خرم آباد

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب‌وكارهاي موجود در هر شهرستان برمبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب‌وكار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افرادخبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند. يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح‌شده‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان خرم‌آباد ارائه‌شده‌است.

 

تعیین کسب‌وکارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوريكه در قسمت مقدمه اشاره‌شده مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌وكارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، است. در هر رسته كسب‌وكارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجوددارد، اشاره شده‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده‌است.

 

1. صنایع غذایی
2. صنایع تبدیلی و تکمیلی
3. دامداری
4. خدمات
5. زراعت و باغداری
6. صنعت
7. شیلات
8. طیور
9. صنایع دستی

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فراوری محصولات کشاورزی مهم ترین روش برای ایجاد اشتغال و عاملی مهم در توسعه پایدار امنیت غذایی کشور محسوب می‌شود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن می‌کند.

طبق بررسی های انجام شده، با توجه به گستردگی محصولات تولید شده در حوزه دامداری، زراعت و باغداری، متاسفانه صنایع غذایی در این شهرستان یا وجود ندارد و یا به صورت خیلی کم به آن پرداخته شده‌است؛ بنابراین کسب و کار های معرفی شده در این حوزه، پتانسیل خوبی برای سوددهی و اشتغالزایی خواهند داشت. علی‌رغم تولیدات انبوه انگور که کیفیت بسیار خوبی هم دارند، واحدی برای فراوری آن وجود ندارد؛ بنابراین ایجاد چنین واحدی توجیه اقتصادی دارد. از انگور فراورده های غذایی مختلفی مانند شیره، کشمش، مویز، سرکه، روغن هسته انگور، غوره و آبغوره به دست می‌آید که هر کدام ارزش غذایی و بازار مصرف خاص خود را دارند. روغن هسته انگور از جمله روغن‌های گیاهی برشمرده می‌شود که با بالابردن کلسترول خوب بدن و پایین آوردن کلسترول بد به پاکیزگی رگ‌های خونی و شست‌وشوی آنها کمک کرده و از بیماری‌های قلبی- عروقی و سکته قلبی و مغزی جلوگیری می کند. از این روغن برای خام خواری، سرخ کردن، در تهیه انواع سالادها، غذاها و همچنین تهیه شیرینی و گریل مورد استفاده قرار می‌گیرد. همین چند منظوره بودن یکی دیگر از مزیت‌های این روغن به شمار می‌آید. از طرفی در این روغن، اسیدهای چرب امگا ۳، ۶ و ۹ بالاتری نسبت به سایر روغن‌های گیاهی وجود دارد که مصرف متعادل آن می‌تواند به ارتقای سطح سلامت کمک کند. با توجه به واردات روغن، استفاده از ضایعات و هسته‌های میوه‌های فرآوری‌شده مانند انگور در تولید روغن، می‌تواند در کاهش وابستگی کشور موثر باشد و مورد حمایت دولت هم قرار بگیرد. روغن‌کشی از این دانه علاوه بر بحث خوراکی در بسیاری از موارد صنعتی مانند صنایع نساجی، تولید کاغذ، داروسازی، لاستیک سازی و ... هم پرکاربرد است. با توجه به این که تعداد رقبای موجود نیز در تولید این محصول کم است، سرمایه گذاری در این حوزه می تواند صرفه اقتصادی بسیاری داشته باشد.

با توجه به اینکه کاشت صیفی جات در این شهرستان به صورت گسترده انجام می‌شود، مزیت هایی مانند تولید رب، پودر گوجه، خیار شور و ترشی جات، برنامه های خوبی برای سرمایه گذاری و درآمدزایی هستند که در حال حاضر به صورت سنتی انجام می‌شوند. البته با توجه به اینکه تولید گوجه فرنگی بیشتر از سایر صیفی جات است، تولید رب و پودر گوجه در اولویت بالاتری قرار می‌گیرد.

صنعت تولید رب گوجه فرنگی دارای کاربردهای فروانی از قبیل چاشنی و بهبود دهنده رنگ و طعم انواع غذا، ماده اولیه سس‌ها و کنسروها است. پودر گوجه‌فرنگي محصولي است كه زمان زیادی از توليد آن در كشور نمي‌گذرد و در همین مدت هم توانسته جاي خود را در بازار باز كند. اين پودر به دليل داشتن وزن و حجم كمتر نسبت به ساير فراورده‌هاي گوجه‌فرنگي، باعث سهولت و صرفه‌جويي در حمل‌ونقل و بسته‌بندي شده و ماندگاري و عمر مفيد بيشتري دارد. از طرفي برخی آنتي ‌اكسيدان‌های موجود در گوجه‌فرنگي طی فرايند توليد رب از بين مي‌ رود اما اين مواد در پودر گوجه حفظ شده و از بين نمي‌روند. مزيت ديگر اين پودر نداشتن مواد نگهدارنده در تركيبات آن نسبت به رب است چرا كه رب، ماندگاري كمتري دارد و براي جلوگيري از اين حالت از مواد نگهدارنده بيشتري در ترکیب آن استفاده می‌ شود. پودر گوجه فرنگی در صنایع غذایی و دارویی دارای کاربردهای متنوعی است. از جمله کاربردهای گسترده این محصول می‌توان به کاربرد آن در مواد غذایی منجمد شده و نیمه آماده، سوپ‌های آماده، اسنک‌ها (شامل پفک، چیپس،...) و... اشاره نمود. به طور کلی می توان گفت از این محصول به عنوان چاشنی در تولید محصولات مختلف استفاده می‌شود.

ترشی و شور، بیشتر به‌عنوان یک چاشنی در کنار غذا مصرف می شود و به دلیل خاصیت اسیدی که دارد، باعث افزایش اشتها و میل به غذا خوردن در افراد می‌شود. این محصول یکی از فرآیندهای نگهداری طولانی‌ مدت صیفی‌ و سبزیجات  است. در جوامع امروزی به دلیل افزایش مشغله افراد و شاغل بودن بسیاری از زنان، فرصت کافی برای تهیه آن در منزل و توسط خود افراد وجود ندارد و اکثر خانواده‌ها تمایل دارند ترشی و شور موردنیاز خود را به‌صورت آماده تهیه نمایند. بنابراین راه اندازی کسب‌ وکار تهیه ترشی و شور می‌تواند راهی برای پاسخ به این نیاز افراد جامعه و کسب درآمد باشد.

به دلیل رونق دامداری در شهرستان، راه‌اندازی کسب‌وکار تولید سوسیس و کالباس مزیت دارد. تولید محصولات مشتقی از گوشت‌های فرآوری شده، در هر زمانی سوددهی دارد و از شغل‌های آزاد پردرآمد محسوب می‌شود. در بین فراورده های عمل آوری شده از گوشت، سوسیس و کالباس به دلیل آماده سازی سریع و همچنین طعم و مزه مطلوب، مصرف بیشتری دارد. برای حفظ این جایگاه و افزایش تقاضای این محصولات، علاوه بر انتخاب روش های مناسب تولید و فراوری، باید به نوع و شکل بسته بندی آنها نیز توجه نمود.

تهیه چیپس میوه به دلیل فراوانی تولید میوه‌های باغی مانند سیب، هلو، زردآلو و ... در شهرستان، قابل سرمایه‌گذاری است. فعالیت در این زمینه در حال حاضر به صورت کارگاهی در حال انجام است؛ اما قابلیت خوبی برای گسترش آن وجود دارد. خشک کردن میوه‌جات، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز، به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن اینکه روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد، در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد. با توجه به اینکه بخشی از بازار میوه خشک ایران، سهم محصولات وارداتی است، با تولید مشابه داخلی این میوه‌ها (از نظر نوع و کیفیت)، می‌توان مانع واردات و خروج میلیون‌ها دلار ارز از کشور شد. همچنین نیاز بیش از حد برخی از کشورها به این گونه محصولات (به دلیل شرایط ویژه اقلیمی آن‌ها، هزینه بالای حمل و نقل سبزیجات و میوه‌های تازه و محدود بودن زمان نگه‌داری آن‌ها)، فرصت مناسبی برای رونق تولید و صادرات چیپس میوه فراهم آورده است.

تهیه مربا، آبمیوه، کمپوت، کنسانتره و لواشک نیز از دیگر مزیت هایی هستند که به سبب گستردگی باغات میوه شهرستان، قابلیت توسعه را دارند.

کنسانتره میوه ها از یک فرایند مرتب و متوالی تولید و این فرآیند در نهایت به تغلیظ منتهی می شود که امکان جابجایی را تسهیل می کند. فایده تولید کنسانتره در میوه ها این است که با حذف آب، وزن ماده غذایی کاهش یافته و حمل و نقل آن راحت تر و با صرف هزینه کمتر صورت می گیرد. به علاوه کنسانتره را به راحتی در هنگام مصرف با اضافه نمودن حلال (معمولا آب) به حالت اول برگردانده و استفاده می کنند. کنسانتره میوه در تولید آبمیوه، پاستیل های میوه ای، بستنی میوه ای و شیرینی مغزدار به صورت مستقیم کاربرد دارد. ایجاد واحدی برای فراوری گیاهان دارویی نیز از جمله مشاغلی است که به دلیل وجود مواد اولیه آن در شهرستان، صرفه اقتصادی دارد. فرآوری گياهان دارويي، علاوه بر ارزش افزوده، نياز به سرمايه‌گذاري زيادي نداشته و مي‌تواند نقش مهمي در کارآفرینی داشته باشد. یکی از فرآوری‌های گیاهان دارویی تولید عرقیات است. تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده ای نمی باشد و با توجه به ظرفیت بالای تولید گیاهان دارویی در شهرستان خرم آباد و نیز سهولت صادرات این محصولات به مناطق دیگر، می توان با سرمایه‌ای اندک به این کسب و کار مشغول شد. خشک کردن و بسته‌بندی نیز از دیگر فرآوری‌های گیاهان دارویی است که می‌توان با فعالیت در آن‌ها به سود رسید.

