گلپایگان

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب ‌وكارهاي موجود در هر شهرستان بر مبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب ‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده ‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افراد خبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح ‌شده ‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست ‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان گلپایگان ارائه‌ شده‌ است.

 

تعیین کسب ‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همان‌طوري‌كه در قسمت قبل اشاره ‌شد مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده ‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب ‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌ وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده ‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجود دارد، اشاره شده ‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌ است.

 

صنایع غذایی
دامداری
صنایع تبدیلی و تکمیلی
زراعت
باغداری
صنعت
خدمات
طیور
شیلات
صنایع دستی

 

· صنایع غذایی

فرآوری محصولات کشاورزی و دامی، یکی از مهم ترین روش‌ها برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی در شهرستان گلپایگان محسوب می‌شود. ایجاد و توسعه صنایع غذایی در این شهرستان، علاوه بر اشتغال‌زایی و کاهش هدررفت محصولات کشاورزی در این منطقه، باعث ارتقای سطح درآمد مردم نیز خواهد شد.

در این شهرستان محصولات باغی نظیر گردو، بادام، انگور، سیب و زرد آلو به مقدار بسیار زیادی تولید می‌شوند و معمولاً بخشی از این محصولات به صورت خام فروخته می شوند و بخش دیگر نیز معمولاً فاسد شده و دور ریخته می شوند. با توجه به اینکه محصولات فرآوری شده این میوه ها بازار مصرف خوبی دارند، در نتیجه فرآوری این محصولات دارای مزیت خواهد بود.[1]

انگور یکی از محصولاتی است که در این شهرستان به مقدار زیادی تولید می شود. تولید کشمش و شیره انگور به صورت خانگی در این شهرستان انجام می شود و معمولاً این تولیدات در داخل شهرستان و استان بازار فروش دارند؛ لذا با توجه به حجم تولیدات انگور در این شهرستان، می توان واحدی برای فرآوری آن ایجاد و محصولاتی نظیر کشمش، شیره، آبغوره و سرکه تولید کرد.

زردآلو نیز یکی از محصولات تولیدی این شهرستان می باشد و محصولات فرآوری شده از آن شامل کمپوت، آبمیوه، کنسانتره، چیس میوه و برگه زردآلو هستند. این محصولات به دلیل وجود بازار فروش مناسب و استقبال خوب توسط مردم شهرستان و حتی استان، با مزیت تولید همراه هستند؛ بنابراین می توان در این زمینه سرمایه گذاری قابل توجهی انجام داد.

روغن گردو یکی از گران‌ترین روغن‌های طبیعی موجود در بازار است. این روغن به ‌راحتی در دسترس است و در تمام جهان شناخته ‌شده می‌باشد. ولی بسیاری از مردم هنوز از این روغن با ارزش که خواص فراوانی دارد بهره نمی‌برند، زیرا از خواص آن آگاهی ندارند، اما با آگاهی دادن به مردم می توان بازار فروش این روغن را گسترده کرد. روغن گردو خواص فراوانی دارد که از جمله آن می توان کمک به سلامت قلب و عروق، کمک به کنترل قند خون و دیابت، جلوگیری از ریزش مو، بهبود عملکرد مغز و کاهش خطر ابتلا به سرطان را نام برد. یکی دیگر از محصولاتی که از گردو می توان تولید کرد، ترشی گردو است. این ترشی خوشمزه علاوه بر اینکه خواص بی نظیری دارد، در کاهش سطح کلسترول نیز مفید است.

فرآوری بادام می‌تواند یکی از گزینه های شغلی مناسب در این شهرستان محسوب شود. مغز بادام برای فرآوری بیشتر، توزین شده و عملیاتی چون برش زدن، خرد کردن، بو دادن، شور کردن و یا دودی کردن روی آنها انجام می‌گیرد. این محصولات نهایی درون شیشه، فویل، قوطی، کیسه یا جعبه بسته بندی شده و بازار مصرف خوبی دارند. همچنین تکه های کوچک مغز بادام نیز ممکن است آسیاب شده و به صورت آرد یا خمیر برای فرآورده های نانوایی مورد استفاده قرار گیرند.

با توجه به اینکه سالانه مقدار زیادی سیب در این شهرستان تولید می شود، صرف نظر از مقدار تازه خوری آن، می‌توان صنایع فرآوری آن شامل تولید شهد، پوره، سرکه و کمپوت را ایجاد کرد. بنابراین از هدررفت مقدار مازاد آن جلوگیری خواهد شد و همچنین سوددهی قابل توجهی نیز به همراه خواهد داشت.

هندوانه در این شهرستان به مقدار زیادی تولید می شود و با توجه به اینکه قیمت هندوانه معمولاً پایین است، تولید آن برای کشاورز صرفه اقتصادی ندارد. بنابراین احداث واحد فرآوری آن جهت تولید محصولاتی نظیر آب و کنسانتره هندوانه، اسانس هندوانه، مربا، مارمالاد و پکتین هندوانه (فیبرهای موجود در داخل هندوانه که خشک شده و در خوراک دام و طیور مصرف می شوند) باعث می شود که تولید آن برای کشاورز مقرون به صرفه باشد و همچنین با سوددهی مناسبی همراه باشد.

سالانه مقدار زیادی گل محمدی در این شهرستان تولید می شود و معمولاً این گل ها جهت تولید گلاب به شهرستان کاشان ارسال می شوند؛ بنابراین احداث واحدهای گلاب گیری می تواند برای شهرستان سودده باشد، حتی می توان با واحدهای بزرگ گلاب گیری کاشان نیز همکاری کرد تا از لحاظ بازار فروش مشکلی ایجاد نشود. گلاب مایعی است که از گل محمدی استخراج می‌شود و یکی از نوشیدنی‌هايی پرمصرف در طب سنتی بوده و طبع میانه تا حدودی رو به خنکی دارد.[2]

در شهرستان گلپایگان گیاهان دارویی خودرو وجود دارند و همچنین در سال های اخیر کشت این گیاهان نیز رو به افزایش بوده است؛ در نتیجه فرآوری آنها دارای مزیت خواهد بود. فرآوری گياهان دارويي، علاوه بر ارزش افزوده، نياز به سرمايه‌گذاري زيادي نداشته و مي‌تواند نقش مهمي در کارآفرینی داشته باشد. یکی از فرآوری‌های این گیاهان تولید عرقیات است. تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده ای نمی باشد و با توجه به ظرفیت بالای تولید این گیاهان در شهرستان و همچنین وجود گیاهان دارویی خودرو، می‌توان با سرمایه‌ای اندک به این کسب و کار مشغول شد. خشک کردن و بسته‌بندی نیز از دیگر فرآوری‌های گیاهان دارویی است که می‌توان با فعالیت در آن‌ها به سود رسید.

تولید شیر در این شهرستان بسیار زیاد است و علاوه بر اینکه نیاز این شهرستان را رفع می کند، به شهرستان ها و استان های دیگر نیز ارسال می شود. در این شهرستان سه کارخانه بزرگ تولید لبنیات به نام های پگاه گلپایگان، کرانه و اصیل وجود دارد و علاوه برآن تولید لبنیات در این شهرستان به صورت خانگی و سنتی نیز انجام می شود. تولید روزانه شیر در این شهرستان به حدی است، که می‌توان واحدهای صنعتی تولید لبنیات را احداث کرد و از لحاظ مواد اولیه تأمین کرد و با توجه به نیاز مردم شهرستان، فعالیت بیشتر در این حوزه مزیت دارد. البته قابل ذکر است که برای موفقیت در زمینه تولید لبنیات باید به بالابردن توانایی در زمینه رقابت با نشان‌های تجاری معروف نیز توجه کرد و بازار فروش مناسب را ایجاد نمود.

با توجه به تولید شیر و فرآورده‌های آن در شهرستان، احداث واحد تولید قره‌قوروت مزیت دارد. این محصول علاوه بر گلپایگان در کل کشور نیز طرفدار دارد، بنابراین از بازار فروش خوبی برخوردار است. البته مزیت راه‌اندازی این کسب‌وکار از تولید لبنیات کمتر است.

میزان تولید گوجه فرنگی در شهرستان گلپایگان بسیار زیاد است و معمولاً به صورت خانگی از آن تولید رب گوجه فرنگی می کنند. ایجاد واحدی برای تولید رب و پودر گوجه فرنگی در شهرستان بسیار مزیت دارد و با ایجاد بازار فروش مناسب در خارج از شهرستان می توان به سوددهی خوبی رسید و باعث کاهش درصد بیکاری در این شهرستان شد.

صنعت تولید رب گوجه فرنگی دارای کاربردهای فراوانی نظیر تولید چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سس‌ها و کنسروها است و با توجه به اینکه کاشت گوجه فرنگی در این شهرستان به وفور انجام می‌شود، تولید رب از مزیت های قابل سرمایه گذاری در این شهرستان است.

پودر گوجه‌فرنگي محصولي است كه زمان زیادی از توليد آن در كشور نمي‌گذرد و در همین مدت هم توانسته است جاي خود را در بازار باز كند. اين پودر به دليل داشتن وزن و حجم كمتر نسبت به ساير فرآورده‌هاي گوجه‌فرنگي، باعث سهولت و صرفه‌جويي در حمل‌ونقل و بسته‌بندي شده و ماندگاري و عمر مفيد بيشتري دارد. از طرفي برخی آنتي ‌اكسيدان‌های موجود در گوجه‌فرنگي طی فرايند توليد رب از بين مي‌ روند اما اين مواد در پودر گوجه فرنگی حفظ شده و از بين نمي‌روند. مزيت ديگر اين پودر نداشتن مواد نگهدارنده در تركيبات آن نسبت به رب است؛ زیرا رب، ماندگاري كمتري دارد و براي جلوگيري از اين حالت از مواد نگهدارنده بيشتري در ترکیب آن استفاده می‌ شود. پودر گوجه فرنگی در صنایع غذایی و دارویی نیز دارای کاربردهای متنوعی است. از جمله کاربردهای گسترده این محصول می‌توان به کاربرد آن در مواد غذایی منجمد شده و نیمه آماده، سوپ‌های آماده، اسنک‌ها (شامل پفک، چیپس، ...) و ... اشاره نمود. به طور کلی می توان گفت از این محصول به عنوان چاشنی در تولید محصولات مختلف استفاده می‌شود.

در این شهرستان تولید ترشی، شور و خیارشور به صورت خانگی انجام می شود. برای ایجاد واحدی در این خصوص با توجه به اینکه می توان مواد اولیه مورد نیاز را از داخل شهرستان یا شهرستان های اطراف نیز تأمین کرد و بخشی از جوانان بیکار این منطقه را مشغول به کار کرد، مزیت وجود دارد.[3]

ترشی و شور، بیشتر به‌ عنوان یک چاشنی در کنار غذا مصرف می شوند و به دلیل خاصیت اسیدی که دارند، باعث افزایش اشتها و میل به غذا خوردن در افراد می‌شوند. این محصول یکی از فرآیندهای نگهداری طولانی‌ مدت صیفی‌جات‌ و سبزیجات است. در جوامع امروزی به دلیل افزایش مشغله افراد و شاغل بودن بسیاری از زنان، فرصت کافی برای تهیه آن در منزل و توسط خود افراد وجود ندارد و اکثر خانواده‌ها تمایل دارند ترشی و شور مورد نیاز خود را به ‌صورت آماده تهیه نمایند؛ بنابراین راه اندازی کسب‌ وکار تهیه ترشی و شور می‌تواند راهی برای پاسخ به این نیاز افراد جامعه و کسب درآمد باشد.

راه‌اندازی خط تولید خیارشور به دلیل نیاز به سرمایه نسبتاً کم در مقایسه با دیگر خطوط تولید و همچنین مواد اولیه تولید شده در داخل شهرستان، فرصت مناسبی را برای سرمایه گذاری در این زمینه فراهم کرده‌ است. برخی از خواص خیارشور برای سلامتی عبارتند از: بهبود وضعیت گوارش، منبع غنی از آنتی‌اکسیدان، کمک به کنترل دیابت، حفظ سلامت کبد و حفظ سلامت معده.

