>

دهلران

شهرستان دهلران یکی از شهرستان های استان ایلام است که ازنظر جغرافیایی در جنوب شرقی استان واقع شده است. این شهرستان ازنظر اقلیم به دو بخش سردسیر و کوهستانی و گرم و خشک که عمدتا به صورت دشت است، تقسیم می شود. شرایط آب این دو اقلیم خوب و قابل قبول است و می‌توان از آن در زمینه کشاورزی، دامداری و پرورش ماهی استفاده کرد. شهرستان دهلران از شمال به شهرستان‌های ملکشاهی و دهلران، از شمال شرقی به شهرستان بدره، از شرق و جنوب شرقی به شهرستان‌های دره‌شهر و آبدانان، از جنوب به استان خوزستان و از غربی به کشور عراق محدود می‌شود. 

مزیت های منطقه

موقعیت جغرافیایی مرزی دهلران باعث شده‌است که پتانسیل خوبی ازنظر صادرات در این منطقه وجود داشته باشد. باتوجه به روابط دوستانه ایران و عراق، هم‌پوشانی فرهنگی و مذهبی این دو کشور و نیاز آن کشور به انواع خدمات زیرساخی و فرهنگی بعداز پشت سر گذاشتن دوره‌ای نسبتا طولانی از اشغال توسط آمریکایی‌ها، فرصت مناسبی برای تجهیز راه‌ها، ایجاد بازارچه های مرزی و ایجاد انواع امکانات رفاهی و صنعتی وجود دارد که می توان از این شرایط به نحواحسن استفاده کرد. مزیت انجام این کار در وهله اول استفاده زوار اربعین از این امکانات رفاهی خواهد بود. برای تبیین مزیت دوم ابتدا باید به شرایط اقتصادی حال حاضر کشور، تفاوت ارزش پول ایران و عراق و تمایل عراقی ها برای تعامل با ایران اشاره کرد که می تواند ارزآوری و درآمدزایی بسیار خوبی علاوه بر کشور، برای خود منطقه داشته‌باشد. البته در این میان نباید از اقلیم گرم منطقه غافل شد که لزوم وجود و تامین تجهیزات لازم و کافی برای فائق آمدن به این مسئله طبیعی را یادآوری می‌کند.

فراهم نبودن زیرساخت‌های جاده‌ای و ارتباطی و همچنین عدم توجه درخور و شایسته همانند دیگر شهرهای جنگ زده باعث شده‌است بسیاری از پتانسیل‌های این شهرستان نادیده گرفته‌شده و لاجرم شرایط را برای مهاجرت تعداد زیادی از افراد فراهم آورد؛ درصورتیکه ظرفیت برای ایجاد مشاغل خوب و سودآور وجود دارد که در ادامه متن به آنها اشاره خواهد شد. لازم به ذکر است سرمایه‌گذاری در بعضی از موارد مورد اشاره در ذیل، مستلزم حمایت و بعضا ورود مستقیم دولت است؛ زیرا علاوه بر نبود زیرساخت‌های اساسی برای ایجاد برخی از آن‌ها، توان مالی اغلب افراد این منطقه جوابگوی ایجاد کسب‌وکارها نخواهد بود.  

نبود بازار فروش، عدم وجود راه‌های ارتباطی مناسب، دور بودن از مرکز کشور، بروکراسی‌های اداری و کمبود نقدینگی در سطح شهرستان، از مهمترین دلایل عدم ایجاد انواع کسب و کار در این شهرستان است. این موانع لزوم وارد شدن دولت و ارگان‌های ذیربط برای حمایت در زمینه‌هایی مانند آموزش، اعطای وام با مدت تنفس‌های بیشتر، بازاریابی محصولات تولیدی و.. از افراد متقاضی کار و یاحتی مشغول به کار را یادآور می‌شود. به نظر می‌رسد حداقل تا آرام شدن فضای اقتصادی کشور و بازگشت شاخص نااطمینانی به حالت تعادل و معقول خود که باعث خواهد شد افراد دهلران از ریسک درزمینه ایجاد کارگاه‌های کوچک، به سمت ایجاد کسب‌وکارهای جدیدتر و پرریسک تر بروند، نقش وزارت صمت، جهادکشاورزی، سازمان شیلات و وزارت راه و شهرسازی در فراهم آوردن بسترهای لازم و ایجاد کسب‌وکارهایی که به سرمایه اولیه و متحمل شدن ریسک نسبتا بالایی نیاز دارند، کاملا احساس می شود.

