کهگیلویه
کهگیلویه شهرستانی در غرب استان کهگیلویه و بویراحمد است. بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهرستان، 131 هزار و 351 نفر (32 هزار و 457 خانوار) بودهاست. این شهرستان در قسمت گرمسیری استان واقع شده و تابستانهایی گرم و زمستانهایی معتدل دارد. کهگیلویه از شمال و شمال غرب به شهرستان های ايذه و بروجن، از شرق به شهرستانهای بوير احمد و چرام، از جنوب به شهرستان گچساران و از غرب به شهرستان های لنده و بهمئی محدود میشود.
مزیت های منطقه
مزيتسنجي و اولويتبندي كسبوكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام ميشود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسبوكار تدوين ميشود. اين شناسنامهها به عنوان ورودي به نرمافزار دادهشده و خروجي نرمافزار همپوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيتدار شهرستان است. اين اولويتبنديها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح ميشوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيتسنجي اصلاحشدهاست. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام ميشود. اين مصاحبهها پيادهسازي و ارزيابي ميگردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيتسنجي، مصاحبههاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت ميگيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دستيابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبهها و ليست مزيتسنجي حاصل ميشود. در ادامه تحليل شهرستان کهگیلویه ارائهشدهاست.
تعیین کسبوکارهای مزیتدار شهرستان
همانطوريكه در قسمت مقدمه اشارهشده مبناي تحليل، مصاحبهها و ليست مزيتسنجي است. از بررسي اين دو منبع رستههاي رايج و اولويتدار شهرستان تعيين شدهاست. مبناي اين اولويتبندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسبوكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيتسنجي دارند، است. در هر رسته كسبوكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شدهاست. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راهاندازي نشده و پتانسيل ايجاد آنها در شهرستان وجوددارد، اشاره شدهاست. مزيتهاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شدهاست.
- دامداری
- باغداری
- صنایع تبدیلی و تکمیلی
- زراعت
- خدمات
- طیور
- شیلات
- صنایع غذایی
- صنعت
- صنایع دستی
· دامداری
شهرستان کهگیلویه به واسطه برخورداری از آب و هوای معتدل و مراتع سرسبز و کوهستانی، ظرفیت های خوبی برای دامداری دارد. از آن جایی که حوزه دامداری با یکی از مهم ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصا منابع پروتئینی مرتبط میباشد، توجه به آن امری ضروری است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره وری در آن، می تواند از راهکارهای کاهش وابستگی به درآمد نفتی باشد و عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی کشور محسوب شود.
در سالهای اخیر پرواربندی گوسفند به دلیل سودآوری بالا و ریسک کم، طرفداران بسیاری پیدا کرده و با اقبال عمومی مواجه شده است. از مزیتهای اقتصادی این کسب و کار می توان به اشتغال زایی در مناطق مختلف، تولید گوشت مرغوب و پشم اشاره نمود. گوسفند در مقايسه با ساير حيوانات به جيره نگهدارى کمترى احتياج دارد و بيشتر غذاى دريافتى را صرف رشد و نمو مىکند همچنین نسبت به سایر دامها مثل بز و طیور، مقاومت خوبی به بیماریها و شرایط نامناسب رطوبتی و دمایی دارد؛ بنابراین میزان تلفات در این دام بسیار پایینتر بوده و ضرر اقتصادی کمی را از این جهت به دامدار وارد میکند. پرواربندی گوسفند نیاز به تجهیزات ارزان قیمتی داشته و به دلیل ریسک کم و بازگشت سریع سرمایه در کوتاه مدت، از جذابیت مالی مطلوبی برخوردار است. طرح پرواربندی گوسفند از نظر اقتصادی ظرفیت بالایی داشته و به دلیل نیاز مداوم بازار به گوشت گوسفند و میزان تولید کم آن در داخل کشور، تقاضا برای گوشت گوسفند پا برجا است و هر میزان تولید به راحتی به فروش خواهد رسید. از این رو بحث رقابت در این حوزه چندان مطرح نبوده و جزء دغدغههای پرورشدهندگان نیست. با توجه به مزیت های مطرح شده طرح پروار بندی گوسفند مزیت دارد. طبق بررسیهای صورت گرفته پرورش گوسفند بهمنی، لری بختیاری و افشاری قابل سرمایهگذاری است. گوسفند بهمنی، بومی استان کهگیلویه و بویر احمد است که در دسته گوسفندان گوشتی قرار میگیرد.
گوسفند لری بختیاری گونهای از نژادهای گوسفندان ایرانی است که در مناطق لرنشین و به خصوص منطقهی چهارمحال و بختیاری پرورش داده میشود. به طور کلی این گوسفند را در دسته گوسفندان گوشتی قرار میدهند. تمایز گوسفند لری بختیاری نسبت به دیگر نژادهای گوسفندان ایرانی در این است که در پشت دست و پا، حتی جلوی پوزه، دور چشم ها و روی گوش های آن لکه هایی به رنگ قهوه ای تیره یا مشکی دیده می شود
گوسفند افشاری یکی از نژادهای بسیار مهم گوسفند داشتی است که بومی استان زنجان است. مدیریت پرورشی بهینه این نژاد می تواند سودآوری واحد گوسفندداری را افزایش دهد. دلایل زیادی باعث شده است که امروزه گوسفندان نژاد افشاری جزء پر فروش ترین گوسفندان باشند. این نژاد به آب و هوای سرد عادت داشته و دارای جثه ای بزرگی است. گوسفند افشاری جزء گوسفندان سنگین دنبه کشور محسوب میگردد. سرعت رشد بالا، تولید شیر خوب و پرچرب و بهترین گوشت قرمز (که باعثشده است که جزء گوسفندان دو منظوره گوشتی – شیری قرار بگیرد.)، بهبود کمی و کیفی پشم گوسفند، سازگاری و عادت پذیری با شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر، قدرت راهپیمایی و کوه پیمایی خوب، توان چند قلو زایی، مقاومت در برابر امراض و انگلهای منطقه و بالا بودن ضریب تبدیل و داشتن بازده اقتصادی مطلوب از جمله مزایای پرورش گوسفند افشاری است.
طبق بررسی های انجام شده مجوز برای احداث دامداری صنعتی و حتی نیمه صنعتی دام سبک و سنگین به آسانی اخذ می شود و با توجه به اصولی بودن این روش و رعایت بهداشت پیشنهاد می شود تا این کسب و کار به شکل صنعتی اجرا شود.[1]
پرواربندی گوساله به جهت تامین گوشت قرمز از دیگر طرح های قابل اجرا در شهرستان کهگیلویه است. مزایای ورود به عرصهی پرواربندی گوساله دارای جنبه های مختلف است. از یک طرف، از پوست گاو گوشتی در چرمسازی استفاده میشود؛ از طرف دیگر از گوشت آن جهت استفاده در تغذیه انسان بهره برداری می شود. همچنین برای جلوگیری از واردات گوشت گوساله از کشورهای دیگر، تولید آن اهمیت دارد.
