مشکین شهر

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان مشگین شهر ارائه‌شده ‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

 

1. دامداری
2. صنایع غذایی
3. صنایع تبدیلی و تکمیلی
4. طیور
5. باغداری
6. صنایع دستی
7. شیلات
8. خدمات
9. زراعت
10. صنعت

 

· دامداری

دامداری به عنوان یکی از حوزه های بخش کشاورزی، در سطح گسترده ای در کشور انجام می شود و در نتیجه‌ی انجام این حرفه، سود اقتصادی خوبی کسب شده است. از آن جایی که حوزه دامداری با یکی از مهم ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصا منابع پروتئینی مرتبط می‌باشد، توجه به آن امری ضروری است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره وری در آن، می تواند از راهکارهای کاهش وابستگی به درآمد نفتی عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی کشور محسوب شود.

مسلما اتکا به درآمدهای نفتی همیشگی نیست و یکی از راهکارهای توسعه اقتصادی کشور، توجه به صادرات غیر نفتی است. پرورش زنبور عسل از این نوع بوده که می تواند سود خوبی به همراه داشته باشد. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده ارزش اقتصادی زنبور عسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبورعسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز فکر کرد و به سود خوبی دست یافت. در مناطق گرمسیری از هر کندو یک بچه کندو گرفته می شود. در ضمن محصول مزرعه پرورش زنبور عسل صرفاً کندو و عسل نیست؛ موم، زهر و ژل آن نیز قابل فروش است. از آنجایی که شهرستان مشگین شهر ییلاقی است و طبیعت خوبی دارد، زنبورداری که در حال حاضر نیز انجام می‌شود، قابلیت های لازم برای رشد و سرمایه گذاری را دارد. همچنین بیش از 70 درصد عسل شهرستان مشگین شهر به شهرستان های مجاور، قم، رشت، گیلان، تهران و کشورهایی مانند عراق و ترکیه صادر می شود[1].

شهرستان مشگین شهر نیز از جمله شهرستان هایی است که دامداری در آن فعال است و عملکرد خوبی دارد. مردم شهرستان در زمینه دام سبک گوسفند نژاد مغانی و بز بومی و در حوزه دام سنگین، گاو بومی و گاو هلشتاین دورگ را پرورش می‌دهند. این موارد که با اقلیم شهرستان سازگار هستند، پتانسیل های لازم برای توسعه و سرمایه گذاری را دارند.

گوسفند مغانی یکی از نژادهای مهم گوسفندان بومی ایران در منطقه آذربایجان شرقی است. گوسفند مغانی بیشتر در دشت مغان و نواحی ییلاقی و غرب دریای خزر دیده می شود. این گوسفند از نظر نژادی نسبتا خالص است. نژاد گوسفند مغانی گوشتی-شیری است و یکی از مهمترین نژادهای گوشتی کشور است و قابلیت خوبی برای تولید بره های سنگین دارد. تولید گوشت در این نژاد هدف اصلی پرورش است ولی میزان تولید پشم از گوسفند مغانی نیز می‌تواند به عنوان یک هدف ثانویه جهت کسب درآمد بیشتر مدنظر قرار گیرد. پشم به دست آمده از گوسفندان مغانی  از دسته پشمهای ضخیم بوده و بیشترین کاربرد آن در صنایع قالیبافی است.

توسعه پرورش بز بومی هم می‎‌تواند سوددهی خوبی داشته باشد. بز بومی به‌عنوان یکی از نشخوارکنندگان اهلی، پرورش داده می‌شود. این دام محصولات متنوعی را تولید می‌کند. یکی از اهداف عمده پرورش‌دهندگان بز تولید گوشت و شیر است. جثه کوچک، قدرت سازگاری زیاد، کم‌توقعی و مقاومت زیاد بز به بسیاری از بیماری‌ها و شرایط نامساعد محیطی باعث شده تا نگهداری و پرورش این حیوان به‌ویژه در شرایط روستایی و در سطح دامداران خُرده‌پا موردتوجه قرار گیرد.

امروزه با توجه به رشد جمعیت کشور و نیاز روز افزون جامعه به گوشت و مواد گوشتی و نقش مهم این محصولات در تامین پروتئین و غذای افراد جامعه، پرورش دام های پر بازده به منظور افزایش تولید و خودکفایی غذایی کشور، امری لازم و ضروری است. گاوهای بومی ایران به لحاظ تنوع و اختلاف ژنتیکی، ویژگی های خاص نژادی و مقاومت های طبیعی ایجاد شده در آن ها طی قرن ها زیست در شرایط سخت محیطی و آب و هوایی مختلف به عنوان یک منبع عظیم تولید شیر و گوشت می تواند نقش موثر در تامین مواد پروتئین حیوانی و اقتصاد جامعه ایفا نماید. در ضمن به عنوان مثال طبق آماری که اخیرا تهیه و ارائه شده است حدود 95.5% شیر مصرفی و حدود 50% گوشت مصرفی انسان در سطح جهان از گاو به دست می آید. پوست گاو نیز به عنوان یک محصول با ارزش دامی امروزه به میزان 10 تا 20 درصد مصارف چرم سازی را تامین می کند، حتی شاخ و سم و فضولات حیوان نیز ارزش اقتصادی داشته و به روش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

امروزه به منظور بهره برداری بهینه، از گاو های دورگ استفاده می‌شود. که این موارد حاصل تلقیح نژاد اصلی و نژاد بومی هستند. گوساله ای که از طریق آمیخته گری متولد می شود هم برخی خصوصیات ارثی گاو نر اصیل را دارا می باشد و هم برخی خصوصیات ارثی گاو ماده بومی را دارد. در نسل های بعدی به تدریج صفات منتقل شده از گاو های اصیل در گوساله ها ظاهر می شود و تولیدات شیر و گوشت اغلب آنها نیز به نحو قابل توجهی بیشتر می شود. در شهرستان مشگین شهر نیز پرورش گاو هلشتاین دورگ انجام می‌شود و با توجه به سازگاری که با اقلیم منطقه داشته، همچنان قابلیت توسعه و سرمایه گذاری را دارد.