باتوجه به شرایط حال حاضر کشور، به نظر می‌رسد تمرکز بر روی پتانسیل‌های موجود و بالفعل‌کردن آنها مزیت بسیار زیادی خواهدداشت و نیاز کشور و مشخصا این شهرستان را به واردات به حداقل خواهدرساند.

نکته دیگر در رابطه با شهرستان دهلران این است که علی رغم وجود منابع غنی از نفت و گاز، هیچ سودی عاید مردم شهرستان نشده و نمی شود و وضعیت کار چندان مناسب نیست.

در پایان امید است موارد به دست آمده درذیل، مفید واقع گردد و تاثیر هرچند کمرنگی در ایجاد کسب و کار و افزایش اشتغال در دهلران داشته‌باشد.

تحلیل شهرستان دهلران

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان دهلران ارائه‌شده‌است.

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

زراعت
دامداری
صنایع غذایی
صنایع تبدیلی و تکمیلی
طیور
باغداری
شیلات
صنایع دستی
خدمات
 صنعت

 

زراعت

کشاورزی زراعی به دو صورت آبی و دیمی انجام می‌شود. باتوجه به وسعت شهرستان و میزان و تعداد قابل توجه زمین‌های کشاورزی و همچنین شرایط خوب آب‌ها، به نظر می‌رسد کشاورزی مزیت شغلی برتری دارد.  

تولید گندم از سایر محصولات بیشتر است. میزان کشت کلزا، ذرت و کنجد نیز در سطح قابل قبولی است و دارای مزیت اول هستند. کشت جو قابل توجه و چغندرقند به میزان کم و محدود است. باتوجه به اینکه چغندر درگذشته به صورت گسترده کشت می‌شد و به علت نبود کارخانه ای برای فرآوری، سطح کشت آن کاهش یافته است، می‌توان توسعه آن را البته درصورت ایجاد واحدی برای فرآوری، پشنهادداد.  

گیاهان دارویی خودرو در شهرستان وجود دارند؛ ولی مقدارشان زیاد نیست. کشت این گیاهان چه در گلخانه و چه در فضای باز دارای مزیت خواهدبود.

کشت گل نرگس، سیب‌زمینی، یونجه، پیاز، بادمجان و حبوبات تیز در اولویت‌های پایین‌تری قرار خواهند گرفت که بعضا علاوه بر اینکه درحال حاضر به صورت محدود کشت می شوند، می توانند توسعه پیدا کنند.

دامداری

علاقه مردم و سابقه آنان در زمینه دامداری، وجود مراتع و آب کافی و همچنین وجود دو اقلیم برای پرورش دام‌های متفاوت سازگار با هرکدام از آنها، باعث شده است دامداری مزیت خوبی در دهلران داشته‌باشد. دامداری بیشتر به صورت سنتی و با دو دام سبک و سنگین انجام می شود که البته دام سبک بهتر جواب می‌دهد. پرورش گوسفند، بز (گوشتی و شیری) و گاو در بالاترین اولویت قرار می‌گیرد؛ زیرا علاوه بر اینکه انجام شده و جواب داده است می تواند توسعه پیدا کند. در اولویت بعد نیز می توان به پرورش گاومیش اشاره کرد.

دررابطه با زنبورداری باید گفت بیشتر در مناطق سردسیر انجام می شود و زنبورداران زیادی هم به شهرستان کوچ می کنند. وجود اراضی زیاد کشاورزی مخصوصا کلزا، باعث ایجاد گل‌های خوبی برای این کار شده است. تولیدات عسل نیز بسیار بالاست. وجود مراتع، زمین های کشاورزی و گل های تازه باعث شده است پرورش زنبور، مزیت خوبی داشته باشد.

