>

مرودشت

شهرستان مرودشت یکی از شهرستان‌های استان فارس می باشد که مرکز آن شهر مرودشت است. شهرستان مرودشت در شمال شیراز واقع شده و آب و هوای آن در نواحی کوهستانی سردسیر و در سایر نواحی معتدل است. شهرستان مرودشت از شمال و شمال شرق با شهرستان های اقلید، از شرق و جنوب شرق به شهرستان پاسارگاد، ارسنجان و خرامه و از جنوب غرب و غرب به شهرستان شیراز و سپیدان محدود می‌شود. جمعیت این شهرستان طبق سرشماری سال ۱۳۹۵، برابر با ۳۲۳٬۴۳۴ نفر بوده‌است.[1]

 

مزیت های منطقه

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب ‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب ‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار ارائه ‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح ‌شده ‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال در هر شهرستان است و در هر شهرستان حداقل با 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان مرودشت ارائه‌شده‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده ‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌ و كارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده ‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان مرودشت وجود دارد، اشاره شده ‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

1.صنایع غذایی
2.دامداری
3.باغداری
4.زراعت
5.طیور
6.صنایع تبدیلی و تکمیلی
7.صنایع دستی
8.صنعت
9.خدمات
10.شیلات

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فرآوری محصولات کشاورزی یکی از مهم ترین روش ها برای اشتغالزایی است و عامل مهمی در توسعه پایدار امنیت غذایی محسوب می‌شود. کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع در کسب و کارهای مرتبط با صنایع غذایی ممکن می شود. تاکنون در حوزه صنایع غذایی فعالیت‌هایی در سطح شهرستان انجام شده، اما همچنان ظرفیت برای افزایش فعالیت وجود دارد.

علیرغم اینکه محصول انگور این شهرستان به اندازه کافی تولید می‌شود؛ اما واحدهایی در زمینه فرآوری این محصول در شهرستان وجود ندارد. با توجه به موقعیت شهرستان و گردشگرپذیر بودن منطقه، راه‌اندازی کسب و کار فرآوری انگور مزیت دارد[1].

از انگور فراورده های غذایی مختلفی مانند شیره، کشمش، مویز، سرکه، روغن هسته انگور، غوره و آبغوره به دست می‌آید که هر کدام ارزش غذایی و بازار مصرف خاص خود را دارند. روغن هسته انگور از جمله روغن‌های گیاهی برشمرده می‌شود که با بالابردن کلسترول خوب بدن و پایین آوردن کلسترول بد به پاکیزگی رگ‌های خونی و شست‌وشوی آنها کمک کرده و از بیماری‌های قلبی- عروقی و سکته قلبی و مغزی جلوگیری می کند. از این روغن برای خام خواری، سرخ کردن، در تهیه انواع سالادها، غذاها و همچنین تهیه شیرینی و گریل مورد استفاده قرار می‌گیرد. همین چند منظوره بودن یکی دیگر از مزیت‌های این روغن به شمار می‌آید. با توجه به واردات روغن، استفاده از ضایعات و هسته‌های میوه‌های فرآوری‌شده مانند انگور در تولید روغن، می‌تواند در کاهش وابستگی کشور موثر باشد و مورد حمایت دولت هم قرار بگیرد. روغن‌کشی از این دانه علاوه بر بحث خوراکی در بسیاری از موارد صنعتی مانند صنایع نساجی، تولید کاغذ، داروسازی، لاستیک سازی و ... هم پرکاربرد است. با توجه به این که تعداد رقبای موجود نیز در تولید این محصول کم است، سرمایه گذاری در این حوزه می تواند صرفه اقتصادی بسیاری داشته باشد.

با توجه به اینکه کاشت صیفی جاتی مانند گوجه در این شهرستان به صورت گسترده انجام می‌شود، مزیت هایی مانند تولید رب و پودر گوجه، برنامه های خوبی برای سرمایه گذاری و درآمدزایی هستند. البته لازم به ذکر است در حال حاضر واحد هایی برای تولید رب گوجه فعالیت می‌کنند؛ اما این صنعت همچنان جای کار داشته و می‌توان در این زمینه فعالیت کرد.[2]

رب گوجه فرنگی مصارف غذایی فراوانی مانند چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سس‌ها و کنسروها دارد. پودر گوجه‌فرنگي محصولي است كه زمان زیادی از توليد آن در كشور نمي‌گذرد و در همین مدت هم توانسته جاي خود را در بازار باز كند. اين پودر به دليل داشتن وزن و حجم كمتر نسبت به ساير فرآورده های گوجه‌فرنگي، باعث سهولت و صرفه‌جويي در حمل‌ونقل و بسته‌بندي شده و ماندگاري و عمر مفيد بيشتري دارد. از طرفي برخی آنتي ‌اكسيدان‌های موجود در گوجه‌فرنگي طی فرآیند توليد رب از بين مي‌ رود، اما اين مواد در پودر گوجه حفظ شده و از بين نمي‌روند. مزيت ديگر اين پودر نداشتن مواد نگهدارنده در تركيبات آن نسبت به رب است چرا كه رب، ماندگاري كمتري دارد و براي جلوگيري از اين حالت از مواد نگهدارنده بيشتري در ترکیب آن استفاده می‌ شود. پودر گوجه فرنگی در صنایع غذایی و دارویی دارای کاربردهای متنوعی است. از جمله کاربردهای گسترده این محصول می‌توان به کاربرد آن در مواد غذایی منجمد شده و نیمه آماده، سوپ‌های آماده، اسنک‌ها (شامل پفک، چیپس،...) و... اشاره نمود. به طور کلی می توان گفت از این محصول به عنوان چاشنی در تولید محصولات مختلف استفاده می‌شود.

تولید محصولات مشتقی از گوشت‌های فرآوری شده در هر زمانی سوددهی دارد و از شغل‌های آزاد پردرآمد محسوب می‌شود. در بین فرآورده های عمل آوری شده از گوشت، سوسیس و کالباس به دلیل آماده سازی سریع و همچنین طعم و مزه مطلوب، مصرف بیشتری دارد. سوسیس و کالباس حاوی پروتئین های حیوانی، چربی، کربوهیدرات و ویتامین است و می توان آن‌ها را از جمله غذاهای آماده در سفره خانواده ها نام برد. برای حفظ این جایگاه و افزایش تقاضای این محصولات، علاوه بر انتخاب روش های مناسب تولید و فرآوری، باید به نوع و شکل بسته بندی آنها نیز توجه نمود. باتوجه به رونق دامداری در این شهرستان، راه‌اندازی این کسب ‌و کار مزیت دارد.

فرآوری بادام و همچنین تولید روغن گردو از جمله مشاغلی هستند که در صورت افزایش سطح زیر کشت، توجیه اقتصادی خواهند داشت.

مغز بادام برای فرآوری بیشتر، توزین شده و عملیاتی چون برش زدن، خرد کردن، بو دادن ، نمک زدن و یا دودی کردن روی آنها انجام می‌گیرد. این محصولات نهایی درون شیشه، فویل، قوطی، کیسه یا جعبه، بسته بندی و در بازار عرضه می‌شود. همچنین تکه های کوچک مغز بادام نیز ممکن است آسیاب شده و به صورت آرد یا خمیر برای فرآورده های نانوایی استفاده شوند.

