>

لرستان

استان لرستان ۲۸٫۲۹۴ کیلومتر مربع مساحت و بیش از یک میلیون و ۷۶۰ هزار نفر جمعیت دارد. این استان سیزدهمین استان کشور از نظر جمعیت می باشد و یکی از استان‌های پرجمعیت ایران به شمار می‌رود. لرستان سرزمینی کوهستانی است و غیر از چند دشت محدود، سراسر آن را کوه‌های زاگرس پوشانده است.

در فصل زمستان هنگامی که در شمال لرستان برف وکولاک ادامه دارد، قسمتهای جنوبی آن دارای هوای مطبوع و بارانی است. بطور کلی در استان لرستان سه ناحیه مشخص آب و هوایی دیده می‌شود.

  1. سرد کوهستانی

  2. معتدل مرکزی

  3. گرم جنوبی

در زیر به مهمترین عوامل محرومیت و بیکاری در استان که خود شاخص های ضعیف توسعۀ استانی و به دنبال آن مهاجرت گسترده از استان شده است، می پردازیم:

  1. علاقه و اشتیاق جوانان به کار دولتی

  2. سهم بالای اشتغال فصلی مردان در بخش کشاورزی و خدمات ساختمانی

  3. ضعیف بودن صنعت استان

  4. عدم مواجهه توسعه ی مناسب، سیاست گذاری و برنامه ریزی دولت

مزیت های منطقه

مزیت های استان لرستان با در نظرگرفتن شرایط و اوضاع اقلیمی و جغرافیایی در 3 بخش صنعت و معدن، کشاورزی و خدمات به شرح زیر می باشد:

  • صنعت و معدن:
  1. مزیت در وجود معدن آهک، گچ و سنگ های ساختمانی ، معدن سیلیس ، سرب، روی و پتانسیل توسعه صنایع وابسته به آن. امکان ایجاد واحد های بسته بندی،عرضه و ... محصولات ساختمانی در کشور.

  2. مزیت نسبی در تولید چرم، پشم و خامه قالی.

    تولید چرم و عرضه آن به واحد های داخلی وساخت مصنوعات چرمی بسیار سودآور بوده و می توان با محصولات مشابه صادراتی کشورهای همسایه مانند ترکیه به رقابت پرداخت.

  3. مزیت نسبی در ایجاد صنایع تبدیلی شیر، فرآورده های لبنی و بستنی، صنایع تبدیلی، بسته بندی محصولات کشاورزی و دامی، بسته بندی عسل.

    ایجاد واحد های کوچک که نیاز به سرمایه گذاری خرد دارند تا با تولیدات خود هم در سودآوری خود و هم عرضه به بازار داخلی فعالیت نمایند.

  4. مزیت نسبی در بسته بندی و عرضه گیاهان دارویی

    گیاهان دارویی امروزه طرفداران بسیاری پیدا نموده اند. می توان در داخل به قطبی در پرورش گیاهان دارویی تبدیل شود که هم مزیت اقتصادی و هم رشد علمی منطقه را در بر خواهد داشت (گیاهان دارویی زیر کشت در لرستان را از نوع بابونه، آرتیشو، نعنا، شوید، کاسنی، بادرنجبویه، بیدمشک، گشنیز، زیره، مرزه، رازیانه، کنجد، شاتره، شقایق، خاکشیر، گاوزبان، غاریایتی، شیرین بیان، ختمی، پنج انگشت، خار مریم، شنبلیله، علف هفت بند، مریم گلی و جعفری است).

  5. مزیت نسبی درتولید آب معدنی با وجود منابع آبی و چشمه سارهای فراوان.

    ایجاد واحدهای مرتبط با تولید آب معدنی استفاده از این نعمت خدادادی است که قابلیت عرضه در ایران و کشور همسایه (عراق) را خواهد داشت.

  • کشاورزی:

  1. مزیت نسبی در تولید محصولات باغی نظیر سیب، انگور آبی و انار.

    آب و هوای مناسب و خاک حاصلخیز در کنار آب کافی، امکان ایجاد باغات را در این استان فراهم نموده است.

  2. مزیت نسبی در تولید حبوبات، چغندرقند، سیب زمینی و ذرت علوفه ای.

    تولید چغندر (به عنوان یک کالای مهم برای کشور)، حبوبات، ذرت و ... بسیار مهم می باشند. لذا در کنار سودآوری پیشنهاد پا به عرصه گذاشتن در این فعالیت ها به جهت خودکفایی کشور داده می شود.

  3. مزیت نسبی در دامداری، دامپروری و پتانسیل ایجاد واحد های دامپروری صنعتی و نیمه صنعتی.

    امکان کشت علوفه، وجود آب، مراتع طبیعی و ... می تواند همراه با پرورش دام های مناسب این استان نتیجه ی فوق العاده ای داشته باشد.

