آرادان

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان آرادان ارائه‌شده‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

 

دامداری
صنایع غذایی
باغداری
زراعت
صنایع تبدیلی و تکمیلی
طیور
شیلات
صنعت
صنایع دستی
 خدمات

 

· دامداری

دامداری در شهرستان آرادان از رونق خوبی برخوردار است و از کسب و کارهای اصلی مردم محسوب می شود. این حرفه در این شهرستان به صورت صنعتی و سنتی (اکثرا سنتی) در حال انجام است، اما ایجاد دامداری صنعتی امکان پذیر بوده و از صرفه اقتصادی بالایی برخوردار است. دام های پرورشی در این شهرستان شامل دام های سبک مانند گوسفند و بز و دام های سنگین مانند گاو و شتر است. قابلیت توسعه پرورش هر دو نوع دام سنگین و سبک در این شهرستان وجود دارد اما طبق بررسی های انجام شده پرورش بز و شتر در اولویت های بعدی مزیت های شغلی این حوزه قرار می گیرند.

در شهرستان آرادان علاوه بر اینگه گوسفند بومی این منطقه، پرورش می یابد، نژاد شال و قزل افشار(ترکیب دو نژاد قزل و افشاری) نیز وجود دارد و پرورش آن با موفقیت همراه بوده است. باتوجه به سازگاری پرورش این نوع دام‌ها با شرایط شهرستان، افزایش تولید آن‌ها مزیت دارد. گوسفندان نژاد شال دارای گوشت مرغوبی هستند و تولید شیر خوب و باکیفیتی دارند از این رو این نژاد را در دسته ی گوشتی و شیری دسته بندی می کنند. گوسفندانی که از نژاد شال هستند عمومآ دارای زیست بومی در منطقه ی بوئین زهرا هستند و این منطقه به عنوان زادگاه اصلی این نژاد از گوسفندان محسوب می شود. با توجه به خصوصیات ظاهری و فیزیولوژی نژاد شال، این گوسفند برای زیست در محیط‌های معتدل و کوهستانی مناسب است و می توان نسبت به پرورش آن ها اقدام نمود. گوسفند نژاد افشاری نیز در دسته گوسفندان شیری-گوشتی قرار می‌گیرند.

در رابطه با پرورش گوسفندهای اصلاح نژادی، گوسفند رومانف در شهرستان پرورش داده شده و نتیجه بخش بوده است، بنابراین توسعه فعالیت در این زمینه پیشنهاد می گردد. لازم به ذکر است پرورش گوسفند رومانوف مزیت پایین‌تری دارد. گوسفند رومانوف جزء به صرفه ترین و بهترین گوسفندان گله گوشتی – زایشی است. این نوع گوسفند، یک گوسفند روسی است که اصل ‌نژاد آن متعلق به دره ولگا، در شمال غرب مسکو است. رومانوف یک ‌نژاد خالص بوده و از تلاقی نژاد‌ها به‌وجود نیامده است. باروری بسیار خوب، بالاترین میزان چندقلوزایی، فصل تولیدمثل بسیار طولانی، امکان تولیدمثل در تمام طول سال، سازگاری و عادت کردن به آب و هوای سرد و خوراک محلی برخی از ویژگی‌های خوب این نژاد است. نژاد رومانوف گرچه از دسته گوسفندان گوشتی است؛ اما پشم این نژاد بسیار محکم و باکیفیت است و سالانه 5/4 کیلوگرم پشم قابل استحصال دارد که از جنبه اقتصادی برای پرورش‌دهنده سرمایه ساز است.

به طورکلی بز به‌عنوان یک حیوان اهلی نشخوارکننده جهت تولید شیر و گوشت در مناطق مختلف پرورش داده می‌شود. جثه کوچک، کم توقع بودن و مقاومت در برابر بیماری‌ها و شرایط سخت محیطی، باعث شده تا بز به‌عنوان حیوانی محبوب در بین دامداران تلقی شود. در نقاط مختلف از این حیوان علاوه بر تولید شیر و گوشت، جهت تولید پوست و الیاف مویی نیز استفاده می‌شود. علاوه بر بز بومی، بز سانن، آلپاین و پاکستانی نیز در شهرستان ارادان پرورش می یابد و از بازدهی خوبی برخوردار است؛ بنابراین توسعه فعالیت در این زمینه نیز از جمله پیشنهادات شغلی حوزه دامداری است. البته پرورش بز بومی در اولویت های بعدی مزیت های شغلی این حوزه قرار می گیرد.

بز سانن یک نژاد شیری پرتولید است که نسبت به بزهای بومی، تولید شیر بسیار بیشتری دارد و می‌تواند بخشی از نیاز کشور به شیر و پروتئین حیوانی را تأمین نماید. نرخ تبدیل مواد خوراکی به شیر در بزهای سانن بالاتر می‌باشد که این امر موجب افزایش بازدهی بز سانن از خوراک مصرف شده توسط آن می‌شود. کسب و کار پرورش بز سانن موجب اشتغال‌زایی و رغبت بیشتر جوانان به امر دام‌پروری می‌شود. هر کیلوگرم شیر بز با قیمت بیشتری نسبت به شیر گاو فروخته می‌شود و در نقاط مختلف کشور طرفداران خاص خود را دارد.

بزهای آلپاین به دلیل زندگی در شرایط کوهستانی، مقاوم، چالاک و با قدرت پیاده روی و کوه پیمایی مثال زدنی هستند و می توانند از صخره های شیب دار کوه های بلند، بالا رفته و از مراتع آن استفاده کنند. به همین دلیل برخی فکر می کنند چون منشأ نژاد آلپاین از کوهستان های سرد منطقه آلپ است، نمی تواند در مناطق گرمسیر زندگی کند. اما بررسی‌ها نشان داده است که این نژاد علاوه بر شرایط آب و هوایی سرد، قابلیت مناسبی برای زنده ماندن در شرایط گرم و خشک را داشته و تقریبا با هر نوع شرایط آب و هوایی سازگار است ضمن اینکه این بز تولید شیر بسیار خوبی نیز دارد.

پرورش گاو نیز در این شهرستان از مزیت بالایی برخوردار است و می توان نسبت به فعالیت در این زمینه اقدام کرد. گاوهای پرورشی در این شهرستان از نوع هلشتاین، سمینتال و بومی هستند. قابلیت توسعه پرورش تمام نژادهای گفته شده وجود دارد اما به نظر می رسد پرورش گاو بومی مزیت پایین‌تری دارد.

امروزه با توجه به رشد جمعیت کشور و نیاز روز افزون جامعه به گوشت و مواد گوشتی و نقش مهم این محصولات در تامین پروتئین و غذای افراد جامعه، پرورش دام های پر بازده به منظور افزایش تولید و خودکفایی غذایی کشور، امری لازم و ضروری است. گاوهای بومی به لحاظ تنوع و اختلاف ژنتیکی، ویژگی های خاص نژادی و مقاومت های طبیعی ایجاد شده در آن ها طی قرن ها زیست در شرایط سخت محیطی و آب و هوایی مختلف به عنوان یک منبع عظیم تولید شیر و گوشت می تواند نقش موثر در تامین مواد پروتئین حیوانی و اقتصاد جامعه ایفا نماید. پوست گاو به عنوان یک محصول با ارزش دامی در صنعت چرم‌سازی استفاده می‌شود، حتی شاخ و سم و فضولات حیوان نیز ارزش اقتصادی داشته و به روش های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می کند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد  و درصد پروتئین آن ۳ درصد است. گاو سمینتال جزء بهترین گاو های شیری و گوشتی جهان است. افزایش وزن روزانه فوق‌العاده و گوساله دهی با فاصله 365 روز، مقاومت بالا نسبت به بیماریهای عفونی و متابولیکی، عمر مفید بالا، مدیریت آسان این نژاد و همچنین سازگاری بسیار خوب و قابل توجه با محیط پرورش همان چیزی است که یک دامدار برای بقاء و پیشرفت به آن نیاز دارد. یکی دیگر از مزایای پرورش گاو سمینتال، به صرفه بودن در شرایط اقتصادی فعلی است زیرا این گاو با دادن کمترین علوفه و کنسانتره، بیشترین میزان شیر و گوشت را می‌دهد.

