>

صحنه

شهرستان صحنه یکی از شهرستان‌های استان کرمانشاه در غرب ایران است. مرکز این شهرستان شهر صحنه است که در ۵۰ کیلومتری شهر کرمانشاه و در سمت استان همدان قرار گرفته ‌است. شهرستان صحنه از شمال با شهرستان سنقر، از شرق با کنگاور و از غرب و جنوب با شهرستان‌های کرمانشاه، هرسین و استان لرستان همجوار است. شهرستان صحنه داراي آب و هواي معتدل كوهستاني و ييلاقي مي‌باشد، بطوري‌كه با تقسيم استان بـه دو منطقـه سـردسيـر و گرمسير، شهرستان صحنه جزء نيمه سردسير استان محسوب مي‌گردد. این شهرستان با وسعت 1612 كيلومتر مربع 2/6 درصد مساحت استان را به خود اختصاص داده است و بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵، ۷۰۷۵۷ نفر جمعیت دارد.

مزیت های منطقه

مزيت‌سنجي و اولويت‌بندي كسب ‌و كارهاي موجود در هر شهرستان بر مبناي يک روش تحقيق انجام مي‌شود. در اين روش تحقيق، يک شناسنامه براي هر شهرستان و يک شناسنامه براي هر كسب ‌و كار تدوين مي‌شود. اين شناسنامه‌ها به عنوان ورودي به نرم‌افزار داده ‌شده و خروجي نرم‌افزار هم‌پوشاني اين دو شناسنامه و تعيين مشاغل مزيت‌دار شهرستان است. اين اولويت‌بندي‌ها توسط كارشناسان و افراد خبره هر شهرستان بازبيني و اصلاح مي‌شوند.  يكي از منابع تحليل همين ليست مزيت‌سنجي اصلاح ‌شده ‌است. يكي ديگر از منابع تحليل، مصاحبه با كارشناسان و متخصصين حوزه اشتغال هر شهرستان است. در هر شهرستان با حداقل 3 نفر از اين افراد مصاحبه انجام مي‌شود. سپس اين مصاحبه‌ها پياده‌سازي و ارزيابي مي‌گردد. در صورت وجود تناقض و ابهام بين اين 3 مصاحبه و ليست مزيت‌سنجي، مصاحبه‌هاي تكميلي و حتي مصاحبه بيشتر هم صورت مي‌گيرد تا تيم تحليل به نتيجه نهايي مطلوب دست ‌يابد. بنابراين خروجي هر شهرستان از تجميع مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي حاصل مي‌شود. در ادامه تحليل شهرستان صحنه ارائه ‌شده ‌است.

 

تعیین کسب ‌و کارهای مزیت‌دار شهرستان

همانطوري‌كه در قسمت مقدمه اشاره ‌شد مبناي تحليل، مصاحبه‌ها و ليست مزيت‌سنجي است. از بررسي اين دو منبع رسته‌هاي رايج و اولويت‌دار شهرستان تعيين شده ‌است. مبناي اين اولويت‌بندي، فراواني و ميزان اشاره افراد كارشناس به كسب‌ و كارهاي رايج در هر شهرستان و اولويتي كه اين مشاغل در ليست مزيت‌سنجي دارند، می‌باشد. در هر رسته كسب ‌و كارهاي رايج به ترتيب اولويت مشخص شده ‌است. در تحليل به مشاغل موجود، مشاغل قابل توسعه و مشاغلي كه هنوز در شهرستان راه‌اندازي نشده و پتانسيل ايجاد آن‌ها در شهرستان وجود دارد، اشاره شده ‌است. مزيت‌هاي شغلي به ترتيب اولويت در ادامه آورده شده ‌است.

 

1. زراعت و باغداری
2. دامداری
3. صنایع تبدیلی و تکمیلی
4. صنایع غذایی
5. خدمات
6. صنایع دستی
7. طیور
8. شیلات
9. صنعت

 

· زراعت

بخش زراعت در روند رشد و توسعه اقتصادی کشورهای مختلف نقش‎های متعددی بر عهده دارد که از جمله مهم‎ترین آن‎ها می‎توان تامین مواد خام و اولیه مورد نیاز صنایع بالا دستی، تامین نهاده‎هایی مانند نیروی کار، مصرف تولیدات سایر بخش‏های صنعتی از قبیل کودها و سموم شیمیایی و ماشین ‌آلات کشاورزی، ارزآوری و تامین مالی سایر بخش‎های زیربنایی را نام برد.

طبق بررسی‌های انجام شده، وجود منابع آبی سطحی و زیر زمینی فراوان و همچنین وجود زمین‌های مزروعی مناسب، زراعت از جمله اولویت‌های اول این شهرستان است. در ضمن شغل اکثر مردم نیز زراعت و باغداری بوده و این موارد تاکنون عملکرد خوبی داشته‌اند. همچنین محصولات با کیفیتی در این حوزه‌ها تولید می‌شود که همچنان ظرفیت کار داشته و می‌توان سطح زیر کشت آن‌ها را افزایش داد.

برنج از مهم‌ترین غلات و اقلام غذایی بوده و بیشتر مردم به برنج به عنوان یک غذای اصلی وابسته هستند. آب مورد نیاز برای کشت برنج از سایر غلات بیشتر بوده و رطوبت کافی از عوامل مورد نیاز برای کاشت بهتر این محصول است. این محصول از جمله عمده محصولات زراعی و استراتژیک شهرستان صحنه بوده که کیفیت خوبی داشته و به سایر مناطق نیز فرستاده می‌شود.[1] با توجه به خشکسالی‌های اخیر استان کرمانشاه و نیازمندی کشت برنج به آب زیاد، این شهرستان به دلیل آب و هوای معتدل برای کشت برنج از رونق بسیاری برخوردار شده‌ است. و یکی از مراکز اصلی کشت برنج در استان محسوب می‌‌شود.[2] بنابراین با توجه به این‌که کشت این محصول با اقلیم این منطقه سازگار است، در صورت تامین نیاز آبی توسعه کشت آن ارزش افزوده زیادی را به همراه خواهد داشت.

با توجه به این‌که تولیدات ذرت دانه‌ای در این شهرستان به صورت گسترده انجام می‌شود و بیشترین سطح زیر کشت ذرت دانه‌ای در استان را شهرستان‌های صحنه و هرسین دارند[3]، به نظر می‌رسد افزایش سطح زیر کشت این محصول نیز سوددهی مطلوبی را خواهد داشت زیرا ذرت دانه‌ای یک محصول پرکاربرد در تغذیه دام بوده و رسیدن به خودکفایی در تولید آن برای عدم نیاز به واردات دنبال می‌شود.[4] ذرت با هر آب و هوایی سازگاری دارد. این گیاه در برابر خشکی مقاوم بوده و میزان ثمردهی آن در هر هکتار بالا است. در ضمن دولت برای تشویق به کشت این گیاه، اقدام به خرید تضمینی ذرت از کشاورزان می‌کند. روغن ذرت، کنسرو بلال و دانه ذرت به مصارف انسانی می‌رسد و همچنین دانه ذرت در مرغداری‌ها و علوفه تر، خشک، سیلو شده و کنجاله دانه در دامداری‌ها استفاده می شود. کاکل ذرت نیز در صورت جمع‌آوری در داروسازی به کار می‌رود. از ساقه و برگ ذرت در صنایع کاغذ، مقواسازی و تولید کاغذ دیواری استفاده می‌کنند. همچنین نشاسته ذرت در صنایع رنگرزی، داروسازی و پلاستیک سازی کاربرد دارد.

توسعه کشت گیاه دارویی و پر مصرف زعفران در شهرستان صحنه یکی دیگر از برنامه‎های مطلوب برای اشتغال‌زایی و رونق اقتصادی این منطقه است که با برنامه‌ریزی درست می‌تواند  فرصتی برای تحول اقتصاد بومی شهرستان به‌شمار رود زیرا کشت آن هم اکنون وجود داشته و با شرایط آب و هوایی منطقه سازگاری خوبی نشان داده است. شایان ذکر است که کیفیت آن نیز مطلوب و بازارپسند گزارش شده است.

بسیاری از مردم فکر می‌کنند که کاشت زعفران فقط در خراسان انجام می‌شود، به همین دلیل اطلاعات کافی از کاشت طلای سرخ ندارند. مقاومت زعفران در برابر شرایط نامساعد محیطی مانند سرما زیاد بوده و به آب کمی نیاز دارد. زعفران به علت داشتن رنگ زیبا، عطر و طعم بسیار مطبوع در صنایع غذایی کاربرد دارد. دمنوش زعفران نیز خاصیت آرام‌بخشی داشته و استرس و نگرانی را بر طرف می‌کند. ایران جزء اولین کشورهای تولید کننده زعفران بوده که درصد بالایی از زعفران جهان را تأمین می‌کند.

توسعه کشت چغندر قند نیز یکی از پیشنهادات خوب در حوزه زراعت می‌باشد که قابلیت سرمایه‌گذاری و سودآوری را دارد. کشت چغندرقند علاوه بر این که از نظر اقتصادی سودآور است، می‌تواند در اصلاح خاک و کنترل علف‌های هرز نیز مؤثر بوده و از این‌رو به راحتی می‌توان این گیاه را در تناوب با گیاهان دیگر قرار داد. به خاطر سازگاری زیاد این گیاه با شرایط مختلف آب و هوا و خاک، در اکثر نقاط شهرستان می‌توان آن را کشت کرد. این گیاه با ریشه‌های عمیق خود نفوذپذیری خاک را افزایش داده و خاک مناسبی را برای کشت‌های بعدی آماده می‌کند. همچنین از چغندرقند علاوه بر قند محصولات دیگری مثل برگ چغندر و تفاله مخلوط با ملاس (بعد از برداشت قند در کارخانه) به دست می‌آید که می‌تواند مورد تغذیه دام قرار گیرد. لازم به ذکراست که کشت چغندرقند علاوه بر نیاز به کارخانه فرآوری، به آب زیادی نیز نیاز دارد. لذا برای شروع این کسب ‌و کار باید این دو نکته را مد نظر قرار داد.

