بروجرد

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان بروجرد ارائه‌شده‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

 

1. دامداری
2. صنایع غذایی
3. صنایع تبدیلی و تکمیلی
4. زراعت و باغداری
5. خدمات
6. طیور
7. شیلات
8. صنایع دستی
9. صنعت

 

دامداری

اهمیت دامداری به دلایل اقتصادی و فرهنگی و اجتماعی از قبیل منبع درآمد، باروری خاک و محصولات دامی (شیر ، گوشت و …) برای خانوار ها بسیار مهم است؛ لذا همواره مورد توجه این قشر از جامعه بوده است و به عنوان اصلی ترین سرمایه خانواده ها در این مناطق محسوب می شود.

دامداری سهم مهمی در تامین غذای مورد نیاز بشر دارد که می توان به تولید محصولات لبنی، گوشت، پشم و چرم اشاره کرد. علاوه بر این، کود حیوانی نقش اساسی را در صنعت کشاورزی دارد.

در این شهرستان دامداری به صورت صنعتی، نیمه صنعتی و سنتی انجام می‌شود. و مردم بیشتر دام سبک (گوسفند) پرورش می‌دهند. البته روی دام سنگین هم کار می‌کنند و پرورش گاو بصورت نیمه صنعتی انجام می‌شود. همچنین این منطقه نیمه کوهستانی بوده و چراگاه های طبیعی دارد؛ بنابراین روش سنتی بهتر جواب می‌دهد[1].

پرورش گوسفند در میان سایر حیوانات بیشتر مورد توجه دامداران است؛ زیرا توان گوسفند برای تحمل اقلیم های متفاوت بیشتر است، جیره غذایی کمتر و در نتیجه هزینه کمتری نیاز دارد، تمامی فرآورده های دامی مانند گوشت، شیر، ماست، کره، و حتی پشم و پوست دام پرکاربرد هستند و فروش این فرآورده ها در تمامی روزهای سال انجام می‌شود، قیمت گوشت گوسفند، بالا بوده و به علاوه اجزای گوسفند مانند دل، قلوه، جگر، سیرابی، کله پاچه، خوش گوشت و … که قابل فروش هستند و خرید دام برای قربانی کردن در ایام مذهبی مانند عید قربان و … موجب رونق این کسب و کار می‌شود؛ بنابراین گسترش پرورش گوسفند سوددهی خوبی را خواهد داشت.

گاو جزء قدیمی‌ترین حیواناتی بوده که توسط انسان اهلی شده و از دیرباز در اکثر نقاط دنیا و ازجمله ایران پرورش ‌یافته است. گاوها بر اساس هدف نگه‌داری به دو دسته گاو شیری و گاو گوشتی، تقسیم‌بندی می‌شوند و پرواربندی به معنی فربه کردن دام در طی یک دوره پرورشی معین با استفاده از خوراک مناسب و رعایت اصول بهداشتی است که به روش‌های سنتی و صنعتی(با کارایی و سود اقتصادی متفاوت)، انجام می‌شود. برای پرواربندی صحیح باید علاوه بر تولید گوشت، کیفیت محصول نهایی نیز مدنظر قرار بگیرد.

حدود نیمی از گوشت قرمز کشور توسط گاوهای پروار شده تأمین می‌شود؛ بنابراین این بخش از دامپروری و دامداری دارای ظرفیت زیادی برای توسعه و پیشرفت دارد؛ زیرا افزایش تولید گوشت قرمز باعث کاهش وابستگی کشور به واردات این محصول غذایی، ایجاد اشتغال و فعال شدن نیروهای بیکار در سطح شهر و روستاها می‌شود.

امروزه می‌توان برای رونق دامداری از پرورش گاو هلشتاین که در حال حاضر نیز پرورش داده می‌شود، استفاده کرد؛ زیرا این گاو جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است که نگهداری آن توجیه اقتصادی دارد. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است که حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می کند.

زنبورداری نیز در شهرستان انجام می‌شود و زنبورداران در فصل زمستان به بوشهر رفته و برای بهار به بروجرد می آیند[2]؛ بنابراین توسعه این مورد هم سوددهی خوبی دارد.

مسلما اتکا به درآمدهای نفتی همیشگی نیست و یکی از راهکارهای توسعه اقتصادی کشور، توجه به صادرات غیر نفتی است. پرورش زنبور عسل از این نوع بوده که می تواند سود خوبی به همراه داشته باشد. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده ارزش اقتصادی زنبور عسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد.

در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبورعسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز فکر کرد و به سود خوبی دست یافت. در مناطق گرمسیری از هر کندو یک بچه کندو گرفته می شود. در ضمن محصول مزرعه پرورش زنبور عسل صرفاً کندو و عسل نیست؛ موم، زهر و ژل آن نیز قابل فروش است.

 

صنایع غذایی

کارخانه فراوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال پایدار و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی کشور است.

ایجاد صنایع غذایی، علاوه بر ایجاد اشتغال، باعث ارتقای سطح درآمد ارزی و ارزش افزوده می‌شود که با کاهش هدر رفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع، تا حد امکان ممکن می‌کند.

با توجه به اینکه سالانه برداشت سیب در این منطقه زیاد است، صرف نظر از مقدار تازه خوری آن، می‌توان صنایع فراوری آن شامل تولید شهد، پوره، سرکه و کمپوت آن را ایجاد کرد تا علاوه بر اینکه از هدر رفت مقدار مازاد آن جلوگیری شود، سود خوبی هم نصیب سرمایه گذار شود.