همانطور که گفته شد در بین دام‌های سنگین شهرستان، شتر نیز پرورش می یابد. البته میزان پرورش شتر خیلی کم است و می توان نسبت به گسترش آن اقدام کرد. پرورش شتر نسبت به سایر دام ها مزیت‌هایی مانند قابلیت سازگاری با شرایط سخت محیطی مناطق خشک و نیمه خشک، تحمل گرما، کم آبی و کیفیت پایین علوفه و مقاومت نسبی در مقابل امراض و عوامل بیماری زا دارد. همچنین شتر در مقایسه با سایر دام های اهلی علوفه را با قابلیت هضم بالا و بازده بیشتری استفاده می نماید و قادر است از انواع خاص گیاهان مرتعی (خشبی و خاردار و تیغ دار) به میزانی استفاده نماید که سایر دام ها قادر به استفاده از آن نیستند. از دیگر فواید پرورش شتر، حداقلِ نیاز به تاسیسات، تجهیزات و امکانات پرورش و نگهداری و در نتیجه کمترین نیاز به سرمایه گذاری سنگین را در مقایسه با سایر دام‌ها دارد. گوشت شتر منبع بسیار خوبی برای بسیاری از مواد غذایی مهم و مورد نیاز بدن می‌ باشد. این گوشت حاوی پروتئین‌ هایی با ارزش غذایی بالا و تعدادی از ویتامین ‌های مفید و مورد نیاز بدن نظیر ویتامین ‌های گروه B و برخی از عناصر معدنی مهم نظیر آهن ، فسفر و کلسیم است. سازمان ملل متحد شیر شتر را جزو سالم‌ترین شیر حیوانی جهان شمرده است و به ‌دلیل خواص زیاد شیر شتر برخی محققان به آن «طلای سفید بیابان» می‌گویند. در تحقیقات جدید، خواص متعددی برای شیر شتر به‌اثبات رسیده، این تحقیقات بیانگر آن است که پادتن‌های موجود در شیر شتر علاوه بر اینکه موجب ماندگاری طولانی‌تری نسبت به اغلب محصولات لبنی می‌‌شود، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و باعث غلبه سیستم دفاعی بدن در برابر بیماری‌هایی نظیر سرطان، ایدز، آلزایمر، هپاتیت C می‌‌شود و از این نظر شیر شتر ساختار و ‌خصوصیاتی بسیار شبیه شیر انسان دارد.

زنبورداری از دیگر حرفه هایی است که در حوزه دامداری این شهرستان انجام می شود و از بازدهی خوبی برخودار است. در این شهرستان پتانسیل لازم برای توسعه این حرفه سودآور وجود دارد؛ بنابراین سرمایه گذاری در این زمینه از جمله پیشنهادات شغلی در حوزه دامداری است. پرورش زنبورعسل از جمله مشاغلی است که می تواند سود خوبی به همراه داشته باشد. باردهی گل ها و میوه ها با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می یابد. این مسئله باعث شده ارزش اقتصادی پرورش زنبور عسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبورعسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز فکر کرد و به سود خوبی دست یافت. در مناطق گرمسیری از هر کندو یک بچه کندو گرفته می شود. در ضمن محصول مزرعه پرورش زنبور عسل صرفاً کندو و عسل نیست؛ موم، زهر و ژل آن نیز قابل فروش است.

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فرآوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی کشور محسوب می‌شود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن می‌کند.

در شهرستان آرادان فعالیت هایی در زمینه راه اندازی برخی از واحدهای تولید صنایع غذایی انجام شده است که با توجه به ظرفیت شهرستان می توان در زمینه ایجاد واحدهای جدید اقدام کرد.

با توجه به رونق دامداری در شهرستان آرادان و تولید شیر به میزان مناسب، احداث واحدی صنعتی در زمینه تولید لبنیات مقرون به صرفه خواهد بود.[1] لازم به ذکر است که در حال حاضر چنین واحدی در شهرستان وجود ندارد[2] و شیر تولیدی به صورت سنتی فرآوری می شود. البته باید توجه داشت برای موفقیت در این زمینه باید به بالابردن توانایی رقابت با نشان‌های تجاری معروف نیز فکر کرد.

پتانسیل فعالیت در زمینه تولید فرآورده های گوشتی نیز در شهرستان وجود دارد و در حال حاضر واحدی در این زمینه موجود نیست. بنابراین احداث واحدی صنعتی در زمینه تولید سوسیس و کالباس پیشنهاد می گردد که این فعالیت در اولویت های بعدی مزیت های شغلی این حوزه قرار می گیرد. تولید محصولات مشتقی از گوشت‌های فرآوری شده، در هر زمانی سوددهی دارد و از شغل‌های آزاد پردرآمد محسوب می‌شود. در بین فراورده های عمل آوری شده از گوشت، سوسیس و کالباس به دلیل آماده سازی سریع و همچنین طعم و مزه مطلوب، مصرف بیشتری دارد. سوسیس و کالباس حاوی پروتئین های حیوانی کافی، چربی، کربوهیدرات و ویتامین است و می توان آن‌ها را از جمله غذاهای آماده در سفره خانواده ها نام برد. برای حفظ این جایگاه و افزایش تقاضای این محصولات، علاوه بر انتخاب روش های مناسب تولید و فراوری، باید به نوع و شکل بسته بندی آنها نیز توجه نمود. باتوجه به رونق دامداری در این شهرستان، راه‌اندازی این کسب‌وکار مزیت دارد.

با توجه به میزان انجیر و انار تولید شده در شهرستان آرادان و نبود واحد صنعتی فرآوری آن ها، احداث واحدی صنعتی جهت تولید فرآورده های حاصل از انجیر و انار پیشنهاد می گردد.[3] در حال حاضر این محصولات به صورت سنتی فرآوری می شوند.[4]

بهره‌گیری از خواص فراوان انجیر بیشتر از طریق مصرف انجیر خشک و پس از آن میوه تازه مرسوم است. میوه انجیر را به‌صورت فرآورده‌های مختلف نیز می‌توان مصرف کرد. اولین فراورده انجیر که تهیه و مصرف آن برای همه لازم است، نوشیدنی آب انجیر و شیره انجیر است. فرآورده‌های دیگر قابل ذکر شامل شربت انجیر (متفاوت با آب‌انجیر)، مسقطی انجیر، مربای انجیر و مارمالاد آن، ترشی، کمپوت، سوپ و پوره انجیر هستند که هر کدام از این فرآورده‌ها روش تهیه خاص خود را دارند. علاوه بر موارد ذکر شده از انجیر می‌توان در تهیه شیرینی‌جات مختلف مانند شکلات، بیسکوئیت، کیک و کلوچه استفاده کرد.