گندم و جو از جمله محصولات استراتژیک منطقه هستند که در حال حاضر به صورت گسترده کشت می‌شوند که با توجه به سازگاری با اقلیم منطقه، پتانسیل اشتغال‌زایی بالایی دارند. در میان محصولات کشاورزی، کاشت گندم نسبت به بقیه کم دردسرتر و کم آفت‌تر است.گندم در بازه زمانی حدوداً هشت ماه به ثمر نشسته و به مرحله سوددهی می‌رسد. خرید تضمینی گندم همه ساله توسط دولت انجام می‌گیرد. البته خود کشاورز هم می‌تواند گندم را بفروشد و درآمد خوبی کسب کند. کود شیمیایی و بذر نیز به شکل یارانه‌ای در اختیار کشاورزان قرار می‌گیرد بنابراین گسترش تولید گندم، پیشنهاد زراعتی بسیار مطلوبی بوده که ارزش افزوده زیادی را نیز به دنبال خواهد داشت.

جو محصول زراعی مهم دیگری از گروه غلات است که در این شهرستان کشت می‌شود. جو در سبد تغذیه دام جایگاه ویژه داشته و به صورت دانه و علوفه سبز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این محصول برای تهیه نان، پخت سوپ و نیز در تهیه غذای کودک کاربرد دارد. جوشانده جو داروي خوبي براي مبتلايان به تب و كم خوني و سوء هاضمه بوده و پایین آورنده کلسترول می‌باشد. از این‌رو با توجه به رونق دامداری در این منطقه و سازش اقلیمی مناسب گیاه زراعی جو، افزایش سطح زیر کشت آن می‌تواند در دستور کار قرار گیرد.

کشت سیب زمینی و پیاز نیز به دلیل پتانسیل بالای تولید آن از جمله کشت‌های مرسوم در این منطقه بوده که به صورت پراکنده در برخی از نقاط انجام می‌شود و مازاد آن نیز به سایر مناطق مانند کرمانشاه ارسال می‌شود. بنابراین این گونه می‌توان گفت که با توجه به حضور این دو محصول در سبد غذایی خانوارها و مصرف آن در طول سال، می‌توان با به کارگیری فنون زراعی نوین در ترکیب با مکانیزاسیون کشاورزی به عملکردهای بالا دست یافت. لذا با توجه به اهمیت و کاربرد این دو محصول در تغذیه و صنایع غذایی، سرمایه‌گذاری روی آن سودده خواهد بود.

با توجه به شرایط آب و هوایی و پتانسیل اقلیمی مناسب شهرستان صحنه و بازار مناسب خرید گیاهان دارویی، شرایط برای توسعه کشت گیاهان دارویی مانند موسیر، خار مریم، نعنا و... بسیار ایده‌آل است زیرا این شهرستان یکی از مستعدترین مناطق برای گسترش کشت این محصولات است.[5] تقاضای مصرف گیاهان دارویی به علت روی گردانی از داروهای شیمیایی و یا حتی استفاده شدن برخی از این محصولات در تولیدات کارخانه‌های بزرگ دارویی همواره رو به افزایش است. گیاهان دارویی گونه‌ها و مصارف مختلفی دارند. از این گیاهان نه تنها برای درمان بیماری‌ها بلکه در صنایع کنسروسازی، نوشابه‌سازی، ‌عطرسازی و غذایی نیز استفاده می‌شود. لذا ظرفیت‌ها و استعداهای بومی این شهرستان باعث شده است که زراعت گیاهان دارویی نیز به عنوان بازاری با اقتصادی سریع‌الرشد و نوظهور مطرح و مدنظر باشد.

همچنین کشت حبوبات و افزایش کمی و کیفی آن نیز در این شهرستان مقرون به صرفه می‌باشد. توسعه كشت حبوباتی نظیر ماش علاوه بر سوددهی سبب تقويت خاك و افزايش توليد محصولات زراعي به‌ويژه محصول گندم می‌شود. بر اساس نتايج تحقيقات، كشت گندم پس از كشت حبوبات ميزان توليد گندم را به طور چشمگيري افزايش مي‌دهد.[6] بذرهای بالغ و خشک حبوبات، دانه‌های خشک خوراکی هستند که دارای ارزش غذایی زیاد و قابلیت نگهداری خوبی بوده و سرشار از پروتئین می‌باشد. از این‌رو با توجه به عدم فساد این گروه از محصولات هر چقدر هم تولید گردد به فروش رسیده و مصرف خواهد شد.

 

· باغداری

کشور ایران در بیشتر محصولات باغی دارای مزیت نسبی است و بخش عمده‌ای از صادرات غیرنفتی ما را محصولات باغی تشکیل می‌دهد. از سوی دیگر تولید اشتغال توسط باغداری زیاد بوده و در اقتصاد کشور و در رونق کسب و کار مؤثر است. کشاورزی از جمله باغبانی در توسعه ملی و افزایش رفاه عمومی، فقرزدایی، تنوع بخشیدن و پایدار کردن الگوی توسعه شهری، توزیع درآمد و عدالت اجتماعی کمک می‌کند و مؤثر است. شهرستان صحنه یکی از قطب‌های کشاورزی و به خصوص باغداری استان کرمانشاه محسوب می‌شود که به لحاظ داشتن شرایط آب و هوایی مناسب، خاک حاصلخیز، منابع آبی خوب و باغداران سخت‌کوش در وضعیت مناسبی قرار دارد و موفقیت‌های خوبی نیز داشته است.[7]

شهرستان صحنه قطب تولید گیلاس در غرب کشور بوده و محصول تولید شده در این منطقه از نظر کیفیت و مزه زبانزد می‌باشد. ارقام تکدانه، مشهدی، صورتی و زرد محلی از مهمترین ارقام تحت کشت این شهرستان می‌باشد. همچنین گیلاس صحنه علاوه بر تامین نیاز استان به استان‌های لرستان، ایلام، همدان و تهران نیز صادر می‌شود و بازار مصرف خوبی دارد.[8] همچنین امسال نخستین جشنواره گیلاس در روستای سردهلق برگزار شد. این جشنواره آغاز حرکتی جهت تکمیل زنجیره‌های تولید و ارزش افزوده بوده و هدف نهایی از برگزاری چنین جشنواره‌هایی شناساندن قابلیت‌های کشاورزی استان و ایجاد بسترهایی برای افزایش درآمد سرانه کشاورزان است[9]؛ بنابراین توسعه باغات گیلاس یکی از بهترین پیشنهادات برای این شهرستان در حوزه باغداری است.

با توجه به این‌که باغات گردوی این شهرستان نیز در وضعیت خوبی قرار دارند و محصول با کیفیتی تولید می‌کنند، توسعه و احداث چنین باغاتی، توجیه اقتصادی دارد و به دلیل استقبال زیاد در اولویت اول این رسته قرار می‌گیرند.

البته در حوزه تولید میوه‌های آجیلی، باغات بادام، بادام زمینی، پسته و فندق نیز در این شهرستان موفق عمل کرده‌اند؛ اما توسعه آن‌ها به دلیل این‌که سطح زیر کشت کمتری نسبت به موارد فوق دارند، در اولویت بعدی قرار می‌گیرد؛ اما پتانسیل بالایی برای افزایش دارند و در صورت سرمایه‌گذاری می‌توان شهرستان صحنه را به یکی از صادر کنند‌گان این محصولات تبدیل کرد.[10]

گردو، درختی چندساله و مقاوم است که پس از رشد کامل، هر درخت تا 100 کیلوگرم تولید محصول خواهد داشت. محصول نهایی قیمت بالایی دارد که هم در داخل کشور طرفداران زیادی داشته و هم قابلیت بالای صادرات دارد. در صورت احداث باغ گردو، تا سال‌های سال نیاز به سرمایه‌گذاری و کشت دوباره وجود ندارد؛ زیرا درخت گردو دارای عمر طولانی است و سال‌ها قابلیت برداشت دارد. میوه گردو هم جزء معدود میوه‌هایی است که هیچ گونه نیازی به هزینه انبار در سردخانه ندارد و به دلیل ماندگاری طولانی، می‌تواند چند ماه و حتی چند سال مورد مصرف قرار گیرد. در ضمن چوب درخت گردو هم برای منبت کاری، خراطی و کنده‌کاری، ساخت مجسمه و اشیاء دکوری، ساخت آلات موسیقی و همچنین در دکوراسیون داخلی منزل و ساخت روکش‌های چوب بسیار پر کاربرد است. این چوب نیمه سنگین و نیمه سخت بوده و مقاومت مناسبی در برابر فشار، خمش، رطوبت و کشش دارد.

با توجه به موضوع مهم کم‌آبی، کاشت درختان دیم و همچنین محصولات دیم نیز پر اهمیت و مورد توجه است. از درخت بادام به ‌عنوان یک درخت مقاوم در برابر خشکی یاد می‌شود و در شرایطی که بی‌آبی وجود دارد، درخت بادام میوه خوبی می‌دهد و همچنین از لحاظ شرایط کاشت در زمین‌های آهکی هم تا حد زیادی مقاومت دارد. با توجه به موارد گفته شده و ارزش افزوده خوبی که کاشت این محصول دارد، ایجاد باغات بادام، سوددهی خوبی را خواهد داشت.

درخت فندق یکی دیگر از گونه‌های کم توقع و مقاوم در برابر عوامل نامساعد محیطی می‌باشد. مناطق با شرایط اقلیمی معتدل و کوهستانی برای توسعه این محصول مناسب هستند. ضمناً وجود رطوبت کافی در رشد و پرورش این محصول امری ضروری است. مشتریان فندق بازارهای خشکبار و آجیل فروشان هستند. از این محصول همچنین در صنعت شکلات و بستنی نیز استفاده می‌شود. از میوه فندق، روغن هم به دست می‌آید که علاوه بر مصرف خوراکی در صنایع عطرسازی و نقاشی نیز کاربرد دارد. علاوه بر آفات و بیماری‌هایی که درختان فندق را تهدید می‌کند،‌ اختلاف قیمت بین فندق خریداری شده از کشاورز و قیمتی که در بازار به فروش می‌رسد، دغدغه تمام باغداران می‌باشد، که با تبلیغ و بازاریابی مناسب می‌توان این اختلاف قیمت را تا حدی تعدیل کرد.