تولید میوه خشک و چیپس میوه از تولیدات این شهرستان است که به صورت خانگی انجام می شود و با توجه به بازار فروش خوب، تولید آنها مزیت دارد. خشک کردن میوه‌جات، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، بلکه وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد و در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد.

همچنین می توان از میوه‌های تولید شده در این شهرستان در جهت تولید لواشک استفاده کرد و با توجه به بازار فروش خوب این محصولات، فعالیت در این حوزه‌ها دارای مزیت خواهد بود. لواشک به مخلوطي از عصاره و پالپ يک يا چند ميوه گفته مي شود که پس از طي مراحل فرآيندهایی تا اندازه معيني خشک شده و عمدتاً به صورت ورقه و گاهي به اشکال ديگر بسته‌بندي و عرضه مي‌شود. برتري لواشک نسبت به سایر تنقلات، بالا بودن ارزش غذايي آن در مقايسه با اين کالاها مي باشد، زیرا لواشک با اندکي تغيير در ترکيب ميوه توليد مي گردد.

آرد نیز به مقدار زیادی در این شهرستان تولید می شود و معمولاً آردهای تولید شده برای استفاده به سایر شهرستان ها ارسال می شوند؛ بنابراین از جمله فعالیت هایی که در این زمینه می توان انجام داد و علاوه بر سوددهی، برای جوانان شهرستان نیز اشتغال ایجاد کرد، تولید شیرینی، رشته آش، نان محلی شاته ( نانی شبیه به تافتون که نازک تر است و به صورت خشک شده مورد استفاده قرار می گیرد.) نان صنعتی و نان فانتزی است. البته تولید شیرینی و رشته آش به دلیل بازار مصرف بیشتر، مزیت بیشتری نسبت به سایر موارد ذکر شده دارند.[4]

شیرینی از دیرباز مورد توجه ایرانیان با ذائقه های مختلف  قرار گرفته و در تمامی مراسم ها و جشن ها کاربرد داشته است. پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و حتی در محیط کوچک (در خانه) امکان پذیر است. شیرینی محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم های متنوعی تهیه می شود. همچنین می توان با تغییر در مواد تشکیل دهنده آن برای افراد رژیمی نیز شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد. این کسب و کار را می توان با تجهیزات اندک و سرمایه کمی راه‌اندازی کرد و در زمان کوتاه با فروش محصول به سود بالایی رسید. پخت شیرینی یکی از مشاغل زودبازده است و یک فرصت شغلی مناسب مخصوصاً برای زنان خانه دار محسوب می شود. یافتن بازار فروش محصول یکی از ضروریات این حرفه می‌باشد که با تبلیغات مناسب مخصوصاً در فضای مجازی می توان به آن دست یافت. توجه به این نکته ضروری است که یکی از لازمه های موفقیت در این شغل گذراندن دوره های آموزشی مرتبط با پخت شیرینی است.

گروه ديگري از فرآورده هاي خميري حاصل از آرد گندم انواع رشته ها هستند. رشته فرآورده‌اي است كه از مخلوط كردن آرد گندم، آب و نمك پس از طي مرحله عمل آوردن به وسيله ماشين‏هاي مخصوص تهيه و پس از خشك كردن به بازار عرضه مي شود. رشته آش رشته اي است كه داراي رنگ سفيد متمايل به شيري مي باشد و از آرد ستاره که 21 درصد از سبوس خود را از دست داده است، تهيه مي شود.

در تولید نان به روش صنعتی، نان با استفاده از تکنولوژی روز دنیا، ماشین‌آلات مدرن، به صورت مکانیزه (تمام اتوماتیک) و بدون دخالت دست و در مقیاس بالا تولید می گردد. از مزایای تولید صنعتی نان، ارتقاء کیفیت نان، ارزش غذایی بیشتر، ضایعات کمتر، تنوع محصول و استفاده بهینه از انرژی است.

امروزه شغل نانوایی یکی از مشاغل پایه‌ای و پر رونق است که در طول سال همیشه درآمدزا می باشد. نان محصولی است که با توجه به سلیقه یا نوع غذای مصرفی خانواده ها، همواره بر سر سفره ها قرار دارد. نان‌ فقط به صورت نان های ساده و معمولی مانند لواش، سنگک و … نمی باشد، بلکه نان های فانتزی نیز تولید می شوند که مشتریان خاص خود را دارند. امروزه راه اندازی کسب و کار تولید نان فانتزی بازاری رو به رشد دارد. این کسب و کار با تولید نان هایی با اندازه و طعم های متفاوت با استقبال مردم مواجه شده ‌است.

عصاره مالت یکی از ترکیبات غذایی است که طی فرآیندی به نام مالتینگ (فرآیند جوانه زنی جو) از جو به دست می‌آید و سرشار از ویتامین‌های گروه B و جایگزینی مناسب برای بسیاری از مکمل‌های دارویی است. از عصاره مالت جو در صنعت ماءالشعیرسازی، تولید نان، صنعت شکلات‌سازی، جایگزین شیرین کننده‌های مضر، صنعت بیسکوییت سازی، ساخت کیک و کلوچه، ساخت نوشابه‌های رژیمی و انرژی‌زا، ساخت نوشیدنی‌های بر پایه لبنیات و صنعت داروسازی به عنوان دارو یا طعم‌دهنده استفاده می شود؛ بنابراین ایجاد واحدی برای آن در شهرستان مزیت دارد و درآمدزایی خوبی به همراه خواهد داشت.

سیب زمینی نیز به مقدار زیادی در این شهرستان تولید می شود. با توجه به اینکه قیمت تمام شده برای این محصول برای کشاورزان مقرون به صرفه نیست؛ لذا احداث واحد فرآوری آن جهت تولید نشاسته دارای مزیت است و می تواند برای شهرستان سودآور باشد. نشاسته ترکیب پیچیده‌ای از کربوهیدرات‌های نامحلول در آب است و علاوه بر استفاده در صنایع غذایی، در تولید چسب، کاغذ و در صنایع بافندگی نیز کاربرد دارد.[5] در اولویت های پایین تر تولید چیپس سیب زمینی نیز دارای مزیت است. در واقع برای ایجاد چنین واحدی، باید بازار فروش و همچنین سرمایه هنگفت و توان رقابتی نیز مدنظر باشد. چیپس سیب زمینی یکی از محصولاتی است که به واسطه طعم جذاب خود مخاطبین زیادی در میان تمام اقشار جامعه دارد و اکثر افراد به ویژه کودکان و نوجوانان مخاطب استفاده از این محصول هستند. از آنجایی که سیب زمینی در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی مانند گندم و چغندر، در خاک‌های ضعیف و شرایط نامساعد آب و هوایی قابل کشت است و بیشترین ماده خشک را در مقایسه با سایر محصولات کشاورزی دارد، توجه کشورهای صنعتی به سیب زمینی‌های پربازده و مصرف آن برای محصولات فرآوری شده، معطوف شده است. همچنین امکان استفاده از تکنولوژي هاي به روز دنیا در کشورهاي تولیدکننده سیب زمینی، زمینه را برای تولید محصولاتی با ارزش افزوده بالا فراهم می آورد؛ بنابراین چیپس به عنوان یک ماده غذایی خوشمزه و پرطرفدار در بازار مصرف مواد غذایی کالایی رقابتی است. افرادی که قصد ورود به این حرفه را دارند باید به این نکته توجه کنند که حتماً محصولات تولیدی توانایی رقابت با نشان‌های تجاری موجود در بازار را داشته باشند.

مقدار تولید حبوبات و ذرت دانه ای در این شهرستان به حدی است که می‌توان واحدی جهت تولید کنسرو ایجاد کرد. در شرایط کنونی جامعه، بازار استفاده از غذاهای کنسرو شده بسیار پر رونق است و این قبیل غذاها به دلیل داشتن مزایایی همچون حفظ حالت طبيعي مواد غذايي، قيمت مناسب، نگهداري طولاني و آسان، در دسترس بودن، تنوع و صرفه‌جويي در زمان بسیار مورد توجه هستند و از مصرف بسیار بالایی برخوردارند.

از جمله فعالیت هایی که در حوزه زنبورداری می توان انجام داد، تولید ژل رویال است. ژل رویال، ماده‌ای بسیار مغذی و نیرو بخش بوده و در واقع به عنوان غنی ترین ماده مغذی بیولوژیک شناخته شده است. ارزش افزوده بالای تولید ژل رویال زنبور عسل در بازارهای جهانی سبب شده است که تولید این محصول با ارزش در دستور کار صنایع غذایی قرار گیرد. میکروب کشی، جلوگیری از آلزایمر، جلوگیری از فشار خون، ضدسرطان بودن و کمک به جوانی و شادابی پوست از جمله خواص این ژل هستند.

از گوشت مرغ های تولید شده در این شهرستان می توان محصولات فرآوری شده نظیر ناگت و شنیسل تولید کرد. این محصولات با اینکه در شهرستان بازار مصرف خوبی دارند؛ اما به سرمایه زیاد و همچنین توان رقابتی بالا با سایر برندها نیاز دارند.[6]

 

· دامداری

دامداری به عنوان یکی از حوزه‌های بخش کشاورزی، در شهرستان گلپایگان انجام می شود. انجام این فعالیت سود اقتصادی مناسبی را برای شهرستان به همراه داشته است. با توجه به اینکه حوزه دامداری با یکی از مهم ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و همچنین منابع پروتئینی مرتبط می‌باشد؛ بنابراین همواره مورد توجه قرار گرفته است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره وری در آن، ضمن ایجاد اشتغال‌زایی در این شهرستان، می تواند عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی محسوب شود.

در این شهرستان پرورش دام های سنگین نسبت به دام‌های سبک، بیشتر می باشد و علاوه بر اینکه به صورت سنتی این فعالیت انجام می شود؛ واحدهای صنعتی و نیمه صنعتی نیز فعال هستند. از جمله دام های سنگین پرورش داده شده در این شهرستان می توان به گاوهای بومی، سمینتال و هلشتاین اشاره کرد که پرورش همه گاوهای ذکر شده دارای مزیت یکسان هستند.[7]

گاو سمینتال جزء بهترین گاوهای شیری و گوشتی است. افزایش وزن روزانه فوق‌العاده و گوساله دهی با فاصله 365 روز، مقاومت بالا نسبت به بیماریهای عفونی و متابولیکی، عمر مفید بالا، مدیریت آسان این نژاد و همچنین سازگاری بسیار خوب و قابل توجه با محیط پرورش مواردی هستند که یک دامدار برای بقاء و پیشرفت به آن نیاز دارد. یکی دیگر از مزایای پرورش گاو سمینتال، به صرفه بودن در شرایط اقتصادی فعلی است؛ زیرا این گاو با مصرف کمترین علوفه و کنسانتره، بیشترین میزان شیر و گوشت را تولید می کند.

گاو هلشتاین که به نام هولشتاین نیز شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری می باشد. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است، سالانه حدوداً ۷۲۴۰ لیتر شیر تولید می کند. این شیر دارای 3.65 درصد چربی و ۳ درصد پروتئین است.

امروزه با توجه به رشد جمعیت و نیاز روز افزون جامعه به گوشت و مواد گوشتی و نقش مهم این محصولات در تأمین پروتئین و غذای افراد جامعه، پرورش دام های پر بازده به منظور افزایش تولید و خودکفایی غذایی کشور، امری لازم و ضروری است. گاوهای بومی ایران به لحاظ تنوع و اختلاف ژنتیکی، ویژگی های خاص نژادی و مقاومت های طبیعی ایجاد شده در آن ها طی قرن ها زیست در شرایط سخت محیطی و آب و هوایی مختلف به عنوان یک منبع عظیم تولید شیر و گوشت می تواند نقش موثر در تامین مواد پروتئین حیوانی و اقتصاد جامعه ایفا نماید. در ضمن به عنوان مثال طبق آماری که اخیرا تهیه و ارائه شده است حدود 95.5 درصد شیر مصرفی و حدود 50 درصد گوشت مصرفی انسان در سطح جهان از گاو به دست می آید. پوست گاو نیز به عنوان یک محصول با ارزش دامی امروزه به میزان 10 تا 20 درصد مصارف چرم سازی را تأمین می کند، حتی شاخ، سم و فضولات این حیوان نیز ارزش اقتصادی داشته و به روش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.

