نوع و کیفیت)، میتوان مانع واردات و خروج میلیونها دلار ارز از کشور شد. همچنین نیاز بیش از حد برخی از کشورها به این گونه محصولات (به دلیل شرایط ویژه اقلیمی آنها، هزینه بالای حمل و نقل سبزیجات و میوههای تازه و محدود بودن زمان نگهداری آنها)، فرصت مناسبی برای رونق تولید و صادرات چیپس میوه فراهم آورده است.
باتوجه به میزان تولید گوجه فرنگی در شهرستان، ایجاد واحدی در زمینه تولید رب و پودر گوجه فرنگی مزیت دارد. با تولید محصول و ایجاد بازار فروش مناسب در خارج از شهرستان می توان به سوددهی خوبی رسید و باعث کاهش درصد بیکاری در این شهرستان شد.[7] صنعت تولید رب گوجه فرنگی دارای کاربردهای فروانی نظیر تولید چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سسها و کنسروها است. پودر گوجهفرنگي محصولي است كه زمان زیادی از توليد آن در كشور نميگذرد و در همین مدت هم توانسته جاي خود را در بازار باز كند. اين پودر به دليل داشتن وزن و حجم كمتر نسبت به ساير فراوردههاي گوجهفرنگي، باعث سهولت و صرفهجويي در حملونقل و بستهبندي شده و ماندگاري و عمر مفيد بيشتري دارد. از طرفي برخی آنتي اكسيدانهای موجود در گوجهفرنگي طی فرايند توليد رب از بين مي رود اما اين مواد در پودر گوجه حفظ شده و از بين نميروند. مزيت ديگر اين پودر نداشتن مواد نگهدارنده در تركيبات آن نسبت به رب است چرا كه رب، ماندگاري كمتري دارد و براي جلوگيري از اين حالت از مواد نگهدارنده بيشتري در ترکیب آن استفاده می شود. پودر گوجه فرنگی در صنایع غذایی و دارویی نیز دارای کاربردهای متنوعی است. از جمله کاربردهای گسترده این محصول میتوان به کاربرد آن در مواد غذایی منجمد شده و نیمه آماده، سوپهای آماده، اسنکها (شامل پفک، چیپس،...) و... اشاره نمود. به طور کلی می توان گفت از این محصول به عنوان چاشنی در تولید محصولات مختلف استفاده میشود.
به دلیل تولید صیفی جات به صورت انبوه و به میزان زیاد، فعالیت در حوزه ی تولید خیار شور و ترشی نیز دارای مزیت است. ترشی و شور، بیشتر بهعنوان یک چاشنی در کنار غذا مصرف می شود و به دلیل خاصیت اسیدی که دارد، باعث افزایش اشتها و میل به غذا خوردن در افراد میشود. این محصول یکی از فرآیندهای نگهداری طولانی مدت صیفی و سبزیجات است. در جوامع امروزی به دلیل افزایش مشغله افراد و شاغل بودن بسیاری از زنان، فرصت کافی برای تهیه آن در منزل و توسط خود افراد وجود ندارد و اکثر خانوادهها تمایل دارند ترشی و شور موردنیاز خود را بهصورت آماده تهیه نمایند. بنابراین راه اندازی کسب وکار تهیه ترشی و شور میتواند راهی برای پاسخ به این نیاز افراد جامعه و کسب درآمد باشد.
تولید کلزا و دانه های روغنی در شهرستان به حدی است که احداث یک واحد روغن کشی برای کاهش هزینه های حمل این محصولات به مناطق دیگر دارای مزیت است. روغن کشی از دانه های روغنی طی تکنیک پرس سرد صورت می گیرد. پرس سرد توسط دو ورقه سرما دیده آهنی و قرار دادن دانه ها بین دو ورقه انجام می شود.
میزان تولید حبوبات به حدی است که بتوان واحدی برای تولید کنسرو این محصولات در شهرستان ایجاد کرد. در شرایط کنونی جامعه، بازار استفاده از غذاهای کنسرو شده بسیار پر رونق است و این قبیل غذاها به دلیل داشتن مزایایی همچون حفظ حالت طبيعي مواد غذايي، قيمت مناسب، نگهداري طولاني و آسان، در دسترس بودن، تنوع و صرفهجويي در زمان بسیار مورد توجه هستند و از مصرف بسیار بالایی برخوردارند.
از جمله فعالیت هایی که در حوزه ی زنبورداری می توان انجام داد، تولید ژل رویال است. ژل رویال، مادهای بسیار مغذی و نیرو بخش و در واقع به عنوان غنی ترین ماده مغذی بیولوژیک شناخته شده است. ارزش افزوده بالای تولید ژل رویال زنبور عسل در بازارهای جهانی سبب شده تا تولید این محصول با ارزش در دستور کار صنایع غذایی قرار گیرد. میکروب کشی، جلوگیری از آلزایمر، جلوگیری از فشار خون، ضدسرطان بودن و کمک به جوانی و شادابی پوست از جمله خواص این ژل است.
تولید لبنیات در شهرستان به صورت سنتی و صنعتی انجام می گیرد و سه واحد تولید لبنیات به نام های گلریز، نوشه و ذنوبی نیز فعال هستند. میزان تولید شیر به اندازهای است که بتوان همچنان به صورت نیمه صنعتی و صنعتی برای تولید لبنیات در شهرستان اقدام کرد.[8] البته باید توجه داشت برای موفقیت در زمینه تولید لبنیات باید به بالابردن توانایی رقابت با نشانهای تجاری معروف نیز فکر کرد تا بتوان سود مناسبی بدست آورد.
در اولویت های پایین تر، تولید قره قوروت و بستنی به دلیل داشتن بازار مصرف در داخل شهرستان و استان و همچنین استان های اطراف دارای مزیت خواهد بود.[9]
میزان تولید برنج در شهرستان نجف آباد به حدی است که بتوان واحدی برای فراوری و تولید آرد برنج در این شهرستان احداث کرد. آرد برنج با آسیاب کردن دانه های شکسته غیر قابل ارائه به بازار، تولید می شود. آرد تولیدی این فرایند یا همان آرد برنج جایگزین بسیار خوبی برای آرد گندم، جهت استفاده افرادی که هضم گلوتن در دستگاه گوارش آنها باعث سوءهاضمه میشود، میباشد.
میزان تولید آرد در شهرستان نجفآباد زیاد است و معمولا آرد های تولید شده برای استفاده در سایر شهرستان ها ارسال می شوند، از جمله فعالیت هایی که برای شهرستان می توان انجام داد، تولید شیرینی، رشته آش، نان محلی اگردک( این نان در روغن، سرخ شده و در بیشتر استان های اطراف مورد استفاده قرار می گیرد) [10]، نان صنعتی و نان فانتزی است. البته تولید شیرینی و رشته آش به دلیل بازار مصرف بیشتر، مزیت بالاتری نسبت به سایرموارد نامبرده شده دارند[11].
پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و حتی در محیطی کوچک (در خانه) امکان پذیر است. شیرینی محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم های متنوعی تهیه می شود. به علاوه این که با تغییر در مواد تشکیل دهنده آن می توان برای افراد رژیمی هم شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد. این کسب و کار را می توان با تجهیزات کم و سرمایه پایینی شروع کرد و در زمان کوتاه با فروش محصول به سود بالایی رسید. پخت شیرینی یکی از مشاغل زودبازده است و یک فرصت شغلی مناسب مخصوصا برای زنان خانه دار محسوب می شود. یافتن بازار فروش محصول یکی از ضروریات این حرفه میباشد که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی می توان به آن دست یافت . توجه به این نکته ضروری است که یکی از لازمه های موفقیت در این شغل گذراندن دوره های آموزشی مرتبط با پخت شیرینی است.
گروه ديگري از فرآورده هاي خميري حاصل از آرد گندم انواع رشته ها هستند. رشته فرآوردهاي است كه از مخلوط كردن آرد گندم، آب و نمك پس از طي مرحله عمل آوردن به وسيله ماشينهاي مخصوص، تهيه و پس از خشك كردن به بازار عرضه مي شود. رشته آش رشته اي است كه داراي رنگ سفيد متمايل به شيري مي باشد و از آرد ستاره که 21 درصد از سبوس خود را از دست داده است، تهيه مي شود.
امروزه شغل نانوایی یکی از مشاغل پایهای و پر رونق است که در طول سال همیشه درآمدزا می باشد. نان محصولی است که با توجه به سلیقه یا نوع غذای مصرفی خانواده ها، همواره بر سر سفره ها قرار دارد. نانها فقط به صورت نان های ساده و معمول مانند لواش، سنگک و … نیستند بلکه نان های فانتزی نیز تولید می شوند که مشتریان خاص خود را دارند. امروزه راه اندازی کسب و کار تولید نان فانتزی بازاری رو به رشد دارد. این کسب و کار با تولید نان هایی با اندازه و طعم های متفاوت با استقبال مردم مواجه شدهاست.
در شهرستان نجف آباد تولید گوشت قرمز به اندازه ای است که بتوان برای فراوری آن و تولید سوسیس و کالباس فعالیت کرد. در بین فراورده های عمل آوری شده از گوشت، سوسیس و کالباس به دلیل آماده سازی سریع و همچنین طعم و مزه مطلوب، مصرف بیشتری دارد. برای حفظ این جایگاه و افزایش تقاضای این محصولات، علاوه بر انتخاب روش های مناسب تولید و فراوری، باید به نوع و شکل بسته بندی آنها نیز توجه نمود. البته با تولید این محصول، علاوه بر ایجاد بازار مصرف در داخل استان، باید خارج از استان نیز بازار فروش مناسبی را ایجاد کرد.
· باغداری
باغداری یکی از مشاغل رایج در شهرستان نجفآباد بود که به دلیل مشکلات کم آبی از رونق افتاد؛ اما با استفاده از آبیاری های مکانیزه دوباره رونق به این فعالیت ها بازگشت. در این شهرستان عمده ترین فعالیت، مربوط به تولید صیفی جات نظیر گوجه فرنگی، خیار و فلفل دلمه ای در مزراع به صورت آزاد است. در فصل هایی که تولید فلفل دلمه و گوجه فرنگی بیشتر است، روزانه چندین تن از این محصولات به کشور هایی نظیر روسیه ارسال می شوند و همین امر باعث شده تا فعالیت در این حوزه رونق بیشتری نسبت به قبل داشته و همچنان تمایل برای فعالیت وجود داشته باشد.[12]
گردو و بادام از جمله محصولات باغی هستند که در شهرستان قابلیت تولید دارند. گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 18 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا سال های سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جزء معدود میوه هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد. در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش های چوب بسیار پرکاربرد است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد. بادام یکی از میوه های سردرختی خشک و از جمله محصولات ارگانیک محسوب می شود. از ویژگی های درخت بادام این است که نسبت به کم آبی مقاوم و نگهداری آن نیز نسبت به سایر درختان آسانتر است. این میوه ی باارزش با قیمت بالایی در بازارفروش، عرضه می شود و توسعه باغات مربوط به آن با درآمدزایی بسیار خوبی روبه رو خواهد بود.
از دیگر محصولات باغی تولیدی در شهرستان میتوان به انگور و انار اشاره کرد که با توجه به کیفیت محصولات تولیدی و وجود بازار مصرف، افزایش فعالیت مزیت دارد. انگور از مهمترین محصولات باغی است که هم به لحاظ سطح زیر کشت و هم ارزش اقتصادی و تغذیهای، موردتوجه کشاورزان و کارآفرینان است. زیبایی، تنوع رنگ، طعم و مزه، ارزش غذایی، خواص دارویی و وجود فرآوردههای تبدیلی چون کشمش، شیره انگور، روغن هسته انگور، کنسانتره، آب انگور، سرکه، آبغوره، داروهای تقویتی و مواد آرایشی بهداشتی، همچنین توصیههای دینی و مذهبی، انگور را به یک میوه استثنایی و بینظیر تبدیل کرده است؛ بنابراین در بین مردم طرفداران زیادی دارد و بازار مصرف این محصول به صورت محصولات فراوری شده و تازه خوری فراهم است. پرورش انگور علاوه بر اشتغالزایی، یکی از محصولات ارزآور کشور است و میتواند در توسعه صادرات غیرنفتی در بخش کشاورزی، سهم بسزایی داشته باشد. نهال انار حداقل سه سال نیاز به رشد دارد و از سال چهارم به بعد شروع به باردهی می کند. درخت انار بیش از 40 سال عمر مفید داشته و در مقابل کم آبی مقاوم است؛ اما میزان و نوع آب در کیفیت و کمیت میوه آن تاثیر مهمی دارد. مصرف انار در سال های اخیر افزایش یافته است. خواص این میوه و ابعاد مختلف محصولی آن از دلایل افزایش مصرف است. از انار در تولید داروهای تقویتی و صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. مصرف رب و آب انار نیز از گذشته رواج داشته و در سال های اخیر به اشکال متنوع و بهتری انجام می شود. کاشت انار فعالیتی درآمدزا است که با ارزیابی نیاز بازار، به روز رسانی فرآیند بسته بندی و جابجایی و ... می توان درآمد آن را افزایش داد.
هلو، آلو، زردآلو، گیلاس و آلبالو از جمله میوههای هسته دار تولیدی در شهرستان هستند که قابلیت افزایش تولید را دارند البته مزیت تولید آلو و هلو از سایر محصولات بالاتر است. طبق بررسیهای انجام شده احداث باغ توت و خرمالو نیز در شهرستان جواب میدهد و قابل سرمایهگذاری است[13].
یکی دیگر از مشاغل موجود در شهرستان، گلخانهداری است. گلخانههای تولید صیفی جاتی نظیر خیار، گوجه، بادمجان و فلفل دلمه ای در این شهرستان وجود دارد که علاوه برتامین نیاز استان اصفهان، در استان های اطراف نیز بازار فروش مناسبی دارند، بنابراین افزایش فعالیت در زمینه احداث گلخانه پیشنهاد میشود. فعالیتهای گلخانه ای این شهرستان بسیار زیاد است و علاوه بر تولید صیفی جات، تولید گل های زینتی نظیر کاکتوس نیز در گلخانه های شهرستان انجام می شود. گل های گلخانه ای که در این شهرستان تولید می شوند، به استان های دیگر ارسال می شود و معمولا در بازارهای گل و گیاه که در استان یا استان های اطراف نیز دایر می شود، ارائه می شوند و بازار فروش خوبی هم دارند[14]؛ بنابراین تولید بیشتر این محصولات مزیت دارد.