درختان پسته از دیگر گونه‌هایی می‌باشد که اصولاً ۷ تا ۹ سال پس از کاشت نهال و پیوند، شروع به باردهی اقتصادی می‌نماید. کسانی که قصد احداث باغ پسته را دارند برای داشتن سود اقتصادی باید کمی صبور باشند. بهترین خاک برای کاشت درخت پسته، خاک‌های غنی شنی لومی عمیق است. کیفیت آب مصرفی برای آبیاری درخت پسته به گونه‌ای است که در کاشت و آبیاری سایر محصولات کشاورزی با آن، غیر ممکن یا غیر اقتصادی است. آگاهی از اقلیم و آب و هوای مناسب برای درخت پسته یک امر حیاتی قبل از احداث باغ است. شرایط مناسب آب و هوایی برای کاشت نهال پسته اقلیم گرم و خشک در تابستان (گرمای سوزان نباشد) و زمستان سرد و معتدل است. انتخاب پایه مناسب نکته دیگری است که لازم است درنظر گرفته شود. یک پایه پسته قوی و ایده‌آل باید نسبت به بیماری‌های مختلف مقاوم و دارای رشد بالایی باشد، همچنین مقاومت و سازگاری زیادی در برابر کم آبی و شوری داشته باشد. محصول پسته به لحاظ اهمیتی که اندام‌های مختلف پسته از نظر خوراکی و صنعتی دارد همواره حائز اهمیت فراوانی بوده که نیاز به بررسی جامع‌تری دارد.

شهرستان صحنه باغات سرسبز زيادي را در خود جاي داده است و اكثر ميوه‌هاي سردسيري استان در اين شهرستان توليد مي‌شود. عمده ميوه‌هاي توليدي باغات این شهرستان زردآلو، آلبالو، سيب، هلو و گلابی است. با توجه به شرایط عالی برای توسعه باغداری در این شهرستان، توسعه این محصولات نیز پتانسیل بالایی برای اشتغال‌زایی و سوددهی خواهد داشت.[11]

با توجه به این‌که در این شهرستان چندین گلخانه برای تولید گل و گیاه زینتی مانند گل رز و درختچه‌های زینتی وجود دارد، می‌توان تعداد آن‌ها را افزایش داده و به این ترتیب، با تولید محصولات خارج از فصل باعث رونق اقتصادی را در حوزه باغداری شد.

بررسی‌هاي راهبردي نشان می‌دهد که کشاورزي بر خلاف برخورداري از شرایط مناسب، به لحاظ سنتی بودن، کوچک بودن سطح تولید، مصرف بالای انرژی و... تا حدود زیادی غیر اقتصادی به نظر می‌رسد. در حالی که با تولید گل و گیاهان زینتی که ظرفیت بالایی در ایجاد اشتغال داشته و به دلیل بالا بودن مصرف این محصولات در بازار کشورهاي همسایه و توانایی رقابت محصولات تولیدي، می‌تواند بخشی از نیازهاي ارزي را تأمین نماید و به عنوان الگویی از کشاورزی نوین که پرمنفعت نیز می‌باشد در این شهرستان شروع گردد. در ضمن گل و گیاه زینتی در برخی از ایام خاص در ایران هم بازار خوبی دارد و استقبال خوبی از آن می‌شود. گل‌ها و گیاهان زینتی جزء کشت‌هاي متراکم محسوب شده و از توانمندي بالایی در بهره‌وري نهاده‌ها به ویژه آب برخوردار است.

صیفی‌جاتی مانند گوجه، خیار، بادمجان و سبزی‌جاتی مانند گشنیز نیز از اقلام تولید شده در این شهرستان هستند که با توجه به نیاز بالای مصرف خانوار در طول سال، قابلیت افزایش سطح زیر کشت را دارند. تقاضای مداوم برای سبزی‌های تازه و فرآورده‌ها در کشور، نشان دهنده نقش اقتصادی صنعت تولید سبزی و سهم آن در برآورده کردن عمده رژیم‌های غذایی است. متخصصین علم تغذیه معتقدند که مصرف سبزی به صورت تازه و یا فرآورده‌ای از بروز ناراحتی‌های ناشی از فقر غذایی جلوگیری می‌کند. خوشبختانه مصرف سبزی به صورت تازه در ایران رواج دارد و کمتر سفره‌ای را می‌توان یافت که خالی از این محصولات باشد.

حرفه توسعه سبزی‌کاری به میزان قابل توجهی به اقتصاد منطقه کمک می‌کند و علاوه بر کشاورزان، نفرات متعددی را در زمینه فرآورده‌های سبزی‌جات، حمل و نقل و بازاریابی جذب می‌کند که با توجه به نیروی انسانی فراوان و بازار عرضه مناسب داخلی و خارجی، قابلیت جذب سرمایه گذاران بخش کشاورزی را دارد.

با عنایت به این‌که درختچه‌های زرشک خودرو در این شهرستان وجود دارد، به نظر می‌رسد احداث باغات زرشک نیز جوابدهی خوبی داشته باشد و سودآوری کند، هر چند نیاز به بررسی‌های تکمیلی دارد.

 

· دامداری

دامداری به عنوان یکی از حوزه‌های مرتبط با بخش کشاورزی، در سطح گسترده‌ای در کشور انجام می‌شود و در نتیجه انجام این حرفه، سود اقتصادی خوبی کسب شده است. از آن جایی که حوزه دامداری با یکی از مهم‌ترین نیازهای انسان، یعنی نیاز به منابع غذایی و خصوصا منابع پروتئینی مرتبط می‌باشد، توجه به آن امری ضروری است. فعالیت در این حوزه شغلی و افزایش بهره‌وری در آن، می‌تواند از راهکارهای کاهش وابستگی به درآمد نفتی باشد و عاملی برای توسعه صنایع غذایی، تبدیلی و تکمیلی کشور محسوب شود.

طبق بررسی‌های انجام شده، زنبورداری از جمله کسب و کارهایی است که مورد استقبال مردم بوده و به صورت گسترده انجام می‌شود. عسل تولید شده در این شهرستان نیز کیفیت بسیار خوبی داشته و از سایر استان‌ها مانند تهران و اصفهان هم مشتری دارد و گاهی هم به کشور عراق صادر می‌شود. لذا سرمایه گذاری در زمینه زنبورداری، از جمله بهترین کسب و کارهای این حوزه است که همچنان ظرفیت توسعه دارد[12]. پرورش زنبور عسل با کمترین میزان سرمایه‌گذاری قابلیت انجام دارد که می‌تواند سود خوبی به همراه داشته باشد. همچنین باردهی گل‌ها و میوه‌ها با گرده افشانی توسط زنبور عسل افزایش می‌یابد. این مسئله باعث شده ارزش اقتصادی پرورش زنبور عسل بسیار بیشتر از ارزش ریالی حاصل از تولید عسل باشد. در طی فرآیند پرورش و نگهداری زنبور عسل، با ازدیاد کندوها می توان به فروش کندو نیز فکر کرد و به سود خوبی دست یافت. در ضمن محصول مزرعه پرورش زنبور عسل صرفاً کندو و عسل نبوده و مواردی همچون موم، زهر و ژله رویال آن نیز قابل فروش است.

دامداری در این شهرستان بیشتر به صورت سنتی انجام می‌شود و تنها تعداد کمی از واحدها به صورت صنعتی و نیمه صنعتی فعالیت می‌کنند. مردم این شهرستان بیشتر از پرورش دام سبک استقبال می‌کنند و به پرورش گوسفند افشاری، گوسفند مهربان و گوسفند بومی مشغول هستند. البته پرورش بز سانن نیز وجود دارد که به دلیل استقبال کمتر در اولویت‌های بعدی قرار می‌گیرد. در زمینه دام سنگین نیز بیشتر گاو بومی، گاو هلشتاین دورگ و گاو سمینتال دورگ را پرورش می‌دهند. پرورش تمام موارد فوق با اقلیم این شهرستان سازگار بوده و با توجه به مزیت اقتصادی که دارند، گزینه شغلی مناسبی برای سرمایه‌گذاری محسوب می‌شوند.[13]

پرورش گوسفند نسبت به سایر حیوانات، بیشتر مورد توجه دامداران این شهرستان قرار گرفته است زیرا توان دام سبک برای تحمل اقلیم‌های جغرافیایی متفاوت بیشتر است. همچنین جیره غذایی کمتر و در نتیجه هزینه نگهداری کمتری دارد. تمامی فرآورده‌های دامی مانند گوشت، شیر، ماست، کره و حتی پشم و پوست دام پرکاربرد هستند و فروش این فرآورده‌ها در تمامی روزهای سال انجام می‌شود. قیمت گوشت گوسفند بالا بوده و به‌علاوه اجزای گوسفند مانند دل، قلوه، جگر، سیرابی، کله و پاچه، خوش گوشت و... نیز قابل فروش هستند. خرید دام برای قربانی کردن در ایام مذهبی مانند عید قربان و... موجب رونق این کسب و کار می‌شود. بنابراین گسترش پرورش گوسفند سوددهی بسیار خوبی را به دنبال خواهد داشت.

گوسفند افشاری یکی دیگر از نژادهای بسیار مهم گوسفند داشتی است که بومی استان زنجان بوده و مورد پرورش و علاقه دامداران این شهرستان می‌باشد. مدیریت پرورشی بهینه این نژاد می‌تواند سودآوری واحد گوسفندداری را افزایش دهد. دلایل زیادی باعث شده است که امروزه گوسفندان نژاد افشاری جزء پر فروش‌ترین گوسفندان باشد. این نژاد به آب و هوای سرد سازگار بوده و دارای جثه‌ای بزرگ است. گوسفند افشاری جزء گوسفندان سنگین ‌دنبه کشور محسوب می‌گردد. سرعت رشد بالا، تولید شیر خوب و پر چرب و گوشت قرمز لذیذ (که باعث ‌شده است که جزء گوسفندان دو منظوره گوشتی – شیری قرار بگیرد)، بهبود کمی و کیفی پشم گوسفند، سازگاری و عادت‌پذیری با شرایط آب و هوایی مناطق سردسیر، قدرت راهپیمایی و کوه‌پیمایی خوب، توان چندقلوزایی، مقاومت در برابر امراض و بیماری‌ها و بالا بودن ضریب تبدیل و داشتن بازده اقتصادی مطلوب از جمله مزایای پرورش گوسفند افشاری است.