فراوری انار شامل تهیه رب انار، سس انار، آب انار، شربت انار، مربا، مارمالاد، ژله انار، نوشابه، بستنی انار، ترشی، سرکه و لواشک انار است که با استقبال خوب، بازار مناسب و ارزآوری همراه خواهد بود. فراورده های حاصل از انارتنها به محصولاتی که بیان شد محدود نمی شوند، بلکه فراورده ی بسیار باارزش دیگری نیز به نام روغن هسته انار می توان تولید کرد که خواص درمانی فوق العاده ای نیز برای بدن دارد. متاسفانه بسیاری از مردم از خواص شگفت انگیز روغن هسته انار بی اطلاع هستند و با تبلیغات صحیح باید بازار فروش این محصول را گسترده تر کرد. البته روغن هسته انار در خارج از کشور نیز بازار فروش خوبی دارد و می توان روی صادرات آن کار کرد و سود اقتصادی بالایی را به دست آورد. علاوه بر هسته انار، پوست آن نیز قابل فرآوری است و می توان پودر شده آن را مورد استفاده قرار دارد. از آنجایی که پودر پوست انار خواص زیادی دارد و مردم کشورهای جهان از آن استفاده می کنند کشورهایی که دارای انار مرغوب هستند پوست آن را با دستگاه های خشک کن خشک می کنند و به کشورهایی صادر می کنند که این محصول را تقاضا کرده اند و مردم آن کشورها از این طریق می توانند از پودر پوست انار مرغوب استفاده کنند. قیمت پودر پوست انار در بازار جهانی مشخص می شود و به دلیل ارزش بالای این محصول از قیمت بالایی  برخوردار است. پودر پوست انار علاوه بر اینکه در ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی کابرد دارد، در درمان گلودرد، تقویت سیستم گوارشی، تقویت لثه و... موثر است.

فرآوری زیتون از دیگر فعالیت هایی است که با توجه به میزان زیتون تولیدی در شهرستان، می توان انجام داد. زیتون تولید شده در شهرستان آرادان بیشتر از نوع روغنی است، البته زیتون مناسب برای کنسرو نیز تولید می شود. در حال حاضر نیز واحد صنعتی روغن کشی از زیتون و تولید ترشی زیتون وجود دارد،[5] اما فعالیت خاصی در رابطه با تولید سایر فرآورده های حاصل از زیتون مانند زیتون پرورده و کنسرو زیتون انجام نمی شود که می توان در زمینه ایجاد واحدی صنعتی در خصوص تولید این فرآورده ها سرمایه گذاری کرد. در رابطه با تولید روغن زیتون نیز باید گفت در حال حاضر پتانسیل گسترش این فعالیت وجود ندارد، اما با توجه به اینکه باغات زیتون در حال افزایش است، می توان در آینده ای نزدیک نسبت به راه اندازی چنین واحدی نیز اقدام کرد.[6]

با توجه به سطح زیر کشت گندم در شهرستان آرادان و تولید آن به میزان زیاد، قابلیت احداث واحدهای صنعتی فرآوری آن به منظور تولید نان صنعتی، شیرینی و کیک، کلوچه و بیسکوییت وجود دارد. البته تولید نان صنعتی و شیرینی در اولویت های بعدی مزیت های شغلی این حوزه قرار می گیرند. آرد نیز از دیگر فرآورده های مهم حاصل از گندم می باشد اما با توجه به وجود کارخانه بزرگ آرد در گرمسار، احداث واحدی در این زمینه در شهرستان آرادان دارای مزیت به نظر نمی رسد. همچنین در شهرستان آرادان کارگاه هایی در زمینه تولید رشته آشی و پلویی وجود دارد[7] و فعالیت مجدد در این زمینه پیشنهاد نمی گردد.

با توجه به پرورش مرغ تخم گذار می توان در زمینه احداث واحدی جهت جداسازی سفیده و زرده تخم مرغ اقدام کرد.[8]

لازم به ذکر است در رابطه با فرآوری میوه های تولیدی در شهرستان کارگاه هایی در زمینه تولید چیپس میوه و میوه خشک فعال هستند و فعالیت گسترده تر در این زمینه در حال حاضر، مقرون به صرفه به نظر نمی رسد.

 

· باغداری

شهرستان آرادان ظرفیت خوبی در زمینه تولید محصولات باغی دارد و در حال حاضر نیز محصولات متنوعی با مقادیر قابل توجه در این زمینه تولید می شوند که می توان در زمینه توسعه تولید آن ها سرمایه گذاری کرد. لازم به ذکر است تمام پیشنهادات مربوط به توسعه محصولات کشاورزی اعم از باغی و زراعی در صورتی قابل اجرا هستند که زمین کافی در شهرستان وجود داشته باشد. در غیر این صورت می توان از این محصولات طبق مزیت هایی که دارند برای کشت جایگزین استفاده کرد.

زیتون و پسته از جمله محصولات باغی باارزشی هستند که در شهرستان آرادان تولید می شوند. زیتون میزان تولید زیادی دارد ولی پسته تا به حال به میزان زیادی کاشته نشده است. اما ظرفیت های بسیار خوبی برای توسعه تولید این دو محصول در شهرستان وجود دارد. این محصولات آب کمی مصرف می کنند و با توجه به شرایط کم آبی شهرستان آرادان، سازگاری خوبی با این منطقه دارند.

اصولا درخت پسته از ۷ تا ۹ سال پس از کاشت نهال و پیوند، شروع به دادن محصول می‌نماید. کسانی که قصد احداث باغ پسته را دارند برای داشتن سود اقتصادی باید کمی صبور باشند. بهترین خاک برای کاشت درخت پسته، خاک رسی یا شنی است. کیفیت آب مصرفی برای آبیاری درخت پسته به گونه ای است که در کاشت سایر محصولات کشاورزی با آن آب غیر ممکن یا غیر اقتصادی است. آگاهی از اقلیم و آب و هوای مناسب برای درخت پسته یک امر حیاتی قبل از احداث باغ است. شرایط مناسب آب و هوایی برای کاشت نهال پسته اقلیم گرم و خشک در تابستان (گرمای سوزان نباشد) و زمستان سرد و معتدل است. انتخاب پایه مناسب نکته دیگری است که لازم است درنظر گرفته شود. یک پایه پسته قوی و ایده آل باید نسبت به بیماری های مختلف مقاوم و دارای رشد بالایی باشد، همچنین مقاومت و سازگاری زیادی در برابر کم آبی و شوری داشته باشد. محصول پسته به لحاظ اهمیتی که اندام های مختلف گونه های متعدد درختان پسته از نظر خوراکی و صنعتی دارد همواره حائز اهمیت فراوانی است و انسان از میوه، پوست، هسته، برگ، ساقه و حتی صمغ آن نیز استفاده می‌کند.

زیتون به موجب مقاومت به کم‌آبی، سازگاری با خاک‌های فقیر و کم بازده و تولید محصول ارزشمند، از نظر اقتصادی حائز اهمیت می‌باشد و به محصول ثروتمند خاک‌های فقیر مشهور است. زیتون به دلیل استقامت و طول عمر و سازش با محیط‌های مختلف به دیگر درختان برتری دارد تا جایی که علاوه بر کشت در باغات و اراضی کشاورزی در توسعه فضای سبز شهری نیز از این درخت استفاده می‌شود. زیتون علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی ارزشمندی از جمله تولید روغن، کنسرو زیتون، کمک به معیشت کشاورزان با زیر کشت بردن اراضی کم بازده فقیر و شور، اشتغال‌زایی (جذب قابل‌ملاحظه‌ای از جمعیت جویای کار) و جلوگیری از مهاجرت است.

انجیر، انار و انگور از دیگر محصولات باغی شهرستان آرادان هستند که انار و انجیر عمده تولیدات باغی هستند و انگور نیز به میزان نسبتا زیادی تولید می شود. با توجه به ظرفیت شهرستان در زمینه کاشت این محصولات و مزایای حاصل از تولید آن‌ها، سرمایه گذاری در زمینه افزایش تولید این محصولات پیشنهاد می شود.