پرورش قارچ در شهرستان به صورت خانگی و کارگاهی در حال انجام است. مشتری داشتن این محصول از یک سو و غنی از پروتئین و ویتامین بودن آن از سوی دیگر، باعث شده که جایگزین مناسبی برای گوشت باشد. در برخی از شهرها و روستاها به دلیل عدم آشنایی با فواید قارچ، میزان مصرف این محصول پایین است که می توان با تبلیغ و معرفی این محصول، میزان مصرف را بالاتر برد .همچنین پرورش قارچ از شغل هایی است که می توان با سرمایه اولیه کم و محیط کوچک شروع کرد. یک دوره کامل پرورش قارچ 60 روز طول می کشد که قابلیت کاهش به 35 روز را دارد. باتوجه به مزایای بیان شده، پرورش قارچ قابل سرمایهگذاری است.
از جمله فعالیت هایی که در چند سال اخیر در شهرستان انجام شده است، می توان به پرورش گیاه اکالیپتوس اشاره کرد،که باتوجه به بازار فروش مطلوب برای این محصول، افزایش فعالیت، مزیت دارد. اکالیپتوسها که امروزه به صورت عمده به عنوان منبع تولید چوب کاغذسازی، هیزم، ذغالچوب، تیرهای تونلی، تخته خرده چوب و اسانسهای روغنی کاشته میشوند، به عنوان یکی از منابع عمده مولد فیبر جهت ساخت کاغذ سفید کرافت و در نهایت، تولید کاغذ چاپ و تحریر با کیفیت عالی شناخته شدهاند. کاشت اکالیپتوس در خاکهای شور و کمبازده بسیار ارزشمند است و توصیه میشود. جنس اکالیپتوس با توجه به تنوع فراوان منابع ژنتیکی و مقاومت در برابر سرما، گرما، شوری و خشکی از یک طرف و تولید سریع و مطلوب چوب در دوره کوتاه مدت سه تا پنج ساله از طرف دیگر، بهترین گزینه برای کشت به صورت وسیع در اراضی کمبازده، به ویژه با استفاده از هرزآب و فاضلاب است.
طبق نظر کارشناسان پرورش گل محمدی در شهرستان دارای مزیت خواهد بود. گل محمدی، گیاهی مقاوم به کم آبی، آفات و امراض است، که علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیتهای اقتصادی فراوانی مانند ارزش صادراتی، جذب گردشگر و اشتغال زایی است. غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و اسانس، فرآوردههای برگرفته از گل محمدی است که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کلیه کشورهای جهان را دارا است.
پسته از دیگر محصولات باغی تولیدی در شهرستان است که قابلیت تولید بیشتر را دارد. اصولا درخت پسته از ۷ تا ۹ سال پس از کاشت نهال و پیوند، شروع به دادن محصول مینماید. کسانی که قصد احداث باغ پسته را دارند برای داشتن سود اقتصادی باید کمی صبور باشند. بهترین خاک برای کاشت درخت پسته، خاک رسی یا شنی است. کیفیت آب مصرفی برای آبیاری درخت پسته به گونه ای است که در کاشت سایر محصولات کشاورزی با آن آب غیر ممکن یا غیر اقتصادی است. آگاهی از اقلیم و آب و هوای مناسب برای درخت پسته یک امر حیاتی قبل از احداث باغ است. شرایط مناسب آب و هوایی برای کاشت نهال پسته اقلیم گرم و خشک در تابستان (گرمای سوزان نباشد) و زمستان سرد و معتدل است. انتخاب پایه مناسب نکته دیگری است که لازم است درنظر گرفته شود. یک پایه پسته قوی و ایده آل باید نسبت به بیماری های مختلف مقاوم و دارای رشد بالایی باشد، همچنین مقاومت و سازگاری زیادی در برابر کم آبی و شوری داشته باشد. محصول پسته به لحاظ اهمیتی که اندام های مختلف گونه های متعدد درختان پسته از نظر خوراکی و صنعتی دارد همواره حائز اهمیت فراوانی بوده و انسان از میوه، پوست، هسته، برگ، ساقه و حتی صمغ آن نیز استفاده می برده است.
· صنایع تبدیلی و تکمیلی
با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسیها نشان میدهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل میشوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ میدهد؛ اما مصرف آنها در طی سال صورت میپذیرد. لذا صنایع تبدیلی میتواند زمان استفاده را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغالزایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات میگردد.
میزان گوشت قرمز تولید شده در شهرستان نجف آباد به حدی است که علاوه بر تامین نیاز شهرستان در شهرستان های اطراف نیز استفاده می شود و این گوشت ها به صورت فله ای ارسال میشود [15] و در این بین رنگ و طعم گوشت تغییر پیدا میکند؛ بنابراین نیاز به بسته بندی برای این محصولات حس می شود. از طرفی بستهبندی نیز باید طوری باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی جلوگیری کرده و بتواند خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگیهای گوشت را حفظ و همچنین گوشت را در برابر آلودگی های میکروبی و سایر آلودگی ها نگهداری کند؛ بنابراین با توجه به رونق دامداری و پرورش ماهی در این شهرستان، بسته بندی گوشت قرمز صرفه اقتصادی خواهد داشت و امکان ارسال این محصول را به سایر نقاط راحت تر میکند.
با توجه به تولید خشکبار در شهرستان، فرآوری پوست آنها دارای مزیت است. امروزه در اکثر صنایع مساله بازیافت پسماندها مورد توجه خاصی قرار گرفته است. صنایع تبدیلی، دیگر مانند گذشته پسماندها را جزء ضایعات به حساب نمیآورند و سعی میکنند با فرآوری آنها، ارزش افزوده بیشتری برای صنایع خود ایجاد نمایند و همچنین به محیط زیست آسیب کمتری برسانند. یکی از پسماندهایی که اخیرا در کشور ما به شکل محدود مورد توجه قرار گرفته است، مساله پسماندهای حاصل از پوست کنی، فرآوری و بسته بندی خشکبار است. یکی از سادهترین راههای فرآوری پوست خشکبار، آسیاب کردن و تبدیل آنها به پودر است. با خرید یک دستگاه آسیاب مناسب جهت انجام این کار می توان پودر بدست آمده را به شکل ماده اولیه سایر صنایع از قبیل تولید خوارک دام وطیور، کاغذ، مقوا، MDF، نئوپان، فیبر، کفپوش و لمینیت به فروش رساند. بنابر مطالعات انجام شده قیمت پودر به دست آمده 3 تا 4 برابر قیمت پوست خشکبار است. در صورت نداشتن توان مالی جهت خرید دستگاه آسیاب میتوان با کارگاههایی که دارای این دستگاهها هستند همکاری نموده تا با بستن قرارداد و دریافت مبلغی این پوستها را آسیاب کرده و پودری شبیه آرد سفید تحویل دهند. نوع دوم فرآوری که در آن نیاز به سرمایه بالاتر و جذب سرمایه گذار است تولید کربن فعال می باشد. کربن فعال مادهای است که برای تصفیه استفاده میشود و از آن میتوان در تصفیه خانههای بزرگ آب، صنایع پتروشیمی، نفت و گاز، صنایع غذایی و دارویی و همچنین پزشکی استفاده کرد. برای تولید هر کیلو کربن فعال به 12 کیلو پوست پسته نیاز است و هم اکنون چین بیشترین صادرات کربن فعال به کشورمان را دارد. متاسفانه در کشور ما بخش زیادی از پوست خشکبار به شکل خام و با قیمت بسیار پایین به دو کشور چین و ترکیه صادر میشود[16]. در حالیکه با راهاندازی صنایع فرآوری مربوطه، میتوان از این پتانسیل قدرتمند برای ایجاد کسب و کاری پرسود به عنوان تولید مواد اولیه برای صنایع مختلف بهره برد و از خروج ارز از کشور جلوگیری کرد. از فواید دیگر این صنعت این است که سلولزهای پوست خشکبار میتواند جایگزین مناسبی برای چوب درختان و کاهش نیاز به سلولز درختان در صنعت باشد و کمک شایانی به بهبود شرایط زیستمحیطی و نابودی کمتر جنگلهای کشورمان نماید.