فراوری انار و همچنین فراوری انجیر نیز از جمله گزینه های شغلی مناسبی هستند که در صورت توسعه سطح زیر کشت مواد اولیه، زیرساخت های سرمایه گذاری و درآمدزایی را دارد[1].

فراوری انار شامل تهیه رب انار، سس انار، آب انار، شربت انار، مربا، مارمالاد، ژله انار، نوشابه، بستنی انار، ترشی، سرکه و لواشک انار است که با استقبال خوب، بازار مناسب و ارزآوری همراه خواهد بود. فراورده های حاصل از انارتنها به محصولاتی که بیان شد محدود نمی شوند، بلکه فراورده ی بسیار باارزش دیگری نیز به نام روغن هسته انار می توان تولید کرد که خواص درمانی فوق العاده ای نیز برای بدن دارد. متاسفانه بسیاری از مردم از خواص شگفت انگیز روغن هسته انار بی اطلاع هستند و با تبلیغات صحیح باید بازار فروش این محصول را گسترده تر کرد. البته روغن هسته انار در خارج از کشور نیز بازار فروش خوبی دارد و می توان روی صادرات آن کار کرد و سود اقتصادی بالایی را به دست آورد. علاوه بر هسته انار، پوست آن نیز قابل فرآوری است و می توان پودر شده آن را مورد استفاده قرار دارد. از آنجایی که پودر پوست انار خواص زیادی دارد و مردم کشورهای جهان از آن استفاده می کنند کشورهایی که دارای انار مرغوب هستند پوست آن را با دستگاه های خشک کن خشک می کنند و به کشورهایی صادر می کنند که این محصول را تقاضا کرده اند و مردم آن کشورها از این طریق می توانند از پودر پوست انار مرغوب استفاده کنند. قیمت پودر پوست انار در بازار جهانی مشخص می شود و به دلیل ارزش بالای این محصول از قیمت بالایی  برخوردار است. پودر پوست انار علاوه بر اینکه در ساخت لوازم آرایشی و بهداشتی کابرد دارد، در درمان گلودرد، تقویت سیستم گوارشی، تقویت لثه و... موثر است.

بهره‌گیری از خواص فراوان انجیر بیشتر از طریق مصرف انجیر خشک و پس از آن میوه تازه مرسوم است. میوه انجیر را به‌صورت فرآورده‌های مختلف نیز می‌توان مصرف کرد. اولین فراورده انجیر که تهیه و مصرف آن برای همه لازم است، نوشیدنی آب انجیر و شیره انجیر است. فرآورده‌های دیگر قابل ذکر شامل شربت انجیر (متفاوت با آب‌انجیر)، مسقطی انجیر، مربای انجیر و مارمالاد آن، ترشی، کمپوت، سوپ و پوره انجیر هستند که هر کدام از این فرآورده‌ها روش تهیه خاص خود را دارند. علاوه بر موارد ذکر شده از انجیر می‌توان در تهیه شیرینی‌جات مختلف مانند شکلات، بیسکوئیت، کیک و کلوچه استفاده کرد.

با توجه به اینکه سیر یکی از محصولات باارزش تولیدی حوزه زراعت است، ایجاد صنایعی برای فراوری آن مانند تولید سیرخشک، پودر سیر و سیر ترشی، از جمله برنامه های سودآور خواهد بود.

با توجه به اینکه گندم تولید شده در این شهرستان کیفیت بسیار خوبی داشته و سطح زیر کشت قابل توجهی را به خود اختصاص داده است، تهیه نان صنعتی و فانتزی، شیرینی و رشته آشی، پتانسیل های لازم برای درآمد زایی را دارند.

پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و حتی در محیطی کوچک (در خانه) امکان پذیر است. شیرینی محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم های متنوعی تهیه می شود. به علاوه این که با تغییر در مواد تشکیل دهنده آن می توان برای افراد رژیمی هم شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد. این کسب و کار را می توان با تجهیزات کم و سرمایه پایینی شروع کرد و در زمان کوتاه با فروش محصول به سود بالایی رسید. پخت شیرینی یکی از مشاغل زودبازده است و یک فرصت شغلی مناسب مخصوصا برای زنان خانه دار محسوب می شود. یافتن بازار فروش محصول یکی از ضروریات این حرفه می‌باشد که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی می توان به آن دست یافت . توجه به این نکته ضروری است که یکی از لازمه های موفقیت در این شغل گذراندن دوره های آموزشی مرتبط با پخت شیرینی است.

امروزه شغل نانوایی یکی از مشاغل پایه‌ای و پر رونق است که در طول سال همیشه درآمدزا می باشد. نان محصولی است که با توجه به سلیقه یا نوع غذای مصرفی خانواده ها، همواره بر سر سفره ها قرار دارد. نان‌ها فقط به صورت نان های ساده و معمول مانند لواش، سنگک و … نیستند بلکه نان های فانتزی نیز تولید می شوند که مشتریان خاص خود را دارند. امروزه راه اندازی کسب و کار تولید نان فانتزی بازاری رو به رشد دارد. این کسب و کار با تولید نان هایی با اندازه و طعم های متفاوت با استقبال مردم مواجه شده‌است. باتوجه به شرایط شهرستان، فعالیت در این زمینه مزیت دارد.

گروه ديگري از فرآورده هاي خميري حاصل از آرد گندم انواع رشته ها هستند. رشته فرآورده‌اي است كه از مخلوط كردن آرد گندم، آب و نمك پس از طي مرحله عمل آوردن به وسيله ماشين‏هاي مخصوص، تهيه و پس از خشك كردن به بازار عرضه مي شود. رشته آش رشته اي است كه داراي رنگ سفيد متمايل به شيري مي باشد و از آرد ستاره که 21 درصد از سبوس خود را از دست داده است، تهيه مي شود.

فراوری گل محمدی نیز از دیگر مزیت های این حوزه است که می‌توان برای ایجاد آن سرمایه گذاری کرد؛ زیرا مواد اولیه آن در شهرستان وجود دارد. اهمیت گل محمدی در تولید عطر، اسانس و گلاب آن است. بسیاری از فعالان در عرصه صنعت عطرسازی، اسانس گل محمدی را مهم ترین ماده اولیه این صنعت می‌دانند. بخش اعظم اسانس گل محمدی تولید شده، به دلیل داشتن عطر و بوی بسیار خوش برای تهیه عطرهای گران قیمت استفاده می‌شوند. گلاب نیز یکی از نوشیدنی‌هاي پرمصرف در طب سنتی است و طبع میانه تا حدودی رو به خنکی دارد. اسانس و گلاب حاصل از این گل در رفع مواردی نظیر افسردگی، بی خوابی، فشار روحی، خشکی و حساسیت پوست، التیام زخم های پوستی و عفونت های باکتریایی و ویروسی مؤثر است.

طبق بررسی‌های انجام شده سرانه مصرف آبزیان در بین مردم بسیار پایین است. از طرفی قرار گرفتن آبزیان در سبد غذایی مردم نقش مهمی در سلامت جامعه ایفا می نماید، همچنین مصرف گوشت سفید در مقایسه با گوشت قرمز از سلامت بالاتری برخوردار است. برطبق آخرین یافته‌های محققین علوم تغذیه و پزشکی، مصرف صحیح آبزیان از بروز بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری می کند؛ بنابراین تنها راه افزایش سرانه مصرف آبزیان در منطقه و کشور، علاوه بر برگزاری برنامه های آموزشی، تولید غذاهای دریایی آماده‌ی مصرف نظیر انواع برگر ماهی و ناگت، میگو برگر و... و ترویج مصرف آن‌ها در بین گروه‌های مختلف مصرف کننده است؛ لذا ایجاد چنین صنایعی به دلیل وجود مواد اولیه در شهرستان خرم‌آباد، توجیه اقتصادی دارد.

در انتها می‌توان به مزیت فراوری سیب زمینی مانند تولید نشاسته و چیپس سیب زمینی اشاره کرد که ضمن کشت مواد اولیه آن در منطقه، زیر ساخت های سرمایه گذاری و سوددهی را دارد. چیپس سیب زمینی یکی از محصولاتی است که به واسطه طعم جذاب خود مخاطبین زیادی در میان تمام اقشار جامعه دارد و اکثر افراد به ویژه کودکان و نوجوانان از این محصول استفاده می‌کنند. چیپس به عنوان یک ماده غذایی لذیذ و پرطرفدار در بازار مصرف مواد غذایی کالایی رقابتی است؛ بنابراین افرادی که قصد ورود به این حرفه را دارند باید به این نکته توجه کنند که حتماً محصولات تولیدی توانایی رقابت با نشان‌های تجاری موجود در بازار را داشته باشند.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

 با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد. لذا صنایع تبدیلی می‌تواند زمان استفاده را افزایش دهد و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن محصولات می‌گردد.

