نرماشیر

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب ‌وكارهاي موجود در هر شهرستان بر مبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌ وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده ‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افراد خبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌ شده ‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌ يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان نرماشیر ارائه ‌شده ‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همان‌طوري‌كه در قسمت قبل اشاره ‌شد مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده ‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌ وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌ وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌ است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌ است.

باغداری
دامداری
صنایع غذایی
صنایع تبدیلی و تکمیلی
زراعت
طیور
خدمات
صنعت
صنایع دستی
شیلات

 

· باغداری

شهرستان نرماشیر در زمینه تولید محصولات باغی دارای مزیت نسبی است و موقعیت آب و هوایی متغیر شهرستان نرماشیر سبب شده که سالانه محصولات متنوعی در این شهرستان‌ برداشت و صادر شوند. کشاورزی و از جمله باغبانی در توسعه ملی و افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی کمک می‌کند و مؤثر است. در یک نگاه کلی می‌توان گفت نقش کشاورزی و به خصوص باغبانی در این شهرستان می‌تواند در کاهش فقر بسیار مؤثر بوده و همچنین باعث کاهش درصد بیکاری جوانان باشد. باغداری در شهرستان نرماشیر در سطح مطلوبی انجام می‌شود و می‌توان نسبت به توسعه تولید محصولات باغی در این شهرستان اقدام کرد.

خرما عمده محصول باغی در شهرستان نرماشیر است و از کیفیت بسیار خوبی برخوردار می‌باشد. با توجه به بازدهی بسیار خوب خرما در شهرستان نرماشیر و مزایای حاصل از تولید آن، می‌توان نسبت به توسعه تولید این محصول اقدام کرد. خرما از جمله محصولات باغی است که با آب و هوای گرم و اقلیم جغرافیایی کویری سازگاری دارد. خرما میوه ای است با ارزش غذائی بالا که به علت دارا بودن مواد قندی قابل توجه (حدود 70 درصد) علاوه بر مصرف غذایی، در صنعت نیز موارد استفاده فراوان دارد. مصارف مختلف خرما در صنعت شامل موارد خوراکی مانند شیره، شهد، شکلات خرما و ... است. از ضایعات آن در ترکیب خوراک دام و طیور، از برگ خرما در ساخت انواع ظروف بافتنی، حصیر و از تنه و چوب خرما در کارخانجات نئوپان‌سازی و کاغذسازی و همچنین پوشش ساختمان‌ها و پل‌ها استفاده می‌کنند.

شهرستان نرماشیر تولیدات زیادی در زمینه مرکبات به ویژه پرتقال دارد. ارقام پرتقال تولید شده در این شهرستان، والنسیا، واشنگتن و محلی هستند. انواع دیگری از مرکبات مانند نارنگی، نارنج، لیموترش، لیموشیرین و گریپ فروت نیز در این شهرستان تولید می‌شود. با توجه به سازگاری انواع مرکبات با شرایط آب و هوایی این شهرستان و تولید محصول با کیفیت، می‌توان نسبت به توسعه تولید این محصولات اقدام کرد؛ اما طبق بررسی‌های انجام شده، تولید پرتقال و نارنگی از مزیت بالاتر و تولید گریپ‌فروت از مزیت پایین‌تری نسبت به سایر مرکبات برخوردار است. گریپ‌فروت میوه‌ای از خانواده مرکبات است که از پیوند پرتقال و دارابی به دست آمده است. این میوه شگفت انگیز نیز مانند لیموترش سرشاز از ویتامین C می‌باشد و در فصل پاییز و زمستان می‌توان از خواص دارویی آن برای بهبود سرماخوردگی بهره برد.

شهرستان نرماشیر در زمینه احداث گلخانه وضعیت مطلوبی دارد و با توجه به ظرفیت‌های این شهرستان قابلیت توسعه یا احداث گلخانه‌های جدید نیز در این شهرستان وجود دارد. در این شهرستان علاوه بر گلخانه‌های معمولی، گلخانه‌های هیدروپونیک نیز وجود دارد و محصولات گلخانه‌ای این شهرستان شامل صیفی‌جاتی مانند گوجه، خیار، بادمجان و فلفل است؛ بنابراین می‌توان نسبت به افزایش تولید آن‌ها در گلخانه‌های معمولی و هیدروپونیک اقدام کرد. گياهان براي داشتن رشد مطلوب نياز به شرايط خاصي از نظر شدت نور، دماي روزانه، دماي‌شبانه، ميزان رطوبت نسبي هوا و رطوبت خاک دارند. براي توليد و پرورش تجاري گياهان با کيفيت بالا و در تمام طول سال بايد شرايط محيطي مطلوب مهیا شده و عوامل خسارت‌زا نظير آفات و بیماری‌ها، باد، طوفان‌هاي ويرانگر، سرما و يخبندان و ...کنترل شوند. گلخانه محیطی است که به راحتی می‌توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل درآورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد. گلخانه‌ها که از نظر اندازه متغیرند گیاهان را از سرمای بیش از حد زمستان یا گرمای بیش از حد تابستان حفظ می‌کنند. کشاورزی در گلخانه‌ها نسبت به کشاورزی در فضای آزاد ریسک کمتری دارد، به علاوه بازه‌ی زمانی برای به ثمر رسیدن و برداشت محصولات نیز نسبت به کشاورزی سنتی، کوتاه تر است.

صیفی‌جاتی مانند گوجه فرنگی، خیار و بادمجان در فضای آزاد نیز کاشته می‌شوند اما با توجه به وجود کم آبی در شهرستان نرماشیر و بازدهی بیشتر تولید محصولات در فضای گلخانه‌ای، کاشت این محصولات در فضای آزاد، مزیت کمتری دارد و پیشنهاد می‌شود این محصولات در فضای گلخانه‌ای کشت شوند.

گل‌محمدی از دیگر محصولاتی است که به میزان خیلی کم در این شهرستان کاشته می‌شود و با توجه به سازگاری این محصول با شرایط شهرستان و مزایای حاصل از تولید آن می‌توان نسبت به گسترش سطح کاشت آن در این شهرستان اقدام کرد. گل‌محمدی گیاهی مقاوم به کم آبی، آفات و امراض است که علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی فراوانی مانند ارزش صادراتی، جذب گردشگر و اشتغال‌زایی می‌باشد. فرآورده‌های حاصل از گل محمدی غنچه خشک، گلاب، روغن و اسانس هستند که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کلیه کشورهای جهان را دارند. در مورد بازار جهانی نیز، پرورش و کشت گل محمدی، بیش از 30 میلیارد یورو در دنیا گردش مالی دارد؛ بنابراین فعالیت در زمینه کشت گل‌محمدی در شهرستان نرماشیر می‌تواند مزیت‌هایی داشته باشد.

زرشک از دیگر محصولات باغی است که به میزان خیلی کم در شهرستان نرماشیر کاشته می‌شود و با توجه به بازدهی این محصول در شهرستان مذکور، می‌توان نسبت به افزایش تولید آن اقدام کرد. میوه زرشک، بومی مناطق معتدل و نیمه استوایی اروپا، آسیا، آفریقا، آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی است. به دلیل خواص متعدد میوه زرشک و کاربردهای درمانی ریشه، ساقه و برگ آن، این محصول از اهمیت فراوانی برخوردار بوده و سال‌های زیادی است که در طب سنتی برای درمان اختلالات کبد و کیسه صفرا مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه عصاره‌های گیاه برای درمان ناراحتی‌های روده و عصب سیاتیک استفاده می‌شوند. زرشک در صنایع غذایی مانند تولید ژله، مربا، آبمیوه و ... نیزکاربرد دارد. زرشک از جمله درختچه‌های مقاومی است که می‌تواند در زمین‌های دارای آب شور قابلیت رشد و تولید داشته باشد؛ بنابراین کشت آن در این شهرستان، ضمن بالا بردن ظرفیت تولید محصولات کشاورزی، می‌تواند در حفاظت از خاک منطقه نیز مؤثر باشد.

سبزیجات در شهرستان نرماشیر، به مقدار کم کاشته می‌شوند؛ بنابراین می‌توان در زمینه توسعه تولید آن‌ها در این شهرستان اقدام نمود. به عنوان مثال شاهی، نعنا، اسفناج و ریحان انواعی از سبزجات تولید شده در این شهرستان هستند.

 

· دامداری

شهرستان نرماشیر یکی از قطب‌های اصلی دامپروری در استان کرمان محسوب می‌شود. دامداری به عنوان یکی از حوزه‌های بخش کشاورزی، به طور قابل توجهی در این شهرستان انجام می‌شود و انجام این حرفه سود اقتصادی مناسبی به همراه دارد. با توجه به این که حوزه دامداری در این شهرستان با یکی از مهم‌ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصاً منابع پروتئینی مرتبط می‌باشد، توجه به آن امری ضروری است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره‌وری در آن، می‌تواند از راهکارهای کاهش وابستگی به درآمد نفتی باشد و عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی در این شهرستان محسوب شود.

دامداری در شهرستان نرماشیر از رونق خوبی برخوردار بوده و از کسب و کارهای اصلی مردم شهرستان محسوب می‌شود. به‌طوری که دامداری در این شهرستان بیشتر به صورت سنتی در حال انجام است و دام‌های پرورشی شامل دام سبک (مانند گوسفند و بز) و دام سنگین مانند گاو هستند؛ بنابراین با انجام فعالیت دامداری در این شهرستان، میزان مناسبی شیر و گوشت تولید می‌شود. با توجه به بررسی‌های انجام شده، شهرستان نرماشیر ظرفیت‌های بسیار مناسبی را در زمینه پرورش هر دو نوع دام (سبک و سنگین) دارد؛ بنابراین می‌توان در این شهرستان نسبت به پرورش آن‌ها اقدام کرده و سرمایه‌گذاری نمود.