یکی از صنایع مهم در رسته صنایع غذایی، صنعت تولید رب گوجه فرنگی است که دارای کاربردهای فروانی از قبیل چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سس‌ها و کنسروها است و با توجه به اینکه کاشت این محصول در بروجرد وجود دارد، تولید رب از مزیت هایی است که قابل سرمایه گذاری است.

در بین فراورده های عمل آوری شده از گوشت، سوسیس و کالباس به دلیل آماده سازی سریع و همچنین طعم و مزه مطلوب، مصرف بیشتری دارند. برای حفظ این جایگاه و افزایش تقاضای این محصولات، علاوه بر انتخاب روش های مناسب تولید و فراوری، باید به نوع و شکل بسته بندی آنها نیز توجه نمود. سوسیس و کالباس از رایج ترین فراورده های گوشتی عمل آوری شده هستند که مورد توجه مردم قرار گرفته اند. سوسیس و کالباس حاوی پروتئین های حیوانی کافی، چربی، کربوهیدرات و ویتامینبوده و می توان آنها را از جمله غذاهای آماده در سفره خانواده ها نام برد؛ بنابراین ایجاد واحدی برای تولید سوسیس و کالباس با توجه به وجود مواد اولیه آنها در این شهرستان، سودآور خواهد بود.

مردم ایران از دیرباز آشنایی دیرینه ای با گیاهان دارویی دارند و هنگام درمان یک بیماری قبل از آنکه سراغ داروهای شیمیایی بروند، ابتدا درمان و پیشگیری را از داروها و گیاهان دارویی آغاز می‌کنند؛ شاید دلیل این امر این باشد که مصرف طولانی و در برخی موارد مصرف مقطعی داروهای شیمیایی می تواند، عوارض جانبی بر جا گذارد که بعضاً از خود بیماری نیز خطرناک تر هستند. به همین دلیل گرایش عمومی جامعه به بهره گیری و استفاده بیشتر از داروهای گیاهی و به طور کلی فرآورده های آنها روبه افزایش است؛ بنابراین ایجاد صنایع فراوری گیاهان دارویی شامل بسته بندی، خشک کردن گیاهان دارویی و عرق گیری، صنعتی رو به رشد و درآمد زا خواهد بود.

فرآیند روغن گیری به دو روش پرس سرد و گرم انجام می‌شود. روغن گیری پرس سرد، موجب خروج روغن بدون تغییر خواص می‌گردد. روغن گردو معمولا با روش پرس سرد به‌دست می‌آید یا برای استخراج آن از پرس گرم و تصفیه استفاده می‌شود. این روغن یکی از گران‌ترین روغن‌های طبیعی موجود در بازار است و روغن گردوی استخراج‌شده ازطریق تکنیک‌های پرس سرد، احتمالا گران‌تر هم باشد. امروزه روغن گردو در جهان محبوبیت فراوانی پیدا کرده است و در بسیاری از کشورها تولید می‌شود؛ زیرا  خواص بسیار زیادی ازجمله بهبود عملکرد مغز، جلوگیری از ایجاد چین و چروک و ریزش مو، بهبود وضعیت خواب، تقویت سیستم ایمنی و افزایش سلامت استخوان ها را به همراه دارد. بنابراین تولید این روغن نیز از جمله گزینه های شغلی خوبی است که قابلیت سرمایه گذاری را دارد؛ زیرا مواد اولیه برای این صنعت در این شهرستان وجود دارد.

گلاب به مایعی گفته می‌شود که از گل محمدی استخراج کنند و معطر است. گلاب به دستاورد تقطیر گل‌های درختچه گل سرخ تازه چیده شده با آب که اسانس آن از محلول آبکی، جدا شده باشد، گفته می‌شود که باید در ظرف‌هایی که دارای مقدار اندکی هوا باشد نگهداری گردد. گلاب یکی از نوشیدنی‌هايی پرمصرف در طب سنتی است و طبع میانه تا حدودی رو به خنکی دارد، با توجه به اینکه کاشت گل محمدی در این شهرستان انجام می‌شود، راه اندازی صنعت گلاب گیری، توجیه اقتصادی دارد.

فراوری بادام می‌تواند یکی از گزینه های شغلی مناسب برای اشتغالزایی و درآمد زایی باشد. مغز بادام برای فرآوری بیشتر، توزین شده و عملیاتی چون برش زدن، خرد کردن، بو دادن ، نمک زدن و یا دودی کردن روی آنها انجام گیرد. این محصولات نهایی درون شیشه، فویل، قوطی، کیسه یا جعبه بسته بندی شده و بارکد میخورند که بازار مصرف خوبی دارند. همچنین تکه های کوچک مغز نیز آسیاب می‎‌شوند و به صورت آرد یا خمیر برای فرآورده های نانوایی به کار می‌روند.

کارخانه تولید محصولات لبنی و کارگاه هایی کوچک برای تولید محصولات لبنی سنتی وجود دارند[3]. بنابراین به نظر می‌رسد نیازی به وجود چنین واحد هایی نباشد. مگر اینکه تولیدات شیر افزایش یابد و بازاریابی مناسبی برای تولیدات جدید وجود داشته باشد.