در رابطه با پرورش گاو شیری، در شهرستان کهگیلویه، می توان به پرورش گاو شیری هلشتاین و سمینتال پرداخت. گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می کند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد و درصد پروتئین آن ۳ درصد است. گاو سمینتال جزء بهترین گاو های شیری و گوشتی جهان است. افزایش وزن روزانه فوقالعاده و گوساله دهی با فاصله 365 روز، مقاومت بالا نسبت به بیماریهای عفونی و متابولیکی، عمر مفید بالا، مدیریت آسان این نژاد و همچنین سازگاری بسیار خوب و قابل توجه با محیط پرورش همان چیزی است که یک دامدار برای بقاء و پیشرفت به آن نیاز دارد. یکی دیگر از مزایای پرورش گاو سمینتال، به صرفه بودن در شرایط اقتصادی فعلی است زیرا این گاو با دادن کمترین علوفه و کنسانتره، بیشترین میزان شیر و گوشت را میدهد.
الاغ حیوانی است که تا سال ها برای بارکشی در مسیرهای سخت و کوهستانی مورد استفاده قرار می گرفت. امروزه با پیشرفت طب سنتی و آگاهی از فواید فراوان شیر الاغ، این حیوان نیز وارد حیطه دامپروری شده است. با توجه به قیمت بالای شیر این حیوان و نیز فراوری و صادرات شیر الاغ بصورت پنیر به کشور های اروپایی می توان به سود قابل توجهی دست یافت. همچنین این کسب و کار در مراحل مختلف تولید و نگهداری با مشکلات زیادی مواجه نیست و نیاز به تخصص و مهارت خاصی برای راه اندازی ندارد. ویژگیهای اقتصادی پرورش الاغ تنها به پنیر و پوست این حیوان ختم نمیشود، فضولات الاغ که با نام «عنبرنسارا» شناخته میشود، خواص درمانی دارد و در طب سنتی مورد استفاده قرار میگیرد. این شغل برای محرومیت زدایی و ایجاد کسب وکار در مناطقی که فرصت های شغلی چندانی ندارد بسیار مناسب بوده و باتوجه به سود قابل توجهی که دارد، در این شهرستان نیز پیشنهاد می شود. البته پرورش الاغ در اولویتهای آخر این حوزه قرار میگیرد.
به طورکلی بز بهعنوان یک حیوان اهلی نشخوارکننده جهت تولید شیر و گوشت در مناطق مختلف پرورش داده میشود. جثه کوچک، کم توقع بودن و مقاومت در برابر بیماریها و شرایط سخت محیطی، باعث شده تا بز بهعنوان حیوانی محبوب در بین دامداران تلقی شود. در نقاط مختلف از این حیوان علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده میشود. پرورش بز سانن از جمله مشاغل مزیتدار در شهرستان است. بز سانن یک نژاد شیری پرتولید است که نسبت به بزهای بومی، تولید شیر بسیار بیشتری دارد و میتواند بخشی از نیاز کشور به شیر و پروتئین حیوانی را تأمین نماید. نرخ تبدیل مواد خوراکی به شیر در بزهای سانن بالاتر میباشد که این امر موجب افزایش بازدهی بز سانن از خوراک مصرف شده توسط آن میشود. کسب و کار پرورش بز سانن موجب اشتغالزایی و رغبت بیشتر جوانان به امر دامپروری میشود. هر کیلوگرم شیر بز با قیمت بیشتری نسبت به شیر گاو فروخته میشود و در نقاط مختلف کشور طرفداران خاص خود را دارد.
پرورش زنبورعسل به دلیل وجود مراتع در شهرستان قابل سرمایهگذاری است. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده ارزش اقتصادی پرورش زنبور عسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبورعسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز فکر کرد و به سود خوبی دست یافت. در مناطق گرمسیری از هر کندو یک بچه کندو گرفته می شود. در ضمن محصول مزرعه پرورش زنبور عسل صرفاً کندو و عسل نیست؛ موم، زهر و ژل آن نیز قابل فروش است.
· باغداری
باغداری یکی از مشاغل موجود در شهرستان کهگیلویه است که قابلیت توسعه دارد. افزایش باغداری، علاوهبر اشتغالزایی، به اقتصاد و فضای کسب و کار شهرستان رونق میبخشد. کشاورزی و ازجمله باغبانی در توسعه ملی و افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی موثر است.
گياهان براي داشتن رشد مطلوب نياز به شرايط خاصي از نظر شدت نور، دماي روزانه، دمايشبانه، ميزان رطوبت نسبي هوا و رطوبت خاک دارند. براي توليد و پرورش تجاري گياهان با کيفيت بالا و در تمام طول سال بايد شرايط محيطي مطلوب مهیا شده و عوامل خسارت زا نظير آفات و بیماری ها، باد، طوفان هاي ويرانگر، سرما و يخبندان و ...کنترل شوند. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل درآورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد. گلخانهها که از نظر اندازه متغیرند گیاهان را از سرمای بیش از حد زمستان یا گرمای بیش از حد تابستان حفظ میکنند. کشاورزی در گلخانه ها نسبت به کشاورزی در فضای آزاد و در زمین های کشاورزی دارای دردسر و مشکلات کمتری است، به علاوه بازه ی زمانی برای به ثمر نشستن و برداشت محصولات نیز نسبت به کشاورزی سنتی، کوتاه تر است. شهرستان کهگیلویه، از ظرفیتهای خوبی برای احداث گلخانه برخوردار است که میتوان در این زمینه سرمایه گذاریهایی انجام داد. احداث گلخانههایی با هدف تولید سبزیجات خوراکی، گل و گیاه زینتی، صیفی جاتی نظیر خیار،گوجه فرنگی، بادمجان و فلفل دلمه ای و گلخانه تولید توت فرنگی مزیت دارد. لازم به ذکر است که هرساله می توان محصول متفاوتی در گلخانه تولید کرد که این موضوع بسته به بازارسنجی و علم شخص می تواند تغییر کند.
انگور از مهمترین محصولات باغی است که هم به لحاظ سطح زیر کشت و هم ارزش اقتصادی و تغذیهای، موردتوجه کشاورزان و کارآفرینان است. زیبایی، تنوع رنگ، طعم و مزه، ارزش غذایی، خواص دارویی و وجود فرآوردههای تبدیلی چون کشمش، شیره انگور، روغن هسته انگور، کنسانتره، آب انگور، سرکه، آبغوره، داروهای تقویتی و مواد آرایشی بهداشتی، همچنین توصیههای دینی و مذهبی، انگور را به یک میوه استثنایی و بینظیر تبدیل کرده است؛ بنابراین در بین مردم طرفداران زیادی دارد و بازار مصرف این محصول به صورت محصولات فراوری شده و تازه خوری فراهم است. پرورش انگور علاوه بر اشتغالزایی، یکی از محصولات ارزآور کشور است و میتواند در توسعه صادرات غیرنفتی در بخش کشاورزی، سهم بسزایی داشته باشد.
