تنکابن

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان تنکابن ارائه‌شده‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

 

1. باغداری
2. زراعت
3. صنایع غذایی
4. دامداری
5. شیلات
6. خدمات
7. صنایع تبدیلی و تکمیلی
8. صنعت
9. طیور
10. صنایع دستی

 

 

· باغداری

باغداری یکی از حوزه های سرمایه گذاری در بخش کشاورزی است که در شهرستان تنکابن با توجه به وضعیت آب و هوایی شهرستان و منابع آبی غنی، توسعه بسیار خوبی داشته است. این شهرستان مرکز باغ‌های کیوی و پرتقال و چای است و  بزرگترین مرکز پرورش و صادرکننده انواع گل‌ها و گیاهان زیبا و زینتی است.

 تنکابن از بهترین مناطق مرکبات خیز مازندران است و از آن به‌عنوان پایتخت مرکبات ایران یاد می‌شود. بسیاری از کشاورزان منطقه‌ی تنکابن درآمد و گذران زندگی‌شان از راه فروش مرکبات است.کیوی و پرتقال در بین مرکبات سطح کاشت زیادی را به خود اختصاص داده است. در تنکابن درخت پرتقال گاه تا ارتفاع 400 متری سطح زمین نیز کشت می‌شود. خاک این نواحی به‌گونه‌ای است که اکثراً از گزش سرمازدگی در امان است. وجود باغ‌های کهن‌سال در این نواحی مؤید مرغوبیت خاک و مناسب بودن این منطقه برای کشت مرکبات است. تنها خسارت وارده به محصول پرتقال ناشی از یخبندان در برخی از سال‌ها است. در صورت وجود زمین کافی، افزایش تعداد باغات کیوی و پرتقال با توجه به خواص فراوان مرکبات و استفاده های بسیار از این محصولات برای تازه خوری و تولید فراورده های متنوع، سوددهی خوبی دارد.

علاوه بر تولید مرکبات مرغوبی نظیر کیوی و پرتقال به میزان بسیار بالا، تولید نهال این مرکبات نیز از مشاغل اصلی مردم این شهرستان است و از آن جایی که کارشان هیچ وقت متوقف نمی شود و بازار فروش بسیار خوبی نیز دارند، درآمد زیادی نیز نصییبشان می شود. با توجه به اینکه نهال مرکبات خصوصا نهال کیوی و پرتقال از نیاز های اصلی باغداران است، توسعه این فعالیت سود بسیار خوبی دارد.

گل و گیاه زینتی از تولیدات عمده دیگر در شهرستان تنکابن است که در زمینه تولید آن، گلخانه های بسیاری وجود دارد. گلخانه هایی برای تولید گیاهانی مانند کاکتوس و... یا گل هایی مانند گل بنفشه آفریقایی و... در این شهرستان وجود دارند. در روستای نعمت آباد نیز یک پایانه گل و گیاه وجود دارد. درواقع تولیدات گل و گیاه در این شهرستان در حد صادرات است و با توجه به اینکه قابلیت توسعه بسیار خوبی در این زمینه وجود دارد و تقاضا نیز برای انجام این شغل زیاد است، با تولید بیشتر گل و گیاه، می توان در سطح خرد هم صادرات داشت.

پرورش قارچ نیز یکی دیگر از مشاغلی است که تعدادی از مردم شهرستان تنکابن را به خود مشغول ساخته است. تولید قارچ هم می‌تواند زمینه‌ ساز فعالیت اقتصادی و تولید شغل باشد هم برای سلامت و ذائقه مردم مناسب است و به صورت کلی مزایایی مانند نیاز به سرمایه کم، فضای کم، زودبازده بودن و امکان کشت در هر آب و هوایی را داراست. همچنین در این شهرستان بازار فروش مناسبی نیز برای آن وجود دارد و به همین جهت توسعه ی آن مزیت دارد.

چای از محصولات دیگر باغی است که باغات زیادی در شهرستان تنکابن به آن اختصاص یافته است و تولیدات خوبی نیز در این زمینه صورت می گیرد. چای ایرانی از بهترین چای های جهان است که نداشتن ترکیبات شیمیایی یکی از علل مهم این برتری است که متاسفانه در کشور ما کمتر مورد توجه قرار گرفته است. می توان با تبلیغات گسترده تر، بازار فروش بسیار بهتری را برای چای ایرانی ایجاد کرد. به هرحال باتوجه به بازار فروش فعلی و ظرفیت بسیار خوب شهرستان در کاشت این محصول، افزایش تولید آن در این منطقه مزیت دارد.

فندق یکی دیگر از تولیدات شهرستان تنکابن است که باتوجه به مناسب بودن شرایط اقلیمی در این شهرستان برای کاشت این محصول، میزان تولید خوبی دارد. درخت فندق از گونه های کم توقع و مقاوم در برابر عوامل نامساعد محیطی است. مشتریان فندق بازارهای خشکبار و آجیل فروشان هستند. از این محصول همچنین در صنعت شکلات و بستنی نیز استفاده می شود. توسعه باغات فندق درامدزایی خوبی خواهد داشت.

مرکبات دیگر مانند لیمو شیرین، لیمو ترش، خرمالو، نارنگی، کامکوات، بالنگ و نارنج نیز در این شهرستان تولید می شوند و از آن جایی که  کیفیت محصولات مرکبات ایران (مخصوصا شهرستان های شمالی که قطب تولید مرکبات در ایران هستند) بسیار بالا ارزیابی می شود و استاندارد های لازم برای صادرات و ارزآوری را دارا هستند، افزایش تولید این محصولات درآمدزایی خوبی دارد و با گسترش باغ ها اشتغال خوبی نیز ایجاد می شود.

