نهبندان
شهرستان نهبندان جنوبی ترین نقطه استان خراسان جنوبي بوده که با وسعت ۲۶۰۰۰ كيلومتری در ناحيه كويري، تقريبا خشك و كم آب واقع شده‌است. مطابق شکل زیر این شهرستان از شمال به شهرستان بيرجند، از شرق به کشور افغانستان و شهرستان زابل و از جنوب به استان سیستان و بلوچستان و از غرب به كرمان محدود می‌شود. براساس آخرین تقسیمات کشوري، اين شهرستان داراي دو بخش ، به نام‌هاي مرکزي و شوسف و پنج دهستان به نام هاي شوسف، عربخانه، ميغان، بندان و نه است.
منطقه نهبندان به دلیل وجود راه‌های اصلي و درجه يک و ارتباط نزديک با استان‌هاي سيستان و بلوچستان و كرمان ، از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. همچنين نزديكي به كشورهاي پاكستان و افغانستان و بنادر جنوبي كشور، به ويژه چابهار و قرار گرفتن بر سر راه‌هاي مهم بازرگاني استان‌های خراسان، امتياز ديگري است كه اهميت اين منطقه را بالاتر مي‌برد. وجود ويژگي‌هاي فوق، باعث کاهش محرومیت منطقه شده‌است.
بدون شک آب‌و‌هوا از مهم ترین عوامل محیط جغرافيايي و احياگر زندگي انسان‌ها، به شمار مي آيد. از اين‌رو وضع کلي و متوسط هوا در هر ناحيه، تعيين كننده شرايط اقليمي است. آب‌وهواي نهبندان به علت كمي بارندگي، مجاورت با كوير و اختلاف دما، در قلمرو آب‌وهواي گرم‌وخشك قراردارد. تابستان‌هاي آن گرم و زمستان هاي آن سرد و خشك است. از ويژگي‌هاي آب و هواي اين شهرستان تغييرات درجه حرارت شبانه‌روز و فصول مختلف سال است و ميزان تبخير زياد و چندين برابر مقدار نزولات سالانه مي‌شود.
مزیت های منطقه
مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان نهبندان ارائه‌شده‌است.
تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان
همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.
1. دامپروری
2. باغداری
3. صنایع غذایی
4. زراعت
5. صنایع تبدیلی و تکمیلی
6. خدمات
7. صنعت
8. طیور
9. شیلات
10. صنایع دستی
دامپروری
وجود آب‌وهوای کویری و رویش گیاهان بیابانی که برای تغذیه شتر مناسب هستند، باعث شده تا بتوان در زمینه پرورش شتر به صورت داشتی و پرواری در نهبندان فعالیت کرد. در صورت تمایل افراد، این کار به خوبی در شهرستان جواب می دهد.
پرورش دام به صورت سبک و سنگین و با هدف تولید شیر و گوشت در شهرستان انجام می شود و همچنان قابلیت توسعه و سرمایه گذاری دارد. همچنین بیشتر افراد در نهبندان ترجیح می دهند گوشت قرمز را به صورت تازه و فرآوری نشده مصرف کنند که این خود دلیل دیگری است که می توان در زمینه دامپروری کارکرد؛ از این رو پرورش بز پاکستانی، گوسفند و گاو می تواند موفق باشد.
وجود بازار استان سیستان و بلوچستان باعث‌شده، تا صادرات دام به صورت زنده به شهرستان‌های زابل و زاهدان انجام شود و همچنان ظرفیت برای پرورش دام سبک و سنگین (شتر) در این شهرستان وجود داشته باشد.
در برخی مناطق شهرستان که گیاهان دارویی خودرو و عناب وجود دارد، پرورش زنبور با هدف تولید عسل دارویی می‌تواند گزینه مناسبی برای علاقه‌مندان باشد. این عسل با دارابودن خواص درمانی مورد استفاده‌ی بسیاری از مبتلایان به امراض مختلف است. مصرف این ماده‌ی با ارزش توصیه‌ی بسیاری از متخصصان طب سنتی بوده‌است.