روغن گردو یکی از گران‌ترین روغن‌های طبیعی موجود در بازار است. این روغن به‌راحتی دردسترس است و در تمام جهان شناخته‌شده می‌باشد، ولی بسیاری از مردم هنوز از این روغن همه‌کاره که خواص فراوانی دارد بهره نمی‌برند، زیرا از خواص روغن گردو آگاهی ندارند، اما با آگاهی دادن به مردم می توان بازار فروش این روغن را گسترده تر کرد. روغن گردو خواص فراوانی دارد که کمک به سلامت قلب و عروق، کمک به کنترل قند خون و دیابت، جلوگیری از ریزش مو، بهبود عملکرد مغز و کاهش خطر ابتلا به سرطان از این دست هستند.

شهرستان مرودشت یکی از شهرستان هایی است که باغداری در آن عملکرد خوبی داشته و محصولات با کیفیتی در این حوزه تولید می‌شوند؛ بنابراین راه اندازی کسب و کارهایی مانند تولید آبمیوه، چیپس میوه و سایر فرآورده های میوه مانند کمپوت، لواشک، کنسانتره، مربا و ... سودآوری خوبی به دنبال دارد. خشک کردن میوه‌ها، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد، در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد. با توجه به اینکه بخشی از بازار میوه خشک ایران، سهم محصولات وارداتی است، با تولید مشابه داخلی این میوه‌ها (از نظر نوع و کیفیت)، می‌توان مانع واردات و خروج میلیون‌ها دلار ارز از کشور شد. همچنین نیاز بیش از حد برخی از کشورها به این گونه محصولات (به دلیل شرایط ویژه اقلیمی آن‌ها، هزینه بالای حمل و نقل سبزیجات و میوه‌های تازه و محدود بودن زمان نگه‌داری آن‌ها)، فرصت مناسبی برای رونق تولید و صادرات چیپس میوه فراهم آورده است.

در انتها نیز می‌توان به مزیت هایی مانند تولید نان صنعتی، نان فانتزی، رشته آشی، شیرینی و سایر فرآورده های گندم مانند برشته کردن گندم، پفک گندم و ... اشاره کرد که در صورت تقاضا و وجود بازار مصرف، ظرفیت های توسعه را خواهند داشت. گروه ديگري از فرآورده هاي خميري حاصل از آرد گندم انواع رشته ها هستند. رشته فرآورده‌اي است كه از مخلوط كردن آرد گندم، آب و نمك پس از طي مرحله عمل آوردن به وسيله ماشين‏هاي مخصوص، تهيه و پس از خشك كردن به بازار عرضه مي شود. رشته آش رشته اي است كه داراي رنگ سفيد متمايل به شيري مي باشد و از آرد ستاره که 21 درصد از سبوس خود را از دست داده است، تهيه مي شود.

پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و یا در محیطی کوچک (در خانه) امکان پذیر است.شیرینی محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم های متنوعی تهیه می شود. با تغییر در مواد تشکیل دهنده شیرینی می توان برای افراد رژیمی هم شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد. این کسب و کار را می توان با تجهیزات کم و سرمایه پایینی شروع کرد و در زمان کوتاه با فروش محصول به سود بالایی رسید. پخت شیرینی یکی از مشاغل زودبازده بوده و یک فرصت شغلی مناسب مخصوصا برای زنان خانه دار محسوب می شود. یافتن بازار فروش محصول یکی از ضروریات این حرفه بوده که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی می توان به آن دست یافت. توجه به این نکته ضروری است که یکی از لازمه های موفقیت در این شغل گذراندن دوره های آموزشی مرتبط با پخت شیرینی است.

امروزه شغل نانوایی یکی از مشاغل پایه‌ای و پر رونق است که در طول سال همیشه درآمدزا می باشد. نان محصولی است که با توجه به سلیقه یا نوع غذای مصرفی خانواده ها، همواره بر سر سفره ها قرار دارد. نان‌ها فقط به صورت نان های ساده و معمول مانند لواش، سنگک و … نیستند بلکه نان های فانتزی نیز تولید می شوند که مشتریان خاص خود را دارند. امروزه راه اندازی کسب و کار تولید نان فانتزی بازار رو به رشدی دارد. این کسب و کار با تولید نان هایی با اندازه و طعم های متفاوت با استقبال مردم مواجه شده ‌است. باتوجه به شرایط شهرستان، فعالیت در این زمینه مزیت دارد.

در تولید نان به روش صنعتی، نان با استفاده از تکنولوژی روز دنیا، ماشین‌آلات مدرن و به صورت مکانیزه (تمام اتوماتیک) و بدون دخالت دست و در مقیاس بالا تولید می گردد. از مزایای تولید صنعتی نان، ارتقاء کیفیت نان، ارزش غذایی بیشتر، ضایعات کمتر، تنوع محصول و بسته بندی و استفاده بهینه از انرژی است.

 

· دامداری

زنبورداری نیز از جمله مشاغلی است که در شهرستان انجام می‌شود و به سبب اقلیم مناسب و عملکرد بالا، پتانسیل های سرمایه گذاری و سوددهی را دارد. پرورش زنبور اگر همراه با رعایت اصول علمی صورت پذیرد، می تواند پیشه‌ای سودآور باشد. زندگی این حشرات به سبک کلنی باعث شده تا پرورش دهندگان زنبور از اشتغالی پایدار بهره‌مند شوند زیرا میزان بالای زاد و ولد زنبورها باعث سودآوری بیشتر برای پرورش دهندگان خواهد شد. بر خلاف افکار غالب عمومی که تصور می کنند مهمترین فایده زنبورعسل، تولیدعسل  و سایر محصولات و فراورده های مرتبط با شهد و عسل است، در واقع بالغ بر 90 درصد فواید زنبورعسل مربوط فعالیت گرده افشانی است. عدم فعالیت زنبورها و دیگر حشراتی که گرده افشانی را انجام می دهند باعث عدم باروری و نابودی تدریجی گیاهان و درختانی که برای گرده افشانی به این آنها وابسته اند می شود. افراد با تجربه معمولا در کنار پرورش زنبور عسل به کشاورزی و تولید محصولات زراعی می پردازند و با یک تیر دو نشان می زنند، زیرا با ادغام این 2 فعالیت علاوه بر تامین مواد غذایی برای زنبورها به دلیل کیفیت در گرده افشانی، به کشت و زراعتی با کیفیت و محصولی بی نظیر نیز دست خواهند یافت.

دامداری در شهرستان مرودشت بیشتر به صورت سنتی انجام می‌شود. هر چند دامداری صنعتی و نیمه صنعتی نیز وجود دارد. مردم این شهرستان در زمینه دام سبک بیشتر گوسفند نژاد عربی، قشقایی و افشاری را پرورش می‌دهند. البته پرورش بز بومی و بز ترکی (قشقایی) نیز به صورت محدود در برخی از نقاط شهرستان وجود دارد. در زمینه دام سنگین نیز بیشتر گاو بومی و گاو  هلشتاین را پرورش می‌دهند. پرورش تمام موارد فوق با اقلیم شهرستان سازگار است و ظرفیت های توسعه را دارد. البته مردم بیشتر از دام سبک استقبال می‌کنند؛ لذا پرورش دام سبک در اولویت بهتری قرار می‌گیرد .