احداث باغ زیتون نیز در منطقه کهگیلویه باتوجه به اقلیم گرمسیری که دارد، بسیار مناسب است. زیتون به موجب مقاومت به کمآبی، سازگاری با خاکهای فقیر و کم بازده و تولید محصول ارزشمند، از نظر اقتصادی حائز اهمیت میباشد و به محصول ثروتمند خاکهای فقیر مشهور است. زیتون به دلیل استقامت و طول عمر و سازش با محیطهای مختلف به دیگر درختان برتری دارد تا جایی که علاوه بر کشت در باغات و اراضی کشاورزی در توسعه فضای سبز شهری نیز از این درخت استفاده میشود. زیتون علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیتهای اقتصادی ارزشمندی از جمله تولید روغن، کنسرو زیتون، کمک به معیشت کشاورزان با زیر کشت بردن اراضی کم بازده فقیر و شور، اشتغالزایی (جذب قابلملاحظهای از جمعیت جویای کار) و جلوگیری از مهاجرت است. لازم به ذکر است که طبق بررسی های انجام شده، زیتون تولیدی مناطق گرمسیری، دارای درصد بیشتری از روغن است و این موضوع می تواند سوددهی طرح را بیشتر کند.
با توجه به موضوع مهم کمآبی، کاشت درختان دیم و همچنین محصولات دیم بسیار پراهمیت و موردتوجه است. از درخت بادام بهعنوان یک درخت مقاوم در برابر خشکی یاد میشود و در شرایطی که بیآبی وجود دارد، درخت بادام میوه خوبی میدهد و همچنین ازلحاظ شرایط کاشت در زمینهای آهکی هم تا حد زیادی مقاومت دارد. با توجه به موارد گفته شده و ارزش افزوده خوبی که کاشت این محصول دارد، ایجاد باغات بادام، سوددهی خوبی را خواهد داشت.کاشت این درخت در شهرستان می تواند موفقیت آمیز باشد و قابلیت گسترش دارد.
شهرستان، ظرفیت های بسیارخوبی برای احداث باغات پسته دارد وتولید این محصول در این منطقه توجیهی اقتصادی دارد. اصولا درخت پسته از ۷ تا ۹ سال پس از کاشت نهال و پیوند، شروع به دادن محصول مینماید. کسانی که قصد احداث باغ پسته را دارند برای داشتن سود اقتصادی باید کمی صبور باشند. بهترین خاک برای کاشت درخت پسته، خاک رسی یا شنی است. کیفیت آب مصرفی برای آبیاری درخت پسته به گونه ای است که در کاشت سایر محصولات کشاورزی با آن آب غیر ممکن یا غیر اقتصادی است. آگاهی از اقلیم و آب و هوای مناسب برای درخت پسته یک امر حیاتی قبل از احداث باغ است. شرایط مناسب آب و هوایی برای کاشت نهال پسته اقلیم گرم و خشک در تابستان (گرمای سوزان نباشد) و زمستان سرد و معتدل است. انتخاب پایه مناسب نکته دیگری است که لازم است درنظر گرفته شود. یک پایه پسته قوی و ایده آل باید نسبت به بیماری های مختلف مقاوم و دارای رشد بالایی باشد، همچنین مقاومت و سازگاری زیادی در برابر کم آبی و شوری داشته باشد. محصول پسته به لحاظ اهمیتی که اندام های مختلف گونه های متعدد درختان پسته از نظر خوراکی و صنعتی دارد همواره حائز اهمیت فراوانی بوده و انسان از میوه، پوست، هسته، برگ، ساقه و حتی صمغ آن نیز استفاده می برده است.
کاشت گل محمدی از جمله مشاغل مزیتدار در شهرستان است. گل محمدی، گیاهی مقاوم به کم آبی، آفات و امراض است، که علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیتهای اقتصادی فراوانی مانند ارزش صادراتی، جذب گردشگر و اشتغال زایی است. غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و اسانس، فرآوردههای برگرفته از گل محمدی است که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کشورهای دیگر را دارا است.
کاشت درخت اکالیپتوس در شهرستان جواب میدهد. درخت اکالیپتوس از درختان عظیم و سریع الرشد است که به صورت گسترده در نواحی گرمسیری، نیمه گرمسیری و معتدل کشت میشود. اکالیپتوسها که امروزه به صورت عمده به عنوان منبع تولید چوب کاغذسازی، هیزم، ذغالچوب، تیرهای تونلی، تخته خرده چوب و اسانسهای روغنی کاشته میشوند، به عنوان یکی از منابع عمده مولد فیبر جهت ساخت کاغذ سفید کرافت و در نهایت، تولید کاغذ چاپ و تحریر با کیفیت عالی شناخته شدهاند. کاشت اکالیپتوس در خاکهای شور و کمبازده بسیار ارزشمند است و توصیه میشود. جنس اکالیپتوس با توجه به تنوع فراوان منابع ژنتیکی و مقاومت در برابر سرما، گرما، شوری و خشکی از یک طرف و تولید سریع و مطلوب چوب در دوره کوتاه مدت سه تا پنج ساله از طرف دیگر، بهترین گزینه برای کشت به صورت وسیع در اراضی کمبازده، به ویژه با استفاده از هرزآب و فاضلاب است.
همچنین در این شهرستان ظرفیت بالایی برای تولید آلوئه ورا وجود دارد. گونه های مختلف آلوئه ورا گیاهانی مقاوم به گرما، خشکی، بیماریها، آفات و حتی شوری هستند. علت مقاومت زیاد آن ها ساختار مرفولوژیکی این گیاه است و بذر آن ها نیز در شرایط اقلیمی مناسب و در دمای 21درجه سانتی گراد سبز می شوند. البته این گیاهان به سرمابسیار حساس هستند به طوریکه در دردمای زیر 10درجه سانتی گراد رشد آن ها متوقف می شود. آلوئه ورا به رطوبت بالا، آب ایستایی و آبیاری زیاد حساس است. از این رو آبیاری گیاهان باید زمانی انجام شود که خاک آن ها کاملا خشک شود. چنانچه این گیاه در مناطق گرم و خشک کاشته شود باید تحت آبیاری به موقع قرار بگیرد. آلوئه ورا را در هر نوع خاکی می توان کاشت ولی خاک های سبک که از زهکشی مناسبی برخوردار باشند برای کاشت این گیاه توصیه می شود. بازار و جایگاه آلوئه ورا در کشور جدید بوده و آن چنان که باید جایگاه خود را پیدا نکرده است اما این گیاه از اندک گیاهان دارویی است که علاوه بر مصرف دارویی در حوزه های آرایشی (مایع، ژل، کرم، لوسیون) و تغذیه ای (عصاره و نوشیدنی) نیز کاربرد دارد.