 

· صنایع غذایی

صنعت تولید غذا، ازنمونه فعالیت‌های توانمند در کشور به شمار می‌رود. عرصه‌ای که در صورت حمایت و برنامه‌ریزی می‌تواند به قطبی تأثیرگذار در توسعه صادرات غیر نفتی تبدیل شود. در سایه صنعت مواد غذایی، می‌ توان به گردش مالی بسیار بالا، سود آوری قابل توجه و توسعه صادراتی مضاعف رسید و طبیعتا مجموعه این موارد روند توسعه اقتصادی کشور را بهبود می بخشد.

با توجه به رونق دامداری و تولید شیر در این منطقه، تولید لبنیات چه به صورت صنعتی و چه به صورت سنتی از جایگاه ویژه ای برخوردار است؛ زیرا هم به سلامت افراد جامعه ارتباط پیدا می‌کند و هم از لحاظ سودآوری جایگاه مناسبی دارد.

تهیه چیپس میوه و آبمیوه به دلیل فراوانی تولید میوه های باغی در شهرستان، می تواند زمینه اشتغال خوبی را چه در مقیاس کارگاهی و چه کارخانه ای برای علاقه مندان فراهم کند. تولید سایر فرآوری‌های میوه مانند کمپوت، مربا، لواشک، شهد، پوره، ژله و کنسانتره هم در شهرستان مزیت دارد. این کار ضمن جلوگیری از هدر رفت تولیدات باغی، سودآوری خوبی را برای سرمایه گذار و باغدار ایجاد می‌کند؛ زیرا فراوری میوه درحال حاضر در شهرستان، یا وجود ندارد و یا به صورت خانگی است. با توجه به برداشت بالای سیب در شهرستان، راه‌اندازی مشاغل مرتبط با فراوری سیب مزیت بیشتری دارد.

خشک کردن میوه‌جات، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد، در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد. با توجه به اینکه بخشی از بازار میوه خشک ایران، سهم محصولات وارداتی است، با تولید مشابه داخلی این میوه‌ها (از نظر نوع و کیفیت)، می‌توان مانع واردات و خروج میلیون‌ها دلار ارز از کشور شد. همچنین نیاز بیش از حد برخی از کشورها به این گونه محصولات (به دلیل شرایط ویژه اقلیمی آن‌ها، هزینه بالای حمل و نقل سبزیجات و میوه‌های تازه و محدود بودن زمان نگه‌داری آن‌ها)، فرصت مناسبی برای رونق تولید و صادرات چیپس میوه فراهم آورده است.

آبمیوه یکی از بهترین جایگزین‌ها برای نوشابه‌های گازدار در سراسر دنیا است. این نوشیدنی تهیه شده از انواع میوه، از نظر سلامتی ارزش غذایی بالایی دارد و بر این اساس میزان مصرف آن در کشورهای مختلف جهان دائما در حال افزایش است. صنعت آبمیوه در هر کشوری از صنایع اساسی در بخش غذایی به شمار می‌رود و این موضوع موجب شده تا بازار جهانی انواع آبمیوه و کنسانتره بسیار پررونق و گرم باشد؛ اما نکته ای که بر بازار فروش آبمیوه تاثیر دارد و باید به آن دقت شود نوع بسته بندی محصول است. بسته بندی شکیل تر در کنار کیفیت خوب محصول تاثیر بسیار خوبی در افزایش محبوبیت کالا خواهد داشت. همچنین لازمه ورود به این حوزه، توانایی رقابت با نشان‌های تجاری موجود در بازار است.

با توجه به وجود باغات انگور، فراوری آن توجیه اقتصادی دارد و سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت. از انگور فراورده های غذایی مختلفی مانند شیره، کشمش، مویز، سرکه، روغن هسته انگور و آبغوره به دست می‌آید که هر کدام ارزش غذایی و بازار مصرف خاص خود را دارند.

خواص و مزیت هایی که روغن هسته انگور دارد، از علل اصلی سرمایه گذاری برای تولید این محصول است. این روغن از جمله روغن‌های گیاهی برشمرده می‌شود که با بالا بردن کلسترول خوب بدن و پایین آوردن کلسترول بد به پاکیزگی رگ‌های خونی و شست‌وشوی آنها کمک می‌کند و از بیماری‌های قلبی- عروقی و سکته قلبی و مغزی جلوگیری می کند.در اروپا از این روغن هم برای خام خواری و هم برای سرخ کردن استفاده می‌شود و در تهیه انواع سالادها و انواع غذاها، همچنین تهیه شیرینی و گریل مورد استفاده قرار می‌گیرد. همین چند منظوره بودن آن یکی دیگر از مزیت‌ها به شمار می‌آید، از طرفی اسیدهای چرب امگا ۳، ۶ و ۹ بالاتری نسبت به سایر انواع روغن گیاهی در این روغن وجود دارد که مصرف متعادل آن می‌تواند به ارتقای سطح سلامت کمک کند.

شیرینی پزی یکی دیگر از مشاغلی است که قابلیت راه اندازی در شهرستان را دارد. شیرینی از دیرباز مورد توجه ایرانیان با ذائقه های مختلف  بوده و در تمامی مراسم ها و جشن ها کاربرد داشته است. پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و حتی در محیطی کوچک (در خانه) امکان پذیر است. شیرینی محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم های متنوعی تهیه می شود. به علاوه این که با تغییر در مواد تشکیل دهنده آن می توان برای افراد رژیمی هم شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد. این کسب و کار را می توان با تجهیزات کم و سرمایه پایینی شروع کرد و در زمان کوتاه با فروش محصول به سود بالایی رسید. پخت شیرینی یکی از مشاغل زودبازده است و یک فرصت شغلی مناسب مخصوصا برای زنان خانه دار محسوب می شود. یافتن بازار فروش محصول یکی از ضروریات این حرفه می‌باشد که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی می توان به آن دست یافت . توجه به این نکته ضروری است که یکی از لازمه های موفقیت در این شغل گذراندن دوره های آموزشی مرتبط با پخت شیرینی است.