گوسفند نژاد مهربان یکی از نژادهای گوسفند بومی ایران است. این گوسفند گوشتی بوده و می‌تواند شیردهی خوبی داشته باشد. گوسفند نژاد مهربان، بومی بخش وسیعی از استان همدان و قسمت‌های هم‌مرز بین استان‌های زنجان و کردستان ‌است. به گفته دامداران مناطق شهرستان کبودر آهنگ، زادگاه اصلی این نژاد منطقه وسیعی در شمال غربی استان همدان به ‌نام منطقه مهربان است. گوسفند نژاد مهربان با شاخصه‌های منحصر به فرد نظیر کم توقع بودن نسبت به غذا، تحمل در برابر کم آبی و گرسنگی، مقاومت در برابر امراض و آفات منطقه، راهپیمایی‌های طولانی در کوه و دشت، ضریب تبدیل غذایی مناسب، سازگاری با شرایط آب و هوایی سرد و سخت زمستان، تولید 56 لیتر شیر در یک دوره 110 روزه که دارای 9/7 درصد چربی است از جمله گزینه‌های پیشنهادی جهت افزایش نگهداری و پرورش می‌باشد.

بز سانن یک نژاد شیری پر تولید است که نسبت به بزهای بومی، تولید شیر بسیار بیشتری دارد و می‌تواند بخشی از نیاز منطقه مورد نظر به شیر و پروتئین حیوانی را تأمین نماید. نرخ تبدیل مواد خوراکی به شیر در بزهای سانن بالاتر می‌باشد که این امر موجب افزایش بازدهی بز سانن از خوراک مصرف شده توسط آن می‌شود. کسب و کار پرورش بز سانن موجب اشتغال‌زایی و رغبت بیشتر جوانان به امر دامپروری می‌شود. شایان ذکر است که هر کیلوگرم شیر بز با قیمت بیشتری نسبت به شیر گاو فروخته می‌شود و در نقاط مختلف کشور طرفداران خاص خود را دارد.

امروزه با توجه به رشد جمعیت کشور و نیاز روز افزون جامعه به گوشت و مواد گوشتی و نقش مهم این محصولات در تامین پروتئین و غذای افراد جامعه، پرورش دام‌های پر بازده به منظور افزایش تولید و خودکفایی غذایی کشور، امری لازم و ضروری است. گاوهای بومی ایران به لحاظ تنوع و اختلاف ژنتیکی، ویژگی‌های خاص نژادی و مقاومت‌های طبیعی ایجاد شده در آن‌ها طی قرن‌ها زیست در شرایط سخت محیطی و آب و هوایی مختلف به عنوان یک منبع عظیم تولید شیر و گوشت می‌تواند نقش موثر در تامین مواد پروتئین حیوانی و اقتصاد دامداران ایفا نماید. در ضمن به عنوان مثال طبق آماری که اخیراً تهیه و ارائه شده است حدود 95.5% شیر مصرفی و حدود 50% گوشت مصرفی انسان در سطح جهان از گاو به دست می‌آید. پوست گاو نیز به عنوان یک محصول با ارزش دامی امروزه به میزان 10 تا 20 درصد مصارف چرم‌سازی را تامین می‌کند، حتی شاخ و سم و فضولات حیوان نیز ارزش اقتصادی داشته و به روش‌های مختلف در بخش‌های مختلف زراعت و باغداری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

امروزه به منظور بهره‌برداری بهینه، از گاوهای دورگ استفاده می‌شود. که این موارد حاصل تلقیح نژاد اصلی و نژاد بومی هستند. گوساله‌ای که از طریق آمیخته‌گری متولد می‌شود هم برخی خصوصیات ارثی گاو نر اصیل را دارا می‌باشد و هم برخی خصوصیات ارثی گاو ماده بومی را دارد. در نسل‌های بعدی به تدریج صفات منتقل شده از گاوهای اصیل در گوساله‌ها ظاهر می‌شود و تولیدات شیر و گوشت اغلب آن‌ها نیز به نحو قابل توجهی بیشتر می‌شود. در شهرستان صحنه نیز پرورش گاو هلشتاین دورگ و سمینتال دورگ انجام می‌شود و با توجه به سازگاری که با اقلیم منطقه داشته، همچنان قابلیت توسعه و سرمایه‌گذاری بیشتر را می‌طلبد.

 

· صنایع تبدیلی و تکمیلی

با وجود تنوع تولید محصولات کشاورزی، بررسی‌ها نشان می‌دهد که سالانه مقداری از آن در مراحل کاشت، داشت و برداشت به ضایعات تبدیل می‌شوند. از سوی دیگر برداشت و یا تولید بسیاری از محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی مشخصی رخ می‌دهد؛ اما مصرف آن‌ها در طی سال صورت می‌پذیرد. لذا صنایع تبدیلی می‌تواند زمان استفاده را افزایش داده و از میزان ضایعات آن بکاهد. همچنین گسترش این صنایع موجب اشتغال‌زایی، ایجاد درآمد و جلوگیری از اتلاف و ضایع شدن دسترنج تولیدکنندگان می‌گردد.

بر اساس بررسی‌های صورت گرفته، شهرستان صحنه فاقد کشتارگاه بوده و بیشتر دام‌های پرورش یافته برای کشتار به بیستون فرستاده می‌شود. لذا ایجاد چنین واحدی هم برای سرمایه‌گذار سودآور خواهد بود و هم هزینه‌های دامداران را برای انتقال دام زنده کمتر می‌شود.[14] البته لازم به ذکر است که در کشتارگاه‌ها باید فضای مناسب برای کشتار دام سبک و سنگین به صورت همزمان وجود داشته باشد و همچنین باید آب مورد نیاز در زمان کشتار نیز تامین شده و تجهیزات و امکانات لازم برای رعایت مسائل بهداشتی و زیست محیطی فراهم شود. احداث کشتارگاه صنعتی به عنوان ضرورتی مهم در تولید غذای سالم، این مزیت را دارد که ضمن شناسایی دام‌های آلوده و ناسالم، ایجاد اشتغال کرده و در توسعه اقتصادی هر چه بیشتر این شهرستان نیز موثر باشد.

با توجه به گستردگی تولیدات باغی و زراعی این شهرستان، احداث سردخانه پیشنهاد دیگری برای اشتغال‌زایی و کسب درآمد است. در حال حاضر تنها تعداد خیلی محدودی سردخانه وجود دارد که به صورت شخصی هستند و کفاف نیاز شهرستان را نمی‌دهند.[15]

از مهمترین مزایای استفاده از سردخانه میوه و سبزی می‌توان به جلوگیری از فساد محصول اشاره کرد. روند انواع فسادها از قبیل فساد فیزیکی، فساد شیمیایی یا تغییر رنگ محصول، فساد ناشی از وجود میکروارگانیسم‌ها و غیره با نگهداری در سردخانه ها به شدت کند شده و حفظ کیفیت محصول در زمان طولانی‌تر حاصل می‌گردد. از دیگر مزایای با اهمیت احداث سردخانه میوه، کنترل قیمت بازار است. ذخیره میوه در سردخانه موجب می‌شود در ماه‌هایی که مصرف میوه بسیار است و فصل برداشت آن محصول خاص نیست، بازار با کمبود مواجه نشده و حباب قیمت ایجاد نگردد. در واقع با ساخت سردخانه میوه تعادلی در عرضه و تقاضا ایجاد می‌گردد و موجب خواهد شد از افزایش بی‌رویه قیمت که به ضرر مصرف کننده است و از کاهش بیش از حد آن که به ضرر باغداران است جلوگیری به عمل آید. بنابراین نقش سردخانه‌های میوه‌جات به عنوان حد واسط بازار و باغداران در این بین بسیار پر رنگ و حیاتی است.

سایزبندی (سورتینگ) و بسته‌بندی میوه نیز از دیگر ظرفیت‌های بالقوه این شهرستان است که به علت وجود باغات میوه و رونق کشاورزی پیشنهاد می‌شود. هدف از سورتینگ میوه، دسته‌بندی و درجه‌بندی انواع میوه بر اساس سایز و کیفیت است به‌طوری که بتوان محصول نهایی را به صورت یک دست و یک اندازه در بسته‌بندی‌های مختلف در بازار ارائه نمود و مشتری نهایی در طول زمان از یکنواختی خرید خود با برند مورد نظر مطمئن باشد. بسته‌بندی نهایی میوه و سبزی پس از عملیات سورتینگ به منظور جابجایی آسان و همچنین حفاظت از محصول نهایی سورت شده صورت می‌گیرد. از ویژگی‌های بسته‌بندی مناسب میوه، می‌توان به عدم استفاده از مواد مضر و شیمیایی در ساختار بسته‌بندی، سهولت فریز و نگهداری در سردخانه، قابلیت حمل و نقل مناسب، پاسخگویی به نیازهای نهایی بازار به‌طوری که در وزن‌ها و بسته‌های مختلف، همه سلیقه‌ها را در بر بگیرد.