نیاز آبی بسیار کم و سازگاری با محیط و استقامت در برابر گرما و خشک‌سالی از ویژگی‌های بارز گیاه انجیر محسوب می‌شود. ازآنجاکه باغ‌های انجیر معمولاً در دامنه‌های شیب‌دار احداث می‌گردند، احداث چنین باغ‌هایی علاوه بر ایجاد اشتغال، پوشش گیاهی مناسب برای منطقه و بیابان‌زدایی می‌تواند به حفظ کنترل سیلاب، جلوگیری از فرسایش خاک و استفاده بهینه از آب باران کمک کند. همچنین انجیر به عنوان میوه ای با خواص بسیار زیاد علاوه بر تازه خوری، برای تولید میوه خشک نیز مورد استفاده قرار می گیرد و ارزش افزوده بالایی برای تولید کننده ایجاد می کند.

نهال انار حداقل سه سال نیاز به رشد دارد و از سال چهارم به بعد شروع به باردهی می کند. درخت انار بیش از 40 سال عمر مفید داشته و در مقابل کم آبی مقاوم است؛ اما میزان و نوع آب در کیفیت و کمیت میوه آن تاثیر مهمی دارد. مصرف انار در سال های اخیر افزایش یافته است. خواص این میوه و ابعاد مختلف محصولی آن از دلایل افزایش مصرف است. از انار در تولید داروهای تقویتی و صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. مصرف رب و آب انار نیز از گذشته رواج داشته و در سال های اخیر به اشکال متنوع و بهتری انجام می شود. کاشت انار فعالیتی درآمدزا است که با ارزیابی نیاز بازار، به روز رسانی فرآیند بسته بندی و جابجایی و ... می توان درآمد آن را افزایش داد.

انگور از مهم‌ترین محصولات باغی است که هم به لحاظ سطح زیر کشت و هم ارزش اقتصادی و تغذیه‌ای، موردتوجه کشاورزان و کارآفرینان است. زیبایی، تنوع رنگ، طعم و مزه، ارزش غذایی، خواص دارویی و وجود فرآورده‌‌های تبدیلی چون کشمش، شیره انگور، روغن هسته انگور، کنسانتره، آب انگور، سرکه، آبغوره، دارو‌های تقویتی و مواد آرایشی ‌بهداشتی، همچنین توصیه‌‌های دینی و مذهبی، انگور را به یک میوه استثنایی و بی‌نظیر تبدیل کرده است؛ بنابراین در بین مردم طرفداران زیادی دارد و بازار مصرف این محصول به صورت محصولات فراوری شده و تازه خوری فراهم است. پرورش انگور علاوه بر اشتغال‌زایی، یکی از محصولات ارزآور کشور است و می‌تواند در توسعه صادرات غیرنفتی در بخش کشاورزی، سهم بسزایی داشته باشد.

گردو از دیگر محصولات باغی شهرستان آرادان است که میزان تولید زیادی ندارد؛ اما با توجه به وجود نواحی کوهستانی در این شهرستان و صرفه اقتصادی بالای حاصل از تولید گردو، می توان نسبت به افزایش تولید آن اقدام کرد. گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 18 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا سال های سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جزء معدود میوه هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد. در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش های چوب بسیار پرکاربرد است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد.

در رابطه با وضعیت گلخانه ها در شهرستان باید گفت در حال حاضر تعداد زیادی گلخانه وجود دارد که به تولید محصولاتی همچون خیار، گوجه، فلفل دلمه، گیاهان دارویی و گل های زینتی می پردازند. البته عمده این محصولات مربوط به خیار است. پتانسیل لازم برای افزایش تعداد گلخانه ها در زمینه محصولات نام برده شده وجود دارد.

محصولاتی همچون گوجه، خیار و سبزی در فضای آزاد به میزان کم کاشته می شوند ولی توسعه تولید آن ها در فضای آزاد در اولویت های بعدی مزیت های شغلی این حوزه قرار می گیرد؛ زیرا در این شهرستان کیفیت این محصولات در گلخانه بیشتر از کیفیت آن ها در فضای آزاد است،[9] همچنین کاشت آن ها به صورت گلخانه ای بازدهی بیشتری دارد و آب کمتری مصرف می کند.

در شهرستان آرادان نهالستان نیز وجود دارد ولی نهال های تولیدی جوابگوی نیاز تمام شهرستان نیست و بهتر است در زمینه توسعه آن فعالیت شود.[10] باتوجه به نیاز منطقه، ورود به این کار از صرفه اقتصادی خوبی برخوردار خواهد بود.

خرما ازدیگر محصولاتی است که در سطح نه چندان وسیعی در شهرستان آرادان تولید می شود. ظرفیت لازم برای توسعه تولید این محصول وجود دارد و فعالیت در این زمینه مقرون به صرفه خواهد بود. خرما از جمله محصولات باغی است که با آب و هوای گرم و اقلیم جغرافیایی کویری سازگاری بیشتری دارد. خرما میوه ای است با ارزش غذائی بالا که به علت دارا بودن مواد قندی قابل توجه (حدود 70%) علاوه بر مصرف غذایی، در صنعت نیز موارد استفاده فراوان دارد. مصارف مختلف خرما در صنعت شامل موارد خوراکی مانند شیره، شهد، شکلات خرما و...است، از ضایعات آن در ترکیب خوراک دام و طیور، از برگ خرما در ساخت انواع ظروف بافتنی، حصیر و از تنه و چوب خرما در کارخانجات نئوپان سازی و کاغذ سازی و همین طور پوشش ساختمان‌ها و پل‌ها استفاده می کنند.

زردآلو، گیلاس، آلبالو، آلو و گوجه سبز از دیگر محصولات باغی هستند که در این شهرستان تولید می شوند. با توجه به اینکه کاشت این محصولات در شهرستان آرادان بازدهی خوبی دارد، می توان نسبت به توسعه تولید آن اقدام کرد. البته طبق بررسی های انجام شده، تولید گیلاس و آلبالو مزیت پایین تری دارد.

شهرستان آرادان در زمینه تولید مرکباتی همچون پرتقال و نارنج نیز مستعد است. این محصولات در شهرستان کاشته می شوند و سازگاری خوبی با شرایط شهرستان دارند، بنابراین فعالیت در این زمینه پیشنهاد می گردد.

خربزه از جمله محصولات جالیزی است که در شهرستان آرادان تولید می شود. این محصول در سال های گذشته از تولید بسیار زیادی برخوردار بوده و اخیرا به دلیل مشکلات کم آبی، تولید آن ها کاهش پیدا کرده است. با این وجود برای افزایش تولید آن مزیت وجود دارد ولی بهتر است به این نکته که خربزه آب زیادی مصرف می کند، توجه شود و در میزان تولید آن زیاده روی نشود.

قارچ از دیگر محصولاتی است که در شهرستان آرادان به صورت خانگی پرورش می یابد و می توان نسبت به توسعه پرورش آن اقدام کرد. قارچ های پرورشی در این شهرستان اکثرا از نوع دکمه ای هستند اما قارچ صدفی نیز پرورش می یابد و طبق بررسی های انجام شده، پرورش قارچ دکمه ای از مزیت بالاتری نسبت به قارچ صدفی برخوردار است. میزان مصرف قارچ در سال های اخیر رشد خوبی داشته و سرانه مصرف بالا رفته است. مشتری داشتن این محصول از یک سو و غنی از پروتئین و ویتامین بودن آن از سوی دیگر، باعث شده که جایگزین مناسبی برای گوشت باشد. در برخی از شهرها و روستاها به دلیل عدم آشنایی با فواید قارچ، میزان مصرف این محصول پایین است که می توان با تبلیغ و معرفی این محصول، میزان مصرف را بالاتر برد .همچنین پرورش قارچ از شغل هایی است که می توان با سرمایه اولیه کم و محیط کوچک شروع کرد. یک دوره کامل پرورش قارچ 60 روز طول می کشد که قابلیت کاهش به 35 روز را دارد.