بسته بندی عسل از جمله مزیت‌های شهرستان در حوزه صنایع تبدیلی است؛ زیرا با وجود اینکه تولیدات عسل به اندازه بسته بندی آن رسیده است؛ اما در حال حاضر چنین واحد پیشرفته ای وجود نداشته و بیشتر عسل تولیدی شهرستان به صورت فله ای به فروش می‌رسد.[2] ویژگی مهم عسل آن است که این ماده طبیعی به دلیل نداشتن آب، به شرط دوری از رطوبت، در مدت طولانی فاسد نمی‌شود. این ماده فقط در صورتی ارزش غذایی خود را از دست می‌دهد که بیش از ۶۰ درجه حرارت ببیند. البته برای حفظ قدرت ضد میکروبی عسل باید آن را در مکانی تاریک و یا در ظرف شیشه ای مات یا تیره خارج از یخچال نگه داشت. نگهداری عسل در ظروف فلزی برای مدت طولانی مناسب نیست. بدین منظور امروزه بسته بندی عسل به شکل های جذاب، خلاقانه و مناسب جهت نگهداری رو به افزایش است. بسته‌بندی های شکیل، باعث جذب بیشتر مشتری و همچنن تسهیل در حمل و نقل عسل می‌شود؛ لذا کار کردن در حوزه بسته بندی عسل تولیدی شهرستان علاوه بر سودآوری باعث ایجاد اشتغال پایدار می‌شود. لازم به ذکر است تولید کندو نیز از جمله پیشنهادات مطلوب در این زمینه است که به دلیل گستردگی زنبورداری، قابلیت سرمایه گذاری دارد.

با افزایش جمعیت، رشد تکنولوژی و افزایش سطح استانداردهای زندگی در جوامع امروزی، مصرف محصولات با محتوای بسته بندی های کوچک افزایش یافته است. جامعه مصرفی نیازمند محصولاتی با سایزها و بسته بندی های متفاوت بوده و اهمیت صنعت بسته بندی به تدریج برای بنگاه ها و برنامه ریزان اقتصادی در حال آشکار شدن است. با توجه به موارد گفته شده و تولیدات غلاتی مانند گندم و جو و همچنین حبوبات در شهرستان، بسته بندی غلات و حبوبات توجیه اقتصادی دارد.  

با توجه به اینکه باغداری یکی از کسب و کار های اصلی مردم است و تولیدات باغی این شهرستان به اندازه مطلوبی رسیده؛ تعداد سردخانه های موجود کم بوده و کفاف حجم محصولات تولیدی را نمی‌دهد؛ بنابراین احداث چنین واحدی از جمله نیازهای اصلی شهرستان خرم آباد است[3]. از مهمترین مزایای استفاده از سردخانه میوه و سبزی می توان به جلوگیری از فساد محصول اشاره کرد. روند انواع فسادها از قبیل فساد فیزیکی، فساد شیمیایی یا تغییر رنگ محصول، فساد ناشی از وجود میکروارگانیسم ها و غیره با نگهداری در سردخانه ها به شدت کند شده و حفظ کیفیت محصول در زمان طولانی تر حاصل می گردد. از دیگر مزایای با اهمیت احداث سردخانه میوه، کنترل قیمت بازار است. ذخیره کردن میوه در سردخانه موجب می شود در ماه هایی که مصرف میوه بسیار است و فصل برداشت آن محصول خاص نیست، بازار با کمبود مواجه نشده و حباب قیمت ایجاد نگردد. در واقع با ساخت سردخانه میوه تعادلی در عرضه و تقاضا ایجاد می گردد و موجب خواهد شد از افزایش بی رویه قیمت که به ضرر مصرف کننده است و از کاهش بیش از حد آن که به ضرر باغداران است جلوگیری به عمل آید؛ بنابراین نقش سردخانه های میوه جات به عنوان حد واسط بازار و باغداران در این بین بسیار پر رنگ و حیاتی است.

با توجه به میزان تولیدات باغی شهرستان، راه‌اندازی کسب‌وکار سورت و بسته‌بندی میوه مزیت دارد. سورتینگ و بسته بندی از فرآیند هایی است که بر میزان صادارت تاثیر دارد. هدف از سورتینگ، دسته بندی و درجه بندی انواع محصول بر اساس سایز و کیفیت است. به طوری که بتوان محصول نهایی را به صورت یک دست و یک اندازه در بسته بندی های مختلف در بازار ارائه نمود و مشتری نهایی در طول زمان از یکنواختی خرید خود با برند مورد نظر مطمئن باشد. بسته بندی نهایی میوه و سبزی پس از عملیات سورتینگ به منظور جابجایی آسان و همچنین حفاظت از محصول نهایی سورتینگ شده صورت می گیرد. از ویژگی های بسته بندی مناسب میوه می‌توان به عدم استفاده از مواد مضر و شیمیایی در ساختار بسته بندی، سهولت فریز کردن و نگهداری در سردخانه، قابلیت حمل و نقل مناسب، پاسخگویی به نیازهای نهایی بازار به طوری که در وزن ها و بسته های مختلف که همه سلیقه ها را در بر بگیرد، اشاره کرد.

علاوه بر موارد فوق، ایجاد واحدی برای تولید خوراک دام، فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری است؛ زیرا با وجود اینکه چنین واحدی در شهرستان خرم آباد وجود دارد؛ اما در حال حاضر خوراک دام از جمله واردات شهرستان است.[4]

صنعت فرآوری پشم و پوست در شهرستان خرم آباد به دلیل نبود واحدهای مرتبط با این حرفه، رونق نداشته و غالباً این محصولات ارزشمند به سایر مناطق برای فرآوری ارسال می‌شود[5]. فرآوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم دوزی و همچنین استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی بوده که ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه‌گذار، سود خوبی هم نصیب دامدار می‌کند. لذا ایجاد یک واحد صنعتی یا واحدهای کوچک نیمه صنعتی ریسندگی و تولید چرم پیشنهاد می‌شود. با توجه به اینکه قالی بافی و چرم دوزی از صنایع دستی اصلی این شهرستان و البته کل کشور محسوب می‌شود و تامین مواد اولیه یعنی نخ و چرم برای این حرفه سرمایه بالایی می خواهد، لذا فعالیت در این حوزه می‌تواند ضمن سودآوری، شهرستان را به خودکفایی برساند و برای جوانان جویای کار ایجاد شغل کند [6].

بسته بندی گوشت قرمز و گوشت مرغ نیز از جمله مزیت‌هایی است که به دلیل رونق دامداری و پرورش طیور در شهرستان، قابلیت سرمایه گذاری و سوددهی را دارد. یکی از روش‌های تازه ماندن گوشت، بسته‌بندی مناسب است. بسته بندی باید به گونه‌ای باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی جلوگیری کند. همچنین بسته بندی باید خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگی‌های گوشت را حفظ و گوشت را در برابر آلودگی های میکروبی و سایر آلودگی ها نگهداری کند.

هر چند در سال‌های اخیر پرورش و نگهداری شتر مرغ در شهرستان رایج شده و مورد توجه قرار گرفته است ولی متاسفانه هیچ گونه فرآوری روی این پرنده انجام نمی‌شود[7]. در صورتی که احداث واحدهایی برای فرآوری شتر مرغ دارای مزیت است. شترمرغ از معدود پرنده‌هايي است كه علاوه بر گوشت مي‌توان از پوست، روغن، پر، قرنيه چشم، ناخن، پوسته تخم‌مرغ و در يك كلام از تمام اجزاي بدنش استفاده کرد.

با توجه به میزان غلات و حبوبات تولیدی در شهرستان، احداث واحد بوجاری برای ارائه‌ی محصولی تمیزتر و با کیفیت‌تر، دارای مزیت خواهد بود. بوجاری به معنی پاک کردن غلات است، در حین عمل بوجاری، دانه از ساقه و پوسته جدا می‌شود. همچنین اگر تخم حشرات و یا آفتی هم در غلات باشد تفکیک می‌شود.

همانطوریکه در ادامه بیان شده‌است؛ پرورش ماهی یکی از مشاغل موجود در شهرستان است. نتیجه انجام این حرفه، تولید ماهی به میزان زیاد است. با توجه به فسادپذیری بالای ماهی و لزوم وجود آن در سبد غذایی انسان، استفاده از روش های بسته بندی مناسب برای حفظ این جایگاه بسیار ضروری است؛ لذا بسته بندی ماهیان پرورشی صرفه اقتصادی دارد.

تولید زغال فشرده نیز از دیگر پیشنهادات مزیت‌دار در شهرستان است. یکی از پرمصرف ترین سوخت های جهان، زغال است، که آلودگی هوا و آلودگی محیطی را به همراه دارد. زغال ها اگر در مجاورت اکسیژن آتش بگیرند دود فراوانی تولید می کنند ولی اگر اکسیژن از آن ها حذف شود بدون هیچ دودی می سوزند. زغال فشرده بهترین و مناسب ترین جایگزین برای زغال های طبیعی هستند چون هم توجیه اقتصادی دارند و هم برای طبیعت و سلامتی انسان ها مضر نیستند. زغال فشرده برعکس زغال های طبیعی از چوب درخت به وجود نمی آید و همین امر باعث می شود که درختان کمتری قطع شود. با توجه به این که کسب و کار تولید زغال فشرده یک کسب و کار جدید و نو است، راه  برای کارآفرینان تازه کار به این حوزه باز است.