با افزایش جمعیت، رشد تکنولوژی و افزایش سطح استانداردهای زندگی در جوامع امروزی، مصرف محصولات با محتوای بسته‌بندی‌های کوچک افزایش یافته است. جامعه مصرفی نیازمند محصولاتی با سایزها و بسته‌بندی‌های متفاوت بوده و اهمیت صنعت بسته‌بندی به تدریج برای بنگاه‌ها و برنامه‌ریزان اقتصادی در حال آشکار شدن است. در بیشتر موارد شاهد هستیم که محصولات با بسته‌بندی‌های نامناسب در بازار عرضه شده یا به صورت فله‌ای و با قیمت‌های ناچیز به بازرگانان خارجی فروخته می‌شوند. این محصولات بعد از انتقال به خارج و انجام بسته‌بندی‌های مناسب بر روی آنان، با ارزش افزوده بالاتر و با قیمت‌های چند برابری و به اسم و برند همان کشورها به بازار کشورهای دیگر عرضه می‌شوند. این کار ضمن برندسازی برای آن کشورها، تجارت آن‌ها را هم توسعه می‌دهد و این نشان دهنده رابطه مستقیم توسعه صنعت بسته‌بندی با رشد و توسعه تجاری کشورهاست. با توجه به موارد گفته شده و تولیدات میوه‌های آجیلی مانند پسته، گردو، فندق، بادام و... و همچنین غلات در این شهرستان، بسته‌بندی توجیه اقتصادی مطلوبی داشته و می‌تواند بسیار راهگشا باشد.

در سال‌های اخیر با افزایش آگاهی‌های مردم نسبت به مواد غذایی و توجه بیشتر آن‌ها به سلامت و نقش مواد غذایی مفید، مصرف گوشت ماهی از جایگاه ویژه‌ای نزد مردم برخوردار شده و مصرف آن در جوامع بشری افزایش چشمگیری پیدا کرده است. همچنین با توجه به فسادپذیری بالای ماهی و لزوم وجود آن در سبد غذایی انسان، استفاده از روش‌های بسته‌بندی مناسب بسیار ضروری است؛ لذا بسته‌بندی ماهیان پرورشی هم صرفه اقتصادی دارد زیرا تولیدات ماهی در این شهرستان زیاد است لذا می‌توان روی بسته‌بندی آن کار کرد. در این بخش می‌توان با توجه به مزیت نسبی شهرستان در این حوزه، با جذب سرمایه‌گذار و یا دریافت تسهیلات ارزان قیمت، واحد یا واحدهای فرآوری و بسته‌بندی را ایجاد و راه‌اندازی کرد.

بسته‌بندی زعفران نیز گزینه شغلی مناسبی برای سرمایه گذاری است که به سبب وجود مواد اولیه سوددهی بالایی خواهد داشت. زعفران در شمار گران‌قیمت‌ترین ادویه‌های جهان جای دارد. گیاهی که خواص مختلف درمانی داشته و تنها در تعداد معدودی از کشورهای جهان از جمله ایران به عمل می‌آید. ایران چه از نظر تولید و چه از نظر صادرات این ادویه خوش عطر و طعم و البته گران، مقام اول را دارا است؛ اما متأسفانه به دلیل ضعف در زمینه فرآوری، بازاریابی و ارائه محصول به شکل امروزی نتوانسته جایگاه واقعی خود را بدست آورد. زعفران ایران اغلب به‌صورت فله به کشورهای دیگر فروخته شده و در آنجا بسته‌بندی شده و به دیگر کشورها با ارزش افزوده بالاتر عرضه می‌گردد. با توجه به این‌که زمین‌های زیر کشت زعفران در این شهرستان گسترده است، لذا راه‌اندازی صنعت بسته‌بندی زعفران نیز پیشنهاد شده و صرفه اقتصادی خواهد داشت.

با توجه به رونق دامداری در این شهرستان و اشتغال اکثر افراد در این بخش، وجود صنایع تبدیلی به‌منظور بسته‌بندی گوشت و پروتئین با در نظر گرفتن جمعیت رو به رشد این شهرستان ضروری به نظر می‌رسد. مصرف گوشت‌های قطعه‌بندی شده‌ای که در ظرف‌های یکبار مصرف ارائه می‌شوند و حاوی برچسب‌هایی هستند که نشان دهنده رعایت شرایط بهداشتی و نظارت دامپزشکی است، توصیه می‌شود. لذا یکی از روش‌های تازه ماندن گوشت، بسته‌بندی مناسب است. بسته‌بندی باید به گونه‌ای باشد که گوشت را در مقابل نفوذ طعم، بو، رنگ و سایر عوامل خارجی محافظت کرده و از خشک شدن و تبخیر سطحی جلوگیری کند. همچنین بسته‌بندی باید خواص حسی و ظاهری و سایر ویژگی‌های گوشت را حفظ و در برابر آلودگی‌های میکروبی و سایر آلودگی‌ها نگهداری کند.

فرآوری پوست دام شامل استفاده از پوست گاو در صنعت چرم‌دوزی  و همچنین استفاده از پشم و کرک گوسفند و بز در صنعت ریسندگی، ضمن ایجاد درآمد مناسب برای سرمایه‌گذار، می‌تواند سود خوبی هم نصیب دامدار ‌کند؛ زیرا در حال حاضر فرآوری پوست دام در این شهرستان انجام نمی‌شود و بیشتر به صورت فله‌ای و عمده فروخته می‌شود.[16]

لازم به ذکر است در صورت دقت نکردن به بازارفروش و ظرفیت شهرستان، مشاغلی که در این حوزه نام برده شد با مسئله اشباع روبه رو خواهند شد. بنابراین در نظر گرفتن نیاز و ظرفیت شهرستان و همچنین بازارفروش در شهرستان های اطراف در زمینه راه انداری این مشاغل مهم است.

 

· صنایع غذایی

راه‌اندازی کسب و کار فرآوری محصولات کشاورزی مهم‌ترین روش برای ایجاد اشتغال پایدار و کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و عاملی مهم در توسعه پایدار است. ایجاد صنایع غذایی، علاوه بر اشتغال‌زایی، باعث ارتقاء سطح درآمد می‌شود که کاهش هدررفت محصولات کشاورزی و ایجاد ارزش افزوده از منابع را تا حد امکان ممکن می‌کند.

با توجه به این‌که این منطقه بهترین میوه‌های سردسیری را دارد که دارای کیفیت و مرغوبیت بالایی هستند، تولید آبمیوه، چیپس میوه و سایر فرآورده‌های میوه مانند ژله، کمپوت، کنسانتره، مربا، لواشک و... توجیه اقتصادی خواهد داشت. البته شایان ذکر است، با توجه به این‌که این شهرستان قطب تولید گیلاس است، فرآوری آن بیشترین سوددهی و جذابیت را برای سرمایه‌گذار به همراه خواهد داشت.

تهیه چیپس میوه به دلیل فراوانی تولید میوه‌های باغی در این شهرستان زمینه اشتغال خوبی را چه در مقیاس کارگاهی و چه کارخانه‌ای برای علاقمندان فراهم می‌کند. خشک کردن میوه‌جات، یکی از روش‌هاي جلوگیري از فساد میکروبی آن‌ها است. در این روش، در اثر کاهش میزان رطوبت، امکان فساد میکروبی بسیار کم شده و سرعت دیگر واکنش‌هاي مضر نیز به مقدار قابل توجهی کاهش می‌یابد. خشک کردن، ضمن این‌که روي محصول اثر حفاظتی دارد، وزن و حجم آن را نیز به میزان چشمگیری کاهش می‌دهد در نتیجه از هزینه‌های حمل و نقل و ذخیره‌سازي نیز می‌کاهد.

تولید آبمیوه در مقیاس کارگاهی و صنعتی گزینه پیشنهادی دیگری است که می‌توان مدنظر قرار داد. نوشیدنی تهیه شده از انواع میوه، از نظر سلامتی ارزش غذایی بالایی دارد و میزان مصرف آن دائماً در حال افزایش است. صنعت آبمیوه در هر کشوری از صنایع اساسی در بخش غذایی به شمار می‌رود و این موضوع موجب شده تا بازار انواع آبمیوه و کنسانتره بسیار پررونق و گرم باشد؛ اما نکته‌ای که بر بازار فروش آبمیوه تاثیر دارد و باید به آن دقت شود نوع بسته‌بندی محصول است. بسته‌بندی شکیل‌تر در کنار کیفیت خوب محصول تاثیر بسیار خوبی در افزایش فروش و محبوبیت کالا خواهد داشت.

فرآوری گیاهان دارویی نیز از دیگر کسب و کارهایی است که در صورت توسعه کشت انواع گیاهان دارویی، صنعتی رو به رشد خواهد بود. فرآوری گياهان دارويي، علاوه بر ارزش افزوده بالا، نياز به سرمايه‌گذاري زيادي نداشته و مي‌تواند نقش مهمي در کارآفرینی داشته باشد. یکی از فرآوری‌های گیاهان دارویی تولید عرقیات است. تولید عرقیات دارای تکنولوژی و دانش فنی پیچیده‌ای نبوده و با توجه به ظرفیت بالای تولید گیاهان دارویی در کشور و مخصوصاً شهرستان صحنه و نیز سهولت صادرات این محصولات به کشورهای دیگر، می‌توان با سرمایه‌ای اندک به این کسب و کار مشغول شد. خشک کردن و بسته‌بندی نیز از دیگر فرآوری‌های مختص گیاهان دارویی است که می‌توان با فعالیت در آن‌ها به اشتغال و سود پایدار رسید.

آجیل و خشکبار از موارد مصرفی خانوارها است که سال‌ها مورد استفاده عموم قرار گرفته و در بازار صادرات جایگاه خاصی دارند. با توجه به این‌که در این شهرستان کاشت گردو، بادام، فندق، بادام زمینی و پسته وجود دارد، سرمایه‌گذاری در این زمینه موفق خواهد بود زیرا این محصولات نه تنها صادرات دارند، بلکه در بازارهای داخلی نیز تقاضا و ارزش افزوده آن‌ها زیاد است.