امروزه شغل نانوایی یکی از مشاغل پایه‌ای و پر رونق است که در طول سال همیشه درآمدزا می باشد. نان محصولی است که با توجه به سلیقه یا نوع غذای مصرفی خانواده ها، همواره بر سر سفره ها قرار دارد. نان‌ها فقط به صورت نان های ساده و معمول مانند لواش، سنگک و … نیستند بلکه نان های فانتزی نیز تولید می شوند که مشتریان خاص خود را دارند. امروزه راه اندازی کسب و کار تولید نان فانتزی بازاری رو به رشد دارد. این کسب و کار با تولید نان هایی با اندازه و طعم های متفاوت با استقبال مردم مواجه شده‌است

تولید رشته آشی در حال حاضر به صورت سنتی و خانگی انجام می‌شود، این مورد نیز در صورت صنعتی سازی با توجه به طرفدارنی که دارد، توجیه اقتصادی دارد.

تولید رب و خیار شور در حال حاضر به صورت سنتی انجام می‌شود و قابلیت گسترش را دارد؛ زیرا این محصولات به صورت عمده در این منطقه کاشته می‌شوند و برای ایجاد واحد های مشابه همچنان جای کار وجود دارد.

 

صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد. لذا صنایع تبدیلی می‌تواند زمان استفاده را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات می‌گردد.

با توجه به رونق دامداری در شهرستان مشگین شهر، کشتارگاه صنعتی برای دام وجود ندارد و دام های برای کشتار به اردبیل فرستاده می‌شود؛ بنابراین ایجاد چنین واحدی نیاز شهرستان است.[2]

کشتارگاه‌های صنعتی نقش مهمی در حفظ محیط زیست دارند؛ به دلیل اینکه ضایعات حاصل از کشتار دام نظیر خون و اجزای گوشتی غیر قابل مصرف، در محل تبدیل ضایعات به پودرگوشت که خوراک دام است، تبدیل می شود که علاوه بر قرار گرفتن مجدد در چرخه اقتصادی از آلودگی محیط زیست نیز جلوگیری به عمل می آید. فاضلاب حاصل از کشتار در تصفیه خانه های مجهز تصفیه شده و پساب حاصله به مصرف کشاورزی می رسد. البته لازم به ذکر است که در کشتارگاه ها باید فضای مناسب برای کشتار دام سبک و سنگین به صورت همزمان وجود داشته باشد و همچنین باید آب مورد نیاز در زمان کشتار نیز تامین شده و تجهیزات و امکانات لازم برای رعایت مسائل بهداشتی و زیست محیطی فراهم شود.

راه اندازی خط تولید و بسته بندی عسل یکی از بهترین راهکارهایی است که می‌توان به کمک آن یک منبع درآمد پایدار برای فرد یا خانواده ایجاد کرد. خوشبختانه عسل یکی از موادی است که امکان فاسد شدن آن وجود ندارد و می‌توان آن را برای مدت زمان زیادی بسته بندی کرد. ازطرف دیگر روند تولید این محصول پیچیدگی چندانی ندارد و فرد می‌تواند با سرمایه کم حجم بالایی از آن را تولید کند.وجود یک دستگاه بسته بندی عسل مناسب می تواند به فرد کمک زیادی کند. فراوانی عسل تولید شده در سطح استان و شهرستان امکان راه اندازی این کسب و کار را به افراد می دهد و می تواند سود خوبی عاید شخص کند. در این حوزه تولید کندو نیز گزینه شغلی مناسبی برای سودآوری است.

یکی از روش‌های تازه ماندن گوشت، بسته‌بندی مناسب است. بسته بندی باید به گونه‌ای باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی جلوگیری کند. همچنین بسته بندی باید خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگی‌های گوشت را حفظ و همچنین گوشت را در برابر آلودگی های میکروبی و سایر آلودگی ها نگهداری کند؛ بنابراین بسته بندی لازم است. در سال های اخیر با افزایش آگاهی های مردم نسبت به مواد غذایی و توجه بیشتر آنها به سلامت و نقش مواد غذایی مفید، مصرف گوشت ماهی از جایگاه ویژه ای نزد مردم برخوردار شده و مصرف آن در جوامع بشری افزایش چشمگیری پیدا کرده است. همچنین با توجه به فسادپذیری بالای ماهی و لزوم وجود آن در سبد غذایی انسان، استفاده از روش های بسته بندی مناسب بسیار ضروری است؛ لذا بسته بندی ماهیان پرورشی صرفه اقتصادی دارد؛ زیرا تولیدات ماهی بیش از نیاز شهرستان است و می توان روی بسته بندی آن کار کرد. همچنین با توجه به رونق پرورش طیور در این شهرستان، بسته بندی گوشت بلدرچین و بوقلمون، هم صرفه اقتصادی خواهد داشت و هم امکان صادرات این محصولات را به سایر نقاط راحت تر می‌کند.

با توجه به اینکه تولید محصولات باغی در این منطقه زیاد است، بسته بندی و سورت میوه های تولیدی، سودآور خواهد بود. هدف از سورتینگ میوه دسته بندی و درجه بندی انواع میوه بر اساس سایز و کیفیت است. به طوری که بتوان محصول نهایی را به صورت یک دست و یک اندازه در بسته بندی های مختلف در بازار ارائه نمود و مشتری نهایی در طول زمان از یکنواختی خرید خود با برند مورد نظر مطمئن باشد. بسته بندی نهایی میوه و سبزی پس از عملیات سورتینگ به منظور جابجایی آسان و همچنین حفاظت از محصول نهایی سورتینگ شده صورت می گیرد. از ویژگی های بسته بندی مناسب میوه عدم استفاده از مواد مضر و شیمیایی در ساختار بسته بندی، سهولت فریز کردن و نگهداری در سردخانه ، قابلیت حمل و نقل مناسب ، پاسخگویی به نیازهای نهایی بازار به طوری که در وزن ها و بسته های مختلف که همه سلیقه ها را در بر بگیرد.

فراوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم دوزی  و همچنین  استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی، ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه گذار، سود خوبی هم نصیب دامدار می‌کند؛ زیرا در حال حاضر پوست دام های پرورش یافته در منطقه فرآوری نمی‌شود.[3]

مراتع مهمترین بخش از منابع تجدید شوندۀ کشور است که به دلیل پایین بودن هزینه تأمین علوفه از آنها در مقایسه با هزینه تولید علوفه از طریق کشت آبی، فشار زیادی بر آن وارد می شود. با توجه به افزیش دامپروری و مرغداری‌ها و پایین بودن ظرفیت تولیدی مراتع، این فشار بیشتر و بیشتر می‌شود و برای جلوگیری از تخریب مراتع باید به فکر منابع غذایی غیر مرتعی آنها باشیم. با توجه به اینکه محصول تولیدی توسط دام های موجود کشور به مصرف می رسد و همچنین میزان دام هر روز رو به افزایش است لذا هر سال نسبت به سال گذشته مقدار بیشتری علوفه و خوراک دام مورد نیاز است. با اجرای پروژه های صنعتی که از ضایعات کشاورزی و… خوراک دام، طیور و آبزیان با ارزش غذایی تولید بشود، هم غذای مورد نیاز دام‌ها تأمین می شود و کشور را به خودکفایی سوق می دهد و هم استفاده از مواد اولیه ارزانتر در تولید این محصول سبب خواهد شد تا قیمت تمام شده آن پایین تر و در نتیجه قیمت فروش آن نیز پایین باشد. تولید خوراک دام و طیور می تواند زمینه اشتغال خوبی را به طور مستقیم و غیر مستقیم برای افراد ایجاد کند. باتوجه به رونق دامداری و طیور در شهرستان و نیاز آن‌ها به استفاده از خوراک صنعتی می توان در جهت احداث واحدی در زمینه تولید خوراک اقدام نمود.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار است و سود بالایی دارد. با توجه به اینکه در این شهرستان پرورش مرغ گوشتی و تخم گذار وجود دارد و با اقلیم منطقه سازگار هستند، قابلیت سرمایه گذاری و افزایش تعداد این موارد امکان پذیر است.

با افزایش روزافزون جمعیت در راستای تامین نیازهای مردم، ایجاب می‌کند در زمینه تولید گوشت سفید و پرورش مرغ گوشتی فعالیت کرد. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم وبهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است. بدیهی است گوشت مرغ به سبب مزیتهای فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند در کشور مطرح و نیاز عمومی را در این زمینه مرتفع نماید. نسبت ضایعات در گوشت مرغ در مقایسه با سایر دام ها کمتر است، به طوری که در گوشت گوسفند ضایعات حدود 50 % و در مرغ حدود 25 % است. ضریب تبدیل جیره غذائی به گوشت در مرغ نسبت به سایر دام ها بالا بوده به طوری که در مرغ های اصلاح شده این ضریب 2 تا 2/2 و در گوساله و گاو بین 6 تا 9 % متغیر است. با توجه به دلایل فوق ایجاد واحد پرورش مرغ گوشتی در شهرستان مزیت دارد و تنها باید بازاریابی کرد تا بتوان محصول را با قیمت مناسب به فروش رساند.

پرورش مرغ تخمگذار علاوه براینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم درمورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است.

در طي چند دهه گذشته توجه به بوقلمون و محصولات آن موجب شده تا پرورش آن به صورت صنعتي در ايران و جهان آغاز و طي چند سال اخير نيز به مرز قابل قبولی برسد تا جائيکه امروزه شاهد افزايش روز افزون مصرف گوشت و ساير فرآورده هاي آن در سراسر جهان هستيم. از آنجا که گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای بوده و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد؛ مي تواند به عنوان جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است. بوقلمون تقریبا به آب وهواهای مختلف ایران سازگار است ولی دمای مناسب برای هر مرحله از پرورش متفاوت می‌باشد. در شروع دوره باید هوای محیط گرم باشد و به تدریج رو به خنک شدن ببرد.

بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک، در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است. با توجه به موفقیت واحد های پرورش بلدرچین موجود در شهرستان، ایجاد چنین کسب و کاری، بازدهی بالایی خواهد داشت.

پرورش غاز و اردک نیز از جمله مزیت هایی خوبی است که در حال حاضر انجام می‌شود و قابلیت توسعه را دارد.

از مزایای پرورش غاز این است که گوشت آن برای تامین گوشت مصرفی انسان اهمیت ویژه‌ای دارد. همچنین از تخم این پرنده و جگر غاز برای تهیه غذا‌های گران قیمت در بسیاری از کشور‌ها استفاده شده و جنبه صادراتی دارد.

از مزایای پرورش اردک این است که تغذیه ی آن ها شبیه مرغ است، با این تفاوت که گوشت آن گرم است و مثل مرغ واکسینه نمی‌شود. در نتیجه مشکل هورمونی ندارند و نگه‌داری از آن‌ها آسان است ضمن آنکه ارزش غذایی بالایی دارند.

کبک پرنده‌ای است وحشی، که در کوهستان‌ها زندگی می‌کند. این پرنده از قدرت پرواز کمی برخوردار بوده و در دنیا گونه‌های متعددی از آن وجود دارد. محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب قیمتی بیشتر و مشتریان خاص خود را دارند و از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه بیشتر را دارد و از نظر صادرات در برخی از استان ها در وضعیت مناسبی قرار دارد. همچنین با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست.

قرقاول یکی از بهترین پرندگانی است که حتی نسبت به بقیه طیور در زمینه پرورش، از سودآوری بالایی برخوردار است؛ ولی به دلیل عدم اطلاع رسانی های کافی هنوز خیلی از پرورش دهندگان، آگاهی کافی نسبت به این نوع پرنده ندارند. قرقاول به دلیل ویژگی های ظاهری و جنبه زیبایی بال و پرها و خواص بسیار زیاد گوشت آن مانند: عدم وجود چربی، وجود مواد معدنی و گروه عظیمی از ویتامین ها، لذیذ بودن گوشت آن بعد از آهو، سریع الهضم بودن، نداشتن هیچ گونه عارضه مصرفی برای سیستم گوارش و همچنین خواص آن برای درمان فراموشی و کم خونی، بسیار مورد علاقه قرار گرفته است. این پرنده نیاز به مراقبت مداوم ندارد و نسبت به هر شرایط آب و هوایی مقاوم است. همچنین گوشت قرقاول به کشورهای دیگر (مخصوصاً کشورهای حوزه خلیج فارس) صادر می‌شود؛ بنابراین پرورش آن سوددهی بالایی خواهد داشت

پرورش تمامی موارد فوق در حال حاضر در این شهرستان انجام می‌شود و با اقلیم سازگار هستند و ضمن نیاز جامعه در این خصوص، قابلیت توسعه برای هریک از آنها طبق ترتیب متن و جدول خروجی وجود دارد.