لازم به ذکر است در صورت دقت نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه انداری این مشاغل مهم است.

 

· دامداری

دامداری از جمله مشاغل رایج در شهرستان خرم‌آباد است که عده زیادی از مردم به آن مشغول هستند. این کسب و کار در حال حاضر بیشتر به صورت سنتی انجام می‌شود. البته دامداری صنعتی و نیمه صنعتی نیز وجود دارد. مردم این شهرستان بیشتر از دام سبک مانند گوسفند قزل، مهربان، لری بختیاری، شال و افشاری استقبال می‌کنند. البته پرورش بز لری نیز انجام می‌شود که به دلیل استقبال کمتر در اولویت های بعدی قرار می‌گیرد. در زمینه دام سنگین نیز بیشتر پرورش گاو هلشتاین، گاو سمینتال و پرواربندی گوساله انجام می‌شود. پرورش تمام موارد فوق با اقلیم شهرستان سازگار است و ضمن اینکه مراتع خوبی در این شهرستان وجود دارد، توسعه پرورش دام های مذکور، مزیت دارد.

گوسفند افشاری یکی از نژادهای بسیار مهم گوسفند داشتی است که بومی استان زنجان است. مدیریت پرورشی بهینه این نژاد می تواند سودآوری واحد گوسفندداری را افزایش دهد. دلایل زیادی باعث شده است که امروزه گوسفندان نژاد افشاری جزء پر فروش ترین گوسفندان باشند. این نژاد به آب و هوای سرد عادت داشته و دارای جثه ای بزرگی است. گوسفند افشاری جزء گوسفندان سنگین ‌دنبه کشور محسوب می‌گردد. سرعت رشد بالا، تولید شیر خوب و پرچرب و بهترین گوشت قرمز (که باعث‌شده است که جزء گوسفندان دو منظوره گوشتی – شیری قرار بگیرد.)، بهبود کمی و کیفی پشم گوسفند، سازگاری و عادت پذیری با شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر، قدرت راهپیمایی و کوه پیمایی خوب، توان چند قلو زایی، مقاومت در برابر امراض و انگل‌های منطقه و بالا بودن ضریب تبدیل و داشتن بازده اقتصادی مطلوب از جمله مزایای پرورش گوسفند افشاری است.

از جمله ویژگی‌های گوسفند نژاد قزل می‌توان به داشتن دنبه کوچک، قابلیت راهپیمایی طولانی در مناطق کوهستانی، گوشت مرغوب با کیفیت، راندمان توليد گوشت، شير و زاد و ولد اشاره کرد. این گوسفند به جیره نگهداری کمی احتیاج داشته و بیشتر غذایی را که دریافت می کند صرف تولید و رشد و نمو خود می‌کند. گوسفند نژاد مهربان یکی از نژادهای گوسفند بومی ایران است. این گوسفند گوشتی است، همچنین می تواند شیردهی خوبی داشته باشد. گوسفند نژاد مهربان، بومی بخش وسیعی از استان همدان و قسمت‌های هم‌مرز بین استان‌های زنجان و کردستان ‌است. گوسفند نژاد مهربان با شاخصه هایی نظیر کم توقع بودن نسبت به غذا، تحمل در برابر کم آبی و گرسنگی، مقاومت در برابر امراض و آفات منطقه، راهپیمایی های طولانی در کوه و دشت، ضریب تبدیل غذایی بالا، سازگاری با شرایط آب و هوایی سرد و سخت زمستان، از جمله گزینه های پیشنهادی برای پرورش می‌باشد.

گوسفندان نژاد شال دارای گوشت مرغوبی هستند و تولید شیر خوب و باکیفیتی دارند از این رو این نژاد را در دسته ی گوشتی و شیری دسته بندی می کنند. با توجه به خصوصیات ظاهری و فیزیولوژی نژاد شال، این گوسفند برای زیست در محیط‌های معتدل و کوهستانی مناسب است و می توان نسبت به پرورش آن ها اقدام نمود.

به طور کلی گوسفند لری بختیاری را جزو دسته های گوسفندان گوشتی می نامند. تمایز گوسفند لری بختیاری نسبت به دیگر نژادهای گوسفندان ایرانی در این است که در پشت دست و پا، حتی جلوی پوزه، دور چشم ها و روی گوش های آن لکه هایی به رنگ قهوه ای تیره یا مشکی دیده می شود.

پرورش بز لري در استان لرستان، بيشتر در مناطق كوهستاني و جنگلي كه عمدتاٌ جنگل‌هاي بلوط هستند، صورت مي‌گيرد و به صورت گله هاي منفك بز و يا همراه با گوسفند توسط عشاير لرستان و بخشي نيز توسط روستائيان در مناطق كوهستاني و گرمسيري پرورش مي‌يابند. همچنین بز لري به دليل توليد گوشت، شير و مو، دامي سه منظوره تلقي مي‌شود.

همانطوریکه بیان شد پرورش گاو سمینتال و هولشتاین در شهرستان مزیت دارد. گاو سمینتال جزء بهترین گاو های شیری و گوشتی جهان است. افزایش وزن روزانه فوق‌العاده و گوساله دهی با فاصله 365 روز، مقاومت بالا نسبت به بیماریهای عفونی و متابولیکی، عمر مفید بالا، مدیریت آسان این نژاد و همچنین سازگاری بسیار خوب و قابل توجه با محیط پرورش همان چیزی است که یک دامدار برای بقاء و پیشرفت به آن نیاز دارد. یکی دیگر از مزایای پرورش گاو سمینتال، به صرفه بودن در شرایط اقتصادی فعلی است زیرا این گاو با دادن کمترین علوفه و کنسانتره، بیشترین میزان شیر و گوشت را می‌دهد. گاو هلشتاین که به نام هولشتاین هم شناخته می شود جزء سنگین وزن ترین گاوهای شیری در جهان است. این نژاد که از نظر تولید شیر بهترین نژاد در میان گاوهای شیری است حدودا ۷۲۴۰ لیتر شیر در سال تولید می کند. درصد چربی این شیر 65/3 درصد  و درصد پروتئین آن ۳ درصد است.

در کنار پرورش گاوشیری، پرواربندی گوساله در راستای تامین گوشت، می تواند مزیت موفقی باشد. مزایای ورود به این عرصه دارای جنبه های مختلف است. از یک طرف، از پوست گاو گوشتی در چرم‌سازی استفاده می‌شود؛ از طرف دیگر از گوشت آن جهت استفاده در تغذیه انسان بهره برداری می شود. علاوه بر این موارد، برای جلوگیری از واردات گوشت گوساله از کشورهای دیگر تولید آن اهمیت دارد.

زنبورداری از جمله کسب و کارهایی است که مورد استقبال بوده و توسط افراد زیادی دنبال می‌شود. این صنعت بیشتر در منطقه سپید دشت رواج داشته و عسل باکیفیتی تولید می‌شود. با توجه به اینکه مراتع و پوشش گیاهی خوبی در این شهرستان وجود دارد، توسعه زنبورداری، کسب و کاری پر بازده قلمداد می‌شود.[8] پرورش زنبور اگر همراه با رعایت اصول علمی صورت پذیرد، می تواند پیشه‌ای سودآور باشد. زندگی این حشرات به سبک کلنی باعث شده تا پرورش دهندگان زنبور از اشتغالی پایدار بهره مند شوند چراکه میزان بالای زاد و ولد زنبورها باعث سودآوری بیشتر برای پرورش دهندگان خواهد شد. بر خلاف افکار غالب عمومی که تصور می کنند مهمترین فایده زنبورعسل، تولیدعسل  و سایر محصولات و فراورده های مرتبط با شهد و عسل است، در واقع بالغ بر 90 درصد فواید زنبورعسل مربوط فعالیت گرده افشانی است. عدم فعالیت زنبورها و دیگر حشراتی که گرده افشانی را انجام می دهند باعث عدم باروری و نابودی تدریجی گیاهان و درختانی که برای گرده افشانی به این آنها وابسته اند می شود. افراد با تجربه معمولا در کنار پرورش زنبور عسل به کشاورزی و تولید محصولات زراعی می پردازند و با یک تیر دو نشان می زنند، زیرا با ادغام این 2 فعالیت علاوه بر تامین مواد غذایی برای زنبورها به دلیل کیفیت در گرده افشانی، به کشت و زراعتی با کیفیت و محصولی بی نظیر نیز دست خواهند یافت.

 

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه های زیادی را در برمی گیرد که میزان سودآوری حرفه ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان خرم آباد نیز ظرفیت های بسیارخوبی برای سرمایه گذاری در این زمینه وجود دارد.