گوسفند افشاری یکی از نژادهای بسیار مهم گوسفند داشتی و پرواری است که بومی استان زنجان می باشد. مدیریت پرورشی بهینه این نژاد می تواند سودآوری واحد گوسفندداری را افزایش دهد. دلایل زیادی باعث شده است که امروزه گوسفندان نژاد افشاری جزء پر فروش ترین گوسفندان باشند. این نژاد به آب و هوای سرد عادت داشته و دارای جثه ای بزرگی است. سرعت رشد بالا، تولید شیر خوب و پرچرب و تولید گوشت قرمز زیاد (که باعث‌شده است که جزء گوسفندان دو منظوره گوشتی – شیری قرار بگیرد.)، سازگاری و عادت پذیری با شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر، قدرت راهپیمایی و کوه پیمایی خوب، مقاومت در برابر امراض و انگل‌های منطقه و مناسب بودن ضریب تبدیل غذایی از جمله مزایای پرورش گوسفند افشاری است.

گوسفندان قشقایی از نژاد گوشتی گوسفند در ایران هستند، این نژاد می تواند در شرایط محیطی دشوار هم زندگی کند و کیفیت گوشت بالایی دارند که می‌توان به عنوان یکی از با کیفیت ترین گوشت های گوسفند در ایران برشمرد. همانطور که گقته شد این نژاد یکی از محبوب ترین نژاد های گوسفندان در ایران است به همین دلیل هم اکثر دام هایی که در مناطق جنوبی ایران نگهداری میشوند از این دسته هستند و عمده گوشت قرمر مورد نیاز مردم آن مناطق را تامین می‌کنند.

بز به‌عنوان یک حیوان اهلی نشخوارکننده جهت تولید شیر و گوشت در مناطق مختلف پرورش داده می‌شود. جثه کوچک، کم توقع بودن و مقاومت در برابر بیماری‌ها و شرایط سخت محیطی، باعث شده تا بز به‌عنوان حیوانی محبوب در بین دامداران تلقی شود. در نقاط مختلف از این حیوان علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده می‌شود.

همانطوریکه بیان شد در زمینه دام سنگین پرورش گاو هلشتاین و گاو بومی (به میزان کمتر) در شهرستان انجام می‌شود. گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدودا 9000 لیتر شیر در سال تولید می کند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد  و درصد پروتئین آن ۳ درصد است.

امروزه با توجه به رشد جمعیت کشور و نیاز روز افزون جامعه به گوشت و مواد گوشتی و نقش مهم این محصولات در تامین پروتئین و غذای افراد جامعه، پرورش دام های پر بازده به منظور افزایش تولید و خودکفایی غذایی کشور، امری لازم و ضروری است. گاوهای بومی به لحاظ تنوع ژنتیکی، ویژگی های خاص نژادی و سازگاری طبیعی ایجاد شده در آن ها طی قرن ها زیست در شرایط سخت محیطی و آب و هوایی مختلف به عنوان یک منبع عظیم تولید شیر و گوشت می تواند نقش موثر در تامین مواد پروتئین حیوانی و اقتصاد جامعه ایفا نماید. پوست گاو به عنوان یک محصول با ارزش دامی در صنعت چرم‌سازی استفاده می‌شود، حتی شاخ و سم و فضولات حیوان نیز ارزش اقتصادی داشته و به روش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

در انتها می‌توان به راه اندازی کسب و کار هایی مانند پرورش عقرب و زالو اشاره کرد که هم اکنون نیز انجام شده و ظرفیت های توسعه و سوددهی را دارد.

زالوها در آب‌‌های شیرین زندگی می‌‌کنند و به تکان‌‌های موجود در آب، لمس شدن، گرما، صدا و انواع مختلفی از مواد شیمیایی حساس هستند. ساختار بدن آن‌‌ها به‌‌صورت بند بند است و هر بند شامل ارگان داخلی خاصی مانند بخش مغزی، توده عصبی و اندام تولیدمثلی است. اندام مکنده برای خزیدن و تغذیه استفاده می‌‌شود. زالوها معمولاً بخش‌‌های گرم میزبان خود را گاز می‌‌گیرند و با انقباض‌‌های متناوبی که انجام می‌‌دهند، خون میزبان خود را می‌‌مکند. پروسه تغذیه آن‌ها معمولاً 40 دقیقه به طول می‌‌انجامد و در این مدت در حدود 5 تا 15 میلی‌‌لیتر خون از میزبان خود می‌مکند. از ویژگی‌های مثبت برای پرداختن به این کسب ‌و کار می‌توان به امکان اجرای طرح با تجهیزات ساده و کم‌هزینه و در محیط‌های کوچک، عدم نیاز به استخدام نیروی کار و امکان گسترش کسب و کار به دلیل ضریب تکثیر بالا در دوره‌های بعدی اشاره کرد.

 

· باغداری

باغداری یکی از حوزه‌های رایج در شهرستان مرودشت است. تولید اشتغال توسط باغداری بسیار زیاد می‌باشد و به اقتصاد شهرستان و فضای کسب و کار رونق می‌بخشد. کشاورزی و ازجمله باغبانی در توسعه ملی و افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی موثر است.

گردو و بادام از جمله میوه های آجیلی این شهرستان هستند که به مقدار قابل توجهی تولید شده و ظرفیت های توسعه و ارزآوری را دارند. البته میزان استقبال مردم از باغات گردو بیشتر است؛ لذا در اولویت بهتری قرار می‌گیرد. گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 18 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا سال های سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جزء معدود میوه هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد. در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش های چوب بسیار پرکاربرد است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد.

گلخانه داری از جمله کسب و کارهایی است که در حال حاضر در شهرستان مرودشت انجام می‌شود و با توجه به سازگاری با شرایط شهرستان، قابلیت توسعه و سرمایه گذاری را دارد. گلخانه های فعال در این شهرستان بیشتر صیفی جاتی مانند خیار و گوجه، سبزیجات و گل و گیاه زینتی را پرورش می‌دهند. البته استقبال از گلخانه گل و گیاه زینتی و سبزیجات کمتر است؛ لذا در اولویت های بعدی قرار می‌گیرد. همچنین کاشت صیفی‌جات در فضای آزاد نیز به صورت انبوه انجام می‌شود و قابلیت توسعه را دارد.

بادام یکی از میوه های سردرختی خشک و از جمله محصولات ارگانیک محسوب می شود. از ویژگی های درخت بادام این است که نسبت به کم آبی مقاوم و نگهداری آن نیز نسبت به سایر درختان آسانتر است. این میوه‌ی باارزش با قیمت بالایی در بازارفروش، عرضه می شود و توسعه باغات مربوط به آن با درآمدزایی بسیار خوبی روبه رو خواهد بود.

انگور و انار از جمله محصولات باغی این شهرستان هستند که با کیفیت بالایی تولید می‌شوند؛ بنابراین توسعه کاشت این محصولات که طرفداران زیادی دارند از جمله برنامه های راهبردی برای توسعه اقتصاد شهرستان است.