احداث باغ انار از دیگر مشاغل پیشنهادی در شهرستان کهگیلویه است. نهال انار حداقل سه سال نیاز به رشد دارد و از سال چهارم به بعد شروع به باردهی می کند. درخت انار بیش از 40 سال عمر مفید داشته و در مقابل کم آبی مقاوم است؛ اما میزان و نوع آب در کیفیت و کمیت میوه آن تاثیر مهمی دارد. مصرف انار در سال های اخیر افزایش یافته است. خواص این میوه و ابعاد مختلف محصولی آن از دلایل افزایش مصرف است. از انار در تولید داروهای تقویتی و صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. مصرف رب و آب انار نیز از گذشته رواج داشته و در سال های اخیر به اشکال متنوع و بهتری انجام می شود. کاشت انار فعالیتی درآمدزا است که با ارزیابی نیاز بازار، به روز رسانی فرآیند بسته بندی و جابجایی و ... می توان درآمد آن را افزایش داد.
شهرستان کهگیلویه شرایط مساعدی برای احداث باغ مرکبات دارد. درحال حاضر باغات پرتقال از ارقام والنسیا و تامسون، نارنگی خارو و لیمو ترش ارقام سنگی و امانی وجود دارد و هرساله محصول مرغوبی از آن ها برداشت می شود. با توجه به فراهم بودن بستر در صورت تمایل می توان نسبت به احداث این باغات اقدام نمود.
· صنایع تبدیلی و تکمیلی
با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسیها نشان میدهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل میشوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ میدهد؛ اما مصرف آنها در طی سال صورت میپذیرد. لذا صنایع تبدیلی میتواند زمان استفاده را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغالزایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات میگردد.
باتوجه به تولیدات متنوعی که در شهرستان کهگیلویه در زمینه کشاورزی صورت می گیرد، راه اندازی سردخانه به منظور ذخیره سازی و نگهداری محصولات کشاورزی اهمیت بالایی دارد. از مهمترین مزایای استفاده از سردخانه میوه و سبزی می توان به جلوگیری از فساد محصول اشاره کرد. روند انواع فسادها از قبیل فساد فیزیکی، فساد شیمیایی یا تغییر رنگ محصول، فساد ناشی از وجود میکروارگانیسم ها و غیره با نگهداری در سردخانه ها به شدت کند شده و حفظ کیفیت محصول در زمان طولانی تر حاصل می گردد. از دیگر مزایای با اهمیت احداث سردخانه میوه، کنترل قیمت بازار است. ذخیره کردن میوه در سردخانه موجب می شود در ماه هایی که مصرف میوه بسیار است و فصل برداشت آن محصول خاص نیست، بازار با کمبود مواجه نشده و حباب قیمت ایجاد نگردد. در واقع با ساخت سردخانه میوه تعادلی در عرضه و تقاضا ایجاد می گردد و موجب خواهد شد از افزایش بی رویه قیمت که به ضرر مصرف کننده است و از کاهش بیش از حد آن که به ضرر باغداران است جلوگیری به عمل آید؛ بنابراین نقش سردخانه های میوه جات به عنوان حد واسط بازار و باغداران در این بین بسیار پر رنگ و حیاتی است.
باتوجه به جمعیت دامی موجود در شهرستان و نیاز این دامها به استفاده از خوراک صنعتی، می توان در جهت احداث واحدی در زمینه تولید خوراک دام فعالیت نمود. با اجرای پروژه های صنعتی که از ضایعات کشاورزی و… خوراک دام تولید شود، هم غذای مورد نیاز دامها تأمین می شود و شهرستان را به خودکفایی سوق می دهد و هم استفاده از مواد اولیه ارزانتر در تولید این محصول سبب خواهد شد تا قیمت تمام شده آن پایین تر و در نتیجه قیمت فروش آن نیز پایین باشد. تولید خوراک دام می تواند زمینه اشتغال خوبی را به طور مستقیم و غیر مستقیم برای افراد ایجاد کند.
راه اندازی خط تولید و بسته بندی عسل یکی از بهترین راهکارهایی است که میتوان به کمک آن یک منبع درآمد پایدار ایجاد کرد. ویژگی مهم عسل آن است که این ماده طبیعی به دلیل نداشتن آب، به شرط دوری از رطوبت، در مدت طولانی فاسد نمیشود. این ماده فقط در صورتی ارزش غذایی خود را از دست میدهد که بیش از ۶۰ درجه، حرارت ببیند. البته برای حفظ قدرت ضد میکروبی عسل باید آن را در مکانی تاریک و یا در ظرف شیشه ای مات یا تیره خارج از یخچال نگه داشت. نگهداری عسل در ظروف فلزی برای مدت طولانی مناسب نیست. بدین منظور امروزه بسته بندی عسل به شکل های جذاب، خلاقانه و مناسب جهت نگهداری رو به افزایش است. بستهبندی های شکیل، باعث جذب بیشتر مشتری و همچنن تسهیل در حمل و نقل عسل میشود؛ لذا کار کردن در حوزه بسته بندی عسل تولیدی شهرستان علاوه بر سودآوری باعث ایجاد اشتغال پایدار میشود. فراوانی عسل تولید شده در سطح استان و شهرستان امکان راه اندازی این کسب و کار را به افراد می دهد و می تواند سود خوبی عاید شخص کند.
لازم به ذکر است در صورت دقت نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه انداری این مشاغل مهم است.
· زراعت
یکی از اساسیترین عوامل مؤثر در نوع معیشت ساکنان هر منطقه، موقعیت جغرافیایی آن است که استان کهگیلویه و بویراحمد به علت موقعیت خاص اقلیمی از یک تنوع آبوهوایی منحصربهفردی برخوردار است.این تنوع بینظیر آبوهوایی موجب شده تا این استان بهعنوان یکی از استانهای چهار فصل ایران مطرح باشد، بهطوریکه در این استان میتوان اقلیمهای آبوهوایی مختلف را مشاهده کرد. این تنوع آبوهوایی موجب شده است تا استان حاصلخیز کهگیلویه و بویراحمد خصوصا شهرستان کهگیلویه استعداد کشت انواع محصولات مختلف را داشته باشد که زعفران یکی از این محصولات است که در سالهای اخیر، با کشت بهصورت پایلوت نتایج درخور توجهی را در اختیار محققان قرار داده است. مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد است و به آب کمی نیاز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند. ایران اولین کشور تولیدکننده زعفران است که قریب به 90 درصد از زعفران جهان را تأمین می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و نه تنها می تواند نیاز منطقه زیرکشت را تامین کند بلکه درسراسر ایران نیز مشتری دارد.
کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آنها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی های زیست محیطی می گردد. با توجه به آنکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، نیاز گیاه به آب کم میباشد و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های منطقه نقش موثری داشته باشد. همچنین برگردان بقای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهادههای خوراکی دام و طیور متداول است. روغن کلزا ازجمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع شده مورد استقبال قرارگرفته است. تحقیقات دانشمندان نشان میدهد که دانه کلزا 40-30 درصد روغن و کنجالهاش50-40 درصد پروتئین دارد. با توجه به اینکه این محصول در منطقه کشت شده و بازدهی خوبی نیز داشته است، پیشنهاد توسعه کشت آن به علاقه مندان داده می شود.