کارخانه های کوچک فرآوری محصولات کشاورزی مثل مربا سازی، ماکارونی(با نام سمیه – سیدر)، رشته بری، آرد، تولید میوه خشک و آبمیوه در بروجرد وجود دارد[4]؛ لذا ایجاد چنین واحد هایی تنها در صورت بازاریابی مناسب در داخل و خارج از شهرستان و استفاده از تکنیک های به روز بسته بندی امکان پذیر است.

 

صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد. لذا صنایع تبدیلی می‌تواند زمان استفاده را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات می‌گردد.

با افزایش جمعیت، رشد تکنولوژی و افزایش سطح استانداردهای زندگی در جوامع امروزی، مصرف محصولات، با محتوای بسته بندی های کوچک افزایش یافته است. جامعه مصرفی نیازمند محصولاتی با سایزها و بسته بندی های متفاوت بوده و اهمیت صنعت بسته بندی به تدریج برای بنگاه ها و برنامه ریزان اقتصادی در حال آشکار شدن است.

برای نگهداری صحیح برنج پس از برداشت محصول نکته حیاتی بسته بندی و دمای مناسب است. اولین چیزیکه باید برای نگهدار برنج به آن توجه شود بسته بندی استاندارد است که محصول برنج را به دور از نفوذ هر گونه آفت و حشره نگه دارد و علاوه بر آن از مقاومت و کیفیت بالا برخوردار باشد. با توجه به اینکه کشت برنج در این شهرستان در وضعیت خوبی قرار دارد و سالانه برنج زیادی تولید می‌شود، بسته بندی برنج می‌تواند فرصت سرمایه گذاری مناسبی برای سرمایه گذاران باشد.

با توجه به اینکه تولیدات عسل مرغوب، در این شهرستان زیاد است، ولی بسته بندی آن انجام نمی‌شود؛ بسته بندی آن می‌تواند فرصت شغلی مناسبی برای سرمایه گذاری باشد؛ زیرا برای حفظ قدرت ضد میکروبی عسل باید آن را در مکانی تاریک و یا در ظرف شیشه ای مات یا تیره خارج از یخچال نگه داری شود. نگهداری عسل در ظروف فلزی برای مدت طولانی مناسب نیست. بدین منظور امروزه بسته بندی عسل به شکل های جذاب و خلاقانه و مناسب، جهت نگهداری رو به افزایش است. تولید کننده ها در پی طراحی نوین برای بسته بندی عسل هستند و حتی برای آسان سازی شرایطنگهداری و زیبایی ظاهری بیشتر از جعبه های مقوایی استفاده می کنند. در ضمن این کار باعث رغبت بیشتر مشتری به خرید می‌شود.

مصرف گوشت های قطعه بندی شده‌ای که در ظرف های یکبار مصرف ارائه می شوند و حاوی برچسب‌هایی هستند که نشان دهنده رعایت شرایط بهداشتی و نظارت دامپزشکی است، توصیه می شود. گوشت سالم و بهداشتی دارای رنگ، بو و شکل فیزیکی طبیعی، عاری از هر گونه اضافات و کاملاً تمیز و بدون آثار خون مردگی است. یکی از روش‌های تازه ماندن گوشت، بسته‌بندی مناسب است. بسته بندی باید به گونه‌ای باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی جلوگیری کند. همچنین بسته بندی باید خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگی‌های گوشت را حفظ و همچنین گوشت را در برابر آلودگی های میکروبی و سایر آلودگی ها نگهداری کند. با توجه به رونق دامداری و پرورش مرغ در این شهرستان، بسته بندی گوشت قرمز و گوشت مرغ که اولویت کمتری نسبت به گوشت قرمز دارد، هم صرفه اقتصادی خواهد داشت و هم امکان صادرات این محصولات را به سایر نقاط را راحت تر می‌کند.

در سال های اخیر با افزایش آگاهی مردم نسبت به مواد غذایی و توجه بیشتر آنها به سلامت و نقش مواد غذایی مفید، مصرف گوشت ماهی از جایگاه ویژه ای نزد مردم برخوردار شده و مصرف آن در جوامع بشری افزایش چشمگیری پیدا کرده است. همچنین با توجه به فسادپذیری بالای ماهی و لزوم وجود آن در سبد غذایی انسان، استفاده از روش های بسته بندی مناسب بسیار ضروری است؛ لذا بسته بندی ماهیان پرورشی صرفه اقتصادی دارد؛ زیرا تولیدات ماهی بیش از نیاز شهرستان است و می توان روی بسته بندی آن کار کرد.

طبق بررسی‌های انجام‌شده در حال حاضر خیارشور تولیدی شهرستان به صورت فله ای به تهران و اصفهان ارسال می‌شود؛ بنابراین بسته بندی خیارشور خیلی جواب می‌دهد[5] که در صورت استاندارد سازی و بسته بندی می‌توان به شهر یا کشورهای دیگر فرستاد تا سود اصلی نصیب تولید کننده شود.

با توجه به کشت برنج در این شهرستان، بسته بندی و ایجاد شالیکوبی همچنان ظرفیت توسعه را دارد.