دریاچه کیو، جاذبه توریستی قلعه فلک الافلاک، جاذبه توریستی و تفریحی آبشار نوژیان، جاذبه تاریخی خانه آخوند ابو، بام لرستان، آبشار بیشه و ... از جمله مناطق دیدنی شهرستان لرستان هستند که هر ساله بازدید کنندگان زیادی دارند؛ لذا پتانسیل های کار کردن در حوزه صنعت گردشگری و راه‌اندازی مشاغلی مانند احداث هتل و اقامتگاه، رستوران بومی، ایجاد خدمات استقبال از مسافر، اقامتگاه بوم گردی، مجتمع تفریحی سرگرمی و سوغاتی فروشی از جمله پیشنهادات سودده به شمار می‎روند.

رستوران‌های بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آن‌ها بیشتر به‌جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده می‌شود. رستوران‌ بومی جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی محسوب می‌شود و می تواند در خانه های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف قابل استفاده و بهره برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده است؛ زیرا هم تمایل مردم به سمت سرو غذا های محلی بیشتر شده و هم معاملات این کسب و کار به صورت نقدی انجام می‌شود.

اقامتگاه بوم گردی فرصت مناسبی است تا مسافران ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را تجربه کنند. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است. با توجه به اینکه علاقه مردم به سمت بازدید و اقامت در این مناطق بیشتر شده‌است، گسترش این اماکن توجیه اقتصادی دارد.

مجتمع تفریحی-سرگرمی به تاسیساتی گفته می‌شود که مجموعه ای از واحد های گردشگری ساخته شده است و هر کدام به صورت خود پذیرایی کار می‌کنند. فروشگاه ها، رستوران ها، اغذیه فروشی ها، تسهیلات ورزشی، فضای بازی و تفریحی،  اقامتگاه ها، مراکز توریست گردانی و ... از جمله امکاناتی است که این مجتمع ها ارائه می‌دهند. همچنین در اکثر این تاسیسات، واحد های ساخته شده‌ی دارای اتاق، مانند هتل، کلبه و ویلا عرضه می‌شود.

یکی از کسب و کارهای آسان مرتبط با سفر و گردشگری، خدمات استقبال از مسافران است. این کسب و کار شامل استقبال از گردشگر هنگام ورود به یک شهر توریستی، ارائه اطلاعات در مورد شهر و یا شهرستان و معرفی کسب‌‌‌‌‌‌ وکارهای محلی و سایر فرصت‌‌‌‌‌‌های موجود در منطقه است. این شغل یکی از آن کسب و کارهایی است که با اندکی سرمایه یا حتی بدون سرمایه اولیه می‌‌‌‌‌‌توان شروع کرد.

یکی دیگر از پیشنهادات حوزه خدمات، احداث تله کابین درمنطقه بام لرستان است که طرفیت های سرمایه گذاری را دارد.[9]

 

· زراعت

بخش زراعت در روند رشد و توسعه اقتصادی نقش‎های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم‎ترین آن‎ها می‎توان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالادستی، تامین نهاده‎هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش‏های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین‌آلات کشاورزی، ارزآوری برای کشور و تامین مالی سایر بخش‎های زیربنایی را نام برد. محصولات زراعی متنوعی در شهرستان کشت می‌شود که برخی از آن‌ها به شرط وجود زمین کافی، قابلیت سرمایه گذاری را دارند.

زعفران یکی از محصولات با ارزش حوزه زراعت است که به صورت گسترده در برخی از مناطق تولید می‌شود و به منظور بهره وری بهتر از آب و خاک، افزایش سطح زیر کشت آن مزیت دارد. مقاومت زعفران در برابر سرما زیاد است و به آب کمی نیاز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع، در صنایع غذایی کاربرد دارد. دمنوش زعفران آرام بخش بوده و استرس و نگرانی را برطرف می کند. کسب و کار کشت زعفران به علت خاصیت ضد سرطانی این گیاه اهمیت دو چندان پیدا می کند. مصرف زعفران در ایران بالا است و نه تنها می تواند نیاز منطقه زیرکشت را تامین کند بلکه درسراسر ایران نیز مشتری دارد.

اقلیم شهرستان خرم آباد یکی از مناسب‌ترین اقلیم‌ها برای پرورش گیاهان دارویی مانندآویشن، گل گاو زبان، بابونه، نعنا کوهی، بادرنجبویه و ... است. امروزه افراد زیادی به استفاده از گیاهان دارویی متمایل شده اند. خواص بی نظیر این گیاهان و نداشتن عوارض جانبی ناشی از مصرف باعث شده تا افراد زیادی به گونه‌های مختلف از آن ها استفاده کنند. به همین جهت به کشت گیاهان دارویی می توان به چشم یک مزیت پر سود نگریست. از آن جا که این گیاهان برای کشت، مراقبت خاص و شرایط حساسی نیاز ندارند، می توان روی کشت آن ها سرمایه گذاری کرد.

با توجه به اهمیت تولید حبوبات در اقتصاد کشاورزی و مستعد بودن شرایط اقلیمی از نظر نوع خاک که سبک و غیر اسیدی است و آب و هوای معتدل این شهرستان، توسعه کشت حبوباتی مانند نخود و لوبیا، از جمله مواردی است که ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد.

طبق بررسی های انجام شده، گندم و جو از جمله محصولات استراتژیک این شهرستان هستند که به میزان انبوه کشت می‌شوند. بیشتر گندم و جو کشت شده در این شهرستان دیمی هستند و کیفیت خیلی خوبی دارند. با توجه به اینکه این محصولات با اقلیم شهرستان سازگار هستند و طرفداران زیادی دارند، افزایش سطح زیر کشت آن‌ها مزیت دارد. در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر و کم آفت تر است.گندم در بازه زمانی حدودا هشت ماهه به ثمر نشسته و به مرحله سود دهی می رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می گیرد. البته خود کشاورز هم می تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می گیرد؛ بنابراین گسترش تولید گندم ارزش افزوده زیادی را به دنبال دارد. جو از دیرباز در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. از جو برای تهیه نان و پخت سوپ استفاده می شود و در تهیه غذای کودک نیز کاربرد دارد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول است.

برنج نیز از دیگر محصولات با ارزش شهرستان است که با کیفیت بسیار خوبی تولید می‌شود و در صورت مدیریت منابع آبی، قابلیت توسعه دارد.

موسیر از جمله محصولاتی است که کشت آن اخیرا در شهرستان خرم آباد رونق گرفته و با توجه به سازگاری با شرایط آب و هوایی شهرستان، قابل سرمایه‌گذاری است.

کشت سیب زمینی در حال حاضر در این شهرستان انجام می‌شود و توسعه سطح زیر کشت آن در مناطقی که مشکل تامین آب ندارند، سودآور خواهد بود.

پیاز و سیر نیز از دیگر محصولات زراعی شهرستان هستند که قابلیت توسعه و سرمایه گذاری را دارند. پياز محصولی است که به صورت یک‌ساله كشت می‌شود. این گیاه متعلق به فصل خنک است و بهترین دما برای جوانه زدن بذر پیاز 18 درجه سانتی‌گراد و حداقل و حداکثر دما برای این مرحله از رشد به ترتیب 7 و 29 درجه سانتی‌گراد است. این محصول از محصولاتی است که به‌عنوان چاشنی و طعم‌دهنده در اکثر غذاها استفاده می‌شود و دارای مصارف پزشکی و دارویی متعددی است؛ بنابراین بازار مصرف خوبی داشته و توسعه آن توجیه اقتصادی دارد.

سیر گیاهی است که نسبت به سایر محصولات آفت و بیماری کمتری دارد؛ بنابراین می توان آن را با دردسر کمتری به صورت کاملا ارگانیک تولید کرد. سیر از جمله محصولاتی است که می توان تمام مراحل کاشت، داشت، برداشت و انبارداری آن را مکانیزه نمود. آب موردنیاز برای تولید سیر از نزولات جوی تأمین می‌شود.

به دلیل رونق دامداری در شهرستان، افزایش تولید ذرت علوفه‌ای مزیت دارد. ذرت علوفه‌ای دارای ویژگی‌هایی چون سازگاری با شرایط اقلیمی گرم و خشک و عملکرد بالا است. با کشت ذرت علوفه ای می‌توان نیاز کشاورزان را در تولید خوراک دام برطرف کرد. همچنین، این گیاه در صنعت غذایی، شیمیایی و دارویی نیز از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

در انتها نیز می‌توان به مزیت پرورش جلبک اشاره کرد که در حال حاضر به صورت بسیار محدود انجام می‌شود و عملکرد خیلی خوبی دارد. سال‌هاست که بسیاری از مردم دنیا از فواید جلبک آگاهی دارند و آن را از طرق مختلف مورداستفاده قرار می‌دهند. کشورهای شرق آسیا همانند چین، کره جنوبی و مالزی پیشتاز تولید و مصرف این محصول هستند و حتی آن را به کشورهای دیگر هم صادر می‌کنند. این موجودات دریایی دارای فواید بی‌شماری هستند که امروزه توانسته‌اند نقش خود را در حوزه غذایی، آرایشی، بهداشتی، کشاورزی، تصفیه آب، مکمل غذایی دام و شیلات و ... پررنگ‌تر کنند. در کشور ما هم چند سالی است که این جانداران آب‌دوست به حوزه کسب‌وکار نفوذ کرده‌اند و افرادی هرچند معدود توانسته‌اند از پرورش آن‌ها به درآمدی قابل‌قبول دست یابند. گرچه صنعت پرورش جلبک در کشور ما هنوز به‌طور کامل شناخته‌شده نیست اما می‌تواند فرصت مناسب سرمایه‌گذاری در این بخش را فراهم نماید تا هم کشور را از وارد نمودن این جاندار پرکاربرد بی‌نیاز کند و هم زمینه‌ساز تحولات اقتصادی و اشتغال‌زایی شگرفی، گردد.