کشت گیاهان دارویی در منطقه، به لحاظ دارا بودن شرایط جوی مناسب انجام میشود. امروزه افراد زیادی به استفاده از گیاهان دارویی متمایل شده اند.خواص بی نظیر این گیاهان و نداشتن عوارض جانبی ناشی از مصرف باعث شده تا افراد زیادی به صور مختلف از آن ها استفاده کنند. به همین جهت به کشت گیاهان دارویی می توان به چشم یک مزیت پر سود نگریست.از آن جا که این گیاهان برای کشت مراقب خاص و شرایط حساسی نیاز ندارند، می توان روی کشت آن ها سرمایه گذاری کرد. از جمله گیاهان دارویی که می توان در شهرستان کهگیلویه کشت آن ها را انجام داد، آویشن،کنگر، نعنافلفلی، بابونه، موسیر،شاهدانه و... میباشند.
زیره سبز با کمترین نیاز آبی یکی از مهمترین انواع گیاه دارویی محسوب میشود که به سبب اهمیت، خواص دارویی و درمانی و نقش آن در ارزآوری، به عنوان طلای سبز شناخته شده است. با کشت این گیاه در مناطقی که با محدودیت آب مواجه هستند، میتوان به منظور افزایش بهره وری آب و توسعه پایدار بخش کشاورزی گام مؤثری برداشت. زیره گیاهی است که در برابر آفات مقاوم بوده و نیاز اندک به آب، دوره رشد کوتاه، خواص دارویی و درمانی و ایجاد تعادل زمانی فعالیت کشاورزان و ماشینآلات کشاورزی از مهمترین عوامل رغبت کشاورزان به کشت این محصول است.
علاوه بر کلزا، میتوان نسبت به کشت آفتابگردان نیز سرمایه گذاری کرد. آفتابگردان در دو نوع آجیلی و روغنی در شهرستان کاشته میشود. گل آفتابگردان گیاهی یک ساله است که کشت آن در هر شرایطی امکانپذیر بوده و فرآورده های حاصل از آن دارای مزیت اقتصادی فراوانی میباشد. این گیاه، یکی از نباتات روغنی مهم جهان است که از نظر تولید روغن، بعد از سویا در مقام دوم قرار دارد. آفتاب گردان های آجیلی از بازار پسندی ویژه ای برخوردارند. علاوه بر این، فراورده های جانبی آفتاب گردان به خصوص کنجاله آن باعث توجه هر چه بیشتر به زراعت این گیاه با ارزش شده است. کشت این گیاه در شهرستان کهگیلویه باتوجه به مزایای زیادی که دارد، پیشنهاد می شود.
سیر گیاهی است که نسبت به سایر محصولات آفت و بیماری کمتری دارد؛ بنابراین می توان آن را با دردسر کمتری به صورت کاملا ارگانیک تولید کرد. سیر از جمله محصولاتی است که می توان تمام مراحل کاشت، داشت، برداشت و انبارداری آن را مکانیزه نمود. آب موردنیاز برای تولید سیر از نزولات جوی تأمین میشود. باتوجه به نکات مطرح شده، توسعه کشت سیر از جمله گزینه های شغلی مناسبی است که سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت.
گیاه کینوآ از طرف سازمان خوار و بار جهانی به عنوان یک استراتژی برای امنیت غذایی دنیا معرفی شده است. درواقع گیاه کینوا یک گیاه شبه غله است که می تواند راه حل مناسبی برای مشکل کمبود غله باشد. تغییر آب و هوا به سمت گرم و خشک و شورشدن تدریجی خاک از سویی و تحمل گیاه کینوا در مقابل شوری، خشکی و یخ زدگی از سوی دیگر، بیانگر آن است که می توان از کینوا به عنوان گیاهی مناسب برای رسیدن به کشاورزی پایدار، تغذیه مناسب و تولید صنعتی استفاده کرد. دانه های این گیاه سرشار از پروتئین و یک جایگزین عالی برای برنج محسوب می شود. این غله ی کامل باعث ایجاد سیری طولانی مدت می شود. این گیاه به رشد در شرایط سخت مشهور است به همین دلیل یکی از بهترین گزینه ها برای بیابان زدایی محسوب می شود. باتوجه به مطالب گفته شده، گسترش کشت آن مزیت دارد.
کاشت کنجد به دلیل سازگاری محیطی، بازدهی بالا، مفید بودن برای خاک، نیاز به سرمایه اولیه کم و بازاریابی آسان، گزینه شغلی مناسبی است. کنجد از آن دسته گیاهانی محسوب می شود که با هر بار کشت و پرورش، محصول و بار قابل توجهی را به ارمغان می آورد. یکی دیگر از مزایای کاشت کنجد، صرفه جویی در منابع آب است. این گیاه قادر است تا با جذب رطوبت باقیمانده در خاک رشد کند. همین امر موجب سازگاری کنجد با آب و هوای گرم می شود. ریشه های کنجد در بهبود ساختمان خاک و افزایش نفوذ پذیری آن نقش موثری داشته و به عنوان یکی از گیاهان مناسب برای تناوبهای زراعی در نظر گرفته می شود. همچنین در بعضی از مناطق این گیاه به عنوان کود سبز کاشته می شود. کنجد در روغن کشی (کنجد و ارده)، نانوایی و آجیل فروشی ها، تهیه عطرها، به عنوان حلال در داروسازی و... مورد استفاده قرار میگیرد. صادرات ارزش افزوده و فرآوری های کنجد، می تواند هدف تولید انبوه کشاورزان باشد. از همین رو نگرانی ها برای بازاریابی این محصول نسبت به سایر محصولات کاهش پیدا می کند. عمده مشکل کنجدکاران عدم وجود ماشینآلات کاشت و برداشت دانه های روغنی است که درصورت تامین این ماشین آلات، تولید کمی وکیفی محصول درسطح منطقه میتواند از رشد قابل توجهی برخوردار شود.
اسپرس و یونجه از جمله گیاهان علوفهای هستند که افزایش تولید آنها به دلیل رونق دامداری در شهرستان مزیت دارد. اسپرس گیاهی علوفه ای از تیره لگوم ها، به علوفه کوهستان معروف است. این گیاه در نقاطی که کشت یونجه و شبدر موفقیت چندانی ندارد عملکرد مطلوبی را از خود نشان میدهد.ترکیب ارزش غذایی اسپرس همانند یونجه است ولی از نظر پروتئین قابل هضم و واحد نشاسته، کمی پایین تر از یونجه قرار دارد. اسپرس گیاهی خوش خوراک برای گاوها و گوسفندان است و دام آن را با اشتها تغذیه می کند.
