کهنوج

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان کهنوج ارائه‌شده‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

 

باغداری
زراعت
دامداری
صنایع تبدیلی و تکمیلی
صنایع غذایی
طیور
صنعت
شیلات
خدمات
صنایع دستی

 

· باغداری

اگر چه در شهرستان کهنوج میانگین بارش ها کاهش یافته و خشکسالی های اخیر محدودیت هایی را برای بهره برداری از منابع آبی و همچنین کیفیت آب به وجود آورده است اما حوزه باغداری همچنان یکی از رسته های با ظرفیت بالا در این شهرستان است که می توان نسبت به راه اندازی طرح های متنوع، متناسب با شرایط اقلیمی و محیطی این شهرستان سرمایه گذاری نمود. در ادامه به بررسی این کسب و کارها پرداخته می شود.

با توجه به خشکسالی‌های یک دهه اخیر، توسعه کشت‌های گلخانه‌ای در کهنوج از مشاغل پرطرفدار بوده‌است. کشت‌های گلخانه‌ای در افزایش محصول، کاهش صرفه‌جویی آب و حفاظت محصولات در برابر شرایط اقلیمی بسیار حائز اهمیت است. شهرستان کهنوج، با تولید سالانه مقادیر زیادی از محصولات گلخانه‌ای، به عنوان یکی از مراکز مهم در استان کرمان مطرح است و همچنان در این شهرستان ظرفیت های خوبی برای گسترش گلخانه ها وجود دارد.[1] نوع محصول تولیدی در گلخانه بیشتر بستگی به عواملی نظیر سرمایه موجود، تقاضای بازار و تخصص دارد. به همین دلیل باید متناسب با شرایط اقدام به تولید محصول کرد اما برای کاشت محصولاتی نظیر انواع صیفی جات، سبزیجات و گل و گیاه زینتی در این شهرستان ظرفیت خوبی وجود دارد و می توان برای آن سرمایه گذاری هایی انجام داد.

مناطق جنوبی کرمان از جمله شهرستان کهنوج با وجود اینکه شرایط ایده‌آل (گرما و رطوبت مناسب) را ندارد، بعضی از محصولات گرمسیری نظیر انبه و موز به خوبی رشد می‌کنند. بیشتر باغات انبه کهنوج در روستای دهکهان هستند و به طور کلی این منطقه شرایط ویژه ای برای تولید محصولاتی نظیر انبه و موز دارد. اکثر باغات انبه کهنوج از نوع محلی هستند که متاسفانه بازدهی اقتصادی چندانی ندارد و کشاورزان باید برای صرفه اقتصادی بیشتر به کشت علمی این محصول روی بیاورند. باتوجه به اینکه بیشتر انبه و موز مصرفی در کشور وارداتی است و از کشورهایی نظیر هند و پاکستان وارد می شود، توسعه باغات تولید این محصولات و حمایت های دولتی در جهت فروش محصولات کشاورزی این منطقه از کشور می تواند سهم بسزایی در رونق اقتصاد کشاورزان این ناحیه داشته باشد.

از جمله دیگر محصولات گرمسیری شهرستان کهنوج می توان به خرما اشاره نمود که بیشترین ارقام آن را خرمای کلوته تشکیل می دهد. این خرما دارای کیفیت مناسبی بوده و از ارقام مهم تجاری می‌باشد. با توجه به کیفیت بالا و قیمت نسبتا مناسب، همواره این خرما در بازار داخلی و بین‌المللی جایگاه مناسبی دارد به طوری‌که یکی از مهمترین ارقام صادراتی خرمای ایران محسوب می‌شود. باتوجه به مزایای مطرح شده شرایط خوبی برای گسترش سطح زیر کاشت این محصول وجود دارد و می توان نسبت به احداث نخلستان های بیشتر در این منطقه اقدام نمود.

فیسالیس یکی دیگر از محصولاتی است که قابلیت کشت در شهرستان کهنوج را دارد. فیسالیس یا عروسک پشت پرده یک گیاه علفی نارنجی رنگ است که تقریبا شبیه گوجه فرنگی می‌باشد. فیسالیس در بسیاری از مناطق به عنوان یک میوه لوکس محسوب می‌شود؛ به همین دلیل با قیمت بالایی به فروش می رسد. بسیاری از کشورها، از جمله کشورهای حوزه خلیج فارس خواستار واردات فیسالیس از سایر کشورها مخصوصاً ایران هستند؛ بنابراین می توان محصولات تولیدی را صادر کرده و کمک شایانی به ارز آوری و پیشرفت اقتصادی کشور داشت. فیسالیس بعد از برداشت در فضای آزاد ماندگاری طولانی مدتی دارد از این جهت صادرات این محصول ریسک کمی دارد و می توان محصول سالمی را به مقصد رساند.

از جمله دیگر محصولاتی که می توان نسبت به کاشت آن در شهرستان کهنوج سرمایه گذاری نمود، آلوئه وراست. گونه های مختلف آلوئه ورا گیاهانی مقاوم به گرما، خشکی، بیماری‌ها، آفات و حتی شوری هستند. علت مقاومت زیاد آن ها ساختار مرفولوژیکی این گیاه است و بذر آن ها نیز در شرایط اقلیمی مناسب و در دمای 21درجه سانتی گراد سبز می شوند. البته این گیاهان به سرما بسیار حساس هستند به طوریکه در دمای زیر 10درجه سانتی گراد رشد آن ها متوقف می شود. آلوئه ورا به رطوبت بالا، آب ایستایی و آبیاری زیاد حساس است. از این رو آبیاری گیاهان باید زمانی انجام شود که خاک آن ها کاملا خشک باشد. چنانچه این گیاه در مناطق گرم و خشک کاشته شود باید تحت آبیاری به موقع قرار بگیرد. آلوئه ورا را در هر نوع خاکی می توان کاشت ولی خاک های سبک که از زهکشی مناسبی برخوردار باشند برای کاشت این گیاه توصیه می شود. بازار و جایگاه آلوئه ورا در کشور جدید می‌باشد و آن چنان که باید جایگاه خود را پیدا نکرده اما این گیاه از اندک گیاهان دارویی است که علاوه بر مصرف دارویی در حوزه های آرایشی (مایع، ژل، کرم، لوسیون) و تغذیه ای (عصاره و نوشیدنی) نیز کاربرد دارد.