 

· باغداری

شهرستان خرم آباد یکی از شهرستان هایی است که کسب و کار اصلی مردم در آن کشاورزی و به خصوص باغداری است و بیشتر مردم از مشاغل این حوزه استقبال می‌کنند؛ زیرا باغداری تاکنون عملکرد خوبی داشته و محصولات تولیدی، کیفیت خوبی دارند.

گردو یکی از محصولات باغی با ارزش شهرستان خرم آباد است که به میزان زیادی تولید می‌شود و با توجه به کیفیت بالای محصولات تولیدی و سازگاری با شرایط آب و هوایی منطقه، ظرفیت های لازم برای توسعه را دارد. گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 18 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا سال های سال نیاز به سرمایه گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و تا ده ها سال قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جزء معدود میوه هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد. در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش های چوب بسیار پرکاربرد است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد.

گلخانه داری از جمله کسب و کارهایی است که در حال حاضر انجام می‌شود و با توجه به سازگاری با شرایط شهرستان، قابلیت توسعه دارد. گلخانه های فعال در این شهرستان بیشتر صیفی جاتی مانند خیار، گوجه، فلفل دلمه ای و بادمجان و گل و گیاه زینتی را پرورش می‌دهند. البته استقبال از گلخانه گل و گیاه زینتی کمتر است؛ لذا در اولویت های بعدی قرار می‌گیرد.

کاشت صیفی جات و سبزیجات در فضای باز انجام می‌شود و افزایش تولید آن‌ها مزیت دارد. البته کاشت سبزیجات در اولویت‌های آخر این رسته قرار می‌گیرد. حرفه توسعه سبزی کاری به میزان قابل توجهی به اقتصاد منطقه کمک می‌کند و علاوه بر کشاورزان، نفرات متعددی را در زمینه فراورده های سبزی جات، حمل و نقل و بازاریابی، جذب می‌کند.

زردآلو نیز از جمله محصولات باغی پرطرفدار این منطقه است که به مقدار انبوه تولید می‌شود و زمینه های پیشرفت و توسعه را دارد.

توسعه باغات انگور نیز از دیگر کسب و کارهای پیشنهادی است که همچنان جای کار دارد و می‌توان روی آن سرمایه گذاری نمود. انگور از مهم‌ترین محصولات باغی است که هم به لحاظ سطح زیر کشت و هم ارزش اقتصادی و تغذیه‌ای، موردتوجه کشاورزان و کارآفرینان است. زیبایی، تنوع رنگ، طعم و مزه، ارزش غذایی، خواص دارویی و وجود فرآورده‌‌های تبدیلی چون کشمش، شیره انگور، روغن هسته انگور، کنسانتره، آب انگور، سرکه، آبغوره، دارو‌های تقویتی و مواد آرایشی ‌بهداشتی، همچنین توصیه‌‌های دینی و مذهبی، انگور را به یک میوه استثنایی و بی‌نظیر تبدیل کرده است؛ بنابراین در بین مردم طرفداران زیادی دارد و بازار مصرف این محصول به صورت محصولات فراوری شده و تازه خوری فراهم است. پرورش انگور علاوه بر اشتغال‌زایی، یکی از محصولات ارزآور کشور است و می‌تواند در توسعه صادرات غیرنفتی در بخش کشاورزی، سهم بسزایی داشته باشد.

سیب، انار و انجیر از جمله محصولات باغی تولیدی در شهرستان هستند که به دلیل داشتن کیفیت بالا و بازار مصرف مناسب، قابل سرمایه‌گذاری هستند.

سیب از میوه‌های مهمی است که می توان برای ماه‌ها انبار نمود؛ درحالیکه همچنان ارزش غذایی خود را حفظ می کند. باید توجه داشت سیب معمولا آب نسبتا زیادی مصرف می کند که می توان با روش آبیاری قطره ای در شهرستان خرم آباد، در مصرف آب صرفه جویی کرد. البته مقدار آب مصرفی بر اساس کیفیت خاک منطقه و نوع پایه سیب و شرایط آب و هوایی متغیر است.

نهال انار حداقل سه سال نیاز به رشد دارد و از سال چهارم به بعد شروع به باردهی می کند. درخت انار بیش از 40 سال عمر مفید داشته و در مقابل کم آبی مقاوم است؛ اما میزان و نوع آب در کیفیت و کمیت میوه آن تاثیر مهمی دارد. مصرف انار در سال های اخیر افزایش یافته است. خواص این میوه و ابعاد مختلف محصولی آن از دلایل افزایش مصرف است. از انار در تولید داروهای تقویتی و صنایع آرایشی و بهداشتی استفاده می شود. مصرف رب و آب انار نیز از گذشته رواج داشته و در سال های اخیر به اشکال متنوع و بهتری انجام می شود. کاشت انار فعالیتی درآمدزا است که با ارزیابی نیاز بازار، به روز رسانی فرآیند بسته بندی و جابجایی و ... می توان درآمد آن را افزایش داد.

نیاز آبی بسیار کم، سازگاری با محیط و استقامت در برابر گرما و خشک‌سالی از ویژگی‌های بارز گیاه انجیر محسوب می‌شود. ازآنجاکه باغ‌های انجیر معمولاً در دامنه‌های شیب‌دار احداث می‌گردند، احداث چنین باغ‌هایی علاوه بر ایجاد اشتغال، پوشش گیاهی مناسب برای منطقه و بیابان‌زدایی می‌تواند به حفظ کنترل سیلاب، جلوگیری از فرسایش خاک و استفاده بهینه از آب باران کمک کند. همچنین انجیر به عنوان میوه ای با خواص بسیار زیاد علاوه بر تازه خوری، برای تولید میوه خشک نیز مورد استفاده قرار می گیرد و ارزش افزوده بالایی برای تولید کننده ایجاد می کند.

با توجه به اینکه پرورش قارچ هم اکنون در برخی از نقاط شهرستان انجام می‌شود و بازار مصرف خوبی دارد؛ این کسب‌وکار یکی از گزینه های شغلی مناسب برای سرمایه گذاری و درآمدزایی است. مشتری داشتن این محصول از یک سو و غنی از پروتئین و ویتامین بودن آن از سوی دیگر، باعث شده که جایگزین مناسبی برای گوشت باشد. پرورش قارچ از شغل هایی است که می توان با سرمایه اولیه کم و محیط کوچک شروع کرد. یک دوره کامل پرورش قارچ 60 روز طول می کشد که قابلیت کاهش به 35 روز را دارد.

میوه های متنوعی مانند توت، هلو، شلیل و گیلاس نیز از جمله تولیدات باغی این منطقه هستند که توسعه تولید آن‌ها توجیه اقتصادی دارد.

توسعه نهالستان میوه نیز از دیگر کسب و کار هایی است صرفه اقتصادی خواهد داشت و زمینه اشتغال پایدار را فراهم می‌کند.

کاشت گل محمدی نیز از جمله کسب و کار های زود بازده شهرستان است که هم اکنون عملکرد خوبی دارد و مورد استقبال مردم واقع شده است. گل محمدی، گیاهی مقاوم به کم آبی، آفات و امراض است، که علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی فراوانی مانند ارزش صادراتی، جذب گردشگر و اشتغال زایی است. غنچه خشک، مایع گلاب، روغن و اسانس، فرآورده‌های برگرفته از گل محمدی است که علاوه بر عرضه در بازارهای داخلی، قابلیت صادرات به کشورهای دیگر را دارا است.

تولید برخی از محصولات باغی مانند پسته، زرشک و زیتون در حال حاضر وجود ندارد و یا به صورت خیلی محدود و شخصی توسط برخی از افراد صورت می‌گیرد؛ در حالی که طبق بررسی های انجام شده این شهرستان توانایی بالایی در تولید این محصولات دارد[10].

اصولا درخت پسته از ۷ تا ۹ سال پس از کاشت نهال و پیوند، شروع به دادن محصول می‌نماید. کسانی که قصد احداث باغ پسته را دارند برای داشتن سود اقتصادی باید کمی صبور باشند. بهترین خاک برای کاشت درخت پسته، خاک رسی یا شنی است. کیفیت آب مصرفی برای آبیاری درخت پسته به گونه ای است که در کاشت سایر محصولات کشاورزی با آن آب غیر ممکن یا غیر اقتصادی است. آگاهی از اقلیم و آب و هوای مناسب برای درخت پسته یک امر حیاتی قبل از احداث باغ است. شرایط مناسب آب و هوایی برای کاشت نهال پسته اقلیم گرم و خشک در تابستان (گرمای سوزان نباشد) و زمستان سرد و معتدل است. انتخاب پایه مناسب نکته دیگری است که لازم است درنظر گرفته شود. یک پایه پسته قوی و ایده آل باید نسبت به بیماری های مختلف مقاوم و دارای رشد بالایی باشد، همچنین مقاومت و سازگاری زیادی در برابر کم آبی و شوری داشته باشد. محصول پسته به لحاظ اهمیتی که اندام های مختلف گونه های متعدد درختان پسته از نظر خوراکی و صنعتی دارد همواره حائز اهمیت فراوانی است و انسان از میوه، پوست، هسته، برگ، ساقه و حتی صمغ آن نیز استفاده می‌کند.