عسل های تولید شده در شهرستان نجف اباد به صورت سنتی بستهبندی و عرضه میشوند. میزان تولید عسل به اندازهای است که بتوان واحدی برای بسته بندی عسل راه اندازی کرد. عسل یکی از موادی است که امکان فاسد شدن آن وجود ندارد و میتوان آن را برای مدت زمان نسبتاً طولانی بسته بندی کرد. از طرف دیگر روند تولید این محصول پیچیدگی چندانی ندارد و فرد میتواند با سرمایه کم حجم بالایی از آن را تولید کند. وجود یک دستگاه بستهبندی عسل مناسب می تواند به فرد کمک زیادی کند.
بستهبندی عبارت است از هنر و علم آمادهسازی مواد غذایی برای انبار کردن و در نهایت فروش. بسته بندی باید تا حد امکان ساده و ارزان باشد، ضمن اینکه اهداف اولیه بستهبندی یعنی خاصیت حفاظتی و جذابیت را نیز دارا باشد. با توجه به اینکه حجم حبوبات و خشکبار تولیدی در این شهرستان بسیار زیاد است؛ می توان واحدی برای بسته بندی آنها ایجاد کرد و علاوه برسودآوری برای شهرستان، برای بخشی از جوانان شهرستان نیز اشتغال زایی انجام داد.
تولید قارچ در شهرستان نجف آباد به حدی است که بتوان واحدی برای بسته بندی این محصول احداث کرد. با بستهبندی قارچ میتوان سود بیشتری را کسب کرد.
باتوجه به افزایش تعداد دامهای شهرستان و نیاز این دامها به علوفه و خوراک دام، راهاندازی کسب و کار تولید خوراک دام مزیت دارد. با اجرای پروژه های صنعتی که از ضایعات کشاورزی و… خوراک دام تولید شود، هم غذای مورد نیاز دامها تأمین می شود و شهرستان را به خودکفایی سوق می دهد و هم استفاده از مواد اولیه ارزانتر در تولید این محصول سبب خواهد شد تا قیمت تمام شده آن پایین تر و در نتیجه قیمت فروش آن نیز پایین باشد. تولید خوراک دام می تواند زمینه اشتغال خوبی را به طور مستقیم و غیر مستقیم برای افراد ایجاد کند.
میزان میوه های تولیدی در شهرستان زیاد است و معمولا به صورت فله ای به فروش می رسند، در صورتیکه می توان انها را سورت و درجه بندی کرد و با قیمت مناسبتری به فروش رساند. سورتینگ و بسته بندی از فرآیند هایی است که بر میزان صادارت تاثیر دارد. هدف از سورتینگ، دسته بندی و درجه بندی انواع محصول بر اساس سایز و کیفیت است. به طوری که بتوان محصول نهایی را به صورت یک دست و یک اندازه در بسته بندی های مختلف در بازار ارائه نمود و مشتری نهایی در طول زمان از یکنواختی خرید خود با برند مورد نظر مطمئن باشد. بسته بندی نهایی میوه و سبزی پس از عملیات سورتینگ به منظور جابجایی آسان و همچنین حفاظت از محصول نهایی سورتینگ شده صورت می گیرد. از ویژگی های بسته بندی مناسب میوه میتوان به عدم استفاده از مواد مضر و شیمیایی در ساختار بسته بندی، سهولت فریز کردن و نگهداری در سردخانه، قابلیت حمل و نقل مناسب، پاسخگویی به نیازهای نهایی بازار به طوری که در وزن ها و بسته های مختلف که همه سلیقه ها را در بر بگیرد، اشاره کرد.
پرورش شتر در شهرستان نجف آباد در حال افزایش است و با توجه به اینکه صنایع تبدیلی و تکمیلی این گونهی جانوری سوددهی خوبی دارد، ایجاد واحدی برای فراوری پوست و پشم شتر و تولید محصولاتی نظیر روکش صندلی، زانوبند و فعالیت های صنایع دستی نظیر نمد مالی دارای مزیت است.
پرورش شتر مرغ از دیگر کسب و کارهایی است که در شهرستان نجف آباد، رونق بسیار خوبی دارد ولی هیچ گونه فرآوری روی گوشت و سایر محصولات حاصل از پرورش این پرنده انجام نمیشود. در صورتیکه احداث واحد یا واحدهایی متناسب با ظرفیت شهرستان برای فرآوری شتر مرغ دارای مزیت اقتصادی مطلوبی خواهد بود. شترمرغ از معدود پرنده هايي است كه علاوه بر گوشت ميتوان از پوست، روغن، پر، قرنيه چشم، ناخن، پوسته تخم آن و در يك كلام از تمام اجزاي بدنش استفاده كرد. لذا فعالیت در حوزه فرآوری شتر مرغ دارای مزیت است و می توان در این حیطه فعالیت کرد.
یکی از مشاغلی که به دلیل وجود میزان زیاد دام در شهرستان، قابلیت انجام دارد، تولید پودر خون است. پودر خون به عنوان منبع پروتئین و اسیدهای امینه در تغذیه دام، طیور و آبزیان استفاده میشود. خون دام ها پس از خشک شدن مورد استفاده قرار می گیرد.
تولید کمپوست[17] در شهرستان نجف آباد انجام می شود و علاوه بر استفاده در داخل نجف آباد، در شهرستان های اطراف نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در این شهرستان کشاورزی (به عنوان مصرف کننده کمپوست) و دامداری (به عنوان تولید کننده مواد اولیه کمپوست) به حد مطلوبی انجام میشود و مشکلی در خصوص تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد. كود حيواني علاوه بر تأمين قسمتي از نياز غذایي محصول، ساختمان فيزيكي خاك را بهبود بخشيده تا ريشه محصول بهتر بتواند تنفس كند و فضاي بهتري را برای رشد و گسترش ريشه در اختيار داشته باشد؛ بنابراین طرفداران زیادی مخصوصا در بین باغداران دارد.
با توجه به حجم تولید محصولات زراعی نظیر گندم، جو و برنج در شهرستان، ایجاد واحد بوجاری محصولات دارای مزیت است. در واقع بوجاری عملی است که طی آن دانههای انواع غلات شامل گندم، جو یا برنج از پوست و ساقه آن جدا میشوند. همچنین در حین این عملیات انواع بذر علفهای هرز، تخم حشرات و انواع آفتها از آنها زدوده میگردد.
فرآوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرمدوزی و همچنین استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی، ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه گذار، سود مناسبی را نیز نصیب دامدار میکند؛ زیرا در حال حاضر پوست دام در این شهرستان فرآوری نمیشود.
یکی از پرمصرف ترین سوخت های جهان، زغال است، که آلودگی هوا و آلودگی محیطی را به همراه دارد. زغال ها اگر در مجاورت اکسیژن آتش بگیرند دود فراوانی تولید می کنند ولی اگر اکسیژن از آن ها حذف شود بدون هیچ دودی می سوزند. زغال فشرده بهترین و مناسب ترین جایگزین برای زغال های طبیعی هستند چون هم توجیه اقتصادی دارند و هم برای طبیعت و سلامتی انسان ها مضر نیستند. زغال فشرده برعکس زغال های طبیعی از چوب درخت به وجود نمی آید و همین امر باعث می شود که درختان کمتری قطع شود. با توجه به این که کسب و کار تولید زغال فشرده یک کسب و کار جدید و نو است، راه برای کارآفرینان تازه کار به این حوزه باز است.
برای نگهداری محصولات باغی و زراعی تولیدی در شهرستان، احداث سردخانه مقرون به صرفه خواهد بود. از مهمترین مزایای استفاده از سردخانه میوه و سبزی می توان به جلوگیری از فساد محصول اشاره کرد. روند انواع فسادها از قبیل فساد فیزیکی، فساد شیمیایی یا تغییر رنگ محصول، فساد ناشی از وجود میکروارگانیسم ها و غیره با نگهداری در سردخانه ها به شدت کند شده و حفظ کیفیت محصول در زمان طولانی تر حاصل می گردد. از دیگر مزایای با اهمیت احداث سردخانه میوه، کنترل قیمت بازار است. ذخیره کردن میوه در سردخانه موجب می شود در ماه هایی که مصرف میوه بسیار است و فصل برداشت آن محصول خاص نیست، بازار با کمبود مواجه نشده و حباب قیمت ایجاد نگردد. در واقع با ساخت سردخانه میوه تعادلی در عرضه و تقاضا ایجاد می گردد و موجب خواهد شد از افزایش بی رویه قیمت که به ضرر مصرف کننده است و از کاهش بیش از حد آن که به ضرر باغداران است جلوگیری به عمل آید؛ بنابراین نقش سردخانه های میوه جات به عنوان حد واسط بازار و باغداران در این بین بسیار پر رنگ و حیاتی است.
لازم به ذکر است در صورت دقت نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه انداری این مشاغل مهم است.
· طیور
پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار است و سود سرشاری دارد. پرورش شتر مرغ در شهرستان نجف اباد به صورت صنعتی و نیمه صنعتی انجام می شود و شرایط اقلیمی و بازار فروش خوب برای این پرنده باعث شده تا متقاضیان بیشتری برای پرورش شتر مرغ در شهرستان وجود داشته باشد و پرورش آن دارای مزیت خوبی باشد. شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشتهای قرمز محسوب میشود که نسبت به دیگر گوشتهای قرمز کم چربتر و سالمتر است به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش3 برابر چرم گاو است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.
عمده پرورش طیور در این شهرستان به مرغ های گوشتی و تخم گذار اختصاص دارد و میزان تولید این ماکیان در حد تامین نیاز شهرستان است. پرورش مرغ های تخم گذار و گوشتی در جهت تامین نیاز نجف آباد واستان اصفهان مزیت خیلی خوبی دارد و می توان این فعالیت ها را به صورت گسترده تری انجام داد.[18] گوشت مرغ به سبب مزیتهای فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند مطرح و نیاز عمومی منطقه و کشور را در این زمینه مرتفع نماید. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم وبهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است. پرورش مرغ تخمگذار علاوه براینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش بهسزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا میکند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخمگذار به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینهای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخمگذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن میتواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم درمورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است. در اولویت های پایین تر، پرورش مرغ های بومی نیز دارای مزیت است. پرورش مرغ محلی نسبت به مرغ صنعتی تلفات کمتری دارد. مرغ بومی نسبت به بیماریها، گرما و سرما مقاوت بیشتری دارد و این امر باعث سود دهی بیشتر می شود. هرچند تلفات در مرغداری ها اجتناب ناپذیر است اما در صورت رعایت بهداشت و واکسیناسیون می توان مرگ و میر مرغ ها را به حداقل رساند. اگر در پرورش مرغ بومی یا همان مرغ محلی از تجهیزات مدرن استفاده شود، سود بیشتری نصیب پرورش دهنده می شود. اما با خلاقیت می توان تجهیزات پرورش شامل :آبخوری ، دان خوری ، لانه تخم گذاری و…را با وسایل ساده ساخت. درواقع با کمترین تجهیزات می توان به پرورش مرغ بومی پرداخت.
پرورش بلدرچین و بوقلمون از جمله مواردی است که در شهرستان انجام می شود و قابلیت گسترش دارند، اما مزیت پرورش بوقلمون به دلیل بازار فروش بهتر، مزیت بالاتری نسبت به بلدرچین دارد.[19] گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای است، محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد و مي تواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهادههای مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است. بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک، در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.
طبق نظرکارشناسان، پرورش کبک و قرقاول برای شهرستان مزیت دارد و می توان در این حیطه ها فعالیت کرد.[20] محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب و قیمت بیشتر، مشتریان خاص خود را دارد. از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماریها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. با پرورش کبک بهصورت صنعتی میتوان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست. همچنین میتوان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه را دارد.
قرقاول یکی از بهترین پرندگانی است که حتی نسبت به بقیه طیور در زمینه پرورش، از سودآوری بالایی برخوردار است؛ ولی به دلیل عدم اطلاع رسانی های کافی هنوز خیلی از پرورش دهندگان، آگاهی لازم نسبت به این نوع پرنده ندارند. قرقاول به دلیل ویژگی های ظاهری و جنبه زیبایی بال و پرها و خواص بسیار زیاد گوشت آن مانند: عدم وجود چربی، وجود مواد معدنی و گروه عظیمی از ویتامین ها، لذیذ بودن گوشت آن بعد از آهو، سریع الهضم بودن، نداشتن هیچ گونه عارضه مصرفی برای سیستم گوارش و همچنین خواص آن برای درمان فراموشی و کم خونی، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این پرنده نیاز به مراقبت مداوم ندارد و نسبت به هر شرایط آب و هوایی مقاوم است. درضمن میتوان روی صادرات گوشت قرقاول به کشورهای دیگر (مخصوصاً کشورهای حوزه خلیج فارس) کار کرد؛ بنابراین پرورش آن سوددهی بالایی خواهد داشت.
· زراعت
در شهرستان نجفآباد کشت محصولات زراعی نسبت به تولیدات باغی و دامداری کمتر است. علت این امر کاهش میزان آب بودهاست. در واقع در سال های گذشته که شهرستان دچار کم آبی نبود، کشت برنج از جمله محصولات زراعی مهم این شهرستان محسوب می شد؛ اما در سال های اخیر به دلیل مشکلات کم آبی، کشت این محصول کاهش یافته و تولیدات دیگری نظیر گندم، جو و زعفران جایگزین آن شده است. افزایش تولید این محصولات به دلیل وجود بازار مصرف مناسب مزیت دارد. در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر و کم آفت تر است.گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانهای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.
جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار میگیرد. از جو برای تهیه نان و پخت سوپ استفاده می شود و در تهیه غذای کودک نیز کاربرد دارد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است.
مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد است و به آب کمی نیاز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و نه تنها می تواند نیاز منطقه زیرکشت را تامین کند بلکه درسراسر ایران نیز مشتری دارد.
حبوبات کشت شده در این شهرستان شامل عدس، نخود، ماش و لوبیا می شود، که به صورت آبی کشت میشوند. افزایش سطح زیر کشت این محصولات قابل سرمایهگذاری است. همچنین میتوان این محصولات را در تناوب با گندم و جو قرار داد و بخشی از نیتروژن مورد نیاز خاک را تامین کرد و از کاه تولید شده نیز برای خوراک دام و طیور بهره برد. لذا با توجه به نکات ذکر شده کشت و زراعت این محصولات برای شهرستان مزیت دو چندان دارد.
کشت دانه های روغنی نظیر کلزا در شهرستان انجام می شود و با توجه به فروش تضمینی محصولات تولیدی، افزایش تولید مزیت دارد. همچنین در اولویتهای پایین تر کشت کنجد، آفتابگردان روغنی و گلرنگ دارای مزیت خواهد بود.[21]
کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آنها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی های زیست محیطی می گردد. با توجه به آنکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، نیاز گیاه به آب کم میباشد و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های منطقه نقش موثری داشته باشد. همچنین برگردان بقای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهادههای خوراکی دام و طیور متداول است. روغن کلزا ازجمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع شده مورد استقبال قرارگرفته است. تحقیقات دانشمندان نشان میدهد که دانه کلزا 40-30 درصد روغن و کنجالهاش50-40 درصد پروتئین دارد.
کاشت کنجد به دلیل سازگاری محیطی، بازدهی بالا، مفید بودن برای خاک، نیاز به سرمایه اولیه کم و بازاریابی آسان، گزینه شغلی مناسبی است. کنجد از آن دسته گیاهانی محسوب می شود که با هر بار کشت و پرورش، محصول و بار قابل توجهی را به ارمغان می آورد. یکی دیگر از مزایای کاشت کنجد، صرفه جویی در منابع آب است. این گیاه قادر است تا با جذب رطوبت باقیمانده در خاک رشد کند. همین امر موجب سازگاری کنجد با آب و هوای گرم می شود. ریشه های کنجد در بهبود ساختمان خاک و افزایش نفوذ پذیری آن نقش موثری داشته و به عنوان یکی از گیاهان مناسب برای تناوبهای زراعی در نظر گرفته می شود. همچنین در بعضی از مناطق این گیاه به عنوان کود سبز کاشته می شود. کنجد در روغن کشی (کنجد و ارده)، نانوایی و آجیل فروشی ها، تهیه عطرها، به عنوان حلال در داروسازی و... مورد استفاده قرار میگیرد. صادرات ارزش افزوده و فرآوری های کنجد، می تواند هدف تولید انبوه کشاورزان باشد. از همین رو نگرانی ها برای بازاریابی این محصول نسبت به سایر محصولات کاهش پیدا می کند. عمده مشکل کنجدکاران عدم وجود ماشینآلات کاشت و برداشت دانه های روغنی است که درصورت تامین این ماشین آلات، تولید کمی وکیفی محصول درسطح منطقه میتواند از رشد قابل توجهی برخوردار شود.
گلرنگ نیز با خصوصیات مطلوب زراعی نظیر مقاومت نسبی به شوری خاک و خشکی هوا، مقاومت بالا به سرمای زمستانه (تیپ پاییزه)، وجود روغنی مطلوب با بیش از ۹۰ درصد اسیدهای چرب غیر اشباع، همواره به عنوان یک دانه روغنی با ارزش مطرح بوده است.
گل آفتابگردان گیاهی یک ساله است که پرورش آن در هر شرایطی ممکن است و فرآورده های حاصل از آن دارای مزیت اقتصادی فراوان است. این گیاه، یکی از نباتات روغنی مهم جهان است که از نظر تولید روغن، بعد از سویا در مقام دوم قرار دارد.
با توجه به رونق دامداری در شهرستان کشت علوفههای دامی نظیر یونجه و اسپرس مزیت دارد. در میان گیاهان علوفه ای، یونجه به خاطر ارزش غذایی بالا و عملکرد خوب آن از اهمیت خاصی برخوردار است همچنین به علت وجود باکتریهای ریزوبیوم در ریشه های خود قادر به تثبیت ازت هوا بوده و به این طریق باعث باروری خاک می شود از طرفی دیگر گیاهی چندساله است و تا چند سال می توان برداشت انجام داد؛ بنابراین توسعه این کشت توجیه اقتصادی داشته و امکان تامین بخشی از علوفه مورد نیاز دام، فراهم میشود که علاوه بر ایجاد اشتغال مولد و حصول درآمد مناسب برای زارعین، در استفاده بهینه از ظرفیت های پرورش دام نیز موثر خواهد بود و نیاز شهرستان برای وارد کردن نهاده های مورد نیاز دام از سایر مناطق را برطرف خواهد کرد.
اسپرس گیاهی علوفه ای از تیره لگوم ها، به علوفه کوهستان معروف است. این گیاه در نقاطی که کشت یونجه و شبدر موفقیت چندانی ندارد عملکرد مطلوبی را از خود نشان میدهد.ترکیب ارزش غذایی اسپرس همانند یونجه است ولی از نظر پروتئین قابل هضم و واحد نشاسته، کمی پایین تر از یونجه قرار دارد. اسپرس گیاهی خوش خوراک برای گاوها و گوسفندان است و دام آن را با اشتها تغذیه می کند.
گیاهان دارویی از دیگر محصولات زراعی است که در شهرستان کشت میشود. از جمله گیاهان دارویی که با توجه به بازار فروش مناسب و شرایط اقلیمی شهرستان قابلیت کشت دارند، میتوان به بابونه، زیره سبز، گل گاوزبان و بومادران اشاره کرد. زیره سبز با کمترین نیاز آبی یکی از مهمترین انواع گیاه دارویی محسوب میشود که به سبب اهمیت، خواص دارویی و درمانی و نقش آن در ارزآوری، به عنوان طلای سبز شناخته شده است. با کشت این گیاه در مناطقی که با محدودیت آب مواجه هستند، میتوان به منظور افزایش بهره وری آب و توسعه پایدار بخش کشاورزی گام مؤثری برداشت. زیره گیاهی است که در برابر آفات مقاوم بوده و نیاز اندک به آب، دوره رشد کوتاه، خواص دارویی و درمانی و ایجاد تعادل زمانی فعالیت کشاورزان و ماشینآلات کشاورزی از مهمترین عوامل رغبت کشاورزان به کشت این محصول است.