در میان گیاهان علوفه ای، یونجه به خاطر ارزش غذایی بالا و عملکرد خوب آن از اهمیت خاصی برخوردار است همچنین به علت وجود باکتریهای ریزوبیوم در ریشه های خود قادر به تثبیت ازت هوا بوده و به این طریق باعث باروری خاک می شود از طرفی دیگر گیاهی چندساله است و تا چند سال می توان برداشت انجام داد؛ بنابراین توسعه این کشت توجیه اقتصادی داشته و امکان تامین بخشی از علوفه مورد نیاز دام، فراهم میشود که علاوه بر ایجاد اشتغال مولد و حصول درآمد مناسب برای زارعین، در استفاده بهینه از ظرفیت های پرورش دام نیز موثر خواهد بود و نیاز شهرستان برای وارد کردن نهاده های مورد نیاز دام از سایر مناطق را برطرف خواهد کرد.
کشت حبوباتی نظیر نخود و عدس در شهرستان مزیت دارد. قرار دادن نخود و عدس در تناوب کشت گندم به علت افزایش ازت خاک باعث حاصلخیزی خاک میشود و میزان تولید گندم را بالا میبرد. همچنین بقایای این گیاهان باعث افزایش حاصلخیزی خاک می شود.
· خدمات
تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان کهگیلویه نیز ظرفیت های بسیارخوبی برای سرمایه گذاری در این زمینه وجود دارد.
شهرستان کهگیلویه با مرکزیت شهر دهدشت، مهد فرهنگ و تمدن این خطه است که وجود آثار فرهنگی و باستانی متعدد بیانگر این ادعاست. علاوه بر این، شهرستان کهگیلویه به واسطه موقعیت کوهستانی، درههای عمیق، کوههای بلند و رود خروشان مارون، جایگاه مناسبی برای پیدایش و رشد تمدن های نخستین و محلی ایمن برای تمدن های آسیب دیده و ناتوان شده روزگار کهن بوده است. بافت تاریخی شهر دهدشت مهمترین و کهن ترین اثر تاریخی در این شهرستان است که گنجینه ای از معماری اسلامی دوران صفویه به شمار می رود. شهر تاریخی بلاد شاپور به دلیل وجود بارگاه هفت امامزاده در آن، به شهر "هفت گنبد" نیز مشهور است. از جاذبه های بی بدیل این شهرستان می توان آبشار کمر دوغ را نام برد که از جمله مهمترین جاذبه طبیعی و گردشگری شهرستان کهگیلویه به شمار می رود. این آبشار هفتمین آبشار مرتفع کشور است که بواسطه ارتفاع، ریزش آب آن سفید رنگ و دوغ مانند است و به همین واسطه آن را آبشار کمر دوغ می نامند. از ويژگي هاي منحصربه فرد اين آبشار، نمکي بودن آب اين چشمه است، زيرا در مناطق کوهستاني کهگيلويه و بويراحمد به ندرت چشمه اي نمکي يافت مي شود. کوه خائیز با ارتفاع 1960 متر از سطح دریا در جنوب غربی شهر کهگیلویه واقع شده که یک ضلع آن را سد مارون تشکیل می دهد. این کوه که دارای پوشش جنگلی متنوعی از جمله بلوط، ارزن، بادام کوهی، زالزالک، کلخونک و پسته وحشی است، هفت چشمه و چند باغ قدیمی و دو قلعه به نام های بالون نشین و پیر سوزنی در آن وجود دارد و جزء مناطق حفاظت شده استان نیز به شمار می رود.
با وجود جاذبه های تاریخی و طبیعی متعدد و قرارگرفتن شهرستان کهگیلویه در مسیر استان های مجاور، راه اندازی طرح های گردشگری می تواند با موفقیت زیادی مواجه شود که از جمله آن می توان به راه اندازی اقامتگاه های بومگردی و رستوران های سنتی متناسب با آداب و فرهنگ مردم منطقه پرداخت و در ایامی که مهمانان زیادی به شهرستان سفر می کنند، بدین وسیله از آن ها استقبال کرد.
رستورانهای بومی، مکانهایی با فضای سنتی و متناسب با آداب و رسوم هر منطقه است که در آنها بیشتر بهجای استفاده از میز و صندلیهای مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنیهایی مانند چای و قهوه نیز داده میشود. رستوران بومی جزء مهمترین نمادهای فرهنگی محسوب میشود و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذا های محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام میشود.
اقامتگاه بوم گردی فرصت مناسبی است تا مسافران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به اینکه علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق بیشتر شدهاست، گسترش این اماکن توجیه اقتصادی دارد.
· طیور
پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار است و سود بالایی به همراه دارد. با افزایش روزافزون جمعیت در راستای تامین نیازهای مردم میتوان واحدی در زمینه تولید گوشت سفید و پرورش مرغ گوشتی راه اندازی کرد. گوشت مرغ به سبب مزیتهای فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند مطرح و نیاز عمومی منطقه و کشور را در این زمینه مرتفع نماید. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم وبهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است.
پرورش مرغ بومی با سرمایه کم و درآمد بالا در جهت خودکفایی خانوادهها از لحاظ تأمین گوشت و تخممرغ و همینطور به عنوان شغل دوم پیشنهاد میشود. پرورش مرغ بومی نسبت به مرغ صنعتی تلفات کمتری دارد. مرغ بومی نسبت به بیماریها، گرما و سرما مقاوت بیشتری دارد و این امر باعث سود دهی بیشتر می شود. هرچند تلفات در مرغداری ها اجتناب ناپذیر است اما در صورت رعایت بهداشت و واکسیناسیون می توان مرگ و میر مرغ ها را به حداقل رساند. اگر در پرورش مرغ بومی یا همان مرغ محلی از تجهیزات مدرن استفاده شود، سود بیشتری نصیب پرورش دهنده می شود. اما با خلاقیت می توان تجهیزات پرورش شامل: آبخوری ، دان خوری ، لانه تخم گذاری و…را با وسایل ساده ساخت. درواقع با کمترین تجهیزات می توان به پرورش مرغ بومی پرداخت.
پرورش شترمرغ از دیگر مشاغل پیشنهادی در شهرستان است. شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشتهای قرمز محسوب میشود که نسبت به دیگر گوشتهای قرمز کم چربتر و سالمتر است به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش3 برابر چرم گاو است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.
پرورش سایر ماکیان همچون کبک، بوقلمون و بلدرچین تخم گذار نیز دارای مزیت است و می توان با ایجاد واحد هایی در این زمینه پرورش آن ها را گسترش داد. البته باید به خاطر داشت که بحث بازاریابی در این زمینه اهمیت فراوانی دارد و باید شخص مشتریان خود را بیابد تا بتواند در مقیاس بزرگتری کار خود را انجام دهد.
محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب و قیمت بیشتر، مشتریان خاص خود را دارد. از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماریها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. با پرورش کبک بهصورت صنعتی میتوان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست. همچنین میتوان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه را دارد.
گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای است، محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد و مي تواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهادههای مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.
بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک، در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.
· شیلات
در زمینه پرورش ماهی، شهرستان ظرفیت چندانی ندارد اما اگر شخصی با اخذ مجوز و داشتن منابع آبی بخواهد اقدام به راه اندازی این کسب و کار کند، می تواند در زمینه پرورش ماهیان سردآبی فعالیت نماید. ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است. قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی با توجه به قیمت و طعم مناسب طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.