پرورش الاغ با هدف تولید شیر نیز در شهرستان مزیت دارد و اگر فردی تمایل به انجام این کار داشته‌باشد می‌تواند در آن موفق باشد. لبنیات حاصل از این شیر در کشورهای اروپایی طرفداران بسیاری دارد و این محصولات تولیدی بیشتر جنبه ی صادراتی دارد. در صورت گرایش به سمت ایجاد این کسب و کار باید مهارت‌های لازم کسب گردد و شخص، بازار فروش مناسب برای محصولات تولیدی خود را پیداکند.
باغداری
کشت خرما و زیتون با آب‌وهوای نهبندان سازگار بوده و قابلیت توسعه و سرمایه گذاری دارند. در روستاهای دهسلم، بندان و چاهداشتی نخلستان‌های زیادی وجود دارد و شرایط برای احداث نخلستان مناسب است.
باغات پسته چند سالی است که در شهرستان احداث شده و تولیدات خوب و مطلوبی داشته است. یک مورد ترمینال ضبط پسته نیز در شهرستان برای فرآوری اولیه این محصول راه اندازی شده‌است. از آن‌جا که پسته هم کم‌آب بوده و از لحاظ املاح و سختی آب هم حساسیت خاصی از خود نشان نمی دهد در مناطقی که میزان و کیفیت آب مطلوب نیست می توان آن را کشت نمود. توجه به این نکته ضروری است که زمان باردهی پسته بعد از 5 سال است.
انار، زرشک و عناب هم با شرایط شهرستان سازگار بوده و احداث باغات بیشتر توصیه می‌شود. در صورت توسعه کاشت این محصولات می‌توان در زمینه فرآوری و صنایع تبدیلی آن ها نیز ورود پیدا کرد. در حال حاضر تولید زرشک در سطح کمی انجام می‌شود و عناب هم در حال توسعه است. انار نیز در حدی تولیدات دارد که صادرات آن به زابل انجام می‌شود.
انگور و انجیر هم تولیداتی دارند اما احداث باغ انگور به نسبت مزیت بهتری نسبت به انجیر دارد. طبق بررسی‌های انجام‌شده در صورت توسعه کاشت درخت انجیر نیز می توان به سود خوبی دست پیدا کرد. مصرف این میوه به شکل تازه خوری و خشکبار مصرف بوده و به دلیل خواص بالایی که دارد، مورد توجه بسیاری از افراد قرار گرفته‌است.
در نواحی سردسیرتر مانند دهستان شوسف باغات میوه‌های هسته‌داری چون زردآلو و آلو وجود دارد اما درحال حاضر نمی توان در زمینه صنایع تبدیلی آن ورود پیدا کرد چون میزان تولید تنها در حد مصرف به صورت تازه‌خوری است. مسلما در صورت تولید بیشتر این محصولات می‌توان در حوزه فراوری نیز فعالیت کرد.
ازآن‌جایی که شهرستان نهبندان در مجاورت با استان سیستان و بلوچستان است، از وزش بادهای 120 روزه زابل در امان نبوده و طرح گلخانه‌ای در این شهرستان قابلیت سرمایه گذاری ندارد مگر اینکه منطقه‌ای یافت شود که در معرض وزش این بادها نباشد.در این صورت می توان گلخانه سبزیجات و صیفی‌جات را احداث نمود.
کاشت درخت‌های انگبین به جای درختان بیابانی که بدون استفاده هستند علاوه بر مقاومتی که در مناطق کویری دارد، بازار فروش خوبی برای استفاده گزانگبین در صنایع غذایی دارد.
کشت گل محمدی به دلیل مصرف کم آب و استفاده‌های فراوانی که در زمینه‌های مختلف دارد، گزینه دیگری است که می‌توان روی آن کارکرد.
صنایع غذایی
زیتون تولیدی شهرستان در قالب واحدی، روغن‌کشی می‌شود اما در زمینه فرآوری آن به شکل های مختلف و شور کردن آن اقدامی صورت نگرفته است. همچنین واحدهای تولید شوریجات، ترشی و خیارشور در قالب کارگاه‌های کوچک مزیت دارند.