زیتون به موجب مقاومت به کم‌آبی، سازگاری با خاک‌های فقیر و کم بازده و تولید محصول ارزشمند، از نظر اقتصادی حائز اهمیت می‌باشد و به محصول ثروتمند خاک‌های فقیر مشهور است. زیتون به دلیل استقامت و طول عمر و سازش با محیط‌های مختلف به دیگر درختان برتری دارد تا جایی که علاوه بر کشت در باغات و اراضی کشاورزی در توسعه فضای سبز شهری نیز از این درخت استفاده می‌شود. زیتون علاوه بر خواص درمانی، دارای مزیت‌های اقتصادی ارزشمندی از جمله تولید روغن، کنسرو زیتون، کمک به معیشت کشاورزان با زیر کشت بردن اراضی کم بازده فقیر و شور، اشتغال‌زایی (جذب قابل‌ملاحظه‌ای از جمعیت جویای کار) و جلوگیری از مهاجرت است.

زرشک براي توليد ميوه کافي و عملکرد بالا، به يک محل آفتابي با جريان هواي خوب احتياج دارد. درختچه زرشک در برابر باد مقاومت خوبي داشته و از آن به عنوان حصار و بادشکن نيز استفاده مي شود؛ اما وزش بادهاي گرم بويژه در هنگام گل دهي ميزان توليد و کيفيت ميوه آن را به شدت تحت تاثير قرار مي دهد. سرمازدگي گل‌ها به دليل ظهور ديرهنگام آنها به ندرت مشاهده می‌شود؛ اما سرمازدگي ميوه ها در صورت مواجهه با سرماهاي زودرس پاييزه و يا برداشت ديرهنگام آن‌ها قابل توجه است.

 

· صنعت

مشاغل صنعتی از مهم ترین عوامل توسعه اقتصادی کشور است. اما در کشور ما آن گونه که باید به آن توجه نشده است و لازم است از پتانسیل های هر شهرستان در این حوزه برای پیشرفت اقتصادی کشور استفاده شود. در شهرستان خرم آباد، تعدادی واحد صنعتی در زمینه های مختلف وجود دارد اما پتانسیل های شهرستان نشان دهنده این موضوع است که همچنان برای ایجاد واحدهای صنعتی جدید ظرفیت وجود دارد.

در این شهرستان تعدادی معدن در زمینه تولید گچ، شن و ماسه و ... وجود دارد؛ اما متاسفانه برخی مواد استخراج شده از این معادن فراوری نمی‌شوند و به صورت خام به فروش می‌رسند؛ بنابراین فراوری معادن ازجمله ظرفیت‌های مهم اقتصادی منطقه است که فعال‌سازی کامل آن‌ها با در نظر داشتن اصول زیست‌محیطی می‌تواند نقش مهمی در توسعه درآمدهای اقتصادی شهرستان خرم آباد و همچنین سرعت یافتن روند تولید و اشتغال استان داشته باشد[11].

مزیت هایی همچون تولید مواد شوینده و لوازم بهداشتی مانند مسواک، محصولات مراقبت از پوست و مو و ... نیز زیر ساخت های توسعه را دارد[12].

با توجه به اینکه کشاورزی در این شهرستان در وضعیت مناسبی قرار دارد، تولید کارتن و سبد، کود و سموم و ادوات کشاورزی، از جمله مزیت‌های شغلی پیشنهادی هستند[13].

طبق برسی های انجام شده تولید پوشاک، مصالح ساختمانی و قطعات خودرو هم فرصت مناسبی برای سرمایه گذاری به شمار می‌روند.

در این شهرستان دو شهرک صنعتی فعال وجود دارد و یک مورد نیز در حال احداث است. همچنین کارخانه های تولید دارو، الکل، مواد پتروشیمی، یخچال، قطعات خودرو، آرد، لبنیات، سوسیس و کالباس، ماشین و ... در داخل و خارج از این شهرک های صنعتی فعال هستند[14].

 

· شیلات

طبق بررسی‌های صورت گرفته پروش ماهی از جمله مشاغل موجود در شهرستان است. در این زمینه چند استخر پرورش ماهی قزل آلا، ماهی کپور و ماهی سالمون نیز در خرم‌آباد وجود دارد. افزایش فعالیت در زمینه پرورش ماهی، در صورت تامین منابع آبی مزیت دارد که علاوه بر اشتغالزایی، سوددهی خوبی را به همراه خواهد داشت. البته بازار فروش و استقبال از ماهی قزل آلا بیشتر است؛ لذا در اولویت بالاتری قرار می‌گیرد.

ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف ترین گونه های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است، آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروبها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می دهد؛ بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج های آن به طور قابل توجهی بکاهد؛ بنابراین این نوع ماهی با توجه به قیمت و طعم مناسب طرفداران زیادی در بین مردم دارد؛ لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

ماهیان گرمابی در محدوده دمایی 27-20 درجه سانتیگراد بهترین رشد را دارند. بزرگ‌ترین خانواده ماهيان آب شيرين، کپورماهیان هستند. این ماهی در مقایسه با سایر گونه‌های پرورشی در آب‌های گرم و معتدل، ارزشمندترین ماهی ازلحاظ اقتصادی است و نیز ارزش‌های تغذیه‌ای فراوانی دارد. ازاین‌رو آموزش توسعه پرورش این ماهی می‌تواند در راستای تأمین غذای جمعیت کشور و نیز افزایش سطح معیشتی مردم مؤثر باشد.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار است و سود سرشاری دارد.

بررسی های انجام شده نشان می‌دهد، پرورش شترمرغ هم اکنون در این شهرستان انجام می‌شود و به دلیل سازگاری با شرایط خرم‌آباد قابلیت توسعه دارد. شترمرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش3 برابر چرم گاو است، ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شترمرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و خلق آثار هنری، می توان اشتغال زایی کرد.

پرورش بوقلمون نیز می‌تواند یکی از کسب و کار های پر سود باشد؛ زیرا در حال حاضر انجام می‌شود و بازدهی خوبی داشته است؛ بنابراین پتانسیل های لازم برای سرمایه گذاری را دارد. گوشت بوقلمون دارای خواص غذائي ويژه ای است، محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد و مي تواند جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوئي را تشکيل مي دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

پرورش کبک و بلدرچین نیز در صورت وجود بازار مصرف، از جمله مشاغل پیشنهادی هستند؛ زیرا این موارد با اقلیم شهرستان سازگار هستند و در حال حاضر به صورت محدود پرورش داده می‌شوند؛ اما قابلیت های لازم برای توسعه را دارند. بلدرچین پرنده ای با جثه کوچک، در برابر بسیاری از بیماری ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش(40 روز) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است. محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب و قیمت بیشتر، مشتریان خاص خود را دارد. از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه را دارد.

در شهرستان خرم آباد چند واحد مرغداری صنعتی برای پرورش مرغ گوشتی، مرغ مادر و مرغ تخم گذار فعالیت می‌کنند که تولیدات انها برای رفع نیاز شهرستان کافی است؛ بنابراین توسعه این موارد تنها در صورت وجود تقاضا سودآور خواهد بود. گوشت مرغ به سبب مزیت‌های فراوانی که دارد به عنوان منابع تامین پروتئین می تواند مطرح و نیاز عمومی منطقه و کشور را در این زمینه مرتفع نماید. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم وبهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از فواید پرورش مرغ گوشتی است.

پرورش مرغ تخمگذار علاوه براینکه به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می کند نقش به‌سزایی در امر اشتغالزایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره گیری از امکانات کم و موجود در روستا یا محل زندگی خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که رقم مناسبی است. همچنین پیدا کردن بازار فروش با حاشیه سود بالا از امور مهم درمورد این کسب و کار است که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی امکان پذیر است.

یکی از صنایع مهم در زمینه پرورش ماکیان، صنعت پرورش مرغ مادر گوشتی و تخم گذار است که صنایع فرودستی و حتی پایین دستی را به شدت متاثر می‌نماید. صنایع مرغ مادر گوشتی و تخم گذار، با تامین تعداد مورد نیاز جوجه گوشتی و تخم گذار، سهم به سزایی در تامین پروتئین مورد نیاز جوامع بشری دارند. از آنجاییکه راندمان تولید مثل در این صنعت بسیار حائز اهمیت می‌باشد، هر عاملی که باعث کاهش درصد تخم گذاری و جوجه آوری شود، به شدت می‌تواند بر تولید جوجه یک روزه و لذا قیمت جوجه تاثیر گذار باشد، که پیامد آن افزایش قیمت محصول نهایی یعنی گوشت و تخم مرغ است.