برای پرورش دام‌های ذکر شده در بالا و یا دام های دیگری مانند میش، شتر و یا حتی اسب که در اولویت‌های پایین تری قرار خواهند گرفت، باید توجه ویژه‌ای به اقلیم آب‌وهوایی داشت. درضمن باتوجه به وجود پرورش گاوهای دورگه، به نظر می رسد می‌توان بر روی دام های اصلاح نژادشده دیگر نیز کار کرد.[1]

لازم به ذکر است چند واحد دامداری صنعتی، در چندسال گذشته به دلیل اقلیم و همچنین نبود تجهیزات کافی ورشکست شدند. البته درحال حاضر برخی واحدها به صورت نیمه صنعتی در این حوزه مشغول به فعالیت هستند.

صنایع غذایی

علی رغم وجود تولیدات بالای کشاورزی و دامداری، نبود بستر مناسب برای فرآوری این محصولات، باعث شده است عمده اینها به صورت خام فروخته شده و از شهرستان خارج شوند. مشخص است که انجام فرآوری برروی محصولات خام، در وهله اول سود قابل توجهی برای تولیدکننده و در وهله دوم برای شهرستان دارد؛ هرچند که شرایط ایجاد واحدهایی برای فعالیت در این زمینه باید توسط کارشناسان اقتصاد و حتی جامعه‌شناسی بررسی شود.

تولید آرد، شیرینی‌پزی، تولید نان گندم و رشته آشی دارای مزیت بوده و باتوجه به وجود اصلی ترین ماده اولیه یعنی گندم در شهرستان، سود قابل توجهی دارند. فرآوری ذرت مانند خشک کردن آن، روغن‌گیری از دانه های روغنی مانند کلزا، ارده گیری از کنجد و فرآوری انگور مانند تولید شیره، سرکه و کشمش به این علت که این محصولات به میزان قابل توجهی کشت می‌شوند، پیشنهاد داده می‌شوند. تولید خیارشور نیز می تواند دارای سود خوبی باشد. در ادامه و در حوزه صنایع غذایی مرتبط با دامداری می توان به تولید انواع لبنیات از شیر گوسفند، گاو و بز اشاره کرد.

در اولویت های پایین‌تر نیز می توان به فرآوری محصولاتی که کمتر کشت می‌شود و یا پتانسیل برای کشت آنها وجود دارد؛ ولی تابحال اقدامی در زمینه کشت آنها انجام نشده است و درصورت افزایش سطح تولید، دارای سود خوبی خواهند بود اشاره کرد؛ به عنوان مثال فرآوری محصولات باغی مانند هلو و انجیر به صورت چیپس میوه یا مربا.

درصورت کشت گیاهان دارویی، فرآوری آنها مانند بسته‌بندی، عرق‌گیری و خشک‌کردن پیشنهاد می شود. علاوه بر این موارد، سایر فرآوری های گندم مانند تولید کلوچه و بیسکوییت، پفک گندمی، نشاسته گندم، برشته کردن گندم، تولید نان بستنی و آرد سوخاری می تواند انجام شود. در زمینه سایر فرآوری های محصولات دامی نیز تولید شیرخشک یا ژلاتین از استخوان گاو پیشنهاد می شود.

باید اشاره کرد که نبود صنایع غذایی در شهرستان باعث شده است تولید محصولی مانند نیشکر، باوجود پتانسیل و مهیابودن شرایط کشت، کاهش یابد. همچنین درصورت به وجود آمدن موارد ذکر شده در همین قسمت، علاوه بر ایجاد انگیزه برای کشاورزان برای افزایش تولید، می توان بر روی کشت محصولات جدید مانند آفتابگردان و... کار کرد.

باتوجه به ریسک پذیری کم مردم در زمینه ایجاد تولیدی های صنعتی و همینطور وجود پتانسیل انجام برخی موارد ذکر شده به صورت خانگی، می‌توان توسعه این مشاغل را دارای مزیت دانست. همچنین تمایل بیشتر مردم به سمت مصرف محصولات ارگانیک، ظرفیت برای کار در این زمینه را نشان می دهد. البته درحال حاضر مشاغل خانگی تاحدودی درحال انجام است.