کامکوات‌، در میان دیگر مرکبات، کمتر شناخته شده است اما برخلاف اندازه کوچکش، سرشار از مواد مغذی مانند ویتامین‌ها و مواد معدنی است. به همین دلیل است که باید به کامکوات بیشتر توجه شود زیرا این میوه کوچک فقط به خاطر داشتن شکل بیضی مانند خود، منحصر به فرد نیست بلکه طریقه مصرف آن نیز منحصر به فرد و خاص است زیرا تمام قسمت‌های کامکوات ازجمله پوست آن قابل خوردن است. بر خلاف انواع دیگر میوه‌های خانواده مرکبات که پوستی تلخ دارند، مزه پوست کامکوات به طرز عجیبی شیرین و خوشایند است. بالنگ نیز طبق نظر حکمای طب سنتی دارای خواص متعددی است که بر حسب عضو مورد استفاده متغیر است. برای مثال از بالنگ می‌توان جهت تقویت کبد و معده استفاده کرد.

سایر مرکبات نام برده شده نیز علاوه بر استفاده ای که به عنوان تازه خوری دارند، برای تولید فراورده های پرطرفداری که در ادامه مطالب به آن ها اشاره می کنیم نیز بازار فروش دارند.

در شهرستان تنکابن جشنواره بهارنارنج نیز برگزار می شود که طرفداران بسیاری دارد و از شهرهای دیگر نیز برای بازدید از این جشنواره می آیند. بهار نارنج، شکوفه درخت نارنج است که در عطرسازی و ساختن اسانس، انواع نوشیدنی های فصلی و عرقیجات و … کاربرد بسیار دارد.

شرایط اقلیمی و جغرافیایی مناسب در شهرستان تنکابن زمینه را برای تولید سبزیجات خوراکی فراهم کرده است. برای انواع سبزیجات استفاده های مختلفی وجود دارد ( به عنوان تازه خوری و در تهیه غذا) بنابراین همیشه بازار فروش خوبی وجود دارد و تولید مقدار بیشتر آن ها صرفه اقتصادی خوبی خواهد داشت.

تعدادی از باغات شهرستان تنکابن را باغات گردو تشکیل می دهد. گردو از آن دسته خشکباری است که ارزش غذایی و قیمتی بسیار بالایی دارد و علاوه بر اینکه از آن به عنوان یکی از اجزای آجیل ها استفاده می شود، در تهیه انواعی از غذاهای ایرانی پرطرفدار نیز کاربرد دارد. درخت گردو نیز درختی با ارزش و دارای عمر باردهی بالایی است. به طوری که بعد از یکبار کاشت می توان سالها از محصول درخت گردو برداشت کرد. بنابراین توسعه باغات گردو ارزش افزوده بالایی داشته و پیشنهاد می گردد.

میوه های دیگری مانند آلبالو، انار ترش، تمشک و توت فرنگی نیز به میزان کمی در شهرستان تنکابن کاشته می شوند. هرکدام از این میوه ها استفاده های زیادی دارند و برای تولید فرآورده های خانگی مانند مربا کاربرد زیادی دارند. بنابراین می توان تولید این میوه ها را افزایش داد و با توجه به بازارفروش خوبی که دارند، کسب درآمد کرد. البته با توجه به میزان سودآوری، تولید این محصولات در این شهرستان نسبت به محصولاتی که بالاتر به آن ها اشاره شد، سرمایه گذاری در زمینه توسعه تولید آن ها از مزیت کمتری برخوردار است.

گرمای کره زمین در سال های اخیر به یکی از بزرگترین معضلات زیست محیطی تبدیل شده است. ایده جذب کربن دی اکسید موجود درهوا به وسیله گیاهان (یعنی کاشت بیشتر گیاهان)، راه حل مناسبی برای رفع این معضل به نظر می رسد. یکی از به صرفه ترین درختان، درخت پالونیا است. درخت پالونیا به دلیل گل های بسیار زیبا و خوشه مانندی که دارد، درخت زینتی بسیار محبوبی به شمار می آید. علاوه بر این کاشت آن می تواند به رفع مشکل گفته شده تا اندازه ای کمک کند. از ویژگی های درخت پالونیا می توان به مقاومت نسبت به کم آبی، مقاومت به خاک های آهکی و گچی، مقاومت به خاک های با زهکش بد و مقاومت به دود و هوای مناطق صنعتی اشاره کرد. رطوبت خاک و رطوبت هوا برای رشد پالونیا بسیار مهم هستند و آبیاری ناکافی رشد گیاه را کند می کند. با توجه به مطالب گفته شده، شرایط کاشت این درخت در شهرستان تنکابن به خوبی فراهم است و تولید این محصول از پیشنهادات شغلی دیگر در حوزه باغی است.

 

· زراعت

تولید بسیاری از کالاهای ضروری که نمی توان از سبد غذایی خانوارها حذف کرد در حوزه زراعت قرار گرفته است. بخشی از کشاورزی شهرستان تنکابن نیز به صورت زراعت در حال انجام است. البته مساحت زمین های به کارگرفته شده برای محصولات زراعی بسیار کمتر از مساحت زمین های مربوط به باغداری است. با وجود اینکه تنوع محصولات زراعی کمتر از محصولات باغی است، مزیت بسیار خوبی برای تولید بعضی از این محصولات مانند برنج وجود دارد.

در تنکابن تولید خوبی در زمینه برنج صورت می گیرد اما بررسی ها نشان می دهد که مقدار برنج تولیدی با توجه به استفاده بسیار زیاد مردم مناطق شمالی کشور از برنج، برای تامین نیاز شهرستان کافی نیست بنابراین افزایش سطح کشت آن از ضروریات است. نوعی برنج به نام برنج شیرودی نیز در شهرستان تنکابن کشت می شود. برنج شیرودی نیز یکی از انواع برنج های پر محصول است.  شکل ظاهری این برنج اصلاح شده بسیار شبیه به برنج هاشمی است به نوعی که اگر این دو محصول در کنار یکدیگر قرار گیرند توانایی تشخیص تفاوت آن‌ها سخت است. این برنج دارای کیفیت مناسبی نسبت به قیمت آن است.  از این برنج به دلیل شکل ظاهری و عطر مناسب می توان در مراسم ها و رستوران ها و آشپزخانه ها و... به دلیل صرفه اقتصادی استفاده کرد.