در بین دام‌های سنگین پرورشی در این شهرستان علاوه بر گاوهای بومی، گاوهای نژاد جرزی، هلشتاین، سمینتال و دورگه هلشتاین و جرزی نیز پرورش داده می‌شوند؛ بنابراین می‌توان در زمینه توسعه پرورش آن‌ها سرمایه‌گذاری کرد. قابل ذکر است که گاو هلشتاین و سمینتال با شرایط آب و هوایی شهرستان نرماشیر سازگاری کمتری دارند؛ بنابراین توسعه پرورش آن‌ها در این شهرستان در اولویت‌های بعدی مزیت‌های شغلی این حوزه قرار می‌گیرد.

امروزه با توجه به نقش مهم محصولات پروتئین در تأمین غذای افراد جامعه، پرورش دام‌های پربازده امری لازم و ضروری است. گاوهای بومی ایران به لحاظ تنوع و اختلاف ژنتیکی، ویژگی‌های خاص نژادی و مقاومت‌های طبیعی ایجاد شده در آن‌ها طی قرن‌ها زیستن در شرایط سخت محیطی و آب و هوایی مختلف، به عنوان یک منبع عظیم تولید شیر و گوشت می‌تواند نقش مؤثر در تأمین مواد پروتئین حیوانی و اقتصاد جامعه ایفا نماید. به عنوان مثال طبق آماری که اخیراً تهیه و ارائه شده است، حدود 95.5 درصد شیر مصرفی و حدود 50 درصد گوشت مصرفی انسان در سطح جهان از گاو به دست می‌آید. پوست گاو نیز به عنوان یک محصول با ارزش دامی امروزه به میزان 10 تا 20 درصد مصارف چرم‌سازی را تامین می‌کند، حتی شاخ و سم و فضولات این حیوان نیز ارزش اقتصادی داشته و به روش‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.

گاو نژاد جرزی کوچکترین نژاد گاو شیری است و به دلیل داشتن چربی زرد، برای تولید گوشت قرمز و گوشت سفید گوساله ارزش چندانی ندارد. شیرگاو نژاد جرزی در مقایسه با سایر نژادها بیشترین درصد چربی را دارد و همچنین مواد جامد آن بدون چربی می‌باشد. این نژاد نسبت به تحریکات محیطی بسیار حساس بوده و به سرعت واکنش نشان می‌دهد. گوساله‌های نژاد جرزی نسبت به تمامی نژادهای دیگر زودتر بالغ می‌شوند و سریع‌تر به اوج تولید شیر می‌رسند.

گاو سمینتال نیز جزء بهترین گاوهای شیری و گوشتی جهان است. این گاو روزانه افزایش وزن فوق‌العاده‌ای دارد و در طی 365 روز گوساله تولید می‌کند. پرورش این گاو مزیت‌هایی دارد که عبارتند از: مقاومت بالا نسبت به بیماری‌های عفونی و متابولیکی، عمر مفید بالا، مدیریت آسان این نژاد و همچنین سازگاری بسیار مناسب با محل پرورش.

یکی دیگر از مهم‌ترین مزایای پرورش گاو سمینتال این است که صرفه اقتصادی قابل توجهی دارد؛ زیرا این گاو با مصرف کمترین علوفه و کنسانتره، بیشترین میزان شیر و گوشت را تولید می‌کند.

گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته می‌شود جزو سنگین وزن‌ترین گاوهای شیری در جهان هستند. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می‌کند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد  و درصد پروتئین آن ۳ درصد است.

در شهرستان نرماشیر پرورش دام سبک مانند گوسفند و بز نیز از مزیت بالایی برخوردار است و سرمایه‌گذاری در این زمینه توجیه اقتصادی مناسبی را به همراه خواهد داشت.

گوسفندهای پرورشی در این شهرستان بیشتر از نوع بلوچی بوده و اخیراً گوسفند چینی نیز در این شهرستان پرورش داده می‌شود.

در شهرستان نرماشیر اخیراً ترکیب میش چینی با نژاد بومی صورت گرفته است و در نتیجه میش دورگه چینی تولید شده است؛ بنابراین پرورش این میش دورگه چینی در این شهرستان نتیجه‌بخش بوده و توسعه پرورش آن نیز پیشنهاد می‌گردد.

گوسفند بلوچی از شاخص‌ترین نژادهای بومی ‌ایران است. منشأ این نژاد در ناحیه‌ای واقع در جنوب‌غربی پاکستان، شرق ایران و جنوب افغانستان بوده است .گوسفند بلوچی، نژادی پشمی‌-‌گوشتی است و بسته به منطقه پراکندگی، به نام‌های منگالی، کرمانی، نائینی، یزدی، عراقی و کلکویی شناخته می‌شود. در مقایسه با دیگر گوسفندان ایرانی خصوصیات تولیدی این نژاد در برگیرنده میزان پشم تولیدی و میزان دوقلوزایی مناسب بوده است. پرورش این گوسفند در شهرستان نرماشیر می‌تواند جزو پیشنهادهای شغلی این حوزه باشد.

گوسفند چینی نیز ویژگی‌هایی مانند دنبه بسيار کوچک، هيکل بزرگ در حد يک گوساله، چربى کمتر و ... دارد.

لازم به ذکر است که در بین موارد ذکر شده، پرورش گوسفند چینی و میش دورگه چینی نسبت به دام‌های دیگر، در اولویت‌های بعدی مزیت‌های شغلی این حوزه قرار می‌گیرند.

بز نیز به‌عنوان یک حیوان اهلی نشخوارکننده جهت تولید شیر و گوشت در مناطق مختلف دنیا پرورش داده می‌شود. داشتن جثه کوچک، کم توقع بودن و مقاومت در برابر بیماری‌ها و شرایط سخت محیطی، باعث شده تا بز به‌عنوان حیوانی محبوب در بین دامداران تلقی شود. در نقاط مختلف از این حیوان علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده می‌شود.

در بین بزهای پرورشی در شهرستان نرماشیر نیز بزهای رایینی، پاکستانی، سانن و مورسیا وجود دارند و می‌توان در زمینه توسعه پرورش آن‌ها در این شهرستان اقدام کرد. البته پرورش بز سانن نسبت به بزهای دیگر، در اولویت‌های بعدی مزیت‌های شغلی این حوزه قرار می گیرد.

کوه‌های خبر در بافت، منطقه اصلی پرورش بز رایینی بوده است اما در زمان قشلاق عشایر، این بز به مناطق گرمسیری و جنوب کرمان نیز منتقل شده است و هم اکنون نیز در شهرستان‌هایی مانند نرماشیر پرورش داده می‌شود. این بز اغلب به رنگ سفید و پوشیده از کرک و مو دیده می‌شود. بز رایینی پتانسیل بالایی از لحاظ تولید شیر دارد و همچنین هنگام دوشش با دستگاه شیردوشی ماشینی رفتار آرامی دارد. متوسط طول دوره شیردهی این دام، 150روز و میزان تولید شیر در یک دوره شیردهی، 50 لیتر است. درصد دوقلوزایی در این نژاد، 3 درصد و درصد چربی شیر آن 4 درصد است.

بز مورسیا از جمله دام‌های اصلاح نژادی است که با شرایط اقلیمی شهرستان نرماشیر سازگاری خوبی دارد و می‌توان نسبت به پرورش آن اقدام کرد. بز مورسیا اسپانیایی یکی از مشهورترین انواع نژاد بز در جهان است. این نژاد، بومی جنوب شرقی کشور اسپانیا یعنی مناطق مورسیا، آلمریا، گرانادا و آلی کانته می‌باشد. این بزها به دلیل زندگی در مناطق گرمسیری و نیمه بیابانی گرم و خشک جنوب شرقی اسپانیا توان زیادی برای تحمل شرایط سخت محیطی پیدا کرده‌اند و با قدرت چرای بالایشان تولید شیر بسیار قابل توجهی دارند. همین موضوع موجب شده که این نژاد به مناطق مختلف جهان صادر شود.

بز سانن یک نژاد شیری پر تولید است که نسبت به بزهای بومی، شیر بسیار زیادی تولید می‌کند و می‌تواند بخشی از نیاز شهرستان را از لحاظ شیر و پروتئین حیوانی تأمین نماید. نرخ تبدیل مواد خوراکی به شیر در بزهای سانن بالاتر می‌باشد که این امر موجب افزایش بازدهی بز سانن از خوراک مصرف شده توسط آن می‌شود. کسب و کار پرورش بز سانن در این شهرستان موجب اشتغال‌زایی و رغبت بیشتر جوانان به امر دام‌پروری می‌شود. شیر بزسانن نسبت به شیر گاو با قیمت بسیار زیادی به فروش می‌رسد و طرفداران خاص خود را دارد.

بزهای پاکستانی نیز چندقلوزا هستند و با هدف تولید شیر و گوشت پرورش داده می‌شوند. میزان تولید شیر در این دام حدود 2 تا 3 لیتر در روز است. پرورش این بزها در شهرستان نرماشیر پیشنهاد می‌شود.

شتر از دیگر دام‌هایی است که در شهرستان نرماشیر پرورش می‌یابد و فعالیت در زمینه توسعه پرورش آن مزیت‌های اقتصادی دارد. پرورش شتر نسبت به سایر دام‌ها مزیت‌هایی مانند قابلیت سازگاری با شرایط سخت محیطی مناطق خشک و نیمه خشک، تحمل گرما، کم‌آبی و کیفیت پایین علوفه و مقاومت نسبی در مقابل امراض و عوامل بیماری‌زا دارد. همچنین شتر در مقایسه با سایر دام‌های اهلی قابلیت هضم بالایی داشته و بازدهی بیشتری دارد و قادر است از انواع خاص گیاهان مرتعی (خشبی و خاردار و تیغ‌دار) تا حدودی استفاده نماید در حالی که سایر دام‌ها قادر به استفاده از این گیاهان نیستند. از دیگر فواید پرورش شتر، حداقلِ نیاز به تأسیسات، تجهیزات و امکانات پرورش و نگهداری و در نتیجه نیاز به سرمایه‌گذاری کم در مقایسه با سایر دام‌ها دارد. گوشت شتر منبع بسیار خوبی برای بسیاری از مواد غذایی مهم و مورد نیاز بدن می‌باشد که حاوی پروتئین‌‌هایی با ارزش غذایی بالا و تعدادی از ویتامین‌های مفید و مورد نیاز بدن و برخی از عناصر معدنی مهم نظیر آهن، فسفر و کلسیم است.