تولید نشاء گیاهان زراعی در محیط گلخانه، کسب‌وکار پرسود و اشتغال‌زایی است که موجب کاهش مصرف آب و نهاده‌ها و همچنین کاهش هزینه‌های بالای تولید خواهد شد و می توان آن را در شهرستان کهنوج اجرایی نمود. با شرایط امروز، تغییر کشت از فضای باز به گلخانه ضروری بوده و با توجه به گسترش گلخانه‌ها نیاز به بذر و نشاء مرغوب نیز بالاتر می‌رود. با توجه به افزایش هزینه‌های تولید ازجمله افزایش قیمت بذر و محدودیت نهاده‌های تولید، استفاده از نشاء به‌جای کشت مستقیم بذر، ضروری به نظر می‌رسد. کاشت نشاء به دلایل زیر از مزیت‌ و جذابیت‌های اقتصادی بیشتر در مقایسه با کاشت بذر برخوردار است. این دلایل عبارت‌اند از: افزایش دوره برداشت به‌ویژه در مناطق سردسیر، تراکم مناسب بوته، افزایش عملکرد محصول پاییزه، کاهش مصرف آب تا 40 %، حداقل توقف رشد در مرحله انتقال، کاهش هزینه بذر، کاهش هزینه‌های جاری، یکنواختی رشد، محافظت محصول در برابر تگرگ و سرمازدگی و مبارزه مؤثر با بیماری، آفات و علف‌های هرز. از جذابیت‌های مالی کشت گلخانه‌ای نشاء، می‌توان به افزایش تعداد برداشت‌ها در سال، افزایش برداشت محصول نسبت به سطح زیر کشت، تعیین زمان بهره‌برداری محصول و کاهش تعداد کارگران اشاره کرد.

همچنین کاشت درخت ارزشمند پالونیا که در سال های اخیر در کشور رایج شده است نیز در این شهرستان پیشنهاد می گردد. درخت پالونیا به دلیل تحمل بالا در برابر گرما، خشکی وعدم حساسیت به انواع خاک، کسب و کار کاشت درخت پالونیا را تبدیل به یک فرصت سودآور در تجارت جهانی کرده است. درخت پالونیا علاوه بر صنعت چوب، به علت زیبایی، سریع الرشد بودن و جذب آلاینده های هوا در جنگل کاری سریع و توسعه فضای سبز شهری مناسب است. رشد درخت پالونیا بسیار سریع است و در طی سه هفته از شروع کاشت به اندازه یک وجب رشد می کند. این درخت در سن 5 سالگی به بلوغ رسیده و چوب آن قابل بهره برداری و استفاده است. نرمی و فرم پذیری چوپ درخت پالونیا ،گزینه مناسبی در صنایع مبلمان سازی است. از چوپ درخت پالونیا علاوه بر تولید مبلمان در درب و پنجره، ساخت آلات موسیقی، روکش سازی، تخته های چند لایه، خمیرکاغذ، ساخت جعبه و کانتینرهای چوبی استفاده می شود.گرده زایی و شهدزایی بالای شکوفه های درخت پالونیا ،تغذیه ی مناسب برای زنبورعسل و مواد معدنی موجود در برگ بزرگ این درخت تقویت کننده ی خاک (خاک برگ و کود سبز) و تغذیه دام می باشد. همچینین در مصارف دارویی تأثیرات مثبتی بر روی کبد، کلیه و کیسه صفرا دارد.

در حال حاضر تولید مرکباتی نظیر نارنگی، پرتقال، گریپ فروت و لیموترش در شهرستان کهنوج انجام می شود و باتوجه به شرایط مناسب این منطقه، محصول مرغوبی از باغات این شهرستان راهی بازارهای داخلی و خارجی می شود. اگرچه زمان به ثمر رسیدن درختان مرکبات مقداری زمان گیر است اما باتوجه به کیفیت محصولات تولیدی در این منطقه در صورت تمایل می توان نسبت به احداث باغات مرکبات ذکرشده، در شهرستان کهنوج سرمایه گذاری نمود.

اکالیپتوس از جمله محصولات باغی مزیت‌دار در شهرستان است. درخت اکالیپتوس از درختان عظیم و سریع الرشد است که به صورت گسترده در نواحی گرمسیری، نیمه گرمسیری و معتدل کشت می‌شود. اکالیپتوس‌ها که امروزه به صورت عمده به عنوان منبع تولید چوب کاغذسازی، هیزم، زغال‌چوب، تیرهای تونلی، تخته خرده چوب و اسانس‌های روغنی کاشته می‌شوند، به عنوان یکی از منابع عمده مولد فیبر جهت ساخت کاغذ سفید کرافت و در نهایت، تولید کاغذ چاپ و تحریر با کیفیت عالی شناخته شده‌اند. کاشت اکالیپتوس در خاک‌های شور و کم‌بازده بسیار ارزشمند است و توصیه می‌شود. جنس اکالیپتوس با توجه به تنوع فراوان منابع ژنتیکی و مقاومت در برابر سرما، گرما، شوری و خشکی از یک طرف و تولید سریع و مطلوب چوب در دوره کوتاه مدت سه تا پنج ساله از طرف دیگر، بهترین گزینه برای کشت به صورت وسیع در اراضی کم‌بازده، به ویژه با استفاده از هرزآب و فاضلاب است.

 

· زراعت

بخش زراعت در روند رشد و توسعه اقتصادی نقش‎های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم‎ترین آن‎ها می‎توان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تامین نهاده‎هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش‏های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی، ارزآوری برای کشور و تامین مالی سایر بخش‎های زیربنایی را نام برد.

شهرستان کهنوج علاوه بر ظرفیت های بالایی که در زمینه باغداری دارد، در حوزه زراعت نیز پتانسیل های بالایی دارد که می توان از آن در جهت کسب درآمد و یا فراهم کردن شرایط برای ایجاد صنایع تبدیلی استفاده نمود.

طبق آمار به دست آمده در حدود 90 درصد از نیاز کشور به دانه های روغنی، از طریق واردات انجام می شود و در این زمینه هنوز به خودکفایی نرسیده ایم. به همین علت کشت دانه‌های روغنی متناوب با سایر کشت‌های استراتژیک از مهم ترین برنامه‌های سازمان‌های مربوطه در سال های اخیر بوده است. منطقه جنوب استان کرمان که شهرستان کهنوج را نیز شامل می شود، ظرفیت خوبی برای توسعه کشت دانه های روغنی نظیر کلزا، کنجد، گلرنگ و آفتابگردان دارد که می توان از این ظرفیت برای تامین بخشی از نیاز کشور به دانه های روغنی استفاده نمود.

کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آنها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی های زیست محیطی می گردد. با توجه به آنکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، نیاز گیاه به آب کم می‌باشد و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های منطقه نقش موثری داشته باشد. همچنین برگردان بقای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهاده‌های خوراکی دام و طیور متداول است. روغن کلزا ازجمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع ‌شده مورد استقبال قرارگرفته است. تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که دانه کلزا 40-30 درصد روغن و کنجاله‌اش50-40 درصد پروتئین دارد.