با مقایسه سرانه مصرف آبزیان در سبد غذایی جامعه ایرانی و فاصله بسیار زیاد بین ارقام و اعداد سرانه مصرف جهانی بایستی علل عدم مصرف آن در جامعه را بررسی و به رفع آن پرداخت، چرا که قرار گرفتن آبزیان در سبد غذایی مردم نقش مهمی در سلامت جامعه ایفا می‌نماید. مصرف گوشت سفید در مقایسه با گوشت قرمز از سلامت بالاتری برخوردار است و برطبق آخرین یافته‌های محققین علوم تغذیه و پزشکی مصرف صحیح آبزیان از بروز بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری می‌کند؛ بنابراین تنها راه افزایش مصرف سرانه آبزیان در کشور ضمن برگزاری برنامه‌های آموزشی، تولید غذاهای دریایی آماده مصرف نظیر انواع فیش برگر، ناگت و... ترویج مصرف آن‌ها بین گروه‌های مختلف مصرف کننده است. لذا ایجاد چنین صنایعی ضمن وجود مواد اولیه آن در شهرستان صحنه، توجیه اقتصادی دارد.

بررسی‌های انجام شده نشان می‌دهد که با توجه به تولید مناسب گوشت در این شهرستان، ایجاد واحدی برای تولید سوسیس و کالباس، باعث توسعه اقتصادی در این منطقه می‌شود. تولید محصولات مشتق از گوشت‌های فرآوری شده، در هر زمانی سوددهی دارد و از شغل‌های آزاد پردرآمد محسوب می‌شود. در بین فرآورده‌های عمل‌آوری شده از گوشت، سوسیس و کالباس به دلیل آماده سازی سریع و همچنین طعم و مزه مطلوب، مصرف بیشتری دارد. برای حفظ این جایگاه و افزایش تقاضای این محصولات، علاوه بر انتخاب روش‌های مناسب تولید و فرآوری، باید به نوع و شکل بسته‌بندی آن‌ها نیز توجه نمود.

علی‌رغم این‌که تولید شیر در این شهرستان زیاد است؛ اما واحدی برای فرآوری آن به صورت صنعتی وجود ندارد و برخی از مردم به صورت سنتی لبنیات را تولید می‌کنند. همچنین شیر تولیدی در این منطقه برای فرآوری به نهاوند و بیستون ارسال می‌شود. لذا ضرورت تولید لبنیات به صورت صنعتی کاملاً احساس شده و احداث چنین واحدی ارزش افزوده زیادی را به همراه خواهد داشت.

شیر و فرآورده‌هاي حاصل از آن مهمترین اجزاي تشکیل دهنده جیره غذایی انسان است که از لحاظ ارزش غذایی از کلسیم، فسفر، ویتامین‌هاي مورد نیاز و پروتئین غنی می‌باشد و همیشه استقبال بسیار خوبی از این نوع محصولات می‌شود. البته باید توجه داشت برای موفقیت در زمینه تولید لبنیات باید به بالابردن توانایی در زمینه رقابت با نشان‌های تجاری معروف نیز فکر کرد.

با توجه به گستردگی تولید گندم، مزیت هایی مانند تولید نان، رشته آشی و پلویی و شیرینی، قابلیت راه‌اندازی و سوددهی را دارند. برای مثال شیرینی از دیرباز مورد توجه ایرانیان با ذائقه‌های مختلف بوده و در تمامی مراسم‌ها و جشن‌ها استفاده دارد. پخت شیرینی در ابعاد وسیع و کارگاهی و حتی در محیطی کوچک (در خانه) امکان‌پذیر بوده و محصولی است که در انواع متفاوت و با طعم‌های متنوعی تهیه می‌شود. به علاوه این که با تغییر در مواد تشکیل دهنده آن می توان برای افراد رژیمی هم شیرینی تهیه کرده و این افراد را نیز به بازار هدف خود اضافه کرد. این کسب و کار را می توان با تجهیزات کم و سرمایه پایینی شروع کرد و در زمان کوتاه با فروش محصول به سود بالایی رسید. پخت شیرینی یکی از مشاغل زودبازده است و یک فرصت شغلی مناسب مخصوصا برای زنان خانه‌دار نیز محسوب می‌شود. یافتن بازار فروش محصول یکی از ضروریات این حرفه می‌باشد که با تبلیغات مناسب مخصوصا در فضای مجازی می‌توان به آن دست یافت.

با توجه به ورود تکنولوژی‌های جدید و به همراه آن تغییر در فرهنگ تغذیه، غذاهای متنوعی در بین افراد رایج شده است و افراد نوع مواد مصرفی را با در نظر گرفتن دو فاکتور اساسی یعنی مطلوبیت فرهنگی و امکانات اقتصادی در برنامه غذایی خود گنجانده‌اند. در این میان یکی از انواع غذاهایی که با توجه به معیارهای مورد اشاره در خور توجه واقع شده است، انواع رشته آشی و پلویی می‌باشد که گذشته از ظاهر مطلوب و تطابق با تحولات فرهنگی، از جنبه اقتصادی نیز مقرون به صرفه است. ماده اصلی این رشته‌ها گندم است که خوراک اصلی و دائمی ما را تشکیل می‌دهد. تبدیل آرد به رشته می‌تواند عمر ماندگاری آن را افزایش دهد و از این جهت در تأمین امنیت غذایی کشور و جامعه نیز نقش مهمی داشته باشد. در بلند مدت، فرآوری‌های این‌چنینی از میزان ضایعات غذایی کشور خواهد کاست و میزان سود حاصل از آن متوجه مردم جامعه خواهد شد. ضمن این‌که راه‌اندازی چنین واحدهای فرآوری محصولات غذایی، باعث ایجاد اشتغال و درآمدزایی خواهد شد. تمامی این موارد از اهداف مهم اقتصاد مقاومتی و از راهکارهای مهم در مسیر توسعه کشور هستند.

فراوری پسته و بادام نیز در صورت توسعه سطح زیر کشت این موارد، پتانسیل‌های لازم برای سرمایه‌گذاری و اشتغال‌زایی را خواهد داشت.

فرآوری بادام می‌تواند یکی دیگر از گزینه‌های شغلی مناسب برای درآمدزایی باشد. مغز بادام برای فرآوری بیشتر، توزین شده و عملیاتی چون برش زدن، خرد کردن، بو دادن، نمک زدن و یا دودی کردن روی آن انجام می‌گیرد. این محصولات نهایی درون شیشه، فویل، قوطی، کیسه یا جعبه، بسته‌بندی شده که بازار مصرف خوبی دارند. همچنین تکه‌های کوچک مغز نیز ممکن است آسیاب شده و به صورت آرد یا خمیر برای فرآورده‌های نانوایی استفاده شوند.

ایجاد واحدهای پسته پاک‌کنی، شور کردن پسته، تهیه پودر پسته، تولید خلال پسته و بسته‌بندی آن از جمله مشاغل پیشنهادی در زمینه فرآوری پسته است. کره پسته، حلوای پسته و روغن پسته نیز از فرآورده های حاصل از پسته است که در بین مردم کشور ما کم ‌کم رایج شده است و با تبلیغات صحیح می توان بازار فروش خوبی را در خصوص این محصولات  داشت. کره پسته محصولی خمیری شکل است که از مغز برشته و آسیاب شده همراه با شکر یا شیرین کننده‌های طبیعی مثل عسل و شهد خرما به دست می‌آید. کره پسته می‌تواند به عنوان کرم بین بیسکویت و ویفر، مغز کیک و کلوچه، تزئین بستنی و... بکار رود. حلوای پسته فرآورده‌ای جامد با ظاهری یکنواخت است که از مخلوط کردن شربت قند، مغز پسته آسیاب شده و سایر افزودنی‌های مجاز و با ترکیبات مشخص به دست می‌آید.

 

· خدمات

تنوع در حوزه مشاغل خدماتی بسیار زیاد است و حرفه‌های زیادی را در بر می‌گیرد که میزان سودآوری حرفه‌ها با توجه به نیاز و ظرفیت منطقه با یکدیگر تفاوت‌هایی دارد. برای مثال گردشگری از فعالیت‌هایی است که با سودآوری بسیاری همراه است و در شهرستان صحنه نیز ظرفیت‌های بسیار خوبی برای سرمایه‌گذاری در زمینه گردشگری مانند احداث رستوران بومی، اقامتگاه بومگردی و هتل و اقامتگاه وجود دارد زیرا این شهر آب ‌و‌ هوایی معتدل و کوهستانی دارد و چشمه‌های جوشانی که در آن جریان دارند سرسبزی و نشاط را به طبیعت آن بخشیده‌اند. همچنین تفرجگاه بودن شهرستان که از شمال به کوهستان‌های امروله و سد قشلاق، از جنوب به دشت حاصلخیز چمچمال و رودخانه پر برکت گاماسیاب، از غرب به تمدن دینور و اثر جهانی بیستون و در مرکز شهر به طبیعت زیبای دربند متصل می‌شود که در صورت معرفی درست و مدیریت صحیح می‌توان شرایط را جهت جذب سرمایه‌گذار مهیا کرد.

در حقیقت پیش از آن که یک گردشگر از شهری بازدید کند، بخشی از جستجوی آن‌‌‌‌‌‌ها در مورد این خواهد بود که چگونه نزدیک‌‌‌‌‌‌ترین هتل و اقامتگاه را در شهر پیدا کند. حقیقت این است که اگر یک شهر توریستی فاقد هتل‌‌‌‌‌‌ها و اقامتگاه‌‌‌‌‌‌های استاندارد باشد، احتمالاً بازدیدکنندگان (گردشگران) کمتری جذب خواهد کرد. در نتیجه، به عنوان یک سرمایه‌‌‌‌‌‌گذار اگر به دنبال راه‌‌‌‌‌‌اندازی کسب و کار در حوزه سفر و گردشگری هستید، یکی از گزینه‌‌‌‌‌‌هایتان سرمایه‌‌‌‌‌‌گذاری در بخش هتل و اقامتگاه باشد.