انگور یکی از مهم‌ترین محصولات باغی است که هم به لحاظ سطح زیر کشت و هم ارزش اقتصادی و تغذیه‌ای، موردتوجه کشاورزان و کارآفرینان است. زیبایی، تنوع رنگ، طعم و مزه، ارزش غذایی، خواص دارویی و وجود فرآورده‌‌های تبدیلی چون کشمش، شیره انگور، روغن هسته انگور، کنسانتره، آب انگور، سرکه، غوره و آبغوره، دارو‌های تقویتی و مواد آرایشی ‌بهداشتی، همچنین توصیه‌‌های دینی و مذهبی، انگور را به یک میوه استثنایی و بی‌نظیر تبدیل کرده است؛ بنابراین در بین مردم طرفداران زیادی دارد و بازار مصرف این محصول به صورت محصولات فرآوری شده و تازه خوری فراهم است. پرورش انگور علاوه بر اشتغال‌زایی، یکی از محصولات ارزآور کشور است و می‌تواند در توسعه صادرات غیرنفتی در بخش کشاورزی، سهم بسزایی داشته باشد.

نهال انار حداقل سه سال نیاز به رشد دارد و از سال چهارم به بعد شروع به باردهی می کند. درخت انار بیش از 40 سال عمر مفید داشته و در مقابل کم آبی مقاوم است؛ اما میزان و نوع آب در کیفیت و کمیت میوه آن تاثیر مهمی دارد. مصرف انار در سال های اخیر افزایش یافته است. خواص این میوه و ابعاد مختلف محصولی آن از دلایل افزایش مصرف است. از انار در تولید داروهای تقویتی و صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. مصرف رب و آب انار نیز از گذشته رواج داشته و در سال های اخیر به اشکال متنوع و بهتری انجام می شود. کاشت انار فعالیتی درآمدزا است که با ارزیابی نیاز بازار، به روز رسانی فرآیند بسته بندی و جابجایی و ... می توان درآمد آن را افزایش داد.

با توجه به اینکه باغات برخی از میوه ها مانند سیب، آلو، هلو و زردآلو در این شهرستان وجود دارد، توسعه این موارد نیز از جمله گزینه های شغلی مناسب برای اشتغالزایی و سوددهی است؛ زیرا کیفیت خوبی دارند و با اقلیم شهرستان سازگار هستند.

از دیگر پیشنهادات خوب حوزه باغداری، می‌توان به احداث باغات انجیر اشاره کرد که در حال حاضر وجود داشته و محصول با کیفیتی را تولید می‌کنند. نیاز آبی بسیار کم و سازگاری با محیط و استقامت در برابر گرما و خشک‌سالی از ویژگی‌های بارز گیاه انجیر محسوب می‌شود. ازآنجاکه باغ‌های انجیر معمولاً در دامنه‌های شیب‌دار احداث می‌گردند، احداث چنین باغ‌هایی علاوه بر ایجاد اشتغال، پوشش گیاهی مناسب برای منطقه و بیابان‌زدایی می‌تواند به حفظ کنترل سیلاب، جلوگیری از فرسایش خاک و استفاده بهینه از آب باران کمک کند. همچنین انجیر به عنوان میوه ای با خواص بسیار زیاد علاوه بر تازه خوری، برای تولید میوه خشک نیز مورد استفاده قرار می گیرد و ارزش افزوده بالایی برای تولید کننده ایجاد می کند.

احداث نهالستان برای تولید نهال میوه نیز از دیگر مزیت های این شهرستان در حوزه باغداری است که قابلیت سرمایه گذاری را دارد. در حال حاضر تولید نهال در شهرستان انجام می‌شود و محصولات تولیدی عملکرد خوبی دارند.

با توجه به اینکه کاشت محصولات جالیزی مانند هندوانه به صورت دیمی و آبی در این شهرستان موفق بوده و با اقلیم و شرایط آب و هوایی سازگار است، توسعه و گسترش آنها از جمله کسب و کار های خوب در حوزه باغداری به شمار می‌رود که قابلیت سرمایه گذاری را دارد.

 

· زراعت

بخش زراعت در روند رشد و توسعه اقتصادی نقش‎های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم‎ترین آن‎ها می‎توان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تامین نهاده‎هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش‏های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی، ارزآوری برای کشور و تامین مالی سایر بخش‎های زیربنایی را نام برد.

طبق بررسی های انجام  شده، کشت برخی از دانه های روغنی مانند کلزا و کنجد به صورت پراکنده در برخی از نقاط شهرستان مرودشت وجود داشته و با توجه به اینکه با شرایط اقلیمی و اکولوژیکی شهرستان سازگار هستند، گزینه های مناسبی برای بهره وری بهتر از آب و خاک محسوب می‌شوند. البته میزان استقبال مردم از کشت کلزا بیشتر است؛ لذا در الویت بهتری قرار می‌گیرد.

کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آنها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی های زیست محیطی می گردد. با توجه به آنکه زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، نیاز گیاه به آب کم می‌باشد و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های منطقه نقش موثری داشته باشد. همچنین برگردان بقای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهاده‌های خوراکی دام و طیور متداول است. روغن کلزا ازجمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع ‌شده مورد استقبال قرارگرفته است. تحقیقات دانشمندان نشان می‌دهد که دانه کلزا 40-30 درصد روغن و کنجاله‌اش50-40 درصد پروتئین دارد.

کاشت کنجد به دلیل سازگاری محیطی، بازدهی بالا، مفید بودن برای خاک، نیاز به سرمایه اولیه کم و بازاریابی آسان، گزینه شغلی مناسبی است. کنجد از آن دسته گیاهانی محسوب می شود که با هر بار کشت و پرورش، محصول و بار قابل توجهی را به ارمغان می آورد. یکی دیگر از مزایای کاشت کنجد، صرفه جویی در منابع آب است. این گیاه قادر است تا با جذب رطوبت باقیمانده در خاک رشد کند. همین امر موجب سازگاری کنجد با آب و هوای گرم می شود. ریشه های کنجد در بهبود ساختمان خاک و افزایش نفوذ پذیری آن نقش موثری داشته و به عنوان یکی از گیاهان مناسب برای تناوب‌های زراعی در نظر گرفته می شود. همچنین در بعضی از مناطق این گیاه به عنوان کود سبز کاشته می شود. کنجد در روغن کشی (کنجد و ارده)، نانوایی و آجیل فروشی ها، تهیه عطرها، به عنوان حلال در داروسازی و... مورد استفاده قرار می‌گیرد. صادرات ارزش افزوده و فرآوری های کنجد، می تواند هدف تولید انبوه کشاورزان باشد. از همین رو نگرانی ها برای بازاریابی این محصول نسبت به سایر محصولات کاهش پیدا می کند. عمده مشکل کنجدکاران عدم وجود ماشین‌آلات کاشت و برداشت دانه های روغنی است که درصورت تامین این ماشین آلات، تولید کمی وکیفی محصول درسطح منطقه می‌تواند از رشد قابل توجهی برخوردار شود.