کاشت کنجد به دلیل سازگاری محیطی، بازدهی بالا، مفید بودن برای خاک، نیاز به سرمایه اولیه کم و بازاریابی آسان، گزینه شغلی مناسبی است. کنجد از آن دسته گیاهانی محسوب می شود که با هر بار کشت و پرورش، محصول و بار قابل توجهی را به ارمغان می آورد. یکی دیگر از مزایای کاشت کنجد، صرفه جویی در منابع آب است. این گیاه قادر است تا با جذب رطوبت باقیمانده در خاک رشد کند. همین امر موجب سازگاری کنجد با آب و هوای گرم می شود. ریشه های کنجد در بهبود ساختمان خاک و افزایش نفوذ پذیری آن نقش موثری داشته و به عنوان یکی از گیاهان مناسب برای تناوب‌های زراعی در نظر گرفته می شود. همچنین در بعضی از مناطق این گیاه به عنوان کود سبز کاشته می شود. کنجد در روغن کشی (کنجد و ارده)، نانوایی و آجیل فروشی ها، تهیه عطرها، به عنوان حلال در داروسازی و... مورد استفاده قرار می‌گیرد. صادرات ارزش افزوده و فرآوری های کنجد، می تواند هدف تولید انبوه کشاورزان باشد. از همین رو نگرانی ها برای بازاریابی این محصول نسبت به سایر محصولات کاهش پیدا می کند. عمده مشکل کنجدکاران عدم وجود ماشین‌آلات کاشت و برداشت دانه های روغنی است که درصورت تامین این ماشین آلات، تولید کمی وکیفی محصول درسطح منطقه می‌تواند از رشد قابل توجهی برخوردار شود.

گلرنگ نیز با خصوصیات مطلوب زراعی نظیر مقاومت نسبی به شوری خاک و خشکی هوا، مقاومت بالا به سرمای زمستانه (تیپ پاییزه)، وجود روغنی مطلوب با بیش از ۹۰ درصد اسیدهای چرب غیر اشباع، همواره به عنوان یک دانه روغنی با ارزش مطرح بوده است.

گل آفتابگردان گیاهی یک ساله است که پرورش آن در هر شرایطی امکانپذیر می‌باشد و فرآورده های حاصل از آن دارای مزیت اقتصادی فراوانی است. این گیاه، یکی از نباتات روغنی مهم جهان است که از نظر تولید روغن، بعد از سویا در مقام دوم قرار دارد.

زعفران یکی دیگر از محصولات زراعی است که افزایش سطح زیر کشت آن مزیت دارد. مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد است و به آب کمی نیاز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و نه تنها می تواند نیاز منطقه زیرکشت را تامین کند بلکه درسراسر ایران نیز مشتری دارد.

علاوه بر زعفران، زیره سبز نیز محصول مناسبی برای کشت در زمین های زراعی شهرستان کهنوج است. زیره سبز با کمترین نیاز آبی یکی از مهمترین انواع گیاه دارویی محسوب می‌شود که به سبب اهمیت، خواص دارویی و درمانی و نقش آن در ارزآوری، به عنوان طلای سبز شناخته شده است. با کشت این گیاه در مناطقی که با محدودیت آب مواجه هستند، می‌توان به منظور افزایش بهره وری آب و توسعه پایدار بخش کشاورزی گام مؤثری برداشت. زیره گیاهی است که در برابر آفات مقاوم بوده و نیاز اندک به آب، دوره رشد کوتاه، خواص دارویی و درمانی و ایجاد تعادل زمانی فعالیت کشاورزان و ماشین‌آلات کشاورزی از مهمترین عوامل رغبت کشاورزان به کشت این محصول است.

به منظور مدیریت منابع آبی و اصلاح ساختار خاک، تولید حبوبات در این شهرستان جایگزین کشت های پرآبی همچون ذرت و سیب زمینی شده است. در حال حاضر پتانسیل بالایی برای کشت لوبیا (ازنوع قرمز و چشم بلبلی)، ماش و عدس سیاه در این شهرستان وجود دارد که می توان نسبت به افزایش سطح زیرکشت آن‌ها اقدام کرد.

 

· دامداری

دامداری یکی از مشاغل رایج در شهرستان کهنوج است. دامداری با یکی از مهم ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصا منابع پروتئینی مرتبط می‌باشد، که توجه به آن امری ضروری است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره وری در آن، می تواند از راهکارهای توسعه اقتصادی و عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی محسوب شود. در حال حاضر عواملی همچون اقلیم و آب و هوای مناسب در کهنوج و امکان دسترسی آسان به نهاده های دامی و علوفه، موجب شده است تا پرورش دام های سبک و سنگین به روش های سنتی و صنعتی با موفقیت بالایی در شهرستان درحال انجام باشد. همچنین ظرفیت های بالایی برای راه اندازی طرح های دامداری صنعتی و سنتی (به خصوص صنعتی) در این شهرستان وجود دارد که می توان نسبت به آن سرمایه گذاری نمود. لازم به ذکر است که اولویت پرورش دام های سبک نسبت به دام سنگین بالاتر است و در صورت تمایل می توان نژادهایی را که در ادامه معرفی می شوند، پرورش داد.

در سال‌های اخیر پرواربندی گوسفند به دلیل سودآوری بالا و ریسک کم، طرفداران بسیاری پیدا کرده و با اقبال عمومی مواجه شده است. از مزیت‌های اقتصادی این کسب و کار می توان به اشتغال زایی در مناطق مختلف، تولید گوشت مرغوب و پشم اشاره نمود. گوسفند در مقايسه با ساير حيوانات به جيره نگهدارى کمترى احتياج دارد و بيشتر غذاى دريافتى را صرف رشد و نمو مى‌کند همچنین نسبت به سایر دام‌ها مثل بز و طیور، مقاومت خوبی به بیماری‌ها و شرایط نامناسب رطوبتی و دمایی دارد؛ بنابراین میزان تلفات در این دام بسیار پایین‌تر بوده و ضرر اقتصادی کمی را از این جهت به دامدار وارد می‌کند. پرواربندی گوسفند نیاز به تجهیزات ارزان قیمتی داشته و به دلیل ریسک کم و بازگشت سریع سرمایه در کوتاه مدت، از جذابیت مالی مطلوبی برخوردار است. طرح پرواربندی گوسفند از نظر اقتصادی ظرفیت بالایی داشته و به دلیل نیاز مداوم بازار به گوشت گوسفند و میزان تولید کم آن در داخل کشور، تقاضا برای گوشت گوسفند پا برجا است و هر میزان تولید به راحتی به فروش خواهد رسید. از این رو بحث رقابت در این حوزه چندان مطرح نبوده و جزء دغدغه‌های پرورش‌دهندگان نیست. با توجه به مزیت های مطرح شده طرح پروار بندی گوسفند مزیت دارد.