با توجه به تولیدات خرما، منطقه مستعد فرآوری آن به صورت شیره و سایر فرآورده‌ها است. اگر این ماده باارزش در قالب واحدی فرآوری شود سود خوبی به دنبال دارد چون امروزه افراد بسیاری با خواص آن آشنایی دارند و مایلند به شکل‌های مختلف از این محصول استفاده کنند؛ بنابراین ایجاد چنین واحدی مزیت دارد.
اگر برای فرآوری شیر شتر برند و شرکتی ایجاد شود، می‌توان علاوه بر پرورش شتر با هدف تولید شیر، کارگاه‌هایی برای فرآوری به صورت محدودتر ایجادنمود.
با توجه به حجم بالای تولید انار در نهبندان می‌توان واحد فرآوری اعم از تولید آبمیوه، کنسانتره و رب انار را احداث نمود.
در نهبندان ایستگاه جمع آوری شیر هم وجود ندارد چون در گذشته این واحد فعال بوده و به دلیل نداشتن صرفه اقتصادی برای دامداران به تعطیلی کشیده شده است. ایجاد کارخانه لبنیات علاوه بر تولید محصول می تواند نگرانی‌های دامدار را از بابت بازار فروش برطرف کند و سبب گسترش دامپروری شود.
تولید شیرینی‌های خانگی از دیگر زمینه‌هایی است که می تواند در نهبندان موفق شود. این حرفه نیازمند آن است که با خلاقیت و نوآوری همراه باشد و شیرینی‌های فانتزی تولید شود چون بازار فروش این محصولات خوب است.
زراعت
کشت گیاهان دارویی نظیر گل زرد، کلپوره و نعناع را می توان در نهبندان اجرایی نمود. این محصولات علاوه بر خواص درمانی بالا، به آب کمی هم نیاز دارند. کشت حبوبات اگر چه در حد رفع نیاز خانوارها انجام می‌شود ولی با در نظر گرفتن شرایط، می توان آن را گسترش داد.
کشت سیر، پیاز و زیره در نهبندان به خوبی جواب داده است و ظرفیت برای توسعه آن وجود دارد. در مورد زیره علاوه بر مصرف به عنوان ادویه می‌توان از خواص دارویی آن نیز بهره‌مند شد. آفتابگردان نیز در این شهرستان خوب جواب داده‌است و می توان کشت آن را گسترش داد.
کلزا، گندم و جو از دیگر کشت‌های رایج منطقه است که قابلیت گسترش دارند.کشت ذرت علوفه‌ای به دلیل مطابقت با شرایط آب‌وهوای منطقه و رونق دامداری در شهرستان، خوب جواب می‌دهد.
پنبه در سال‌های گذشته به میزان زیادی کشت می‌شده ولی به دلیل محدودیت منابع آبی تولید آن کاهش یافته‌است. تنها درصورتی می‌توان کشت پنبه را انجام داد که از لحاظ منابع آبی مشکلی وجود نداشته باشد.
اگر چه صیفی جاتی چون هندوانه، خربزه، خیار و گوجه در مزارع شهرستان کشت می شوند؛ ولی با توجه به مصرف بالای آب و شرایط بحرانی شهرستان، در این مورد گسترش تولید آن پیشنهاد نمی‌شود.
صنایع تبدیلی
لبنیاتی که به صورت سنتی و محلی در نهبندان تولید می‌شوند، نیازمند برند و بسته بندی مناسبی هستند تا بتوانند جایگاه و بازار فروش خود را پیدا کنند از این رو می‌توان با بسته بندی مناسب این محصولات، آن‌ها را برای فروش عرضه کرد.
بسته‌بندی عسل و خرمای تولیدی نهبندان نیز به دلیل در دسترس‌بودن مواد اولیه، گزینه خوبی برای راه‌اندازی کارگاه هستند.
طبق بررسی‌های انجام‌شده دام و طیور شهرستان برای کشتار به شهرستان‌های دیگر برده می‌شوند، بنابراین احداث کشتارگاه صنعتی از مزیت‌های شهرستان نهبندان است. برای نگه‌داری محصولات باغی و مخصوصا خرما، احداث سردخانه نیز در شهرستان، مزیت دارد.
از آن جایی که کشت پسته در شهرستان نهبندان رونق دارد، در جهت فرآوری و بسته بندی آن می توان اقداماتی انجام داد.