رستوران‌ با الگوی بومی، مکان‌هایی با فضای سنتی و متناسب با آداب ‌و ‌رسوم هر منطقه است که در آن‌ها بیشتر به‌ جای استفاده از میز و صندلی‌های مدرن و امروزی، از تخت یا سایر وسایل سنتی استفاده می‌شود و علاوه بر سرو غذاهای محلی، ترشیجات خانگی، نوشیدنی‌هایی مانند چای و قهوه نیز داده می‌شود. رستوران‌ها جزء مهم‌ترین نمادهای فرهنگی برای هر کشوری در جهان محسوب می‌شوند و می‌تواند در خانه‌های قدیمی موجود در هر منطقه اجرا شود. بسیاری از گردشگران و توریست‌های غذایی برای امتحان کردن غذاهای مختلف به سفر می روند و این مسئله برای مناطق مختلف ایران قابل استفاده و بهره‌برداری است؛ بنابراین ایجاد رستوران با الگوی بومی نیز از کسب و کارهای زود بازده با جذابیت‌های اقتصادی مطلوب است. لذا اقامتگاه‌های بوم‌گردی فرصت مناسبی است تا ضمن گردشگری در هر منطقه و بازدید از جاذبه های توریستی، حس ایرانی زیستن به سبک سنتی را نیز تجربه کرد. همچنین طبخ غذاهای محلی در برخی اقامتگاه‌ها، مصداق دیگری از مهمان نوازی ایرانی است.

با توجه به این‌که در شهرستان صحنه سینما و شهربازی احداث نشده و وجود ندارد، احداث چنین مکان‌هایی در صورت استقبال مردم به عنوان مراکز شادی و سرگرمی، قابلیت سرمایه‌گذاری و سودآوری را دارد.[17]

 

· صنایع دستی

با توجه به قدمت و تاریخ شهرستان صحنه، یکی از بهترین گزینه‌ها جهت توسعه فعالیت‌های فرهنگی و همچنین کسب درآمد، استفاده از ظرفیت بی‌نظیر و بالفعل شده صنایع دستی می‌باشد. صنایع دستی چکیده و ثمره ذوق و هنر هنرمندان و صنعتگران بوده که نماد فرهنگ اصیل، تاریخ کهن و هنر بی‌مثال مردم این سرزمین می‌باشد.

با توجه به این‌که بافت فرهنگی این شهرستان به گونه‌ای است که مردم به ساخت آلات موسیقی علاقه دارند، گسترش این مورد می‌تواند صنعتی رو به رشد باشد؛ زیرا در حال حاضر کارگاه‌هایی به کار مشغول هستند و در انجام آن مهارت دارند. همچنین محصولات تولیدی در استان‌هایی مانند تهران، تبریز، عراق و ... طرفدار داشته و جهت فروش به این شهرها فرستاده می‌شوند لذا بازار مصرف خوبی برای آن پیش‌بینی می‌شود.[18]شهرستان صحنه از گذشته‌ تاکنون در ارتباط با ساخت سازهای سنتی دارای جایگاه ویژه‌ای در سطح کشور بوده است. همچنین سازهای سنتی شهرستان صحنه که عمدتاً تنبور می‌باشد، دارای اصالت کهن و ارزشمندی است.[19]

قالی بافی از صنایع دستی پر طرفدار دیگری است که در حال حاضر در این شهرستان انجام می‌شود و برخی از مردم در انجام آن مهارت کافی دارند. این مورد از مزیت بسیار مناسبی جهت گسترش برخوردار بوده و با استفاده از بازاریابی مناسب، می‌توان سود چشمگیری را ایجاد کرد. قالیبافی از هنرهایی است که از قدیم جایگاه ویژه‌ای داشته و ایران را به این هنرش می‌شناسند. آمارها نشان می‌دهد فرش ایرانی از کیفیت خوبی برخوردار بوده و قابل رقابت با کشورهای دیگر است. در ضمن با تولید فرش با کیفیت می‌توان به صادرات در این زمینه نیز امیدوار بود. همچنین قالی بافی از مشاغل خانگی پر درآمدی بوده که تسهیلات خوبی به آن تعلق می‌گیرد. بسیاری از زنان خانه‌دار این هنر را یک فرصت شغلی مناسب می‌دانند چون در کنار کارهای روزمره می‌توانند به این کار بپردازند و درآمد خوبی کسب کنند. از آن جایی که قالی انواع مختلفی دارد می‌توان با آموختن دانش آن، محصولات متنوع و متناسب با ذوق و سلیقه افراد تولید و به بازار عرضه کرد. در ضمن این کسب و کار را می‌توان در فضای کوچک و با سرمایه اولیه کم راه انداخت و با فروش محصول و افزایش مشتری، این کار را توسعه و زمینه اشتغال بسیاری را فراهم کرد.

يكي از شاخه‌هاي پر اهمیت قالي بافي، هنر گليم بافي است که در آن از طرح‌هاي مختلف محلي استفاده مي‌شود. برخی از مردم شهرستان صحنه با مهارت گلیم بافی آشنا هستند و این کار را انجام می‌دهند. این مورد نیز در صورت تامین بازار، همچنان جای کار دارد. تولید مصنوعات چرمی نیز از دیگر مواردی است که برخی از مردم شهرستان در انجام آن مهارت داشته و در صورت تامین بازار مصرف، درآمد خوبی را عاید خواهد کرد. با گذشت سال‌ها استفاده از چرم توسط بشر و پیشرفت‌های گوناگون در صنعت، هنوز ماده دیگری نتوانسته است جایگزین این ماده طبیعی گردد. علی‌رغم تفکر برخی بر این موضوع که چرم ماده اولیه بسیار گران و غیر قابل دسترسی است، باید گفت در حقیقت قیمت بالاتر محصولات چرمی به سبب هزینه‌های زیادی است که در فرآیندهای تهیه آن مصروف می شود. علاوه بر آن دلایل دیگری هم مانند انعطاف‌پذیری، مقاومت در برابر ضربه و حرارت، سازگاری با محیط زیست و ... طبیعتاً در افزایش قیمت آن تاثیرگذار خواهد بود. با توجه به آنچه گفته شد، تولید و توسعه محصولات چرمی از جمله مزیت‌های خوب این شهرستان در حوزه صنایع دستی است که صرفه اقتصادی دارد.

در ادامه نیز می‌توان به مزیت کیف دوزی و جاجیم بافی اشاره کرد. این صنایع در حال حاضر به صورت خانگی انجام می‌شود و در صورت استقبال و بازاریابی، صرفه اقتصادی خواهند داشت.

 

· طیور

پرورش طیور یکی از مشاغل سخت و پرکاری است که به دلیل نیاز جامعه به منابع غذایی، از اهمیت بالایی برخوردار بوده و سود سرشاری دارد. با توجه به این‌که در حال حاضر تنها یک واحد صنعتی برای پرورش بوقلمون و یک واحد نیمه صنعتی برای پرورش شتر مرغ وجود دارد، به نظر می‌رسد توسعه پرورش این موارد به دلیل سازگاری با اقلیم شهرستان توجیه اقتصادی دارد.[20]

کسب و کار در زمینه پرورش شتر مرغ پرواری نیز در این شهرستان قابلیت و استعداد پیشرفت فراوانی دارد؛ زیرا شرایط طبیعی پرورش شتر مرغ در این منطقه فراهم است. شتر مرغ در گروه پرندگان طبقه بندی شده و گوشت آن جزء گوشت‌های قرمز محسوب می‌شود که نسبت به دیگر گوشت‌های قرمز کم چرب‌تر و سالم‌تر است به طوری که ۹۰ درصد آن قابلیت هضم داشته و بعد از گوشت ماهی در رتبه دوم قرار دارد. پوست این پرنده از بهترین نوع چرم بوده، مقاومتش 3 برابر چرم گاو  است که ظرافت خاصی دارد و در تولید کیف و کفش با قیمت بالا به کار می‌رود. علاوه بر آن، از پر و تخم شتر مرغ، ناخن و قرنیه چشم آن برای مصارف صنعتی، دارویی، زینتی و نیز تولید نخ بخیه استفاده می‌شود. همچنین با استفاده از پوکه تخم این پرنده در زمینه صنایع دستی و  خلق آثار هنری، می توان اشتغال‌زایی ایجاد کرد.

در طي چند دهه گذشته توجه به بوقلمون و محصولات آن موجب شده تا پرورش آن به صورت صنعتي در ايران و جهان آغاز و طي چند سال اخير نيز به مرز قابل قبولی برسد تا جایي‌که امروزه شاهد افزايش روز افزون مصرف گوشت و ساير فرآورده‌هاي آن در سراسر جهان هستيم. از آنجا که گوشت بوقلمون دارای خواص غذایي ويژه‌ای بوده و محدوديت مصرف خاصي نيز ندارد، مي‌تواند به عنوان جايگزين مناسبی براي گوشت قرمز علی‌الخصوص در بيمارانی که مصرف گوشت قرمز برای آنها با محدوديت‌هایی همراه است، مطرح گردد. از ديگر امتيازات گوشت بوقلمون وجود هر دو نوع گوشت سفيد و قرمز در يک لاشه است. گوشت سفيد 65 درصد و گوشت قرمز 35 درصد وزن يک لاشه 8 کيلوگرمی را تشکيل مي‌دهد. تولید بوقلمون گوشتی به دلیل به صرفه بودن تولید، در دسترس بودن نهاده‌های مصرفی بوقلمون، نیاز بازار داخلی و نیز امکان انجام صادرات به کشورهای منطقه حائز اهمیت است.

در این شهرستان پرورش بلدرچین و کبک نیز به صورت سنتی در حال انجام است که در صورت تامین بازار مصرف و یا ایجاد شرایط لازم برای ارسال آن‌ها به سایر مناطق، سوددهی خوبی خواهد داشت.[21] بلدرچین پرنده‌ای دارای جثه‌ای کوچک بوده که در برابر بسیاری از بیماری‌ها مقاوم است. پرورش بلدرچین به دلیل هزینه‌های جاری پایین، اشباع نبودن بازار فروش، کوتاه بودن دوره پرورش (40 روزه) و عدم پرورش انحصاری توسط شرکت‌های بزرگ دارای مزیت است. محصولات این پرنده شامل گوشت، تخم بلدرچین و کود است. گوشت و تخم این پرنده دارای ارزش غذایی و دارویی و همچنین سرشار از پروتئین است.