· خدمات
نجفآباد شهری است تاریخی که توسط شیخ بهایی در حوالی اصفهان تاسیس شد. شهرستان نجفآباد به دلیل موقعیت جغرافیایی مناسب، نزدیکی به اصفهان و قرارگیری در مسیر خوزستان و عراق و موقعیت سیاسی و نظامی در زمان شاه عباس صفوی از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. از جاذبههای طبیعی شهرستان میتوان به مواردی همچون برج های دوقلوی صفا، ارگ شیخ بهایی، عصارخانهی آقا، پارم ملی قمیشلو و... اشاره کرد. از لحاظ وجود مجتمع های رفاهی- خدماتی و تفریحی- سرگرمی این شهرستان کمبودی ندارد؛ اما در سایر حوزه ها نظیر فروشگاه های زنجیره ای، اقامتگاه بومگردی، رستوران بومی، رستوران های فست فود و بازارچه محلی دچار کمبود هایی است. ایجاد چنین فضاهایی می تواند صنعت گردشگری را رونق بیشتری ببخشد و علاوه بر سودآوری، باعث ایجاد اشتغال شود.
علاوه بر فعالیت های حوزه ی خدمات گردشگری، می توان در حوزه های تعمیرات موبایل، خدمات کامپیوتری و ارایشگری نیز فعالیت هایی انجام داد تا کمبود شهرستان نسبت به این موارد رفع شود.
· صنایع دستی
صنايع دستي به آن گروه از صنايعي گفته مي شود كه مهارت، ذوق و بينش انسان در آن نقش اساسي دارد و يا اينكه تمام يا بخش اعظم مراحل ساخت فراورده هاي آن با دست انجام گرفته و در چارچوب فرهنگ و بينش هر منطقه و با ديدگاه هاي قومي ساخته و پرداخته مي شود. صنايع دستي بازتابي از تاريخ تمدن هر ملت و قومي است و مي تواند انتشار مؤثري براي فرهنگ و سنن مناطق مختلف باشد.
صنایع دستی اصلی این شهرستان شامل میناکاری، قلم زنی و قالی بافی است. محصولات تولید شده علاوه بر اینکه در داخل بازار شهراصفهان به فروش می رسند، در سراسر کشور و کشور های اطراف نیز بازار فروش خوبی دارند. به دلیل علاقه ی جوانان و بانوان این شهرستان به یادگیری و تولید این محصولات و همچنین تأمین مواد اولیه، افزایش تولید صنایع دستی دارای مزیت است.[22]
علاوه برموارد گفته شده در حوزه های تولید صنایع دستی دیگر نظیر منبت، معرق، گیوه بافی و ارغوان بافی نیز فعالیت هایی انجام می شود و افزایش فعالیت در حوزه ی این تولیدات در گرو ایجاد بازار فروش مناسب است[23].
· شیلات
پرورش شیلات در شهرستان به صورت محدود انجام می شود، در واقع این صنعت در این منطقه خیلی جا افتاده نیست و به دلیل کم آبی نیز مردم به دنبال فعالیت در حوزه ی شیلات نیستند. فعالیت هایی که در این حوزه انجام می شوند و مزیت دارند، پرورش ماهیان زینتی و کپور است[24].
شاید سالها قبل نگهداری ماهیان زینتی، موضوع چندان شایعی نبود و تنها عدهی معدودی در خانههای خود، آكواريوم و ماهی زینتی نگهداری میکردند؛ اما در سالهای اخیر، با توجه به رواج آپارتماننشینی و دور افتادن انسان از طبیعت، شرایط بهگونهای رقم خورده است که بازار ماهیان زینتی رونق گرفته و زمینهساز ایجاد مشاغل مختلف شده است. بهطوریکه امروزه در بسیاری از شهرها، چندین مغازه به خرید و فروش این آبزیان مشغول هستند. پرورش ماهیان زینتی نیاز به آب کمی دارد و میتوان از آبهای شهری برای تولید آنها استفاده کرد.
ماهیان گرمابی در محدوده دمایی 27-20 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. بزرگترین خانواده ماهيان آب شيرين، کپورماهیان هستند. این ماهی در مقایسه با سایر گونههای پرورشی در آبهای گرم و معتدل، ارزشمندترین ماهی ازلحاظ اقتصادی است و نیز ارزشهای تغذیهای فراوانی دارد. ازاینرو آموزش توسعه پرورش این ماهی میتواند در راستای تأمین غذای جمعیت کشور و نیز افزایش سطح معیشتی مردم مؤثر باشد.
ازجمله دیگر فعالیت ها در حوزه ی شیلات می توان به پرورش ماهی خاویاری اشاره کرد که به دلیل سوددهی زیاد و همخوانی با شرایط شهرستان، قابل سرمایهگذاری است. با توجه به کاهش ذخایر طبیعی ماهیان خاویاری در جهان و دریای خزر، یکی از راه حلهای بسیار موثر جهت افزایش تولید گوشت و خاویار، آبزی پروری است. پرورش خاویار یک فرصت سرمایه گذاری جذاب با توجیه اقتصادی مناسب است و در صورتی که مجوز صادرات هم داشته باشد، سوددهی بسیار زیادی دارد. البته در زمینه سرمایه گذاری برای پرورش ماهی خاویار باید به دو نکته توجه کرد. نکته اول اینکه سرمایه مورد نیاز برای احداث یک مزرعه پرورش ماهی خاویار بسیار زیاد است. (البته سوددهی بسیار بالایی هم دارد) نکته دوم این است که برای پرورش ماهی خاویاری و به دست آوردن محصول نهایی یعنی خاویار تقریباً 10 سال باید صبر کرد البته به نوع ماهی خاویاری بستگی دارد مثلا فیل ماهی پس از10 سال، خاویار برای فروش می دهد. البته پس از 3 سال با فروش گوشت ماهیان نر، سود سرشاری عاید تولید کننده میشود.