پرورش دام های سبک در این شهرستان معمولاً به صورت سنتی انجام می شود. دام های سبک پرورش داده شده در این شهرستان شامل نژادهای بومی، افشاری، رومانف و مهربان هستند. پرورش همه این دام های سبک به دلیل سازگاری با شرایط محیطی شهرستان مزیت دارد و می توان در این زمینه‌ها به دلیل وجود مراتع کافی، فعالیت کرد.[8]

گوسفند افشاری یکی از نژادهای بسیار مهم گوسفند داشتی می باشد و بومی استان زنجان است. مدیریت پرورشی بهینه این نژاد می تواند سودآوری واحد گوسفندداری را افزایش دهد. دلایل زیادی باعث شده است که امروزه گوسفندان نژاد افشاری جزء پرفروش ترین گوسفندان باشند. گوسفند افشاری دارای جثه بزرگی است و جزء گوسفندان سنگین ‌دنبه محسوب می‌گردد. رشد سریع، تولید شیر خوب و پرچرب و بهترین گوشت قرمز (که باعث ‌شده است این دام جزء گوسفندان دو منظوره گوشتی _ شیری قرار بگیرد.)، بهبود کمی و کیفی پشم گوسفند، سازگاری و عادت پذیری با شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر، قدرت راهپیمایی و کوه پیمایی خوب، توان چند قلوزایی، مقاومت در برابر بیماری‌ها و انگلهای منطقه، بالا بودن ضریب تبدیل و داشتن بازده اقتصادی مطلوب از جمله مزایای پرورش گوسفند افشاری هستند.

پرورش گوسفند نسبت به سایر حیوانات، بیشتر مورد توجه دامداران قرار گرفته است؛ زیرا توان گوسفند برای تحمل اقلیم های متفاوت بیشتر است. همچنین جیره غذایی کمتر و در نتیجه هزینه کمتری نیاز دارد. تمامی فرآورده های دامی مانند گوشت، شیر، ماست، کره و حتی پشم و پوست این دام پرکاربرد هستند و فروش این فرآورده ها در تمامی روزهای سال انجام می‌شود. قیمت گوشت گوسفند بالا است و به علاوه سایر اجزای گوسفند مانند دل، قلوه، جگر، سیرابی، کله پاچه، خوش گوشت و … نیز قابل فروش هستند. خرید دام برای قربانی کردن در ایام مذهبی مانند عید قربان و … موجب رونق این کسب و کار می‌شود؛ بنابراین گسترش پرورش گوسفند در این شهرستان سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت.

گوسفند نژاد مهربان یکی از نژادهای گوسفند بومی ایران است. این گوسفند گوشتی است و همچنین می تواند شیردهی خوبی داشته باشد. گوسفند نژاد مهربان، بومی بخش وسیعی از استان همدان و قسمت‌های هم‌مرز بین استان‌های زنجان و کردستان ‌است. به گفته دامداران مناطق شهرستان کبودر آهنگ، زادگاه اصلی این نژاد منطقه وسیعی در شمال غربی استان همدان به ‌نام منطقه مهربان است. این نژاد شاخصه های منحصر به فردی دارد که از جمله آن‌ها می توان به کم توقع بودن نسبت به غذا، تحمل در برابر کم آبی و گرسنگی، مقاومت در برابر بیماری ها و آفات منطقه، توانایی راهپیمایی های طولانی در کوه و دشت، ضریب تبدیل غذایی بالا، سازگاری با شرایط آب و هوایی سرد و سخت زمستان و تولید 56 لیتر شیر در یک دوره 110 روزه که دارای 7.9 درصد چربی است، اشاره کرد؛ بنابراین پرورش این نژاد می تواند جزو مشاغل پیشنهادی در شهرستان محسوب شود.

گوسفند رومانوف جزء به صرفه ترین و بهترین گوسفندان گله گوشتی _ زایشی است. این نوع گوسفند، یک گوسفند روسی است که اصل ‌نژاد آن متعلق به دره ولگا، در شمال غرب مسکو است. رومانوف یک ‌نژاد خالص بوده و از تلاقی سایر نژاد‌ها به‌ وجود نیامده است. باروری بسیار خوب، توان بالای چندقلوزایی، فصل تولیدمثل بسیار طولانی، امکان تولیدمثل در تمام طول سال، سازگاری و عادت پذیری نسبت به آب و هوای سرد و خوراک محلی برخی از ویژگی‌های خوب این نژاد هستند. این نژاد گرچه از دسته گوسفندان گوشتی است؛ اما پشم این نژاد بسیار محکم و باکیفیت است و سالانه 4.5 کیلوگرم پشم قابل استحصال دارد که از جنبه اقتصادی برای پرورش‌دهنده سوددهی قابل توجهی را به همراه دارد.

در اولویت های پایین تر، پرورش بزهای بومی در این شهرستان دارای مزیت خواهد بود. به طورکلی بز به ‌عنوان یک حیوان اهلی نشخوارکننده جهت تولید شیر و گوشت در مناطق مختلف دنیا پرورش داده می‌شود. جثه کوچک، کم توقع بودن و مقاومت در برابر بیماری‌ها و شرایط سخت محیطی باعث شده است که بز به ‌عنوان حیوانی محبوب در بین دامداران تلقی شود. در نقاط مختلف از این حیوان علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده می‌شود.

زنبورداری از جمله اساسی‌ترین فعالیت های این شهرستان می‌باشد. در این شهرستان به دلیل اقلیم سرد و کوهستانی، فعالیت زنبورداری قوت بیشتری گرفته است و هر ساله نیز این فعالیت رونق بهتری پیدا می کند. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبورعسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده است که ارزش اقتصادی پرورش زنبورعسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبورعسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز اقدام کرد و به سود خوبی دست یافت. در مناطق گرمسیری از هر کندو یک بچه کندو و در مناطق سردسیری این تعداد به دو یا بیشتر افزایش می یابد. در ضمن محصول مزرعه پرورش زنبور عسل صرفاً کندو و عسل نیست، بلکه موم، زهر و ژل آن نیز قابلیت فروش دارد. در نتیجه افزایش این فعالیت در شهرستان دارای مزیت است و می توان این فعالیت را به میزان بیشتری انجام داد.

با توجه به اینکه در شهرستان گلپایگان، فعالیت های حوزه صنعتی برای پرورش دام های سنگین شیری به میزان زیاد انجام می شود و دارای اهمیت است و علاوه بر آن پرورش گاوهای اصلاح شده در شهرستان جا افتاده و با استقبال دامداران رو به رو شده است؛ از این رو می توان گاوهای براون سوئیسی و آیرشایر را پرورش داد.[9]

گاو آیرشایر از نژاد شیری و لبنیاتی از منطقه آیرشایر در جنوب غربی اسکاتلند است که منطقه ای سردسیر و کوهستانی می باشد. این نژاد نسبت به شرایط آب و هوایی سخت مقاوم می باشد و مقاومت غذایی بالایی نیز  دارد. وزن متوسط  نژادهای آیرشایر از 450 تا 600 کیلوگرم می باشد و رنگ و نقش های آن از الگوهای رنگ قهوه ای تا قرمز و سفید می باشد. رنگ قرمز آن از محدوده نارنجی سیر تا قهوه ای پررنگ می باشد و این نژادها به مقاوم بودن و توانایی آن ها در چرای مناسب و تبدیل علف ها به شیر مرغوب  و با کیفیت شناخته شده اند. این نژادها در حال حاضر به دلیل ویژگی آسان زایی و طول عمر زیاد معروف اند.

منشاء گاو براون سوئیس از کشور سوئیس بوده و احتمالاً یکی از قدیمی‌ترین نژادهای شیری می‌باشد. این نژاد در آلپ توسعه یافته و عقیده بر این است که هیچ نژاد خارجی در این توسعه نقش نداشته است. تولید شیر براون سوئیس برای یک نژاد دومنظوره خوب است و به طور میانگین 4000 کیلوگرم شیر با چربی 3.8 درصد تولید می‌کند. تولید گوشت آن نیز خوب است. به گونه‌ای که افزایش وزن روزانه برابر یک کیلوگرم برای گاوهای نر و گاوهای نر اخته یاد شده است.

 

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با توجه به تولید محصولات کشاورزی در شهرستان گلپایگان، بررسی ها نشان می دهد که سالانه مقدار زیادی از این محصولات در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می دهد؛ اما مصرف آن ها در طی سال صورت می پذیرد؛ لذا توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی در این شهرستان می تواند زمان استفاده از محصولات را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن ها بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات خواهد شد.

بسته‌بندی، هنر و علم آماده‌سازی مواد غذایی برای انبار کردن و در نهایت فروش می باشد. بسته بندی باید تا حد امکان ساده و ارزان باشد، ضمن اینکه اهداف اولیه بسته‌بندی یعنی خاصیت حفاظتی و جذابیت را نیز دارا باشد. با توجه به اینکه حجم حبوبات و خشکبار تولیدی در این شهرستان بسیار زیاد است؛ بنابراین می توان واحدی برای بسته بندی آنها ایجاد کرد.

با توجه به تولید خشکبار در شهرستان، فرآوری پوست آن‌ها دارای مزیت است. امروزه در اکثر صنایع مسأله بازیافت پسماندها مورد توجه خاصی قرار گرفته است. یکی از پسماندهایی که اخیراً در کشور ما به شکل محدود مورد توجه قرار گرفته است، مسأله پسماندهای حاصل از پوست کنی، فرآوری و بسته بندی خشکبار است. یکی از ساده‌ترین را‌ه‌های فرآوری پوست خشکبار، آسیاب کردن و تبدیل آنها به پودر است. با خرید یک دستگاه آسیاب مناسب جهت انجام این کار می توان پودر به دست آمده را به شکل ماده اولیه سایر صنایع از قبیل تولید خوارک دام وطیور، کاغذ، مقوا، MDF، نئوپان، فیبر، کف‌پوش و لمینیت به فروش رساند. بنابر مطالعات انجام شده، قیمت پودر به دست آمده 3 تا 4 برابر قیمت پوست خشکبار است. در صورت نداشتن توان مالی جهت خرید دستگاه آسیاب می‌توان با کارگاه‌‌هایی که دارای این دستگاه‌ها هستند همکاری نموده تا با بستن قرارداد و دریافت مبلغی این پوست‌ها را آسیاب کرده و پودری شبیه آرد سفید تحویل دهند. متأسفانه در کشور ما بخش زیادی از پوست خشکبار به شکل خام و با قیمت بسیار پایین به دو کشور چین و ترکیه صادر می‌شود. در حالی که با راه‌اندازی صنایع فرآوری مربوطه، می‌توان از این پتانسیل قدرتمند برای ایجاد کسب و کاری پرسود به عنوان تولید مواد اولیه برای صنایع مختلف بهره برد.

با توجه به اینکه در این شهرستان مقدار بسیار زیادی میوه تولید می شود و این محصولات معمولاً به صورت فله ای به فروش می رسند؛ لذا می توان آنها را سورت و درجه بندی کرد. در واقع هدف از سورتینگ میوه، دسته بندی و درجه بندی انواع میوه بر اساس سایز و کیفیت است؛ به طوری که بتوان محصول نهایی را به صورت یک دست و یک اندازه در بسته بندی های مختلف در بازار ارائه نمود و مشتری در طول زمان از یکنواختی خرید خود با برند مورد نظر مطمئن باشد. بسته بندی نهایی میوه و سبزی پس از عملیات سورتینگ به منظور حمل و نقل آسان و همچنین حفاظت از محصول نهایی سورتینگ شده صورت می گیرد. بنابراین احداث واحدی جهت سورت بندی و بسته بندی میوه در این شهرستان مزیت خواهد داشت.