در بین حبوبات لوبیا و باقلا نیز به مقدار خوبی کشت می شوند. باقلا از حبوبات پرطرفدار در شهرستان های شمالی کشور به جهت وابستگی بعضی از غذاهای محلی آن ها به این محصول، محسوب می شود. لوبیا نیز از حبوبات پرمصرف در تمام نقاط کشور است. کشت این محصول که آب زیادی مصرف می کند با توجه به منابع آبی غنی این منطقه، می تواند اشتغال خوبی را برای افراد شهرستان ایجاد کند.

در شهرستان تنکابن حجم زیادی از گیاهان دارویی خودرو مانند کاکوتی، نعنا، کاسنی و... در کوهپایه ها وجود دارد. کشت گیاهان دارویی در شهرستان به میزان بیشتر حتما امکان پذیر است. اما با توجه به میزان زیاد گیاهان دارویی خودرو در این شهرستان، فراوری این گیاهان نسبت به کشت مجدد آن ها مزیت دارد.

سیب زمینی از محصولات زراعی دیگری است که بخش هایی از زمین های کشاورزی شهرستان تنکابن، زیر کشت این محصول رفته است. سیب زمینی نیز از محصولاتی است که آب زیادی مصرف می کند و از این جهت و جهات دیگر با شرایط شهرستان سازگار است. یکی از روش های تاثیرگذار بر سودآور بودن کشت سیب زمینی استفاده از بذر صنعتی است که باعث ماندگاری بیشتر، داشتن سایز و کیفیت مناسب تر محصول می شود.البته باید توجه داشت که استفاده از بذر صنعتی مقداری زمان رسیدن سیب زمینی را طولانی تر می کند اما محصول باکیفیت تر و مناسب تری برای صادرات نتیجه می دهد.

 

· صنایع غذایی

صنعت تولید غذا، از نمونه فعالیت ‌های توانمند در کشور به شمار می‌رود، عرصه‌ای که در صورت حمایت و برنامه‌ریزی، می‌تواند به قطبی تأثیرگذار در توسعه صادرات غیر نفتی مبدل شود. شهرستان تنکابن با مقدار تولیدی که در زمینه باغداری، زراعت و دامداری دارد، پتانسیل های خوبی را برای ایجاد صنایع غذایی داراست.

همانطور که گفته شد کیوی و پرتقال از تولیدات عمده باغی در این شهرستان هستند. با توجه به انواع میوه های تولیدی، تولید  چیپس میوه از پیشنهادات کاربردی در زمینه اشتغال در حوزه صنایع غذایی است. چیپس میوه از راهکارهای جلوگیری از فساد میوه ها محسوب می شود که امکان استفاده از خواص میوه ها را در سایر فصل ها ممکن می کند. همچنین چیپس میوه می تواند جایگزین تنقلات ناسالم شود و با بازاریابی صحیح، طرفداران بیشتری در بین مردم پیدا کند. امکان تولید چیپس میوه از میوه های گفته شده نیز در حد کارگاه صنعتی بزرگ امکان پذیر است و توصیه می شود. حتی می توان این شغل را به صورت خانگی نیز انجام داد و کسب درآمد کرد. تولید میوه خشک در کارگاه های کوچک و یا به صورت خانگی نیز قابلیت انجام در شهرستان را دارد ولی در اولویت های بعدی قرار می گیرد.

محصولات باغی کاشته شده در شهرستان تنکابن برای تولید فراورده هایی مانند لواشک، ترشیجات و مربا بسیار مناسب و مورد استفاده هستند. تولید موارد گفته شده در حد کارگاهی و یا خانگی امکان پذیر است و با توجه به صنعتی شدن زندگی های امروزی، برای تولیدات صنعتی این محصولات نیز بازار فروش بسیار خوبی وجود دارد. در حال حاضر نیز کارگاه کوچکی برای تولید مربا، ترشی، میوه خشک و فرآوری سبزیجات وجود دارد. لازم به ذکر است در حال حاضر کارخانه شرکت نوش برای تولید آبمیوه و شرکت افشوره و موکترا برای تولید کنسانتره پرتقال فعال هستند.

انواع کنسانتره میوه ایرانی در تولید انواع آبمیوه های طبیعی بسیار پر کاربرد هستند. کنسانتره کیوی از محصولات کنسانتره ای است که کمتر شرکتی روی آن کار کرده است. با توجه به تولید کیوی به میزان انبوه در شهرستان تنکابن، قابلیت تولید کنسانتره کیوی در این شهرستان وجود دارد. کیوی یکی از بهترین میوه های  سرشار از ویتامین ث است و با توجه به اهمیت این ویتامین برای بدن، مصرف میوه های دارای ویتامین ث ضروری به نظر می رسد. کیوی در شهرستان های شمالی کشور مانند تنکابن به میزان زیادی تولید می شود. اما تولید انبوه هر میوه ای برای آن کشاورز نگرانی از بابت عدم استقبال و تقاضای نامناسب و فاسد شدن آن دارد. از این جهت متخصصان علوم تغدیه در نوآوری جدیدی با حذف آنزیم های گزنده کیوی که در حالت عادی از مصرف بیش از دو عدد کیوی برای هر کسی ممانعت ایجاد می کند به نوعی کنسانتره کیوی دست یافته اند. کنسانتره کیوی با تأثیرات فنولی که دارد یک ضد عفونی کننده فوق العاده است. این کنسانتره توسط کارخانه های تولید آبمیوه و نوشیدنی، خریداری می شود.