صنایع تبدیلی و تکمیلی

علی رغم وجود تولیدات بالای شهرستان در زمینه کشاورزی و دامداری، نبود صنایع تبدیلی و بسته بندی، باعث شده است بسیاری از اینها بدون بسته بندی و برند خاصی فروخته شده و از شهرستان خارج شوند.

بسته بندی ذرت و صادرات آن به شهرهای داخل کشور و یا حتی کشور عراق سود خوبی خواهدداشت. علاوه بر این، بسته بندی عسل مزیت داشته و پیشنهاد می‌شود.

در رابطه با فرآوری محصولات دامی نیز می‌توان به فرآوری پوست دام مانند تولید نخ از پشم گوسفند اشاره‌کرد. درضمن باتوجه به سطح پرورش دام، برای ایجاد ایستگاه جمع آوری شیر احساس نیاز می‌شود. نکته‌ای که وجود دارد این است که باتوجه به مزیت داشتن افزایش پرورش دام‌ها و تولیدات زیاد در این حوزه، درصورت تولید نخ و دیگر مواداولیه مورداستفاده در صنایع دستی، می‌توان از واردات این محصولات جلوگیری کرد. باید به این مساله هم توجه داشت که درصورت ایجاد کارخانه‌ای در زمینه ریسندگی، باید برروی صادرات به شهرهای دیگر کار کرد؛ زیرا باتوجه به جمعیت، محصولات یک کارخانه از ظرفیت نیاز دهلران بیشتر خواهد بود.

استفاده از کلزا و ذرت به عنوان خوراک دام و طیور پیشنهاد می شود؛ زیرا اولا ذرت، کلزا و.. به اندازه کافی در شهرستان وجود دارد، دوم اینکه بعضی دامداری‌ها علاوه بر استفاده از مراتع شهرستان برای دام‌ها، مقداری خوراک دام خریداری کرده و از خارج از شهرستان وارد می‌کنند.

گستردگی پرورش مرغ، لزوم ایجاد کشتارگاه مخصوص مرغ را یادآور می‌شود. ایجاد کشتارگاه باعث کاهش هزینه‌های حمل و نقل برای کشتار خواهدشد و به مرور زمان، می‌توان تاثیرات آن بر روی قیمت‌ها را شاهد بود. همچنین با از بین رفتن هزینه حمل و نقل، مرغداران می‌توانند به توسعه کسب و کار خود فکر کنند. البته باید درنظر داشت که این شغل ممکن است با ایجاد یک یا دو واحد اشباع خواهد شد.

طیور

به علت وجود گندم و جوی کافی و سابقه مردم در کشاورزی، زمنیه برای کار در این حوزه مهیاست. مرغ را می‌توان در اولویت اول پرورش طیور در دهلران قرارداد؛ زیرا هم به میزان زیادی پرورش می‌یابد و با شرایط شهرستان سنخیت دارد و هم می توان برای توسعه آن اقدامات خوبی انجام داد. لازم به ذکر است زمینه برای کار بر روی پرورش مرغ تخم گذار نیز وجود دارد تا نیاز شهرستان به واردات تخم‌مرغ برطرف شود.

باتوجه به وجود دو اقلیم و آب و هوایی کاملا متفاوت، می توان برروی پرورش شترمرغ، بلدرچین، بوقلمون و کبک، سرمایه‌گذاری کرد؛ البته باتوجه به تنوع اقلیمی در دهلران، باید به آب‌وهوا و شرایط موردنیاز پرنده موردنظر نیز عنایت داشت؛ به عنوان مثال شترمرغ مانند شتر، احتیاج به فضای باز برای دویدن و آب و هوای گرم و خشک دارد یا مرغوبیت گوشت کبکی که در آب و هوای خشک پرورش می یابد، از کبک پرورش یافته در دیگر اقلیم ها بیشتر است و یا این مورد که باید برای تامین بازار فروش گوشت بلدرچین برنامه ریزی کرد. درضمن به صورت محدود تولیداتی از این دست درسطح منازل انجام می‌شود؛ ولی می‌توان آن‌ها را توسعه داد و یا حتی واحدهای سنتی را صنعتی کرد.