در شهرستان نرماشیر قابلیت پرورش اسب نیز وجود دارد و سرمایه‌گذاری در این زمینه در این شهرستان پیشنهاد می‌شود.[1]  البته این دام در حال حاضر به صورت کم در این شهرستان نیز پرورش می‌یابد. اسب حیوان بسیار حساسی است و هزینه‌های پرورش و نگهداری از آن نیز زیاد است که بیشترین سهم از هزینه‌ها پس از راه‌اندازی، مربوط به تغذیه اسب می‌باشد. معمولاً برای صرفه‌جویی در هزینه‌ها، علوفه‌های مورد نیاز دام به‌صورت سالانه و در فصل مناسب خریداری و انبار می‌شوند. پرورش اسب علی‌رغم هزینه‌هایی که دارد، با سوددهی قابل توجهی همراه می‌باشد و جزو شغل‌هایی است که می‌تواند در این شهرستان پیشنهاد شود.

 برای کره‌گیری دو روش وجود دارد؛ روش اول لقاح مصنوعی که در ایران کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و روش دوم لقاح طبیعی که در این روش از سلیمی یا نریان‌های با‌نژاد مناسب استفاده می‌شود. صاحبان مادیان‌ها معمولاً از طریق اینترنت یا گاهی مواقع از روش‌های دیگر برای یافتن سلیمی مناسب استفاده می‌کنند و باید مبلغی را برای استفاده از سلیمی مورد نظر برای مادیان خود بپردازند که این مبلغ بسته به‌ نژاد و اصل و نصب نریان مورد نظر متفاوت است. کره‌ها بعد از هفت ماه دوره شیردهی از مادر جدا شده و تحت تعلیم قرار می‌گیرند و پس از یک سال قابلیت فروش دارند.

پرورش کفشدوزک از دیگر فعالیت‌هایی است که می‌توان در حوزه دامداری در شهرستان نرماشیر انجام داد.[2] پرورش کفشدوزک، یکی از کسب و کارهایی است که سوددهی قابل توجهی دارد. کفشدوزک‌ها در جهان بیش از ۲ هزار گونه دارند که تنها یک گونه از آن‌ها به نام «کریپتولموس» برای پرورش و تولید انبوه مناسب می‌باشد. با توجه به اینکه که تولید محصولات ارگانیک یکی از ضرورت‌های امروز صنعت کشاورزی کشور به حساب می‌آید، یکی از الزامات ادامه کشت محصولات ارگانیک، وابسته به پرورش همین کفشدوزک‌هاست. به‌طوری‌که می‌توان از کفشدوزک‌های گونه «کریپتولموس»  برای از بین بردن شته‌ها استفاده نمود؛ بنابراین می‌توان با خرید و رهاسازی کفشدوزک‌ها در باغ، باغچه، مزرعه یا گلخانه بصورت بیولوژیک و بدون استفاده از سموم کشاورزی، از راه طبیعی با انواع شته‌ها مبارزه کرده و آن‌ها را از بین برد.

طبق بررسی‌های انجام شده، شرایط شهرستان نرماشیر برای پرورش آهو نیز مناسب می‌باشد؛ بنابراین می‌توان در این شهرستان در زمینه پرورش آهو نیز سرمایه‌گذاری کرد.[3]

شهرستان نرماشیر به دلیل خشک بودن منطقه، برای پرورش زنبورعسل مناسب نمی‌باشد؛ بنابراین پرورش زنبور عسل در این شهرستان توصیه نمی شود.[4]

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فرآوری محصولات کشاورزی و دامی در شهرستان نرماشیر مهم‌ترین روش برای ایجاد اشتغال پایدار بوده و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی محسوب می‌شود. ایجاد صنایع غذایی در این شهرستان، علاوه بر اشتغالزایی، باعث ارتقای سطح درآمد ارزی می‌شود و همچنین تا حدی از هدررفت محصولات کشاورزی می‌‌کاهد. در شهرستان نرماشیر فعالیت‌های محدودی در زمینه صنایع غذایی مختلف انجام شده است ولی ظرفیت‌های متعددی در زمینه ایجاد صنایع غذایی مختلف وجود دارد که می‌توان در جهت راه‌اندازی آن‌ها در این شهرستان سرمایه‌گذاری کرد.

علی رغم اینکه خرما از جمله محصولات اصلی این شهرستان است و فرآورده های باارزشی نیز می‌توان از آن تولید کرد اما صنعتی در این خصوص وجود ندارد.[5] بنابراین فعالیت در این زمینه از جمله پیشنهادات شغلی است که با صرفه اقتصادی بسیار خوبی همراه است. فرآوری خرما با دوهدف عمده، تبدیل کردن خرما به یک محصول با ارزش بیشتر و افزایش عمر ماندگاری آن انجام می‌شود. با فرآوری خرما می‌توان با تنوع بخشیدن و افزایش عمر ماندگاری، باعث گسترش بازار مصرفی این محصول شده و طیف گسترده‌ای از مصرف‌کنندگان را جذب کرد. ازجمله فرآورده‌های خرما، می‌توان به محصولاتی مانند شیره، سرکه، کارامل، قند مایع، عسل، خمیر خرما (برای تهیه شیرینی و بیسکوئیت و رولت خرما)، شهد، کرم، مخمرهای خوراکی، آرد هسته خرما، سس، کمپوت، لواشک، الکل، ترشی، بستنی و حلوای خرما اشاره کرد. فرآورده‌هایی که از خرما تهیه می‌شوند، به دلیل اینکه در ساختار خود دارای ترکیبات افزودنی غیرطبیعی نیستند و ارزش غذایی بالایی دارند، مورد توجه مصرف‌کننده قرار می‌گیرند. از طرفی تولید فرآورده‌های خرما، منطبق بر استانداردهای جهانی، زمینه را برای صادرات بیش‌تر این نوع محصولات فراهم می‌کند.

تولید مرکبات به ویژه پرتقال در این شهرستان، شرایط را برای احداث واحدهای مربوط به فرآوری آن مانند واحدهای تولید کنسانتره پرتقال، آبمیوه و چیپس میوه فراهم کرده است. البته در صورتی که میزان مرکبات تولید شده برای تولید تمام فراورده‌های ذکر شده کافی نباشد، می‌توان نسبت به واردات مرکبات از سایر شهرستان‌های استان کرمان (که تولید مرکبات دارند) اقدام کرد.

آبمیوه یکی از بهترین جایگزین‌ها برای نوشابه‌های گازدار در سراسر دنیا است. این نوشیدنی تهیه شده از انواع میوه، از نظر سلامتی ارزش غذایی بالایی دارد و بر این اساس میزان مصرف آن در کشورهای مختلف جهان دائما در حال افزایش است. صنعت آبمیوه در هر کشوری از صنایع اساسی در بخش غذایی به شمار می‌رود و این موضوع موجب شده تا بازار جهانی انواع آبمیوه و کنسانتره بسیار پررونق و گرم باشد؛ اما نکته ای که بر بازار فروش آبمیوه تأثیر دارد و باید به آن دقت شود نوع بسته‌بندی محصول است. بسته‌بندی جذاب همراه با  کیفیت خوب محصول، تأثیر بسیار خوبی در افزایش محبوبیت کالا خواهد داشت.

با توجه به اینکه تولید میوه‌های باغی در شهرستان نرماشیر فراوان و در حد مطلوب است؛ بنابراین تهیه چیپس میوه می‌تواند زمینه اشتغال مناسبی را برای علاقه مندان فراهم کند. خشک کردن میوه‌جات، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد، در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد. با توجه به اینکه بخشی از بازار میوه خشک ایران، سهم محصولات وارداتی است، با تولید مشابه داخلی این میوه‌ها (از نظر نوع و کیفیت)، در شهرستان نرماشیر می‌توان مانع واردات و خروج میلیون‌ها دلار ارز از کشور شد. همچنین نیاز بیش از حد برخی از کشورها به این گونه محصولات (به دلیل شرایط ویژه اقلیمی آن‌ها، هزینه بالای حمل و نقل سبزیجات و میوه‌های تازه و محدود بودن زمان نگه‌داری آن‌ها)،  فرصت مناسبی برای رونق تولید و صادرات چیپس میوه فراهم آورده است.

در شهرستان نرماشیر مقادیر زیادی گوجه فرنگی تولید می‌شود که در حال حاضر به صورت خام به خارج از شهرستان (مانند تهران) و به خارج از کشور (مانند روسیه) ارسال می‌شود[6] . رب گوجه فرنگی و پودر گوجه فرنگی از جمله فرآورده‌هایی هستند که می‌توان از گوجه فرنگی تولید کرد. صنعت تولید رب گوجه‌فرنگی دارای کاربردهای فروانی از قبیل چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سس‌ها و کنسروها است.

پودر گوجه‌فرنگی به دليل داشتن وزن و حجم كم نسبت به ساير فرآورده‌هاي گوجه‌فرنگي، باعث سهولت و صرفه‌جويي در حمل‌ونقل و بسته‌بندي شده و ماندگاري و عمر مفيد بيشتري دارد. از طرفي برخی آنتي ‌اكسيدان‌های موجود در گوجه‌فرنگي طی فرايند توليد رب از بين مي‌ رود اما اين مواد در پودر گوجه حفظ شده و از بين نمي‌روند. بنابراین با ایجاد واحدهای فرآوری محصول گوجه‌فرنگی در شهرستان نرماشیر، می‌توان باعث ایجاد اشتغالزایی شد و درصد بیکاری را تا حدودی کاهش داد.

گندم از دیگر محصولاتی است که به میزان زیاد در این شهرستان تولید می‌شود و می‌توان واحدهای فرآوری مختلفی را برای آن احداث کرد. تولید آرد، رشته آشی و پلویی و شیرینی پزی از جمله فعالیت‌هایی است که در زمینه فرآوری گندم در این شهرستان می‌توان انجام داد. تولید هرکدام از فرآورده های گفته از مزایای قابل توجهی برخوردار است که به آن ها می پردازیم.