پوست و پشم تولیدی دام‌ها توسط دلالان خریداری شده و به منظور فرآوری به شهرها و کشورهای دیگر صادر می‌شود. با ایجاد واحد تولیدی چرم طبیعی و نخ می توان از خروج این محصولات و دورریزی آن جلوگیری کرد.
خدمات
وجود جاذبه های باستانی و طبیعی منحصر به فرد نهبندان، هر ساله بازدیدکنندگان زیادی را از داخل و خارج کشور به خود جذب می‌کند. این در حالی است که همچنان خدمات و امکانات مناسبی برای گردشگران وجود ندارد. کار در زمینه بومگردی مانند ایجاد اقامتگاه، رستوران سنتی و امکانات کویرنوردی می تواند سود خوبی به سرمایه‌گذار برساند. این امر نیازمند آن است که پیش از هر چیز، فرد اماکن پربازدید را بشناسد، سپس اقدام به ایجاد این طرح‌ها کند.
در صورت برگزاری کلاس های آموزشی، بستر شهرستان برای ایجاد واحدهای خیاطی نیز مناسب است. ایجاد چنین شغلی علاوه بر خدمت‌رسانی، می تواند زمینه‌ساز درآمدی برای خانم‌های خانه دار شهرستان باشد.
صنعت
وجود معادن متنوع در استان خراسان جنوبی باعث‌شده تا شهرستان‌های این استان در کشور از این حیث متمایز باشند. معادن گرانیت، مس، آهن، کرومیت، روی، منیزیم در نهبندان وجود دارد اما عدم وجود کارخانه‌های فرآوری، موجب خام‌فروشی این مواد معدنی و صادرات به استان‌ها و چه بسا کشورهای دیگر شده‌است. در صورت سرمایه‌گذاری کلان و به کارگیری نیروهای جوان و متخصص می‌توان این محصولات را فرآوری کرده و از خام فروشی آن جلوگیری نمود. شهرستان پذیرای سرمایه‌گذاران بومی و غیر بومی در این زمینه است.
وزش بادهایی که پیش از این به آن اشاره شد می تواند در زمینه تولید انرژی به کار گرفته شود. از این رو احداث توربین های بادی در مسیر هایی که وزش باد زیاد است، مزیت دارد.
با توجه به موقعیت جغرافیایی نهبندان و امکان صادرات به کشور افغانستان، راه اندازی کارگاه‌هایی برای تولید ادوات کشاورزی از مشاغل پیشنهادی کارشناسان بوده‌است.
در صورت بازاریابی مناسب، خاک منطقه برای تهیه آجر بسیار مرغوب بوده و در این زمینه هم می‌توان اقداماتی انجام داد.
شرایط منطقه از لحاظ وجود کویر و تعداد بالای روزهای آفتابی در سال، وضعیت مناسبی را برای ایجاد نیروگاه خورشیدی فراهم کرده‌است. به این منظور با تهیه پنل‌های مورد نیاز می‌توان از این انرژی عظیم خدادادی استفاده کرد و ارزش افزوده‌ای نیز برای خود ایجاد نمود.
در حال حاضر کارخانه تولید خوراک دام و طیور، کارگاه روغن‌کشی زیتون، واحدهای بلوک‌زنی، سنگ‌بری، قالیشویی و تولید قطعات بتنی در شهرستان فعال هستند. لازم به ذکر است که یک کارخانه فرآوری مواد معدنی آندالوزیت و یک کارخانه آسفالت توسط بخش خصوصی در دست احداث است.
طیور
پرورش شترمرغ در نهبندان به خوبی جواب می‌دهد چون با شرایط آب‌وهوایی مطابقت دارد. طرح‌های پرورش بلدرچین و بوقلمون هم جواب گرفته‌اند و از بابت آزمایش این طیور مشکلی وجود ندارد. اگر شخص بازار فروش محصولات خود را بیابد می تواند در این زمینه‌ها موفق باشد. البته لازم به ذکر است که مردم شهرستان از گوشت و تخم بلدرچین استقبال چندانی نکرده‌اند و اگر در زمینه بوقلمون و شترمرغ فعالیت صورت گیرد درصد موفقیت آن بیشتر است. در این زمینه هم بازار استان سیستان و بلوچستان دلیل دیگری بر افزایش تولیدات طیور است.