 

· باغداری

کشور ایران در کاشت بیشتر محصولات باغی دارای مزیت نسبی است و بخش عمده‌ای از صادرات غیرنفتی ما را محصولات باغی تشکیل می‌دهد.از سوی دیگر، ضریب تکاثری اشتغال در باغ زیاد بوده و در اقتصاد کشور و در رونق کسب و کار مؤثر است. کشاورزی و ازجمله باغبانی در توسعه ملی و افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی کمک می‌کند و مؤثر است.

گردو از جمله با ارزش ترین محصولات باغی این شهرستان است که با اقلیم این شهرستان سازگار است و در حال حاضر نیز در این شهرستان کاشته می‌شود؛ بنابراین توسعه این باغات ازرش افزوده زیادی را به همراه دارد.

گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل هر درخت، تا 18 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. همچنین در صورت احداث باغ گردو، تا سال های سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جزء معدود میوه هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد.در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیا دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش های چوب بسیار پرکاربرد است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد. با توجه به موارد گفته شده، گسترش باغات گردو از مزیت هایی است که ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

با توجه به کاشت گسترده صیفی جاتی مانند خیار و گوجه در این شهرستان، توسعه آنها همچنان جای کار دارد؛ زیرا این محصولات از اقلام مورد نیاز مردم در تمام فصول هستند و همواره مشتریان خود را دارد.

میزان مصرف قارچ در سال های اخیر در ایران رشد خوبی داشته و سرانه مصرف بالا رفته است. مشتری داشتن این محصول از یک سو و غنی از پروتئین و ویتامین بودن آن از سوی دیگر، باعث شده که جایگزین مناسبی برای گوشت باشد. در برخی از شهرها و روستاها به دلیل عدم آشنایی با فواید قارچ، میزان مصرف این محصول پایین است که می توان با تبلیغ و معرفی این محصول، میزان مصرف را بالاتر برد.همچنین پرورش قارچ از شغل هایی است که می توان با سرمایه اولیه کم و محیط کوچک شروع کرد. یک دوره کامل پرورش قارچ 60 روز طول می کشد که قابلیت کاهش به 35 روز را دارد؛ بنابراین توسعه پرورش قارچ نیز از کسب و کار های خوب این شهرستان است که در صورت بازاریابی، سوددهی خوبی خواهد داشت.

با توجه به وجود باغات انگور، سیب، گردو، گیلاس، هلو، آلبالو، شلیل، توت و زردآلو و تولید محصولات باکیفیت باغی، توسعه آنها در صورت مدیریت منابع آبی و وجودزمین برای کاشت، توجیه اقتصادی دارد. همچنین برخی از این میوه ها مانند سیب و انگور به شهر های مجاور مانند تهران و شهرهای شمالی مثل رشت و گیلان صادر می شوند[4].

لازم به ذکر است که این شهرستان در معرض سرما و یخبندان است و سرما باعث ایجاد تنش در گیاه می شود و گیاه برای از بین بردن این تنش و استرس انرژی زیادی را مصرف خواهد کرد؛ بنابراین میوه دهی گیاه کاهش یافته و بازده آن کم می شود اما تنها یک بخش از این مشکلات است و اگر حوادث طبیعی باعث آسیب های فیزیکی شود، جبران این وضعیت برای گیاه و کشاورز سخت خواهد بود؛ اما برخی از روش های کوتاه مدت و یا بلند مدت برای جلوگیری از سرمازدگی وجود دارد تا به وسیله انها این خسارات را به حداقل رساند. پیشگیری به وسیله خاک مناسب، ارقام مناسب، زمان کاشت مناسب، ماشین های مولد باد، بخاری، انتخاب اراضی مناسب و ... از جمله این روش ها هستند[5].

گلخانه تولید صیفی جات نیز در این شهرستان به صورت خیلی کم و محدود وجود دارد. این گلخانه ها صیفی جاتی مانند خیار و گوجه را تولید می‌کنند. مشکلی که در زمینه توسعه گلخانه وجود دارد، سرمای بیش از حد هوا و هزینه های گرمایش برای گلخانه داران است؛ لذا سرمایه گذاران در این زمینه باید این موضوع را در نظر بگیرند.[6]

 

· صنایع دستی

صنایع دستی نماد فرهنگ اصیل و تاریخ کهن و هنر بی‌مثال مردم این سرزمین اسطوره‌ای است، گوهرِ پاکیزه و قیمتیِ مردمی که نه به وسیله صنعت که به دستِ پرتوان صنعتگران، هنرمندان و بافندگان این دیار کهن تولید شده، گوهری پاکیزه که برآمده از رنجِ آدمیزاد است.

با توجه به اینکه قالی بافی در حال حاضر انجام می‌شود و برخی از مردم در انجام آن مهارت دارد، فعالیت در این زمینه مزیت دارد. قالیبافی از هنرهایی است که از قدیم نزد جهانیان جایگاه ویژه ای داشته و ایران را به این هنرش می‌شناسند. آمارها نشان می دهد فرش ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار است و قابل رقابت با کشورهای دیگر می‌باشد. قالیبافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. همچنین با تولید فرش با کیفیت می توان به صادرات در این زمینه فکر کرد. این کسب و کار  را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.

گليم بافي يكي از شاخه هاي قاليبافي است و در آن از طرح هاي مختلف محلي استفاده مي شود. برخی از مردم شهرستان با مهارت گلیم بافی آشنا هستند و این کار را انجام می‌دهند. این مورد نیز در صورت تامین بازار، همچنان جای کار دارد.

توسعه دوزندگی لباس محلی هم به دلیل وجود گردشگر در این شهرستان، در صورت سرمایه گذاری، سوددهی خوبی به همراه خواهد داشت.

دوخت عروسک نمدی از مشاغل خانگی است که با سرمایه اولیه کم قابل راه اندازی است. همچنین دوخت عروسک، دانش خاصی نیاز ندارد و با آموختن این مهارت می توان محصولات متنوعی تولید و به بازار عرضه کرد. بازار مصرف محصولات تولیدی، مغازه ها و نمایشگاه ها هستند. باتوجه با گسترش فضای مجازی، با تبلیغ در این شبکه ها می توان محصولات بیشتری را معرفی کرده و به فروش رساند.