  4. مزیت نسبی در پرورش زنبور عسل در دامنه زاگرس

    عسل طبیعی دارای طرفدار و بازار گیرای داخلی است که می توان حتی به عنوان شغلی جانبی در کنار کشاورزی انجام گیرد.

  5. مزیت نسبی در پرورش ماهیان سردابی، گرمابی و آبزی پروری.

    پرورش آبزیان در کنار فعالیت های اصلی مانند کشاورزی سودآوری بسیار بالایی خواهد داشت. نیاز به سرمایه نسبت متوسطی دارد ولی امکان پذیر می باشد و پیشنهاد بسیار ویژه ای می باشد.

  6. مزیت احداث گلخانه و کاشت و برداشت محصول

    ​امروزه کشاورزی در مناطق گوناگون آب و هوایی به صورت صنعتی و علمی در حال گسترش است تا بتوان گونه های بهتر را در شرایطی مطلوب تر پرورش داد. فضای گلخانه فضایی است مناسب برای تولید طیف وسیعی از محصولات کشاورزی در محیطی قابل کنترل و برنامه ریزی.

  • خدمات:
  1. مزیت نسبی در فعالیت های مرتبط با گردشگری با وجود آثار باستانی، وجود فرهنگ و تمدن دیرینه ، تنوع آب و هوایی ، داشتن جاذبه های طبیعت گردی.

    ارائه خدمات به گردشگران با توجه به تنوع جاذبه های بسیار این استان موجب سودآوری است مانند ارائه خدمات رفاهی، اقامتی، رستوران و....

اولویت سرمایه گذاری صنعتی در بخش صنایع کوچک تبدیلی در استان 

در زیر کسب و کارهایی که شما می توانید با سرمایه گذاری در این استان با توجه به موارد بالا، شروع کنید را خدمتتان ارائه می دهیم:

  1. قطعه بندی، انجماد و بسته بندی گوشت قرمز و مرغ و آبزیان

  2. تولید خوراک آبزیان به روش اکسترودر

  3. انواع فرآورده های لبنی نوین یا بسته بندی های جدید با نگاه صادرات

  4. تهیه پلیت یونجه

  5. بسته بندی عسل

  6. انبار سرد نگهداری محصولات کشاورزی

  7. تولید مربا و مارمالاد بویژه از انجیر و هویج

  8. بسته بندی گیاهان دارویی، تهیه اسانس های گیاهی و عرقیات گیاهی

  9. احداث سردخانه کنترل اتمسفریک C.A و زیر صفر

  10. احداث سیلوی نگهداری غلات

  11. درجه بندی و بسته بندی انواع میوه جات، سبزیجات، صیفی جات و محصولات گلخانه ای

  12. فرآوری و بسته بندی انواع آجیل

  13. در خصوص کود زیستی (بیولوژیک) استعلام و هماهنگی با دفتر امور صنایع کشاورزی ضروری می باشد.

  14. در خصوص کود های آلی (بجز ورمی کمپوست) بر اساس نیاز استان و با در نظر گرفتن واحدهای در دست احداث و میزان مواد اولیه در استان جزء اولویت ها است.

  15. طرح های صنایع تبدیلی در مناطق ویژه اقتصادی با تاکید بر صادرات

  16. طرح های صنایع تبدیلی در شهرستان هایی که بیش از 60% پیشرفت فیزیکی دارند.

  17. توسعه و تکمیل زنجیره های تولید صنعت طیور با هماهنگی کارگروه زنجیره مذکور

چکیده اطلاعات بخش های اقتصادی استان لرستان:

در بخش کشاورزی، استان لرستان به لحاظ داشتن تنوع اقلیمی، شرایط ویژه آب و هوایی، منابع آبی فراوان، خاک حاصلخیز و پوشش گیاهی و جنگلی متنوع و با داشتن پتانسیل و قابلیت های بی نظیر به عنوان یک ظرفیت و قطب اقتصادی مهم از جایگاه ممتازی در بخش کشاورزی کشور برخوردار می باشد. اقلیم و آب وهوای استان به گونه ای است که امکان زراعت، دامداری و پرورش دام تقریبا در تمام سطح استان وجود دارد. به همین دلیل در تمام شهرستان های استان، زراعت (کشت گندم، جو، حبوبات و ...)، باغداری و دامداری (سبک وسنگین) دیده می شود.

در بخش صنعت، رشدی بسیار آهسته در اشتغال بخش صنعت وجود داشته است و طبق آخرین آمار 32/6 درصد از شاغلین استان دربخش صنعت مشغول می باشند. اساسا صنعت استان مربوط به سنگ می باشد. معادن یکی از مهم ترین منابع طبیعی استان لرستان است. از منظر اقتصاد کلان بخش معدن در استان دارای مزیت رقابتی است و به لحاظ توزیع فضایی، بیشترین تعداد واحدهای معدنی استان به ترتیب در شهرستان های دورود، الیگودرز و ازنا قرار دارند.