پرورش ماهی زینتی از دیگر مشاغل پیشنهادی در شهرستان است. شاید سالها قبل نگهداری ماهیان زینتی، موضوع چندان شایعی نبود و تنها عدهی معدودی در خانههای خود، آكواريوم و ماهی زینتی نگهداری میکردند؛ اما در سالهای اخیر، با توجه به رواج آپارتماننشینی و دور افتادن انسان از طبیعت، شرایط بهگونهای رقم خورده است که بازار ماهیان زینتی رونق گرفته و زمینهساز ایجاد مشاغل مختلف شده است. بهطوریکه امروزه در بسیاری از شهرها، چندین مغازه به خرید و فروش این آبزیان مشغول هستند. پرورش ماهیان زینتی نیاز به آب کمی دارد و میتوان از آبهای شهری برای تولید آنها استفاده کرد.
· صنایع غذایی
راهاندازی کسب و کار فراوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی محسوب میشود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن میکند.
تنوع تولید گیاهان دارویی نظیر آویشن زمینه را برای فرآوری این محصولات فراهم کرده است. فرآوری گياهان دارويي، علاوه بر ارزش افزوده، نياز به سرمايهگذاري زيادي نداشته و ميتواند نقش مهمي در کارآفرینی داشته باشد. یکی از فرآوریهای گیاهان دارویی تولید عرقیات است. تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده ای نمی باشد و می توان با سرمایهای اندک به این کسب و کار مشغول شد. خشک کردن و بستهبندی نیز از دیگر فرآوریهای گیاهان دارویی است که میتوان با فعالیت در آنها به سود رسید.
نیاز دیگر شهرستان کهگیلویه در این زمینه، احداث یک واحد کارخانه آرد است. با آسیاب کردن گندم، جوانه و سبوس یا همان پوسته از بخش آردی آن تفکیک میگردد و لذا آرد با توجه به میزان سبوس جدا شده از آن به انواع مختلفی تقسیمبندی میگردد. از انواع آرد میتوان به آرد قنادی، آرد ستاره، آرد سبوس گرفته و آرد کامل اشاره نمود و از این میان آرد کامل به لحاظ میزان سبوس بالای آن، دارای ارزش غذایی قابل توجهی است. باتوجه به سرانه مصرف آرد در شهرستان، فعالیت در این زمینه مزیت دارد.
شیر و فرآورده هاي آن از مهمترین اجزاي تشکیل دهنده جیره غذایی انسان است که از لحاظ ارزش غذایی از کلسیم، فسفر، ویتامین هاي مورد نیاز و پروتئین، غنی میباشد و همیشه استقبال بسیار خوبی از این نوع محصولات می شود. البته باید توجه داشت برای موفقیت در این زمینه باید به بالابردن توانایی رقابت با نشانهای تجاری معروف نیز فکر کرد. در حال حاضر واحدهایی به صورت سنتی در زمینه تولید لبنیات مشغول هستند اما باتوجه به کیفیت بالای محصولات تولیدی، با بازاریابی مناسب می توان در زمینه تولید لبنیات در مقیاس صنعتی فعالیت نمود.
تولید ماکارونی نیز جزء کسب و کارهایی است که آینده خوبی دارد. ماکارونی یکی از رایجترین غذاها در ایران محسوب میشود اما باز هم تبلیغات از مهمترین عناصر این شغل به حساب میآید. این روزها آن قدر تولیدات ماکارونی گسترده شده که برای فروش آن باید مهارت خاصی داشت. اما در هر صورت در کنار داشتن این مهارت باید راه های تبلیغاتی صحیح را نیز فرا گرفت. اولین و موثرترین تبلیغ همان بسته بندی جذابی است که می توان برای محصول طراحی کرد. معمولا این کسب و کار از یک کارگاه کوچک گرفته تا کارخانهای بزرگ، انتظارات تولید کننده را در خصوص سودآور بودن برآورده میکند و باتوجه به تولیدات گندم مرغوب در این منطقه می توان در زمینه تولید ماکارونی فعالیت نمود.
· صنعت
مشاغل صنعتی از مهم ترین عوامل توسعه اقتصادی کشور است. اما در کشور ما آن گونه که باید به آن توجه نشده است و لازم است از پتانسیل های هر شهرستان در این حوزه برای پیشرفت اقتصادی کشور استفاده شود. در شهرستان کهگیلویه، تعدادی واحد صنعتی در زمینه های مختلف وجود دارد اما پتانسیل های شهرستان نشان دهنده این موضوع است که همچنان برای ایجاد واحدهای صنعتی جدید ظرفیت وجود دارد.
تعداد بالای روزهای آفتابی در شهرستان کهگیلویه مخصوصا در فصل تابستان بستر مناسبی را برای راه اندازی نیروگاه خورشیدی فراهم ساخته است. در نیروگاه خورشیدی با استفاده از پنلهای خورشیدی، انرژی خورشید را به الکتریسیته یا همان برق تبدیل میکنند. کاهش بارش در سالهای اخیر و کمبود آب پشت سدها برای تولید برق، افزایش جمعیت و ساخت و ساز و در دسترس بودن نور خورشید بدون پرداخت هزینهای، سبب شده دولت اجازه اجرا و حمایت از طرح احداث نیروگاه خورشیدی را در خانه ها، کارخانه ها و... بدهد.
ازجمله واحدهای صنعتی که در شهرستان کهگیلویه فعال هستند می توان به: واحد تولیدی آجر، دستمال کاغذی، کارخانه آسفالت، پتروشیمی، شن و ماسه، تولید کفپوش سیمانی و... اشاره نمود.
· صنایع دستی
تولید صنایع دستی از گذشته تا به امروز یکی از راه های مهم کسب درآمد در کشور ما بوده است که متاسفانه اخیرا به علل مختلفی، بازارفروش آن دچار مشکل شده است. البته می توان با استفاده از طرح های به روز و مشتری پسند، بازارفروش این صنایع را حداقل در داخل کشور تقویت کرد.
قالیبافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. همچنین با تولید فرش با کیفیت می توان به صادرات در این زمینه فکر کرد. این کسب و کار را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.
کسب و کار شمع سازی از مشاغل خانگی پر درآمدی است که امروزه به علت خواص دارویی، خواص زینتی و زیبایی، بازار مصرفی بالا و پررونقی دارد. این کسب و کار از ریسک پایینی برخوردار است و چون مواد اولیه آن به راحتی تامین می شود، بازار مصرفی خوبی دارد (مواد اولیه شمع سازی، پارافین میباشد که ایران منابع سرشاری از پارافین را داراست). شمعسازی در مقیاس کوچک قابل انجام است و خطرهایی مثل بیماری و یا آب و هوای اقلیمی، کار و سرمایه را تهدید نمی کند. به همین خاطر می تواند از بهترین گزینه ها برای راه اندازی کسب و کار باشد و با بازاریابی مناسب سود خوبی را عاید شخص کند. در صورت تامین بازار میتوان این شغل را در مقیاسهای بزرگتر نیز راهاندازی کرد.