با توجه به اینکه آمار تعداد دام‌ها در این شهرستان هر روز در حال افزایش است؛ لذا هر سال نسبت به سال گذشته به مقدار بیشتری علوفه و خوراک دام در این شهرستان نیاز است؛ بنابراین احداث واحدهای صنعتی که در آن با استفاده از ضایعات کشاورزی و ... اقدام به تولید خوراک دام و طیور می‌کنند، علاوه بر اشتغالزایی، می تواند به تأمین خوراک دام‌های شهرستان نیز کمک شایانی نماید و همچنین می تواند هزینه خرید خوراک را توسط دامداران کاهش دهد.

گوشت قرمز و مرغ در این شهرستان به مقدار زیادی تولید می شوند و علاوه بر تأمین نیاز شهرستان و استان به استان های اطراف نیز ارسال می شوند؛ ولی با توجه به اینکه این گوشت ها به صورت فله ای ارسال می‌شوند، در این بین رنگ و طعم آن‌ها تغییر پیدا می‌کند. بنابراین احداث واحدی جهت بسته بندی آنها در این شهرستان دارای مزیت خواهد بود. بسته‌بندی نیز باید طوری باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی آن جلوگیری کند. همچنین بتواند خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگی‌های گوشت را حفظ کرده و آن را در برابر آلودگی های میکروبی و سایر آلودگی ها نگهداری کند؛ بنابراین با توجه به رونق دامداری در این شهرستان، بسته بندی گوشت قرمز و مرغ دارای اولویت یکسان هستند و صرفه اقتصادی خواهند داشت و همچنین امکان ارسال این محصولات به سایر نقاط راحت تر خواهد بود.

تولید عسل در این شهرستان به اندازه‌ای است که بسته‌بندی آن به صورت سنتی انجام می‌شود. راه‌اندازی خط تولید و بسته بندی عسل در این شهرستان یکی از بهترین راهکارهایی است که می‌توان به کمک آن یک منبع درآمد پایدار برای فرد یا خانواده ایجاد کرد. خوشبختانه عسل یکی از موادی است که امکان فاسد شدن آن وجود ندارد و می‌توان آن را برای مدت زمان نسبتاً طولانی بسته بندی کرد. از طرف دیگر روند تولید این محصول پیچیدگی چندانی ندارد و فرد می‌تواند با سرمایه کم، حجم بالایی از آن را تولید کند. وجود یک دستگاه بسته‌بندی عسل مناسب می تواند به فرد کمک زیادی کند. فراوانی عسل تولید شده در سطح استان و شهرستان امکان راه اندازی این کسب و کار را به افراد می دهد و می تواند سوددهی خوبی را به همراه داشته باشد.

پرورش شترمرغ از جمله کسب و کارهایی است که در شهرستان گلپایگان، رونق بسیار خوبی دارد ولی هیچ گونه فرآوری روی گوشت و سایر محصولات حاصل از پرورش این پرنده انجام نمی‌شود. در صورتی‌که احداث واحد یا واحدهایی متناسب با ظرفیت شهرستان برای فرآوری شتر مرغ دارای مزیت اقتصادی مطلوبی خواهد بود.[10] شترمرغ از معدود پرنده هايي است كه علاوه بر گوشت آن، مي‌توان از پوست، روغن، پر، قرنيه چشم، ناخن، پوسته تخم‌ آن و در کل از تمام اجزاي بدنش استفاده كرد. از طرفي اين پرنده با تغذيه مناسب سريع وزن مي‌گيرد و سود زيادي را نصيب پرورش دهندگان مي‌كند. لذا فعالیت در حوزه فرآوری محصولات حاصل از پرورش شترمرغ دارای مزیت است و سوددهی مناسبی را به همراه خواهد داشت.

فرآوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم‌دوزی و همچنین استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی، ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه گذار، سود مناسبی را نیز نصیب دامدار می‌کند؛ زیرا در حال حاضر پوست دام در این شهرستان فرآوری نمی‌شود.

تولید زعفران در شهرستان گلپایگان به حدی است که می توان واحدی برای فرآوری آن ایجاد کرد. زعفران در شمار گران‌قیمت‌ترین ادویه‌ها جای دارد. گیاهی که خواص مختلف درمانی داشته و تنها در تعداد معدودی از کشورها از جمله ایران به عمل می‌آید. اما متأسفانه به دلیل ضعف در زمینه فرآوری، بازاریابی و ارائه محصول به شکل امروزی، زعفران اغلب به ‌صورت فله و عمده به کشورهای دیگر فروخته شده و در آنجا بسته‌بندی می‌شود و نهایتاً با قیمت بسیار بالایی عرضه می‌گردد. با توجه به این‌که اراضی زیر کشت زعفران در این شهرستان زیاد است، راه اندازی صنعت بسته بندی زعفران صرفه اقتصادی قابل توجهی خواهد داشت.

با توجه به اینکه در این شهرستان پرورش دام به مقدار زیادی انجام می شود؛ لذا قابلیت تولید پودر خون در این منطقه وجود دارد. پودر خون به عنوان منبع پروتئین و اسیدهای امینه در تغذیه دام، طیور و آبزیان دارای حساسیتهای بسیاری در ایران و جهان هستند. در حال حاضر این محصولات در صنعت دامداری و مرغداری و پرورش شیلات که دومین صنعت کشور می باشند، مصرف می شوند. پودر خون تا 5 درصد از ماده تشکیل دهنده دانه مرغ گوشتی، همچنین در دامپروری، میزان مصرف آنها به ‌طور متوسط 5 تا 7 درصد و حداکثر 10 درصد می‌باشد و در خوراک آبزیان میزان استفاده تا 20 درصد نیز هستند. خون دام ها پس از خشک شدن مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به اینکه فعالیت در حوزه شیلات ودامداری در این شهرستان رونق خوبی دارد، احداث واحدی برای این تولیدات دارای مزیت است.

یکی از پرمصرف ترین سوخت های جهان، زغال است. ولی آلودگی هوا و آلودگی محیطی را به همراه دارد. زغال اگر در مجاورت اکسیژن آتش بگیرد، دود فراوانی تولید می کند ولی اگر اکسیژن از آن حذف شود، بدون هیچ دودی می سوزد. زغال‌های فشرده بهترین و مناسب ترین جایگزین برای زغال های طبیعی هستند؛ چون هم توجیه اقتصادی دارند و هم برای طبیعت و سلامتی انسان ها مضر نیستند. زغال فشرده برخلاف زغال های طبیعی از چوب درخت به وجود نمی آید و همین امر باعث می شود که درختان کمتری قطع شوند.

بوجاری به معنی پاک کردن غلات است. در حین عمل بوجاری، دانه از ساقه و پوسته جدا می‌شود. همچنین اگر تخم حشرات و یا آفتی هم در غلات باشد به ‌وسیله بوجاری جدا می شوند. در واقع اگر کشاورز برای انجام بوجاری و ضد عفونی کردن بذر هزینه‌ای را پرداخت کند، در واقع سود خود را چندین برابر کرده است؛ زیرا از بروز خسارت های سنگین جلوگیری می شود. با توجه به میزان غلات و حبوبات تولید شده در این شهرستان، احداث این واحد برای ارائه محصولی تمیزتر و با کیفیت تر، دارای مزیت خواهد بود.

در این شهرستان و همچنین کل استان اصفهان، استفاده از کودهای ارگانیک نسبت به کود و سموم شیمیایی رایج تر است و بنابراین تولید آن برای شهرستان سودآوری خوبی خواهد داشت. سلامت خاک، انسان و هزینه‌های اقتصادی سه فاکتور مهم در فعالیت‌های کشاورزی هستند و در این میان مسأله تولید و استفاده از محصولات ارگانیک همواره مطرح بوده است. کود ارگانیک یا آلی، طبیعی بوده و متشکل از، مواد آلی بر پایه کربن است که از مواد زنده و یا سابقاً زنده به دست می‌آید. این کود شامل فضولات حیوانی، پسماندهای گیاهی و دیگر فرآورده‌های متعدد ارگانیسم‌های زنده موجود در طبیعت می‌شود. با استفاده از این کودها نه ‌تنها افزایش بهره‌وری محصول ثابت شده است، بلکه هزینه نهایی نیز 60 درصد کاهش می‌یابد.

پرورش قارچ در این شهرستان و بیشتر شهرستان های استان اصفهان در حال انجام است. با توجه به اینکه برای این کار به کمپوست نیاز می باشد؛ بنابراین احداث واحد تولید کمپوست در این شهرستان مزیت خواهد داشت. همچنین با توجه به اینکه در این شهرستان کشاورزی (به عنوان مصرف کننده کمپوست) و دامداری (به عنوان تولید کننده مواد اولیه کمپوست) به حد مطلوبی انجام می‌شود؛ لذا مشکلی در زمینه تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد. كود حيواني علاوه بر تأمين قسمتي از نياز غذایي محصول، ساختمان فيزيكي خاك را بهبود بخشيده تا ريشه محصول بهتر بتواند تنفس كند و فضاي بهتري را برای رشد و گسترش ريشه در اختيار داشته باشد؛ بنابراین طرفداران زیادی مخصوصاً در بین باغداران دارد. البته اصلی ترین پایگاه تولید کمپوست در استان اصفهان، شهرستان کاشان است و برای ایجاد بازار فروش مناسب باید توان رقابتی با این شهرستان را در نظر گرفت.[11]

لازم به ذکر است که در صورت توجه نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه ذکر شدند، با مسئله اشباع رو به رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه اندازی این مشاغل امری مهم و ضروری است.

 

· زراعت

بخش زراعت در حوزه کشاورزی، در روند رشد و توسعه اقتصادی شهرستان گلپایگان نقش های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم ترین آن ها می توان تأمین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تأمین نهاده‌هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین آلات کشاورزی را نام برد. این شهرستان با داشتن منابع آبی مناسب و همچنین خاک حاصلخیز می‌تواند منطقه ای مناسب جهت توسعه زراعت و افزایش سرمایه گذاری در این زمینه باشد. لازم به ذکر است که تمامی مواردی که در ادامه به آن ها پرداخته می شود، به شرط وجود زمین کافی، قابلیت سرمایه گذاری را دارند.

در این شهرستان عمده محصولات تولید شده شامل ذرت های دانه ای و علوفه ای، گندم و جو هستند. کاشت ذرت در بخش هایی از شهرستان که خاک هایی با عمق کافی، نرم و نفوذپذیر دارند، امکان پذیر است. همچنین لازم است تهویه در خاک به خوبی انجام شود، خاک از نظر آهک و هوموس غنی باشد و همچنین حرارت کافی داشته باشد. زمین های خیلی سبک و خیلی سنگین برای کاشت این گیاه مناسب نیستند. ذرت بر خلاف گندم و جو به گرما و حرارت زیاد خورشید نیاز دارد. مناطقی از این شهرستان که تابستان گرم و تابش نور خورشید کافی و پاییز خشک دارند، بهترین عملکرد را از نقطه نظر تولید دانه ذرت دارند. در صورتی که حداقل درجه حرارت زمین به 10-6 درجه سانتی‌گراد برسد، ذرت جوانه می زند و بهترین رشد را در حرارت هوای طبیعی 30-20 درجه سانتی گراد دارد. در نتیجه با توجه به وضعیت آب و هوایی این شهرستان، کشت ذرت در آن توصیه می شود. برای توسعه کشت این گیاه باید روشهای آبیاری را از سنتی و غرقابی به مکانیزه و قطره ای تغییر داد.[12]

در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه دارای ریسک کمتری است. گندم در بازه زمانی حدوداً هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سوددهی می رسد. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم در این شهرستان ارزش افزوده زیادی را به دنبال خواهد داشت. جو نیز از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه‌ای داشته است و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

کشت زعفران در بخش هایی از این شهرستان انجام شده است. این گیاه آب بسیار کمی مصرف می کند و در برابر سرما مقاومت زیادی دارد. با توجه به اینکه کشت آن در این شهرستان از بازدهی مطلوبی برخوردار بوده است؛ بنابراین توسعه کشت آن در این شهرستان مزیت خواهد داشت. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع در صنایع غذایی کاربرد دارد. همچنین دمنوش آن آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و تولید آن در این شهرستان علاوه بر این که نیاز منطقه زیر کشت را برطرف می کند، در سراسر ایران نیز مشتری دارد.