با توجه به اینکه برنج یکی از محصولات با ارزش حوزه زراعت شهرستان است، توسعه آن در مناطقی که منابع آبی کافی دارند، از جمله چشم اندازهای شهرستان برای دستیابی به اشتغال پایدار به شمار می‌رود. برنج مهم ترین غلات و اقلام غذایی است که بیشتر مردم به عنوان یک غذای اصلی به آن وابسته هستند. آب مورد نیاز برای کشت برنج از سایر غلات بیشتر است و رطوبت کافی از عوامل مورد نیاز برای کاشت بهتر این محصول است. البته برای کشت این محصول باید بازار فروش و قیمت، مناسب باشد تا کشاورزان متضرر نشوند و رونق تولیدات داخلی را زمینه ساز شود.

گندم و جو از جمله محصولات عمده و استراتژیک این شهرستان هستند که تاکنون عملکرد خوبی داشته اند و با توجه به سازگاری با شرایط شهرستان، پتانسیل های سرمایه گذاری را دارند. البته کشت گندم به میزان بیشتری انجام می‌شود و اولویت بهتری دارد. در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر است. گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد و در دو نوع بهاره و پاییزه کشت می شود که محصول دهی کشت پاییزه آن بیشتر است. علاوه بر خود گندم، کاه آن نیز مشتری خاص خودش را دارد. بعد از برداشت محصول، زمین آن هم چراگاه گوسفندان می‌شود. همچنین مورد حمایت های دولت واقع شده و کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین توسعه این کشت توجیه اقتصادی دارد.

جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جو برای تهیه نان و پخت سوپ نیز استفاده می شود و در تهیه غذای کودک کاربرد دارد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است.

با توجه به اینکه کشت برخی از گیاهان علوفه ای مانند ذرت علوفه ای در این شهرستان انجام شده و با موفقیت همراه بوده است، افزایش سطح زیر کشت آن‌ فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری می‌باشد. ذرت علوفه‌ای دارای ویژگی‌هایی چون سازگاری با شرایط اقلیمی گرم و خشک و عملکرد بالا است. با کشت ذرت علوفه ای می‌توان نیاز کشاورزان را در تولید خوراک دام برطرف کرد. همچنین، این گیاه در صنعت غذایی، شیمیایی و دارویی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

زعفران یکی از محصولات با ارزش حوزه زراعت است که کشت آن در برخی از نقاط شهرستان رونق گرفته و همچنان هم جای کار دارد. مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد است و به آب کمی نیاز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند. ایران اولین کشور تولیدکننده زعفران است که قریب به 90 درصد از زعفران جهان را تأمین می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و نه تنها می تواند نیاز منطقه زیرکشت را تامین کند بلکه درسراسر ایران نیز مشتری دارد.

با توجه به اهمیت تولید حبوبات در اقتصاد کشاورزی و مستعد بودن شرایط اقلیمی از نظر نوع خاک که سبک و غیر اسیدی است و آب و هوای معتدل این شهرستان، توسعه کشت حبوباتی مانند عدس، نخود و لوبیا، از جمله مواردی است که ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

چغندقند نیز از جمله محصولات زراعی تولید شده در مناطقی است که منابع آبی خوبی دارند؛ لذا توسعه و افزایش تولید آن تنها در نقاطی که از نظر تامین آب مشکلی ندارند، امکان پذیر است. کشت چغندرقند علاوه بر این که از نظر اقتصادی بسیار سودآور است، می تواند در اصلاح خاک و کنترل علف های هرز نیز مؤثر باشد، همچنین به راحتی می توان این گیاه را در تناوب با گیاهان دیگر قرار داد. به خاطر سازگاری زیاد این گیاه با شرایط مختلف آب و هوا و خاک، در اکثر نقاط می توان آن را کشت کرد. این گیاه با ریشه های عمیق خود نفوذپذیری خاک را افزایش داده و خاک مناسبی را برای کشت های بعدی آماده می کند. همچنین از چغندرقند علاوه بر قند محصولات دیگری مثل برگ چغندر و تفاله مخلوط با ملاس (بعد از برداشت قند در کارخانه) به دست می آید که می تواند مورد تغذیه دام قرار گیرد. لازم به ذکراست که کشت چغندرقند به آب زیادی نیاز دارد و برای شروع این کسب‌وکار باید این نکته را درنظرگرفت.

با توجه به اینکه کشت سیب زمینی و پیاز در حال حاضر در این شهرستان وجود دارد، توسعه سطح زیر کشت این موارد در صورت مدیریت منابع آبی، سودآور خواهد بود.

اقلیم شهرستان مرودشت یکی از مناسب‌ترین اقلیم‌ها برای پرورش گیاهان دارویی مانند پونه، آویشن، بابونه، مرزنجوش و ... است . امروزه افراد زیادی به استفاده از گیاهان دارویی متمایل شده اند. خواص بی نظیر این گیاهان و نداشتن عوارض جانبی ناشی از مصرف باعث شده تا افراد زیادی به گونه‌های مختلف از آن ها استفاده کنند. به همین جهت به کشت گیاهان دارویی می توان به چشم یک مزیت پر سود نگریست. از آن جا که این گیاهان برای کشت، مراقبت خاص و شرایط حساسی نیاز ندارند، می توان روی کشت آن ها سرمایه گذاری کرد.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار است و سود سرشاری دارد. پرورش بوقلمون و شترمرغ از جمله مشاغلی هستند که در حال حاضر به صورت نیمه صنعتی و صنعتی انجام می‌شود و با توجه به سازگاری با اقلیم منطقه قابلیت توسعه و اجرا در سطح وسیع تر را دارند.

شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است .پوست این پرنده چرم با کیفیتی تولید می کند بطوریکه مقاومت آن سه برابر چرم گاو است و ظرافت خاصی دارد. چرم شترمرغ در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.

گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای است و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد؛ بنابراین مي تواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، باشد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلویی بوقلمون را تشکيل مي دهند. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

در شهرستان مرودشت چند مرغداری صنعتی وجود دارد که در زمینه پرورش مرغ گوشتی و مرغ تخم گذار فعالیت می‌کنند. پرورش این موارد که با شرایط شهرستان سازگار هستند، تاکنون عملکرد خوبی داشته و پتانسیل سرمایه گذاری بیشتر را دارند.

مرغ تخمگذار علاوه بر تأمین تخم مرغ مورد نیاز شهرستان، می تواند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی داشته باشد. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخم‌گذار بومی به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 30 تا 40 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم درمورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است.

گوشت مرغ به سبب مزیت‌های فراوانی که دارد به عنوان منبع اصلی تأمین پروتئین نیاز غذایی شهرستان را تأمین می کند. ارزش غذایی زیاد گوشت طیور، بازدهی مناسب لاشه، سالم و بهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است.

لازم به ذکر است مرغ بومی نیز در برخی از نقاط شهرستان پرورش داده می‌شود که قابلیت توسعه دارد و در اولویت های بعدی قرار می‌گیرد.

پرورش کبک و بلدرچین نیز در صورت وجود بازار مصرف، از جمله فرصت‌های مناسب سرمایه گذاری هستند؛ زیرا با اقلیم شهرستان سازگار هستند و در حال حاضر به صورت سنتی و نیمه صنعتی پرورش داده می‌شوند؛ اما قابلیت های لازم برای توسعه را دارند. محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب و قیمت بیشتر، مشتریان خاص خود را دارد. از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه را دارد.

بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک، در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین گوشتی به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.

پرورش پرندگان زینتی مانند نیز از جمله کسب و کار های این شهرستان است که در صورت تامین بازار مصرف همچنان جای کار داشته و قابلیت توسعه دارد. پرورش پرندگان زینتی به دلیل مزایایی از قبیل درآمدزایی بالا، بازار عرضه و تقاضای خوب، کم دردسر بودن پرورش در مقایسه با سایر ماکیان و نیاز به سرمایه و تجهیزات پایین توانسته مقبولیت گسترده‌ای را در بین افراد جامعه پیدا کند. این قبیل از کسب‌وکارها به‌خوبی توانسته‌اند زمینه‌ساز ظهور فرصت‌های شغلی درآمدزا و زودبازده باشند. در همین راستا پرورش‌دهنده با اجرا و پیاده‌سازی طرح پرورش پرندگان زینتی می‌تواند در کنار اشتغال‌زایی به سود دلخواه خود هم‌دست یابد.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد. لذا صنایع تبدیلی می‌تواند زمان استفاده را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات می‌گردد.

علیرغم اینکه در این شهرستان محصولات باغی به میزان زیادی تولید می‌شوند، سردخانه های موجود کفاف نیاز شهرستان را نداده و نیاز به احداث چنین واحد هایی همچنان حس می‌شود؛ بنابراین سرمایه گذاری در زمینه احداث سردخانه، سوددهی خوبی به همراه خواهد داشت. [3] از مهمترین مزایای استفاده از سردخانه میوه و سبزی می توان به جلوگیری از فساد محصول اشاره کرد. روند انواع فسادها از قبیل فساد فیزیکی، فساد شیمیایی یا تغییر رنگ محصول، فساد ناشی از وجود میکروارگانیسم ها و غیره با نگهداری در سردخانه ها به شدت کند شده و حفظ کیفیت محصول در زمان طولانی تر حاصل می گردد. از دیگر مزایای با اهمیت احداث سردخانه میوه، کنترل قیمت بازار است. ذخیره کردن میوه در سردخانه موجب می شود در ماه هایی که مصرف میوه بسیار است و فصل برداشت آن محصول خاص نیست، بازار با کمبود مواجه نشده و حباب قیمت ایجاد نگردد. در واقع با ساخت سردخانه میوه تعادلی در عرضه و تقاضا ایجاد می گردد و موجب خواهد شد از افزایش بی رویه قیمت که به ضرر مصرف کننده است و از کاهش بیش از حد آن که به ضرر باغداران است جلوگیری به عمل آید؛ بنابراین نقش سردخانه های میوه جات به عنوان حد واسط بازار و باغداران در این بین بسیار پر رنگ و حیاتی است.

با افزایش جمعیت، رشد تکنولوژی و افزایش سطح استانداردهای زندگی در جوامع امروزی، مصرف محصولات با محتوای بسته بندی های کوچک افزایش یافته است. جامعه مصرفی نیازمند محصولاتی با سایزها و بسته بندی های متفاوت بوده و اهمیت صنعت بسته بندی به تدریج برای بنگاه ها و برنامه ریزان اقتصادی در حال آشکار شدن است. با توجه به موارد گفته شده و تولیدات غلات و حبوبات در این شهرستان، بسته بندی غلات و حبوبات توجیه اقتصادی دارد. البته لازم به ذکر است که در صورت کافی نبودن مواد تولیدی در شهرستان، می‌توان مابقی نیاز این واحد ها را از سایر مناطق تامین کرد.

زعفران از دیگر محصولات تولیدی این شهرستان است که ظرفیت و قابلیت مطلوبی برای بسته‌بندی جهت سودآوری و درآمدزایی دارد. زعفران در شمار گران‌قیمت‌ترین ادویه‌ها جای دارد. گیاهی که خواص مختلف درمانی داشته و تنها در تعداد معدودی از کشورهای جهان از جمله ایران به عمل می‌آید. ایران چه از نظر تولید و چه از نظر صادرات این ادویه خوش عطر و طعم و البته گران، مقام اول را دارا است اما متأسفانه به دلیل ضعف در زمینه فرآوری، بازاریابی و ارائه محصول به شکل امروزی، این محصول ارزشمند به‌صورت فله به کشورهای دیگر فروخته شده و در آنجا بسته‌بندی شده و نهایتاً به قیمتی بسیار بالاتر عرضه می‌گردد. با توجه به این‌که زمین‌های زیر کشت زعفران در این شهرستان زیاد است، راه اندازی صنعت بسته بندی زعفران صرفه اقتصادی قابل توجهی خواهد داشت.

فرآوری پوست دام از جمله مشاغل پیشنهادی است که به دلیل رونق دامداری در شهرستان قابل سرمایه‌گذاری می‌باشد. فرآوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم دوزی و همچنین استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی است که ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه‌گذار، سود خوبی هم نصیب دامدار می‌کند. با توجه به اینکه قالی بافی از صنایع دستی اصلی این شهرستان و البته کل کشور است و تامین مواد اولیه یعنی نخ برای این حرفه سرمایه بالایی می خواهد، لذا فعالیت در این حوزه می‌تواند ضمن سودآوری، شهرستان را به خودکفایی برساند و برای جوانان جویای کار ایجاد شغل کند[4].

تولید و بسته بندی کمپوست (افزودن کود شیمیایی به کود حیوانی) هم از کسب و کار های خوبی است که قابلیت سرمایه گذاری را دارد؛ زیرا در این شهرستان کشاورزی و دامداری به حد مطلوبی انجام می‌شود؛ لذا مشکلی در خصوص تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد. كود حيواني علاوه بر تأمين قسمتي از نياز غذایي گیاه، ساختمان فيزيكي خاك را بهبود بخشيده تا ريشه محصول بهتر بتواند تنفس كند و فضاي بهتري را برای رشد و گسترش ريشه در اختيار داشته باشد؛ بنابراین طرفداران زیادی مخصوصاً در بین باغداران دارد.

بسته بندی عسل از جمله مزیت های زود بازده این شهرستان در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی است؛ زیرا با وجود اینکه تولیدات عسل به اندازه بسته بندی صنعتی رسیده است؛ اما همچنان این محصول به صورت خانگی بسته بندی شده و یا عسل تولیدی شهرستان به صورت فله ای به فروش می‌رسد. [5]

بوجاری کردن غلات، پیشنهاد پر سود دیگری در حوزه صنایع تبدیلی و تکمیلی است. بوجاری به معنی پاک کردن غلات می‌باشد، در حین عمل بوجاری، دانه از ساقه و پوسته جدا می‌شود. همچنین اگر تخم حشرات و یا آفتی هم در غلات باشد به‌وسیله بوجاری جدا می‌شود. با توجه به میزان غلات و حبوبات تولید شده در شهرستان، احداث این واحد برای ارائه محصولی تمیز و با کیفیت، دارای مزیت خواهد بود.