با آسیاب کردن گندم، جوانه و سبوس یا همان پوسته از بخش آردی آن تفکیک می‌گردد. آرد با توجه به میزان سبوس جدا شده، به انواع مختلفی تقسیم‌بندی می‌گردد. از انواع آرد می‌توان به آرد قنادی، آرد ستاره، آرد سبوس گرفته و آرد کامل اشاره نمود که از این میان آرد کامل به لحاظ میزان سبوس بالای آن، دارای ارزش غذایی قابل توجهی است. از طرفی ایران از جمله کشورهایی است که سرانه مصرف آرد و تولید نان در آن بالاست؛ بنابراین بازار مصرف آن فراهم است. لازم به ذکر است در حال حاضر واحد تولید آرد وجود ندارد و بسته به نیاز و ظرفیت شهرستان، احداث یک یا دو واحد از این تولیدی کفایت می کند و بیش از این به مرحله اشباع می رسد.

شیرینی از دیرباز مورد توجه ایرانیان با ذائقه‌های مختلف  بوده و در تمامی مراسم‌ها و جشن‌ها کاربرد داشته است. پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و حتی در محیطی کوچک (در خانه) امکان پذیر است. شیرینی محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم های متنوعی تهیه می‌شود. به علاوه این که با تغییر در مواد تشکیل‌دهنده آن می‌توان برای افراد رژیمی هم شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد. این کسب و کار را می‌توان با تجهیزات کم و سرمایه کمی شروع کرد و در زمان کوتاه با فروش محصول به سود بالایی رسید. پخت شیرینی یکی از مشاغل زودبازده است و یک فرصت شغلی مناسب مخصوصا برای زنان خانه دار محسوب می‌شود. یافتن بازار فروش محصول یکی از ضروریات این حرفه می‌باشد که با تبلیغات مناسب مخصوصاً در فضای مجازی می‌توان به آن دست یافت . توجه به این نکته ضروری است که یکی از لازمه‌های موفقیت در این شغل گذراندن دوره های آموزشی مرتبط با پخت شیرینی است.

رشته آشی و پلویی نیز در تولید برخی از غذاهای مورد استفاده مردم کشورمان و حتی کشورهای دیگر کاربرد دارد و از بازارفروش خوبی برخوردار است.

با توجه به رونق دامداری و میزان تولید گوشت قرمز در شهرستان نرماشیر، احداث واحدی جهت تولید فرآورده‌های گوشتی مانند سوسیس و کالباس در این شهرستان پیشنهاد می‌شود. در صورت نبود بازارفروش مناسب برای این محصول می‌توان آن را به خارج از شهرستان ارسال کرد. تولید محصولات مشتقی از گوشت‌های فرآوری شده، در هر زمانی سوددهی دارد و از شغل‌های آزاد پردرآمد محسوب می‌شود. در بین فرآورده های گوشتی، سوسیس و کالباس به دلیل آماده‌سازی سریع و همچنین طعم و مزه مطلوب، طرفداران بیشتری دارد. برای حفظ این جایگاه و افزایش تقاضای این محصولات، علاوه بر انتخاب روش‌های مناسب تولید و فرآوری، باید به نوع و شکل بسته‌بندی آنها نیز توجه نمود.

با توجه به میزان خیار تولید شده در این شهرستان، می‌توان این محصول را در زمینه ایجاد واحد نیمه صنعتی یا صنعتی کوچک تولید خیارشور، به کار برد. راه‌اندازی خط تولید خیار شور به دلیل نیاز به سرمایه نسبتاً کم در مقایسه با دیگر خطوط تولید و همچنین مواد اولیه تولید شده در داخل شهرستان، فرصت مناسبی را برای سرمایه‌گذاری در این زمینه فراهم کرده ‌است. برخی از خواص خیار شور برای سلامتی عبارتند از: بهبود وضعیت گوارش، منبعی غنی از آنتی‌اکسیدان، کمک به کنترل دیابت، حفظ سلامت کبد و حفظ سلامت معده.

همچنین با استفاده از انواع صیفی‌جات (مانند بادمجان و فلفل) و سبزیجات تولید شده در شهرستان نیز می‌توان در رابطه با تولید ترشی به صورت خانگی اقدام کرد. ترشی، بیشتر به‌عنوان یک چاشنی در کنار غذا مصرف می‌شود و به دلیل خاصیت اسیدی که دارد، باعث افزایش اشتها و میل به غذا خوردن در افراد می‌شود. این محصول یکی از فرآیندهای نگهداری طولانی‌ مدت صیفی‌ و سبزیجات  است. در جوامع امروزی به دلیل افزایش مشغله افراد و شاغل بودن بسیاری از زنان، فرصت کافی برای تهیه آن در منزل و توسط خود افراد وجود ندارد و اکثر خانواده‌ها تمایل دارند ترشی موردنیاز خود را به ‌صورت آماده تهیه نمایند. بنابراین راه اندازی کسب‌ وکار تهیه ترشی در این شهرستان می‌تواند راهی برای پاسخ به نیاز افراد جامعه و کسب درآمد باشد.

تهیه نبات از دیگر مشاغلی است که قابلیت انجام در این شهرستان را دارد.[7] نبات از محلول اشباع قند ساکارز يا همان شکر در آب به وجود مي‌آيد که طي يک مکانيزم فيزيکي تابع زمان و دما، متبلور شده و به صورت کريستال‌هاي زيبا شکل مي‌گيرد.

در شهرستان نرماشیر، شیر تولید شده به صورت صنعتی و سنتی فرآوری می‌شود[8]؛ بنابراین احداث واحدهای فرآوری شیر در این شهرستان سوددهی نداشته و توصیه نمی‌شود.

 

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی در شهرستان نرماشیر، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقدار زیادی از این محصولات در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد؛ بنابراین ایجاد صنایع تبدیلی در این شهرستان می‌تواند زمان استفاده را افزایش داده و از میزان ضایعات آن نیز بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و کاهش درصد بیکاری در شهرستان می‌گردد.

در شهرستان نرماشیر، فعالیت‌های بسیار خوبی در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی صورت گرفته است که با بررسی ظرفیت‌های شهرستان می‌توان گفت که قابلیت احداث واحدهای صنعتی جدید در این حوزه وجود دارد.

یکی از صنایع تبدیلی که در این شهرستان وجود دارد و هم چنان نیز قابلیت گسترش دارد، کارخانه تولید نئوپان از برگ و ضایعات نخل خرماست.[9] با توجه به ازیاد نخلستان‌ها در شهرستان‌های جنوبی ایران از جمله شهرستان نرماشیر، ضایعات حاصله از درخت خرما می‌تواند به مشکل زیست محیطی منطقه مبدل شود و لازم است در این زمینه چاره‌اندیشی صورت پذیرد. یکی از این چاره‌اندیشی ها، تولید فیبر و نئوپان از ضایعات نخل خرماست. با احداث چنین واحدهایی تعداد زیادی از بومیان منطقه به صورت غیر مستقیم صاحب شغل شده و روزانه مقدار زیادی از ضایعات و سرشاخه‌های درختان خرما را از نخلستان‌ها جمع‌آوری کرده و به کارخانه‌ها جهت تولید فیبر و نئوپان منتقل می‌کنند که این امر در گردش اقتصاد خانواده‌های آنها بسیار مؤثر خواهد بود ضمن آنکه دیگر ضایعات نخل سطح نخلستان‌ها، منطقه را آلوده نمی‌سازد. بنابراین فعالیت در زمینه احداث واحد یا واحدهای صنعتی تولید فیبر و نئوپان از پیشنهادات شغلی در این حوزه است که صرفه اقتصادی بالایی به همراه دارد.

در شهرستان نرماشیر واحدهایی جهت بسته‌بندی خرما وجود دارند. اما طبق بررسی‌های انجام شده، این بسته‌بندی ها مدرن نبوده و شهرستان به واحد یا واحدهایی صنعتی در جهت بسته‌بندی مدرن نیاز دارد.[10] بسته‌بندی خرما به روش صنعتی و مدرن باعث می‌شود تا خرمای بسته‌بندی شده، قابلیت رقابت با نمونه‌های مشابه خارجی را داشته باشد. درخط بسته‌بندی خرما علاوه بر اینکه اندازه، رنگ، بافت و بدون نقص بودن خرما از ضایعاتی مانند سوختگی، کرم‌خوردگی، شکرک‌ زدن و ترش شدن و میکروارگانیسم‌های فاسدکننده از شاخص‌های ظاهری خرمای مطلوب است، در خطوط تولید و بسته‌بندی خرما به جهت حفظ و ارتقاء کیفیت از سیستم‌های تزریق گازهای نگهدارنده در بسته‌های خرما نیز استفاده می‌گردد.

سردخانه‌های زیادی برای نگهداری خرما در این شهرستان وجود دارد و تعدادی نیز در حال احداث هستند؛ بنابراین به نظر می‌رسد احداث سردخانه خرما در این شهرستان مزیت نداشته باشد.

در شهرستان نرماشیر سردخانه‌ای جهت نگهداری مرکبات وجود ندارد و مرکبات تولید شده در این شهرستان  مستقیم وارد بازار می شوند[11] اما احداث سردخانه‌ای جهت نگهداری مرکبات باعث می‌شود نقش واسطه‌گران در این میان کمرنگ شود و باغدار سود بیشتری را از فروش محصول خود ببرد؛ بنابراین احداث واحد یا واحدهای سردخانه‌ای جهت نگهداری مرکبات در این شهرستان، از جمله پیشنهادات شغلی در این حوزه است که از مزیت اقتصادی برخوردار است. از مهم‌ترین مزایای استفاده از سردخانه میوه می‌توان به جلوگیری از فساد محصول اشاره کرد. روند انواع فسادها از قبیل فساد فیزیکی، فساد شیمیایی یا تغییر رنگ محصول، فساد ناشی از وجود میکروارگانیسم ها و غیره با نگهداری در سردخانه‌ها به شدت کند شده و موجب حفظ کیفیت محصول در زمان طولانی‌تر می‌گردد. از دیگر مزایای احداث سردخانه میوه، کنترل قیمت بازار است. ذخیره کردن میوه در سردخانه موجب می‌شود در ماه‌هایی که مصرف میوه بسیار است و فصل برداشت آن محصول خاص نیست، بازار با کمبود مواجه نشده و حباب قیمت ایجاد نگردد. در واقع با ساخت سردخانه میوه تعادلی در عرضه و تقاضا ایجاد می‌گردد و از افزایش بی رویه قیمت که به ضرر مصرف‌کننده است و از کاهش بیش از حد آن که به ضرر باغداران است جلوگیری به عمل آید؛ بنابراین نقش سردخانه‌های میوه‌جات به عنوان حد واسط بازار و باغداران در این بین بسیار پر رنگ و حیاتی است.