حبوبات تولید شده در این شهرستان شامل نخود، لوبیا، ماش و عدس است که به هر دو صورت دیمی و آبی کشت می‌شوند. این محصولات به دلیل داشتن بازارفروش مناسب و کیفیت بسیار زیاد، علاوه بر استفاده در داخل شهرستان، به استان های دیگر جهت بسته بندی و فرآوری نیز ارسال می شوند. این محصولات فیبر بالایی دارند و اخیراً  نیز به مقدار بیشتری در غذاها مورد استفاده قرار گرفته‌اند. همچنین می‌توان این محصولات را در تناوب با گندم و جو قرار داد و بخشی از نیتروژن مورد نیاز خاک را تأمین کرد و از کاه تولید شده نیز برای خوراک دام و طیور بهره برد. لذا با توجه به نکات ذکر شده کشت و زراعت این محصولات برای شهرستان مزیت دو چندان دارد.

در این شهرستان گیاهان دارویی به صورت خودرو به میزان زیادی روییده می شوند و علاوه بر آن کشت گیاهان دارویی نظیر بن سور یا بن سرخ، گل گاو زبان و آویشن نیز در چند سال اخیر انجام شده است؛ لذا مزیت افزایش تولید را به لحاظ کمی و کیفی دارند.

بن سرخ با نام های دیگر «پیاز یزدی» ، « لپو» و «سوره بنه» گیاهی است شبیه به تره که در كوه ها می روید و به تازگی نیز در بخش هایی از کشور کشت می شود. این گیاه به صورت تازه و خشك درون پلو استفاده می‌شود و طعم مطبوع و مزه خاصی به غذا می دهد. گیاه «بن سرخ» یک گیاه گلدار است که به طور وحشی می روید و بومی ایران است. از بخش هوازی گیاه برای درمان دردهای شکمی، روماتیسم، استفراغ، سنگ کلیه و سرماخوردگی استفاده می شود. درگزارش های اخیر، خواص ضد درد این گیاه با استفاده از آزمونهای فرمالین اثبات شده است.

آویشن یک گیاه دارویی همیشه سبز است که دارای گل های سفید، صورتی و بنفش می باشد. این گیاه به سرعت در مناطق آفتابی که خاک آن به خوبی زهکشی شده باشد رشد می کند و یک منبع عالی از فیبر، کلسیم، آهن، منگنز و ویتامین های 6B، A و C است.

گل گاوزبان یک گیاه علفی به طول 70 – 40 سانتی‌متر است. این گیاه در مزارع و گاهی زمین‌های بایر می‌روید. منشأ اولیه این گیاه دمشق بوده است. از تجزیه شیمیایی گیاه گل گاوزبان مهم‌ترین ماده‌ای که به دست می‌آید نیترات دوپتاس می‌باشد و بیشتر خواص آن مربوط به این ماده است. گل گاو زبان گیاهی طبی است که تقریباً تمامی اجزای آن، اعم از گل ها، برگ ها و دانه های آن به عنوان دارو استفاده می شوند. همچنین دانه های این گیاه را برای تهیه روغن مورد استفاده قرار می دهند. گل گاوزبان دارای طبیعت گرم است و همچنین نشاط‌آور، مقوی و آرامش‌بخش می باشد.

همچنین در اولویت های پایین تر، کشت سایر گیاهان دارویی نظیر بابونه و آنغوزه به دلیل بازار فروش مطلوب، دارای مزیت هستند. بابونه نامی عمومی است که برای انواع مختلفی از گیاهان هم‌خانواده با مینای چمنی از تیره کاسنیان به کار می‌رود. در طب سنتی از دو گونه از این گیاهان، شامل بابونه آلمانی و بابونه رومی برای تهیه دمنوش استفاده فراوان می‌شود، هر چند هیچ گونه شواهدی علمی مبنی بر تأثیر بابونه در سلامتی یا بیماری وجود ندارد.

آنغوزه گیاهی علفی و چند ساله است. ریشه این گیاه کمی ضخیم و گوشتی، برگ‌های آن بسیار بریده و غباری، ساقه آن مجوف و گوشتی و ارتفاع آن تا ۲ متر می‌باشد. گل‌های آن به رنگ زرد بوده و به صورت گروه چتر مانند در انتهای ساقه ظاهر می‌شوند. در چند سال اخیر به دلیل اینکه در کشورهای عربی به میزان زیاد مصرف می شود، تقاضا برای آن در بازار افزایش پیدا کرده است. این گیاه دارویی دارای خواصی نظیر هضم کننده غذا، درمان روماتیسم و نقرس است.

در این شهرستان کشت دانه های روغنی نظیر کلزا، آفتابگردان روغنی و آجیلی انجام می شود. همچنین در اولویت های پایین تر کشت کنجد و گلرنگ در شهرستان مزیت دارد.

کشت کلزا باعث از بین رفتن چرخه زندگی آفات، بیماری ها و علف های هرز گردیده و با کاهش جمعیت آن‌ها موجب صرفه جویی در مصرف سموم و کاهش آلودگی‌های زیست محیطی می گردد. با توجه به این که زمان کشت کلزا در فصل پاییز است، در نتیجه نیاز گیاه به آب کم می‌باشد و با استفاده از نزولات جوی می توان به کشت آن اقدام نمود. کلزا با تولید مقادیر قابل توجهی علوفه می تواند در تغذیه دام های منطقه نقش مؤثری داشته باشد. همچنین برگرداندن بقایای کلزا به خاک باعث افزایش حاصلخیزی خاک و بهبود ساختمان خاک خواهد شد. کشت کلزا به عنوان یک دانه روغنی بسیار مهم در تولید محصولات حوزه صنایع غذایی و یا تولید انواع نهاده‌های خوراکی دام و طیور بسیار متداول است. روغن کلزا از جمله مشتقات این گیاه است که امروزه به دلیل سالم بودن و با داشتن کمترین کلسترول و اسیدهای چرب اشباع ‌شده مورد استقبال و استفاده ملل‌های مختلف قرارگرفته است. تحقیقات دانشمندان نشان می دهد که دانه کلزا 40-30 درصد روغن و کنجاله‌اش50-40 درصد پروتئین دارد.

گل آفتابگردان گیاهی یک ساله است که پرورش آن در هر شرایطی ممکن است و فرآورده های حاصل از آن دارای مزیت اقتصادی فراوانی هستند. این گیاه، یکی از نباتات روغنی مهم جهان است که از نظر تولید روغن، بعد از سویا در مقام دوم قرار دارد و بیش از 14درصد کل روغن نباتی جهان را تولید می کند. این گیاه در دو نوع آجیلی و روغنی کاشته می‌شود. آفتاب گردان های آجیلی از بازار پسندی ویژه ای برخوردارند. علاوه بر این، فرآورده های جانبی آفتاب گردان به خصوص کنجاله آن باعث شده است که بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

کاشت کنجد به دلیل سازگاری محیطی، بازدهی بالا، مفید بودن برای خاک، نیاز به سرمایه اولیه کم و بازاریابی آسان گزینه شغلی مناسبی در این شهرستان است. کنجد از آن دسته گیاهانی محسوب می شود که با هر بار کشت و پرورش، محصول و بار قابل توجهی را به ارمغان می آورد. یکی دیگر از مزایای کاشت کنجد، صرفه جویی در منابع آب است. این گیاه قادر است تا با جذب رطوبت باقیمانده در خاک رشد کند. همین امر موجب سازگاری کنجد با آب و هوای گرم می شود. ریشه های کنجد در بهبود ساختمان خاک و افزایش نفوذپذیری آن نقش مؤثری داشته و به عنوان یکی از گیاهان مناسب برای تناوب‌های زراعی در نظر گرفته می شود. همچنین در بعضی از مناطق این گیاه به عنوان کود سبز کاشته می شود. کنجد در روغن‌کشی (کنجد و ارده)، نانوایی و آجیل‌فروشی‌ها، تهیه عطرها، به عنوان حلال در داروسازی و ... مورد استفاده قرار می‌گیرد. صادرات و فرآوری کنجد، می تواند هدف تولید انبوه کشاورزان باشد؛ از همین رو نگرانی ها برای بازاریابی این محصول نسبت به سایر محصولات کاهش پیدا می کند. عمده مشکل کنجدکاران عدم وجود ماشین‌آلات کاشت و برداشت دانه های روغنی بوده و در صورت تأمین این ماشین آلات، تولید کمی و کیفی محصول در سطح منطقه می‌تواند از رشد قابل توجهی برخوردار شود.

گلرنگ، بومی کشورهای شرقی زمین است و از نواحی عربستان برخاسته و پس از آن به سایر مناطق دنیا منتشر شده است. امروزه این گیاه در اغلب کشورها کاشته می شود و از نظر مصارف روغن و ماده رنگی گل‌های آن مورد توجه قرار گرفته است. تکثیر گلرنگ از طریق کاشت دانه آن صورت می گیرد. گلرنگ، گیاهی است که به طور عمده در آب و هوای گرم و خشک رشد می کند و می توان در صنعت داروسازی از آن استفاده کرد. همچنین در آینده محصول جایگزین زعفران محسوب خواهد شد و نسبت به سایر روغن های مایع ضرر کمتری دارد.

کشت توتون و تولید تنباکو در این شهرستان با داشتن مجوز از سازمان دخانیات به میزان زیادی انجام می شود. با توجه به قیمت بالا و فروش محصولات تولیدی، افزایش سطح زیر کشت، به شرط اخذ مجوزهای لازم مزیت دارد.[13]

از جمله گیاهانی که در این شهرستان کشت می شوند، می توان به اسپرس و یونجه اشاره کرد. تولید این محصولات به دلیل فعالیت گسترده در حوزه دامداری مزیت دارد؛ اما فعالیت در حوزه تولید کشت محصولات علوفه ای به شرطی قابلیت انجام دارد که بتوان از روش های آبیاری مکانیزه استفاده کرد، زیرا این محصولات آب زیادی مصرف می کنند.[14]

در میان گیاهان علوفه ای، یونجه به دلیل داشتن ارزش غذایی بالا و عملکرد خوب از اهمیت خاصی برخوردار است. همچنین به علت وجود باکتریهای ریزوبیوم در ریشه های خود قادر به تثبیت ازت هوا بوده که این ازت برای کشت بعدی قابل استفاده است و می توان حداقل تا ۳ سال محصول برداشت نمود. این گیاه را به دلیل دارا بودن انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و پروتئین‌ها سلطان گیاهان می‌نامند. یونجه، گیاهی است که امروزه در افکار عمومی تنها برای تأمین علوفه دام کاربرد دارد، درحالی‌که می‌توان استفاده‌های فراوانی از این گیاه پرفایده داشت. این گیاه در درمان ضعف عمومی، ضعف بنیه، کم‌خونی و اعصاب مفید است و مغز و ستون فقرات را تقویت می کند. این گیاه خوراکی با خواص تغذیه‌ای فوق‌العاده، منبع غنی از ویتامین‌ها و همچنین املاح معدنی نظیر کلسیم، اسیدفولیک، منیزیم و پتاسیم به حساب می‌آید.

اسپرس گیاهی علوفه ای از تیره لگوم ها است که قدمت کشت چند صد ساله در ایران دارد و به علوفه کوهستان معروف است. این گیاه در نقاطی که کشت یونجه و شبدر بازدهی چندانی ندارند، عملکرد مطلوبی را از خود نشان می‌دهد. ترکیب ارزش غذایی اسپرس همانند یونجه است ولی از نظر پروتئین قابل هضم و واحد نشاسته، کمی پایین تر از یونجه قرار دارد. این گیاه برای تغذیه گاوها و گوسفندها مورد استفاده قرار می گیرد و دام آن را با اشتها مصرف می کند.