باغداری

به علت شرایط اقلیمی در سطح شهرستان، باغداری رواج چندانی ندارند؛ هرچند که جدیدا در مناطق سردسیر، باغاتی از انگور، هلو و انجیر احداث شده است که طبعا به این علت که به تازگی احداث شده‌اند، تولیدات زیادی ندارند. خیار، گوجه و هندوانه درسطح خوب و قابل قبولی کشت می‌شوند البته میزان کشت گوجه از خیار کمتر است.

کشت مرکبات نیز از مزیت خوبی برخوردار خواهدبود و به صورت جدی و موکد پیشنهاد می شود؛ اما باید به این نکته توجه داشت که باتوجه به اقلیم آب وهوایی برخی محصولات مانند گیلاس، آلبالو و.. را هیچگاه نمی توان تولید کرد. علاوه برمرکبات، آلوئه‌ورا و خرما نیز پیشنهاد می‌شوند.

درمورد گلخانه‌ها نیز می‌توان گفت، علاوه بر شروع اقداماتی در زمینه ایجاد آن‌ها، باید به اقلیم منطقه‌ای که می‌خواهد گلخانه در آن احداث شود و توانایی تامین تجهیزات مخصوصا سرمایشی موردنیاز، دقت لازم را کرد.

در آخر، سایر محصولات باغی به ترتیب اولویت: نهال باغات سردسیر، گردو و انار است که به صورت محدود درحال کشت هستند و توسعه شان سود خوبی را به دنبال دارد.

شیلات

در مناطق سردسیر ماهیان سردآبی و در مناطق گرمسیر، ماهیان گرم‌آبی پرورش داده می‌شود. به نظر می‌رسد باتوجه به وجود آب کافی و کیفیت مناسب این آب‌ها برای پرورش ماهی، توسعه این کسب‌وکار می‌تواند مزیت خوبی داشته باشد. البته باید در زمینه فروش این محصولات، تامل بیشتری داشت.

صنایع دستی

باتوجه به نبود بازار فروش و عدم تولید مواداولیه صنایع دستی مانند نخ در داخل شهرستان، میزان تولیدات در این زمینه کاهش چشمگیری داشته‌است؛ درصورتیکه زنان مهارت خوبی دارند. این صنایع قابلیت احیا و توسعه را داشته و می‌توان علاوه‌بر فروش در بازارچه‌های مرزی، زمینه صادرات آن‌ها را نیز با قیمت کمتر، به علت شرایط مرزی شهرستان، فراهم کرد.

اولین صنعت دستی که در این شهرستان رواج داشته و کم و بیش نیز انجام می شود، گلیم‌بافی است. قالیبافی در اولویت بعد قرار خواهدگرفت. در اولویت‌های پایین تر و به صورت محدودتر نیز حصیربافی و زیلوبافی انجام می‌شود. همچنین چرم‌دوزی و نمدمالی در اولویت آخر هستند.

درضمن عمده صنایع دستی در منازل تولید می‌ شود و کارگاه و اتحادیه خاصی در این خصوص فعال نیست. باتوجه به تعداد دام قابل توجه، می‌توان درزمنیه تولید نخ و مواداولیه موردنیاز این صنایع در خود شهرستان اقدمات خوبی انجام داد.

خدمات

قلعه شیاخ، کویر ابوغریو، چشمه آبگرم، امامزاده سیدجعفر و... از جمله اماکن تاریخی و طبیعی هستند که نشان‌دهنده وجود پتانسل مناسب و قابل قبول دهلران ازلحاظ گردشگری است. میزان بازدید نیز از این آثار، البته در ایامی که هوا گرم نباشد، خوب است. اما باتوجه به نزدیکی اغلب این موارد به منطقه شهری، به نظر نمی‌رسد ایجاد اقامتگاه های بومگردی مزیت چندانی داشته باشد هرچند که باید در زمینه ایجاد امکانات رفاهی و بهداشتی و همچنین جاذبه های تفریحی و البته تبلیغات بیشتر این اماکن در سطح ملی وحتی فراملی، گام‌های جدی‌تری برداشته شود.