طبق بررسی های صورت گرفته، در زمینه دام سبک، پرورش گوسفند رومانف که از نژادهای گوشتی مرغوب است مزیت دارد. گوسفند رومانوف جزء به صرفه ترین و بهترین گوسفندان گله گوشتی – زایشی است. این نوع گوسفند، یک گوسفند روسی است که اصل ‌نژاد آن متعلق به دره ولگا، در شمال غرب مسکو است. رومانوف یک ‌نژاد خالص بوده و از تلاقی نژاد‌ها به‌وجود نیامده است. باروری بسیار خوب، بالاترین میزان چندقلوزایی، فصل تولیدمثل بسیار طولانی، امکان تولیدمثل در تمام طول سال، سازگاری و عادت کردن به آب و هوای سرد و خوراک محلی برخی از ویژگی‌های خوب این نژاد است. نژاد رومانوف گرچه از دسته گوسفندان گوشتی است؛ اما پشم این نژاد بسیار محکم و باکیفیت است و سالانه 5/4 کیلوگرم پشم قابل استحصال دارد که از جنبه اقتصادی برای پرورش‌دهنده سرمایه ساز است.

در زمینه پرورش بز، متناسب با اقلیم گرم و خشک شهرستان کهنوج پرورش بز کرکی راینی و بز تالی مزیت دارد. به طورکلی بز به‌عنوان یک حیوان اهلی نشخوارکننده جهت تولید شیر و گوشت در مناطق مختلف پرورش داده می‌شود. جثه کوچک، کم توقع بودن و مقاومت در برابر بیماری‌ها و شرایط سخت محیطی، باعث شده تا بز به‌عنوان حیوانی محبوب در بین دامداران تلقی شود. در نقاط مختلف از این حیوان علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده می‌شود.

در زمینه دام سنگین، پرورش گاوهای سمینتال، دورگه و هلشتاین نیز جهت تامین شیر در این منطقه پیشنهاد می گردند. امروزه به منظور بهره برداری بهینه از دام سنگین، از گاو های دورگ استفاده می‌شود که این دام‌ها، حاصل تلقیح نژاد اصلی و نژاد بومی هستند. گوساله ای که از طریق آمیخته گری متولد می شود هم برخی خصوصیات ارثی گاو نر اصیل و هم برخی خصوصیات ارثی گاو ماده بومی را دارا است. در نسل های بعدی به تدریج صفات منتقل شده از گاو های اصیل در گوساله ها ظاهر می شود و تولیدات شیر و گوشت اغلب آنها نیز به نحو قابل توجهی بیشتر می شود.

گاو سمینتال جزء بهترین گاو های شیری و گوشتی جهان است. افزایش وزن روزانه فوق‌العاده و گوساله دهی با فاصله 365 روز، مقاومت بالا نسبت به بیماریهای عفونی و متابولیکی، عمر مفید بالا، مدیریت آسان این نژاد و همچنین سازگاری بسیار خوب و قابل توجه با محیط پرورش همان چیزی است که یک دامدار برای بقاء و پیشرفت به آن نیاز دارد. یکی دیگر از مزایای پرورش گاو سمینتال، به صرفه بودن در شرایط اقتصادی فعلی است زیرا این گاو با دادن کمترین علوفه و کنسانتره، بیشترین میزان شیر و گوشت را می‌دهد.

گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می کند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد  و درصد پروتئین آن ۳ درصد است.

در کنار پرورش گاو شیری، پرواربندی گوساله در راستای تامین گوشت، می تواند مزیت موفقی باشد. مزایای ورود به این عرصه دارای جنبه های مختلف است؛ از یک طرف، از پوست گاو گوشتی در چرم‌سازی استفاده می‌شود؛ از طرف دیگر از گوشت آن جهت استفاده در تغذیه انسان بهره برداری می شود. علاوه بر این موارد، برای جلوگیری از واردات گوشت گوساله از کشورهای دیگر تولید آن اهمیت دارد.

برای پرورش شتر نیز ظرفیت مناسبی در شهرستان کهنوج وجود دارد اما نکته ی قابل توجه در این زمینه، بازاریابی برای محصولات تولیدی است. باتوجه به اینکه محصولات حاصل از شتر اعم از گوشت، شیر، لبنیات و... کمتر در بین عموم جامعه شناخته شده و متداول است، بنابراین پیش از راه اندازی این کسب و کار باید چنین جوانبی را سنجید و سپس اقدام به سرمایه گذاری نمود. پرورش شتر نسبت به سایر دام ها مزیت‌هایی مانند قابلیت سازگاری با شرایط سخت محیطی مناطق خشک و نیمه خشک، تحمل گرما، کم آبی و کیفیت پایین علوفه و مقاومت نسبی در مقابل امراض و عوامل بیماری زا دارد. همچنین شتر در مقایسه با سایر دام های اهلی علوفه را با قابلیت هضم بالا و بازده بیشتری استفاده می نماید و قادر است از انواع خاص گیاهان مرتعی (خشبی و خاردار و تیغ دار) به میزانی استفاده نماید که سایر دام ها قادر به استفاده از آن نیستند. از دیگر فواید پرورش شتر، حداقلِ نیاز به تاسیسات، تجهیزات و امکانات پرورش و نگهداری و در نتیجه کمترین نیاز به سرمایه گذاری سنگین را دارد. گوشت شتر منبع بسیار خوبی برای بسیاری از مواد غذایی مهم و مورد نیاز بدن می‌ باشد. این گوشت حاوی پروتئین‌ هایی با ارزش غذایی بالا و تعدادی از ویتامین ‌های مفید و مورد نیاز بدن نظیر ویتامین ‌های گروه B و برخی از عناصر معدنی مهم نظیر آهن ، فسفر و کلسیم است. سازمان ملل متحد شیر شتر را جزو سالم‌ترین شیر حیوانی جهان شمرده است و به ‌دلیل خواص زیاد شیر شتر برخی محققان به آن «طلای سفید بیابان» می‌گویند. در تحقیقات جدید، خواص متعددی برای شیر شتر به‌اثبات رسیده، این تحقیقات بیانگر آن است که پادتن‌های موجود در شیر شتر علاوه بر اینکه موجب ماندگاری طولانی‌تری نسبت به اغلب محصولات لبنی می‌‌شود، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و باعث غلبه سیستم دفاعی بدن در برابر بیماری‌هایی نظیر سرطان، ایدز، آلزایمر، هپاتیت C می‌‌شود و از این نظر شیر شتر ساختار و ‌خصوصیاتی بسیار شبیه شیر انسان دارد.