همانطور که گفته شد گیاهان دارویی زیادی در شهرستان به صورت خودرو وجود دارند در نتیجه به راحتی می توان واحدی صنعتی برای فرآوری این گیاهان احداث کرد. با توجه به اینکه امروزه بسیاری از مردم درمان های گیاهی را انتخاب می کنند و داروهای گیاهی بازار فروش بسیار خوبی پیدا کرده اند، فرآوری گیاهان دارویی به منظور تولید عرقیجات، خشک کردن این گیاهان و بسته بندی آن ها شغلی سودده خواهد بود.

فندق تولیدی در شهرستان تنکابن میزان خوب و قابل قبولی برای ایجاد کارگاهی نه چندان بزرگ مربوط به فراوری آن (تولید روغن فندق، شورکردن آن به منظور تولید آجیل و بسته بندی) دارد. روغن فندق خواص زیادی دارد. برای مثال تاثیراتی را که باعث رشد سلول‌های سرطانی می‌شوند خنثی می‌کند ومشکلات پوستی را برطرف می‌کند. خوشبختانه مردم، امروزه آشنایی خوبی با خواص روغن فندق پیدا کرده اند و به نظر می رسد این روغن نسبت به گذشته بازار فروش بهتری دارد. ضمنا این روغن دارای قیمت بالایی است و برای تولید کننده درآمدزایی خوبی دارد، همچنین باعث اشتغالزایی نیز خواهد شد. آماده سازی فندق برای تولید آجیل و بسته بندی آن نیز سودده است.

در نتیجه دامداری در شهرستان، مقدار زیادی شیر تولید می شود. خوشبختانه برای فراوری شیر تولیدی، واحد تولید لبنیات صنعتی وجود دارد. البته لبنیات سنتی نیز تولید می شود. با وجود واحد تولید لبنیات صنعتی در شهرستان، مزیت احداث واحدی دیگر برای چنین فعالیتی، تضمین شده نیست. درنتیجه فعالیت در حوزه تولید لبنیات سنتی به دلیل توریست پذیر بودن شهرستان و خرید مسافران می تواند به صرفه تر باشد.

در شهرستان تنکابن سالانه حدود 3000تن گوشت قرمز تولید می شود. برای فرآوری گوشت تولیدی نیز واحد تولید سوسیس و کالباس وجود دارد. اما با توجه به میزان گوشت تولیدی امکان ایجاد واحدی دیگر (کارگاه نه چندان بزرگ) برای این کار وجود دارد و از آن جایی که امروزه سوسیس و کالباس به عنوان یک فست فود لذیذ، جایگاه بسیار خوبی را در سبد غذایی خانوارها پیدا کرده است، بازار فروش خوبی برای این محصول وجود خواهد داشت و در صورت نبود بازار فروش مناسب و کافی در این شهرستان می توان روی صادرات آن نیز کار کرد.

ایجاد واحدی برای تولید کنسرو از ماهی های صیدشده از پیشنهادات شغلی دیگر در این حوزه است. در سفره‌هاي ايراني معمولاً کنسرو ماهيان که جزء دسته گوشت‌هاي روشن محسوب مي‌شوند، به دلیل دارا بودن پروتئين و کالری بالا جایگاه ویژه ای دارند.  احداث کارخانه تولید کنسرو ماهی علاوه بر اینکه باعث تثبیت و افزایش اشتغال می شود، محصولاتش هم جایگاه مناسبی را در بازارهای داخلی و بین المللی خواهد داشت. لازم به ذکر است احداث چنین واحدی باید توانایی رقابت با نشان‌های تجاری موجود را داشته باشد.

 

· دامداری

دامداری به عنوان یکی از حوزه های بخش کشاورزی، در سطح گسترده ای در کشور انجام می شود و در نتیجه ی انجام این حرفه، سود اقتصادی خوبی کسب شده است. از آن جایی که حوزه دامداری با یکی از مهم ترین نیاز های انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصا منابع پروتئینی مرتبط است، رونق بسیار خوبی دارد. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره وری در آن، می تواند از راهکارهای کاهش وابستگی به درآمد نفتی باشد و عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی کشور محسوب شود.

دامداری یکی از حرفه های اصلی مردم شهرستان تنکابن است که در سطح خوبی و به صورت پرورش دام سنگین (گاو) و سبک (گوسفند و به تعداد کمتر بز) انجام می شود. بیشتر دام های پرورشی شهرستان را دام های سنگین(گاو) تشکیل می دهند. بررسی ها نشان می دهد پرورش گاو بیشتر از پرورش گوسفند در این منطقه جواب می دهد. پرورش بز نیز به عنوان اولولیت های بعدی پیشنهاد می شود. 

هدف دامداری شهرستان تولید شیر و گوشت به میزان مطلوبی است که در قسمت های بالاتر نیز به آن اشاره شد. بیشتر دامداری شهرستان تنکابن به صورت سنتی است. اما سوق دادن دامداری سنتی شهرستان به سمت دامداری صنعتی مزیت بیشتری دارد. هرچند که برای دامداری سنتی ریسک کمتری نیاز است اما سود حاصل از دامداری صنعتی در صورت رعایت اصول، بسیار بیشتر است. ضمن اینکه در مقايسه قيمت تمام شده محصولات دامي در دو روش سنتي و صنعتي مي توان گفت در دامداري هاي سنتي چون نگاه توليد، معيشتي و خانوادگي است، هزينه هاي نيروي انساني را لحاظ نمي كنند و تصور اذهان بر اين است كه قيمت تمام شده نسبت به دامداري هاي صنعتي پايين تر است، اما اگر بازده توليد و ميزان خروجي محصولات در كنار هم قرار بگيرد، خلاف اين اثبات خواهد شد. برای مثال يك گوساله بومي در يك دامداري سنتي طي يك دوره شيردهي دو تن شير مي دهد، اما توليد يك گاو اصيل در دامداري صنعتي۸تن شير است. در زمینه پرورش دام سبك نیز چنين تصوراتي وجود دارد و به اعتقاد سنتي ها با تأمين علوفه از مراتع، قيمت تمام شده گوشت نسبت به واحدهاي صنعتي پايين تر است اما اين كه دامدار براي رسيدن به مرتع بايد چه هزينه اي را متقبل شود، محاسبه نمي شود. توضیحات داده شده مزیت بیشتر دامداری صنعتی را نسبت به دامداری سنتی روشن تر می کند.