باتوجه به پرورش و نگه‌داری شترمرغ در شهرستان، احداث واحدهایی برای فرآوری محصولات شترمرغ دارای مزیت است. شترمرغ از معدود پرنده‌هايي است كه علاوه بر گوشت مي‌توان از پوست، روغن، پر، قرنيه چشم، ناخن، پوسته تخم‌مرغ و در يك كلام از تمام اجزاي بدنش استفاده كرد .

لازم به ذکر است در صورت دقت نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، تمام مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه انداری این مشاغل مهم است.

 

· صنایع دستی

صنايع دستي به آن گروه از صنايعي گفته مي شود كه مهارت، ذوق و بينش انسان در آن نقش اساسي دارد و يا اينكه تمام يا بخش اعظم مراحل ساخت فراورده هاي آن با دست انجام گرفته و در چارچوب فرهنگ و بينش هر منطقه و با ديدگاه هاي قومي ساخته و پرداخته مي شود. صنايع دستي بازتابي از تاريخ تمدن هر ملت و قومي است و مي تواند انتشار مؤثري براي فرهنگ و سنن مناطق مختلف باشد.

با توجه به اینکه قالی بافی در حال حاضر در شهرستان انجام می‌شود و برخی از مردم نیز در انجام آن مهارت دارند، این مورد را می‎‌توان گسترش داد و با استفاده از بازاریابی مناسب، سود چشمگیری را به دست آورد. قالیبافی از هنرهایی است که از قدیم نزد جهانیان جایگاه ویژه ای داشته و ایران را به این هنر می‌شناسند. آمارها نشان می دهد فرش ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار بوده و قابل رقابت با کشورهای دیگر است. در ضمن با تولید فرش با کیفیت می توان به صادرات در این زمینه نیز فکر کرد. همچنین قالیبافی از مشاغل خانگی پردرآمدی بوده که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. در ضمن این کسب و کار را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.

گليم بافي يكي از شاخه هاي قاليبافي است و در آن از طرح هاي مختلف محلي استفاده مي شود. برخی از مردم شهرستان با مهارت گلیم بافی آشنا هستند و این کار را انجام می‌دهند. این مورد نیز در صورت تامین بازار، همچنان جای کار دارد.

در کنار انواع فرش ها، گلیم ها و جاجیم هایی که برای زینت کف اتاق ها و خانه ها به کار می روند، تابلو فرش ها هم برای آراستن دیوارهای منازل کاربرد دارند و می توان گفت تابلوفرش کالایی تزیینی و دکوری است.

ایران یکی از کشورهای پیشرو در بافت و تولید این مدل از فرش هاست و عده زیادی در کشور به غیر از تولید فرش به تولید تابلوفرش می پردازند که به نظر می رسد به نوعی راهکاری برای زنده نگه داشتن کارگاه های تولیدی است. با توجه به اینکه برخی از افراد شهرستان در این زمینه مهارت های کافی را دارند، توسعه آن می‌تواند نقش مهمی در توسعه اقتصادی این شهرستان ایجاد کند.

گبه بافی و مجسمه سازی نیز از جمله پیشنهادات مناسب حوزه صنایع دستی است که با توجه به گردشگری بودن شهرستان، گزینه های مناسبی برای سوددهی به شمار می‌روند.

بعد از موار فوق می‌توان به مزیت هایی دوزندگی لباس محلی، حصیر بافی و گل سازی اشاره کرد که در حال حاضر توسط برخی از مردم شهرستان انجام شده و در صورت وجود بازار مصرف، همچنان جای کار داشته و می‌توان این تولیدات را افزایش داد.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی از مهم ترین عوامل توسعه اقتصادی کشور است. اما در کشور ما آن گونه که باید به آن توجه نشده است و لازم است از پتانسیل های هر شهرستان در این حوزه برای پیشرفت اقتصادی کشور استفاده شود. در شهرستان مرودشت، تعدادی واحد صنعتی در زمینه های مختلف وجود دارد اما پتانسیل های شهرستان نشان دهنده این موضوع است که همچنان برای ایجاد واحدهای صنعتی جدید ظرفیت وجود دارد.

در این شهرستان تعدادی معدن در زمینه تولید شن و ماسه، سنگ مرمر، گرانیت،  و ... وجود دارد؛ اما متاسفانه برخی از این معادن فرآوری نمی‌شوند و مواد استخراج شده به صورت خام به فروش می‌رسند؛[6] بنابراین فرآوری سنگ های معدنی ازجمله ظرفیت‌های مهم اقتصادی منطقه است که فعال سازی کامل آن‌ها با در نظر داشتن اصول زیست‌محیطی می‌تواند نقش مهمی درتوسعه درآمدهای اقتصادی شهرستان مرودشت و همچنین سرعت یافتن روند تولید و اشتغال استان داشته باشد .

علیرغم اینکه تولیدی پوشاک در این شهرستان وجود دارد، برخی از اقلام مورد نیاز از سایر مناطق وارد می‌شود؛ لذا کار کردن در زمینه تولید پوشاک از جمله پیشنهادات مناسب برای دستیابی به اشتغال پایدار است.

با توجه به اینکه باغداری در وضعیت مطلوبی قرار دارد، تولید کارتن و سبد و همچنین ادوات کشاورزی که در حال حاضر از جمله واردات شهرستان هستند، پتانسیل های اشتغالزایی را دارد.[7]

مشاغلی مانند تولید لوازم خانگی، قطعات خودرو، مواد شوینده و همچنین لوازم بهداشتی مانند مسواک، محصولات مراقبت از پوست و مو و ... نیز زیر ساخت های توسعه را دارد[8].

در این شهرستان یک شهرک صنعتی وجود دارد. همچنین کارخانه های تولید قند، سیمان، مبل و ام دی اف، لوله پلی اتیلن، ظروف یکبارمصرف، پلاستیک سه لایه، خیارشور، ترشی، لبنیات، خوراک دام، آرد، بیسکوییت، کابینت و ... در داخل و خارج ازشهرک صنعتی فعال هستند.

 

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان مرودشت نیز ظرفیت های بسیار خوبی برای سرمایه گذاری در زمینه گردشگری وجود دارد.

تخت‌جمشید، نقش رستم‌، نقش رجب، شهر تاریخی اصتخر، تنگ‌ بستانک یا بهشت‌گمشده، پل خان، امامزاده ایوب مرودشت، روستای بند امیر و پل بند امیر، آبشار دشتک، سد درود زن، تفرجگاه تیرباغ، تنگ خشک، قصر قلات و ... از جمله مناطق دیدنی شهرستان مرودشت هستند که هر ساله بازدید کنندگان زیادی دارند؛ بنابراین پتانسیل سرمایه گذاری در زمینه احداث هتل و اقامتگاه، اقامتگاه بوم گردی و همچنین رستوران بومی در این مناطق فراهم است.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آن‌ها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی و نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز عرضه می‌شود. رستوران‌ بومی جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی محسوب می‌شود و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذاهای محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

اقامتگاه بوم گردی فرصت مناسبی است تا مسافران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به اینکه علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق افزایش یافته ‌است، گسترش این اماکن توجیه اقتصادی دارد.