کشت سیب زمینی، سیر و پیاز در سال های اخیر در این شهرستان انجام شده است و با توجه به اینکه این محصولات در سبد غذایی مردم شهرستان جایگاه ویژه ای دارند؛ بنابراین افزایش کشت آن ها دارای مزیت خواهد بود.

پیاز در چند سال اخیر به مقدار زیادی در این شهرستان تولید شده است و با توجه به بازار فروش خوب و مصرف بالای آن در سبد غذایی، قابلیت کشت بیشتر را دارد. این گیاه به صورت یک‌ساله كشت می‌شود و متعلق به فصل خنک است. بهترین دما برای جوانه زدن بذر پیاز 18 درجه سانتی‌گراد و حداقل و حداکثر دما برای این مرحله از رشد به ترتیب 7 و 29 درجه سانتی‌گراد است. این محصول از مهم‌ترین محصولاتی است که در سطح وسیعی در تمام دنیا کشت می‌گردد و به‌ عنوان چاشنی و طعم‌دهنده در اکثر غذاها استفاده می‌شود و دارای مصارف پزشکی و دارویی متعددی است؛ بنابراین بازار مصرف خوبی داشته و توسعه آن توجیه اقتصادی دارد.

سیب زمینی بعـد از گنـدم، برنـج و ذرت، بیشتریـن سـهم را در میـزان تولید محصولات غذایـي داراسـت و نقـش مهمـي در تغذیه و سـبد غذایي افراد دارد. در کشـورهاي درحال توسـعه، اهمیـت غذایـي سـیب زمیني به مراتـب بیشتـر اسـت و در ایـران نیـز بعـد از گنـدم، رتبـه دوم را بـه خـود اختصاص داده اسـت. سیب زمینی بیشتر از هر نوعی از غلات، مواد مغذی مورد نیاز انسان را در زمان كمتر و با زمین كمتر و در شرایط آب و هوائی نامساعد می تواند تأمین كند. بـرای تولید پایـدار محصول سـیب زمینی، آب مهم تریـن عامـل اسـت.

سیر گیاهی است که نیاز کمی به آبیاری دارد و در طول زمستان آب مورد نیاز خود را از طریق نزولات جوی تأمین می کند. همچنین نسبت به سایر محصولات آفت و بیماری کمتری دارد و از محصولاتی است که راحت‌تر و در زمان طولانی تری انبار می‌شود.

 

· باغداری

باغداری یکی از حوزه های رایج  بخش کشاورزی در شهرستان گلپایگان است. در این شهرستان با انجام فعالیت های باغداری، ضمن ایجاد اشتغال‌زایی می توان به اقتصاد این شهرستان و فضای کسب و کار رونق بخشید. کشاورزی و از جمله باغبانی در این شهرستان، در افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی می تواند مؤثر باشد. فعالیت های باغی در این شهرستان به دلیل وجود حوزه های آبی غنی و همچنین تمایل کشاوران به این فعالیت، از رونق خوبی برخوردار است.

از جمله تولیدات این شهرستان می توان به تولید گوجه فرنگی، خیار، بادمجان و فلفل سبز در فضای آزاد و باغات اشاره کرد. با اینکه شهرستان جزو مناطقی است که سطح آب آن متوسط است؛ اما برای این محصولات بازار فروش خوبی وجود دارد و همچنین کشاورزان به کاشت آن تمایل دارند؛ در نتیجه فعالیت بیشتر در این حوزه به خصوص تولید گوجه فرنگی و خیار دارای مزیت است، البته بهتر است به دلیل مشکلات کم آبی در این شهرستان الگوهای آبیاری تغییر کند و آبیاری به صورت مکانیزه انجام شود.[15]

از جمله باغات این شهرستان می توان به انگور، بادام، گردو، سیب، هلو، پسته، آلبالو، زردآلو، آلو و گیلاس اشاره کرد. از بین موارد گفته شده فعالیت در حوزه احداث باغات انگور، بادام، گردو، سیب و زردآلو دارای مزیت بالاتری نسبت به سایرین است؛ زیرا شرایط اقلیمی شهرستان برای تولید آنها بسیار مناسب است و بازار مصرف بهتری دارند.[16]

سیب میوه بسیار مهمی است و نسبت به سایر میوه های درختی خاصیت ماندگاری زیادی دارد؛ بنابراین مدت زیادی می تواند انبار شود. درختان سیب نسبتاً به شرایط خاک بی‌تفاوت هستند و در دامنه گسترده‌ای از مقادیر pH و سطوح حاصلخیزی رشد می کنند. این درختان حتماً باید در مقابل باد مراقبت شده و نباید در مناطق پست که در معرض آخرین سرماهای بهاری می باشند کاشته شوند.

گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 18 کیلوگرم محصول تولید خواهد کرد. محصول نهایی این درخت قیمت بالایی دارد که هم در داخل شهرستان طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا چندین سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد، زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده‌ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو به دلیل ماندگاری طولانی، می‌تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد؛ لذا هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد. از چوب درخت گردو برای منبت کاری، خراطی  و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی استفاده می شود. همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش های چوب بسیار پرکاربرد است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد.

زردآلو میوه ای کوهستانی است که در ییلاقات به عمل می آید. میوه زردآلو دارای طبیعتی سرد و تر است که البته نوع شیرین آن خاصیت گرم تری دارد. ارتفاع درخت زردآلو به ۵ متر نیز می‌رسد. این درخت دارای برگهای خزان کننده به شکل قلب نوک تیز و به رنگ سبز روشن مایل به زرد می‌باشد و جوانه‌های آن نسبت به جوانه‌های سایر دانه‌دارها کوچکتر است. این درخت در هوای معتدل گرم بهتر از نقاط دیگر رشد می‌کند و در نقاط سرد باید آن را در مقابل آفتاب کاشت. زردآلو در زمین های نفوذپذیر و گرم، بهتر از زمین های رسی و مرطوب رشد کرده و محصول می‌دهد. درخت زردآلو در سال‌های اول رشد و به خصوص در فصل رشد به آبیاری فراوانی نیاز دارد. این میوه از ارزش غذایی بالایی برخوردار است. همچنین دارای مقادیر زیادی قند طبیعی است که راحت هضم می شوند و دارای ویتامین های A،C ، ریبوفلاوین (B2) و نیاسین (B3) و مواد معدنی مختلفی نظیر کلسیم، منیزیم، فسفر، پتاسیم، گوگرد، سدیم و مقدار کمی مس، آهن و روی می باشد.

درخت بادام در برابر خشکی مقاومت زیادی دارد؛ به طوری که در شرایطی که کمبود آب وجود داشته باشد، درخت بادام محصول خوبی می‌دهد و همچنین از لحاظ شرایط کاشت در زمین‌های آهکی هم تا حد زیادی مقاومت دارد. با توجه به موارد ذکر شده و ارزش افزوده خوبی که کاشت این محصول دارد، ایجاد باغات بادام در این شهرستان سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت.

انگور یکی از محصولات باغی این شهرستان است که هم به لحاظ سطح زیر کشت و هم ارزش اقتصادی و تغذیه‌ای، مورد توجه کشاورزان و کارآفرینان قرار گرفته است. زیبایی، تنوع رنگ، طعم و مزه، ارزش غذایی، خواص دارویی و وجود فرآورده‌‌های تبدیلی چون کشمش، شیره انگور، روغن هسته انگور، کنسانتره، آب انگور، سرکه، آبغوره، دارو‌های تقویتی و مواد آرایشی ‌بهداشتی، همچنین توصیه‌‌های دینی و مذهبی، انگور را به یک میوه استثنایی و بی‌نظیر تبدیل کرده است. کشت این محصول در این شهرستان علاوه بر اشتغال‌زایی، سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت.

از جمله تولیداتی که در چند سال اخیر در شهرستان بیشتر شده و به دلیل بازار مصرف خوب، همچنان برای پرورش آن استقبال و مزیت وجود دارد، گل محمدی و آلوئه ورا است.[17] گل محمدی، گیاهی مقاوم به کم آبی، آفات و بیماری ها است که علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی فراوانی مانند ارزش صادراتی، جذب گردشگر و اشتغال زایی است. غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و اسانس فرآورده‌های برگرفته از گل محمدی هستند که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کلیه کشورهای جهان را دارا است. این شهرستان می‌تواند یکی از مراجع تولید گل محمدی در کشور باشد؛ بنابراین فعالیت در این زمینه مزیت دارد.

گونه های مختلف آلوئه ورا گیاهانی مقاوم به گرما، خشکی، بیماری‌ها، آفات و حتی شوری هستند. علت مقاومت زیاد آن ها ساختار مورفولوژیکی این گیاه است و بذر آن ها نیز در شرایط اقلیمی مناسب و در دمای 21درجه سانتی گراد سبز می شوند. البته این گیاهان به سرما بسیار حساس هستند؛ به طوری‌که در دمای زیر 10درجه سانتی گراد رشد آن ها متوقف می شود. آلوئه ورا به رطوبت بالا، آب ایستایی و آبیاری زیاد حساس است. از این رو آبیاری این گیاهان باید زمانی انجام شود که خاک آن ها کاملاً خشک شود. چنانچه این گیاه در مناطق گرم و خشک کاشته شود باید تحت آبیاری به موقع قرار بگیرد. آلوئه ورا را در هر نوع خاکی می توان کاشت ولی خاک های سبک که از زهکشی مناسبی برخوردار باشند، برای کاشت این گیاه توصیه می شوند. بازار و جایگاه آلوئه ورا در کشور جدید بوده و آن چنان که باید جایگاه خود را پیدا نکرده است اما این گیاه از اندک گیاهان دارویی است که علاوه بر مصرف دارویی، در حوزه های آرایشی (مایع، ژل، کرم، لوسیون) و تغذیه ای (عصاره و نوشیدنی) نیز کاربرد دارد.

پرورش قارچ در این شهرستان به صورت خانگی در حال انجام است. مقدار مصرف قارچ در سال های اخیر روند افزایشی داشته است. بازار فروش مناسب این محصول از یک سو و غنی از پروتئین و ویتامین بودن آن از سوی دیگر، باعث شده است که جایگزین مناسبی برای گوشت باشد. در برخی از شهرها و روستاها به دلیل عدم آشنایی با فواید قارچ، میزان مصرف این محصول پایین است که می توان با تبلیغ و معرفی این محصول، میزان مصرف را افزایش داد. همچنین پرورش قارچ از جمله مشاغلی است که می توان با سرمایه اولیه کم و محیط کوچک راه‌اندازی کرد. یک دوره کامل پرورش قارچ 60 روز طول می کشد که قابلیت کاهش به 35 روز را نیز دارد.

در شهرستان گلپایگان فعالیت های گلخانه ای انجام نشده است و تولید صیفی‌جات و سبزیجات به صورت آزاد و در مزارع انجام می شود. با توجه به اینکه این شهرستان برای تأمین منابع آبی محصولات کشاورزی با محدودیت رو به رو شده است؛ لذا فعالیت های گلخانه ای در حوزه تولید صیفی جات، سبزیجات و همچنین گل های زینتی نظیر رز و مریم می‌تواند برای شهرستان سودده باشد و نیاز به این موارد را تامین کند.[18] گياهان براي داشتن رشد مطلوب نياز به شرايط خاصي از نظر شدت نور، دماي روزانه، دماي‌شبانه، ميزان رطوبت نسبي هوا و رطوبت خاک دارند. براي توليد و پرورش تجاري گياهان با کيفيت بالا و در تمام طول سال بايد شرايط محيطي مطلوب مهیا شده و عوامل خسارت زا نظير آفات و بیماری ها، باد، طوفان هاي ويرانگر، سرما و يخبندان و ...کنترل شوند. گلخانه محیطی است که به راحتی می توان در داخل آن شرایط محیطی را تحت کنترل درآورد و به سمت رشد مطلوب گیاه سوق داد.