پرورش مرغ با هدف تولید گوشت و تخم مرغ هم در شهرستان مزیت دارد و می توان در این زمینه فعالیت کرد.
پرورش کبک به دلیل سازگاری با آب و هوای منطقه که گرمسیری است قابلیت اجرا دارد. بدیهی است ایجاد این واحد پرورشی بیش از هر چیز نیازمند بازاریابی مناسب است.
شیلات
پرورش ماهیان تیلاپیا که با آب‌های شور سازگاری دارد و چنین شرایطی را می طلبد در نهبندان انجام شده است. همچنین ماهیان گرم‌آبی نظیر کپور و آمور هم پرورش یافته است. با در نظر گرفتن شرایط از نظر آب و میزان فروش می‌توان در این حوزه فعالیت کرد.
طبق آمار، استان‌های پیشروی ایران در زمینه پرورش ماهیان تیلاپیا، استان‌های یزد و خراسان جنوبی هستند. از این‌رو شرایط پرورش در این منطقه آزمایش شده‌است و مشکلی در این زمینه وجود ندارد.
صنایع دستی
تولید قالی، قالیچه و گپه در بین بانوان طرفداران زیادی دارد. همچنین مهارت آن در بانوان وجود دارد به همین دلیل می توان آن را گسترش داد و کارگاه‌هایی در این زمینه احداث نمود.
آموزش حوله‌بافی قبلا در شهرستان انجام‌شده ولی به دلیل قیمت بالای تجهیزات و دستگاه‌های مورد نیاز، بسیاری از افراد قادر به استفاده از هنر خود نبودند. با ایجاد کارگاهی هرچند محدود و کوچک می‌توان این حرفه را به منظور ایجاد شغل برای زنان خانه‌دار اجرایی کرد.
معرق با ساقه گندم به دلیل زیبایی ظاهری که دارد می‌تواند به راحتی مورد پسند افراد زیادی مخصوصا در شهرهای بزرگ قرار گیرد. این طرح به دلیل وجود تخصص و مواد اولیه در شهرستان قابلیت گسترش دارد.
سبدبافی اگر چه از هنرهای قدیمی به شمار می‌رود و امروزه در حال فراموشی است اما با احیای آن می توان کسب‌وکار خوبی را راه‌اندازی کرد. سنتی‌دوزی بلوچی، سوزن‌دوزی و حصیربافی از دیگر هنرهای زیبایی است که دانش آن در بین افراد نهبندان وجود دارد و با یافتن بازار فروش مناسب و عرضه در شهرستان‌های بزرگ قابلیت تولید بیشتر را هم دارند.
سیاه‌چادر و پارچه‌بافی در تعدادی از روستاهای شهرستان انجام می‌شود که به پیشنهاد کارشناسان قابلیت اجرا در دیگر روستاها را نیز دارد.
در ادامه تحليل، مشاغل در 10 رسته ذيل سه حوزه كشاورزي، صنعت و خدماتي دسته‌بندي شده‌است. در هريک از اين رسته‌ها عناوين شغلي، بر اساس مزيت راه‌اندازي، از شماره 1 تا 3 اولويت‌بندي شده‌اند.