شایان ذکر است باتوجه به شرایط تحریمی که ایران در آن قرار گرفته است و لزوم تامین اعتبارات کافی برای انجام امور روزمره کشوری، استفاده از امکانات و پتانسیل‌های گردشگری و تاریخی در ایران و مشخصا شهرستان دهلران، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. شرایط مرزی این شهرستان نیز باعث شده است تا نیاز بیشتری به تامل در این موضوع وجود داشته باشد. ایجاد امکانات کویرنوردی، استفاده از شرایط کوهستان و به عنوان مثال احداث تله کابین، ایجاد قایق‌های تفریحی در سد و درصورت فراهم بودن شرایط در رودخانه ها و... از اقداماتی است که می‌توان در این راستا انجام داد. در آخر اشاره می شود که نباید از قابلیت تمایل عراقی‌ها به سیر و سفر در ایران غافل بود.

علاوه بر گردشگری، می‌توان سود خوبی از ایجاد امکانات رفاهی برای زائرین ایام اربعین کسب کرد که البته به صورت همزمان باید به این نکته که این استقبال فصلی خواهد بود، دقت لازم را داشت.

صنعت

خدمات

صنایع

کشاورزی

خدمات

صنعت

صنایع دستی

صنایع تبدیلی

صنایع غذایی

شیلات

باغداری

طیور

دامپروری

زراعت

ردیف

خدمات گردشگری (1)

فرآوری معادن گچ (1)

گلیم‌بافی (1)

بسته بندی عسل (1)

تولید نان (1)

پرورش ماهی سردآبی (1)

احداث باغ انگور (1)

پرورش مرغ (1)

پرورش گوسفند (1)

کشت گندم (1)

1

تولید پوشاک (2)

تولید گونی و سبد (2)

قالیبافی (2)

تولید خوراک دام (1)

شیرینی پزی (1)

پرورش ماهی گرم آبی (1)

تولید خیار (1)

پرورش بوقلمون (1)

پرورش بز (1)

کشت ذرت (1)

2

آرایشگری (3)

حصیربافی (3)

ایجاد ایستگاه جمع آوری شیر (2)

تولید آرد (1)

تولید گوجه (1)

پرورش بلدرچین (1)

پرورش گاو (1)

کشت کلزا (1)

3

خدمات منزل (3)

زیلوبافی (3)

فرآوری پوست دام (2)

تولید رشته آشی و پلویی (1)

تولید هندوانه (2)

کبک (1)

زنبورداری (1)

کشت کنجد(1)

4

خدمات خودرو (3)

فرشبافی (3)

بسته بندی ذرت (2)

روغن گیری از دانه های روغنی (1)

احداث باغ هلو (2)

شترمرغ (2)

پرورش گاومیش (2)

کشت جو (2)

5

خدمات ساختمانی (3)

چرم‌دوزی (3)

احداث کشتارگاه طیور (3)

ارده گیری از کنجد (1)

نهال میوه های سردسیر (2)

پرورش دام های اصلاح نژاد شده (2)

کشت چغندر قند (2)

6

نمدمالی (3)

تولید لبنیات (1)

تولید مرکبات (2)

پرورش شتر (3)

کشت گیاهان دارویی (2)

7

تولید خیارشور(1)

خربزه و طالبی (3)

پرورش اسب (3)

کشت حبوبات (3)

8

فرآوری انگور (1)

احداث باغ گردو (3)

کشت سیب زمینی (3)

9

فرآوری ذرت (2)

احداث باغ انجیر (3)

کشت گل نرگس (3)

10

احداث کارخانه قند (2)

احداث باغ انار (3)

کشت بادمجان (3)

11

تولید چیپس میوه و مربا (3)

احداث نخلستان خرما (3)

کشت یونجه (3)

12

سایر فرآوری های گندم (4)

آلوئه‌ورا (3)

کشت پیاز (3)

13

سایر فرآوری های محصولات دامی (4)

14

اساسا باتوجه به شرایط و روحیه مردم شهرستان، به نظر نمی‌رسد مزیت زیادی در ایجاد واحدهای تولیدی به صورت صنعتی وجود داشته‌باشد.