سورتینگ و بسته‌بندی محصولات باغی و گلخانه‌ای از دیگر پیشنهادات شغلی در این حوزه است. این فعالیت در حال حاضر در شهرستان نرماشیر انجام نمی‌شود و سرمایه‌گذاری در این زمینه ارزش افزوده خوبی را به همراه خواهد داشت. هدف از سورتینگ میوه، دسته‌بندی و درجه بندی انواع میوه بر اساس سایز و کیفیت است؛ به طوری که بتوان محصول نهایی را به صورت یکنواخت و یک اندازه در بسته‌بندی های مختلف در بازار ارائه نمود و مشتری نهایی در طول زمان از یکنواختی خرید خود با برند مورد نظر مطمئن باشد. بسته‌بندی نهایی میوه و سبزی پس از عملیات سورتینگ به منظور جابجایی آسان و همچنین حفاظت از محصول نهایی سورتینگ شده صورت می‌گیرد. از ویژگی‌های بسته‌بندی مناسب میوه، می‌توان به عدم استفاده از مواد مضر و شیمیایی در ساختار بسته‌بندی، سهولت فریز کردن و نگهداری در سردخانه، قابلیت حمل و نقل مناسب، پاسخگویی به نیازهای نهایی بازار به طوری که در وزن‌ها و بسته‌های مختلف، همه سلیقه‌ها را در بر بگیرد، استحکام فیزیکی مناسب بسته‌بندی به خصوص در صورت سورتینگ صادراتی میوه و سبزیجات ، پالت‌سازی و جایگذاری صحیح کارتن‌ها درون پالت است. همچنین بسته‌بندی باید به گونه‌ای باشد که درون بسته و محصول سورتینگ شده کاملاً مشخص باشد.

با توجه به این که در شهرستان نرماشیر پرورش طیور درسطح گسترده‌ای انجام می‌شود ولی کشتارگاهی جهت کشتار آن‌ها وجود ندارد؛ بنابراین احداث کشتارگاه در این شهرستان از جمله پیشنهادات شغلی در این حوزه است. احداث کشتارگاه به لحاظ رعایت موارد بهداشتی، اشتغالزایی، کاهش آلودگی محیط‌زیست، بالابردن ظرفیت تولید و ... ،در هرمنطقه ای که تعداد طیور پرورشی زیادی دارد و ذبح آن‌ها به صورت سنتی انجام می‌شود، لازم است.

لازم به ذکر است در شهرستان نرماشیر کشتارگاه دام وجود ندارد اما با توجه به اینکه در شهرستان بم که فاصله بسیار کمی تا شهرستان نرماشیر دارد، کشتارگاه دام وجود دارد، به نظر می‌رسد احداث کشتارگاه دام در شهرستان نرماشیر مقرون به صرفه نباشد.

تولید کمپوست از ضایعات نخل خرما از دیگر فعالیت‌هایی است که با توجه به فراهم بودم مواداولیه آن در شهرستان نرماشیر، قابلیت سرمایه‌گذاری دارد. در سال‌های اخیر استفاده از ضایعات برگی خرما جهت تولید کود نیز مورد استفاده قرار گرفته است. تهیه کمپوست به این صورت است که شاخ و برگ خرما توسط کشاورز در دستگاه شاخ خورد کن ریخته شده و  به همراه کود حیوانی و اوره به کمپوست تبدیل می‌شود. استفاده از ضایعات نخل خرما جهت تولید کود گیاهی به صورت عمل آوری شده یکی از راهکارهای مناسب و اقتصادی در مدیریت نخلستان محسوب می‌شود.

با توجه به میزان تولید پوست دام در شهرستان نرماشیر، احداث واحدی جهت فرآوری پوست دام به منظور تولید چرم از پوست گاو و تولید نخ از پشم گوسفند، مقرون به صرفه خواهد بود. لازم به ذکر است در صورت نبود بازار فروش کافی برای محصولات ذکر شده، می‌توان آن‌ها رابه خارج از این شهرستان ارسال نمود.

با توجه به اینکه گوشت قرمز در شهرستان نرماشیر به میزان مناسب تولید می‌شود، امکان ایجاد واحد بسته‌بندی گوشت قرمز در این شهرستان وجود دارد. در واقع دام‌های پرورش یافته در شهرستان نرماشیر به کشتارگاه شهرستان بم ارسال می‌شوند در حالی که می‌توان با احداث واحدهای بسته‌بندی گوشت در این شهرستان، گوشت‌های تولید شده را در داخل شهرستان بسته‌بندی کرده و به فروش رساند. مصرف گوشت‌های قطعه‌بندی شده‌ای که در ظرف‌های یکبار مصرف ارائه می‌شوند و حاوی برچسب‌هایی هستند که نشان‌دهنده رعایت شرایط بهداشتی و نظارت دامپزشکی است، توصیه می شود. گوشت سالم و بهداشتی دارای رنگ، بو و شکل فیزیکی طبیعی، عاری از هر گونه فضولات و کاملاً تمیز و بدون آثار خون مردگی است. یکی از روش‌های تازه ماندن گوشت، بسته‌بندی مناسب آن است. بسته‌بندی باید به گونه‌ای باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی جلوگیری کند.

بسته‌بندی ماش و عدس، بسته‌بندی آجیل و سویا ، بسته‌بندی غلات (گندم و جو)،  بسته‌بندی کشمش و کشمش پاک‌کنی و بسته‌بندی فرآورده های کنجد از جمله مشاغلی هستند که قابلیت انجام آن‌ها در شهرستان نرماشیر وجود دارد. البته به غیر از بسته‌بندی غلات، برای سایر مشاغل ذکر شده، به واردات مواد اولیه از خارج از شهرستان نیاز است.[12]

 بسته‌بندی عسل نیز در صورت واردات عسل از شهرستان‌های مجاور در این شهرستان قابلیت انجام دارد و از دیگر پیشنهادات شغلی در این حوزه است.[13]

همانطور که در حوزه زراعت گفته شد، در حال حاضر زعفران به میزان خیلی کم در شهرستان نرماشیر کشت می‌شود. در صورتی که سطح زیر کشت این محصول در شهرستان افزایش یابد می‌توان نسبت به بسته‌بندی آن اقدام نمود.

لازم به ذکر است در صورت دقت نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه انداری این مشاغل مهم است.

 

· زراعت

بخش زراعت در حوزه کشاورزی در روند رشد و توسعه اقتصادی نقش‎های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم‎ترین آن‎ها می‎توان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تأمین نهاده‎هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش‏های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی را نام برد. شهرستان نرماشیر تولیدات متنوعی با مقادیر قابل توجه در حوزه محصولات زراعی دارد و با توجه به بررسی‌های انجام شده ظرفیت‌های خوبی نیز در زمینه توسعه سطح کشت این محصولات در این شهرستان وجود دارد.

گندم و جو از جمله محصولات زراعی شهرستان نرماشیر هستند که به مقدار زیادی در این شهرستان تولید می‌شوند. این محصولات بازدهی خوبی دارند و با توجه به مزایای حاصل از تولید آن‌ها در این شهرستان، می‌توان نسبت به توسعه کشت آن‌ها اقدام کرد.

در میان محصولات کشاورزی، کشت گندم نسبت به بقیه دارای ریسک کمتری است.گندم در بازه زمانی حدوداً هشت ماهه به ثمر رسیده و به مرحله سوددهی می‌رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می‌گیرد. البته خود کشاورز هم می‌تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم در این شهرستان ارزش افزوده زیادی را به دنبال خواهد داشت.

جو نیز بعد از گندم بیشترین سطح زیر کشت را در ایران به خود اختصاص داده است. در ایران اراضی وسیعی وجود دارد که بدلیل شوری و عمق کم خاک و شور بودن آب زراعی صرفاً برای تولید جو مناسب است. جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جو برای تهیه نان و پخت سوپ استفاده می‌شود. این گیاه در تهیه غذای کودک نیز کاربرد دارد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است.

زعفران از دیگر محصولات زراعی است که به میزان خیلی کم در این شهرستان کشت می‌شود. با توجه به نیاز آبی بسیار کم این محصول و مزایای قابل توجه حاصل از کشت آن می‌توان نسبت به افزایش تولید آن اقدام کرد. بسیاری از مردم فکر می‌کنند که کاشت زعفران فقط درخراسان انجام می‌شود، به همین دلیل اطلاعات کافی از کاشت طلای سرخ ندارند. مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد بوده و به آب کمی نیاز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد دارد. دمنوش زعفران آرام‌بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می‌کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند. کشت زعفران از جمله شغل‌هایی است که می‌تواند سوددهی قابل توجهی داشته باشد و کشت آن در شهرستان نرماشیر پیشنهاد می‌شود.