 

شیلات

شیلات از حوزه های شغلی سوددهی است که ظرفیت بسیارخوبی در کشور ما برای آن وجود دارد و اگر از این ظرفیت های شیلاتی استفاده شود ارزآوری بسیار خوبی ایجاد خواهد شد. شهرستان مشگین شهر نیز از این قاعده مستثنی نیست. در حال حاضر پرورش ماهی در این شهرستان انجام می‌شود و برخی از افراد در این زمینه فعالیت می‌کنند و طبق لیست مزیت سنجی پرورش ماهیان سردآبی مانند قزل آلا و همچنین پرورش ماهیان زینتی سوددهی خوبی را به دنبال خواهد داشت.

ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

شاید سال‌ها قبل نگهداری ماهیان زینتی، موضوع چندان شایعی نبود و تنها عده‌ی معدودی در خانه‌های خود، آكواريوم  و ماهی زینتی نگهداری می‌کردند؛ اما در سال‌های اخیر، با توجه به رواج آپارتمان‌نشینی و دور افتادن انسان از طبیعت، شرایط به‌گونه‌ای رقم خورده است که بازار ماهیان زینتی در کشور رونق گرفته و زمینه‌ساز ایجاد مشاغل مختلف شده است. به‌طوری‌که امروزه شاهد آن هستیم در بسیاری از شهرها، چندین مغازه به خرید و فروش این آبزیان مشغول هستند. از آنجایي كه كشور ما، از لحاظ اقليم و موقعيت جغرافيايي در خاورميانه، داراي موقعيت بسيار مناسبی است، امكان توليد و صادرات به کشورهای دیگر فراهم است. میزان سودی که به دست می‌آید، نسبت به سرمایه‌ای که در ابتدا گذاشته می‌شود، زیاد است. پرورش ماهیان زینتی نیاز به آب کم‌تری دارد و از آب‌های شهری، می‌توان برای تولید آنها استفاده کرد.

 

خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان مشگین شهر نیز ظرفیت های بسیارخوبی برای سرمایه گذاری در زمینه گردشگری وجود دارد.

این شهرستان که روزگاری قدیم به اسم آران نامیده می‌شده است با قدمت تاریخی بسیار زیادی که دارد مانند گنجینه‌ای است که آثار تاریخی و فرهنگی بسیار کهن را در دل خود نهفته دارد و از زمانهای قبل از میلاد مسیح در این منطقه اجتماعات کوچکی در قسمتهای پست دره‌ها مستقر گردیده بودند .

مشگین شهر، که بی شک می توان آن را تکه کوچکی از بهشت نامید، با قرار گیری در ارتفاع بالا و نزدیکی به سبلان ۴۸۱۱ متری همواره از طبیعتی زیبا و دلنشین و آب و هوایی مطلوب برخوردار است. هوای این شهرستان در فصول گرم، بسیار خنک و در فصول سرما، سرد است.

وجود بیش از نه چشمه طبیعی آبگرم، ۱۱ مجتمع آبدرمانی، گردشگاههای فراوان طبیعی (آبشار، رودخانه، جنگل، بیشه زار، دشت، مناظر صخره ای و …)، بیش از ۶۰۰ اثر باستانی و تاریخی، سایتهای متعدد پرواز با پاراگلایدر و نیز مجموعه پل معلق، بی نظیرترین پل پیاده رو در خاورمیانه، همه ساله گردشگرهای بسیار زیادی را از سرتاسر ایران و دنیا به سوی این شهر جذب می کند، به طوری که می توان آن را یکی از قطبهای مهم گردشگری ایران نامید.[7]

وجود جاذبه های طبیعی و تاریخی در شهرستان مشگین شهر، زمینه را برای احداث رستوران بومی و اقامتگاه‌های بوم گردی، فراهم می‌کند.

ایران کشوری است غنی از اقلیم های مختلف و برای کسانی است که می خواهند با فرهنگ و آداب و رسوم محلی هر منطقه آشنا شوند. اقامتگاه های بوم گردی فرصتی مناسبی است تا ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به اینکه علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق پیشرفته است، گسترش آنها توجیه اقتصادی دارد.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه هستند که در آنها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده می‌شود و علاوه بر سرو غذاهای محلی،ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده می‌شود. موقعیت شهرستان مشگین شهر نیز با وجود تنوع آب هوایی و جغرافیایی ، در راه اندازی رستوران های سنتی و محلی همخوانی دارد. رستوران‌ها جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی برای هر کشوری در جهان محسوب می‌شوند و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف ایران قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کار های زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردن به سمت سرو غذا های محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

با توجه به اینکه امکانات گردشگری و زیرساخت های توریستی شهرستان خیلی قوی نیستند، اگر کسی در این زمینه اقدام به فعالیت هایی مانند:  احداث هتل و مجتمع تفریحی برای مسافران کند، می تواند موفق باشد.[8]

 

· زراعت

محصولات زراعی به‌عنوان اصلی‌ترین منبع تأمین نیاز اولیه بشر، یعنی غذا، نام برده شده و به همین دلیل این عرصه پس از پیدایش و گسترش جوامع انسانی نیز، نقش مهمی را در رفع نیاز افراد جامعه و تولید ملی و نیز تبادلات تجاری بین کشورها برعهده داشته است.

گیاهان علوفه ای مانند یونجه در این شهرستان در حد نیاز تولید می‌شود؛ اما در صورت مدیریت منابع آبی قابلیت توسعه و سرمایه گذاری را دارد.

در میان گیاهان علوفه ای، یونجه به خاطر ارزش غذایی بالا و عملکرد خوب از اهمیت خاصی برخوردار است همچنین به علت وجود باکتریهای ریزوبیوم در ریشه های خود قادر به تثبیت ازت هوا بوده که این ازت برای کشت بعدی قابل استفاد است و می توان حداقل تا ۳ سال محصول برداشت نمود؛ بنابراین توسعه این کشت توجیه اقتصادی دارد. با کشت یونجه امکان تامین بخشی از علوفه مورد نیاز دام، فراهم می‌شود که علاوه بر ایجاد اشتغال مولد و حصول درآمد مناسب برای زارعین، در استفاده بهینه از ظرفیت های پرورش دام کشور نیز موثر بوده و موجب کاهش وابستگی به خارج از کشور در زمینه پروتئین دامی می گردد.