خدمات |
صنایع |
کشاورزی |
||||||||
خدمات |
صنایع دستی |
صنعت |
صنایع تبدیلی و نکمیلی |
صنایع غذایی |
شیلات |
طیور |
زراعت |
باغداری |
دامپروری |
ردیف |
اقامتگاه بومگردی (1) |
تولید قالی، قالیچه و گپه (1) |
فرآوری محصولات معدنی (1) |
بسته بندی لبنیات و تولیدات محلی (1) |
فرآوری زیتون (1) |
پرورش ماهی تیلاپیا (1) |
پرورش مرغ گوشتی (1) |
کشت گیاهان دارویی (1) |
احداث نخلستان خرما (1) |
پرورش شتر پرواری (1) |
1 |
رستوران بومی (1) |
حوله بافی (1) |
توربین بادی (2) |
بسته بندی خرما (1) |
فرآوری خرما (1) |
ماهیان گرم آبی (2) |
پرورش مرغ تخم گذار (1) |
کشت کلزا (1) |
احداث باغ پسته (1) |
پرورش گوسفند (1) |
2 |
امکانات کویر نوردی (2) |
معرق با ساقه گندم (1) |
تولید آجر (2) |
بسته بندی عسل (1) |
فرآوری انار (1) |
پرورش شترمرغ (1) |
کشت سیر (2) |
احداث باغ زیتون (1) |
پرورش بز گوشتی (1) |
3 |
|
خیاطی (3) |
پارچه بافی (2) |
تولید ادوات کشاورزی (3) |
کشتارگاه صنعتی (1) |
تهیه ترشی و شوریجات (2) |
پرورش بوقلمون (2) |
کشت زیره (2) |
احداث باغ انار (1) |
پرورش شتر داشتی (1) |
4 |
|
سنتی دوزی بلوچی (2) |
احداث نیروگاه خورشیدی (3) |
احداث سردخانه (1) |
کارخانه لبنیات (2) |
پرورش بلدرچین (3) |
کشت پیاز (2) |
احداث باغ عناب (1) |
پرورش گاو (1) |
5 |
||
سوزن دوزی (2) |
بسته بندی پسته (2) |
شیرینی پزی (3) |
پرورش کبک (3) |
کشت حبوبات (2) |
کاشت گل محمدی (1) |
پرورش زنبور عسل (2) |
6 |
|||
سبد بافی (3) |
فراوری پوست دام (3) |
کشت گندم (2) |
احداث باغ انگور (2) |
پروار بندی گوساله (3) |
7 |
|||||
حصیر بافی (3) |
کشت جو (2) |
کاشت درخت انگبین (2) |
پرورش الاغ شیری (3) |
8 |
||||||
تولید سیاه چادر (3) |
کاشت خیار (3) |
کاشت میوه های سردسیری (3) |
9 |
|||||||
کاشت گوجه فرنگی (3) |
گلخانه صیفی جات (3) |
10 |
||||||||
کشت پنبه (3) |
گلخانه سبزیجات(3) |
11 |
||||||||
شغل |
اولویت |
پرورش شتر |
1 |
پرورش گوسفند |
2 |
پرورش گاو |
3 |
احداث باغ پسته |
4 |
کاشت درخت زیتون |
5 |
احداث نخلستان خرما |
6 |
اقامتگاه بومگردی |
7 |
کشت درخت عناب |
8 |
احداث باغ زرشک |
9 |
کشت جو |
10 |
رستوران بومی |
11 |
فرآوری زیتون |
12 |
کاشت ذرت علوفه ای |
13 |
پرورش زنبور عسل |
14 |
کشت کلزا |
15 |
احداث باغ انار |
16 |
پرورش ماهیان گرم آبی |
17 |
پرورش مرغ گوشتی |
18 |
پرورش بز گوشتی |
19 |
کاشت گل محمدی |
20 |
پرورش شترمرغ |
21 |
فرآوری و بسته بندی خرما |
22 |
تولید قالی، قالیچه و گپه |
23 |
کشت گندم |
24 |
احداث باغ انگور |
25 |
پرورش بوقلمون |
26 |
کاشت گیاهان دارویی |
28 |
کشت یونجه |
29 |
نساجی سنتی |
30 |
کاشت درخت انگبین |
31 |
پرورش الاغ شیری |
32 |
معرق با ساقه گندم |
33 |
پرورش ماهیان سردآبی |
34 |
شیرینی پزی |
35 |
تراشکاری سنگ های قیمتی |
36 |
فرآوری انار |
37 |
خدمات خودرو |
38 |
بسته بندی ترشیجات، زیتون و شور |
39 |
کشت پیاز |
40 |
کشت پنبه |
41 |
حوله بافی |
42 |
بسته بندی عسل |
43 |
پروار بندی گوساله |
44 |
کشت زیره |
45 |
سنتی دوزی بلوچی |
46 |
خدمات ساختمانی |
47 |
بافندگی |
48 |
مصنوعات آلومینیومی |
49 |
تولیدی پوشاک |
50 |