شهرستان نرماشیر در زمینه کشت دانه‌های روغنی مانند کنجد و کلزا نیز مستعد است. در حال حاضر این محصولات در شهرستان به میزان کم کشت می‌شوند و می‌توان نسبت به افزایش تولید آن‌ها اقدام کرد. کشت کنجد به دلیل سازگاری محیطی، بازدهی بالا، مفید بودن برای خاک، نیاز به سرمایه اولیه کم و بازاریابی آسان، گزینه شغلی مناسبی است. کنجد از آن دسته گیاهانی محسوب می‌شود که با هر بار کشت و پرورش، محصول و بار قابل توجهی را به ارمغان می‌آورد. یکی دیگر از مزایای کاشت کنجد، صرفه‌جویی در منابع آب است. این گیاه قادر است تا با جذب رطوبت باقیمانده در خاک رشد کند. همین امر موجب سازگاری کنجد با آب و هوای گرم می‌شود. ریشه‌های کنجد در بهبود ساختمان خاک و افزایش نفوذپذیری آن نقش مؤثری داشته و به عنوان یکی از گیاهان مناسب برای تناوب‌های زراعی در نظر گرفته می‌شود. همچنین در بعضی از مناطق این گیاه به عنوان کود سبز کاشته می‌شود. کنجد در روغن‌کشی (کنجد و ارده)، نانوایی و آجیل‌فروشی ها، تهیه عطرها، به عنوان حلال در داروسازی و ... مورد استفاده قرار می‌گیرد. صادرات ارزش افزوده و فرآوری‌های کنجد، می‌تواند هدف تولید انبوه کشاورزان باشد. از همین رو نگرانی ها برای بازاریابی این محصول نسبت به سایر محصولات کاهش پیدا می‌کند.

کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری‌ها و علف‌های هرز گردیده و این امر موجب صرفه‌جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی‌های زیست محیطی می‌گردد. با توجه به اینکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، نیاز گیاه به آب کم می‌باشد و با استفاده از نزولات جوی می‌توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می‌تواند در تغذیه دام‌های منطقه نقش مؤثری داشته باشد. همچنین برگرشت بقای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهاده‌های خوراکی دام و طیور در بسیاری از کشورهای دنیا متداول است. روغن کلزا ازجمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و با داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع ‌شده مورد استقبال و استفاده ملل‌های مختلف قرارگرفته است. کشت کلزا از جمله شغل‌هایی می‌باشد که می‌تواند در این شهرستان پیشنهاد شود.

ذرت دانه‌ای، ذرت علوفه‌ای و ذرت خوشه‌ای (سورگوم) از دیگر محصولاتی هستند که در این شهرستان کشت می‌شوند. با توجه به بازدهی این محصولات در شهرستان و مزایای حاصل از تولید آن‌ها، می‌توان نسبت به توسعه سطح کشت این محصولات در این شهرستان اقدام کرد. البته طبق بررسی‌های انجام شده، کشت سورگوم از مزیت بالاتری نسبت به دو محصول دیگر برخوردار است.

ذرت با هر آب و هوایی سازگاری دارد. این گیاه در برابر خشکی مقاوم بوده و میزان ثمردهی آن در هکتار بالا است. ذرت در دو نوع علوفه‌ای و دانه‌ای کشت می‌شود. در ضمن دولت برای تشویق به کشت این گیاه، اقدام به خرید تضمینی ذرت از کشاورزان می‌کند. روغن ذرت، کنسرو بلال و دانه ذرت به مصارف انسانی می‌رسد و همچنین دانه ذرت در مرغداری‌ها و علوفه تر، خشک، سیلو شده و کنجاله دانه در دامداری‌ها استفاده می‌شود.  کاکل ذرت نیز در صنایع داروسازی به کار می‌رود. از ساقه و برگ ذرت در صنایع کاغذ، مقواسازی و تولید کاغذدیواری استفاده می‌کنند. نشاسته ذرت در صنایع رنگرزی، داروسازی و پلاستیک‌سازی نیز کاربرد دارد.

سورگوم گیاهی است از مجموعه غلات‌ها که در ایران از آن به عنوان ذرت خوشه‌ای نام برده می‌شود .از خصوصیات بارز سورگوم نیز می‌توان به تحمل خشکی، مصرف بهینه آب، تحمل شوری و عملکرد بالا اشاره کرد. همچنین ذرت خوشه‌ای دارای خصوصیات زراعی بسیار خوبی از جمله رشد سریع بوده و در مدت کوتاهی در حدود 50 روز محصول می‌دهد.

یونجه از دیگر علوفه‌هایی است که به مقدار زیادی در این شهرستان تولید می‌شود و می توان نسبت به گسترش سطح کشت آن نیز اقدام کرد. اما با توجه به اینکه یونجه مانند ذرت، وابستگی زیادی به آب دارد، بهتر است در زمینه افزایش تولید آن زیاده‌روی نگردد. در میان گیاهان علوفه‌ای، یونجه به خاطر ارزش غذایی بالا و عملکرد خوب از اهمیت خاصی برخوردار است همچنین به علت وجود باکتریهای ریزوبیوم در ریشه‌های خود قادر به تثبیت ازت هوا بوده که این ازت برای کشت بعدی قابل استفاد است و می‌توان حداقل تا ۳ سال محصول برداشت نمود؛ بنابراین توسعه این کشت در این شهرستان توجیه اقتصادی دارد. با کشت یونجه امکان تأمین بخشی از علوفه مورد نیاز دام، فراهم می‌شود که علاوه بر ایجاد اشتغال مولد و حصول درآمد مناسب برای زارعین، در استفاده بهینه از ظرفیت‌های پرورش دام کشور نیز مؤثر بوده و موجب کاهش وابستگی به خارج از کشور در زمینه پروتئین دامی می‌گردد.

نخود و عدس از جمله حبوباتی هستند که در این شهرستان کشت می‌شوند و می‌توان در زمینه افزایش سطح کشت آن‌ها فعالیت کرد.

نخود گیاهی است که به آب و هوای سرد نیاز دارد و دارای دو تیپ زمستانه و تابستانه است. نخود به علت دارا بودن اسیدهای آمینه مختلف ، ویتامین‌ها و مواد معدنی غذای بسیار خوبی است . همچنین از نظر طب قدیم ایران دارای طبع گرم و خشک است و خواص زیادی دارد. روشن شدن پوست صورت، درمان عفونت‌های قارچی و تقویت رشد مو نمونه‌هایی از خواص نخود است.

عدس نیز از جمله حبوباتی است که کشت و برداشت آن نسبت به سایر حبوبات ساده تر بوده و در هر آب و هوایی با دو روش دیمی و آبی قابل کشت است. این گیاه با هوای سرد نیز سازگاری دارد و در فصل پاییز میزان ثمردهی آن بیشتر از فصل بهار است. این گیاه به حاصلخیزی خاک کمک کرده و همچنین به عنوان کود سبز برای تقویت خاک استفاده می‌شود.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و سوددهی قابل توجهی دارد. شهرستان نرماشیر وضعیت نسبتاً خوبی در زمینه پرورش انواعی از طیور دارد که با سرمایه‌گذاری مناسب می‌توان در زمینه توسعه پرورش هرکدام از این طیور اقدام کرد و علاوه بر درآمدزایی، برای جوانان شهرستان، ایجاد اشتغال نمود و درصد بیکاری را تا حدودی کاهش داد.  

مرغ از جمله طیوری است که در این شهرستان پرورش می‌یابد. البته مرغداری‌های موجود در شهرستان اکثراً به پرورش مرغ گوشتی می‌پردازند؛ اما پتانسیل‌های شهرستان نرماشیر نشان‌دهنده این است که می‌توان در زمینه افزایش پرورش هردو نوع پرنده (مرغ گوشتی و تخم گذار) فعالیت کرد. البته طبق بررسی‌های انجام شده، پرورش مرغ تخم‌گذار مزیت کمتری نسبت به مرغ گوشتی دارد.

با توجه به افزایش روزافزون جمعیت، در راستای تأمین نیازهای مردم می‌توان در زمینه تولید گوشت سفید و پرورش مرغ گوشتی فعالیت کرد. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم و بهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه‌جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است. بدیهی است گوشت مرغ به سبب مزیت‌های فراوانی که دارد به عنوان منابع تأمین پروتئین می‌تواند در کشور مطرح و نیاز عمومی را در این زمینه مرتفع نماید. نسبت ضایعات در گوشت مرغ در مقایسه با سایر دام‌ها کمتر است، به طوری که در گوشت گوسفند ضایعات حدود 50 درصد و در مرغ حدود 25 درصد است. ضریب تبدیل جیره غذائی به گوشت در مرغ نسبت به سایر دام‌ها بالا بوده به طوری که در مرغ‌های اصلاح شده این ضریب 2 تا 2/2 درصد و در گوساله و گاو بین 6 تا 9 درصد متغیر است. با توجه به دلایل فوق ایجاد واحد پرورش مرغ گوشتی در شهرستان نرماشیر مزیت دارد و در صورت بازاریابی مناسب می‌توان محصول را با قیمت مناسبی به فروش رساند.

پرورش مرغ تخمگذار علاوه بر اینکه به تأمین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می‌کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره‌گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می‌تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت بازاریابی مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم درمورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است.

در شهرستان نرماشیر، مرغ بومی نیز پرورش می‌یابد و توسعه پرورش آن مقرون به صرفه است. یکی از دلایل استقبال از پرورش مرغ بومی، سوددهی بسیارخوب پرورش مرغ بومی یا محلی است. مرغ بومی یا همان مرغ‌های محلی ایران، نوعی نژاد بسیار مقاوم به شمار می‌آیند که در مقابل بیماری‌ها، گرما و سرما تحمل بالایی دارند و این مزیت باعث می شود که ایجاد واحدهای تولیدی مرغ بومی برای تولید کنندگان سوددهی داشته باشد. یکی دیگر از مزیت‌های پرورش مرغ بومی این است که این کار نیاز به تجهیزات ندارد. هرچند اگر در پرورش مرغ بومی یا همان مرغ محلی از تجهیزات مدرن استفاده شود، سود بیشتری نصیب پرورش دهنده می‌شود. منظور از تجهیزات مواردی مانند آبخوری، دان خوری ، لانه تخم گذاری و ... است.

شترمرغ از دیگر طیوری است که در این شهرستان به صورت سنتی و به میزان کم پرورش می‌یابد. درواقع در گذشته واحدی برای پرورش شترمرغ در این شهرستان وجود داشته که به دلیل مشکل بازار فروش تعطیل شده است.[14] اما این موضوع دلیلی برای عدم مزیت پرورش شترمرغ در شهرستان نرماشیر نیست بلکه این پرنده با شرایط شهرستان سازگاری خوبی دارد و می‌توان نسبت به پرورش آن اقدام کرد[15] اما باید توجه داشت شرط موفقیت در این حرفه، بازاریابی صحیح و قوی است.