با توجه به اینکه کشت محصولاتی مانند گندم و جو دیمی در این شهرستان وجود دارد، توسعه این موارد نیز صرفه اقتصادی خواهد داشت.[9]

در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر و کم آفت تر است.گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می گیرد. البته خود کشاورز هم می تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. در ضمن مورد حمایت دولت واقع شده و کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

جو بعد از گندم بیشترین سطح زیر کشت را در ایران به خود اختصاص داده است. در ایران اراضی وسیعی وجود دارد که بدلیل شوری و عمق کم خاک و شور بودن آب زراعی صرفا برای تولید جو مناسب است. جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جو برای تهیه نان و پخت سوپ استفاده می شود. این گیاه در تهیه غذای کودک نیز کاربرد دارد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است.

سیب زمینی از جمله محصولاتی است که در سطح شهرستان تولید و مازاد تولیدات آن صادر می‌شود [10]و پتانسیل های لازم برای گسترش سطح زیر کشت را دارد. سیب زمینی بعـد از گنـدم، برنـج و ذرت، بیشتریـن سـهم را در میـزان تولید محصولات غذایـي داراسـت و نقـش مهمـي در تغذیه و سـبد غذایي جمعیـت جهان دارد. در کشـورهاي درحال توسـعه، اهمیـت غذایـي سـیب زمیني به مراتـب بیشتـر اسـت و در ایـران نیـز بعـد از گنـدم، رتبـه دوم را بـه خـود اختصاص داده اسـت. سیب زمینی بیشتر از هر نوعی از غلات ، مواد مغذی مورد نیاز انسان را در زمان كمتر و با زمین كمتر و در شرایط آب و هوائی دشوار تر می تواند تامین كند. بـرای تولید پایـدار محصول سـیب زمینی، آب مهم تریـن عامـل اسـت کـه بـا توجـه بـه مشـکل کم آبـی در کشـور، تـلاش در جهـت اسـتفاده بهینه از آبهاي اسـتحصالی و کاهش برداشـت از منابع آب زیرزمیني، اجتناب ناپذیر اسـت.

با توجه به اهمیت تولید حبوبات در اقتصاد کشاورزی و مستعد بودن شرایط اقلیمی از نظر نوع خاک که سبک و غیر اسیدی است و آب و هوای معتدل این شهرستان، توسعه کشت حبوباتی مانند عدس، لوبیا و نخود، از جمله مواردی است که ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

 

· صنعت

پیشرفت علم و تکنولوژی باعث ابداع روش‌های نوینی در ساخت و طراحی کالاهای مختلف شده است. انسان روزانه در تلاش است تا با ساخت وسایل و تجهیزات جدید، زندگی سالم و راحتی را برای خود به وجود آورد. ازاین‌رو بسیاری از کالا و تجهیزات، در طول تاریخ، به دلیل جایگزینی با انواع پیشرفته آن­ها، کنار گذاشته شدند. وسایل آموزشی همچون تخته سیاه­ها نیز از این قاعده مستثنا نبوده و امروزه تجهیزات جدیدتری درحال جایگزین شدن با آن­ها هستند. از این تجهیزات می‌توان به انواع بردها، همچون وایت برد، گرین برد، بردهای شیشه‌ای و ... اشاره نمود.

تولید وایت برد وابستگی زیادی به عواملی مانند نوع اقلیم نداشته و ازاین‌رو امکان راه‌اندازی مراکز تولید آن، در بسیاری از مناطق کشور وجود دارد. با راه‌اندازی یک کارگاه تولید وایت برد، زمینه لازم برای اشتغال افراد مهیا شده و محلی برای مصرف مواد اولیه تولید داخل، همچون شیشه و یونولیت فراهم می‌شود. تولید وایت برد در ابعاد و رنگ‌های مختلف با کاربردهای متفاوت در داخل کشور، نیاز کشور به این وسیله آموزشی را تأمین کرده و مانع واردات آن از کشورهای خارجی و درنتیجه جلوگیری از خروج ارز داخلی می‌شود. از طرفی توسعه صادرات انواع بردها به کشورهای مختلف جهان و مخصوصاً کشورهای همسایه، ضمن ارزآوری، باعث رونق اقتصاد و کاهش بیکاری در کشور خواهد شد. با توجه به کمبود منابع چوبی در کشور و درنتیجه کمبود و گرانی کاغذ، استفاده از ابزارهایی همچون وایت برد، برای انجام تمرین و آموزش به‌جای کاغذ در منزل، محل کار و آموزش، می‌تواند کمکی برای کاهش استفاده از کاغذ نیز باشد. کاهش استفاده از کاغذ، تبدیل چوب به کاغذ را نیز کاهش داده و بدین طریق، کمکی به حفظ جنگل‌های طبیعی کشور خواهد کرد.

یکی از پرمصرف ترین سوخت های جهان، زغال است، ولی آلودگی هوا و آلودگی محیطی را به همراه دارد. زغال ها اگر در مجاورت اکسیژن آتش بگیرند دود فراوانی تولید می کنند ولی اگر اکسیژن از آن ها حذف شود بدون هیچ دودی می سوزند. زغال فشرده بهترین و مناسب ترین جایگزین برای زغال های طبیعی هستند چون هم توجیه اقتصادی دارند و هم برای طبیعت و سلامتی انسان ها مضر نیستند. زغال فشرده برعکس زغال های طبیعی از چوب درخت به وجود نمی آید و همین امر باعث می شود که درختان کمتری قطع شود. . با توجه به این که کسب و کار تولید زغال فشرده یک کسب و کار جدید و نو است، راه  برای کارآفرینان تازه کار به این حوزه باز است.

در حال حاضر تنها کارخانه های تولید خوراک دام، تولید نایلون پلاستیکی و جوراب بافی از صنایع فعال شهرستان هستند و کارخانه کبریت سازی هم به صورت نیمه فعال است. همچنین کارخانه های تولید نوشابه و آب معدنی مجوز احداث گرفته اند؛ ولی هنوز شروع به کار نکرده اند[11].