در بیشتر موارد شاهد هستیم که محصولات با بسته بندی های نامناسب در بازار عرضه شده یا به صورت فله ای و با قیمت های ناچیز به بازرگانان خارجی فروخته می‌شوند. این محصولات بعد از انتقال به خارج و انجام بسته بندی های مناسب بر روی آنان، با ارزش افزوده بالا و با قیمت های چند برابری و به اسم و برند همان کشورها به بازار کشورهای دیگر عرضه می شوند و این کار ضمن برندسازی برای آن کشورها، تجارت آن ها را هم توسعه می‌دهد و این نشان دهنده رابطه مستقیم توسعه صنعت بسته بندی با رشد و توسعه تجاری کشورهاست. با توجه به تولیدات حبوبات در این شهرستان، بسته بندی حبوبات توجیه اقتصادی دارد.

تولید و بسته بندی کود کمپوست (افزودن کود شیمیایی به کود حیوانی) هم از کسب و کار های خوبی است که قابلیت سرمایه گذاری را دارد؛ زیرا در این شهرستان کشاورزی و دامداری به حد مطلوبی انجام می‌شود؛ لذا مشکلی در خصوص تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد. كود حيواني علاوه بر تأمين قسمتي از نياز غذایي محصول، ساختمان فيزيكي خاك را بهبود بخشيده تا ريشه محصول بهتر بتواند تنفس كند و فضاي بهتري را برای رشد و گسترش ريشه در اختيار داشته باشد؛ بنابراین طرفداران زیادی مخصوصا در بین باغداران دارد.

فراوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم دوزی و همچنین استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی، ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه گذار، سود خوبی هم نصیب دامدار می‌کند؛ زیرا در حال حاضر پوست دام فراوری نمی‌شود.

3 مورد سردخانه و کشتارگاه صنعتی دام و طیور در شهرستان وجود دارد[6] و به نظر می‌رسد همین موارد برای محصولات تولیدی کافی باشد.

 

زراعت

برنج مهم ترین غلات و اقلام غذایی جهان است و بیشتر مردم به برنج به عنوان یک غذای اصلی وابسته هستند. آب مورد نیاز برای کشت برنج از سایر غلات بیشتر است و رطوبت کافی از عوامل مورد نیاز برای کاشت بهتر این محصول است. این منطقه مستعد این کشت بوده و گسترش آن توجیه اقتصادی دارد. البته لازم به ذکر است که برای کشت این محصول باید بازار فروش و قیمت مناسب باشد تا کشاورزان متضرر نشوند و رونق تولیدات داخلی را زمینه ساز شود.

بسیاری از مردم فکر می کنند که کاشت زعفران فقط درخراسان انجام می شود، به همین دلیل اطلاعات کافی از کاشت طلای سرخ ندارند. مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد بوده و به آب کمی نیاز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد زیادی دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند و کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند.

ایران اولین کشور تولیدکننده زعفران بوده که 96 درصد از زعفران جهان را تأمین می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و نه تنها می تواند نیاز آن منطقه را تامین کند بلکه درسراسر ایران نیز مشتری دارد. با توجه به بررسی های انجام شده، کشت زعفران با اقلیم این شهرستان سازگار بوده و توسعه آن ارزش افزوده زیادی را به همراه دارد.

اقلیم ایران یکی از مناسب‌ترین اقلیم‌ها برای پرورش گیاهان دارویی است. با این که پرورش و فرآوری گیاهان دارویی در ایران فرآیندی شناخته شده است؛ اما آن چنان که باید و شاید از این ظرفیت استفاده نمی‌شود. گیاهان دارویی به اشکال مختلف قابلیت فرآوری و عرضه به بازار را دارند.

بازار این گیاهان صرفا مختص بازارهای داخلی نبوده و در کل جهان برای تولیدات گیاهان دارویی ایران متقاضی وجود دارد. از این گیاهان نه تنها برای درمان بیماری‌ها بلکه در صنایع کنسروسازی، نوشابه سازی، ‌عطر سازی و غذایی نیز استفاده می‌شود. گیاهان دارویی به طور معمول در طبیعت یافت می‌شوند که می‌توان با برداشت آن‌ها اقدام به فروش مستقیم و یا فرآوری آن‌ها نمود. در ضمن امروزه بسیاری از مردم گیاهان دارویی را به صورت هدفمند در مزارع پرورش می‌دهند.  شهرستان بروجرد نیز یکی از شهرستان هایی است که کشت گیاهان دارویی مانندکنگر، به لیمو، خاکشیر، شیرین بیان، کتیرا، سیاه دانه و بابونه[7] در آن بسیار موفق عمل کرده است. با توجه به نکات گفته شده، گسترش این گیاهان ضمن وجود صنایع فراوری آنها با سود خوبی همراه خواهد بود. در ضمن شرایط اقلیمی مساعد و وجود اراضی مناسب، زمینه را برای کاشت گیاهان دارویی از جمله موسیر در بروجرد فراهم کرده است.

با توجه به اهمیت تولید حبوبات در اقتصاد کشاورزی و مستعد بودن شرایط اقلیمی از نظر نوع خاک که سبک و غیر اسیدی است و آب و هوای معتدل این شهرستان، توسعه کشت حبوباتی مانند عدس، لوبیا، نخود، ماش، باقلا، از جمله مواردی است که ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

در میان گیاهان علوفه ای ، یونجه بخاطر ارزش غذایی بالا و عملکرد خوب آن از اهمیت خاصی برخوردار است همچنین به علت وجود باکتریهای ریزوبیوم در ریشه های خود قادر به تثبیت ازت هوا بوده که این ازت برای کشت بعدی قابل استفاده است و می توان حداقل تا ۳ سال محصول برداشت نمود؛ بنابراین توسعه این کشت توجیه اقتصادی داشته و  امکان تامین بخشی از علوفه مورد نیاز دام فراهم می‌شود که علاوه بر ایجاد اشتغال مولد و حصول درآمد مناسب برای زارعین، در استفاده بهینه از ظرفیت های پرورش دام کشور نیز موثر بوده و موجب کاهش وابستگی به خارج از کشور در زمینه پروتئین دامی می گردد.