 به صورت کلی کسب و کار در زمینه پرورش شترمرغ پرواری در کشور ما قابلیت و استعداد پیشرفت فراوانی دارد؛ زیرا کشور ما چهار فصل بوده و شرایط طبیعی پرورش شترمرغ در بسیاری از مناطق مختلف ایران فراهم است. شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش3 برابر چرم گاو  است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و  خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.

بوقلمون و بلدرچین نیز از طیوری هستند که به صورت سنتی در این شهرستان پرورش داده می‌شوند و قابلیت توسعه پرورش این طیور در شهرستان وجود دارد و با توجه به مزایای قابل توجه حاصل از پرورش آن‌ها، سرمایه‌گذاری در این زمینه در این شهرستان پیشنهاد می‌شود. البته طبق بررسی‌های انجام شده، پرورش بلدرچین در اولویت‌های بعدی مزیت‌های شغلی این حوزه قرار می‌گیرد.

در طي چند دهه گذشته توجه به بوقلمون و محصولات آن موجب شده تا پرورش آن به صورت صنعتي در ايران و جهان آغاز و طي چند سال اخير نيز به مرز قابل قبولی برسد تا جائيکه امروزه شاهد افزايش روز افزون مصرف گوشت و ساير فرآورده‌هاي آن در سراسر جهان هستيم. از آنجا که گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه‌ای بوده و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد؛ مي‌تواند به عنوان جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز به ویژه در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت‌هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي‌دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

بلدرچین نیز پرنده ای با جثه کوچک بوده و در برابر بسیاری از بیماری‌ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه‌های جاری پایین، بازار فروش مناسب، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت‌های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.

 

· خدمات

مشاغل خدماتی یکی از راه‌های کسب درآمد در شهرستان نرماشیر محسوب می‌شوند. مشاغل خدماتی حرفه‌های زیادی را در بر می‌گیرد که سودآوری این حرفه‌ها با توجه به ظرفیت‌های منطقه با یکدیگر متفاوت می‌باشد.

گردشگری از فعالیت‌هایی است که با سودآوری بسیاری همراه بوده و از جمله شغل‌هایی است که ریسک‌ کمتری دارد. صنعت گردشگری از صنایع اقتصادی تأثیرگذار در این شهرستان است که با توجه به نوع فعالیت آن از نظر اشتغالزایی و کسب درآمد مورد توجه قرار گرفته است و به عنوان یکی از طرح هایی که دوره بازگشت سرمایه کوتاه مدتی دارد، قابل اعتماد بوده و مورد مناسبی برای سرمایه‌گذاری در این شهرستان است.

شهرستان نرماشیر از ظرفیت‌های مناسبی جهت سرمایه‌گذاری در زمینه گردشگری برخوردار است که می‌توان با فعالیت در این زمینه درآمدزایی و اشتغال‌زایی مناسبی برای شهرستان به همراه داشته باشد. کلیسای کریم آباد، روستای باغ فضل آباد، ارگ ساسانی، قلعه طبیعی قلعه خان، برج‌های دیده‌بانی و جنگل‌های کهور از جمله جاذبه‌های گردشگری شهرستان نرماشیر هستند که می‌توان با ایجاد امکانات مناسب گردشگری، افراد را از مناطق مختلف کشور به سوی این مکان‌ها جذب کرد.

احداث اقامتگاه بومگردی و رستوران‌های بومی از جمله فعالیت‌هایی است که می‌توان در حوزه گردشگری در این شهرستان انجام داد. البته در حال حاضر نیز سرمایه‌گذاری‌هایی در زمینه گردشگری در این شهرستان انجام شده است ولی با این حال ظرفیت انجام فعالیت‌های جدید در این شهرستان وجود دارد.

با توجه به اینکه ایران کشوری است غنی از اقلیم‌های مختلف و برای کسانی است که می‌خواهند با فرهنگ و آداب و رسوم محلی هر منطقه آشنا شوند؛ بنابراین اقامتگاه‌های بوم‌گردی فرصت مناسبی است تا گردشگران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه‌های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه‌ها، مصداق دیگری از مهمان‌نوازی ایرانی است.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آن‌ها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده می‌شود و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز عرضه می‌شود. رستوران‌ها جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی برای هر کشوری در جهان محسوب می‌شوند و می تواند در خانه‌های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست‌های غذایی برای تست کردن غذاهای مختلف به سفر می‌روند و این مسئله برای مناطق مختلف ایران قابل استفاده و بهره‌برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کار های زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذاهای محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود. ایجاد رستوران بومی یکی از شغل‌هایی است که راه‌اندازی آن در این شهرستان پیشنهاد می‌شود.

خدمات خودرو از دیگر مشاغلی است که انجام آن در شهرستان نرماشیر مزیت دارد. در حال حاضر نیاز به این شغل در شهرستان احساس می‌شود و سرمایه‌گذاری در این زمینه صرفه اقتصادی خوبی را به دنبال خواهد داشت.[16] همچنین با توجه به اینکه شهرستان در یک جاده ترانزیت و بین المللی از افعانستان، پاکستان، هند، بنگلادش و بندر چابهار و قرار گرفته است[17] مشاغلی مانند خدمات خودرو با استقبال خوبی مواجه خواهند شد. در واقع بهتر است برای اینکار مجتمعی احداث شود که تمام کارهای مربوط به تعمیر خودرو را (از صفر تا صد) انجام دهد.[18]

خدمات ساختمانی مانند گچ‌کاری، لوله‌کشی، تأسیسات، نصب کاشی و سرامیک و کاغذ دیواری از دیگر مواردی هستند که با توجه به ساخت و سازهای جدید، نیاز بیشتری به آن‌ها در شهرستان احساس می‌شود؛ بنابراین  می‌توان در زمینه خدمات ساختمانی در شهرستان سرمایه‌گذاری کرد.

آرایشگری و تعمیر لوازم منزل از دیگر مشاغل خدماتی هستند که انجام آن‌ها در شهرستان مزیت دارد و جزو شغل‌هایی است که در این شهرستان پیشنهاد می‌شود.

همچنین شهرستان نرماشیر، شهربازی و سینما ندارد و احداث این موارد با درآمدزایی مناسبی همراه خواهد بود و پیشنهاد می‌گردد. جذب گردشگر برای شهرستان، ایجاد درآمد بسیار خوب برای سرمایه‌گذاران، ایجاد فرصت شغلی برای جوانان و ایجاد محیطی شاد و پرانرژی برای کودکان و بزرگسالان از جمله مزایای تأسیس شهربازی هستند.

 

 

· صنعت

مشاغل صنعتی از عوامل مهم توسعه اقتصادی در هر شهرستانی محسوب می‌شوند. در شهرستان نرماشیر، تعدادی واحد صنعتی در زمینه‌های مختلف وجود دارند اما پتانسیل‌های شهرستان نشان‌دهنده این موضوع است که همچنان برای ایجاد واحدهای صنعتی جدید ظرفیت وجود دارد؛ بنابراین ایجاد واحدهای صنعتی در این شهرستان می‌تواند باعث توسعه اقتصادی شهرستان شده و همچنین زمینه را برای اشتغالزایی جوانان فراهم نماید و درصد بیکاری را تا حدودی کاهش دهد.

در شهرستان نرماشیر، مقدار زیادی خرما تولید می‌شود و خرمای تولید شده به خارج از شهرستان ارسال می‌شود؛ بنابراین لازم است واحدی جهت کارتن‌سازی در این شهرستان احداث شود. در حال حاضر چنین واحدی در شهرستان وجود ندارد و می‌توان در این زمینه سرمایه‌گذاری کرد.[19]

تولید پوشاک از دیگر مواردی است که قابلیت سرمایه‌گذاری در شهرستان نرماشیر را دارد.[20] در حال حاضر پوشاک موجود در این شهرستان، از تهران و مشهد وارد می شوند[21] ؛ بنابراین ایجاد تولیدی پوشاک می‌تواند در این شهرستان مزیت‌هایی داشته باشد و البته لازم است در این زمینه بازاریابی قوی و صحیحی صورت بگیرد.

تولید قطعات خودرو از دیگر مشاغل پیشنهادی در حوزه صنعت است که قابلیت سرمایه‌گذاری در این شهرستان را دارد.[22] وجود نیروی کار زیاد از جمله مزیت‌های این شهرستان است که در ایجاد صنایع مختلف موثر است.

کلیدسازی و تولید لوازم خانگی از دیگر فعالیت‌هایی هستند که قابلیت سرمایه‌گذاری در شهرستان نرماشیر را دارند. البته تولید لوازم خانگی در اولویت بعدی مزیت‌های شغلی این حوزه قرار می‌گیرد.

یکی دیگر از مزیت‌های شهرستان که ایجاد واحدهای صنعتی را آسان‌تر می کند، آسان بودن گرفتن زمین از اداره منابع طبیعی یا شهرسازی شهرستان است زیرا مسئولین شهرستان حمایت می‌کنند.[23]

صنایع فعال این شهرستان عبارتند از: واحدهای نایلون‌سازی، بسته‌بندی ضایعات فلزی و غیرفلزی، یخ‌سازی و کابینت‌سازی.[24]

 

· صنایع دستی

صنایع دستی چکیده و ثمره ذوق و هنر هنرمندان و صنعتگرانی است که با دستان پرتوانشان روح و جان فرهنگ و هنر به یادگار مانده از نیاکان خویش را جاودانه می‌سازند. صنایع دستی نماد فرهنگ اصیل، تاریخ کهن و هنر بی‌مثال مردم این سرزمین اسطوره‌ای است، گوهرِ پاکیزه و قیمتیِ مردمی که نه به وسیله صنعت بلکه به دستِ پرتوان صنعتگران، هنرمندان و بافندگان این دیار کهن تولید شده است. در شهرستان نرماشیر صنایع دستی متنوع و باارزشی تولید می‌شود که با سرمایه‌گذاری در زمینه توسعه تولید این صنایع و بازاریابی صحیح، می‌توان صرفه اقتصادی بالایی را به همراه داشت.