 

· زراعت

بخش زراعت در روند رشد و توسعه اقتصادی نقش‎های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم‎ترین آن‎ها می‎توان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تامین نهاده‎هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش‏های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی، ارزآوری برای کشور و تامین مالی سایر بخش‎های زیربنایی را نام برد. تولید محصولات زراعی در شهرستان آرادان رونق خوبی دارد و محصولات متنوعی در این زمینه تولید می شود که می توان نسبت به گسترش سطح کشت آن ها اقدام کرد.

گندم و جو از جمله محصولات زراعی شهرستان آردان هستند که به میزان انبوهی تولید می شود. کشت این محصولات از بازدهی خوبی برخوردار است و فعالیت در زمینه افزایش تولید آن ها پیشنهاد می گردد. در میان محصولات کشاورزی، کشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر و کم آفت تر است.گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می گیرد. البته خود کشاورز هم می تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد. جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جو برای تهیه نان و پخت سوپ نیز استفاده می شود و در تهیه غذای کودک کاربرد دارد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است.

زعفران از دیگر محصولاتی است که در چند سال اخیر کشت شده است. شهرستان آرادان از نظر آب و هوایی برای کشت محصول ارزشمند زعفران مناسب است و گسترش کشت این محصول یکی از ظرفیت‌های بخش کشاورزی در این شهرستان است که پیشنهاد می گردد. مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد است و به آب کمی نیاز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند. ایران اولین کشور تولیدکننده زعفران است که قریب به 90 درصد از زعفران جهان را تأمین می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و نه تنها می تواند نیاز منطقه زیرکشت را تامین کند بلکه درسراسر ایران نیز مشتری دارد.

گیاهان دارویی از دیگر محصولات زراعی هستند که ظرفیت کشت آن ها در شهرستان آرادان وجود دارد اما تا به حال فعالیت زیادی در زمینه کشت آن صورت نگرفته است. با توجه به مزایای حاصل از تولید گیاهان دارویی، می توان نسبت به توسعه سطح زیرکشت آن ها اقدام کرد. زیره سبز، باریجه و کرچک از جمله گیاهان دارویی شهرستان هستند.

زیره سبز با کمترین نیاز آبی یکی از مهمترین انواع گیاه دارویی محسوب می‌شود که به سبب اهمیت، خواص دارویی و درمانی و نقش آن در ارزآوری، به عنوان طلای سبز شناخته شده است. با کشت این گیاه در مناطقی که با محدودیت آب مواجه هستند، می‌توان به منظور افزایش بهره وری آب و توسعه پایدار بخش کشاورزی گام مؤثری برداشت. زیره گیاهی است که در برابر آفات مقاوم بوده و نیاز اندک به آب، دوره رشد کوتاه، خواص دارویی و درمانی و ایجاد تعادل زمانی فعالیت کشاورزان و ماشین‌آلات کشاورزی از مهمترین عوامل رغبت کشاورزان به کشت این محصول است. گیاه کرچک در مناطق گرمسیری، درختچه مانند بوده ولی در مناطق معتدل، گیاهی کوچک و یک ساله است. دانه گیاه اصلی ترین قسمت واجد خاصیت دارویی می باشد. لازم به ذکر است که خواص درمانی دانه به واسطه وجود روغن در آن است.

پنبه از جمله محصولات زراعی است که در این شهرستان تولید می شود. این منطقه سال‌ها سابقه کشت و تولید پنبه را در گذشته داشته است[11] و در حال حاضر نیز می توان نسبت به توسعه کشت آن اقدام کرد. البته پنبه آب زیادی مصرف می کند و با توجه به شرایط کم ابی شهرستان، بهتر است در زمینه توسعه کشت آن زیاده روی نشود و این کار با نظارت دقیق مسئولین صورت بگیرد.

سیر از دیگر محصولاتی است که در شهرستان آرادان کشت می گردد و می توان در زمینه توسعه تولید آن اقدام کرد. سیر گیاهی است که نیاز کمی به آبیاری دارد و در طول زمستان آب مورد نیاز آن از نزولات جوی تأمین می شود. همچنین این گیاه نسبت به سایر محصولات، آفت و بیماری کمتری دارد و از محصولاتی است که راحت‌تر و زمان طولانی تری انبار می‌شود.

علوفه های دامی همچون یونجه نیز به میزان زیادی در شهرستان کشت می شود. با توجه به اهمیت یونجه در تامین خوراک دام ها و بازدهی خوب آن در شهرستان آرادان، توسعه تولید این محصول پیشنهاد می گردد. در میان گیاهان علوفه ای، یونجه به خاطر ارزش غذایی بالا و عملکرد خوب آن از اهمیت خاصی برخوردار است همچنین به علت وجود باکتریهای ریزوبیوم در ریشه های خود قادر به تثبیت ازت هوا بوده و به این طریق باعث باروری خاک می شود از طرفی دیگر گیاهی چندساله است و تا چند سال می توان برداشت انجام داد؛ بنابراین توسعه این کشت توجیه اقتصادی داشته و امکان تامین بخشی از علوفه مورد نیاز دام، فراهم می‌شود که علاوه بر ایجاد اشتغال مولد و حصول درآمد مناسب برای زارعین، در استفاده بهینه از ظرفیت های پرورش دام نیز موثر خواهد بود و نیاز شهرستان برای وارد کردن نهاده های مورد نیاز دام از سایر مناطق را برطرف خواهد کرد.

ذرت از دیگر محصولاتی است که در شهرستان آرادان کشت می شود و قابلیت توسعه کشت آن وجود دارد. ذرت در دو نوع علوفه‌ای و دانه‌ای (به میزان کمتر) در شهرستان تولید می‌شود. این گیاه با هر آب و هوایی سازگاری دارد، در برابر خشکی مقاوم است و میزان ثمردهی آن در هکتار بالا می‌باشد. دولت برای تشویق به کشت این گیاه، اقدام به خرید تضمینی ذرت از کشاورزان می کند. روغن ذرت، کنسرو بلال و دانه ذرت به مصارف انسانی می رسد و همچنین دانه ذرت در مرغداری ها و علوفه تر، خشک، سیلو شده و کنجاله دانه در دامداری ها استفاده می شود.  کاکل ذرت نیز در داروسازی به کار می رود. از ساقه و برگ ذرت در صنایع کاغذ، مقوا سازی و تولید کاغذ دیواری استفاده می کنند. نشاسته ذرت در صنایع رنگرزی، دارو سازی و پلاستیک سازی کاربرد دارد.

حبوباتی همچون لوبیا، ماش، نخود و عدس به میزان کمی در شهرستان آرادان کشت می شوند. با توجه به سازگاری این محصولات با شرایط شهرستان و مزایای حاصل از تولید آن ها، می توان نسبت به توسعه سطح کشت آن ها اقدام کرد.

عدس از جمله حبوباتی است که کاشت و برداشت آن نسبت به سایر حبوبات ساده تر بوده و در هر آب و هوایی با دو روش دیمی و آبی قابل کشت است. این گیاه با هوای سرد هم سازگاری دارد و در فصل پاییز میزان ثمردهی آن بیشتر از بهار است. عدس به حاصلخیزی خاک کمک کرده و همچنین به عنوان کود سبز برای تقویت خاک استفاده می شود.

لوبیا را نیز می توان از جمله حبوبات محبوب نام برد که گزینه مناسبی برای کشت در باغچه های کوچک و یا گلدان های اپارتمانی محسوب می شود. زمین برای کشت لوبیا باید به اندازه کافی عمق داشته باشد و خاک نیز دارای سطحی نرم و حاصلخیز باشد. تهیه زمین لوبیا با هدف از بین بردن علف های هرز، زیر خاک بردن بقایای گیاهی، نرم کردن و افزایش عمق خاک زراعی، زیر خاک بردن مواد تقویت کننده و حفظ رطوبت موجود در خاک است.