پياز از خانواده سوسنی‌ها است و به‌صورت محصول یک‌ساله كشت می‌شود. این گیاه متعلق به فصل خنک است و بهترین دما برای جوانه زدن بذر پیاز 18 درجه سانتی‌گراد و حداقل و حداکثر دما برای این مرحله از رشد به ترتیب 7 و 29 درجه سانتی‌گراد است. این محصول از مهم‌ترین محصولاتی است که در سطح وسیعی در تمام دنیا کشت می‌گردد و به‌عنوان چاشنی و طعم‌دهنده در اکثر غذاها استفاده می‌شود و دارای مصارف پزشکی و دارویی متعددی است؛ بنابراین بازار مصرف خوبی داشته و توسعه آن توجیه اقتصادی دارد.

در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر است.گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می گیرد. البته خود کشاورز هم می تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

جو بعد از گندم بیشترین سطح زیر کشت را در ایران به خود اختصاص داده است. در ایران اراضی وسیعی وجود دارد که بدلیل شوری و عمق کم خاک و شور بودن آب زراعی صرفا برای تولید جو مناسب است؛ ولی متاسفانه با توجه به تنوع آب و هوایی، ارقام مناسب هرمنطقه معرفی نشده است.

از جو برای تهیه نان و پخت سوپ استفاده می شود. این گیاه در تهیه غذای کودک نیز کاربرد دارد. جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است. لذا افزایش تولید این مورد نیز زمینه های لازم برای رشد و پیشرفت را دارد؛ زیرا با اقلیم این شهرستان سازگار بوده و هم اکنون نیز به صورت انبوه کشت می‌شود.

کشت کلزا نیز از دیگر کشت هایی که در این شهرستان قابلیت سرمایه گذاری  و توسعه را دارد؛ زیرا روغن کلزا به دلیل ترکیب مناسب، با کیفیت ترین روغن خوراکی است. دربین دانه های روغنی، کلزا به عنوان سومین گیاه عمده روغنی جهان پس ازسویا ونخل روغنی شناخته می شود، که نقطه امیدی جهت تامین روغن خوراکی کشور، محسوب می‌شود.

تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که دانه کلزا 40-30 درصد روغن و کنجاله‌اش50-40 درصد پروتئین دارد. گیاه کلزا را میتوان بین گندم و جو کاشت ومانع از رشد علف های هرز شد. کنجاله برای خوراک دام استفاده می‌شود و درضمن با هرآب وهوایی سازگار است. با توجه به اینکه کشت این محصول در حال حاضر در این شهرستان وجود دارد، توسعه آن سودآور خواهد بود.

 

باغداری

بخش باغداری به دليـل تـأمين غـذاي مـورد نيـاز جامعه يكي از مهمترين حوزه هاي اقتصادي كشور محسوب مي شود. اين بخش از يك سو سـهم بـالايي در ارزش افزوده اقتصاد كشور دارد و از سويي ديگر سهم بالايي را در حوزه اشتغال به خود اختصاص داده است؛ لذا باغداری فرصت‌های بسیار گسترده‌ای برای پیشرفت فراهم می‌آورد. به همین دلیل توسعه فضای باغداری یا فعالیت‌های کشاورزی در کشور به شدت استقبال می‌شود.

گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل هر درخت تا 18 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. همچنین در صورت احداث باغ گردو، تا سال های سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جز معدود میوه هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد.

در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش های چوب بسیار پرکاربرد است. این چوب، نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد. با توجه به موارد گفته شده، گسترش باغات گردو از مزیت هایی است که ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

با توجه به موضوع مهم کم‌آبی در کشورمان، کاشت درختان دیم و همچنین محصولات دیم بسیار پراهمیت و موردتوجه است. از درخت بادام به‌عنوان یک درخت مقاوم در برابر خشکی یاد می‌شود و در شرایطی که بی‌آبی وجود دارد، درخت بادام میوه خوبی می‌دهد و همچنین ازلحاظ شرایط کاشت در زمین‌های آهکی هم تا حد زیادی مقاومت دارد. با توجه به موارد گفته شده و ارزش افزوده خوبی که کاشت این محصول دارد، ایجاد باغات بادام، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

با توجه به وجود باغات خوب گیلاس، سیب، هلو، زردآلو و آلبالو، احداث چنین باغاتی، توجیه اقتصادی دارد؛ زیرا محصولاین منطقه مرغوب بوده و طرفداران زیادی داشته و در ضمن سیب، هلو و گیلاس به شهرستان های همجوار و حوزه خلیج فارس و عراق صادر می‌گردد[8].

کار کردن در حوزه کاشت گل محمدی، از کسب و کار هایی است که در صورت راه اندازی، مثمرثمر خواهد بود؛ زیرا گل محمدی، گیاهی مقاوم به کم آبی، آفات و امراض است، که علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی فراوانی مانند ارزش صادراتی، جذب گردشگر و اشتغال زایی است. غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و اسانس، فرآورده‌های برگرفته از گل محمدی است که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کلیه کشورهای جهان را دارا هستند.