	کشاورزی						صنایع				خدمات
ردیف	دامداری	باغداری	شیلات	زراعت	طیور	صنایع غذایی		صنایع تبدیلی و تکمیلی	صنعت	صنایع دستی	خدمات
1	زنبورداری (1)	تولید گوجه فرنگی و خیار به صورت آزاد در مزارع (1)	پرورش ماهی قزل آلا (1)	کشت گندم (1)	پرورش مرغ بومی (1)	فرآوری سیب (1)		بسته بندی گوشت قرمز (1)	صنایع وابسته به پتروشیمی (1)	قالی بافی (1)	احداث رستوران بومی (1)
2	پرورش گاو بومی (1)	احداث باغ سیب (1)	پرورش ماهی زینتی (2)	کشت جو (1)	پرورش بوقلمون (2)	فرآوری انگور (1)		بسته بندی مرغ (1)	تولید نئوپان (2)	بافت تابلو فرش (1)	احداث مجتمع رفاهی- خدماتی (2)
3	پرورش گاو سمینتال (1)	احداث باغ انجیر (1)	پرورش ماهی خاویاری (3)	کشت حبوبات (1)	پرورش بلدرچین (2)	فرآوری انجیر (1)		بسته بندی ماهی (1)	تولید دستمال کاغذی (2)	گلیم بافی (2)	احداث شهربازی (3)
4	پرورش گاو هلشتاین (1)	احداث باغ گردو (1)	پرورش ماهی کپور (4)	کشت زعفران (2)	پرورش شترمرغ (3)	تولید لبنیات (1)		بسته بندی عسل (1)	تولید ظروف یکبار مصرف گیاهی (3)	گبه بافی (2)	ارائه خدمات خودرو (4)
5	پرورش گاو ایرشایر (2)	احداث باغ گیلاس (2)	پرورش میگو آب شیرین (4)	کشت گیاهان دارویی (2)	پرورش کبک (4)	تولید قره قوروت (2)		بسته بندی حبوبات (2)	بسته بندی شن و ماسه (4)		تعمیر لوازم خانگی (5)
6	پروار بندی گوساله (2)	احداث باغ آلبالو (2)		کشت کلزا (2)	پرورش پرندگان زینتی (4)	تولید ژل رویال (2)		سورت و بسته‌بندی میوه (2)	تولید خرپا (4)		ارائه خدمات کامپیوتری (6)
7	پرورش گوسفند مغانی (2)	احداث باغ شلیل (2)		کشت کنجد (3)		تولید چیپس میوه و میوه خشک (2)		تولید خوراک دام و طیور (2)	تولید بتن (4)
8	پرورش گوسفند کردی (3)	احداث باغ هلو (2)		کشت گلرنگ (3)		تولید رب و پودر گوجه فرنگی (2)		فرآوری پوست خشکبار (2)	تولید قطعات خودرو (5)
9	پرورش گوسفند افشاری (3)	احداث باغ زرد آلو (2)		کشت آفتابگردان روغنی (3)		تولید شیرینی (3)		تولید پودر گوشت ماهی (3)
10	پرورش بز بومی (4)	احداث گلخانه صیفی جات (3)		کشت سیب زمینی (4)		تولید رشته آش (3)		تولید پودر خون (3)
11	پرورش بز سانن (4)	احداث گلخانه گل زینتی نظیر رز (3)		کشت پیاز (4)		تولید کیک، کلوچه و بیسکویت (4)		تولید زغال فشرده (4)
12	پرورش بز آلپاین (4)	احداث گلخانه تولید نشاء (3)		کشت ذرت علوفه‌ای (5)		تولید نان صنعتی (4)		بوجاری (4)
13	پرورش گاومیش (5)	پرورش قارچ (4)		کشت یونجه (5)		تولید نان فانتزی (4)		فرآوری پشم و پوست دام (5)
14	پرورش زالو (5)	کاشت گل محمدی (4)		کشت اسپرس (5)		فرآوری گیاهان دارویی (4)		احداث سردخانه (5)
15	پرورش کفشدوزک (5)	احداث باغ پسته (5)		کشت بادام زمینی (6)		تولید مالت (5)		احداث کشتارگاه دام (5)
16		احداث باغ انگور (5)				تولید لپه از نخود (5)
17		احداث باغ بادام (5)				تولید نخودچی (5)
18		احداث باغ انار (6)				تولید کنسرو نخود (6)
19		احداث باغ گلابی (6)				تولید ترشی و شور (6)
20		احداث باغ ذغال اخته (6)				تولید سوسیس و کالباس (6)
21		احداث باغ فندق (6)				تولید ناگت و شنیسل (6)
22						تولید کنسرو ماهی (6)

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

 

مشاغل	مزیت
پرورش گوسفند نژاد مغانی	1
زنبورداری	2
تولید چیپس میوه	3
بسته بندی عسل	4
پرورش مرغ گوشتی	5
احداث باغ گردو	6
احداث کشتارگاه دام	7
فرش بافی	8
پرورش ماهی قزل آلا	9
کشت یونجه	10
احداث اقامتگاه بوم گردی	11
تولید تخته وایت برد	12
پرورش گاو هلشتاین دورگ	13
پرورش گاو بومی	14
پرورش بز گوشتی	15
پرورش بوقلمون	16
تولید آبمیوه	17
تولید سایر فراورده های میوه	18
تولید کندو	19
احداث رستوران بومی	20
تولید لبنیات	21
کاشت صیفی جات	22
پرورش قارچ	23
کشت گندم	24
بسته بندی ماهی	25
فراوری انگور	26
گلیم بافی	27
تولبد ذغال فشرده	28
پرورش بلدرچین	29
پرورش مرغ تخم گذار	30
بسته بندی میوه	31
احداث باغ انگور	32
احداث باغ زردآلو	33
پرورش اردک	34
پرورش غاز	35
کشت جو	36
دوزندگی لباس محلی	37
شیرینی پزی	38
بسته بندی گوشت بوقلمون	39
تولید عروسک نمدی	40
تولید نان فانتزی	41
تولید رشته آشی	42
کشت سیب زمینی	43
کشت لوبیا	44
پرورش کبک	45
پرورش ماهیان زینتی	46
احداث اقامتگاه و هتل	47
تولید رب	48
کشت عدس	49
تهیه خیارشور	50

 

* این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) تهیه و تدوین شده است.