ماش نیز گیاهیست از خانواده لگومینوز که یک تثبیت کننده قدرتمند ازت هوا در خاک می‌باشد. این گیاه با کمک یک باکتری تثبیت کننده ازت هوا که معمولا درمحدوده ریشه فعالیت می کند، با ایجاد گره هایی در ریشه، ازت را تثبیت می کند. مقداری از این ازت مورد استفاده گیاه قرارگرفته و مابقی در خاک ذخیره و محصولات بعدی استفاده می کنند. این گیاه علاوه برخواص حاصلخیزکنندگی، دارای ارزش غذایی زیادی می باشد و در تغذیه انسان بکار می رود. همچنین کاه وکلش ماش درتغذیه دام ها مورد استفاده قرار می گیرد. ازمهمترین خصوصیات ماش، نیاز آبی بسیار پائین است بطوریکه با سه بار آبیاری، محصول اقتصادی تولید می‌شود و از این جهت مناسب ترین گیاه برای کشت در مناطق خشک وکم آب است.

نخود گیاهی است که به آب و هوای سرد نیاز دارد و دارای دو تیپ زمستانه و تابستانه است. نخود به علت دارا بودن اسید های آمینه مختلف، ویتامین ها و مواد معدنی، غذای بسیار خوبی محسوب می‌شود. نخود خواص بیشماری دارد که روشن شدن پوست صورت، درمان عفونت های قارچی و تقویت رشد مو از جمله این خواص هستند.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد. لذا صنایع تبدیلی می‌تواند زمان استفاده را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات می‌گردد. شهرستان آرادان ظرفیت های مناسبی در زمینه ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی دارد و در صورت استفاده از این ظرفیت ها، ارزش افزوده خوبی برای شهرستان ایجاد خواهد شد.

با توجه به تولید محصولات باغی در این شهرستان، سردخانه ای جهت نگهداری آن ها وجود ندارد و وجود چنین واحدی از جمله نیازهای شهرستان آرادان است. بنابراین سرمایه گذاری در زمینه احداث سردخانه از جمله پیشنهادات شغلی این حوزه است. از مهمترین مزایای استفاده از سردخانه میوه و سبزی می توان به جلوگیری از فساد محصول اشاره کرد. روند انواع فسادها از قبیل فساد فیزیکی، فساد شیمیایی یا تغییر رنگ محصول، فساد ناشی از وجود میکروارگانیسم ها و غیره با نگهداری در سردخانه ها به شدت کند شده و حفظ کیفیت محصول در زمان طولانی تر حاصل می گردد. از دیگر مزایای با اهمیت احداث سردخانه میوه، کنترل قیمت بازار است. ذخیره کردن میوه در سردخانه موجب می شود در ماه هایی که مصرف میوه بسیار است و فصل برداشت آن محصول خاص نیست، بازار با کمبود مواجه نشده و حباب قیمت ایجاد نگردد. در واقع با ساخت سردخانه میوه تعادلی در عرضه و تقاضا ایجاد می گردد و موجب خواهد شد از افزایش بی رویه قیمت که به ضرر مصرف کننده است و از کاهش بیش از حد آن که به ضرر باغداران است جلوگیری به عمل آید؛ بنابراین نقش سردخانه های میوه جات به عنوان حد واسط بازار و باغداران در این بین بسیار پر رنگ و حیاتی است.

سورتینگ و بسته بندی محصولات کشاورزی از دیگر فعالیت هایی است که در شهرستان آرادان قابلیت انجام دارد. در حال حاضر چنین فعالیتی انجام نمی شود[12]، بنابراین سرمایه گذاری در این زمینه پیشنهاد می‌شود.[13] سورتینگ و بسته بندی از فرآیند هایی است که بر میزان صادارت تاثیر دارد. هدف از سورتینگ، دسته بندی و درجه بندی انواع محصول بر اساس سایز و کیفیت است. به طوری که بتوان محصول نهایی را به صورت یک دست و یک اندازه در بسته بندی های مختلف در بازار ارائه نمود و مشتری نهایی در طول زمان از یکنواختی خرید خود با برند مورد نظر مطمئن باشد. بسته بندی نهایی میوه و سبزی پس از عملیات سورتینگ به منظور جابجایی آسان و همچنین حفاظت از محصول نهایی سورتینگ شده صورت می گیرد. از ویژگی های بسته بندی مناسب میوه می‌توان به عدم استفاده از مواد مضر و شیمیایی در ساختار بسته بندی، سهولت فریز کردن و نگهداری در سردخانه، قابلیت حمل و نقل مناسب، پاسخگویی به نیازهای نهایی بازار به طوری که در وزن ها و بسته های مختلف که همه سلیقه ها را در بر بگیرد، اشاره کرد.

با توجه به رونق دامداری و پرورش طیور در شهرستان و نیاز به خوراک دام وطیور، احداث واحدی در این زمینه صرفه اقتصادی خواهد داشت.[14] ضمن اینکه برخی از مواد اولیه مورد نیاز مانند یونجه، ذرت و جو در داخل شهرستان تولید می‌شود. لازم به ذکر است که در حال حاضر تولید خوراک دام و طیور در شهرستان انجام نمی شود.[15] با اجرای پروژه های صنعتی که از ضایعات کشاورزی و… خوراک دام تولید شود، هم غذای مورد نیاز دام‌ها تأمین می شود و شهرستان را به خودکفایی سوق می دهد و هم استفاده از مواد اولیه ارزانتر در تولید این محصول سبب خواهد شد تا قیمت تمام شده آن پایین تر و در نتیجه قیمت فروش آن نیز پایین باشد. تولید خوراک دام می تواند زمینه اشتغال خوبی را به طور مستقیم و غیر مستقیم برای افراد ایجاد کند.

با توجه به اینکه میزان مناسبی پوست دام در شهرستان تولید می شود، احداث واحدی جهت فرآوری آن ها صرفه اقتصادی خواهد داشت. به گفته کارشناسان فردی قصد احداث واحد فراوری پشم گوسفند به منظور تولید نخ را دارد[16]، با این وجود می‌توان در زمینه راه اندازی واحدی جهت تولید چرم سرمایه گذاری کرد.

در شهرستان آرادان مقدار مناسبی پنبه تولید می شود و برای فراوری آن، واحد پنبه پاک کنی وجود ندارد. سرمایه گذاری در زمینه ایجاد واحد پنبه پاک کنی از جمله پیشنهادات شغلی در این شهرستان است که صرفه اقتصادی خواهد داشت.[17]

بسته بندی عسل از دیگر فعالیت هایی است که می‌توان در شهرستان انجام داد. در حال حاضر کارگاهی برای انجام این کار وجود ندارد و می توان در زمینه ایجاد واحد صنعتی کوچکی سرمایه گذاری کرد. البته ممکن است برای سود بیشتر، به واردات عسل از خارج از شهرستان نیز نیاز باشد.  ویژگی مهم عسل آن است که این ماده طبیعی به دلیل نداشتن آب، به شرط دوری از رطوبت، در مدت طولانی فاسد نمی‌شود. این ماده فقط در صورتی ارزش غذایی خود را از دست می‌دهد که بیش از ۶۰ درجه، حرارت ببیند. البته برای حفظ قدرت ضد میکروبی عسل باید آن را در مکانی تاریک و یا در ظرف شیشه ای مات یا تیره خارج از یخچال نگه داشت. نگهداری عسل در ظروف فلزی برای مدت طولانی مناسب نیست. بدین منظور امروزه بسته بندی عسل به شکل های جذاب، خلاقانه و مناسب جهت نگهداری رو به افزایش است. بسته‌بندی های شکیل، باعث جذب بیشتر مشتری و همچنن تسهیل در حمل و نقل عسل می‌شود؛ لذا کار کردن در حوزه بسته بندی عسل تولیدی شهرستان علاوه بر سودآوری باعث ایجاد اشتغال پایدار می‌شود.