گياهان براي داشتن رشد مطلوب نياز به شرايط خاصي از نظر شدت نور، دمای روزانه، دماي‌شبانه، ميزان رطوبت نسبي هوا و رطوبت خاک دارند. براي توليد و پرورش تجاری گياهان با کيفيت بالا و در تمام طول سال، بايد شرايط محيطي مطلوب مهیا شده و عوامل خسارت زا نظير آفات و بیماری ها، باد، طوفان هاي ويرانگر، سرما و يخبندان و ..... کنترل شوند. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل دراورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد.

امروزه، با توجه به نياز روزافزون بازار، از نظر توليد صيفی جات خارج از فصل، تولیدات گلخانه ای، به يکي از سود آورترين بخش‌های کشاورزي تبديل شده است؛ لذا ایجاد گلخانه صیفی جاتی مانند خیار و گوجه ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

سبزیجات در واقع هر نوع گیاهی هستند که به خاطر خوش‌عطر یا خوش‌طعم بودن به عنوان غذا، طعم دهنده، دارو، یا عطر دهنده مورد استفاده قرار می‌گیرند. این محصولات در عین مفید بودن، صرفه اقتصادی زیادی نیز دارند؛ سبزی های کشت شده در فضای باز به صورت تازه خوری و فراوری مورد استفاده مردم قرار گرفته و مازاد آن به سایر مناطق فرستاده می‌شود، بنابراین توسعه کشت این محصولات، ارزش افزوده زیادی را به همراه دارد.

کشت هندوانه و خربزه هم در صورت تامین و یا مدیریت منابع آبی، قابلیت توسعه و سرمایه گذاری را دارد. این موارد که در حال حاضر در این شهرستان کاشته می‌شوند، با اقلیم این منطقه سازگار هستند.

 

·خدمات

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه هستند که در آنها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده می‌شود و علاوه بر سرو غذاهای محلی،ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده می‌شود. موقعیت شهرستان بروجرد نیز با وجود تنوع آب هوایی و جغرافیایی ، در راه اندازی رستوران های سنتی و محلی همخوانی دارد. رستوران‌ها جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی برای هر کشوری در جهان محسوب می‌شوند و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف ایران قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کار های زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذا های محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

با توجه به جاذبه های طبیعی و تاریخی بروجرد، بوم گردی نیز از جمله گزینه های مناسب حوزه خدمات است که در صورت سرمایه گذاری، ارزش افزوده سود چشمگیری حاصل می‌شود.

ایران کشوری است غنی از اقلیم های مختلف و برای کسانی است که می خواهند با فرهنگ و آداب و رسوم محلی هر منطقه آشنا شوند. اقامتگاه های بوم گردی فرصتی مناسبی است تا ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به علاقه مردم به بازدید و اقامت در این مناطق، گسترش آنها توجیه اقتصادی دارد.

 

طیور

در سال‌های نه‌چندان دور، بیشتر نیاز شهرها به گوشت مرغ از طریق روستاها و پرورش‌دهندگان سنتی تأمین می‌شد اما با افزایش جمعیت و محدود بودن منابع روستایی، پرورش متراکم مرغ رونق یافت.

پرورش جوجه‌های گوشتی تجاری، داخل سالن‌های مجهز به تجهیزات کنترل دما و تهویه انجام می‌گیرد، به همین علت در اکثر نقاط کشور می‌توان پرورش مرغ گوشتی را انجام داد تا علاوه بر سود اقتصادی که برای پرورش‌دهنده دارد، موجب کاهش نیاز کشور به واردات این محصول و ایجاد اشتغال برای جوانان می‌شود.

از مزیت‌های اقتصادی این طرح می‌توان به بازار مطمئن‌تر گوشت مرغ، بازگشت سریع سرمایه ، دسترسی نسبتاً آسان به مواد اولیه و خوراک، ضریب تبدیل غذایی کم و تولید گوشت بیشتر، وجود اتحادیه و تعاونی های متعدد را می‌توان نام برد.

پرورش مرغ تخمگذار علاوه براینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی ، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی را ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ بومی تخم‌گذار به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم درمورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است؛ بنابراین توسعه این مورد سوددهی خوبی خواهد داشت؛ اما در اولویت پایین تری قرار می‌گیرد.

در طي چند دهه گذشته توجه به بوقلمون و محصولات آن موجب گشت تا پرورش آن به صورت صنعتي در ايران و جهان آغاز و طي چند سال اخير نيز به مرز قابل قبولی برسد تا جائيکه امروزه شاهد افزايش روز افزون مصرف گوشت و ساير فرآورده هاي آن هستيم. از آنجا که گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای بوده و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد؛ لذا مي تواند به عنوان جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد.

از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي دهد.

عواملی چون افزایش استانداردهای سطح معیشتی و رشد سریع شهرنشینی، افزایش توجه به غذاهای غربی و همچنین اهمیت به جذب هرچه کمتر چربی، سبب افزایش تولید و مصرف گوشت بوقلمون در دهه گذشته شده است و نیز تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است. پرورش بوقلمون در حال حاضر به صورت سنتی در حال انجام بوده و با اقلیم این منطقه سازگاراست.