یک گردشگر از شهری بازدید کند، بخشی از جستجوی آن‌‌‌‌‌‌ها در مورد این خواهد بود که چگونه نزدیک‌‌‌‌‌‌ترین هتل و اقامتگاه را در شهر پیدا کند. حقیقت این است که اگر یک شهر توریستی فاقد هتل‌‌‌‌‌‌ و اقامتگاه‌‌‌‌‌‌های استاندارد باشد، احتمالاً بازدیدکنندگان (گردشگران) کمتری جذب خواهد کرد. در نتیجه، به عنوان یک سرمایه‌‌‌‌‌‌گذار اگر به دنبال راه‌‌‌‌‌‌اندازی کسب و کار در حوزه سفر و گردشگری هستید، یکی از گزنیه‌‌‌‌‌‌هایتان سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاری در بخش هتل و اقامتگاه است.

 

کشاورزی

صنایع

خدمات

ردیف

دامداری

باغداری

زراعت

طیور

شیلات

صنایع غذایی

صنایع تبدیلی و تکمیلی

صنایع دستی

صنعت

خدمات

1

پرورش گوسفند عربی(1)

احداث باغ گردو(1)

کشت برنج(1)

پرورش بوقلمون(1)

پرورش ماهی قزل آلا(1)

تولید رب گوجه فرنگی(1)

احداث سردخانه(1)

قالی بافی(1)

فرآوری سنگ های معدنی (1)

احداث رستوران بومی(1)

2

پرورش گوسفند قشقایی(1)

احداث گلخانه صیفی جات(1)

کشت کلزا(1)

پرورش شترمرغ(1)

پرورش ماهی کپور(1)

تولید پودر گوجه(1)

بسته بندی غلات (1)

گلیم بافی(1)

تولید ادوات کشاورزی(1)

احداث هتل و اقامتگاه(1)

3

پرورش گوسفند افشاری(1)

کاشت صیفی جات(1)

کشت گندم(1)

پرورش مرغ گوشتی(2)

پرورش ماهی آمور(1)

تولید سوسیس و کالباس(1)

بسته بندی زعفران(1)

تابلو فرش بافی(1)

تولید پوشاک(1)

احداث اقامتگاه بومگردی(1)

4

زنبورداری(1)

احداث باغ بادام(2)

کشت چغندرقند(2)

پرورش مرغ تخم گذار(2)

فرآوری انگور(1)

بسته بندی حبوبات(1)

مجسمه سازی(2)

تولید سبد و کارتن(1)

5

پرورش گاو هلشتاین(2)

احداث باغ انگور(2)

کشت جو(2)

پرورش بلدرچین(3)

تولید روغن گردو(2)

فرآوری پوست دام(2)

گبه بافی(2)

تولید لوازم خانگی(2)

6

پرورش گاو بومی(2)

احداث باغ انار(2)

کشت حبوبات(2)

پرورش کبک(3)

فرآوری بادام(2)

بسته بندی عسل(2)

گل سازی(3)

تولید قطعات خودرو(2)

7

پرورش بز بومی(3)

احداث باغ زردآلو(2)

کشت ذرت علوفه ای(2)

پرورش پرندگان زینتی(4)

تولید چیپس میوه(2)

تولید کمپوست(2)

حصیر بافی(3)

تولید مواد شوینده(2)

8

پرورش بز ترکی(3)

احداث باغ آلو(2)

کشت زعفران(2)

پرورش مرغ بومی(4)

تولید آبمیوه(2)

بوجاری کردن(3)

دوزندگی لباس محلی(3)

تولید لوازم بهداشتی(2)

9

پرورش عقرب(4)

احداث باغ سیب(2)

کشت کنجد(2)

تولید سایر فراورده های میوه(2)

فرآوری محصولات شترمرغ(3)

10

پرورش زالو(4)

احداث باغ هلو(2)

کشت سیب زمینی(3)

تولید نان صنعتی(3)

11

احداث نهالستان(3)

کشت پیاز(3)

تولید نان فانتزی(3)

12

احداث گلخانه گل و گیاه زینتی(3)

کشت گیاهان دارویی(3)

تولید رشته آشی(3)

13

احداث گلخانه سبزیجات(3)

تولید سایر فراورده های گندم(3)

14

احداث باغ انجیر(3)

شیرینی پزی(3)

15

کاشت هندوانه(4)

· شیلات

شیلات از حوزه های شغلی سوددهی است که ظرفیت بسیار خوبی در کشور ما برای آن وجود دارد که اگر از این ظرفیت های شیلاتی استفاده شود ارزآوری بسیار خوبی برای کشور ایجاد خواهد شد. با توجه به اینکه در این شهرستان چند استخر پرورش ماهی کپور، آمور و قزل آلا وجود دارد[9]، کار کردن در این حوزه نیز در صورت تامین بازار مصرف، علاوه بر اشتغالزایی، سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت.

ماهیان گرمابی در محدوده دمایی 27-20 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. بزرگ‌ترین خانواده ماهيان آب شيرين، کپورماهیان هستند. این ماهی در مقایسه با سایر گونه‌های پرورشی در آب‌های گرم و معتدل، ارزشمندترین ماهی از لحاظ اقتصادی است و نیز ارزش‌های تغذیه‌ای فراوانی دارد؛ ازاین‌رو آموزش توسعه پرورش این ماهی می‌تواند در راستای تأمین غذای جمعیت کشور و نیز افزایش سطح معیشتی مردم مؤثر باشد.

ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است. قزل‌آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند که روغن امگا ۳ موجود در گوشت ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی با توجه به قیمت و طعم مناسب طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه ‌شده ‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

مشاغل

مزیت

تولید رب گوجه فرنگی

1

تولید سوسیس و کالباس

2

پرورش گوسفند افشاری

3

پرورش گوسفند عربی و قشقایی

4

احداث گلخانه صیفی جات

5

احداث باغ گردو

6

زنبورداری

7

کشت کلزا

8

کاشت صیفی جات

9

تولید پودرگوجه

10

پرورش شترمرغ

11

بسته بندی زعفران

12

بسته بندی حبوبات

13

فرآوری انگور

14

پرورش گاو هلشتاین

15

پرورش بوقلمون

16

قالی بافی

17

فرآوری سنگ های معدنی

18

بسته بندی غلات

19

احداث باغ بادام

20

احداث سردخانه

21

کشت برنج

22

تابلو فرش بافی

23

احداث هتل و اقامتگاه

24

پرورش گاو بومی

25

پرورش ماهی قزل آلا

26

تولید ادوات کشاورزی

27

احداث باغ انگور

28

کشت گندم

29

پرورش مرغ گوشتی

30

پرورش مرغ تخم گذار

31

پرورش بز ترکی

32

فرآوری پوست دام

33

فرآوری بادام

34

بسته بندی عسل

35

تولید کمپوست

36

تولید چیپس میوه

37

تولید آبمیوه

38

تولید سایر فراورده های میوه

39

تولید روغن گردو

40

بوجاری کردن گندم

41

پرورش بز بومی

42

احداث رستوران بومی

43

پرورش ماهی کپور

44

کشت ذرت علوفه ای

45

احداث رستوران بومی

46

گلیم بافی

47

کشت زعفران

48

تولید سبد و کارتن

49

احداث باغ انار

50

*این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی(ره) تهیه و تدوین شده است.