با توجه به تولید پسته در شهرستان و نبود واحد پسته پاک کنی، می توان در زمینه احداث واحد صنعتی کوچکی در این خصوص اقدام کرد.

تولید و بسته بندی کمپوست (افزودن کود شیمیایی به کود حیوانی) هم از کسب و کار های خوبی است که قابلیت سرمایه گذاری را دارد؛ زیرا در این شهرستان کشاورزی و دامداری به حد مطلوبی انجام می‌شود؛ لذا مشکلی در خصوص تولید و بازار مصرف این مورد وجود ندارد. كود حيواني علاوه بر تأمين قسمتي از نياز غذایي محصول، ساختمان فيزيكي خاك را بهبود بخشيده تا ريشه محصول بهتر بتواند تنفس كند و فضاي بهتري را برای رشد و گسترش ريشه در اختيار داشته باشد؛ بنابراین طرفداران زیادی مخصوصا در بین باغداران دارد.

لازم به ذکر است در صورت دقت نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، تمام مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه انداری این مشاغل مهم است.

شهرستان آرادان در زمینه کشتار دام و طیور کشتارگاه ندارد. اما برای احداث چنین واحدهایی در حال حاضر، ظرفیت وجود ندارد.[18] همچنین در شهرستان آرادان واحدهایی جهت تولید غذای ماهی، بسته بندی حبوبات (کارگاه های کوچک) و ایستگاه جمع آوری شیر وجود دارد[19] و فعالیت در این زمینه در حال حاضر کافی به نظر می رسد.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار است و سود سرشاری دارد. در شهرستان آردان انواع مختلفی از طیور پرورش می‌یابند که می‌توان در زمینه توسعه پرورش آن ها فعالیت های بیشتری انجام داد و ضمن اشتغالزایی برای مردم شهرستان و درامدزایی، نقش مهمی را در تامین نیاز کشور به منابع غذایی ایفا کرد.

مرغ از جمله طیوری است که توجه خوبی به پرورش آن در شهرستان شده است و در این زمینه مرغداری های صنعتی وجود دارند که به پرورش مرغ گوشتی و تخم گذار می پردازند. باتوجه به ظرفیت شهرستان در زمینه پرورش مرغ گوشتی و تخم گذار، فعالیت در زمینه توسعه پرورش هر دو پرنده، مزیت دارد و پیشنهاد می شود. گوشت مرغ به سبب مزیت‌های فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند مطرح و نیاز عمومی منطقه و کشور را در این زمینه مرتفع نماید. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم وبهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است.

پرورش مرغ تخمگذار علاوه براینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم درمورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است.

پرورش مرغ مادر به منظور تولید جوجه از دیگر فعالیت هایی است که در شهرستان آرادان انجام می شود ولی با این حال نیاز شهرستان تامین نشده و واردات جوجه نیز صورت می گیرد. بنابراین می توان در زمینه توسعه پرورش مرغ مادر، سرمایه‌گذاری کرد.

شترمرغ از دیگر طیوری است که در سطح نه چندان گسترده ای در این شهرستان پرورش می یابد و می توان نسبت به توسعه پرورش آن اقدام کرد. ضمن اینکه پرورش این پرنده مزایای قابل توجهی دارد، وجود واحد فرآوری شترمرغ در منطقه ایوانکی(که به صورت وسیعی شترمرغ پرورش می دهند)[20] در بالابردن صرفه اقتصادی پرورش این پرنده می تواند نقش داشته باشد. زیرا می توان شترمرغ های تولید شده را برای فرآوری به این منطقه ارسال کرد. همچنین نزدیک بودن به پایتخت، دغدغه بازارفروش را برای این پرنده و سایر پرنده ها تا حدود زیادی رفع می کند. شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش3 برابر چرم گاو است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.

بوقلمون نیز از دیگر طیوری است که در این شهرستان پرورش می یابد. بوقلمون با شرایط آب و هوایی شهرستان سازگاری دارد و توسعه پرورش آن نیز قابلیت داشته و پیشنهاد می شود. گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای است و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد؛ بنابراین مي تواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

شهرستان آرادان ظرفیت خوبی برای پرورش طیوری همچون بلدرچین و کبک دارد. این طیور در حال حاضر نیز پرورش داده می شوند و می توان در زمینه گسترش پرورش آن ها نیز سرمایه گذاری کرد. بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک، در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است. کبک پرنده‌ای است وحشی، که در کوهستان‌ها زندگی می‌کند و از قدرت پرواز کمی برخوردار است. محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب و قیمت بیشتر، مشتریان خاص خود را دارد. از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه را دارد.

 

· شیلات

در شهرستان آرادان، فعالیت‌هایی در زمینه پرورش ماهی انجام شده‌است. ماهیان پرورشی در شهرستان، از نوع سردآبی مانند قزل‌آلا و گرمابی مانند کپور است (میزان پرورش ماهی کپور بیشتر است). در حال حاضر به صورت گسترده به پرورش ماهی پرداخته نشده است اما با درنظرگرفتن ظرفیت های شهرستان می توان در زمینه توسعه آن اقدام کرد.

ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروب‌ها نقش مهمی به عهده دارد. همچنین، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

ماهیان گرمابی در محدوده دمایی 27-20 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. بزرگ‌ترین خانواده ماهيان آب شيرين، کپورماهیان هستند، که دارای 200 جنس می‌باشند. این ماهی در مقایسه با سایر گونه‌های پرورشی در آب‌های گرم و معتدل، ارزشمندترین ماهی ازلحاظ اقتصادی است و نیز ارزش‌های تغذیه‌ای فراوانی دارد. ازاین‌رو آموزش توسعه پرورش این ماهی می‌تواند در راستای تأمین غذای جمعیت کشور و نیز افزایش سطح معیشتی مردم مؤثر باشد.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی از مهم ترین عوامل توسعه اقتصادی کشور است. اما در کشور ما آن گونه که باید به آن توجه نشده است و لازم است از پتانسیل های هر شهرستان در این حوزه برای پیشرفت اقتصادی استفاده شود. در شهرستان آرادان فعالیت هایی در زمینه ایجاد واحدهای صنعتی انجام شده است اما ظرفیت های شهرستان نشان دهنده این است که می توان در حیطه های دیگری از مشاغل صنعتی در این شهرستان سرمایه گذاری کرد.

تولید ادوات کشاورزی و تجهیزات گلخانه ای از جمله فعالیت هایی است که انجام آن ها در شهرستان آرادان پاسخگو خواهد بود.[21]

همچنین با توجه به تولید محصولات کشاورزی در شهرستان و واردات سبد جهت بسته بندی محصولات از دماوند[22]، احداث واحدی در خصوص سبدسازی، صرفه اقتصادی داشته و پیشنهاد می گردد.[23]

تولید قطعات خودرو، لوازم خانگی و مواد شوینده و بهداشتی از دیگر پیشنهادات شغلی هستند که قابلیت انجام در این شهرستان را دارند.[24] البته باید توجه داشت که راه اندازی چنین واحدهایی به سرمایه بسیار زیادی نیاز دارد.

صنایع فعال این شهرستان عبارتند از: واحدهای تولید شن و ماسه، کارتن، قطعات سنتور، ام دی اف، مبل، اسید، کاغذ، ایزوگام، گچ، آسفالت، قیر، سولفات و سدیم، باریوم، لوازم خانگی و کارخانه صباباتری.[25]

 

· صنایع دستی

شهرستان آرادان تولیداتی در زمینه صنایع دستی دارد که می توان در زمینه افزایش این تولیدات گام برداشت و ضمن درامدزایی، اشتغالزایی مناسبی نیز برای جوانان شهرستان داشت. البته بازاریابی در زمینه تولیدات صنایع دستی از جمله موارد مهمی است که باید به آن توجه شود و می توان گفت بازاریابی صحیح از شروط موفقیت در این حوزه است.