بلدرچین پرنده‌ای پرجنب و جوش از خانواده ماکیان و زیرخانواده کبک‌سانان است و دارای گوشت بسیار لذیذ، خوش‌طعم و مقوی است. دلیل طعم مطبوع گوشت این پرنده وحشی، جست‌و‌خیز فراوان و پروازهای متناوبی است که در طول حیات خود انجام می‌دهد. با توجه به موفقیت واحد های پرورش بلدرچین موجود، ایجاد چنین کسبب و کاری، بازدهی بالایی خواهد داشت.

کسب و کار در زمینه پرورش شترمرغ پرواری در کشور ما قابلیت و استعداد پیشرفت فراوانی دارد؛ زیرا  کشور ما چهار فصل بوده و شرایط طبیعی پرورش شترمرغ در بسیاری از مناطق ایران فراهم است. شترمرغ در گروه پرندگان، طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز، کم چرب‌تر و سالم‌تر است به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد.

پرورش شترمرغ پرواری به دلیل رشد سریع و بهره مندی از گوشت قرمز كم كلسترول و سالم با طبیعتی گرم و دارای آهن، پوست نرم، لطیف و با مقاومت برای تولید چرم با كیفیت و همچنین روغن سرشار از امگا 3، 6 و 9 از مزیت های خوبی است که با توجه به نوپا بودن این صنعت در کشور ما، ظرفیت بالایی برای تولید و کسب درآمد اقتصادی در این زمینه وجود دارد. با توجه به اینکه در حال حاضر پرورش شتر مرغ در این شهرستان به صورت سنتی و نیمه صنعتی انجام می‌شود[9]، توسعه در صورت فرهنگ سازی مصرف این گوشت، توجیه اقتصادی دارد.

در ادامه می‌توان به پرورش کبک اشاره کرد که در حال حاضر به صورت سنتی انجام می‌شود. محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب قیمتی بیشتر و مشتریان خاص خود را دارند و از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه بیشتر را دارد و از نظر صادرات در برخی از استان ها در وضعیت مناسبی قرار دارد. همچنین با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست.

 

·شیلات

شهرستان بروجرد سایت اصلی پرورش ماهی قزل آلا در لرستان است. پرورش ماهی در این منطقه بسیار زیاد بوده  و بالغ بر 50 تا 60 استخر پرورش ماهی وجود دارد[10]. این مورد نیز با توجه به بازار مصرف خوبی که دارد، همچنان ظرفیت توسعه و سرمایه گذاری را دارد.

ماهیان سردابی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. در این شهرستان پرورش ماهیان سردآبی وجود دارد. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروب‌ها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد. بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

 
·صنایع دستی

شهر بروجرد در استان لرستان از دیرباز تاکنون جزء مراکز عمده ساخت زیورآلات در کشور بوده است. از زمان قاجار و قبل آن در بروجرد زرگران و طلاسازان متبحری مشغول به کار بوده‌اند.

دركناراين موضوع بحث ورشو وسماور سازي نيز ازجمله صنايعي به شمار مي رود كه همواره توسط صنعتكاران اين شهر به بهترين نحو و با بالاترين كيفيت ساخته و دراختيار علاقمندان  قرار گرفته است.  موضوعي كه در صورت توجه به ْآن مي تواند، علاوه بر ايجاد اشتغال، درآمد را نيز نصيب مردم منطقه كند و موجب جذب گردشگر وصادرات به كشورهايي كه به صنايع دستي اين چنيني علاقمند هستند منجر شود؛ زیرا سالهاست كه كيفيت بالاي صنعت ورشو وسماورسازي در بروجرد لرستان سبب شده تا اين شهرستان علاوه بر كسب بهترين رتبه در ساخت اين مصنوعات در داخل،  از شهرت جهاني  مقبولي نيز برخوردار باشد .

قالیبافی از هنرهایی است که از قدیم نزد جهانیان جایگاه ویژه ای داشته و ایران را به این هنرش می‌شناسند. آمارها نشان می دهد فرش ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار است و قابل رقابت با کشورهای دیگر می‌باشد. در ضمن با تولید فرش با کیفیت می توان به صادرات در این زمینه نیز فکر کرد.

همچنین قالیبافی از مشاغل خانگی پردرآمدی بوده که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند؛ چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. در ضمن این کسب و کار  را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان این شهرستان را فراهم کرد. البته در این مورد الزام بررسی دقیق بازار مصرف و امکان صادرات آن وجود دارد.

گليم بافي يكي از شاخه هاي قاليبافي است و در آن از طرح هاي مختلف محلي استفاده مي شود. برخی از مردم بروجرد با مهارتِ گلیم بافی آشنا هستند و این کار را انجام می‌دهند. این مورد نیز در صورت تامین بازار، همچنان جای کار دارد.

 

صنعت

صنعت یکی از عوامل مهم توسعه اقتصادی در همه کشورها به حساب می‌آید که متاسفانه در کشور ما آنچنان که باید و شاید به آن توجه نشده است؛ بنابراین ایجاد کسب و کار های صنعتی در صورت داشتن دانش کافی و سرمایه های نسبتا زیاد، هم سبب ایجاد اشتغال پایدار برای جوانان منطقه می‌شود و هم سودآوری زیادی را به همراه خواهد داشت.

یک معدن خاک سرخ در شهرستان وجود دارد. این معدن بهره برداری شده[11]؛ ولی کارخانه فرآوری ندارد؛ بنابراین فراوری این معدن، می‌تواند ارزش افزوده زیادی را در حوزه صنعت داشته باشد.