الاغ حیوانی است که تا سال ها برای بارکشی در مسیرهای سخت و کوهستانی مورد استفاده قرار می گرفت. امروزه با پیشرفت طب سنتی و آگاهی از فواید فراوان شیر الاغ، این حیوان نیز وارد حیطه دامپروری شده است. با توجه به قیمت بالای شیر این حیوان و نیز فراوری و صادرات شیر الاغ بصورت پنیر به کشور های اروپایی می توان به سود قابل توجهی دست یافت. همچنین این کسب و کار در مراحل مختلف تولید و نگهداری با مشکلات زیادی مواجه نیست و نیاز به تخصص و مهارت خاصی برای راه اندازی ندارد. ویژگی‌های اقتصادی پرورش الاغ تنها به پنیر و پوست این حیوان ختم نمی‌شود، فضولات الاغ که با نام «عنبرنسارا» شناخته می‌شود، خواص درمانی دارد و در طب سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این شغل برای محرومیت زدایی و ایجاد کسب وکار در مناطقی که فرصت های شغلی چندانی ندارد بسیار مناسب بوده و باتوجه به سود قابل توجهی که دارد، در این شهرستان نیز پیشنهاد می شود.

باتوجه به وجود باغات مرکبات و گیاهان دارویی خودرو در شهرستان کهنوج می توان به فعالیت های زنبورداری پرداخت با این توضیح که در فصول گرم سال باید زنبورداران کندوهای خود را به نقاطی با دمای پایین تر منتقل کنند. پرورش زنبور اگر همراه با رعایت اصول علمی صورت پذیرد، می تواند پیشه‌ای سودآور باشد. زندگی این حشرات به سبک کلنی باعث شده تا پرورش دهندگان زنبور از اشتغالی پایدار بهره مند شوند چراکه میزان بالای زاد و ولد زنبورها باعث سودآوری بیشتر برای پرورش دهندگان خواهد شد. بر خلاف افکار غالب عمومی که تصور می کنند مهمترین فایده زنبورعسل، تولیدعسل  و سایر محصولات و فراورده های مرتبط با شهد و عسل است، در واقع بالغ بر 90 درصد فواید زنبورعسل مربوط فعالیت گرده افشانی است. عدم فعالیت زنبورها و دیگر حشراتی که گرده افشانی را انجام می دهند باعث عدم باروری و نابودی تدریجی گیاهان و درختانی که برای گرده افشانی به این آنها وابسته اند می شود. افراد با تجربه معمولا در کنار پرورش زنبور عسل به کشاورزی و تولید محصولات زراعی می پردازند و با یک تیر دو نشان می زنند، زیرا با ادغام این 2 فعالیت علاوه بر تامین مواد غذایی برای زنبورها به دلیل کیفیت در گرده افشانی، به کشت و زراعتی با کیفیت و محصولی بی نظیر نیز دست خواهند یافت.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد. لذا صنایع تبدیلی می‌تواند زمان استفاده را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات می‌گردد.

درحال حاضر مهم ترین نیاز شهرستان کهنوج در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی، احداث سردخانه صنعتی به منظور نگهداری محصولات تولیدی باغی و زراعی است. از مهمترین مزایای استفاده از سردخانه میوه و سبزی می توان به جلوگیری از فساد محصول اشاره کرد. روند انواع فسادها از قبیل فساد فیزیکی، فساد شیمیایی یا تغییر رنگ محصول، فساد ناشی از وجود میکروارگانیسم ها و غیره با نگهداری در سردخانه ها به شدت کند شده و حفظ کیفیت محصول در زمان طولانی تر حاصل می گردد. از دیگر مزایای با اهمیت احداث سردخانه میوه، کنترل قیمت بازار است. ذخیره کردن میوه در سردخانه موجب می شود در ماه هایی که مصرف میوه بسیار است و فصل برداشت آن محصول خاص نیست، بازار با کمبود مواجه نشده و حباب قیمت ایجاد نگردد. در واقع با ساخت سردخانه میوه تعادلی در عرضه و تقاضا ایجاد می گردد و موجب خواهد شد از افزایش بی رویه قیمت که به ضرر مصرف کننده است و از کاهش بیش از حد آن که به ضرر باغداران است جلوگیری به عمل آید؛ بنابراین نقش سردخانه های میوه جات به عنوان حد واسط بازار و باغداران در این بین بسیار پر رنگ و حیاتی است.

بسته بندی خرمای تولیدی در شهرستان (مخصوصا خرمای کلوته) نیز از دیگر پتانسیل های منطقه در این حوزه است. بسته بندی خرما به عنوان یک ماده غذایی موثر از اهمیت بسزایی برخوردار است زیرا در صورتی که بسته‌بندی‌خرما به درستی انجام نشود، خرماها از بین می‌روند و افت کیفیتی شدیدی پیدا خواهند کرد. هدف اصلی در بسته‌بندی خرما اين است كه در فاصله زمانی انبارداری، حمل و نقل، توزيع و تا رسيدن به دست مصرف كننده مشخصات مهم خرما حفظ شده و از صدمات و خطرات احتمالی جلوگیری شود.

باتوجه به رونق دامداری در این منطقه و نیاز شهرستان به یک واحد کشتارگاه صنعتی می توان در این زمینه سرمایه گذاری کرد. کشتارگاه‌های صنعتی نقش مهمی در حفظ محیط زیست دارند؛ به دلیل اینکه ضایعات حاصل از کشتار دام نظیر خون و اجزای گوشتی غیر قابل مصرف، در محل تبدیل ضایعات به پودرگوشت که خوراک دام است، تبدیل می شود و علاوه بر قرار گرفتن مجدد در چرخه اقتصادی، از آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری می‌کند. فاضلاب حاصل از کشتار در تصفیه خانه های مجهز تصفیه شده و پساب حاصله به مصرف کشاورزی می رسد. البته در کشتارگاه ها باید فضای مناسب برای کشتار دام سبک و سنگین به صورت همزمان وجود داشته باشد و همچنین باید آب مورد نیاز در زمان کشتار نیز تامین شده و تجهیزات و امکانات لازم برای رعایت مسائل بهداشتی و زیست محیطی فراهم شود.