قالی بافی از جمله فعالیت هایی است که توسط مردم شهرستان آرادان انجام می شود. این فعالیت در قالب بافت فرش و تابلوفرش بروز پیدا کرده است. توسعه قالیبافی از جمله پیشنهادات شغلی در این حوزه است که در صورت تامین بازارفروش، سوددهی خوبی به همراه دارد. قالیبافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. همچنین با تولید فرش با کیفیت می توان به صادرات در این زمینه فکر کرد. این کسب و کار  را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.

گلیم بافی، جاجیم بافی و نمدمالی از دیگر هنرهای مردم شهرستان آرادان است که قابلیت توسعه دارد.

 

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان آرادان نیز ظرفیت های مناسبی برای سرمایه گذاری در زمینه گردشگری وجود دارد. چشمه های لزوره، آب انبار ده نمک، کاروانسرای ده نمک، تکیه آرادان، قلعه یاتری علیا، قلعه پاده، روستای نمونه گردشگری پاده، امامزاده سلطان شاه نظر و منطقه رامه از جمله جاذبه های گردشگری شهرستان آرادان هستند. احداث اقامتگاه بومگردی و رستوران بومی از جمله اقداماتی است که می توان در رابطه با توسعه صنعت گردشگری در این شهرستان انجام داد.

اقامتگاه بوم گردی فرصت مناسبی است تا مسافران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به اینکه علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق بیشتر شده‌است، گسترش این اماکن توجیه اقتصادی دارد.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آن‌ها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده می‌شود. رستوران‌ بومی جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی محسوب می‌شود و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذا های محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

احداث شهربازی از دیگر پیشنهادات شغلی در حوزه خدمات این شهرستان است که پاسخگو خواهد بود.[26]

در شهرستان آرادان داروخانه‌ای جهت فروش داروی دام وجود دارد، اما برای تامین نیاز شهرستان کافی نیست، بنابراین سرمایه گذاری در زمینه راه اندازی داروخانه ای برای فروش داروی دام از جمله فعالیت هایی است که مقرون به صرفه خواهد بود.[27]

خیاطی از جمله فعالیت هایی است که کلاس های مربوط به آموزش آن در شهرستان برگزار شده و قابلیت انجام آن در شهرستان وجود دارد.

کشاورزی

صنایع

خدمات

ردیف

زراعت

باغداری

دامداری

طیور

شیلات

صنایع تبدیلی و تکمیلی

صنایع دستی

صنایع غذایی

صنعت

خدمات

1

کشت گندم (1)

احداث باغ پسته (1)

پرورش گوسفند شال (1)

پرورش مرغ گوشتی (1)

پرورش ماهی کپور (1)

احداث سردخانه (1)

قالی بافی (1)

تولید لبنیات (1)

تولید ادوات کشاورزی (1)

احداث اقامتگاه بومگردی (1)

2

کشت جو (1)

احداث باغ زیتون (1)

پرورش گوسفند قزل افشار (1)

پرورش مرغ تخم گذار (1)

پرورش ماهی قزل آلا (1)

سورتینگ و بسته بندی محصولات کشاورزی (1)

گلیم بافی (2)

فرآوری انار (1)

تولید تجهیزات گلخانه ای (1)

احداث رستوران بومی (1)

3

کشت پنبه (1)

احداث نهالستان (1)

پرورش گوسفند بومی (1)

پرورش مرغ مادر (1)

تولید خوراک دام و طیور (2)

جاجیم بافی (3)

فرآوری انجیر (1)

سبدسازی (1)

احداث شهربازی (1)

4

کشت گیاهان دارویی (1)

احداث باغ انجیر (2)

پرورش گاو هلشتاین (1)

پرورش بوقلمون (2)

فرآوری پوست دام (2)

نمدمالی (3)

فرآوری زیتون (1)

تولید قطعات خودرو (2)

احداث داروخانه برای دام (2)

5

کشت سیر (1)

احداث باغ انار (2)

پرورش گاو سمینتال (1)

پرورش شترمرغ (2)

احداث واحد پنبه پاک‌کنی (2)

تولید کیک، کلوچه و بیسکوییت (1)

تولید لوازم خانگی (2)

6

کشت زعفران (1)

احداث باغ انگور (2)

پرورش گوسفند رومانف (2)

پرورش کبک (3)

بسته بندی عسل (2)

تولید سوسیس و کالباس (2)

تولید مواد شوینده و بهداشتی (2)

7

کشت یونجه (2)

احداث باغ گردو (2)

پرورش بز سانن (2)

پرورش بلدرچین (3)

احداث واحد پسته پاک کنی (2)

تولید نان صنعتی (2)

8

کشت ذرت (2)

احداث گلخانه تولید گوجه، خیار و فلفل دلمه ای (2)

پرورش بز آلپاین (2)

تولید و بسته‌بندی کمپوست (3)

شیرینی پزی (2)

9

کشت لوبیا (2)

احداث گلخانه تولید گیاهان دارویی (2)

پرورش بز پاکستانی (2)

تولید زرده و سفیده تخم مرغ (3)

10

کشت عدس (2)

احداث گلخانه پرورش گیاهان زینتی (2)

زنبورداری (2)

11

کشت نخود (2)

احداث باغ خرما (2)

پرورش بز بومی (3)

12

کشت ماش (2)

احداث باغ زردالو (3)

پرورش گاو بومی (3)

13

احداث باغ آلو (3)

پرورش شتر (3)

14

احداث باغ گوجه سبز (3)

15

احداث باغ گیلاس (4)

16

احداث باغ آلبالو (4)

17

احداث باغ پرتقال (4)

18

احداث باغ نارنج (4)

19

کاشت خربزه (4)

20

پرورش قارچ (4)

21

کاشت گوجه (5)

22

کاشت خیار (5)

23

کاشت سبزی (5)

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی  53تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

 

مشاغل	مزیت
پرورش گوسفند شال	1
پرورش گوسفند قزل افشار	2
پرورش گوسفند بومی	3
تولید لبنیات	4
فرآوری انار	5
فرآوری انجیر	6
فرآوری زیتون	7
پرورش گاو هلشتاین	8
پرورش گاو سمینتال	9
احداث باغ زیتون	10
احداث باغ پسته	11
احداث نهالستان	12
احداث باغ انجیر	13
احداث باغ انار	14
کشت زعفران	15
کشت گیاهان دارویی	16
احداث باغ خرما	17
احداث گلخانه تولید خیار، گوجه و فلفل دلمه ای	18
کشت گندم و جو	19
احداث سردخانه	20
زنبورداری	21
کشت پنبه	22
احداث گلخانه تولید گیاهان دارویی	23
احداث باغ انگور	24
احداث گلخانه پرورش گل های زینتی	25
کشت سیر	26
احداث باغ آلو	27
احداث باغ زردآلو	28
پرورش گوسفند رومانف	29
پرورش بز سانن	30
پرورش بز آلپاین	31
پرورش بز پاکستانی	32
تولید کیک، کلوچه و بیسکوییت	33
سورتینگ و بسته بندی محصولات کشاورزی	34
فرآوری پوست دام	35
پرورش مرغ گوشتی و تخم گذار	36
تولید جوجه	37
پرورش ماهی قزل آلا	38
احداث واحد پسته پاک کنی	39
پرورش شترمرغ	40
پرورش بوقلمون	41
کشت یونجه	42
احداث باغ گوجه سبز	43
کشت حبوبات	44
کشت ذرت	45
سبدسازی	46
تولید ادوات کشاورزی	47
تولید تجهیزات گلخانه ای	48
احداث واحد پنبه پاک کنی	49
قالی بافی	50
گلیم بافی	51
احداث شهربازی	52
پرورش ماهی کپور	53

این تحلیل با همکاری کمیته امداد امام خمینی(ره) تهیه شده است.