بسیاری از کسبوکارهای پررونق و با سرمایه اولیه اندک، ترکیبی از هنر، خلاقیت و دانش زنانی است که در بلندمدت خانوادههای بسیاری را تحت حمایت مادی خود قرار دادهاند. بسیاری از این کسبوکارها در کنج خانه و با کمترین میزان هزینه برای خانوادهها درآمدزایی میکند. تهیه زیورآلات رزینی از این دست مشاغل است. در این کسبوکار مجموعهای از زیورآلات اعم از دستبند، گردنبند که بیشتر به حالت رو مانتویی شناخته میشوند، پابند، سنجاقسینه، آویز ساعت و کیف و … ساخته میشود. تولید زیورآلات رزینی بیشتر از هر چیزی هنر و خلاقیت میطلبد و چون از جمله کسب و کارهای جدید است، می تواند درآمد زایی خوبی برای شخص داشته باشد.
تولید و پرورش گل و گیاه همیشه یکی از پر درآمد ترین مشاغل بوده است، امروزه نیز با توجه به آپارتمانی شدن منازل، تمایل به پرورش گیاهان داخل آپارتمان رو به افزایش است و تولید تراریوم چون نیاز به سرمایه و صرف وقت زیادی ندارد، می تواند به عنوان شغل دوم بسیار قابل تامل باشد و با صرف هفته ای یک روز زمان، به سوددهی قابل توجهی رسید. با ایجاد خلاقیت و ابتکار و هنر در کارها سود را می توان تا دو برابر هم افزایش داد.
در ادامه تحليل، مشاغل در ۱۰رسته، ذيل سه حوزه كشاورزي، صنعت و خدماتي دستهبندي شدهاست. در هريک از اين رستهها عناوين شغلي، بر اساس مزيت راهاندازي، از شماره ۱ تا ۴ اولويتبندي شدهاند(مزیتها براساس اهمیت رستهها و تعداد مشاغل پیشنهادی در هر رسته، شماره گذاری شده اند.).
کشاورزی |
صنایع |
خدمات |
||||||||||
ردیف |
دامداری |
باغداری |
زراعت |
شیلات |
طیور |
صنایع تبدیلی و تکمیلی |
صنایع غذایی |
صنعت |
صنایع دستی |
خدمات |
||
1 |
پرواربندی گوسفند (1) |
احداث گلخانه سبزیجات (1) |
کشت زعفران (1) |
پرورش ماهیان زینتی (1) |
پرورش مرغ بومی (1) |
احداث سردخانه (1) |
فرآوری گیاهان دارویی (1) |
راه اندازی نیروگاه خورشیدی (1) |
قالیبافی (1) |
احداث اقامتگاه بومگردی (1) |
||
2 |
پرورش گوسفند بهمنی (1) |
احداث گلخانه گل و گیاه زینتی (1) |
کشت کلزا (1) |
پرورش مرغ گوشتی (1) |
تولید خوراک دام (2) |
احداث کارخانه آرد (1) |
تهیه زیورآلات رزینی (2) |
راه اندازی رستوران با الگوی بومی (2) |
||||
3 |
پرورش گوسفند لری بختیاری (1) |
احداث گلخانه صیفی جات (1) |
کشت گیاهان دارویی (1) |
پرورش شترمرغ (2) |
بسته بندی عسل (2) |
تولید لبنیات (2) |
شمع سازی (2) |
|||||
4 |
پرورش گوسفند افشاری (1) |
احداث گلخانه توت فرنگی (1) |
کشت زیره سبز (2) |
پرورش کبک (3) |
تولید ماکارونی (3) |
ساخت تراریوم (3) |
||||||
5 |
پرواربندی گوساله (2) |
احداث باغ انگور (2) |
کشت کنجد (2) |
پرورش بوقلمون (3) |
||||||||
6 |
پرورش گاو هلشتاین (2) |
احداث باغ زیتون (2) |
کشت کینوا (2) |
پرورش بلدرچین (3) |
||||||||
7 |
پرورش گاو سمینتال (2) |
کاشت بادام دیم (2) |
کشت اسپرس (3) |
|||||||||
8 |
پرورش بز سانن (3) |
احداث باغ پسته (2) |
کشت یونجه (3) |
|||||||||
9 |
پرورش زنبور عسل (3) |
کاشت گل محمدی (3) |
کشت حبوبات (3) |
|||||||||
10 |
پرورش الاغ شیری (3) |
کاشت درخت اکالیپتوس (3) |
||||||||||
11 |
کاشت آلوئه ورا (3) |
|||||||||||
12 |
احداث باغ انار (3) |
|||||||||||
13 |
احداث باغ مرکبات (4) |
|||||||||||
مشاغل |
مزیت |
پرواربندی گوسفند |
1 |
پرورش گوسفند بهمنی |
2 |
احداث گلخانه صیفی جات |
3 |
پرورش گوسفند لری بختیاری |
4 |
احداث گلخانه گل و گیاه زینتی |
5 |
فرآوری گیاهان دارویی |
6 |
کشت زعفران |
7 |
پرورش گوسفند افشاری |
8 |
پرواربندی گوساله |
9 |
احداث گلخانه سبزیجات |
10 |
کشت کلزا |
11 |
احداث گلخانه توت فرنگی |
12 |
پرورش گاو هلشتاین |
13 |
احداث باغ انگور |
14 |
راه اندازی اقامتگاه بومگردی |
15 |
پرورش مرغ بومی |
16 |
احداث باغ زیتون |
17 |
کاشت بادام دیم |
18 |
پرورش گاو سمینتال |
19 |
احداث باغ پسته |
20 |
کشت زیره سبز |
21 |
پرورش بز سانن |
22 |
کاشت گل محمدی |
23 |
کاشت درخت اکالیپتوس |
24 |
پرورش زنبورعسل |
25 |
کاشت آلوئه ورا |
26 |
تولید خوراک دام |
27 |
احداث رستوران باالگوی بومی |
28 |
بسته بندی عسل |
29 |
کشت آفتابگردان |
30 |
پرورش مرغ گوشتی |
31 |
پرورش ماهیان زینتی |
32 |
فرآوری گیاهان دارویی |
33 |
احداث کارخانه آرد |
34 |
تولید لبنیات |
35 |
پرورش الاغ شیری |
36 |
احداث باغ انار |
37 |
کشت سیر |
38 |
پرورش شترمرغ |
39 |
تولید ماکارونی |
40 |
احداث باغ مرکبات |
41 |
کشت اسپرس |
42 |
کشت کبک |
43 |
راه اندازی نیروگاه خورشیدی |
44 |
پرورش بوقلمون |
45 |
کشت یونجه |
46 |
کشت حبوبات |
47 |
قالیبافی |
48 |
تولید زیورآلات رزینی |
49 |
شمع سازی |
50 |