در شهرستان تنکابن زنبورداری نیز انجام می شود. به صورت کلی به دلیل شرایط اقلیمی و جغرافیایی منطقه استقبال از این حرفه مناسب است. لازم به ذکر است باردهی گل ها و میوه ها نیز با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می یابد. بنابراین گسترش زنبورداری در این منطقه به عنوان حرفه ای که به سرمایه اولیه کمی نیاز دارد و سود بالایی دارد، پیشنهاد می شود. همچنین شهرستان تنکابن به دلیل داشتن موقعیت ممتاز برای زنبورداری همه ساله میزبان زنبورداران استان های اردبیل، تهران، گیلان و شرق مازندران برای تولید عسل است. 

 

· شیلات

شیلات از حوزه های شغلی سوددهی است که ظرفیت بسیارخوبی در کشور ما برای آن وجود دارد که اگر از این ظرفیت های شیلاتی استفاده شود ارزآوری بسیار خوبی برای کشور ایجاد خواهد شد. بیشتر واحدهای پرورش ماهی در شهرستان تنکابن به پرورش ماهیان سردابی (قزل آلا) می پردازند.

ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت. باتوجه به غنی بودن منابع آبی، وجود دانش و توانایی کافی در زمینه پرورش ماهی های سردابی در این شهرستان  و مزایای گفته شده برای ماهی سردابی، توسعه این واحدهای پرورش پیشنهاد می شود.

ماهی گرمابی (کپور) نیز به میزان بسیار کمتر در این شهرستان تولید می شود و شرایط برای پرورش آن به میزان بیشتر وجود دارد. بزرگ‌ترین خانواده ماهيان آب شيرين، کپورماهیان هستند، که دارای 200 جنس می‌باشند. این ماهی در مقایسه با سایر گونه‌های پرورشی در آب‌های گرم و معتدل، ارزشمندترین ماهی ازلحاظ اقتصادی است و نیز ارزش‌های تغذیه‌ای فراوانی دارد. ازاین‌رو آموزش توسعه پرورش این ماهی می‌تواند در راستای تأمین غذای جمعیت کشور و نیز افزایش سطح معیشتی مردم مؤثر باشد.

 

· خدمات

مشاغل خدماتی امروزه یکی از منابع مهم درآمدی برای مردم کشور ما محسوب می شود. در شهرستان های شمالی کشور به علت توریستی بودن این مناطق، مشاغل خدماتی نقشی پررنگ دارد. شهرستان تنکابن نیز از این قاعده مستثنی نیست. شهرستان تنکابن با طبیعتی باصفا، زیبا و دوست داشتنی و مناظر و چشم انداز های بی نظیر و وصف ناپذیر به گونه ای که مجموعه ای از رودخانه ها، آبشارها، چشمه ها و سرسبزی هایی حیرت انگیز را در خود جای داده است، انتخاب بسیاری از گردشگران برای مسافرت است. چشمه‌کیله، رودخانه چالک رود، آبشار جلیسان،  دو روستای چلاسر و جل، قله سیالان، روستای عسل محله، آبشار تودارک، دریاچه هفت خان، آبشار کوه سر، پل قلعه گردن، پل لپاسر و دشت دریاسر از جمله جاذبه های گردشگری شهرستان تنکابن هستند که همه ساله افراد زیادی را به سوی خود جذب می کنند.

با اینکه مکان هایی در خصوص استفاده گردشگران در این شهرستان ایجاد شده است اما پتانسیل های شهرستان نشان دهنده مزیت سرمایه گذاری بیشتر در این حوزه به منظور ایجاد اقامتگاه های بومگردی و رستوران های بومی است. به صورت کلی در این شهرستان گردشگری می تواند عالی عمل کند.

ایران کشوری است غنی از اقلیم های مختلف و برای کسانی است که می خواهند با فرهنگ و آداب و رسوم محلی هر منطقه آشنا شوند. اقامتگاه های بوم گردی فرصتی مناسبی است تا ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است.

رستوران‌های با الگوی بومی نیز مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه هستند که در آنها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده می‌شود و علاوه بر سرو غذاهای محلی،ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده می‌شود.تمامی مناطق ایران با وجود تنوع آب هوایی و جغرافیایی ، در راه اندازی رستوران های سنتی و محلی همخوانی دارد.

با توجه به مجاورت شهرستان تنکابن با دریا، صیادی نیز از مشاغل دیگر مردم شهرستان است که می توان به میزان بیشتری آن را انجام داد.

همچنین با توجه به توریستی بودن شهرستان، اجاره ویلا و سوئیت از دیگر فعالیت هایی است که انجام می شود و گسترش فعالیت در این زمینه نیز با توجه به ورود گردشگران زیاد، مقرون به صرفه است.

تولید و فروش محصولات فرهنگی مانند کنسرت، موسیقی، تئاتر و فیلم سینمایی کوتاه از پیشنهادات شغلی دیگر در این حوزه است. آرایشگری نیز از جمله مشاغل دیگری است که در این شهرستان قابلیت انجام دارد.