تمایل اکثر مردم به سمت کشاورزی و دامداری و جواب دادن این مشاغل به علت مهیا بودن شرایط شهرستان، موجب شده‌است تمایل کمتری به کار در حیطه صنعت وجود داشته‌باشد. کارخانه آرد، کارخانه رب، کارخانه گچ و چند واحد دیگر، از واحدهای صنعتی موجود در این شهرستان هستند که اغلب موادموردنیاز خود را از داخل شهرستان تامین می‌کنند. سایر واحدها به علت‌های مختلفی مانند نبود بازار فروش، عدم سرمایه‌گذاری و اقلیم آب و هوایی تعطیل شده‌اند.

وجود معادن بخصوص معادن گچ در این شهرستان، باعث شده است که بتوان درصورت استخراج و فرآوری از آن‌ها، تعداد زیادی شغل پایدار در زمنیه‌هایی مانند مشاغل ساختمانی و یا حمل‌ونقل ایجادکرد.

نکته قابل ذکر دیگر این است که باتوجه به اینکه ممکن است تمام محصولات تولیدی در خود شهرستان به مصرف نرسد، لزوم تجهیز راه‌های مواصلاتی به دیگر شهرستان‌ها و حتی استان‌های همجوار، می‌تواند باعث ایجاد انگیزه برای تولید بیشتر، تمرکز و سرمایه‌گذاری بر روی صادرات مخصوصا به عراق و فروش بیشتر واحدها شود.

درپایان باتوجه به حجم تولیدات دامی و کشاورزی، تولید گونی، سبد و.. برای حمل و نقل محصولات دارای مزیت خواهد بود و پیشنهاد می‌شود.

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

اولویت

شغل

1

کشت گندم

2

کشت کلزا

3

پرورش گوسفند

4

پرورش گاو

5

کشت جو

6

کشت ذرت دانه ای

7

پرورش مرغ (گوشتی و تخم گذار)

8

پرورش بوقلمون

9

پرورش بلدرچین

10

کشت کنجد

11

تولید خوراک دام

12

تولید لبنیات

13

تولید نخ از پشم گوسفند

14

پرورش بز

15

شیرینی پزی

16

زنبورداری

17

بسته بندی عسل

18

بسته بندی گوشت طیور

19

کشت چغندرقند و فرآوری آن به صورت صنعتی

20

پرورش ماهی (سردآبی و گرم آبِی)

21

کشت گیاهان دارویی

22

پرورش کبک

23

تولید گونی، کارتون و سبد برای حمل و نقل و بسته بندی محصولات کشاورزی

24

گلیم بافی

25

قالیبافی

26

احداث باغ مرکبات و انگور

27

ایجاد ایستگاه جمع آوری شیر

28

ایجاد امکانات رفاهی در مکان های گردشگری

29

پرورش شترمرغ

30

کشت کنار

31

کشت سیب زمینی

32

کشت یونجه

33

فرآوری معادن گچ

34

فرش و حصیربافی

35

خدمات ساختمان

36

آرایشگری

37

کشت خرما

38

نمدمالی

39

تراشکاری سنگ

40

مصنوعات چوبی و آلومینیومی

41

دوزندگی لباس های محلی

42

کشت خرما

43

کشت آلوئورا

44

کشت گل نرگس

45

پرورش قارچ

46

پرورش زالو

47

احداث باغ لیموترش

48

تولید پوشاک

49

ایجاد کشتارگاه طیور

50

ایجاد سردخانه برای محصولات کشاورزی

*این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی(ره) تهیه و تدوین شده است.