کبک پرنده‌ای است وحشی، که در کوهستان‌ها زندگی می‌کند. این پرنده از قدرت پرواز کمی برخوردار بوده و در دنیا گونه‌های متعددی از آن وجود دارد. محصولات کبک نسبت به دیگر طیور به دلیل طعم و کیفیت مناسب، قیمتی بیشتر و مشتریان خاص خود را دارند و از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه بیشتر را دارد و از نظر صادرات در برخی از استان‌ها (مانند خراسان جنوبی) در وضعیت مناسبی قرار دارد. همچنین با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست.

از دیگر واحدهای پرورش طیور در شهرستان صحنه می‌توان به چندین مرغداری صنعتی اشاره کرد که در زمینه تولید مرغ گوشتی و تخم مرغ فعالیت می‌کنند و در صورتی که همچنان تقاضا برای این موارد وجود داشته باشد، می‌توان تعداد این واحدها را افزایش داد.[22]پرورش مرغ تخمگذار علاوه بر این‌که به تامین منابع غذایی طبیعی و رونق تولید کمک می‌کند نقش به‌سزایی در امر اشتغال‌زایی، بهبود وضع اقتصادی و خودکفایی در تولید محصول ارگانیک و طبیعی ایفا می‌کند. در صورتی که شخص بخواهد مشغول به پرورش مرغ تخم‌گذار به صورت محدود شود نیاز به تکنولوژی پرهزینه‌ای ندارد و با بهره‌گیری از امکانات کم  موجود در محل زندگی خود می تواند شرایط اجرای طرح را فراهم کند. پرورش مرغ تخم‌گذار حتی به صورت صنعتی و با تمام تجهیزات مدرن می‌تواند در صورت پیدا کردن بازار مناسب، سالیانه حدود 20 تا 30 درصد سودآوری داشته باشد که نرخ مناسبی است.

با افزایش روز افزون جمعیت در راستای تامین نیازهای مردم، ایجاب می‌کند در زمینه تولید گوشت سفید و پرورش مرغ گوشتی نیز فعالیت کرد. ارزش غذایی بالای گوشت طیور، کم بودن افت پس از کشتار، سالم و بهداشتی بودن گوشت طیور، قابلیت هضم و جذب بالا، سرعت رشد سریع، صرفه جویی در جایگاه و زمین و برگشت سریع سرمایه از مزیت‌های اقتصادی پرورش مرغ گوشتی است. نسبت ضایعات در گوشت مرغ در مقایسه با سایر دام‌ها کمتر است، به طوری که در گوشت گوسفند ضایعات حدود 50 % و در مرغ حدود 25 % است. ضریب تبدیل جیره غذایی به گوشت در مرغ نسبت به سایر دام‌ها بالا بوده به طوری که در مرغ‌های اصلاح شده این ضریب 2 تا 2/2 و در گوساله و گاو بین 6 تا 9 % متغیر است. با توجه به دلایل فوق ایجاد واحد پرورش مرغ گوشتی در شهرستان مزیت دارد و تنها باید بازاریابی کرد تا بتوان محصول را با قیمت مناسب به فروش رساند.

 

· شیلات

شیلات از حوزه های شغلی سوددهی است که ظرفیت بسیارخوبی در کشور ما برای آن وجود دارد که اگر از این ظرفیت‌ها استفاده شود ارزآوری بسیار خوبی برای کشور ایجاد خواهد شد. پرورش ماهی قزل آلا از جمله کسب و کارهای موفق در شهرستان صحنه بوده است. آب مورد نیاز برای این موارد نیز از چشمه‌ها و آب‌های سطحی تامین می‌شود. بنابراین با توجه به این‌که منابع آبی کافی در این شهرستان وجود دارد، توسعه و افزایش تعداد استخرهای پرورش ماهی‌ سوددهی بالایی خواهد داشت زیرا بازار مصرف خوبی در داخل شهرستان دارد و مازاد آن به کرمانشاه و سایر مناطق فرستاده می‌شود.[23]

ماهیان سردآبی در محدوده دمایی 18-12 درجه سلسیوس بهترین رشد را دارند. ماهی قزل آلا یکی از معروف‌ترین گونه‌های ماهیان سردآبی است.  قزل آلا یکی از منابع خوب آهن است. آهن در خونسازی و همچنین در حفظ مقاومت بدن در برابر میکروب‌ها نقش مهمی به عهده دارد. علاوه بر آن، آهن موجود در قزل آلا، جذب آهن منابع گیاهی را هم افزایش می‌دهد بنابراین نقش مهمی در پیشگیری از کم خونی ناشی از فقر آهن به عهده دارد. نتایج مطالعات نشان می دهند امگا ۳ ماهی قزل آلا می‌تواند فشار خون و ضربان قلب را در بیماران صرع تنظیم کرده و از تعداد تشنج‌های آن به طور قابل توجهی بکاهد. بنابراین این نوع ماهی طرفداران زیادی در بین مردم دارد لذا راه اندازی پرورش آن، علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار در شهرستان مورد نظر سوددهی خوبی را خواهد داشت.

 

· صنعت

صنعت یکی از عوامل مهم توسعه اقتصادی در همه کشورها به حساب می‌آید که متاسفانه در کشور ما آنچنان که باید و شاید به آن توجه نشده است. بنابراین ایجاد کسب و کار های صنعتی در صورت داشتن دانش کافی و سرمایه‌های نسبتاً زیاد، هم سبب ایجاد اشتغال پایدار برای جوانان منطقه می‌شود و هم سودآوری زیادی را به همراه خواهد داشت. با توجه به این‌که تولیدات  باغی در این شهرستان زیاد است، ایجاد واحدی برای تولید سبد و کارتن جهت برداشت، حمل و انتقال محصولات، توجیه اقتصادی دارد زیرا تاکنون چنین واحدی در شهرستان صحنه ایجاد نشده و بیشتر کارتن و سبد مورد استفاده وارداتی بوده است.[24]

علی‌رغم این‌که تولید پوشاک در این شهرستان مرسوم است اما کفاف نیاز مردم را نمی‌دهد و بیشتر پوشاک از تهران، همدان، کرمانشاه و ... وارد می‌شود؛ بنابراین سرمایه گذاری در این مورد در صورت توانایی رقابت با برندهای وارداتی، علاوه بر اشتغال‌زایی، سوددهی خوبی خواهد داشت.[25] به جرات می‌توان گفت که پوشاک یکی از پردرآمدترین صنعت‌های حال حاضر کشور ماست. امروزه افراد زیادی در کشور ما در این صنعت به‌ویژه در زمینه طراحی، دوخت و تولید انواع لباس و پوشاک فعالیت می‌کنند. همچنین با وجود شبکه‌های اجتماعی و رشد روز افزون این شبکه‌ها و نفوذ آن در میان مردم طی ۵۰ سال گذشته تعداد مزون‌هایی که در زمینه پوشاک فعالیت می‌کنند به طرز چشمگیری افزایش یافته است. از طرفی به دلیل مناسبت‌هایی همچون عید نوروز و شروع مدارس افراد زیادی اقدام به خرید پوشاک می‌کنند و این موضوع باعث می‌شود که بیش از پیش این صنعت رونق پیدا کند. از این‌رو با توجه به تامین محصولات مورد نیاز شهرستان از طریق واردات، ایجاد و گسترش تولیدی‌های پوشاک نیز از کسب و کارهایی است که قابلیت سرمایه‌گذاری دارد.

طبق بررسی های انجام شده، این شهرستان پتانسیل های لازم جهت تولید لوازم بهداشتی، قطعات خودرو و لوازم ساختمانی را دارد و سرمایه گذاری در این زمینه‌ها نیز، قابلیت بالایی برای ارزآوری خواهد داشت.[26]

در شهرستان صحنه سه شهرک صنعتی وجود دارد و شرکت ایران خودرو، کارخانه های تولید شیرینی، کلوچه، تولید رنگ، ذوب آهن، شالیکوبی، تولید ماکارانی، تولید نبات، تولید شن و ماسه، ذرت خشک کنی و... در داخل و خارج از شهرک‌های مذکور از جمله صنایع فعال هستند که نشنان می‌دهد شهرستان مورد نظر از جهت رشد صنعتی قابل توسعه بوده و ظرفیت‌های مناسبی دارد.[27]

در انتهای تحلیل یک لیست مزیت‌سنجی 50 تایی در جدول زیر ارائه‌شده‌است. این جدول مشاغل فوق را در کنارهم نشان می‌دهد.

 

مشاغل

مزیت

کشت برنج

1

احداث باغ گیلاس

2

کشت ذرت دانه ای

3

پرورش گوسفند نژاد افشاری

4

پرورش گوسفند نژادمهربان

5

پرورش گوسفند بومی

6

زنبورداری

7

احداث باغ گردو

8

احداث سردخانه

9

احداث کشتارگاه

10

فراوری گیلاس

11

تولید خشکبار

12

احداث اقامتگاه بومگردی

13

تولید آلات موسیقی

14

کشت چغندرقند

15

فراوری گیاهان دارویی

16

پرورش بوقلمون

17

احداث باغ پسته

18

کشت گیاهان دارویی

19

پرورش ماهی قزل آلا

20

سبد سازی

21

قالی بافی

22

کشت گندم

23

بسته بندی میوه

24

بسته بندی خشکبار

25

تولید آبمیوه

26

پرورش گاو سمینتال رورگ

27

پرورش گاو هلشتاین دورگ

28

احداث رستوران بومی

29

احداث هتل و اقامتگاه

30

پرورش بز سانن

31

پرورش شترمرغ

32

احداث باغ فندق

33

احداث باغ بادام

34

احداث باغ بادام زمینی

35

تولید سایر فراورده های میوه

36

بسته بندی ماهی

37

بسته بندی زعفران

38

فراوری ماهی

39

سوسیس و کالباس

40

تولید پوشاک

41

گلیم بافی

42

کشت سیب زمینی

43

احداث باغ آلبالو

44

احداث گلخانه گل و گیاه زینتی

45

تولید لبنیات

46

تولید مصنوعات چرمی

47

بسته بندی غلات

48

شیرینی پزی

49

تولید رشته آشی

50

 

* این فایل با همکاری کمیته امداد امام خمینی (ره) تهیه و تدوین شده است.