یک مورد ناحیه صنعتی در شهرستان وجود دارد که واحدهای تولیدی زیادی در آن فعال بودند؛ ولی در حال حاضر غیرفعال هستند و فقط کارخانه های روکش لاستیک، کارخانه لبنیات و کارخانه تولید پوشاک فعالیت می‌کنند.

همچنین کارخانه تولید دارو اکسیر، کارخانه نساجی، کارخانه دارو سازی بانلوان برای داروهای دامی و کارخانه ظروف تلفون در خارج شهرستان و تولید لواشک، لوازم بهداشتی، کارگاه خیاطی لباس، کارخانه پلاستیک سازی، کارگاه خیار شور، کارگاه ترشیجات و کارخانه تولید سبد و کارتن در داخل شهرستان فعالیت می‌کنند[12].

تولید مبل و صنایع چوبی مانند منبت کاری و حصیر بافی نیز از از جمله مواردی است که هم اکنون در حال انجام است و قابلیت توسعه را دارد. دوزندگی لباس محلی و قلمه زنی هم در صورت بازاریابی و وجود نیروی کار، قابل توسعه است.

کشاورزی

صنایع

خدمات

ردیف

زراعت

باغداری

دامداری

طیور

شیلات

صنایع تبدیلی و تکمیلی

صنایع دستی

صنایع غذایی

صنعت

خدمات

1

کشت زعفران(1)

احداث باغ گردو(1)

پرورش گوسفند(1)

پرورش مرغ گوشتی(1)

پرورش ماهی قزل آلا(1)

بسته بندی برنج(1)

ورشوربافی(1)

فراوری سیب(1)

فراوری معدن(1)

بوم گردی(1)

2

کشت برنج(1)

احداث باغ بادام(1)

زنبورداری(1)

پرورش بوقلمون(1)

بسته بندی گوشت مرغ(1)

فرش بافی(2)

تولید رب(2)

مبل سازی(2)

ایجاد رستوران بومی(1)

3

کشت گیاهان دارویی(1)

احداث باغ گیلاس(2)

پرورش گاو بومی(2)

پرورش مرغ تخم گذار(2)

بسته بندی عسل(1)

گلیم بافی(2)

تولید سوسیس و کالباس(2)

4

کشت حبوبات(2)

احداث باغ زردآلو(2)

پرورش گاو هلشتاین(2)

پرورش شترمرغ(2)

بسته بندی خیارشور(1)

دوزندگی لباس محلی(3)

فراوری گیاهان دارویی(2)

5

کشت موسیر(2)

احداث باغ سیب(2)

پرورش بلدرچین(2)

بسته بندی ماهی(1)

حصیر بافی(3)

گلاب گیری(2)

6

کشت پیاز(2)

احداث باغ هلو(2)

پرورش کبک(3)

تولید کندو(2)

قلمه زنی(3)

تولید روغن گردو(2)

7

کشت یونجه(2)

احداث باغ آلبالو(2)

بسته بندی خشکبار(2)

منبت کاری(3)

فراوری بادام(2)

8

کشت گندم(3)

کاشت گل محمدی(2)

بسته بندی حبوبات(2)

تولید چیپس میوه(3)

9

کشت جو(3)

احداث گلخانه صیفی جات(2)

بسته بندی گوشت قرمز(2)

تولید آبمیوه(3)

10

کشت کلزا(3)

کاشت سبزی جات(3)

تولید و بسته بندی کمپوست(2)

تولید آرد(3)

11

کاشت هندوانه(3)

فراوری پوست دام(3)

شیرینی پزی(3)

12

کاشت خربزه(3)

تهیه نان(3)

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

 

مشاغل	مزیت
پرورش گوسفند	1
زنبورداری	2
فراوری سیب	3
بسته بندی برنج	4
کشت زعفران	5
بسته بندی گوشت مرغ	6
کشت برنج	7
احداث باغ گردو	8
بوم گردی	9
پرورش مرغ گوشتی	10
تولید سوسیس و کالباس	11
کشت گیاهان دارویی	12
پرورش بوقلمون	13
پرورش ماهی قزل آلا	14
ورشور بافی	15
بسته بندی عسل	16
پرورش گاو هلشتاین	17
تولید رب	18
فراوری گیاهان دارویی	19
بسته بندی ماهی	20
گلیم بافی	21
احداث رستوران بومی	22
احداث باغ بادام	23
کشت حبوبات	24
احداث باغ گیلاس	25
احداث باغ زردآلو	26
پرورش گاو بومی	27
گلاب گیری	28
تولید روغن گردو	29
بسته بندی خیارشور	30
بسته بندی خشکبار	31
کشت پیاز	32
کاشت گل محمدی	33
احداث باغ آلبالو	34
پرورش شتر مرغ	35
فرش بافی	36
فراوری معادن	37
فراوری بادام	38
بسته بندی حبوبات	39
تولید کندو	40
تولید و بسته بندی کمپوست	41
بسته بندی گوشت قرمز	42
پرورش مرغ تخم گذار	43
پرورش بلدرچین	44
تولید مبل	45
تولید چیپس میوه	46
تولید آبمیوه	47
احداث گلخانه صیفی جات	48
کشت یونجه	49
کشت موسیر	50

 

* این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) تهیه و تدوین شده است.