 

· صنایع تبدیلی وتکمیلی

ایجاد صنایع تبدیلی یکی از پرسودترین ارتباطات بین صنعت با بخش های کشاورزی و دامداری است که ارزش افزوده و اشتغال زیادی برای هر شهرستانی ایجاد می کند. در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی در شهرستان فعالیت هایی انجام شده است اما بازهم ظرفیت های دیگری برای ایجاد تعدادی از صنایع وجود دارد.

از جمله فعالیت هایی که در این زمینه انجام شده است احداث کشتارگاه صنعتی برای دام های شهرستان است که درحال حاضر فعالیت دارد. در زمینه خوارک دام نیز یک شرکت تعاونی در نشتارود تنکابن وجود دارد که محصولاتش را در سطح شهرستان توزیع می کند. بسته بندی صیفی جات نیز از مشاغل دیگری است که در این شهرستان انجام می شود. همچنین در خصوص کشتار مرغ نیز کشتارگاهی وجود دارد.

با توجه به میزان پرتقال و کیوی تولیدی در شهرستان، ایجاد واحدهای سورتینگ و بسته بندی این محصولات، سودآور خواهد بود. سورتینگ و بسته بندی از فرآیند هایی است که بر میزان صادارت تاثیر دارد. بسته بندی محصولات همچنان که ضریب ایمنی محصولات کشاورزی را بالا می برد مانع آلودگی ،کاهش ضایعات و افزایش پایداری محصولات می شود. عرضه محصولات بسته بندی شده باعث بالا رفتن شاخص حقوق مصرف کنندگان گردیده و انگیزه رقابت در بین تولیدکنندگان و عرضه کنندگان محصولات را بالا می برد.

در این شهرستان برای فراوری پوست دام فعالیتی انجام نمی شود. متاسفانه در بسیاری از شهرستان به پوست دام ها بهایی داده نمی شود و دامداران پوست دام ها را با قیمتی ناچیز به خارج از شهرستان ارسال می کنند و یا اینکه آن ها را دور می ریزند. فرآوری پوست دام به منظور تولید چرم از پوست گاو و تولید نخ از پوست گوسفند از حرفه های سودآور است که به دلیل فراهم بودن مواد اولیه در شهرستان پیشنهاد می شود. در صورتی که چرم در شهرستان تنکابن بازار فروش خوبی نداشته باشد می توان آن را به شهرستان ها و استان های دیگرارسال کرد. اما نخ تولیدی به دلیل تولید صنایع دستی در این شهرستان مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

با وجود این مقدار از عسل تولیدی در شهرستان، واحدی جهت بسته بندی آن وجود ندارد. بنابراین می توان در این زمینه سرمایه گذاری کرد و درآمد مناسبی برای خود و اشتغال مناسبی برای اهالی شهرستان ایجاد کرد. خوشبختانه عسل یکی از موادی است که امکان فاسد شدن آن وجود ندارد و می‌توان آن را برای مدت زمان زیادی بسته بندی کرد. از طرف دیگر روند تولید این محصول پیچیدگی چندانی ندارد و فرد می‌تواند با سرمایه کم حجم بالایی از آن را تولید کند. وجود یک دستگاه بسته بندی عسل مناسب می تواند به فرد کمک زیادی کند.  تولید کندوی زنبور عسل نیز  لازمه ی حرفه زنبورداری است که انجام آن در شهرستان پیشنهاد می شود.

از دیگر مواردی که بر فروش تولیدات خام در حوزه دامداری و شیلات تاثیر مثبت دارد، بسته بندی تولیداتی مانند گوشت قرمز و ماهی است. انجام این حرفه در شهرستان تنکابن مزیت اقتصادی دارد و پیشنهاد می گردد. بسته‌بندی به عنوان یک ابزار کارآمد سالهاست که مورد توجه کارشناسان علم بازاریابی قرار گرفته است. استفاده از انواع مختلف بسته‌بندی ضمن اینکه قابلیت نگهداری بهتری را به کالا می‌بخشد در کسب سهم بالاتری از بازار برای کالای مورد نظر نیز مؤثر است. آلودگی و فساد مواد پروتئینی حیوانی و فراورده‌های دامی موجب افت قابل توجه ارزش غذایی و نهایتاً خروج مواد با ارزش غذایی ازچرخه مصرف می‌گردد. گوشت قرمز و گوشت سفید اعم از مرغ و ماهی به عنوان یکی از اقلام عمده غذایی مردم به اشکال مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند و لذا رعایت بهداشت در تهیه و عرضه آن باعث افزایش سطح بهداشت عمومی جامعه می‌گردد. اما مسئله ای اینجا ممکن است وجود داشته باشد و آن هم مناسب نبودن بازار فروش گوشت و ماهی بسته بندی شده در شهرستان تنکابن است. برای این مسئله نیز همان راه حل بازاریابی در خارج از شهرستان مطرح می شود.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی از عوامل مهم توسعه اقتصادی هر کشوری است. متاسفانه با اینکه ظرفیت های بسیار خوبی در کشور ما برای ایجاد مشاغل صنعتی وجود دارد، نقش این حوزه شغلی آن چنان که باید پررنگ نیست، در صورتی که با اندکی ریسک پذیری می توان واحدهای سودآوری را در هرشهرستانی احداث کرد. در شهرستان هایی مانند تنکابن که جنبه گردشگری دارند، بیشتر سرمایه گذاری ها صرف این حوزه شده و کمتر به حوزه صنعت توجه می شود. در حال حاضر تعدادی واحد صنعتی در شهرستان تنکابن وجود دارد و ظرفیت برای احداث واحدهای جدید هم هست. برای مثال تولید پوشاک از کسب و کارهای با درآمد بالا است که در شهرستان تنکابن قابلیت انجام دارد. درحال حاضر نیز واحدهای تولید بعضی از پوشاک موجود هستند اما این مقدار تولید کفاف شهرستان را نمی دهد و ناچارا پوشاک وارد می شود. در صورتی که با ایجاد واحدهای تولید پوشاک ضمن کسب درآمد بسیارخوب، واردات نیز در این زمینه کمتر می شود.