 

· صنعت

با اینکه فعالیت های دامداری و کشاورزی در شهرستان گلپایگان وضعیت مطلوبی دارند؛ اما از لحاظ فعالیت های صنعتی نیز این شهرستان در استان اصفهان حرفی برای گفتن دارد. در این شهرستان علاوه بر واحد های تولید لبنیات، فعالیت های صنعتی دیگری انجام شده است که به دلیل مدیریت درست و وجود سرمایه در گردش کافی، بازدهی مطلوبی داشته اند. در شهرک صنعتی این شهرستان حدوداً 90 واحد صنعتی و نیمه صنعتی دایر است که تعداد کمی از آن ها نیمه فعال یا ورشکسته هستند.[19]

در شهرستان گلپایگان به دلیل تولید زیاد لبنیات استفاده از ظروف پت زیاد است و تولید این ظروف در داخل شهرستان انجام نمی شود، با توجه به اینکه برای تأمین نیاز مواد اولیه مانعی وجود دارد، احداث واحدی برای تولید ظروف پت دارای مزیت است و می توان در این حیطه به خودکفایی رسید.

با توجه به این که محصولات زراعی و باغی زیادی در این شهرستان تولید می شوند؛ لذا فعالیت در حوزه تولید سبد و کارتن باعث می شود که واردات این موارد از استانهای اطراف کاهش یابد و برای جوانان این منطقه اشتغال زایی ایجاد شود.

در این شهرستان معادن باریت، طلا و سنگ وجود دارد که معمولاً به صورت خام به فروش می رسند. احداث واحدهای فرآوری سنگ های معدنی در این شهرستان مزیت دارد. ولی برای فرآوری طلا و باریت با توجه به نیاز به سرمایه هنگفت، توانایی فرآوری آن در شهرستان وجود ندارد؛ بنابراین فعالیت در این زمینه مزیت ندارد.[20]برای سنگ های تولید شده در شهرستان واحدهای سنگبری دایر هستند؛ اما فعالیت بیشتر در حوزه تولید مصالح ساختمانی، احداث واحد سنگبری، بسته بندی شن و ماسه و تولید پودر مش طبق ترتیبی که بیان شد دارای مزیت خواهد بود. مش در علم خاک شناسی به دانه بندی خاک مورد نظر برای الک کردن آن اشاره دارد. بدین معنی که اندازه ذرات خاک مورد نظر برای گذر از الک یا سرند مورد نظر مش نامیده می‌شود و یک توده خاک یا پودر ترکیبی از دانه‌بندی‌های متفاوت است که شامل توزیعی از اندازه‌های متفاوت است. از پودر مش در صنایع مختلفی نظیر تولید گچ، سیمان و ... استفاده می‌شود.

در این شهرستان تولید ظروف یکبار مصرف گیاهی قابلیت ایجاد دارد. كار روی پلیمرهای گیاهی از سال 1970 و در زمان بحران نفت آغاز شد. در آن زمان كشورهای پیشرفته از جمله آمریكا، به فكر تولید موادی جهت صنایع بسته بندی افتادند كه وابسته به مواد نفتی و فسیلی نباشند؛ بنابراین پلیمرهای گیاهی با تركیباتی چون سیب زمینی، ذرت و گندم را مورد آزمایش قرار دادند. این پلیمرهای هیدروكربنی دارای خواص ضعیف پلیمری هستند كه با تغییر و اصلاح آنها می‌توان به شرایط پلیمرهای نفتی رسید. ظروف یك بار مصرف بیوپلیمری با پایه گیاهی، قدمت زیادی ندارند اما اكنون استفاده از آنها در سطح آمریكا و اروپا و حتی آسیا به سرعت در حال گسترش است. توليد پلاستيک‌ها با استفاده از منابع ‌طبيعي مختلف، باعث سهولت تجزيه آنها توسط تجزيه کنندگان طبيعي مي‌گردد. براي اين منظور و با هدف داشتن صنعتي در خدمت توسعه پايدار و حفظ زيست بوم‌هاي طبيعي، توليد نسل جديدي از مواد ‌اوليه مورد نياز صنعت بر اساس فرآيندهاي طبيعي در دستور کار بسياري از کشورهاي پيشرفته قرار گرفته است. البته ایجاد بازار فروش خارج از استان به سوددهی بیشتر کمک می کند.

فعالیت در حوزه پنل های خورشیدی برای شهرستان دارای مزیت است. البته در خصوص این فعالیت موردی که باید در نظر گرفت این است که هزینه ساخت و نصب پنل های خورشیدی افزایش یافته است و همین امر باعث شده است که استقبال از این فعالیت کمتر شود.[21]

واحدهای فعال در شهرک صنعتی شهرستان گلپایگان شامل تولید قطعات خودرو، سنگبری، تولید شن و ماسه، کارخانه پلیمر گلپایگان، تولید مبلمان، تولید آب رادیاتور، تولید بتن و بلوک، یخچال صنعتی، مصنوعات پلاستیکی، لوازم التحریر، نایلون اسید سازی، داروسازی طعم طبیعت دانا و لوله گستر گلپا می شوند.[22]

 

خدمات

شهرستان گلپایگان یکی از مناطق تاریخی و قدیمی کشور است که در استان اصفهان قرار دارد. از جمله جاذبه های طبیعی و تاریخی این شهرستان می توان به مسجد جامع و مناره، بازارچه چهارسوق، دریاچه سد، روستای وانشان، ارگ تاریخی گوگد و ... اشاره کرد. در این شهرستان اقامتگاه بومگردی و مهمانسرا ایجاد شده است و از این جهت در شهرستان کمبودی وجود ندارد. اما سایر فعالیت های خدمات گردشگری در شهرستان دچار کمبود است. ایجاد مجتمع های رفاهی _خدماتی، تفریحی _سرگرمی، رستوران بومی، بازارچه محلی، شهربازی و پارک آبی می تواند نیاز شهرستان را رفع کند و به صنعت گردشگری این شهرستان رونق بیشتری ببخشد. موارد ذکر شده به ترتیب اولویت بیان شده اند.

چند سالی است که احداث مجتمع های خدماتی _ رفاهی بین راهی در جاده های شهرستان به منظور ساماندهی خدمات بین راهی و افزایش رفاه رهگذران جاده ها مورد توجه قرار گرفته است. لیکن قابلیت های بالقوه بسیاری در این مجتمع ها نهفته است که می توان از آنها در جهت نیل به اهداف بزرگتری همچون توسعه و توازن منطقه ای بهره برد. از سوی دیگر در نظر گرفتن نقش های جدید برای این مجتمع ها، ضمن آنکه می تواند گام های مهمی در جهت توسعه پایدار مناطق تلقی گردد، باعث آن می شود که ادامه فعالیت مجتمع های خدماتی _ رفاهی بین راهی و گسترش دامنه فعالیت آنها از نظر اقتصادی توجیه پذیر باشد. در این زمینه تبعات مثبت احداث این مجتمع ها، به ویژه جنبه‌های گردشگری همراه با تأثیرات متقابل آنها بر مردم منطقه و رهگذران جاده ها تا حدی است که بعضاً این الزام را ایجاب می کند که نهادهای اجرایی برای احداث این مجتمع ها و کمک به استقرار فعالیت آنها پیشقدم شوند؛ بنابراین ایجاد چنین مکان‌هایی قابلیت سرمایه گذاری را دارد.

مجتمع تفریحی- سرگرمی به تأسیساتی گفته می‌شود که مجموعه ای از واحدهای گردشگری در آن ساخته شده باشد. فروشگاه ها، رستوران ها، اغذیه فروشی ها، تسهیلات ورزشی، فضای بازی و تفریحی، اقامتگاه ها، مراکز توریست گردانی و ... از جمله امکاناتی است که این مجتمع ها ارائه می‌دهند.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه هستند که در آنها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده می‌شود و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز عرضه می‌شود. رستوران‌ها جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی این شهرستان محسوب می‌شوند و می تواند در خانه های قدیمی موجود در این منطقه اجرا شوند. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف ایران قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز در این شهرستان از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذاهای محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

 

طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز شهرستان به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار است و سود سرشاری دارد. در شهرستان گلپایگان پرورش مرغ های گوشتی، بومی و تخم گذار در واحدهای صنعتی انجام می شود. البته تعداد این واحدها زیاد نیست و این تولیدات برای تأمین نیاز شهرستان مناسب هستند. با توجه به اینکه نیاز به گوشت سفید و تخم مرغ در این شهرستان زیاد است، فعالیت در حوزه ایجاد واحدهایی برای پرورش مرغ های تخم گذار و بومی دارای مزیت بالاتری نسبت به مرغ های گوشتی است؛ زیرا واحدهای صنعتی پرورش مرغ گوشتی در شهرستان زیاد است و تولیدات مازاد نیاز شهرستان و استان هستند.[23]

پرورش مرغ محلی نسبت به مرغ صنعتی تلفات کمتری دارد. مرغ بومی نسبت به بیماری‌ها، گرما و سرما مقاومت بیشتری دارد و این امر باعث سوددهی بیشتر می شود. هرچند تلفات در مرغداری ها اجتناب ناپذیر است؛ اما در صورت رعایت بهداشت و واکسیناسیون می توان مرگ و میر مرغ ها را به حداقل رساند. اگر در پرورش مرغ بومی یا همان مرغ محلی از تجهیزات مدرن استفاده شود، سود بیشتری نصیب پرورش دهنده می شود. اما با خلاقیت می توان تجهیزات پرورش شامل آبخوری، دان خوری، لانه تخم گذاری و ... را با وسایل ساده ساخت. در واقع با کمترین تجهیزات می توان به پرورش مرغ بومی پرداخت. نکته ای که در خصوص پروش مرغ های بومی وجود دارد، این است که از این مرغ ها برای تولید گوشت استفاده می شود و با توجه به اینکه پرورش مرغ های گوشتی اصلاح شده بیش از این در شهرستان مزیت ندارند، پرورش آنها سودآوری خوبی خواهد داشت.

پرورش مرغ تخمگذار علاوه بر اینکه به تأمین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. راه‌اندازی کسب و کار پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود، نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می توان شرایط اجرای طرح را فراهم کرد. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است.

در راستای تأمین نیازهای مردم شهرستان، لازم است در زمینه تولید گوشت سفید و پرورش مرغ گوشتی فعالیت کرد. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم و بهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا،رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و دوره بازگشت سرمایه سریع از فواید پرورش مرغ گوشتی هستند. بدیهی است گوشت مرغ به سبب مزیتهای فراوانی که دارد به عنوان منابع تأمین پروتئین می تواند در شهرستان مطرح شود و نیاز عمومی را در این زمینه مرتفع نماید. نسبت ضایعات در گوشت مرغ در مقایسه با سایر دام ها کمتر است؛ به طوری که در گوشت گوسفند ضایعات حدود 50 درصد و در مرغ حدود 25 درصد است. ضریب تبدیل جیره غذائی به گوشت در مرغ نسبت به سایر دام ها بالا می باشد؛ به طوری که در مرغ های اصلاح شده این ضریب 2 تا 2.2 درصد و در گوساله و گاو بین 6 تا 9 درصد متغیر است. با توجه به دلایل فوق ایجاد واحد پرورش مرغ گوشتی در شهرستان مزیت دارد و تنها باید بازاریابی کرد تا بتوان محصول را با قیمت مناسب به فروش رساند.

پرورش شتر مرغ در شهرستان گلپایگان به صورت صنعتی و نیمه صنعتی انجام می شود و شرایط اقلیمی شهرستان و همچنین بازار فروش خوب برای این پرنده باعث شده است که متقاضیان بیشتری برای پرورش این پرنده در شهرستان وجود داشته باشد و پرورش آن دارای مزیت خوبی باشد.[24] کسب و کار در زمینه پرورش شترمرغ پرواری در شهرستان قابلیت و استعداد پیشرفت فراوانی دارد؛ زیرا شرایط طبیعی پرورش شترمرغ در این شهرستان فراهم است. شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است؛ به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش سه برابر چرم گاو است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و  خلق آثار هنری می توان اشتغال زایی کرد.