استان لرستان دارای معادن متنوع فلزی و غیرفلزی است که حوزه های نفت و گاز، قیرطبیعی، نمک، گچ، سرب، روی، سیلیستین، تالک، فلدسپات، سنگ های چینی و مرمریت نمونه هایی از آن است. در حال حاضر حمل ونقل لرستان به عنوان یکی از مهم ترین خدمات استان دارای رونق مناسب و اشتغال قابل توجهی می باشد. انتقال کالاهای کشاورزی و سایر تولیدات استان به سایر استان ها (سیمان، گندم، جو، حبوبات و ...) و نیز حمل ونقل صنایع معدنی استان (با تکیه بر انتقال سنگ به اصفهان) موجب رونق مناسب و اشتغال قابل توجه حمل ونقل وخدمات وابسته شده است. به صورتی که در شهرهای دورود، رومشکان و خرم آباد اشتغال بخش زیادی از اهالی از طریق همین خدمات تامین می شود. 

در بخش گردشگری، استان لرستان با دارا بودن 2400 اثر تاریخی و طبیعی ثبت شده، دارای رتبه اول کشوری از حیث تعداد اثرمی باشد. درسال 1392 لرستان به عنوان پایتخت ژئو توریسم ایران شناخته شد و کسب عنوان پایتخت طبیعت ایران توسط شهرستان دورود، همگی بیانگر طبیعت بکر و مناسب جهت گردشگری در این استان می باشد. این استان به دلیل داشتن ویژگی های منحصر به فرد نظیر موقعیت خاص جغرافیایی، کریدور اصلی ورود زائران و گردشگران کشورهای عربی به ایران، تنوع آب و هوایی، قرار گرفتن در ناحیه کوهستانی( حدود 80 % پهنه استان)، عبور آبراهه ها در کوه ها و دامنه ها، تنوع گیاهی و جانوری، داشتن رودخانه های دائمی، آبشارهای متعدد، تالاب ها، تپه های باستانی، پل ها و قلعه های تاریخی، صنایع دستی متنوع و همچنین طوایف مختلف با آداب و رسوم گوناگون از شرایط وموقعیت بسیار مطلوب و مناسبی برای رشد و توسعه صنعت گردشگری و توریسم برخوردار است.

شناسایی و تحلیل سیستم های اقتصادی و اجتماعی استان لرستان:

1. منطقه اول: سیستم کسب و کاری شکل گرفته در کل استان بر مبنای طیف وسیعی از فعالیت های کشاورزی از جمله زراعت، باغبانی، شیلات و دامداری است. از آن جا که تمام شهرستان های استان، شرایط انجام فعالیت های کشاورزی را دارند، این منطقه تمام سطح استان را شامل می شود که در هر بخش بر حسب نوع اقلیم و مزیت های موجود، کشاورزی خاص همان اقلیم شکل گرفته است. مهم ترین فعالیت اقتصای استان کشاورزی است. عمده محصولات زراعی این منطقه گندم، جو و حبوبات (رتبه اول) است. عمده محصولات باغی، گردو درسلسله، انار در کوهدشت و انجیر سیاه در پلدختر می باشد.

2. منطقه دوم: در دومین منطقه شناسایی شده در استان، سیستم کسب وکاری با محوریت صنعت- معدن و خدمات شکل گرفته است. بیش از نیمی از صنایع استان به مواد معدنی آن وابسته اند و این در حالی است که بخش مهمی از این مواد به عنوان مکمل در صنایع دیگر استان نیز مورد مصرف دارد. دورود و بخش هایی از الیگودرز و ازنا که در مجاورت رشته کوه زاگرس قرار دارد از تراکم معادن سنگ برخوردار می باشند. علاوه بر بحث استخراج سنگ های تزیینی، صنایع وابسته به سنگ استان نیز جایگاه ویژه ای در اقتصاد استان دارد. سنگ بری ها، صنایع ساخت سنگ مصنوعی، پودر سنگ، مصنوعات سنگی و ... از جمله این صنایع هستند. در حال حاضر بیشتر مواد اولیه (سنگ خام) مورد نیاز واحدهای فرآوری سنگ استان از طریق معادن داخل استان تامین می شود و بعضی از واحدها نیز از سنگ های سایر استان ها (تراورتن) استفاده می نمایند. این استان بعد از استان اصفهان قطب دوم صنعت سنگ کشوراست. ویژگی ممتاز موقعیت معدنی استان، نزدیکی اکثر معادن نسبت به شهر و راه اصلی است.

معرفی رشته های اولویت دار جهت اشتغالزایی:

  1. صنایع تبدیلی و غذایی کشاورزی

  2. شیلات و آبزیان

  3. پوشاک و نساجی

  4. گیاهان دارویی