فرهنگ بسته بندی محصولات و تولیدات، برای ارائه و فروش در بازارهای مختلف، موردی است که در سال های اخیر، جایگاه ویژه ای را کسب کرده و به عاملی مهم در میزان فروش یک واحد تولیدی تبدیل شده است. هر قدر بسته بندی یک محصول، زیبا، مناسب، در برگیرنده مشخصات، معرف محصول و مطابق با جنبه‎ها و خصوصیات روانشناختی خریداران باشد، به همان اندازه، از بازار و فروش خوبی برخوردار خواهد بود. بسته بندی عبارت است از هنر و علم آماده سازی مواد غذایی برای انبار کردن و در نهایت فروش. بسته بندی باید تا حد امکان ساده و ارزان باشد، ضمن اینکه اهداف اولیه بسته بندی یعنی خاصیت حفاظتی و جذابیت را نیز دارا باشد. باتوجه به مزایای مطرح شده و میزان حبوبات تولیدی در شهرستان، راه‌اندازی کسب‌وکار بسته‌بندی حبوباتی نظیر لوبیا، عدس و ماش مزیت دارد.

تولید و بسته بندی کمپوست (افزودن کود شیمیایی به کود حیوانی) هم از کسب و کار های خوبی است که قابلیت سرمایه گذاری را دارد؛ زیرا در این شهرستان کشاورزی و دامداری به حد مطلوبی انجام می‌شود؛ لذا مشکلی در خصوص تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد. كود حيواني علاوه بر تأمين قسمتي از نياز غذایي محصول، ساختمان فيزيكي خاك را بهبود بخشيده تا ريشه محصول بهتر بتواند تنفس كند و فضاي بهتري را برای رشد و گسترش ريشه در اختيار داشته باشد؛ بنابراین طرفداران زیادی مخصوصا در بین باغداران دارد.

لازم به ذکر است در صورت دقت نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه انداری این مشاغل مهم است.

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فراوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی کشور محسوب می‌شود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن می‌کند.

سالیانه سطح زیادی از اراضی کشاورزی شهرستان کهنوج برای کشت سیب زمینی و پیاز استفاده می شود که در برخی از سال ها باتوجه به شرایط کشوری در رابطه با تقاضای بازار و یا صادرات، سود خوبی نصیب کشاورزان می شود و برعکس برخی سال های زراعی نیز محصول تولیدی با فساد و عدم فروش مواجه می شود. از آن جایی که حجم تولید این محصولات در منطقه جنوب کرمان بالاست راه اندازی واحد فرآوری سیب زمینی و پیاز می تواند علاوه بر جلوگیری از هدررفت محصولات موجب ایجاد اشتغال و سودآوری بیشتری برای کشاورزان گردد. راه اندازی واحدی در زمینه فرآوری سیب زمینی و تبدیل آن به محصولاتی نظیر پوره، آرد، نشاسته سیب زمینی، سیب زمینی سرخ شده و چیپس سیب زمینی و تولید فرآورده های پیاز نظیر پودر پیاز، پیاز سرخ شده و... می تواند مشکلات بسیاری از کشاورزان را حل نماید.

حجم بالای تولید گوجه فرنگی در شهرستان کهنوج زمینه بسیار خوبی را برای فرآوری آن و تولید محصولاتی نظیر رب و پودر گوجه فراهم نموده است. سالیانه میزان زیادی از این محصول تولیدی به دلیل عدم وجود صنایع تبدیلی فاسد می شوند اما اگر متناسب با آن واحدی جهت فرآوری ایجاد شود می توان از این ضررها جلوگیری نمود. صنعت تولید رب گوجه فرنگی دارای کاربردهای فروانی از قبیل چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سس‌ها و کنسروها است. پودر گوجه‌فرنگي محصولي است كه زمان زیادی از توليد آن در كشور نمي‌گذرد و در همین مدت هم توانسته جاي خود را در بازار باز كند. اين پودر به دليل داشتن وزن و حجم كمتر نسبت به ساير فراورده‌هاي گوجه‌فرنگي، باعث سهولت و صرفه‌جويي در حمل‌ونقل و بسته‌بندي شده و ماندگاري و عمر مفيد بيشتري دارد. از طرفي برخی آنتي ‌اكسيدان‌های موجود در گوجه‌فرنگي طی فرايند توليد رب از بين مي‌ رود اما اين مواد در پودر گوجه حفظ شده و از بين نمي‌روند. مزيت ديگر اين پودر نداشتن مواد نگهدارنده در تركيبات آن نسبت به رب است چرا كه رب، ماندگاري كمتري دارد و براي جلوگيري از اين حالت از مواد نگهدارنده بيشتري در ترکیب آن استفاده می‌ شود. پودر گوجه فرنگی در صنایع غذایی و دارویی دارای کاربردهای متنوعی است. از جمله کاربردهای گسترده این محصول می‌توان به کاربرد آن در مواد غذایی منجمد شده و نیمه آماده، سوپ‌های آماده، اسنک‌ها (شامل پفک، چیپس،...) و... اشاره نمود. به طور کلی می توان گفت از این محصول به عنوان چاشنی در تولید محصولات مختلف استفاده می‌شود.

تولید خرما در شهرستان کهنوج فرصت خوبی را برای تهیه فرآورده های حاصل از آن فراهم می کند. با فرآوری خرما می‌توان با تنوع بخشیدن و افزایش عمر ماندگاری، باعث گسترش بازار مصرفی این محصول شده و طیف گسترده‌ای از مصرف‌کنندگان را جذب کرد. ازجمله فرآورده‌های خرما، می‌توان به محصولاتی مانند؛ شیره، سرکه، کارامل، قند مایع، عسل، خمیر خرما (برای تهیه شیرینی و بیسکوئیت و رولت خرما)، شهد، کرم، مخمرهای خوراکی، آرد هسته خرما، سس، کمپوت، لواشک، الکل، ترشی، بستنی و حلوای خرما، اشاره کرد. فرآورده‌هایی که از خرما تهیه می‌شوند، به دلیل اینکه در ساختار خود دارای ترکیبات افزودنی غیرطبیعی نیستند و ارزش غذایی بالایی دارند، موردتوجه مصرف‌کننده قرار می‌گیرند. از طرفی تولید فرآورده‌های خرما، منطبق بر استانداردهای جهانی، زمینه را برای صادرات هرچه بیش‌تر این نوع محصولات فراهم می‌کند.

همچنین فراوانی تولید خیار در مزارع و گلخانه های شهرستان کهنوج فرصت مناسبی را برای تولید خیارشور در این منطقه فراهم ساخته است.