پرورش قرقاول نیز از دیگر پیشنهاداتی است که پتانسیل های رشد و پیشرفت را دارد. البته این کسب و کار در حال حاضر وجود ندارد؛ اما شرایط شهرستان به گونه ای است که می‌توان در این زمینه فعالیت کرد[15]. قرقاول یکی از بهترین پرندگانی است که حتی نسبت به بقیه طیور در زمینه پرورش، از سودآوری بالایی برخوردار است؛ ولی به دلیل عدم اطلاع رسانی های کافی هنوز خیلی از پرورش دهندگان، آگاهی لازم نسبت به این نوع پرنده ندارند. قرقاول به دلیل ویژگی های ظاهری و جنبه زیبایی بال و پرها و خواص بسیار زیاد گوشت آن مانند: عدم وجود چربی، وجود مواد معدنی و گروه عظیمی از ویتامین ها، لذیذ بودن گوشت آن بعد از آهو، سریع الهضم بودن، نداشتن هیچ گونه عارضه مصرفی برای سیستم گوارش و همچنین خواص آن برای درمان فراموشی و کم خونی، بسیار مورد توجه قرار گرفته است. این پرنده نیاز به مراقبت مداوم ندارد و نسبت به هر شرایط آب و هوایی مقاوم است. درضمن می‌توان روی صادرات گوشت قرقاول به کشورهای دیگر (مخصوصاً کشورهای حوزه خلیج فارس) کار کرد؛ بنابراین پرورش آن سوددهی بالایی خواهد داشت.

 

· صنایع دستی

صنايع دستي به آن گروه از صنايعي گفته مي شود كه مهارت، ذوق و بينش انسان در آن نقش اساسي دارد و يا اينكه تمام يا بخش اعظم مراحل ساخت فراورده هاي آن با دست انجام گرفته و در چارچوب فرهنگ و بينش هر منطقه و با ديدگاه هاي قومي ساخته و پرداخته مي شود. صنايع دستي بازتابي از تاريخ تمدن هر ملت و قومي است و مي تواند انتشار مؤثري براي فرهنگ و سنن مناطق مختلف باشد.

قالیبافی یکی از مشاغل موجود در حوزه صنایع دستی است که برخی از مردم در انجام آن مهارت دارند و در صورت تولید محصولات متنوع و بازاریابی مناسب قابلیت توسعه دارد. قالیبافی از مشاغل خانگی پردرآمدی است که تسهیلات خوبی به آن تعلق می گیرد. بسیاری از زنان خانه دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می دانند چون در کنار کارهای روزمره می توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. همچنین با تولید فرش با کیفیت می توان به صادرات در این زمینه فکر کرد. این کسب و کار  را می توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را گسترش داد و زمینه اشتغال بسیاری از جوانان را فراهم کرد.

جاجیم‌بافی، گلیم‌بافی و تولید تابلوفرش از دیگر مشاغل مزیت‌دار در شهرستان هستند که به شرط بازاریابی مناسب، قابلیت توسعه دارند. البته گلیم‌بافی در اولویت بالاتری قرار می‌گیرد.

تولید مصنوعات چرمی نیز در شهرستان انجام می‌شود و از جمله گزینه های شغلی مناسب برای سرمایه گذاری است.

در انتها نیز می‌توان به مزیت هایی مانند دوزندگی لباس محلی، تولید مصنوعات چوبی و تولید مصنوعات مسی مانند ظروف پذیرایی، قاشق و ... اشاره کرد که در صورت تبلیغات مناسب و بازاریابی مطلوب، قابلیت سوددهی را دارند.

	کشاورزی						صنایع				خدمات
ردیف	دامداری	زراعت	باغداری	شیلات	طیور	صنایع غذایی		صنایع تبدیلی و تکمیلی	صنعت	صنایع دستی	خدمات
1	پرورش گوسفند افشاری(1)	کشت زعفران(1)	احداث باغ گردو(1)	پرورش ماهی قزل آلا(1)	پرورش شترمرغ(1)	فراوری انگور(1)		احداث سردخانه(1)	فراوری معادن(1)	قالی بافی(1)	احداث اقامتگاه بومگردی(1)
2	پرورش گوسفند قزل(1)	کشت گیاهان دارویی(1)	احداث باغ انگور(1)	پرورش ماهی کپور(2)	پرورش بوقلمون(1)	تولید رب(1)		سورت و بسته بندی میوه(1)	تولید لوازم بهداشتی(1)	گلیم بافی(1)	احداث رستوران بومی(1)
3	پرورش گوسفند شال(1)	کشت حبوبات(1)	احداث گلخانه صیفی جات(1)	پرورش ماهی سالمون(2)	پرورش کبک(2)	تولید پودر گوجه(1)		بسته بندی حبوبات(1)	تولبد مواد شوینده(1)	جاجیم بافی(2)	احداث هتل و اقامتگاه(1)
4	پرورش گوسفند لری بختیاری(1)	کشت گندم(2)	احداث باغ زردآلو(1)		پرورش بلدرچین(2)	تولید سوسیس و کالباس(2)		بسته بندی عسل(1)	تولید سبد و کارتن(1)	تابلو فرش بافی(2)	احداث مغازه سوغاتی فروشی(1)
5	پرورش گوسفند مهربان(1)	کشت جو(2)	احداث باغ سیب(2)		پرورش مرغ مادر(3)	تولید ترشی جات(2)		بسته بندی غلات(1)	تولید ادوات کشاورزی(1)	تولید مصنوعات چرمی(2)	احداث مجتمع تفریحی سرگرمی(1)
6	گاو هلشتاین(2)	کشت برنج(2)	احداث باغ انجیر(2)		پرورش مرغ گوشتی(3)	تولبد خیارشور(2)		تولید خوراک دام(2)	تولید کود و سموم کشاورزی(1)	دوزندگی لباس محلی(3)	ایجاد خدمات استقبال از مسافر(1)
7	گاو سمینتال(2)	کشت سیب زمینی(3)	احداث باغ انار(2)		پرورش مرغ تخم گذار(3)	تولید آبمیوه(2)		فراوری پوست دام(2)	تولید قطعات خودرو(2)	تولید مصنوعات چوبی(3)	احداث تلکابین(2)
8	پرواربندی گوساله(2)	کشت سیر(3)	احداث باغ شلیل(2)		پرورش قرقاول(4)	تولید چیپس میوه(2)		تولید کندو(3)	تولید مصالح ساختمانی(2)	تولید مصنوعات مسی(3)
9	زنبورداری(2)	کشت پیاز(3)	کاشت صیفی جات(2)			تولید کمپوت(2)		بسته بندی گوشت قرمز(3)	تولید پوشاک(2)
10	پرورش بز لری(3)	کشت موسیر(3)	پرورش قارچ(2)			تولید مربا(2)		بسته بندی گوشت مرغ(3)
11		کشت ذرت علوفه ای(4)	احداث باغ توت(3)			تولید لواشک(2)		فراوری شترمرغ(3)
12		پرورش جلبک(4)	احداث باغ هلو(3)			تولید کنسانتره(2)		بوجاری کردن(3)
13			احداث نهالستان(3)			فراوری سیر(3)		بسته بندی ماهی(4)
14			احداث باغ گیلاس(3)			فراوری انار(3)		تولید زغال فشرده(4)
15			کاشت گل محمدی(3)			فراوری انجیر(3)
16			احداث گلخانه گل و گیاه زینتی(3)			فراوری گیاهان دارویی(3)
17			احداث باغ پسته(4)			تولید نان صنعتی(4)
18			احداث باغ زیتون(4)			تولید نان فانتزی(4)
19			احداث باغ زرشک(4)			شیرینی پزی(4)
20			کاشت سبزی جات(4)			تولید رشته آشی و پلویی(4)
21						فراوری گل محمدی (5)
22						فراوری ماهی(5)
23						فراوری سیب زمینی(5)

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

 

مشاغل	مزیت
فراوری انگور	1
تولید رب	2
سورت و بسته‌بندی میوه	3
بسته بندی حبوبات	4
پرورش گوسفند افشاری	5
پرورش گوسفند نژاد قزل و گوسفند نژاد شال	6
پرورش گوسفند لری بختیاری و گوسفند نژاد مهربان	7
احداث رستوران بومی	8
احداث مغازه سوغاتی فروشی	9
کشت زعفران	10
احداث باغ گردو	11
احداث گلخانه صیفی جات	12
کشت حبوبات	13
کشت گیاهان دارویی	14
فراری معدن	15
تولید سبد وکارتن	16
پرواربندی گوساله	17
پرورش گاو سمینتال	18
بسته بندی عسل	19
پرورش ماهی قزل آلا	20
پرورش شترمرغ	21
پرورش گاو هلشتاین	22
زنبورداری	23
قالی بافی	24
احداث اقامتگاه بومگردی	25
تولید پودرگوجه	26
احداث سردخانه	27
تولید سوسیس و کالباس	28
بسته بندی غلات	29
احداث باغ انگور	30
تولید خوراک دام	31
تولید آبمیوه	32
تولید چیپس میوه	33
تولید ترشی جات	34
احداث هتل و اقامتگاه	35
تولید ادوات کشاورزی	36
احداث باغ زردآلو	37
فراوری پوست دام	38
گلیم بافی	39
پرورش بوقلمون	40
احداث باغ انار	41
فراوری شترمرغ	42
بوجاری کردن	43
بسته بندی گوشت قرمز	44
تولید کندو	45
احداث مجتمع تفریحی سرگرمی	46
تابلو فرش بافی	47
پرورش قارچ	48
کشت برنج	49
تولید کمپوت	50

 

* این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) تهیه و تدوین شده است.