با توجه به توریستی بودن این شهرستان و ورود تعداد زیادی مسافر پسماند زیادی تولید می شود که وجود یک واحد بازیافت این پسماند می تواند به خوبی جواب دهد.

با توجه به تولید زیاد کیوی و پرتقال، ایجاد واحدهای سبدسازی نیز صرفه اقتصادی خوبی دارد زیرا باغداران همیشه به این محصول برای بسته بندی میوه های خود نیازمند هستند.

صنایع فعال شهرستان تنکابن عبارتند از: واحدهای پنل سازی، تولید دیوارهای باربر وغیرباربر که در ساختمان استفاده می کنند ، سبدسازی، خارج از شهرک صنعتی، چوب بری، تولید نئوپان، بستنی میهن، تولید آب معدنی، لوله سازی(پلی اتیلن)، ماشین سازی، تولید فوم و یونولیت های ساختمانی، درب و پنجره، سوسیس و کالباس، حوله بافی، تولید کنسانتره پرتقال، آبمیوه، فنس توری،تیرچه وبلوک ، رابیتس، بسته بندی صیفی جات، تولید شیشه های دو جداره، ایزوگام،  شرکت خصوصی شن سازی، تولید فوم و یونولیت های ساختمانی، نان صنعتی تنوره وکارگاه تولید مربا،ترشی، فرآوری سبزیجات و میوه خشک (البته با یک دستگاه معمولی تولید می شود).

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و سود بالایی دارد. . مرغ ازجمله  طیوری است که به پرورش آن در این شهرستان توجه خوبی شده است و تعدادی مرغداری صنعتی جهت پرورش مرغ گوشتی و تخم گذار فعال هستند. البته تعداد مرغداری های پرورش مرغ گوشتی نسبت به مرغداری های پرورش مرغ تخم گذار بیشتر است. به هرحال برای توسعه هر دونوع مرغداری ظرفیت های لازم وجود دارد، ولی پرورش مرغ گوشتی از مزیت بالاتری برخوردار است.

با افزایش روزافزون جمعیت در راستای تامین نیازهای مردم، ایجاب می‌کند در زمینه تولید گوشت سفید و پرورش مرغ گوشتی فعالیت کرد. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم وبهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است. بدیهی است گوشت مرغ به سبب مزیتهای فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند در کشور مطرح و نیاز عمومی را در این زمینه مرتفع نماید. نسبت ضایعات در گوشت مرغ در مقایسه با سایر دام ها کمتر است، به طوری که در گوشت گوسفند ضایعات حدود 50 % و در مرغ حدود 25 % است. ضریب تبدیل جیره غذائی به گوشت در مرغ نسبت به سایر دام ها بالا بوده به طوری که در مرغ های اصلاح شده این ضریب 2 تا 2/2 و در گوساله و گاو بین 6 تا 9 % متغیر است.

پرورش مرغ تخمگذار علاوه براینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم درمورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است.

مرغ بومی نیز توسط مردم شهرستان پرورش داده می شود. یکی از دلایل استقبال از پرورش مرغ بومی، سوددهی بسیارخوب پرورش مرغ بومی یا محلی است. مرغ بومی یا همان مرغ های محلی ایران، نوعی نژاد بسیار مقاوم به شمار می آیند. این طیور در مقابل بیماری ها، گرما و سرما تحمل بالایی دارند و این مزیت باعث می شود که ایجاد واحدهای تولیدی مرغ بومی برای تولید کنندگان سوددهی داشته باشد. یکی دیگر از مزیت های پرورش مرغ بومی این است که این کار نیاز به تجهیزات ندارد. هرچند اگر در پرورش مرغ بومی یا همان مرغ محلی از تجهیزات مدرن استفاده شود، سود بیشتری نصیب پرورش دهنده می شود. منظور از تجهیزات مواردی مانند آبخوری ، دان خوری ، لانه تخم گذاری و… است.

پرورش پرندگان زینتی از دیگر پیشنهادهای شغلی در حوزه طیور است. پرورش پرندگان زینتی به دلیل مزایایی از قبیل درآمدزایی بالا، بازار عرضه و تقاضای خوب، کم دردسر بودن پرورش در مقایسه با سایر ماکیان و نیاز به سرمایه و تجهیزات پایین توانسته مقبولیت گسترده‌ای را در بین افراد جامعه پیدا کند. این قبیل از کسب‌وکارها به‌خوبی توانسته‌اند زمینه‌ساز ظهور فرصت‌های شغلی درآمدزا و زودبازده در کشور باشند. در همین راستا پرورش‌دهنده با اجرا و پیاده‌سازی طرح پرورش پرندگان زینتی می‌تواند در کنار اشتغال‌زایی و به حرکت درآوردن چرخ‌های اقتصادی کشور به سود دلخواه خود هم‌دست یابد.

 

· صنایع دستی

تولید صنایع دستی از دیگر مشاغل مردم شهرستان تنکابن است و با توجه به رفت و آمد مسافران به این شهرستان، بازاریابی خوبی نیز می توان برای صنایع دستی تولیدی انجام داد. صنایع دستی تولیدی در این شهرستان شامل قالی بافی (تولید فرش و تابلو فرش)، گلیم بافی، چادرشب بافی، حصیربافی، سفالگری، نمدمالی، مجسمه سازی (کار با سنگ و چرم)، تولید زیور آلات و عروسک سازی است. تولید تمام این صنایع با توجه به موضوع بازار فروشی که برای آن ها مطرح شد و وجود دانش و توانایی کافی در زمینه تولید این محصولات، قابلیت گسترش دارند.