تولید صیفی جات و سبزیجات و برخی میوه های گرمسیری نظیر انبه فرصت مناسبی را برای تولید ترشی و شور در این منطقه فراهم ساخته است. ترشی و شور، بیشتر به‌عنوان یک چاشنی در کنار غذا مصرف می شود و به دلیل خاصیت اسیدی که دارد، باعث افزایش اشتها و میل به غذا خوردن در افراد می‌شود. این محصول یکی از فرآیندهای نگهداری طولانی‌ مدت صیفی‌ و سبزیجات  است. در جوامع امروزی به دلیل افزایش مشغله افراد و شاغل بودن بسیاری از زنان، فرصت کافی برای تهیه آن در منزل و توسط خود افراد وجود ندارد و اکثر خانواده‌ها تمایل دارند ترشی و شور موردنیاز خود را به‌صورت آماده تهیه نمایند. بنابراین راه اندازی کسب‌ وکار تهیه ترشی و شور می‌تواند راهی برای پاسخ به این نیاز افراد جامعه و کسب درآمد باشد.

تولید لبنیات سنتی باتوجه به رونق دامداری دراین منطقه از جمله مزیت های قابل سرمایه گذاری است. شیر و فرآورده هاي آن از مهمترین اجزاي تشکیل دهنده جیره غذایی انسان است که از لحاظ ارزش غذایی از کلسیم، فسفر، ویتامین هاي مورد نیاز و پروتئین، غنی می‌باشد و همیشه استقبال بسیار خوبی از این نوع محصولات می شود. البته باید توجه داشت برای موفقیت در زمینه تولید لبنیات باید به بالابردن توانایی رقابت با نشان‌های تجاری معروف نیز فکر کرد.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار است و سود سرشاری دارد. در این زمینه برای پرورش بسیاری از طیور شرایط مساعدی در شهرستان وجود دارد اما نکته ی مهم و قابل توجه، بازاریابی جهت فروش محصولات تولیدی است. درواقع وجود بازارفروش دائمی و مطمئن می تواند زمینه را برای گسترش طرح های پرورش طیور چه به صورت سنتی و چه صنعتی فراهم نماید. در این شهرستان طیوری نظیر مرغ بومی، شترمرغ، بوقلمون، کبک و بلدرچین پرورش داده می‌شود.

پرورش مرغ محلی نسبت به مرغ صنعتی تلفات کمتری دارد. مرغ بومی نسبت به بیماریها و گرما و سرما مقاوت بیشتری دارد و این امر باعث سود دهی بیشتر  می شود. هرچند تلفات در مرغداری ها اجتناب ناپذیر است اما در صورت رعایت بهداشت و واکسیناسیون می توان مرگ و میر مرغ ها را به حداقل رساند. اگر در پرورش مرغ بومی یا همان مرغ محلی از تجهیزات مدرن استفاده شود، سود بیشتری نصیب پرورش دهنده می شود. اما با خلاقیت می توان تجهیزات پرورش شامل :آبخوری ، دان خوری ، لانه تخم گذاری و…را با وسایل ساده ساخت. درواقع با کمترین تجهیزات می توان به پرورش مرغ بومی پرداخت.

شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش3 برابر چرم گاو  است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و  خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.

گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای است، محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد و مي تواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب و قیمت بیشتر، مشتریان خاص خود را دارد. از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه را دارد.

بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک، در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی از عوامل مهم توسعه اقتصادی هر کشوری است. متاسفانه با اینکه ظرفیت های بسیار خوبی در کشور ما برای ایجاد مشاغل صنعتی وجود دارد، نقش این حوزه شغلی آن چنان که باید پررنگ نیست در صورتی که با اندکی ریسک پذیری می توان واحدهای سودآوری را در هرشهرستان احداث کرد. در شهرستان کهنوج نیز علاوه بر ظرفیت های خوب در رسته های دیگر که به آن اشاره شد، پتانسیل های بالایی در زمینه صنعت دارد که برخی از آن ها باتوجه به شرایط اقلیمی موجود و برخی دیگر به صورت کلی در شهرستان قابلیت اجرا دارند.

از جمله کسب و کارهایی که باتوجه به تعداد بالای روزهای آفتابی در شهرستان کهنوج اهمیت پیدا می کند، راه اندازی نیروگاه های خورشیدی است. در نیروگاه خورشیدی با استفاده از پنل‌های خورشیدی، انرژی خورشید را به الکتریسیته یا همان برق تبدیل می‌کنند. کاهش بارش در سال‌های اخیر و کمبود آب پشت سدها برای تولید برق، افزایش جمعیت و ساخت ‌وساز و در دسترس بودن نور خورشید بدون پرداخت هزینه‌ای، سبب شده دولت اجازه اجرا و حمایت از طرح احداث نیروگاه خورشیدی را در خانه ها، کارخانه ها و... بدهد. مقیاس راه اندازی این کسب و کار بیشتر بستگی به میزان سرمایه اولیه دارد اما در صورتی که در کنار شغل دیگر به آن روی آورده شود، صرفه اقتصادی بسیار مناسبی دارد.

تولید قطعات خودرو از جمله مشاغل مزیت‌دار در شهرستان است. شرط موفقیت در این حرفه، تولید محصولات با کیفیت و بازاریابی مناسب برای فروش قطعات می‌باشد.

تولید آجرسفالی نیز به سبب رونق ساخت و ساز در شهرستان قابل سرمایه‌گذاری است. آجر یکی از رایج‌ترین مصالح ساختمانی است که به دلیل خصوصیات ذاتی آن یعنی پایداری در برابر سرما، گرما، رطوبت و زیبایی ظاهری مورد توجه همگان قرار گرفته و همواره بازار فروش آن وجود دارد.

تولید پوشاک اگر چه ریسک بالایی دارد اما در صورت سرمایه گذاری و به کار گیری نیروی متخصص می تواند با موفقیت مواجه شود. در این زمینه نیز تولید محصولات با قیمت مناسب و کیفیت عالی از شروط موفقیت است.

واحدهایی که در زمینه صنعت در شهرستان کهنوج فعالیت می کنند عبارتنداز: تولید کارتن و پلاستیک، کارخانه آرد برچین، تولید دستمال کاغذی و واحدهای تولید رب گوجه فرنگی[2].

 

· شیلات

شهرستان کهنوج برای پرورش ماهیان گرمابی پتانسیل خوبی دارد و در حال حاضر نیز در استخرهای دومنظوره شهرستان، این فعالیت درحال انجام است. پرورش ماهیان گرمابی در استخرهای دو منظوره باعث غنی‌شدن آب خروجی استخر برای مصارف زراعی و باغی شده و میزان مصرف کود را تا حدودی کاهش می‌دهد که از نظر زیست محیطی نیز قابل اهمیت است. در صورت تامین منابع آبی مطمئن و احداث استخر دومنظوره می توان نسبت به پرورش ماهی کپور در شهرستان کهنوج اقدام کرد.