قالی‌بافی از صنایع دستی شهرستان نرماشیر است که قابلیت توسعه و سرمایه‌گذاری دارد. قالی بافی از هنرهایی است که از قدیم نزد جهانیان جایگاه ویژه‌ای داشته و ایران را به این هنرش می‌شناسند. آمارها نشان می دهد فرش ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار بوده و قابل رقابت با کشورهای دیگر است. قالی بافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می‌گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می‌دانند چون در کنار کارهای روزمره می‌توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می‌توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. همچنین با تولید فرش با کیفیت می‌توان به صادرات در این زمینه فکر کرد. این کسب و کار  را می‌توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.

سفالگری از دیگر صنایع دستی شهرستان نرماشیر است که می‌توان در زمینه توسعه آن سرمایه‌گذاری کرد. ظروف سفالی دارای انواع و اقسام مختلف هستند که هر کدام از آنها براساس موارد کاربری تولید می‌شوند. استفاده از این ظروف به عنوان اشیاء دکوراسیون و همچنین به عنوان سوغات شهرستان، عمومیت خوبی پیدا کرده است. این کالا به عنوان یک کالای هنری صنعتی محسوب می‌گردد و لذا کشورمان دارای مزیت نسبی جهت تولید آن در جهان می باشد. بنابراین با استفاده از این مزیت می‌توان واحدهایی را جهت تولید و صادرات آن ایجاد نمود و در زمینه اشتغال‌زایی و افزایش صادرات غیرنفتی مؤثر بود.

با توجه به فراوانی نخل خرما در این شهرستان، تولید صنایع دستی مانند تسبیح از هسته خرما و جارو، سبد، حصیر و بادبزن از  برگ خرما انجام می‌شود. در نتیجه این فعالیت وسایل جذاب و متنوعی تولید می‌شود که با بازاریابی صحیح می‌توان درآمد خوبی کسب کرد. بنابراین با توجه به فراهم بودن مواد اولیه مورد نیاز برای تولید این صنایع دستی در شهرستان و وجود افراد باتجربه در این زمینه، می‌توان این فعالیت را توسعه داد.

پته‌دوزی یکی از دیگر از مشاغلی است که در حوزه صنایع دستی در این شهرستان انجام می‌شود. پته‌دوزی به نوعی دوخت گل و بته با دست بر روی شال‌های کرکی گفته می‌شود که بیشتر در شهرستان‌های استان کرمان انجام می‌شود و معروف است. پته‌دوزی یک هنر اصیل ایرانی است که نام‌های دیگر آن فطه‌دوزی و سلسله‌دوزی است. هنرمندان پته‌دوز که معمولاً زنان و دختران خانه‌دار هستند با کمک سوزن، نقش‌های ذهنی را که تلفیقی از پندار‌ها و بینش‌های شخصی خودشان است به وسیله کوک‌های نخی رنگی روی زمینه پارچه پشمی ضخیم یا همان عریض می‌دوزند.

پته‌دوزی در این شهرستان روی تابلو نیز صورت می‌گیرد و تابلوهای سوزن‌دوزی شده تولید می‌شود.

در شهرستان نرماشیر گلیم بافی و نمدمالی نیز انجام می‌شود. توسعه این فعالیت‌ها نیز از جمله پیشنهادات شغلی در این حوزه است که در صورت تأمین بازار فروش سوددهی خوبی را به دنبال خواهد داشت. گلیم به عنوان یکی از قدیمی‌ترین دست‌بافت های بشر، از شاخه‌هاي قاليبافي است و در آن از طرح هاي مختلف محلي استفاده مي‌شود. هر چند در گذشته گلیم به عنوان یک زیرانداز شناخته و بافته می‌شد اما امروزه با توجه به زیبایی نقوش و کیفیت بافتی که دارد از آن در هنرهای تلفیقی همچون روکش‌های مبلمان ، دوخت کیف‌های چرمی، وسایل تزیینی و غیره استفاده‌های بسیاری می‌شود.

نمد نیز نوعی بافته سنّتی زیراندازی است که با پشم تولید می‌شود.  برای تهیه نمد (نمدمالی) عمل بافتن انجام نمی‌شود بلکه با ایجاد فشار و رطوبت و حرارت، موجب درهم ‌رفتن الیاف پشمی می‌شوند. پشمی که برای تولید نمد به کار می‌رود پشم بهاره گوسفند با الیاف بلند است. از صابون و زرده تخم‌مرغ نیز می‌توان برای بهتر شدن کیفیت کار استفاده کرد. مقدار پشمی که برای هر متر مربع نمد لازم است با مقدار پشم لازم برای تولید قالی برابر است اما چون زمان تولید نمد بسیار کمتر است (حدود یک روز) قیمت آن پایین‌تر است.

در این شهرستان منبت‌کاری نیز انجام می‌شود که می‌توان نسبت به توسعه این فعالیت اقدام کرد. منبت‌کاری چوب یکی از شاخه‌های منبت‌کاری است؛ ولی منبت کاری بیشتر به صورت کنده کاری روی چوب اجرا می‌شود. منبت کاری غالباً یا با شیوه دستی انجام می شود یا با استفاده از دستگاه CNC.  استفاده از دستگاه مزایایی نسبت به روشهای سنتی دارد. یکی از این مزایا سرعت عمل و صرفه جویی در زمان است. مورد دیگر دقت بسیار بالای دستگاه است که قادر به پیاده‌سازی نقوش و طرح‌های بسیار پیچیده را نیز دارد.

کیف‌دوزی از دیگر صنایع دستی شهرستان نرماشیر است. معمولاً کیف از جمله کالاهایی است که بازار فروش خوبی برای آن وجود دارد. البته این موضوع بستگی به کیفیت کیف های تولیدی نیز دارد. بنابراین در صورت توجه به کیفیت و بازاریابی صحیح و مناسب، می‌توان کیف‌دوزی را در این شهرستان توسعه داد.

گل‌سازی با فوم و مهرسازی از دیگر مشاغل پیشنهادی در حوزه صنایع دستی است. گل‌سازی با فوم در حال حاضر در این شهرستان انجام می‌شود اما فعالیتی در زمینه مهرسازی در این شهرستان صورت نگرفته است. محصولات حاصل از این دو هنر دستی نیز با استقبال خوبی رو به رو بوده و گسترش فعالیت در زمینه انجام آن‌ها در این شهرستان پیشنهاد می‌گردد.

دوزندگی لباس‌های محلی و تولید زیورآلات سنتی نیز در شهرستان نرماشیر انجام می‌شود که سرمایه‌گذاری بیشتر در جهت افزایش تولیدات آن‌ها در این شهرستان، علاوه بر درآمدزایی اشتغالزایی مناسبی نیز به همراه خواهد داشت.

در این شهرستان آهنگری‌های سنتی به منظور تولید ابزارهای سنتی کشاورزی مثل اره، داس، تبر، تیشه و... وجود دارد. با توجه به انجام کشاورزی سنتی، می‌توان در زمینه تولید این محصولات در این شهرستان اقدام نموده و درآمدزایی کرد.

آبگینه (انجام نقاشی روی شیشه و سفال) و رودوزی‌های سنتی نیز از دیگر صنایع دستی این شهرستان هستند که می‌توان آن‌ها را به صورت گسترده تر در این شهرستان انجام داد و اشتغالزایی ایجاد کرد.

 

· شیلات

شیلات از حوزه‌های شغلی سوددهی است که اگر به آن توجه شود، ارزآوری خوبی خواهد داشت. در شهرستان نرماشیر نیز به میزان کمی به حرفه پرورش ماهی پرداخته شده است. البته شهرستان نرماشیر از لحاظ منابع آبی غنی نیست و ممکن است نتوان در زمینه پرورش ماهی، فعالیت گسترده‌ای در این شهرستان انجام داد.

ماهی پرورشی در این شهرستان از نوع قزل‌آلا است و می‌توان در زمینه توسعه این حرفه سرمایه‌گذاری کرد. ماهی قزل‌آلا یکی از معروف‌ترین گونه‌های ماهیان سردآبی بوده یکی از منابع خوب آهن می‌باشد. آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروب‌ها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل‌آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می‌دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می‌دهند امگا ۳ ماهی قزل‌آلا می‌تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج‌های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 54 تایی در جدول زیر ارائه‌ شده‌ است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

 

مشاغل	مزیت
احداث باغ خرما	1
احداث باغ پرتقال	2
احداث گلخانه تولید خیار و گوجه	3
پرورش گاو بومی	4
پرورش گاو جرسی	5
پرورش گاو دورگه	6
احداث گلخانه تولید فلفل دلمه ای و بادمجان	7
احداث باغ نارنگی	8
پرورش گوسفند بلوچی	9
پرورش بز مورسیا	10
فرآوری خرما	11
پرورش بز بومی	12
پرورش بز رائینی و پاکستانی	13
تولید چیپس میوه	14
تولید آبمیوه	15
تولید کنسانتره پرتقال	16
تولید فیبر و نئوپان	17
کشت گندم	18
کشت جو	19
تولید آرد	20
فرآوری گوجه فرنگی	21
احداث کشتارگاه طیور	22
بسته بندی خرما	23
احداث سردخانه	24
سورتینگ و بسته بندی محصولات باغی	25
کشت زعفران	26
کاشت گل محمدی	27
احداث باغ نارنج	28
کشت کلزا	29
پرورش مرغ گوشتی	30
پرورش مرغ تخم گذار	31
پرورش مرغ بومی	32
پرورش شتر	33
پرورش میش دورگه چینی	34
کشت سورگوم	35
پرورش بز سانن	36
پرورش گاو هلشتاین	37
پرورش گاو سمینتال	38
احداث باغ زرشک	39
پرورش گوسفند چینی	40
شیرینی پزی	41
تولید رشته اشی و پلویی	42
پرورش شترمرغ	43
پرورش بوقلمون	44
تولید سوسیس و کالباس	45
فرآوری پوست دام	46
کشت یونجه	47
احداث رستوران بومی	48
احداث اقامتگاه بومگردی	49
خدمات خودرو	50
پته دوزی	51
کشت ذرت دانه ای و علوفه ای	52
کارتن سازی	53
پرورش ماهی قزل آلا	54