انجام بافندگی به منظور  فعالیت در زمینه عروسک بافی، قلاب بافی و تولید سایر بافتنی ها از مشاغل پیشنهادی دیگر در این حوزه است.

 

 

در ادامه تحليل، مشاغل در 10 رسته، ذيل سه حوزه كشاورزي، صنعت و خدماتي دسته‌بندي شده‌است. در هريک از اين رسته‌ها عناوين شغلي، بر اساس مزيت راه‌اندازي، از شماره 1تا4 اولويت‌بندي شده‌اند(مزیت‌ها براساس اهمیت رسته‌ها و تعداد مشاغل پیشنهادی در هر رسته، شماره گذاری شده اند.).

 

 

کشاورزی

صنایع

خدمات

ردیف

زراعت

باغداری

دامداری

طیور

شیلات

صنایع تبدیلی و تکمیلی

صنایع دستی

صنایع غذایی

صنعت

خدمات

1

کشت برنج (1)

احداث باغ کیوی (1)

پرورش گاو (1)

پرورش مرغ گوشتی (1)

پرورش ماهی سردابی (1)

سورتینگ و بسته بندی پرتقال و کیوی (1)

قالی بافی (1)

تولید چیپس میوه (1)

احداث واحد تولید پوشاک (1)

احداث اقامتگاه بومگردی (1)

2

کشت لوبیا (2)

احداث باغ پرتقال (1)

پرورش گوسفند (2)

پررورش مرغ تخم گذار (2)

پرورش ماهی گرمابی (2)

فرآوری پوست دام (2)

گلیم بافی (1)

تولید ترشیجات، مربا و لواشک (1)

احداث واحد بازیافت پسماند (2)

احداث رستوران ها بومی (1)

3

کشت باقلا (2)

احداث گلخانه های تولید گل و گیاه زینتی (1)

پرورش زنبورعسل (3)

پرورش مرغ بومی (3)

بسته بندی عسل (2)

چادرشب بافی (1)

تولید کنسانتره کیوی (1)

احداث واحد سبدسازی (2)

صیادی (2)

4

کشت گیاهان دارویی (3)

تولید نهال مرکباتی مانند کیوی و پرتقال (1)

پرورش بز (4)

پرورش پرندگان زینتی (3)

تولید کندوی زنبورعسل (2)

حصیربافی (1)

فرآوری گیاهان دارویی (1)

اجاره ویلا و سوئیت (2)

5

کشت سیب زمینی (3)

احداث باغ چای (2)

بسته بندی گوشت قرمز (3)

نمدمالی (1)

فرآوری فندق (1)

تولید و فروش محصولات فرهنگی (3)

6

احداث باغ فندق (2)

بسته بندی ماهی (3)

عروسک سازی (1)

تولید لبنیات (2)

7

پرورش قارچ (2)

مجسمه سازی (1)

تولید سوسیس و کالباس (2)

8

احداث باغ گردو (3)

سفالگری (1)

کنسرو سازی (3)

9

احداث باغ لیموشیرین (3)

تولید زیورآلات (1)

10

احداث باغ لیموترش (3)

بافندگی (2)

11

احداث باغ خرمالو(3)

12

احداث باغ نارنگی (3)

13

احداث باغ کامکوات (3)

14

احداث باغ نارنج (3)

15

احداث باغ بالنگ (3)

16

کاشت سبزیجات (3)

17

احداث باغ آلبالو (3)

18

احداث باغ تمشک (3)

19

احاث باغ انار (3)

20

احداث باغ توت فرنگی (3)

راهنما: (1): مزیت‌هایی که در اولویت اول قرار دارند. (2): مزیت‌هایی که در اولویت دوم قرار دارند. (3): مزیت‌هایی که در اولویت سوم قرار دارند. (4): مزیت‌هایی که در اولویت چهارم قرار دارند. در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 51 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

مشاغل	مزیت
احداث باغ کیوی	1
احداث باغ پرتقال	2
احداث گلخانه تولید گل و گیاه زینتی	3
کشت برنج	4
تولید نهال مرکبات	5
تولید چیپس میوه	6
فرآوری فندق	7
تولید کنسانتره کیوی	8
پرورش گاو	9
پرورش گوسفند	10
پرورش ماهی سردابی	11
پرورش قارچ	12
احداث باغ چای	13
احداث باغ فندق	14
احداث اقامتگاه بومگردی	15
احداث رستوران های بومی	16
تولید ترشیجات،مربا و لواشک	17
فرآوری گیاهان دارویی	18
احداث باغ گردو	19
زنبورداری	20
سوزتینگ و بسته بندی پرتقال و کیوی	21
تولید پوشاک	22
پرورش مرغ گوشتی	23
کشت باقلا	24
پرورش ماهی گرمابی	25
احداث باغ نارنگی	26
احداث باغ نارنج	27
احداث باغ لیموشیرین	28
احداث باغ توت فرنگی	29
احداث باغ آلبالو	30
کشت لوبیا	31
کشت گیاهان دارویی	32
احداث باغ بالنگ	33
کاشت سبزیجات	34
پرورش مرغ تخم گذار	35
پرورش بز	36
پرورش مرغ بومی	37
تولید لبنیات	38
تولید سوسیس و کالباس	39
فرآوری پوست دام	40
بسته بندی عسل	41
صیادی	42
احداث واحد بازیافت پسماند	43
اجاره سوئیت و ویلا	44
تولید زیورآلات	45
سبدسازی	46
کشت سیب زمینی	47
چادرشب بافی	48
تولید قالی،تابلو فرش و قالیچه	49
بسته بندی گوشت قرمز	50
پرورش پرندگان زینتی	51

* این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) تهیه و تدوین شده است.