پرورش بلدرچین و بوقلمون از جمله مواردی است که در این شهرستان انجام می شود و قابلیت گسترش دارند، اما به دلیل بازار فروش بهتر برای بوقلمون، مزیت بالاتری نسبت به پرورش کبک و بلدرچین دارد.

در طي چند دهه گذشته توجه به بوقلمون و محصولات آن موجب شده است که پرورش آن به صورت صنعتي در ايران و جهان آغاز و طي چند سال اخير نيز به مرز قابل قبولی برسد. تا جائي که امروزه شاهد افزايش روز افزون مصرف گوشت و ساير فرآورده هاي آن در سراسر جهان هستيم. از آنجا که گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای بوده و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد؛ مي تواند به عنوان جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز به خصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوگرمی را تشکيل مي دهند.

بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک است و در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم می باشد. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، بازارفروش مناسب، کوتاه بودن دوره پرورش (40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی بوده و همچنین سرشار از پروتئین است.

طبق نظرکارشناسان پرورش کبک برای شهرستان مزیت دارد و می توان در این زمینه فعالیت کرد.[25] کبک پرنده‌ای وحشی است که در کوهستان‌ها زندگی می‌کند. این پرنده از قدرت پرواز کمی برخوردار بوده و در دنیا گونه‌های متعددی از آن وجود دارد. محصولات کبک نسبت به سایر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب، قیمت بیشتری داشته و مشتریان خاص خود را دارند و از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به سایر پرندگان کمتر است. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه بیشتر را دارند و از نظر صادرات در برخی از استان ها (مانند خراسان جنوبی) در وضعیت مناسبی قرار دارند. همچنین با پرورش کبک به ‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز شهرستان در حوزه گوشت را تأمین کرد.

 

· شیلات

در شهرستان گلپایگان با توجه به ظرفیت خوبی که برای پرورش ماهی وجود دارد، استخرهای زیادی فعال هستند. از جمله ماهیان پرورشی در این شهرستان می توان به قزل آلا و کپور اشاره کرد. افزایش فعالیت در حوزه پرورش ماهیان ذکر شده بخصوص قزل آلا به دلیل بازار مصرف بهتر، مزیت بالاتری دارد. افزایش فعالیت در حوزه شیلات مستلزم ایجاد بازار فروش مناسب در خارج از استان و احداث استخرهای دومنظوره در جهت استفاده از آب این استخرها برای آبیاری زمین های زراعی و باغی است.[26]

ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است. قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است. این نوع ماهی طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن در این شهرستان، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی مناسبی را به همراه خواهد داشت.

ماهی کپور در مقایسه با سایر گونه‌های پرورشی در آب‌های گرم و معتدل، ارزشمندترین ماهی از لحاظ اقتصادی است و نیز ارزش‌های تغذیه‌ای فراوانی دارد؛ از این‌ رو آموزش توسعه پرورش این ماهی می‌تواند در راستای تأمین غذای جمعیت شهرستان و نیز افزایش سطح معیشتی مردم مؤثر باشد؛ بنابراین فعالیت در این زمینه نیز از راه های کسب درآمد در این شهرستان است.

پرورش ماهی خاویاری نیز از جمله فعالیت هایی است که به دلیل سوددهی زیاد و همچنین سازگاری با شرایط شهرستان، می توان در این منطقه انجام داد. خاویار نوعی ماهی با گونه ها، مصارف و محصولات متفاوت است. از جمله محصولات آن می توان به گوشت و خاویار اشاره کرد. پوست این ماهی در صنایع چرم کاربرد دارد که از آن محصولاتی مثل کیف، کفش، لباس شنا و ... تهیه می شود. بازدهی محصول مذکور پس از 3 سال با فروش گوشت ماهیان نر شروع شده که سود قابل توجهی را به همراه خواهد داشت. پرورش این ماهی با حداقل یک نفر قابل انجام است که با توسعه فعالیت و بزرگ شدن فضای تولید، تعداد نیروی کار نیز افزایش خواهد یافت؛ بنابراین ایجاد این کسب و کار ارزش افزوده زیادی دارد که باعث بالا رفتن انگیزه سرمایه گذار می‌شود. توجه به این نکته ضروری است که پرورش ماهی خاویاری به سرمایه اولیه زیادی نیاز دارد.

 

· صنایع دستی

صنعت قالی‌بافی در شهرستان گلپایگان از جمله فعالیت هایی است که با سوددهی مناسبی همراه است؛ زیرا بیشتر جوانان و بانوان شهرستان به این فعالیت مشغول هستند و با توجه به بازار فروش خوب، توسعه این فعالیت همچنان مزیت دارد. قالی‌بافی از هنرهایی است که از قدیم نزد جهانیان جایگاه ویژه ای داشته است و ایران را به این هنرش می‌شناسند. آمارها نشان می دهد فرش ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار بوده و قابل رقابت با کشورهای دیگر است. قالی‌بافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. همچنین با تولید فرش با کیفیت می توان به صادرات در این زمینه اقدام کرد. این کسب و کار را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه‌اندازی کرد و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.

از جمله فعالیت هایی که در اولویت های پایین تر می توان در این شهرستان انجام داد، منبت، معرق و گلیم بافی است. گلیم یا پلاس، یکی از انواع صنایع دستی زیراندازی و پوششی است که از ابریشم، موی بز، پشم گوسفند یا دیگر چهارپایان اهلی بافته می‌شود. جاجیم، دست‌بافی است از پارچه کلفت شبیه به پِلاس که از پلاس نازک‌تر است و آن را از نخ‌های رنگین و ظریف پشمی یا پنبه‌ای یا آمیزه‌ای از این دو می‌بافند. جاجیم‌ها پرز ندارند و می‌توان از هر دو روی آن‌ها استفاده کرد.

کشاورزی

صنایع

خدمات

ردیف

دامداری

زراعت

باغداری

طیور

شیلات

صنایع غذایی

صنایع تبدیلی و تکمیلی

صنعت

صنایع دستی

خدمات

1

پرورش گاو سمینتال (1)

کشت ذرت دانه ای و علوفه ای (1)

تولید صیفی جات در فضای آزاد (1)

پرورش مرغ تخم گذار (1)

پرورش ماهی قزل آلا (1)

فراوری انگور (1)

بسته بندی خشکبار (1)

تولید ظروف پت (1)

قالی بافی (1)

احداث مجتمع رفاهی-خدماتی (1)

2

پرورش گاو هلشتاین (1)

کشت گندم (1)

احداث باغ سیب (1)

پرورش مرغ بومی (1)

پرورش ماهی کپور (2)

فرآوری زردآلو (1)

بسته بندی حبوبات (1)

کارتن سازی (1)

منبت کاری (2)

احداث مجتمع تفریحی-سرگرمی (2)

3

پرورش گاوبومی (1)

کشت جو (1)

احداث باغ زردآلو (1)

پرورش مرغ گوشتی (2)

پرورش ماهی خاویاری (3)

فرآوری گردو (1)

فرآوری پوست خشکبار (1)

تولید سبد (1)

معرق‌کاری (3)

احداث رستوران بومی (3)

4

پرورش گوسفند افشاری (2)

کشت زعفران (2)

احداث باغ گردو (1)

پرورش شتر مرغ (2)

فرآوری بادام (1)

سورت و بسته‌بندی میوه (2)

تولید مصالح ساختمانی (2)

گلیم بافی (4)

احداث بازارچه محلی (4)

5

پرورش گوسفند بومی (2)

کشت حبوبات (2)

احداث باغ بادام (1)

پرورش بوقلمون (3)

فرآوری سیب (1)

تولید خوراک دام وطیور (2)

احداث واحد سنگبری (3)

احداث شهربازی (5)

6

پرورش گوسفند مهربان (2)

کشت گیاهان دارویی (2)

احداث باغ انگور (1)

پرورش بلدرچین (3)

فرآوری هندوانه (2)

بسته بندی گوشت قرمز (2)

بسته بندی شن و ماسه (4)

احداث پارک آبی (6)

7

پرورش گوسفند رومانف (2)

کحشت آنغوزه (3)

احداث باغ هلو (2)

پرورش کبک (4)

گلاب گیری (2)

بسته بندی مرغ (2)

تولید پودر مش (5)

8

پرورش بز بومی (3)

کشت بابونه (3)

احداث باغ پسته (2)

فرآوری گیاهان دارویی (2)

بسته بندی عسل (3)

تولید ظروف یکبار مصرف گیاهی (6)

9

زنبورداری (3)

کشت کلزا (3)

احداث باغ آلبالو (2)

تولید لبنیات (2)

فرآوری محصولات شترمرغ (3)

احداث نیروگاه خورشیدی (6)

10

پرورش گاو آیر شایر (4)

کشت آفتابگردان آجیلی و روغنی (3)

احداث باغ آلو (2)

تولید قره قوروت (3)

فرآوری پوست و پشم دام (3)

11

پرورش گاو براون سوئیسی (4)

کشت کنجد (4)

احداث باغ گیلاس (2)

تولید رب و پودر گوجه فرنگی (3)

بسته بندی زعفران (4)

12

کشت گلرنگ (4)

کاشت گل محمدی (3)

تولید ترشی و شور (3)

تولید پودر خون (4)

13

کشت توتون و تنباکو (4)

پرورش آلوئه ورا (3)

تولید خیار شور (3)

تولید زغال فشرده (4)

14

کشت یونجه (5)

پرورش قارچ (4)

تولید میوه خشک و چیپس میوه (4)

بوجاری (5)

15

کشت اسپرس (5)

احداث گلخانه صیفی جات و سبزیجات (5)

تولید لواشک (4)

تولید کود ارگانیک (5)

16

کشت پیاز (6)

احداث گلخانه گل زینتی (5)

شیرینی پزی (4)

تولید کمپوست (5)

17

کشت سیب زمینی (6)

تولید رشته آش (4)

18

کشت سیر (6)

تولید نان صنعتی (5)

19

تولید نان فانتزی (5)

20

تولید عصاره ی مالت (5)

21

تولید چیپس سیب زمینی (6)

22

تولید کنسرو ذرت (6)

23

تولید کنسرو حبوبات (6)

24

تولید ژل رویال (6)

25

تولید ناگت و شنیسل (6)

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه ‌شده‌ است. این جدول مشاغل فوق را در کنار هم نشان می‌دهد.

 

 

مشاغل	مزیت
فرآوری انگور	1
فرآوری زردآلو	2
پرورش گاو سمینتال	3
فرآوری بادام	4
فرآوری سیب	5
فرآوری پوست خشکبار	6
پرورش گاو هلشتاین	7
پرورش گاو بومی	8
بسته بندی خشکبار	9
بسته بندی حبوبات	10
فرآوری گردو	11
کشت ذرت دانه ای و علوفه ای	12
کشت گندم	13
کشت جو	14
تولید صیفی جات به صورت آزاد در مزراع	15
احداث باغ سیب	16
تولید کارتن و سبد	17
احداث باغ گردو	18
فرآوری هندوانه	19
احداث باغ انگور	20
تولید ظروف پت	21
احداث مجتمع های رفاهی-خدماتی	22
پرورش مرغ بومی	23
احداث باغ زردآلو	24
پرورش ماهی قزل آلا	25
قالی بافی	26
احداث باغ بادام	27
گلاب گیری	28
پرورش مرغ تخم گذار	29
تولید لبنیات	30
فرآوری گیاهان دارویی	31
پرورش گوسفند بومی	32
پرورش گوسفند مهربان	33
پرورش گوسفند افشاری	34
سورت و بسته‌بندی میوه	35
تولید خوراک دام و طیور	36
بسته بندی گوشت قرمز	37
بسته بندی مرغ	38
کشت زعفران	39
پرورش گوسفند رومانف	40
کشت گیاهان دارویی	41
احداث باغ هلو	42
احداث باغ پسته	43
کشت حبوبات	44
احدثا باغ آلو	45
احداث باغ گیلاس	46
تولید مصالح ساختمانی	47
احداث باغ آلبالو	48
احداث مجتمع تفریحی-سرگرمی	49
پرورش مرغ گوشتی	50