· صنعت
در شهرستان کارگاه های تولید زودپز، چاقو و قفل دایر است، با توجه به اینکه این تولیدات در سراسر استان و حتی استانهای اطراف، مورد استفاده قرار می گیرد، احداث واحد هایی برای این تولیدات دارای مزیت است.[25]
معادن سنگ های لاشه و سنگ های مناسب تولید شن، ماسه و سیمان در شهرستان وجود دارد و با توجه به اینکه در این شهرستان فعالیت های حوزه ی ساخت و ساز زیاد است، فرآوری محصولات استخراجی از معادن و بسته بندی انها دارای مزیت خواهد بود.[26]
با توجه به اینکه در شهرستان واحدهای آهنگری و تعمیر قطعات فلزی خودرو دایر هستند، فعالیت در حوزه ساخت قطعات خودرو در شهرستان مزیت دارد؛ زیرا مواد اولیه برای این صنعت از داخل شهرستان و استان تامین می شود و مشکلی از این حیث وجود ندارد.[27]
در شهرستان نجف آباد یک شهرک صنعتی با 3 فاز ایجاد شده وجود دارد و از صنایع این شهرستان تنها 45 درصد فعال هستند. تولیدکنندگان تجهیزات صنایع نفت و گاز، قطعهسازان سبک و سنگین، صنایع کاشی و سرامیک، صنایع فلزی در بخشهایی مانند آلومینیوم، آهن و تولید قطعات در انتهای تحلیل یک لیست مزیتسنجی 50 تایی در جدول زیر ارائهشدهاست. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان میدهد.و تولیدکنندگان انواع لوله، اتصالات ساختمانی و کشاورزی از برترین صنایع شهرستان هستند. محصولات صنایع نجفآباد به کشورهای حوزه خلیجفارس، عراق و افغانستان صادر می شوند.[28]
کشاورزی |
صنایع |
خدمات |
|||||||||
ردیف |
دامداری |
باغداری |
طیور |
زراعت |
شیلات |
صنایع غذایی |
صنایع تبدیلی و تکمیلی |
صنایع دستی |
صنعت |
خدمات |
|
1 |
زنبورداری (1) |
تولید صیفی جات در فضای آزاد (1) |
پرورش شتر مرغ (1) |
کشت گندم (1) |
پرورش ماهی زینتی (1) |
فرآوری بادام (1) |
بسته بندی گوشت (1) |
میناکاری (1) |
قفل سازی (1) |
احداث فروشگاه زنجیره ای (1) |
|
2 |
پرورش شتر (1) |
احداث باغ گردو (1) |
پرورش مرغ تخم گذار (1) |
کشت جو (1) |
پرورش ماهی کپور (2) |
فرآوری انار (1) |
فرآوری پوست خشکبار (1) |
قلم زنی (1) |
تولید زودپز (1) |
احداث اقامتگاه بومگردی (1) |
|
3 |
پرورش گاو هلشتاین (1) |
احداث باغ بادام (1) |
پرورش مرغ گوشتی (1) |
کشت زعفران (2) |
پرورش ماهی خاویاری (3) |
فرآوری انگور (1) |
بسته بندی عسل (1) |
قالی بافی (1) |
چاقو سازی (1) |
احداث رستوران بومی (2) |
|
4 |
پرورش گاو بومی (1) |
احداث باغ انار (1) |
پرورش مرغ بومی (2) |
کشت کلزا (2) |
فرآوری گردو (1) |
بسته بندی خشکبار (2) |
منبت کاری (2) |
تولیدسیمان (2) |
احداث واحد فست فودی (2) |
||
5 |
پرواربندی گوساله (2) |
احداث باغ هلو (1) |
پرورش بوقلمون (3) |
کشت کنجد (3) |
تولید میوه خشک و چیپس میوه (2) |
بسته بندی قارچ (2) |
معرق کاری (3) |
تولید شن وماسه (2) |
احداث بازارچه محلی (3) |
||
6 |
پرورش گوسفند افشاری (2) |
احداث باغات آلو (1) |
پرورش بلدرچین (4) |
کشت گلرنگ (3) |
تولید رب و پودر گوجه فرنگی (2) |
بسته بندی حبوبات (2) |
گیوه بافی (4) |
بسته بندی سیمان (3) |
تعمیرات موبایل (4) |
||
7 |
پرورش گوسفندبومی (2) |
احداث باغ زرد آلو (2) |
پرورش کبک (5) |
کشت آفتابگردان روغنی (3) |
تولید ترشی و شور (3) |
تولید خوراک دام (3) |
ارغوان بافی (5) |
بسته بندی شن و ماسه (3) |
خدمات کامپیوتری (5) |
||
8 |
پرورش گوسفند لری-بختیاری (3) |
احداث باغ توت (2) |
پرورش قرقاول (5) |
کشت یونجه (4) |
تولید خیار شور (3) |
سورت و درجه بندی میوه (3) |
تولید قطعات خودرو (4) |
آرایشگری (6) |
|||
9 |
پرورش گوسفند رومانف (3) |
احداث باغ گیلاس (2) |
کشت اسپرس (4) |
روغن کشی از کلزا (3) |
فرآوری محصولات شتر (3) |
||||||
10 |
پرورش بز بومی (4) |
احداث باغ آلبالو (2) |
کشت گیاهان دارویی (5) |
تولید کنسرو حبوبات (4) |
فرآوری محصولات شتر مرغ (4) |
||||||
11 |
پرورش بز آلپاین (4) |
احداث باغ خرمالو (2) |
تولید ژل رویال (4) |
تولید پودر خون (4) |
|||||||
12 |
پرورش گاو آیر شایر (5) |
احداث گلخانه ی صیفی جات (3) |
تولیدلبنیات (4) |
تولید و بستهبندی کمپوست (5) |
|||||||
13 |
پرورش گاو سمینتال (5) |
احداث گلخانه ی گل زینتی (3) |
کشت بومادران (5) |
تولیدبستنی (5) |
بوجاری (5) |
||||||
14 |
پرورش گاو هرفورد (5) |
پرورش قارچ (4) |
تولید قره قوروت (5) |
فرآوری پشم و پوست دام (5) |
|||||||
15 |
پرورش اکالیپتوس (5) |
تولید شیرینی (5) |
تولید زغال فشرده (6) |
||||||||
16 |
کاشت گل محمدی (6) |
تولید رشته آش (5) |
احداث سردخانه (6) |
||||||||
17 |
احداث باغ پسته (6) |
تولید نان محلی اگردک (6) |
|||||||||
18 |
تولید نان صنعتی (6) |
||||||||||
19 |
تولید نان فانتزی (6) |
||||||||||
20 |
تولید سوسیس و کالباس (6) |
||||||||||
در انتهای تحلیل یک لیست مزیتسنجی 50 تایی در جدول زیر ارائهشدهاست. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان میدهد.
مشاغل |
مزیت |
فرآوری بادام |
1 |
فرآوری انار |
2 |
زنبورداری |
3 |
پرورش شتر |
4 |
پرورش گاو هلشتاین |
5 |
پرورش گاو بومی |
6 |
فرآوری انگور |
7 |
فرآوری گردو |
8 |
تولید صیفی جات در مزارع به صورت آزاد |
9 |
احداث باغ گردو |
10 |
بسته بندی گوشت قرمز |
11 |
احداث باغ بادام |
12 |
احداث باغ انار |
13 |
بسته بندی عسل |
14 |
پرورش شتر مرغ |
15 |
احداث باغ انگور |
16 |
فرآوری پوست خشکبار |
17 |
احداث باغ هلو |
18 |
احداث باغ آلو |
19 |
پرورش مرغ گوشتی |
20 |
پرورش مرغ تخم گذار |
21 |
کشت گندم |
22 |
کشت جو |
23 |
احداث فروشگاه زنجیره ای |
24 |
احداث اقامتگاه بومگردی |
25 |
پرورش ماهی زینتی |
26 |
قلم زنی |
27 |
قالی بافی |
28 |
میناکاری |
29 |
قفل سازی |
30 |
چاقو سازی |
31 |
تولیدزودپز |
32 |
پرواربندی گوساله |
33 |
تولید میوه خشک و چیپس میوه |
34 |
پرورش گوسفند افشاری |
35 |
پرورش گوسفند بومی |
36 |
تولید رب و پودر گوجه فرنگی |
37 |
احداث باغ توت |
38 |
بسته بندی قارچ |
39 |
بسته بندی حبوبات |
40 |
کشت کلزا |
41 |
احداث باغ خرمالو |
42 |
بسته بندی خشکبار |
43 |
احداث باغ زردآلو |
44 |
احداث باغ گیلاس |
45 |
پرورش مرغ بومی |
46 |
کشت زعفران |
47 |
احداث باغ آلبالو |
48 |
احداث رستوران بومی |
49 |
احداث رستوران فست فود |
50 |