پرورش ماهیان زینتی از دیگر مشاغل پیشنهادی در حوزه شیلات است. شاید سال‌ها قبل نگهداری ماهیان زینتی، موضوع چندان شایعی نبود و تنها عده‌ی معدودی در خانه‌های خود، آكواريوم و ماهی زینتی نگهداری می‌کردند؛ اما در سال‌های اخیر، با توجه به رواج آپارتمان‌نشینی و دور افتادن انسان از طبیعت، شرایط به‌گونه‌ای رقم خورده است که بازار ماهیان زینتی رونق گرفته و زمینه‌ساز ایجاد مشاغل مختلف شده است. به‌طوری‌که امروزه در بسیاری از شهرها، چندین مغازه به خرید و فروش این آبزیان مشغول هستند. پرورش ماهیان زینتی نیاز به آب کمی دارد و می‌توان از آب‌های شهری برای تولید آنها استفاده کرد.

 

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان کهنوج نیز ظرفیت های بسیارخوبی برای سرمایه گذاری در این زمینه وجود دارد.

وجود قلعه ها و آثار تاریخی، جاذبه های طبیعی و شب های خنک شهرستان که به شوباد معروف است، سبب شده تا این شهرستان برای بسیاری از افراد مقصد گردشگری باشد. بنابراین باتوجه به حجم گردشگری از این منطقه، راه اندازی مشاغل مرتبط با حوزه گردشگری مانند احداث اقامتگاه بومگردی و رستوران بومی می تواند از جمله مزیت های شهرستان در حوزه خدمات باشد.

اقامتگاه بوم گردی فرصت مناسبی است تا مسافران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به اینکه علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق بیشتر شده‌است، گسترش این اماکن توجیه اقتصادی دارد.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آن‌ها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده می‌شود. رستوران‌ بومی جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی محسوب می‌شود و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذا های محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

 

· صنایع دستی

صنايع دستي به آن گروه از صنايعي گفته مي شود كه مهارت، ذوق و بينش انسان در آن نقش اساسي دارد و يا اينكه تمام يا بخش اعظم مراحل ساخت فراورده هاي آن با دست انجام گرفته و در چارچوب فرهنگ و بينش هر منطقه و با ديدگاه هاي قومي ساخته و پرداخته مي شود. صنايع دستي بازتابي از تاريخ تمدن هر ملت و قومي است و مي تواند انتشار مؤثري براي فرهنگ و سنن مناطق مختلف باشد.

نکته ای که در رابطه با صنایع دستی وجود دارد این است که متاسفانه به علت عدم حمایت و بازارفروش داخلی و خارجی، رغبت به سمت فعالیت در این زمینه کاهش یافته است و بسیاری از هنرهای دستی به همین دلیل به فراموشی سپرده شده اند. در ادامه هم توضیحاتی راجع به پتانسیل های صنایع دستی در شهرستان کهنوج آورده می شود اما در هرصورت اگر توجهی به آن از سمت دولت و نهادهای مربوطه نشود، نمی توان انتظار موفقیت برای آن داشت.

خوس بافی و گلابتون دوزی از جمله صنایع دستی موجود در شهرستان کهنوج است و در صورت تأمین بازار فروش قابلیت توسعه دارد.

سوزن دوزی البسه محلی، قلاب بافی، چرم دوزی، گلیم‌بافی، نقاشی روی شیشه، حصیر بافی و سفالگری از دیگر مشاغل رایج است که تخصص آن در شهرستان وجود دارد و درصورت بازاریابی مناسب می توان نسبت به گسترش آن اقدام کرد. البته سوزن‌دوزی، چرم‌دوزی و گلیم‌بافی مزیت بالاتری نسبت به سایر مشاغل دارند.

کسب و کار شمع سازی از مشاغل خانگی پر درآمدی است که امروزه به علت خواص دارویی، خواص زینتی و زیبایی، بازار مصرفی بالا و پررونقی دارد. این کسب و کار از ریسک پایینی برخوردار است و چون مواد اولیه آن به راحتی تامین می شود، بازار مصرفی خوبی دارد (مواد اولیه شمع سازی، پارافین می‌باشد که ایران منابع سرشاری از پارافین را داراست). شمع‌سازی در مقیاس کوچک قابل انجام است و خطرهایی مثل بیماری و یا آب و هوای اقلیمی، کار و سرمایه را تهدید نمی کند. به همین خاطر می تواند از بهترین گزینه ها برای راه اندازی کسب و کار باشد و با بازاریابی مناسب سود خوبی را عاید شخص کند. در صورت تامین بازار می‌توان این شغل را در مقیاس‌های بزرگ‌تر نیز راه‌اندازی کرد.

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

 

مشاغل	مزیت
احداث گلخانه صیفی جات	1
احداث گلخانه سبزیجات	2
کشت کلزا	3
کشت کنجد	4
پرواربندی گوسفند	5
پرورش گوسفند رومانوف	6
احداث گلخانه گل و گیاه زینتی	7
احداث سردخانه صنعتی	8
فرآوری سیب زمینی	9
فرآوری پیاز	10
کشت گلرنگ	11
پرورش بز تالی	12
پرورش بز کرکی رائینی	13
احداث باغ انبه	14
احداث باغ موز	15
بسته بندی خرما	16
کشت آفتابگردان	17
فرآوری گوجه فرنگی	18
احداث نخلستان خرما	19
پرورش گاو سیمینتال	20
پرورش گاو دورگه	21
تولید فیسالیس	22
کاشت آلوئه ورا	23
پرواربندی گوساله	24
احداث کشتارگاه صنعتی	25
بسته بندی حبوبات	26
پرورش مرغ بومی	27
راه اندازی نیروگاه خورشیدی	28
تولید قطعات خودرو	29
پرورش ماهیان گرمابی	30
پرورش گاو هلشتاین	31
تولید نشاء	32
پرورش زنبورعسل	33
کاشت درخت پالونیا	34
تولید خیارشور	35
کشت زعفران	36
تولید و بسته بندی کمپوست	37
پرورش شترمرغ	38
تولید لبنیات سنتی	39
کشت زیره سبز	40
تولید آجر سفالی	41
احداث باغ مرکبات	42
پرورش شتر	43
کاشت درخت اکالیپتوس	44
پرورش الاغ شیری	45
تولید پوشاک	46
کشت حبوبات	47
راه اندازی اقامتگاه بومگردی	48
احداث رستوران باالگوی بومی	49
پرورش کبک	50